DUBBiL%5T
KRONIEK van den OAG.
BINNEHLAND.
ZEELAND.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBÜRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT) VAN MAANDAG 18 MAART 1935.
N«. €5.
J gen van h verdrag van Versailles omver-
geschop* een der voornaamste grond
slagen- T)0 beteekent in wezen niets an
ders dan dat dit verdrag thans op ape
gapen ligt. Men staat nu opeens voor een
geheel andere situatie. Wat eergisteren
nog onderhandelingsobject was, heeft
thans zijn beteekenis verloren. Duitsch-
land heeft zich „vrij" gemaakt. Van de
gelijkgerechtigdheid, waar het de laat
ste jaren \oortdurend om vroeg, heeft
het zich eigenmachtig meester gemaakt-
TER BERENJACHT IN RUSLAND
MIDDELBURG.
Een Duitsche verrassing
Hetverdrag van Versailles
aan gruzelementen geslagen
Berlijn meent, dat het nu
maar eens uit moet zijn met
al 't gepraat en beraadslaag
Politiek van ruwe doortas
tendheid Wat nu? Ver
lenging van den militairen
diensttijd in Frankrijk.
De Duitsche regeering heeft Zater- De knellende banden van Versailles zijn
dagmiddag besloten, om den algemee- verbroken en afgeschud. Voor de ge
nen dienstplicht weer in te voeren in heele wereld zichtbaar ligt het vredes-
Duitschland. De minister van oorlog Von verdrag eigenlijk aan gruzelementen.
Blomberg heeft opdracht gekregen, om Dat is een ietwat angstwekkend gezicht
op staanden voet over te gaan tot deen dat geeft een rauwen toon aan de
vorming van een leger van 4au.LMJU vraag, waarmede we deze beschouwing
man (12 legercorpsen van '9. man' aanhieven, de vraag welke motieven
elk onderverdeeld in drie divisies).
Elders in dit nummer vindt men na
dere bijzonderheden over dit opwinden
de bericht, dat Zaterdag tegen den
avond officieel te Berlijn werd bekend
Blerlijn opeens tot een daad van zoo
griezelige uitwerking hebben aangezet-
Voorloopig is er maar één antwoord;
de Duitsche machthebbers hebben ge
meend, dat het nu maar eens uit moet
gemaakt. Wij willen er hier 't een en meena' xQat ne\.?.u,maar eens UI* m,oet
ander van zeggen in het verband van I zr,nrile oe politiek van praten en be
den internationalen politieken toestand. iaadslagen, dat in de plaats daarvan een
n 1 i 1 nnlitiolr hm J1
Voor alles doemt de vraag op, wel
ke motieven de Duitsche machtheb
bers tot het doen van dezen opzienba-
politiek van handelen, van doen moet
komen. Men heeft de laatste maanden
van verschillende buitenlandsche toe-
renden en dreunenden, stap hebben aan- schouwers te Berlijn kunnen vernemen,
gezet. Zulks op een moment, dat men dat zich 'n strooming in de Duitsche re-1
er wel lullerminst op verdacht kon j geering deed gelden, die dezen kant op j
zijn. Immers Sir John Simon, de En- wilde. Haar zienswijze zou deze zijn, dat
gelsche minister van buitenlandscheeen Duitschland, dat zich sterk toont,
zaken, zou Zondag a.s, naar Berlijh ko-j dat te kennen geeft met de vuist ie
men, om te beraadslagen over de „be-, kunnen klaarspelen, wat de tong niet
vestiging van den vrede in Europa". vermag, zich niet zal isoleeren, maar als
En een voornaam onderdeel dier be- j een politieke magneet bondgenooten zaJ
naadslagingen hadden zullen vormen de aantrekken; natuurlijkerwijs, omdat het
voorwaarden, waarop men aan Duitsch- de moeite waard is, zulk een machtigen
land de organisatie van een legermachtvrjend te hebben- Men wilde dit
zou kunnen toestaan met overschrij- aanvankelijk nauwelijks gelooven en de
ding van de limiet van 100.00 m,an, praktijk leek er kort geleden Qok n
door het verdrag van Versailles daar- mede in tegenspraak. Maar men moet
aan gesteld. Frankrijk en Engeland ich thans ontnuchterd voelen. Het Hjdt
verklaarden zich reeds bereid een j„. j r
streep door deze bepalingen van Ver-f'Wel m«eri dat de bovengenoem-
sailles te halen, indien Duitschland o.a. £e beoordeelaars juist hebben gezien. De
zou willen toetreden tot verdragen,
welke de onaantastbaarheid van de
Berlijnsche staatkunde zoekt haar heil
thans in vertoon van macht, in ruwe
gaan, is o.a. ook sprake van een be
sluit der Fransche regeering, om gedu
rende de eerstvolgende jaren (1935
1939) den diensttijd der Fransche re-
cruten te verlengen. Na een nogal span
nend debat keurde Vrijdag de Fransche
Kamer deze zaak met 350 tegen 196
stemmen goed. De Fransche regeering
vond 't noodig met dit voorstel te ko
men, aangezien de lichtingen voor
de eerstvolgende jaren kleiner van om
vang zullen zijn dan tot dusverre. Deze
lichtingen toch vormen het geslacht,
dat tijdens de oorlogsjaren geboren
werd en daar er toen zooveel vaders
zijn gedood, komt 't in getalsterkte een
flink stuk bij 't gemiddelde cijfer der
laatste jaren achteraan. Door nu den
diensttijd te verlengen, de recruten dus
langer onder de wapenen te houden,
hoopt men de gewone vredessterkte
van 't leger te kunnen handhaven. Er
zijn dan tegelijkertijd dus meer lichtin
gen onder de wapenen dan anders.
Bij de verdediging van dit voorstel,
heeft de minister-president Flandin
den meesten nadruk gelegd op de ge
heime bewapening van Duitschland en
de gevaren, welke daaruit zouden kun
nen voortvloeien. Duitschland heeft een
bevolking, die bijna tweemaal zoo
groot is als de Fransche. Ook met het
oog daarop, achtte Flandin het noo
dig, dat Frankrijk zich er voor hoedt,
ook maar een oogenblik zijn weermacht
te verzwakken.
De rede was eigenlijk 'n demonstratie
van wantrouwen jegens 't Derde Rijk.
Flandin zal alevel weinig gedacht heb
ben, dat er te Berlijn een van honderd
maal zwaarder kaliber op zou volgen.
Waarmee intusschen niet gezegd is, dat
er direct verband tusschen de beide
dingen bestaat. Toen Hitier Vrijdag uit
Berchtesgaden vertrok, met de bedoe
ling, om te Berlijn den kabinetsraad te
presideeren, waarin zoo'n sensationeel
besluit zou worden genomen, moest
Flandin nog aan het woord komen.
Maar dit doet er overigens weinig toe.
deren exploitatievorm voor de verzor
ging van de radio-distributie in het leven
te roepen-
In de behoefte aan radio-distributie
zal dus, als de machtiginghouders zich
stipt aan de hun gestelde voorwaarden
houden, ook na dit tijdstip door hen op
voldoende wijze kunnen worden voor
zien.
grenzen in Oost-Europ>a en de onschend-doortastendheid- Men proeft een gees-
baarheid van Oostenrijk zouden garan- Ingesteldheid, die in staat lijkt „rück-
déeren. Deze garanties strooken niet sichtslos doeleinden na te streven,
bepaald met de Duitsche gevoelens van "et hoeft nauwelijks betoog, dat dit
„nationale eer", maar men koesterde j automatisch gevaarlijke politieke span-
toch nog steeds een beetje hoop, cfat ningen in t leven kan roepen. De vraag
het Sir John zou mogen lukken de is nu alleen nog maar, waar men heen
ideeën van Hitier en zijn medewer- wil in Berlijn, wat uiteindelijk de doel-
kers ten deze meer in overeenstem- einden zijn. Het wantrouwen in het bui-
ming te brengen met internationale ge-' tenland tegen het Derde Rijk is met een,
voelens van veiligheid. schok eenige malen grooter geworden-
Men verneemt nu echter opeens, dat Onmiddellijk na het bekend worden van
de Duitsche regeering eigenmachtig de het besluit van Zaterdag is Sir John Si-
militaire clausules van 't Verdrag van mon, die den Zondag buiten zou door-
Versailles op zij zet en een groot en brengen, naar Londen teruggekeerd. Ais
sterk leger gaat organiseeren. Berlijn een donderslag uit helderen hemel is het
vond 't op.eens niet meer noodig de vi- bericht in de Engelsche hoofdstad inge-
site van Sir John af te wachten. Frank- s;agen Het spreekt vanzelf, dat de -rit-
rijk en Engeland en de geheele wereld werking te Parijs €n te Rome en vrijwel
worden op t onverwachtst voor een i overal elders navenant was.
voldongen fed gesteld dat zpn weer- Het Duitsche volk heeft de tijding
ga niet heeft in de geschiedenis na t t enthousiasme en biijdsJcha;
den grooten oorlog. De vorige weekn j
is hier melding gemaakt van 't besluit V6r"
der Duitsche regeering, om een lucht-4 maar beba^k ,kan men
vloot te organiseeren. Dat was ook 'n< £eze demonstratie van gevoelens met
willekeurige, eigenmachtige overtredingeRaa. j 6nj-
van 't verdrag van Versailles. Maar p, 9. ,re directe gevolgen van de
een van geringe orde in vergelijking Duitsche stap valt voorloopig niets te
met w,at thans is geschied. Als objec- ze^e19;1 ™leen "jkt het niet onwaar-
tief buitenstaander kon men daar vrede schijnlijk, dat het bezoek van Sir John
mee hebben; men kon het althans be- aan Berlijn nu wel weer uitgesteld zal
grijpen en billijken, ook, omdat het i worden. Het is niet goed duidelijk, wat
aan den werkelijken stand van zaken hij 9.aar nu Zondag al zou moeten doen.
weinig veranderde. Duitschland had Parijs, Londen en Rome zullen eerst
zijn luchtvloot al lang. Men gaf er nu in opnieuw overleg moeten plegen, en dat
't openbaar officieel kennis van. Noch gaat allicht meer dan een week tijds
in Engeland, noch in Frankrijk is daarvergen,
wezenlijk veel opwinding over ge-
W^sf' i In de uiteenzettingen, waarvan mi-
Geheel anders staan de zaken thans. nister Goebbels de ^ededeeling van
I
door
Dr. J. F, O. HUESE, GOES
4).
Teruggekeerd belegerden we maar
weer opnieuw het kantoortje, maar er
was geen nieuws van het berenfront, tot
men ons blijkbaar al te lastig vond en er
plotseling in Maloje-Zaretschje van alle
soorten wild werden ontdekt, eiken,
lynxen, vossen, enz. enz. 's Avonds ze
ven uur zouden we vertrekken, doch
om acht uur zaten we weer in de Bar,
®n om negen uur kregen we 'n spoed-
boodschap, dat men al tien minuten op
ons wachtte.
Opnieuw 120 km in dien nacht, maar
nu bleven we op een landweg steken in
de sneeuw, gelukkig in de buurt van een
gehucht, waar men direct op de been
was en met man en paard het zaakje er
uit trok. Verder kon de auto echter niet,
zoodat eenige sleden aanrukten, die ons
en de bagage opnamen en verder door
de onafzienbare vlakte sleepten. Midden
in den nacht kom je dan opeens een
paar wandelaars tegen, zelfs kinderen,
die blijkbaar een luchtje scheppen voor
hun gezondheid. Overigens zijn deze ar
me lieden uiterst gastvrij, halen je on
middellijk binnen en zetten je voor, wat
ze hebben, zonder dat ze rekenen op een
belooning. Enfin om drie uur lagen we
weer in een snikheete kamer van een
soort steenen jachthuisje, vroeger toebe-
hoorende aan een der talrijke grootvor
sten met onuitspreekbare namen. Den
volgenden ochtend werd een drijfjacht
georganiseerd, waarheen we werden ge
reden door een groote moerassige vlakte
met groote zwerfsteenen en hier en daar
nog open water, dat dampte also! het
kookte.
Onderweg kwamen we nog een trans
port koeien en schapen tegen die net
jes samengevouwen onde;r dekens op
sleetjes werden vervoerd. In het bosch
bleken de drijvers te bestaan uit de
dorpsjeugd, talrijke aapjes van zes tot
tien jaar onder commando van eenige
prachttypen met mooie koppen. Deze
laatste oude heeren, die wij gemakshal
ve maar namen gaven als; Tolstoï, Ke
renski, Raspoutin, enz. (wat ze zelve
prachtig vonden) haddèn de vroegere
vorstelijke drijfjachten nog meegemaakt
en stonden in de houding en bogen als
knipmessen, zooals ze dat vroeger had
den geleerd. Het jongere geslacht had
een meer gepaste vrijmoedigheid over
zich, zonder onbeleefd te zijn. Ze eten
overigens geloof ik niets anders dan het
zwarte roggebrood; warm eten zag ik ze
nooit. Evenmin vleesch of andere luxe.
Ook deze jacht bleek een grap te zijn.
Ver over de boomen, onbereikbaar voor
een schot streken eenige korhoenders,
waarvan de hennen bovendien taboe wa
ren, terwijl het verdere tableau een,
zegge een haas aanwees. Deze dieren
zijn daar in den winter wit, maar ze wor
den dit op een vasten tijd, zoodat het
wel eens gebeurt, dat de eerste sneeuw
wat laat komt, doch de hazen al eenigen
tijd hun witte vacht hebben. De dieren
hebben dan een slechten tijd, want ze
worden dan veel te gemakkelijk opge
merkt op den nog donkeren bodem.
Het bleek overigens nog geen slechte
jacht in Russische oogen, want verschei
dene dagen schoot men daar niets. Thuis
RADIO-DISTRIBUTIE.
De minister van binnenlandsche
zaken tegen terhandneming van
de radio-distributie door het
Staatsbedrijf P.T.T-
Toen in den loop van het vorig jaar
bleek, dat bij het Staatsbedrijf der
P.T.T- de mogelijkheid werd overwogen
om zelf de radio-distributie ter hand te
nemen, heeft de Vereeniging van Neder-
landsche gemeenten een schrijven tot
den minister van binnenlandsche zaken
gericht met het verzoek om te bevorde
ren, dat deze voornemens geen voort
gang zouden hebben, zulks in verband
met de bedreiging van de gemeentelijke
radio-distributiebedrijven.
De minister heeft dezer dagen op be
doeld schrijven geantwoord, uit dat ant
woord blijkt, dat hij ten aanzien van de
ze materie het standpunt inneemt, dat
met betrekking tot de radio-distributie
welke thans door gemeenten of parti
culieren wordt verzorgd, het niet wen-
schelijk moet worden geacht, deze door
het Staatsbedrijf der P-T.T. zelf ter hand
te laten nemen. Zoowel de gemeente
lijke als de meeste der particuliere radio-
distribuanten beijveren zich om de
machtigingsvoorwaarden zoo stipt moge
lijk na te komen. Blijft dit streven bij de
distribuanten bestaan, dan zal er geen
aanleiding zijn om na afloop van de
voor den tijd van 5 jaren verleende
machtigingen, die voor het grootste ge
deelte ^in April 1937 eindigen, een an-
gekomen stelde Fr. Jenny nog een jacht
dag voor of nog meer, waarvoor schrij
ver dezes dan 1.16 per dag kon bijdok-
ken, maar mijn kameraad en ik hadden
genoeg van den zwendel. Zeven jachtda
gen volgens het program waren er in
werkelijkheid twee geworden. „Ich
dampfe ab", zei de Zweed en ik „dampf-
te" mee.
Met sleetjes den volgenden ochtend
naar de auto, de boerin bood ons, harte
lijk, broodkoeken aan met witte kool er-
tusschen, die ik na één hap maar stie-
kum in mijn zak heb gemoffeld, om het
goede mensch niet te kwetsen; daarna
werd'getracht de Lincoln aan 't draaien
te krijgen, terwijl wij bij de kachel ble
ven. Dat was gemakkelijker gezegd, dan
gedaan. De bekende middelen werden
toegepast, maar aanslaan wou de tuf
niet. Op een gegeven moment ging ik
eens poolshoogte nemen, en zag de
chauffeur bezig met een leegconserven-
blik met benzine te vullen. Dit werd
tegelijk met de bougies op de roodgloei
ende kachel gezet, waarna ik mijn mak
ker ben gaan waarschuwen en we dicht
bij den uitgang van het houten huis zijn
gaan zitten om onzen aftocht te dekken.
Miss Jenny en de overige lieden bleven
echter rustig om de kachel, de mogelijk
heid dat het zaakje zou ontploffen werd
niet eens in overweging genomen, en dat
het heele kurkdrooge huis als een fak
kel zou branden was beslist West-Euro-
peesche fantasie. Gelukkig de mensch,
die geen zorgen heeft. En het liep goed
af, en de tuf draaide na een kwartier.
Toen moesten we weer door dezelfde
sneeuwhoop heen als eergisteren nacht,
en we bleven er wéér met evenveel ge
latenheid in steken. Weer een massa
DE ECONOMISCHE EN GEESTELIJKE
ONTWIKKELING VAN
NEDERLANDSCH OOST INDIE.
V.
Zaterdag heeft de heer H. de Veer -Ft
Amsterdam zijn vijfde cursusvoordracht
gehouden.
De heer Van der Veer vervolgde zijn
lezingen met te wijzen op de groote ge
varieerdheid van den Inlandschen land
bouw, die in staat is in sommige stre
ken een bevolking van meer dan 500
zielen per km2 te onderhouden. Een ge
kleurde kaart van Java gaf een duide
lijk beeld van de dichtheid der bevol
king en het gebruik van den grond.
De spreker schetste hoe die enorme
volksverdichting ontstond en oorzaak
werd van import van voedsel en ex
port van cultuurproducten ook uit In-
landsche tuinen. Ned. Indië telt 59 mil-
lioen Inlanders, 1% millioen Chïnee-
zen, Yi millioen Europeanen en 111
duizend vreemde Oosterlingen.
De heer Van der Veer schetste het
aandeel dat elk dier volken heeft in
den bouw van het maatschappelijk ge
heel en in de vervorming van het be
schavingsbeeld. Hij teekende ook de pa
triarchale verhoudingen die in som
mige streken nog bestaan.
Van de 8.000.000 ha bouwland wordt
3.3 millioen regelmatig bevloeid voor
den rijstbouw, 1.7 millioen ha levert
mais, 700,000 ha cassave, de rest aard-
noten, bataten, soja, tabak en allerlei
peul- en knolgewassen.
De erven leveren cocosnoten voor
eigen gebruik, voor copra-export en
voor oliebereiding.
Ten slotte teekende de spreker de
taak van den landbouwvoorlichtings-
dienst, die in vele opzichten overeen
komt met het zendingswerk.
TIENJARIG BESTAAN VAN E, M. M.
Zaterdag was het tien jaar geleden,
dat enkele militairen alhier in garni
zoen, o.w. de heeren v. d. Plassche, van
Herwijnen en van Houte, kwamen tot
de oprichting van een athletiekvereeni-
ging, welke spoedig ook onder de bur
gerij leden telde. Deze vereeniging
„Eendracht Maakt Macht" kon dus Za
terdag haar tweede lustrum herdenken
en zij deed dit in de bovenzaal van de
Vergenoeging, die op passende wijze was
versierd, in de eerste plaats met een
aanFal nooie teekeningen slaande op
athletiek en alle vervaardigd door le
den der vereeniging. Op de tafel, waar
op het handteekening register lag, was
ook het album met foto's van alle ge
beurtenissen, die in het afgeloopen
tienjarig tijdvak voor de (vereeniging
en haar leden van groote beteekenis
zijn geweest.
Het bestuur mocht nog voor de re
ceptie als blijk van waardeering van
de leden een medaillekast in ontvangst
nemen. Tal van bloemstukken waren
toegezonden; o.a. van het district Zee
land van de K. N. A. U.; van de Sport-
commissie van de vereenigingen
„Achilles", „Middelburg", „Wilhelmi-
na", „Zeeuwsche Wandelsportvereeni-
menschen en een paard en achteruit ge
trokken. Waar ondertusschen de klok 12
uur aanwees en ik 's avonds zou afrei
zen vroeg ik of we Leningrad nog zou
den bereiken dien dag. Maar waarom
niet? was de verbaasde vraag, we ko
men er immers wel door, geen zorgen
voor den tijd. En we kwamen er door:
we werden verzocht uit te stijgen, de au
to reed 300 meter terug en stormde in
topsnelheid op de versperring aan. En
werkelijk met eenige enorme zigzaggen
vloog het gevaarte er door. Moed heb
ben die lieden beslist wel, Miss Jenny in
cluis, die er niet uit wou!
's Middags drie uur waren we weer in
Leningrad, terwijl ik onderweg nog mijn
resteerende films had verschoten. De vo
rige serie was al ontwikkeld, doch op
een zoo slechte manier, dat alles vol
vlekjes zat. Ik heb alle krachttermen die
ik in de moderne talen ken uitgestort
over ieder die in het bureau verbleef,
maar ik besloot ondertusschen de 36 niet
ontwikkelde opnamen, in geen geval uit
handen te geven. De Zweed werd in het
complot betrokken en in een donkere
kast op mijn kamer werd de belichte film
verruild voor een onbelichte. Moest ik
ze dus per se afgeven, dan kregen ze een
blanco, die wel niet zou ontwikkeld wor
den voor den volgenden dag, en dan lag
Rusland al achter me.
Echter waren de directeur en zijn staf,
zoo overdonderd, dat we het lef hadden
zóó te keer te gaan, dat ze er zelfs niet
meer naar gevraagd hebben en mijn film
zonder censuur de grens is overgeko
men. Er stond overigens weinig op, dat
de Sovjet Unie in gevaar zou brengen.
Nog een overdadige maaltijd in het
hotel, een wandelingetje door de hoofd-
THEODORUS NIEMEIJER - GRONINGEN
tlngez. Med.)
ging", „D. T. S.", allen te Middelburg;
„Maraton" te Vlissingen; Van de tran-
sportcollonne en de Damesafdeeling
van hét Roode Kruis te Middelburg,
van de heeren Reijers, opzichter van
het sportterrein; Hoogesteger, houder
van het clublokaal; Lagaay, pachter
van de Vergenoeging en van enkele
partikulieren.
Telegrammen kwamen o.a. binnen
van het hoofdbestuur en van den kring
Utrecht van de K. N. A. U,; van "Odi-
das" te Groede; van den voorzitter van
de „Zebra"; van de oud-leden van.
Houte en v. d. Plassche, de laatste met
zijn familie en van den heer Lap.
Verschillende deputaties en parti
culiere personen kwamen hun geluk-
wenschen mondeling aanbieden.
Onder hen waren de voorzitter van
de sportcommissie, mr. J. Adriaanse
en mr. P. C. Adriaanse, namens Mid
delburg en V. V. V.; de heer Bal na
mens „Achilles"; de heeren Beekes en
Overbeeke, die meermalen de vereeni
ging behulpzaam zijn; de heer Nijssen
namens „D. T. S."; verder heeren van
„Wilhelmina", „Ons Huis" en van „Ma
rathon" alsmede een groote deputatie
van het Roode Kruis, zoowel dames
als heeren; ook de Zeeuwsche Wandel-
sportvereeniging liet zich vertegen
woordigen en wel door de heeren Ba
ron van Randwijck en Goossens.
De heer K. de Vries, voorzitter van
het district Zeeland van de K. N. A.
U., heeft zoowel namens het hoofdbe
stuur als namens het district uiteenge
zet hoe hoog men het werken van
„E. M. M." in het belang van de athle-
Jiek waardeert en de hoop uitgespro
ken, dat het zoo door mag gaap.
Ook andere bezoekers voerden het
woord en telkens heeft de voorzitter
van „E. M. M.", de heer R. van Roo,
daarvoor dank gebracht.
Niet onvermeld mag blijven, dat de
oud-leden, de heeren van Herwijnen
uit Middelburg en J. Boot uit Dor
drecht van hun belangstelling deden
blijken. Na de goed geslaagde receptie
heeft het bestuur zich met verschillen
de andere personen aan een gemeen-
schappelijken maaltijd vereenigd. waar
na voor leden en donateurs en genoo-
digden een feestavond plaats had.
Daarop is o.a. het nieuwe clublied
dichterlijke ontboezeming van een ddb
leden, meermalen ,aangeheven.
Verzoek om verlichting.
Een 14-tal bewoners van den Seisweg
wijzen op de gebrekkige verlichting al
daar tusschen de perceelen R 118d en
R 121 d, waar op 190 m reeds 14 wonin
gen staan en nog 3 in aanbouw zijn. Zij
vragen op dit deel van den weg eenige
lantaarns te plaatsen.
straat, waarbij bleek, dat bedelarij, al
hoewel spaarzaam, toch beoefend werd
(er lagen twee kleine kinderen in een de
ken gewikkeld op een brug om het me
delijden op te wekken) en bij het ver
trek werd me medegedeeld, dat kamer
meisjes, portiers, enz. wel degelijk fooi
en aannamen, wat ons echter bij de
chauffeurs reeds gebleken was. Iets koo-
pen konden we ,alléén in de hotelwinkel
en in een Torgsin. Dit is een warenhuis
waar men vreemd geld aanneemt, en zoo
waren er slechts enkele in Leningrad.
Opmerkelijk was dat letterlijk alles in 't
hotel gemerkt was met „Astoria", zelfs
de vloerkleedjes droegejn blikjes met
dien naam, evenals de lamp en inktko
ker op de schrijftafel. De portier vroeg
op een gegeven moment, of we niet wat
sigaretten voor hem hadden, want de
nacht was zoo lang!
Brieven uit Duitschland, Holland en
Zweden, die wij stellig wisten, dat afge
zonden waren hadden ons in tien dagen
niet kunnen bereiken, zouden óns dus
wel worden nagezonden, maar zijn nu na
1Y maand nog niet gearriveerd. Onze
brieven hadden gemiddeld een week
noodig Berlijn en Holland te bereiken.
De genoemde portier vond dit heel
gewoon, maar alle informaties hielpen
niets.
Enfin, 's avonds negen uur sukkelde 't
treintje weer in de richting Riga.
Weer douanecontrole, en zeer scherp,
in Ostrow wéér stoppen in de eindeloo-
ze sneeuwvlakte, de officier stijgt uit,
de trein zet zich in beweging, het olie
pitje wordt uitgeblazen, men heeft Rus
land verlaten! Doschwidanj^Towaritsch
Stalin, Doschwidanja Rossija!
EINDE.