OVERSTE SAXON KRONIEK van den DAG. Bereidt Uw jus met HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent KUNST EN WETENSCHAP. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBÜRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT) VAN WOENSDAG 6 MAART 1935. No. 56. Historische Avonturenroman, ZEELAND. MIDDELBURG. GOES. WALCHEREN. ZUID-BEVELAND. Politieke perikelen in België De Vlaamsche kwestie weer eens. op 't tapijt En socialis tische soep, die minder heet ge- nuttig zal worden, dan ze werd opgediend. Men weet 't niet zeker, maar 't lijkt er heel veel op, dat zeer binnenkort 'n kabinetscrisis in België, zal uitbreken. De politieke situatie is eigenlijk zoo, dat men elk oogenblk op die eventualiteit verdacht moet zijn. De regeering-Theu- nis heeft den laatsten tijd kans gezien 'n heele boel menschen, die haar anders nogal mochten lijden, tegen zich in 't harnas te jagen. Vandaag of morgen zal zij daarvan zonder twijfel de wrange vruchten plukken. Tenzij.... maar dat schijnt uitgesloten: ingewijden verzeke ren zeer stellig, dat België (voorshands) niet rijp voor een dictatuur is. Een tijdje geleden heeft de stedelijke regeering van Brussel men zal 't zich herinneren een groote betooging door de socialisten op touw gezet, verboden. Dat gebeurde op instigatie van de regee ring,, die meende, dat ze het opeenhoo- pen van meer dan 100.000 menschen in de hoofdstad niet voor haar verant woording kon nemen, aangezien bij de hedendaagsche geprikkeldheid veler ge moederen, daaruit gemakkelijk revolu- tionnaire gebeurtenissen zouden kunnen ontstaan. Wie A zegt, moet veelal ook B zeg gen: Tegen 31 Maart was te Brussel 'n groote Vlaamsche betooging beraamd. Wij hebben er niet van gehoord, dat Vlaamsche gemoederen heelemaal ge speend bleven v,an de opgemelde ge prikkeldheid. De Brusselsche burge meester blijkbaar ook niet. Zoo moest hij dus ook wel overgaan tot een ver bod van die Vlaamsche betooging. Men heeft in ons nummer van giste ren kunnen lezen, wat men in Vlaam- schen kring over dit verbod denkt. De manier, waarop de (katholieke en vrij gematigde) „Standaard" er bij voorbaat tegen van leer is getrokken, spreekt ten deze voor zich zelf. Het betrekke lijke wantrouwen, dat de Vlamingen ten opzichte van de regeering beheerschte, lijkt thans in gevoelens van weerzin verkeerd; bij velen althans. Zou 't een wonder zijn, als de regeering daarover haar politieke beenen brak? Wat de Vlamingen wilden met hun betooging was natuurlijk demonstreeren voor een behoorlijke naleving der taal wetten. Het is verbazingwekkend te zien, hoe sommige Belgische autoritei ten nog maar steeds niet tot het inzicht blijken te kunnen komen, dat ze hun land heel veel nadeel toebrengen, door de taalwetten zoon beetje te sabotee- ren. Haat verblindt zeer zeker. Maar dit soort van haat zou men niet meer in de regeeringsbureaux willen hebben. Bepaalde menschen zijn weliswaar hard- leersch, maar meestal niet onverwijder- baar voor degenen, wien het niet aan een beetje practisch inzicht mangelt. Het moet de laatstse maanden weer bar geweest zijn met de sabotage dei- taalwetten, vooral in de gemeenten rondom Brussel. De bepaling, dat onder zekere voorwaarden kinderen van Vlaamsche ouders recht hebben op on derwijs in de Nederlandsche taal zou hier en daar met voeten zijn getreden Tegen deze dingen vooral wilde men op 31 Maart demonstreeren. De regeering zou zich van de blaam, welke ze in Vlaamsche oogen door 't verbod op zich geladen heeft (de Brus selsche burgemeester vaardigde het weliswaar uit, maar de regeering zou er allicht wat aan hebben kunnen doen) natuurlijk kunnen zuiveren door nu eens met vaste hand een behoorlijke naleving der taalwetten te verzekeren. Maar dan zette ze aan Waalschen kant kwaad bloed. Het is heusch niet gemakkelijk, om België te regeeren. De socialisten hebben, men weet t, als protest tegen het verbod hunner be tooging, het forceeren van een aantal tusschentijdsche verkiezingen aangekon digd. Het buitengewone congres, onlangs gehouden, bes.oot daartoe. Edoch, het blijkt nu, dat men deze soep minder heet zal nuttigen dan ze werd opgediend. Hetgeen in elk geval tot zekere hoogte te waardeeren valt, daar gebrande lip pen een onaesthetisch gezicht opleveren en men er van tevoren niet zeker van kon zijn, dat dat soort van dingen e>' niet van zou komen. De bedoeling dei- socialisten is natuurlijk, om met het verkiezingswapen de regeering duidelijk te maken, dat ze geen meerderheid bij het volk meer achter zich heeft. De eer ste opzet was, dat een heele boel soci alistische kamerleden zouden bedanken, om op die manier in verschillende doe len van 't land proefverkiezingen re kunnen houden. Maandagavond heeft T bestuur van de socialistische partij ech ter bes'oten, om 't voorloopig bij Brus sel te laten. Een der Brusselsche Kamer leden, de heer Spaak, zal bedanken en zich dan natuurlijk opnieuw candidaat laten stellen- Blijkbaar heeft 't socialis tische partijbestuur het bij nader inzien toch maar beter gevonden, om niet al te veel te riskeeren. Nietwaar: het is tens'otte denkbaar, dat de zaak zou uitdraaien op een socialistische neder laag. Met 't oog daarop is 't beter, om eerst maar eens een proefstemming te houden. Dat loopt in elk geval minder in 't oog. Men heeft intusschen iemand uitgezocht, die den laatsten tijd ook buiten de partij om de aandacht sterk op zich heeft weten te vestigfen. De heer Spaak is niet de eerste de beste en men hoopt, dat hij vooral veel stem men van de groepen, die niet al te ver van de soc, democraten afstaan (links liberalen eener-, communisten ander zijds) zal weten te trekken. We moeten den uitslag met spanning tegemoet ziea, als jer tenminste voor den tijd geen dingen meer gebeuren, welke haar be- teekenis tot nul reduceeren. door G. P. BAKKER. 59). De hond sprong tegen den muur op. „Koest Wlolf", klonk een stem, „Ja Hier zijn we." Een man klom over den muur, reikte een jongeling de hand, die naa®l hem ging st,aan. .'.Ik geloof", sprak de oude zigeuner, „dat het gezelschap nu voltallig is." e anderen keken hem sprakeloos aanÉ>i 'on£e man zei: ..Bh] je allen te zien, Melchior, de meester en d,aar heb je Edzke ook nog." Een andere man trad naar voren. jMercurius zei hij. „Ik heb in geen drie dagen gezien. Vol belangsteling keek Saxon naar zijn beide vrienden uit het kamp van Merode. Hij drukte beiden de hand „Mijn waarde Praxiteles", sprak de man van Werben toen, „.ik wilde je waarlijk niet mengen in deze onderne ming. Het zou regelrecht tegen je grondbeginselen indruischen. Het zoe ken naar goud, d,at je zoo verfoeit!" Peter en Bastiaan hadden zich zoo ver mogelijk van de anderen verwij derd. „De overste en de prinses", fluis terde Peter, en schoot in zijn kleeren. „Hoe zie ik er uit?" vroeg Bastiaan, „Als een zeegod, maar dan van slijk", antwoordde de ander, Bastiaan begon zich met zijn dolk af te schrappen. „Die vervloekte mod- Looncontracien landbouwbedrijf. De moderne, chr. en r.-k. landarbei dersbonden, welke dezer dagen de loon- kwesties in het landbouwbedrijf op de Zeeuwsche en Zuid-Iioilandscne eilan den bespraken, hebben besloten alle pogingen in het werk te stellen om dit jaar niet slechts te komen tot organisa torisch overleg, maar ook tot de sluiting v,an collectieve contracten. Voor zoover nog geen werkgeversorganisaties bestaan, zullen uit alle dorpen eenige landbou wers tot centrale besprekingen worden uitgenoodigd, teneinde met hen te over leggen op welke wijze, zonder tusschen- komst van den minister van oeconomi- sche zaken, overleg en contracten tot stand gebracht kunnen worden. Zulks is o.m. het geval voor West Zeeuwsch Vlaanderen, Schouwen en Duiveland en Voorne en Putten. Voor de districten Oost Zeeuwsch Vlaande ren, Tholen, Flakkee, Hoeksche Waard, eiland Dordrecht en Land van Heusden en Altena zullen rechtstreeksche bespre kingen gevoerd worden met reeds bestaande of opgerichte werkgeversver- eenigingen. Ned. Mil. Bond. De afdeeling Middelburg van den Ned. Mil. Bond, die alhier zich de instand houding en exploitatie van het Tehuis voor Militairen in de Nieuwstraat ten doel stelt, hield Maandagavond haar jaarvergadering, onder voorzitterschap van den heer J. A. Vertregt. De secretaris, ds. J. W. Dippel, merk te in zijn jaarverslag op, dat er een ze kere tegenstelling is tusschen het buiten gewoon opgewekt leven in het Tehuis en den minder opwekkenden toestand van de financiën. Nu de S.D.O.A. in Middelburg is gevestigd, voorziet het Tehuis in een essentiëele behoefte. Na de mobilisatiejaren is het er nog niet zoo druk geweest als in dit laatste jaar. Met het aantal bezoekers, dat 7970 be droeg, werd opnieuw een record ge haald. Twee groepen van de S.D.O.A. heb ben het Tehuis bezocht. De eerste kwam in Februari, de tweede in Augustus. Bij hun komst en vertrek werden namens het bestuur begroetings- en afscheids avonden gegeven. Zeer wordt op prijs gesteld de oprechte belangstelling van den garnizoenscommandant, majoor Berg hnijs, in den arbeid van de afdeeling. Ook de officieren en onderofficieren ge ven veelszins blijk van hun sympathie met het werk. Met de gewaardeerde hulp van Bur ger, en Mil. Pro Rege, zijn vele gezel lige avonden georganiseerd. De leesta fel en de bibliotheek zijn goed verzorgd en van de gelegenheid om te studeeren wordt door vele militairen gebruik ge maakt. Uit het verslag van den penningmees ter, den heer G. W. Graafhuis, blijkt dat de afd. 244 begunstigers telt. De in komsten, w.o. Provinciaal subsidie, be droegen over 1934 f 1873 en de uitga ven 1795, zoodat de rekening sloot met een voordeelig saldo van 78. Dit resultaat is voor een deel te dan ken aan de krachtig gevoerde actie om het aantal begunstigers te vermeerderen, en vooral de kerkeraden van Herv. en Ger. Kerken voor 't werk te interessee ren. Voldoende is gebleken, dat hun steun zeer noodig is, terwijl met dankbaarheid kan worden geconstateerd, dat verschil lende kerkeraden dit bleken in te zien. Tot bestuurslid werd gekozen de heer mr. J. S. van Doorninck, zoodat het be stuur thans weer voltallig is. Ontspanningsavond werkloozen. De „commissie voor werkloozen- zorg" alhier, gaf Dinsdagavond een ont spanningsavond voor werkloozen in Schuttershof. Oiider de aanwezigen merkten we den burgemeester, mr. Van Dusseldorp en den gemeente-se cretaris, den heer Van Ballegoyen de Jong, op. De zaal was goed bezet, ook door eenige belangstellenden, maar zeker was een beduidend deel der werkloozen nog thuis gebleven. De voorz., de hr. Rothuizen, opende den avond met een woord van welkom en wees er vervolgens op, dat deze avond niet uitsluitend bedoelde, de werkloozen te ontspannen, maar ook: belangstelling in het werk der commis sie te wekken, Spr. zette uiteen, dat vooral de ont wikkeling der jeugdige werkloozen de zorg der commissie heeft, en dat in deze reeds diverse cursussen gegeven, worden. Een 'kleine dertig jongelui be zoeken deze cursussen, en ze zijn ze ker nog voor uitbreiding vatbaar, doch daartoe moet de commissie in de eerste plaats over meer geld beschik ken. Spr. deed een beroep op allen, die nog arbeid en een inkomen hebben, het werk der commissie te steunen. Hierna werd een gevarieerd en aan trekkelijk programma afgewerkt, waarbij de hr. Kerkhove fungeerde als conferen cier, en de dames Den Herder (piano) en Buthfer (viool) voor de pauze het mu zikale gedeelte verzorgden. De liedjes en annecdotes van den hr Kerkhove, zoowel als de soli van genoemde da mes, vielen zeer in den smaak. Ook een troepje padvinders zorgde voor een aantal aantrekkelijke num mertjes. We kregen van hen o.a. ook de aardige matrozendans weer te zien. In de pauze werden de werkloozen onthaald op eenige consumpties. Na de pauze willen we speciaal noe men de soli van den hr. Le Conté, op baryton, en den hr. Capello, op saxo foon tenor. Een paar nummertjes mu ziek van uitmuntend gehalte! Ook de voordrachten van de hrn Van Gelde ren en Ortelee vielen zeer in den smaak. Als geheel was het een amusanten avond, die door de werkloozen, en al le andere aanwezigen, blijkens de toe juichingen, bijzonder gewaardeerc werd. BIGGEKERKE. De ziekenkas „Draagt Elkanders Lasten" Hield >o.l. van den heer P. Janse, haar jaarvergadering. Uit de jaarverslagen bleek, dat het leden tal 34 bedraagt; 4 ziektegevallen kwa men voor met 30 ziektedagen. Uitbe taa d was hiervoor f 56- Het batig sloi bedraagt f 383, waardoor het bezit thans bedraagt f 1656- DOMBURG, Dinsdagavond hield de muziekvereeniging „Apollo" haar jaar vergadering. Het corps is in 't afge- loopen vereenigingsjaar 12 maal opge treden. 't Aantal werkende leden is 32 De uitgaven bedroegen 823 en de in komsten 793. De inkomsten voor 1935 moeten belangrijk lager geraamd wor den door het sterk verminderde ge meentesubsidie. In kas is f 249 met inbegrip van 90 rentelooze aandeelen. De vereeni- ging heeft een rentende schuld van 300 op de muziektent en is voor 1/t deel aansprakelijk voor de schulden van het gemeentelijke vereenigingsgebouw „Samenwerking". In het bestuur wer den herkozen de heeren A. v. d. Hage; P, de Pagter Jz. en G. de Pagter Jz Uit verweer tegen de dalende ontvang sten heeft de directeur in twee jaren tijds zijn salaris eigener beweging twee maal met 20 pet, verlaagd. VEERE. Dinsdagavond werd alhier een cursus voor heeren opgericht in eerste hulp bij ongelukken, waartoe de gemeentegeneesheer, dr. M. Tay- telbaum, zich geheel belangloos bereid verklaard had de' lessen te zullen ge ven. Als bestuur werden staande de ver gadering, gekozen de heeren S. Kodde, voorzitter, M. Pille, secretaris en L. Meyers, penningmeester. 's HEER ABTSKERKE. De kiezers lijst voor de Tweede Kamer en de Prov. Staten bevat 212 namen en voor den Gemeenteraad 204. De stemming voor de verkiezing van leden van den Gemeenteraad is bepaald op 15 Juni a.s. (Ingez. Med.) der wordt zoo stijf als een harnas", bromde hij. „Weg goud, weg rijkdom. ,,'n Mooie geschiedenis", meende Ee ter. „Al die moeite voor niets." „Ik ga eens weer met je uit goudgra ven!" opperde de ander, „Vrienden", sprak Mercurius, de man van Werben. „Komt eens hier. Het .v- niet te ontkennen, dat wij de kostbaar heden hebben gevonden. Maar we moe ten voor de overmacht wijken. Het schijnt mij toe, dat we niet beter kunnen doen dan den schat de prinses", een buiging tegen den jongen zigeuner, „aan te bieden. Zij: is de oorspronkelijke ei genares." De beide anderen keken elkaar aan en knikten. „Het grootste gedeelte", vervolgde hij, „ligt echter nog in de plas. Peter heeft deze beide pakken met levensge vaar uit het moeras gehaald. Maar hoe krijgen we de ,andere?" „Als de prinses het wenscht, zal ik weer duiken", stelde Peter voor. „Er is een veiliger en beter weg" sprak de jonge ruiter, wiens bol rond gelaat vroolijk glansde onder den mo rion. „In een der booten ligt een dreg. Ik zal haar halen. Met uw verlof, ka pitein," Melchior knikte. Vóór iemand nog iets in het midden kon brengen, was Edzke verdwenen. „Alles goed en wel", meende Saxon, „maar kunnen we niet overvallen wor den. Het schijnt hier vanavond 'n ver zamelplaats van het schatgraversgilde." „Onmogelijk", stelde de meester hem gerust. „Mijn mannen hebben de prinses en u in het oog gehouden. Toen we noorden, dat u de rivier waart overge stoken, vermoedde ik het doel van uw iocht. Een regiment van uw ruiters ..rok over de schipbrug, die de koning tran Zweden over de ülbe heeft laten ïeggen. Zij hebben den geheelen heijvei afgezet. Er kan niemand doorsluipen. Mij: zijn u in de gang gevolgd om u tt helpen. Vóór de morgen aanbreekt en Von Pappenheim met zijn leger aari- rukt, moeten we opbreken. Voor dien lijd hebben we niets te vreezen." „We zijn zoo veilig als bij moeder thuis", bevestigde Melchior. „En deze beide goudzoekers?" vroeg de meester. „Wij hebben alles gehoord", zeide Marion, „Zij meenden recht op den schal te hebben. De man van Werben heeft bezworen niets te zullen verraden. Een man een man, een woord een wotïrd". Mercurius knikte. „Overste Saxon en ik hebben, zoo als u bekend is, meester, den schat be stemd voor den koning van Zweden", vervolgde Marion. „Maar ,als we de kostbaarheden hebben, schijnt het mij billijk dat de beide heeren vindersloon krijgen. Bastiaan kan zich dan wentelen in het aardsche slijk en Peter k,an de mooiste vrouw ter wereld trouwen, of schoon ik twijfel of hij er gelukkig door zal worden." „Edzke zou zeggen", viel Saxon haar in de rede: „Die vervloekte wijven brengen zelfs den verstandigsten man den kop op hol." Allen lachten. „En de man van Werben?" zei Ma rion met een glimlach op het gelaat. „Prinses", antwoordde Mercuriu' met een diepe buiging. „Ik was bij dc eerste mislukte poging onder het hui met den toren. Het toeval kwam mij te hulp. Ik ben er trotsch op een vriend van den overste te zijn. We zijn dat geworden, toen wij drieën, de overste, mijn vriend Praxiteles en ik, als ver- kleede afgedankte soldaten in het kamp der Merodebroeders waren. Dat ik ook u van dienst kon wezen, is voor mij de grootste belooning, mevrouw.' „Prinses", sprak Peter aarzelend. „Wij zijn u zeer dankbaar. Wij wisten niet, dat de kostbaarheden u toebehoorden.' „Dat hebben we gehoord, Peter", ant woordde Marion. „En wij hebben ge zien dat je een moedig man bent." „Heeft u mij: zien duiken, en ik had. niets aan", stamelde Peter, „Heeft iemand iets te drinken?" vroeg Saxon. „Een hartversterking zal ons goed doen." „Waar de meester is, zijn ook versna peringen", beweerde Praxiteles. „Peter, hier voor jou het eerste glas." „Hij heeft het verdiend", zei Mercu rius. Beurtelings dronken ze het glai leeg, ook Marion. „Overste", sprak Peter. „Mag ik een paar woorden met u spreken?" „Zeker. We moeten toch op Edzke w,achten. Zij verwijderden zich zoo ver mogelijk van de anderen en. waren weldra in een ernstig gesprek gewikkeld. „Mijn vriend de wonderdokter en Schwarz werden gedood. Ik werd gevan gen genomen. Om mijn leven te redden Concertvereeniging Middelburg. 51ste Concert. Adolf Busch. (-§-) Adolf Busch geldt voor een ven de allergrootsten onder de hedendaag sche violisten. Reeds als achttienjarige deed hij toen nog leerling van den genialen Bram Eldering v,an zich spreken. Sindsdien is zijn roem die van een gebenedijde geworden; vooral als vertolker van de Duitsche grootmeesters: Bach, Mozart, Beethoven, Brahms, Re- ger. Het klonk fenomenaal, zooals Busch gisteravond op 't laatste concert van de Middelburgsche Concertvereeniging Bach (sonate C-dur) speelde. Men kan misschien zeggen, dat voor een richtige verklanking van Bach een geestesge steldheid vereischt wordt, die tegenover gesteld is aan alles wat naar het sen- timenteele zweemt. Men kan bij Bach niet droomen en nog veel minder zwij melen. Zijn taal is in het abstracte won derbaarlijk klaar en forsch en kuisch of verstild. Busch' spel nu legde van dit een en ander getuigenis af. Zijn toon was in geen enkel opzicht week en zwoel, in tegendeel strak en gespierd, of in het vlugge werk (allegro assai) als geciseleerd. Met een verbluffend mees terschap bracht hij de moeilijke fuga ten gehoore en 'n nobeler toon, dan in het derde deel (largo) viel te beluiste ren, kan men zich kwalijk denken. Wie zoo Bach kan spelen, met zulk een klaarheid van interpretatie, zulk een zeggingskracht, moet inderdaad tot de uitverkorenen behooren. Het was in. één woord prachtig. Op het programma stonden behalve Bach, de sonate in g-dur v,an Tartini en na de pauze het praeludium uit de „Sonate in ouden stijl" van Max Reger, drie stukjes van Röntgen, een Perpe tuum mobile v;an Novacek en zes Hon gaar sche dansen van Brahms-Joachim. Ook dit alles werd voortreffelijk ge speeld, al moest men wellicht even aan de merkwaardigheid der combinatie wennen De stukken van Röntgen, Nova cek en Brahms-Joachim behooren tot 'n eenigszins ander niveau dan waarop zich de muziek van een Bach en ook van 'n Tartini en een Reger beweegt. Het vir tuose spreekt bij de eerste 'n geduchi woordie mee. Nu van z'n virtuositeit heeft de vio ist ons terdege overtuigd- Met 't perpetuum mobile bewees hij over een bijna griezelig geperfectionneerde stokvoering te beschikken. Elders kon men o.a. feillooze flageoletten beluiste ren. Het was soms overdonderend van knapheid. Een uitstekend begeleider voor dit (Ingez. Med.) bleef mij slechts de keuze over verklik ker te worden in dienst van de keizer lijken. Veel van belang heb ik echter nooit ontdekt en ik heb mijn oogenblik afgewacht. Zou u een spion kunnen ver trouwen?" „Volkomen", antwoordde Saxon. „In orde", zei Peter. „U weet, dat de koning plotseling omkeerde op weg naar Maagdenburg. Iioe, weet niemand, maar hij was gewaar geworden, dat Von Pappenheim, Tilly en Mansfeld zich reeds vereenigd hadden en gezamen lijk tegen hem optrokken. De koning trok noordelijker op de Elbe aan, nam het oude stadje Tangermunde. Hé't nabij gelegen slot werd bestormd, nadat hon derd musketiers in booten over de El be getrokken waren. Daarna greep de koning alle schepen, die hij in de Elbe tot aan Maagdenburg te pakken kon krijgen, liet een schipbrug bouwen en trok met ruiters en voetvolk over de rivier. Generaal Johan Banner nam Ha- velberg. Ook de aan den voet van den berg liggende voorstad. Toen moesten de keizerlijken, Werben, Stendal en tal van andere kleine plaatsjes ontruimen. De weg naar Luneburg was vrij en de Altmark, de bloeiende provincie naast het uitgemergelde Erfsticht Maagden burg, kan hem zooveel vivres verschaf fen als hij noodig heeft. In den driehoek tusschen Elbe en Havel is de koning nu bezig een kamp in te richten. Maar mis schien weet u dat alles?" (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 5