=2* GOESCHE COURANT^
OPENING
BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
ZEELAND.
ONDERWIJS.
MORGENMIDDAG
2 uur
WEER EN WIND.
NUMMER 26.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
31 JANUARI 1935.
EERSTE BLAD.
178c JAARGANG.
RAADSOVERZICHT
MIDDELBURG.
MÏ0DEIBURG.
GOES.
ELBUQGSCHE COURANT
dagblad Voor Middelburg, Goes en agent*
jchap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
iGoes 18 ct. p. w- Advertentiën 30 ct. per
•regel, Ingez. mededeelinFen 60 ct. p. r.
jjjj contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17,
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1-—.
regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubral
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 reg^k
a 75 et. bij vooruitbetaling Adv. ca?
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer co»
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cwxt'
DE A.N.W.B. KONINKLIJK,
H.M. de Koningin heeft aan den
A.N.W.B. Toeristenbond voor Neder
land het predicaat „Koninklijke" ver
leend.
Naar wij vernemen zal het bestuur
•van den A.N.W.B. aan de eerstvolgen
de algemeene ledenvergadering voor
stellend de statuten in dien zin te wij
zigen, dat de naam voortaan zal lui
den „Koninklijke Nederlandsche Toe
ristenbond A. N. W. B,
BET ECONOMISCH BELEID DER
REGEERING.
Critiek uit de Eerste Kamer.
Waarom den landbouw meer
dan scheepvaart en industrie
gesteund?
Verschenen is het Voorloopig Verslag
der Eerste Kamer nopens de begrooting
van economische zaken.
Enkele leden oefenden critiek uit op
de bepaling omtrent den werkkring
van den nieuwen directeur-generaal van
den landbouw, wiens ambtsgebied voor
namelijk zal raken den „niet-crisis,arbeid
in den landbouw Zij betreurden zoo
danige beperking, omdat huns inziens de
landbouw-crisisarbeid en niet-crisisar-
beid onverbrekelijk samenhangen.
Vele leden waren zeer teleurgesteld
door de resultaten van onze handels
politiek in de laatste jaren. De positie
waarin Nederland verkeert mag uiterst
kwetsbaar worden geacht.
Verscheiden leden betreurden, dat de
regeeringsbemoeiingen met de scheep
vaart en de industrie veel geringer zijn,
dan die met den landbouw.
Zoodanige achterstelling van twee
belangrijke bronnen van volkswelvaart
kan hun inziens niet alleen leiden tot
verdere opheffing van nuttige en eer
tijds loonende ondernemingen, doch
bovendien de vestiging van nieuwe en
uitbreiding van bestaande belemmeren.
Deze leden meenden, dat de verleening
van steun .aan de industrie rechtstreeks
zal kunnen geschieden, bijvoorbeeld door
het verstrekken van credieten voor den
aanbouw van nieuwe schepen, het geviu
van voorschotten, het toekennen van ex
port-premies, verlaging of ontheffing van
invoerrechten voor grondstoffen en ma
terialen enz.
Vooral o n 7. e, in groote moei-
lijkheden verkeerende me
taalindustrie, waar van d e
scheepsbouw een zoo
voornaam deel vormt,
dient spoedig en krach
tig te worden gieh.olpen.
Wil men dien voornamen bedrijfstak
voor ondergang behoeden, dan achtten
deze leden! snel handelen van overheids
wege geboden.
Vele leden betoogden dat, gelijk re
cente gebeurtenissen hebben aange
toond, niet ten onrechte jarenlang het
pleit was gevoerd voor de invoering
van overheidstoezicht op het bankwe
zen. Zij hadden daarbij oog op de dé-
bacle van de Nederlandsche Handels
maatschappij, door haar directie wel
iswaar betiteld met „reorganisatie" doch
in werkelijkheid 'n ineenstorting, waar
van tal van eerzame beleggers het
slachtoffer zijn geworden. Deze leden
vroegen, of de minister genegen is,
maatregelen in overweging te nemen
ter voorkoming van wanbeleid, als dooi
de leiding der genoemde maatschappij
klaarblijkelijk is gevoerd.
De steun aan den landbouw.
Eenige leden gaven den minister in
overweging, een commissie te benoe
men, bestaande uit ter z,ake deskundi
gen, niet behoorende tot den kring der
adviseurs van het rijk, ten einde na te
gaan, hoe landbouw en veeteelt op an
dere dan de tot dusveire gangbare wijze
zouden kinnen worden gesteund, met
toekenning van een groote vrijheid aan
het bedrijf en met minder kosten, ter
bevordering eener stabilisatie, welke
met de tegenwoordige regeling nimmer
kan worden bereikt.
In overweging werd gegeven een be
perking van den graaninvoer met name
uit die landen, welke voor ons bandels-
verkeer van weinig belang zijn.
Verscheidene leden bepleitten het
bieden van steun aan den
tu i n b o u w in grooter mate dan
thans is geschied. Zij wezen erop, dat
deze bedrijfstak aan de grens van zijn
weerstandsvermogen is gekomen.
Eenige leden vroegen of inderdaad
bij de voorbereiding en de tot standko-
ming van de voorschriften in zaTl^ be
perking der melkproductie door middel
van veeafslachting, de organisaties van
landbouw- en veeteelt niet zijn gehoord,
noch de zuivelorganisaties. Was dit in-
derdfead niet geschied, dan zouden de
ze leden zulks uitermate betreuren.
Sommige leden betuigden hun instem
ming met het voornemen der regeering
eerlang een regeling van het pacht-
vraagstuk te bevorderen; andere leden
echter achtten geenerlei gronden aan
wezig het pachtvraagstuk thans wette
lijk te regelen.
DE ANTI-REV. EN DE STEMMING
IN HET SAARGEBIED.
Onaangename gevolgen voor
den burgemeester van Emmen,
Men schrijft uit Emmen aan de
N.R.C.:
De afvaardiging van Nederlandsche
burgemeesters naar het Saargebied,
om daar als voorzitters van dtembu-
reaux te fungeeren, heeft voor den bur-
meester van Emmen en de anti-rev.
politiek in Drenthe onaangename ge
volgen.
Onder degenen, die zich beschikbaar
stelden, was ook bedoelde burgemees
ter, mr, J. L. Bouma, voorzitter van
hejt provinciale comité Drenthe der
Anti-Rev. Partij. De A.R. Kiesvereeni-
ging te Klazienaveen nam reeds voor
Januari een motie aan, waarin de deel
neming van de a.r. aan de werkzaam
heden der stembureaux werd afge
keurd, omdat deze op Zondag moesten
worden verricht. Ook in de Centrale
van Anti-Rev. Kiesvereenigingen in de
gemeente Emmen werd nadien zulk
een motie aangenomen.
In een onderhoud, dat mr. Bouma na
terugkomst uit het Saargebied had met
een redacteur van de Emmer Courant,
verklaarde hij zich op het standpunt te
stellen, dat voor hem de uitnoqdiging
van de regeering om zich beschikbaar
te stellen, opdat aan een vereerend ver
zoek van den Volkenbond kon worden
voldaan, gelijk stond met een bevel,
„Het gold hier burgerlijken politiedienst
en dien moet ik desnoodig ook van mijn
ambtenaren vergen op Zondagen, ook
als het geldt anti-rev. ambtenaren. Wie
zulken Zondagsdienst weigert, is onge
schikt voor zijn functie. En ik kan van
niemand iets verlangen, dat ik zelf in
gelijke omstandigheden weiger. Daarom
heb ik gemeend, de protestmoties naast
mij te mogen neerleggen'
De redeneering heeft blijkbaar weinig
indruk gemaakt, want toen na de publi
catie van het bedoelde persgesprek de
candidaatstel.ling voor de Pjrovinciale
Staten van de A. R. Centrale aan de or
de kwam, werd mr. Bouma gepasseerd.
Wel werd hij als lid van het centraal
comité herkozen, maar dit geschiedde
bij acclamatie, tegelijk met twee andere
aftredenden.
Het niet candideeren van den heer
Bouma dreigt nu splitsing te brengen
onder de anti-rev., want in de plaatse
lijke pers kondigt „een groep anti-revo-
lutionnairen" een tegen-actie aan, in
dien de candidatenlijst niet wordt her
zien.
FOKKER VRAAGT OVERHEIDS
STEUN.
Naar men aan de N.R.Ct. meldt, heeft
de heer A. H. G. Fokker zich tot het
Werkfonds 1934 gewend met de vraag
hem het kapitaal te verstrekken voor
den bouw van een moderne vliegtuigen-
fabriek op Schiphol.
In de oeconomische motiveering van
het verzoek moet o.m. de wenschelijk-
heid worden betoogd, deze fabriek te
maken tot de „eenheidsfabriek" van de
Nederlandsche militaire en civiele
luchtvaart.
ONZE WEERMACHT.
Eerste Kamerleden dringen
aan op uitbreiding van 't ver
bod der particuliere wapenfa-
bricage. De soc. dem, en
Defensie.
Verschenen is 't Voorloopig Verslag
der Eerste Kamer nopens de begrooting
van defensie. Daaruit blijkt, dat ver
scheiden leden van oordeel waren, dat
tengevolge van de bezuinigingen de
weerkracht van ons volk aanmerkelijk
is verzwakt, met name wat onze zee
macht betreft. Eenige dezer leden acht
ten zoowel groot als klein materieel
noodig, o.a. ten minste een tweetal krui
sers, waarvoor de gelden zouden kun
nen worden gevonden, indien werd ai-
gezien van het plan, een bedrag van
f 110 millioen te bestemmen voor de
droogmaking van den noord-oostelijken
polder van de Zuiderzee.
Ten aanzien van de particuliere wa-
penfabricage werd aangedrongen op: le.
uitbreiding van het verbod, zonder toe
stemming van de regeering wapenen en
munitie te vervaardigen, tot alle oor
logsmateriaal in den ruimsten zin des
woords en ten 2e. uitbreiding van het
verbod, zónder vergunning van de re-
Leef zóó, dat niemand gelooft wat
de laster van u zegt!
geering wapenen en munitie in-, uit- en
door te voeren, tot alle oorlogsmateriaal.
Verscheidene leden laakten het voor
militairen en voor de arbeiders van de
Hembrug uitgevaardigd verbod, lid te
zijn van sociaal-democratische organisa
ties en aangesloten te zijn bij het comi
té tot behartiging van de algemeene be
langen van het marine-personeel bene
den den rang van officier in welk ver
bod ook hun echt- en huisgenooten zijn
betrokken.
Vele andere leden bestreden ieze
op va llii g Zij waren van oordeel, dat d"
sociaal-democraten de invoering van
den bedoelden maatregel aan zich zeil
te wijten hadden, daar zij stelselmatig
de krijgstucht, zoowel in de land- als in
de zeemacht hadden ondermijnd, en
daar aan hun betrouwbaarheid bij leger
en vloot op goede gronden mag worden
getwijfeld.
DALEND STERFTECIJFER IN
NEDERLAND.
Kanker en hartaandoeningen
wijzen de hoogste cijfers aan.
Het Centraal bureau voor de Sta
tistiek heeft den jaargang 1933 gepu
bliceerd van de sterfte naar den leeftijd
en de oorzaken van den dood.
Daaruit blijkt, dat de sterfte zich in
dalende richting beweegt.
Wij ontleenen aan deze statistiek de
volgende bijzonderheden:
Van 26.56 per 1000 inwoners in de ja
ren 1840-'49 daalde het sterftecijfer tot
8.75 in 1933; laatstgenoemd cijfer is het
laagste, dat ooit werd bereikt.
Tegenover het zeer gunstige cijfer
van 1932 (8.99 per 1000 inwoners) blijkt
dat van 1933 nog met 0.24 per 1000 in
woners te zijn gedaald.
De mannensterfte overtreft constant
de vrouwensterfte, echter blijkt de man
nensterfte sterker te zijn gedaald dan
de vrouwensterfte. De voornaamste fac
tor van de daling der sterfte is de daling
der sterfte van de kinderen beneden het
jaar.
Beschouwt men de sterfte naar de
onderscheidene doodsoorzaken, dan ziet
men dat de sterfte aan kanker en ziek
ten van het hart ieder voor zich 1/7 van
het totaal aantal sterfgevallen in 1933
veroorzaken.
Per 10.000 der gemiddelde bevolking
werd in 1933 een cijfer van 12.45 voor
de qfterfte aan kanker berekend. De
kankersterfte blijkt in totaal hooger te
zijn bij de vrouw dan bij den man en
stijgt met den leeftijd. Bij kanker van
maag en twaalfvingerigen darm en lon
gen overweegt de mannen-, bij die van
lever, galblaas, galwegen en darmen de
vrouwensterfte. Bijna 1/3 der kanker-
sterfte van de vrouw wordt veroor
zaakt door kanker aan de borstklier
en de geslachts organen.
Aan ziekten van het hart stierven in
1933 12.67 personen per 10.000 der ge
middelde bevolking; voor de mannen
was het cijfer 11.96, voor de vrouwen
13.37. Er stierven aan deze ziekten in
1933 derhalve meer vrouwen dan man
nen.
De sterfte aan tuberculose eischte in
1933 de helft minder slachtoffers dan
de sterfte aan kanker.
Een gewelddadigen dood stierven in
1933 2345 personen, d.i. berekend per
10.000 der gemiddelde bevolking 2.85,
voor de mannen was het cijfer 4.11,
voor de vrouwen 1.60. Verdrinking en
verkeersongevallen eischten de meeste
slachtoffers. Onder de verkeersonge
vallen werd door automobielen en mo
torrijtuigen het grootste aantal Slacht
offers veroorzaakt.
Er werden in 1933 668 zelfmoorden
gepleegd, 477 door mannen, 191 door
vrouwen.
Ds. G. Smeenk, beroepen predi
kant bij de Geref. Kerk te Vlissin
gen zal Zondag 3 Maart zijn intrede
doen na bevestiging door ds. H. A. Wier-
singa, die pas van Vlissingen naar Lei
den is vertrokken.
Middelburg, 31 Jan. 1935.
De eerste vergadering in het
nieuwe jaar is, naar goede traditie, ge
opend met een algemeen-beschouwende
Nieuwjaarsrede van 's Raads voorzitter,
als gewoonlijk even zorgvuldig ge-
styleerd als keurig voorgedragen, en
uiting gevende aan een opvatting van
de burgemeesterlijke taak, waarmede
iedere goede stadsburger zeker gaarne
zal instemmen.
Als oudste lid in jaren heeft de heer
Heemskerk op deze toespraak met en
kele vriendelijke en welgemeende be
woordingen gedankt.
Overigens was de agenda matig-be-
langrijk. Was dat vroeger den Raad
geen beletsel, het toch laat te maken,
nu hebben we, voor 't eerst sinds vele
jaren, het beleefd dat een agenda van
meer dan 20 punten reeds om half vier
juister gezegd: om 15 h 38 min was
afgedaan. En weliswaar zei de voorzit
ter toen: „We zouden vandaag binnen
zeer prijselijken tijd gereed zijn, indien
we den heer Jeronimus niet hadden".,
waarop de Raad begon te lachen, maar
dit alles was buiten den waard gere
kend. Want de heer Portheine stelde
voor èn de 7 vragen des heeren Jeroni
mus, inzake de beruchte riool-aanslui-
tingsquaestie, èn de vele daaromtrent
ingekomen adressen, gezamenlijk in han
den van B. en W. te stellen om prae-
advies.
De heer Jeronimus vond dat een uit
stekend denkbeeld „partijgenooten"
interrumpeerde het somwijlen enfant
terrible van rechts en zoo lachte A.
J. .Tr. het laatst en het best, en de ver
gadering was vóór vier uur gesloten.
Veel hetgeen aanleiding tot commen
taar zou geven is er niet besproken. In
verband met zijn heengaan als commis
saris vari politie heeft de heer Brons eer
vol ontslag gevraagd en verkregen als
lid en voorzitter van de stedelijke ver-
keerscommissie. Dat de mogelijkheid
van vruchtbaar werk door deze com
missie door dit vertrek van zijn voor
zitter eer grooter dan kleiner wordt, is
een publiek geheim en wij kunnen slechts
de hoop uitspreken, dat de ernstige en
dringende verkeersproblemen, die in
Middelburg om oplossing schreeuwen,
niet nóg langer op de lange baan blij
ven. Wanneer van 't voorjaar het vreem
delingenseizoen weer begint, dan moet
het verkeer in Middelburg, naar den
eenen of naar den anderen kant, gere
geld zijn.
De begrooting van de Godshuizen is
aangehouden, omdat de stukken, dit tot
een richtige beoordeeling daarvan die
nende konden zijn, voor de Raadsleden
niet ter inzage waren gelegd. Dat komt
dus den volgenden keer weer aan de
orde.
Voor 't overige zie men het verslag
elders in dit blad.
Geslaagd voor het examen Privaat j
Docent in het Boekhouden (Genootschap
voor Praktisch Handelsonderwijs te j
's Gravenhage) J. Dekker te Middel
burg, I
De Uiver-ramp,
Een Middelburgsche jonge dame liet
ons gistermid.dag een enveloppe zien,
die tot de Kerstpost van de veronge
lukte Uiver had behoord. Olievlekken
en bruine randen legden een stil getui
genis af van de ramp in de Woestijn
bij Ruibah Wells. De brief heeft vermoe
delijk in een van de behouden gebleven
postzakken gezeten en is met de „Rijst-
vogel" naar Buitenzorg doorgezonden.
Vandaar kreeg de afzendster de enve
loppe terug.
EEN KOENE GRIJSAARD.
Hedenmorgen is Middelburg bezocht
door den heer J. van Heezen uit Enk
huizen, een stoeren 95-jarige. Deze oude
heer had het verlangen te kennen gege
ven, toen hij 95 werd, toch ook nog eens
te zullen mogen vliegen. De K.L.M. is
daarin te gemoet gekomen en heeft den
heer van Heezen een vliegtocht Amster
damVlissingen aangeboden. Gaarne
is deze uitnoodiging aangenomen en he
denmorgen kwam de heer Van Heezen
met een verslaggever van „de
Standaard", van welk blad hij de oudste
lezer is, op het vliegveld Vlissingen aan
en bracht een bezoek aan den Middel-
burgschen marktdag. Wel steunend op
een stok, doch overigens flink stappend
ontmoetten wij hem. O.a. heeft de heer
Van Heezen een bezoek gebracht aan
het Stadhuis en daar met groote belang
stelling kennis genomen van wat dit ge-
ÖRSJVIlU
[TEUiMG
Toegangsprijs 1.incl. belasting
(Ingez. Med.j
Middelburg 31-I-'35 Woensdag: hoog
ste luchttemperatuur 6.2 °C; (43 °F);
laagste 1.7 °C (35 °F). Heden 9 h: 4.7
°C; 12 h: 7,2 °C. 4 mm regen. Hoogste
barometerstand te dezer stede, in het
afgeloopen etmaal; 770 mm; laagste 765
mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 771.2 mm
te Toulouse; laagste 735.9 mm te Isaf-
jord.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige, W. tot N. wind,
nevelig tot zwaar bewolkt, waarschijn
lijk eenige regen of natte sneeuw, tem
peratuur om hei vriespunt des nachts
overdag lichte dooi,
Zon op: 7 h 46; onder 16 h 42. Licht
op: 17 h 12. Maan op: 5 h 33; onder:
24 h 22. N.M.: 3 Februari.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen,
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later.
(S Springtij.)
Januari.
Hoogwater Laagwater,
Do. 31 10.04 22.47 3.54 16.40
Februari.
Vr. 1 11.20 23.44 5.14 17.48
Za. 2 12.17 6.24 18.47
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge,
Januari.
Hoogwater Laagwater.
Do. 31 11.44 4.56 17.40
Februari.
Vr. 1 0.33 13.04 6.15 18.53
Za. 2 1.37 14.08 7.24 19.51
bouw en inzonderheid de oudheidska
mer aan belangrijks biedt. Vooral voor
smeedwerk had de heer Van Heezen be
langstelling. De burgemeester noodigde
den heer Van Heezen met zijn gezel
schap in zijn kamer en onder het genot
van een kopje koffie heeft de oude heer
van zijn ervaringen kunnen vertellen.
Ook de weg terug naar Amsterdam
ging door de lucht.
Bij het vertrek was de heer Van Woel-
deren, burgemeester van Vlissingen en
voorz. van de Zeeuwsche Vereen, voor
Luchtvaart aanwezig.
UITVOERING „TOONKUNST
Woensdagavond gaf „Toonkunst", di
recteur Otto Lies, een opvoering in „de
Prins van Oranje". De zaal was zeer
goed bezet.
Het programma werd geopend met
„Nachtlied", van R. Schumann. Een
technisch veeleischend zang- en mu
zieknummer, dat, naar ons gevoel, ech
ter niet tot de meestgeslaagde van
Schumann behoort, onvoldoende stem-
nrng schept. Maar dat kan Toonkunst
