GOESCHE COUPANT»
480.000
5
Duitschland vormt
een leger van
man.
ZEELGND,
WEER EK WMD.
cr
s!
a.
o
NUMMER 65.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
18 MAART 1935.
EERSTE BLAD.
178e JAARGANG, isg^ggpgraf
Besluit tot invoering van den algemeenen dienstplicht.
9IMNEMLAND.
MIDDELBURG.
GOES.
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
b g.
3. S 5
O 00,
ft
p
P- CO
ft
8 S-
ro c
ra C.
E
CO 3
oo,
s
■t 5
re o-
Era
-i ?T
<(ti
3 P
P
<5
o
B-=:
ft) ft
S3
'is.
N*
O
3
O-
ft
ft >i
B
£J B
5 pr
B (S
B
B M
•9-SO,
C3
CO
O
-ö
S
w
■H
m
MIDDELBURQSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
By contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
awa
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regel* 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
wwy.
De Duitsche rijkskanselier Hitler is
Vrijdag onverwachts uit Berchtesgaden
in Beieren, waar hij, zooals men weet,
voor herstel van zijn gezondheid ver-
toelde, naar Berlijn teruggekeerd, waar
hij Zaterdagmiddag in de rijkskanselarij
een kabinetsraad presideerde. In deze
Kabinetsraad is besloten tot afkondi
ging van een wet tot uitbreiding van
het leger. De nieuwe telt slechts drie
artikelen, n.l.:
I. Er wordt in Duitschland weer al-
gemeene dienstplicht ingevoerd.
II, Er zal een leger in vredestijd ge
formeerd worden van 12 legercorpsen,
elk van mie divisies en 40.000 man
per corps.
ITT l/e minister van oorlog heeft de
verantwoordelijkheid om te zorgen dat
deze troepenmacht onmiddellijk onder
de wapenen zal worden geroepen.
Het schijnt, dat Hitier dit besluit
persoonlijk te Berchtesgaden heeft ge
nomen.
Het D. N. B. meldt n.l., dit de minis
ters, nadat het was voorgelezen, zich
spontaan van hun zetels verhieven en
een driewerf hoera op den Fü'hrer
uitbrachten. Men schijnt hieruit te moe
ten afleiden, dat zij vooraf niet van de
zraak op de hoogte waren, hetgeen in-
tusschen wel een beetje vreemd lijkt.
Onmiddellijk na afloop van den Kabi
netsraad heeft Hitler in bijzijn van den
rijksminister van buitenlandsche zaken
de gezanten van Frankrijk, Engeland,
Italië en Polen ontvangen om hen op
de hoogte te stellen van het besluit
van de rijksregeering tot invoering van
den algemeenen dienstplicht.
EEN PROCLAMATIE AAN 'T
DUITSCHE VOLK.
De officieele bekendmaking van het
gewichtige besluit ging vergezeld van
een uitvoerige proclamatie aan het
Duitsche volk, welke minister Goebbels
den buitenlandschen journalisten in zijn
departement voorlas.
Er wordt allereerst in uiteengezet, dat
Duitschland de verplichtingen, die het
Verdrag van Versailles eischté, n.l. de
vernietiging van een groot deel van zijn
weermacht (o.a. de geheele luchtvloot)
nauwgezet is nagekomen.. Het Duitsche
volk had gehoopt, dat nu de andere
staten, gelijk ze beloofden, ook tot ont
wapening zouden overgaan.
In het Verdrag v,an Versailles werd
deze belofte neergelegd.
Echter van die vervulling is niets
gekomen. De gewezen overwinnaars uit
den wereldoorlog hebben zich aldus
de oproep eenzijdig van de ver
dragsverplichtingen ontslagen. Op dit
argument, dat niet heelemaal steekhou
dend, maar wel begrijpelijk is, heeft
de Nazi-regeering zich den I,iatsten
tijd telkens beroepen).
Het stuk gaat dan verder:
„Het was nog niet voldoende, dat
elke onwapening, die ook maar eenigs-
zins met de vernietiging van de Duit
sche wapening overeenkwam uitbleef,
neen, er trad zelfs geen stilstand in de
wapeningen in, ja, integendeel het werd
ten slotte de wapening van een heele
rij van staten. Wat in den oorlog aan
nieuwe vernielingswerktuigen uitgevon
den was, kreeg nu in den vrede in een
stelselmatigen, wetenschappelijken ar
beid zijn voltooiing. Op het gebied van
de vervaardiging van machtige pantserin
gen te land, als van nieuwe gevechts-
en bombardeertoestellen geschiedden
onophoudelijk afschuwelijke verbeterin
gen. Er werden nieuwe, reusachtige ka
nonnen gemaakt, nieuwe ontplotfings-,
brand- en gasbommen ontwikkeld.
L/e wereld weerklonk sindsdien weer
van oorlogsgeroep, ,alsof er nooit een
wereldoorlog was geweest en een ver
drag van Versailles was gesloten.
Temidden van deze sterk gewapende
en zich steeds meer van de modernste
gemotoriseerde krachten bedienende
oorlogsstaten was Duitschland in machts
opzicht een luchtledig, aan elk dreige
ment en elke bedreiging van elk op-
zichzelf weerloos overgeleverd."
Hierop volgt een overzicht van de
mislukte ontwapeningsbesprekingen, en
de motieven, die Duitschland uit 'den
Volkenbond deden wegloopen; en dan
vervolgt de oproep:
,,De regeering van het huidige Duit
sche Rijk wenscht echter slechts een
enkele moreele en materieele macht, de
macht om voor 't Rijk en daarmee voor
heel Europa den vrede te kunnen waar
borgen.
Zij heeft daarom ook verder gedaan
wat in haar macht stond en tot oevor-
dering van den vrede dienen kan:
le. heeft zij al haar buurtstaten reeds
lang geleden het sluiten van niet-aan-
valsverdragen voorgesteld;
2e. heeft zij met haar Oostelijken
buurstaat (Polen) een regeling gezocht
en gevonden, die dank zij het groote,
tegemoetkomende begrip, naar zij hoopt,
voor altijd de dreigende atmosfeer, die
zij aangetroffen had toen zij aan de
macht kwam, heeft gezuiverd en zal
leiden tot een blijvende verzoening en
vriendschap van beide volken;
3e. heeft zij ten slotte Frankrijk de
plechtige verzekering gegeven, dat
Duitschland na de geslaagde oplossing
van de Saarkwestie geen terlitoriale ,.i-
schen meer aan Frankrijk zou stellen
of opwerpen.
Zij meent daarmee in een geschied
kundig zeldzamen vorm de voorwaar
den geschapen te hebben voor het ein
digen van een eeuwenlangen strijd tus-
schen twe groote naties door een groot
politiek en zakelijk offer.
De Duitsche regeering moet echter
tot haar l'Sedwezen zien, dal sinds
maanden een steeds grooter worden
de wapening in de wereld gaande is.
Zij ziet in de schepping van een sow-
jetleger van 101 divisies, d.w.z. 960.000
man vredessterkte een element, waar
aan bij de opstelling van het verdrag van
Versailles niet gedacht kon worden.
Zij ziet in de forceering van derge
lijke maatregelen in de andere staten
verdere bewijzen van de afwijzing van
het ontwapeningsdenkbeeld. dat inder
tijd geproclameerd is.
Het is verre van de Duitsche regee
ring tegen welken staat ook een ver
wijt te willen richten. Maar zij moet
thans constateeren, dat door de nu be-
sWten invoering van den tweejarigen
diensttijd in Frankrijk (Men zie de Kro-
niek v. d. Dag. Red.) de ideëele. grond
slagen voor het scheppen van legers
van een korten diensttijd opgegeven
zijn ten bate van organisaties met lan
gen diensttijd. Dit was echter mede een
argument voor de indertijd van
Duitschland geëischte prijsgeving 'van
zijn rijksweer.
De Duitsche regeering beschouwt. het
onder deze omstandigheden als een on
mogelijkheid de noodzakelijke maatre
gelen voor de veiligheid des rijks nog
langer uit te stellen of zelfs maar voor
de kennis van de overige wereld te
verbergen.
Wat de Duitsche regeering als be
hoedster van de eer en de belangen
van de Duitsche natie wenscht is de
mate van die machtsmiddelen te waar
borgen, die niet alleen voor het be
houd van de integriteit van het Duit
sche Rijk, maar ook voor de interna
tionale eerbiediging en waardeering van
Duitschland als een van de medebor-
gen van den algemeenen vrede ver-
eischt is.
Want op dit oogenblik hernieuwt de
Duitsche regeering tegenover het Duit
sche volk en de heele wereld de verze
kering van haar besluit nooit verder te
gaan dan het behoeden van de Duitsche
eer en de vrijheid des rijks en met na
me in de nationale Duitsche wapening
geen werktuig van oorlogszuchtigen
aanval, doch veeleer uitsluitend van
verdediging en behoud van den vrede
te willen vormen.
De Duitsche pjksregeerijng drukt
daarbij de stellinge hoop uit, dat het
aan het Duitsche volk, dat daarmede
zijn eer herwonnen heeft, in onafhan
kelijke gelijkgerechtigheid zal vergund
mogen zijn, zijn bedrage te leveren tot
het scheppen van vrede in de wereld
in een vrije en openlijke samenwerking
met de andere naties en haar regee
ringen.
Groote geestdrift
in Duitschland.
De gouw Berlijn van de Nat. Sos. Par
tij heeft Zaterdagavond in 't Sportpa
leis een grootsche betooging georgani
seerd als inleiding tot den Zondag van
de Heldenherdenking die gister gevierd
is. Reeds te zeven uur was de
Potsdammerstraat zwart van de men-
schen en de zaal was tot de laatste
plaats bezet toen minister Goebbels
volgde. Men hoorde allerwege kreten
als
„Wij hebben weer een leger".
„Wij zijn weer vrij en groot".
De geestdrift bereikte haar hoogte
punt toen Goebbels met duidelijke stem
die in de in ademlooze stilte luiste
rende zaal tot in de uiterste hoeken
te hooren was de proclamatie van de
rijksregeering voorlas.
Wat toen volgde noemt het D.N.B.
„eenvoudig onbeschrijflijk". Men loei
de en juichte, men weende en viel el
kaar om den hals maar al deze ge
moedsuitingen dienden slechts om den
algemeenen jubel tot uitdrukking te
brengen dat Duitschlands eer hersteld
was en dat het weer een leger bezit om
zijn landskinderen te vterdedigen
Ook de Duitsche bladen begroetten
het bericht met groot enthousiasme.
Zoo schreef de „B.Z. am Mittag", dat
de 16e Maart '35 met lichtende letters
in de Duitsche geschiedenis neerge
schreven zal worden.
De indrukken in
het buitenland.
In het buitenland heeft het verras
sende besluit der Duitsche regcering
een onprettigen indruk gemaakt; voor
al te Londen, Parijs en Rome toont m<
zich onaangenaam verrast. De Engel-
sche minister van buitenlandsche za
Sir John Simon, die den Zondag buiten
zou doorbrengen, is halsoverkop naar
Londen teruggekeerd, waar vandaag
een kabinetszitting aan het geval ge
wijd zou worden. Naar verluidt hebben
tusschen Parijs en Rome reeds diplo-
mathieke onderhandelingen plaats.
Verwacht wordt, dat vandaag Londen
daarin betrokken zal worden en dat
dan een gezamenlijk protest te Berlijn
zal worden ingediend. Echter schijnt
dat protest niet op de spits gedreven,
te zullen worden. De Fransche, Engel-
sche en Italiaansche regeeringen zou
den de zaak vooral van juridisch stand
punt willen bekijken.
Te Moskou wordt het besluit druk
besproken. Algemeen is men van mee
ning dat Japan in de nieuwe situatie
een groot voordeel ziet, aangezien Rus
land er door gedwongen kan worden,
strijdkrachten uit het Verre Oosten te
rug te trekken.
Op het staatsdepartement te Wash
ington verkeerde men gisteren in af
wachting van de maatregelen die de
Europeesche mogendheden naar aan
leiding van Duitschlands schending van
het Verdrag van Versailles zouden ne
men. Men onthield zich van elk comen-
taar.
Te weenen verwacht men, dat Hon
garije, Bulgarije en Turkije binnen
kort soortgelijke maatregelen zullen ne
men als de Duitsche rijksregeering. Men
gelooft dat de Oostenrijksche re
geering reeds dergelijke maatregelen
voorbereid.
EXECUTIE-VERBOD VOOR
LANDELIJKE EIGENDOMMEN.
De hypotheek-commissie ge
ïnstalleerd.
Zooals men weet, is verleden week
vrij onverwacht een Kon. Besluit afge
kondigd, waarbij practisch voor be
paalde gevallen een executie-verbod
van lanöelijke eigendommen in het le
ven kan worden geroepen. Een hypo-
theekboer, die met zijn schuldeischer
niet tot overeenstemming kan komen
over de betalingen, voortvloeiende uit
de hypotheekovereenkomst zal zich tot
den minister van economische zaken
kunnen wenden, die na het advies van
de z.g. hypotheek-commissie te hebben
ingewonnen, een executorialen verkoop
zal kunnen verhinderen, door te bepa
len, dat na zulk een executie de nieuwe
gebruiker der landerijen geen lid mag
zijn van een crisisl-organisatie, waajr-
door het hem dus onmogelijk zou zijn
eenig bedrijf uit te oefenen.
Zaterdag nu heeft de minister van
economische zaken, de heer Steen-
berghe, de hypotheek-commissie, waar
van oud-minister Donner voorzitter is,
geïnstalleerd met een rede, waar,aan
wij het volgende ontleenen.
„De vraag heeft zich voorgedaan of
het wel gewettigd is, dat een hypo
thecaire schuldeischer, zonder dat de
noodzakelijkheid zich voordoet, een hy-
pothecairen schuldenaar met |executie
van zijn landelijk eigendom gaat drei
gen of tot executie overgaat. Terecht
kan men zich afvragen, of het wel bil
lijk is, dat in dat geval een nieuwe ge
bruiker van het landelijk eigendom van
de getroffen regeeringssteunmaatrege-
len kan profiteeren. De regeering heeft
deze vraag ontkennend beantwoord.
Bij die ontkennende beantwoording
heeft zij echter op den voorgrond ge
steld, dat de door haar thans genomen
maatregelen slechts met de grootste
voorzichtigheid toegepast zouden mo
gen worden en dat voldoende waar
borgen voor een objectieve behande
ling geboden moesten worden. Niets
zou gevaarlijker zijn dan wanneer zelfs
maar de indruk zou worden gewekt,
dat het thans den landbouwers vrij
stond, hun hypotheekrente niet meer
te betalen en dat de regeering dan de
mogelijkheid van executie zou afsnij
den. Het behoeft geen betoog, dat dit
geenszins de bedoeling is; dat de re
geering alleen hen wil tegemoetkomen,
die buiten hun schuld door de moei
lijke tijdsomstandigheden hun verplich
tingen niet kunnen nakomen en dan
nog alleen in die gevallen, waarbij aan
het belang van de hypothecaire schuld-
eischers niet de voorkeur moet wor
den gegeven. Ik moge hierbij nog eens
er op wijzen, dat onder géén voorwaar
de de hoofdsommen bij deze regeling
zullen mogen worden aangetast.
Daarnaast opent de regeling de mo
gelijkheid, een betalings- of uitstelre
geling ook met de niet-hypothecaire
schuldëïïshers te treffen. Deze rege
ling zal echter geheel, vrijwillig moe
ten tot stand komen; van dwang zal
daarbij geen sprake mogen zijn.
De u hierbij toegedachte taak is ui
terst zwaar, uiterst verantwoordelijk.
Hoewel overbodig, zou ik u toch gaar
ne nog tot de grootst mogelijke voor
zichtigheid willen aansporen. Uw taak
bij het uitbrengen van uw adviezen zal
zijn de belangen van alle partijen af te
wegen, rekening te houden met aller
belang, geenszins echter om in alle ge
vallen, die zich zullen voordoen, prac
tisch tot een executieverbod mede te
werken".
Mr. dr. J. Donner heeft de installa
tie-rede beantwoord.
DE KONINGIN LEGT DEN EERSTEN
STEEN VOOR EEN KERK.
H. M. de Koningin heeft Zaterdag
namiddag op een terrein aan de Jan
Wapstraat bij de Gouverneurlaan te
Den Haag den eersten steen gelegd
voor de daar te bouwen Oranjekerk.
(Ned. Herv.) Verschillende kerkelijke
en burgerlijke autoriteiten woonden
deze plechtigheid onder ^auspiciën van
de vereeniging „Oranje-kerk" bij.
De predikant, dr. De Wilde, hield 'n
toespraak, waarin hij de geschiedenis
van de totstandkoming dezer kerk
heeft geschetst en H. M. de Koningin
dank zegde voer haar bereidwilligheid
den eersten steen te willen plaatsen.
Het Oranjekoor zong vervolgens Fs.
127, waarna dr. De Wilde den tekst
van de oorkonde voorlas en de Konin
gin verzocht, deze oorkonde van Haar
handteekening te voorzien en daarna
den steen in te metselen. De Koningin
daaraan gevolg gevend, bezigde daarbij
een zilveren troffel, Haar door het be
stuur aangeboden.
B. en W. stellen voor het bedrag
van de vergoeding, door den Vee- en
Vleeschkeuringdienst Vlissingen over
1934 aan den dienst Middelburg ver
schuldigd wegens medegebruik van het
laboratorium te bepalen op 549.
BEGROOTING 1935.
Ged. Staten hebben de beslissing over
de gemeentebegrooting 1935 uitgesteld
met machtiging om te beschikken over
de helft van de op die begrooting voor
gewone uitgaven gebrachte sommen en
te innen de op die begrooting geraamde
inkomsten, voor zoover de uitgaven en
inkomsten ook op de begrooting van hel
loopende jaar voorkomen (bedoeld is ze
ker op de begrooting 1934).
De Statenverkiezing.
Het hoofdstembureau in den kieskring
Middelburg heeft Zaterdag de Woensdag
ingeleverde candidaatlijsten voor de
Provinciale Staten goedgekeurd.
UITVOERING „EXCELSIOR".
Voor geheel uitverkocht „Mercurius"
gaf dé Arbeiders muziekvereen. „Excel
sior" Zaterdagavond haar jaarlijksche
uitvoering „Excelsior" speelde een 6-tal
nummers. De uitivoering hiervan toonde
aan dat zij dezen winter niet heeft stil
gezeten. Het duo de Laat stelde evenmin
te'eur. Het had direct contact met z'n
gehoor en behield dit tot het laatst. De
heer J. J, Laroes toonde zich op clarinet,
alt- en sopraan-saxophoon een kundig
Middelburg, 18-III -'35. Zaterdag en
Zondag hoogste lucht temperatuur 14.1
°C (57 °F;) laagste 3.7 °C (38 °F). He
den 9 h: 8.1 °C; 12 h: 11.7 °C. Zaterdag-
Zondag 1.5 mm, Zondag-Maandag 0.1 mm
regen of neerslag. Hoogste barometer
stand te dezer stede, in het afgeloopen
etmaal: 768 mm; laagste 755 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro
peesche waarnemingsgebied: 768.5 mm
te Jan Mayen; laagste 750.8 mm te Ha~
paranda.
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk zwakke wind uit W.-
richtingen, later toenemende en krim
pende wind, half tot zwaar bewolkt, la
ter toenemende bewolking, weinig of
geen regen, dezelfde temperatuur.
Zon op: 6 h 11; onder: 18 h 07. Licht
op 18 h 37. Maan op: 16 h 39; onder: 5 h
17. V. M.: 20 Maart.
G o
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 3" min. latei
jS Springtij.)
Maart.
Hoogwater Laagwater.
0.41 13.02 7.06 19.14
1.07 13.30 7.38 19.41
1.32 13.56 8.08 20.09
Laagwater te Wemeldinge.
Maart.
Hoogwater Laagwater.
Ma. 18 2.27 14.44 8.06 20.23
Di. 19 2.58 15.16 8.37 20.51
Wo. 20 3.27 15.46 9.05 21.17
Ma. 18
Di. 19
Wo. 20
Hoog-
en
solist. Vooral met de door hem gearran
geerde fantasie naar het bekende „Little
man, you'v had a busy day" van wayne
oogstte hij een verdiend succes- Een ge
zellig bal besloot deze welgeslaagde
uitvoering. Onder aanvoering van den
Toonder s Rhythmical Jazz-Players werd
tot in de kleine uurtjes gedanst.
De cursussen voor werkloozen.
Volgens het overzicht over de deel
name aan de cursussen op 31 Decem
ber en op 31 Januari w,aren de cijfers
resp.: vakteekenen 46 en 42; motorken
nis 20 en 17; autotechniek 24 en 24;
Ned. Taal 27 en 23; wiskunde 27 en 23;
Engelsche taal 25 en 20, autogenisch
lasschen 31 en 28.
Werkloosheid.
Bij de arbeidsbeurs alhier staan inge
schreven: geheel werkloos 1012 man
nen en 16 vrouwen; gedeeltelijk werk
loos 64 mannen en 5 vrouwen; niet
werkloos 18 mannen.
Algemeen totaal vorige week 1132,
bijgekomen 42, afgegaan 59, over 1115.
Opbrengst collecte.
De collecte voor het Koningin-Moe
der Herdenkingsfonds bracht Zaterdag
350 op.
Hedenmorgen geraakte een wiel
van een groentenkar in de Langeviele
in een tramrail en brak af. De groenten
enz. rolden over de straat. Een schade
post voor den koopman.
Goed afgeloopen.
Hedenmorgen, tegen 10 uur, wilde
men aan de Groote kade een kist met
een zware machine aan boord varr de
„(Hoop op Welvaart" hijschen, doch
de kist was nog maar even gelicht, of de
groote laadboom br,ak met een liften
knal middendoor.
Gelukkig kwam de kist weer op den
wagen terecht en wist de man, die on
der den laadboom stond, zich bijtij
uit de voeten te maken. Zoo liep dit
ongeluk dus wel bijzonder goed af! Was
de boom even later gebroken, dan zou
den de gevolgen zeker zeer ernstig ge
weest zijn!
Zondag kwam alhier op de haven
de „Ubena" van de Woermann Linie
Na ontscheping van passagiers en goe
deren zette het schip de reis naar Ham
burg voort.
ARNEMUIDEN. Op initiatief van mr.
P- D i e 1 m a n, is in deze gemeente een
plaatselijk comité opgericht, ten doel
hebbend, om bij genoegzame deelname
cursussen te geven aan de vrouwen der
arbeiders en visschersbevolking, wier in
komen sterk gedaald zijn door ,de crisis
