Neem 'n "AKKERTJE"
BËUftS THERMOMETER
van Oonderdag.
ONDERWIJS.
LANDBOUW.
RECHTSZAKEN.
GEMENGD NIEUWS.
ZEELAND.
KORT ZEEUWSCH NIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP.
LAATSTE BERICHTEN.
LEGER EN VLOOT.
BEURS- EN WISSELKOERSEN.
MIDDELBURG.
GOES.
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
NOORD-BEVELAND.
SGHOUWEN-DUIVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
,uil zoo'n nieuw handig zakdoosje
£>ij Gevalle kou, Griep, Influenza.
AMSTERDAM, 10 Januari
Het eerste getal is de vorige notee
ring, daarop volgt de officieele notee
ring van heden.
Ned. 31 1000-4 102%—102
Ned. 33 1000-4 102102
Ned. 334 1000-4 102 102
Certificaten-3 91%92%
O. Indië 34 1000-4 101%—101%
Denemarken Oblig. 1926-5 99%99
Duitschl. pd.st. 100-7 29%— 30%
Engeland 1960-90 4 74—73%
Zwitserl. oblig. '24-5 97%97%
Zwits. Staatssp. 1927-4% 100%100%
Amsterdam 1933-5 101%101%.
Amsterdam 1934-4% 100%
's Gravenhage 1929-4% 100%
Rotterdam 1926-1930-4% 100%—100%.
Berlijn 1925-6% 18—18.
Zeeuws. Kyp. B-5 1C0100%.
Zeeuws- Hyp. B-4% 100%
Cities Service Cy. P. 1958 5 2323.
A Amsterd. Bank 98%100%
C Rotterd. Bankver. 90%90%
A Twentsche Bank 78
A Pref. Gruyter Zn A. 127
A Pref. Jurgens A 100%;100%
A Ned. Gist- en Sp.fabr. 408
A De Schelde N.B. 15%15
A Ver. Papf. v. Gelder 37%—37%
C Am. Car Foundry 11%12.
C Am- Smelt Ref. 23%23.
QFarbenind. I.G. 53%52.
C Stand. Brands 11%11%.
C U. States St. C. 23%—23%.
C North Am- Cy. 7%8%.
A Born Sum. H M. 131% -132%.
A I in!» Teves en Stokv. 61%—61.
A Ned. Wol Mij. 68%68.
A Singkep Tin M. 76%76%.
A J. C. Japan Ln. 23%—23%,
A Rotterd. Lloyd 2828%.
A S. M. Nederland 2829%.
A Amst. Thee C.M. 43%41.
j A Houth. Alberts 22%22.
C Baltimore en Ohio 8%—9.
A Southern Rlw. 9%9%,
C Union Pac. Rr. 65%65.
C Int. Nickel Cy. 14%14%..
Duitschl. '30 1000-5% 27%— 29%-%.
A Koloniale Bnk, 3131.
A N.I. Hbk. 1000 64%64%.
C Ned. H. M. 1000 26%—27.
A Alg. Kunstz. U. 30%30%-%.
A v. Berkels Pat. 39%40%.
C Calvé-Delft 45%—45%-47%.
A C. Suiker Mpij. 36%36%-%.
A Ned. Ford A.M. 244%244%.
A Philips Gem. B. af. 222%—224%-23%
C Unilever 78%81% -80.
C Anaconda Cop. 7 7
C Bethlehem St. 20%20%-%.
C Kennec Copper 1110% -11.
C Un. States Leather 43%.
A A.N.I.E.M.—N.B, 166%—167,
A Kon. Petr. Mpij. 136%—138%-36%.
C Contin. Oil Cy. 10%10%-%.
C She.l Union O.C. 4%4%.
Ned. Herv. Kerk.
Ds. A. de Bruyn te Hooge Zwaluwe
heeft bedankt voor het beroep naar
Bruinisse.
Chr, Gerei. Kerk.
Ds. H. Hoogenboom te Zierikzee heeft
bedankt voor het beroep naar Ymuiden.
Het reorganisatie-voor stel van
Kerkopbouw verworpen.
De tweede buitengewone vergade
ring van de algemeene Synode der Ned.
Herv. Kerk heeft gisteren het reorgani
satie-voorstel van de vereeniging Kerk
opbouw verworpen.
De eerste vrouwelijke zendeling.
Donderdag 17 Januari zal in de Duin-
oordkerk te 's-Gravenhage de eerste
vrouwelijke zendeling worden afgevaar
digd, mej. Slotemaker de Bruine.
De afvaardiging geschiedt door het
Ned. Zendeling Genootschap, daartoe in
staat gesteld door den moreelen en fi-
nancieelën steun van den Vrouwen Zen-
dings Bond. De zendelinge is bestemd
voor het zendingswerk Oost-Java, om
daar aan het vereenigingsleven van de
Javaansche vrouwen en meisjes leiding
te geven.
De vader der zendelinge, prof. dr. J.
R. Slotemaker de Bruine, irfinister van
sociale zaken, zal de zendingsrede uit
spreken.
Een nieuwe kabel tusschen Walcheren
en Engeland.
Het Engelsche kabelschip „Alert" is
te Vlissingen aangekomen van Dover om
een nieuwen kabel te leggen tusschen
Walcheren en Engeland, in plaats van
den defecten kabel.
Ter burgerlijke zitting van de
Rechtbank alhier, is mr. R. M. van Dus-
seldorp, burgemeester van Goes, be-
eedigd als ambtenaar van den burger
lijken stand.
„Sonna."
De afdeeling Goes van den Kunst
kring „Het Schouwspel", thans op eigen
gelegenheid werkende, had succes met
de derde abonnementsvoorstelling.
Schuttershof was zeer goed bezet en
vertoonde alleen achterin eenige ledige
plaatsen.
Het tooneelspel „Sonna", van Jan Fa-
bricus, werd door „De Vereenigde
Schouwspelers", op werkelijk voortref
felijke wijze vertolkt. Pierre Mols, als
kapitein Velsen, A!ex Frank, als de
resident, ze gaven een goed aangevoel
de, vlotte vertolking van hun rol. Ook
Emile Kellenaers, als Prawiro, maakie
zijn kleine rol tot een fijn stukje tooneel
spel, en Truusje Bakker, als Njo, be
wees reeds, haar niet gemakkelijke taak
goed te begrijpen en sloot haar spel goed
bij de grootere laan.
Maar boven die allen uit, straalden
mevr. Enny Molsde Leeuwe, die een
wel zeer gave en scnoone creatie van
Sonna gaf. Die door haar fijn doorvoeld
spel, den geheelen avond wist te boeien
en te ontroeren, en telkens deed ver
geten, dat we hier slechts een creatie
aanschouwden. En dadelijk naast haar
willen we Inoto Katisha noemen, haar
lijfmeid, wier gevoelig en natuurlijk
spel zoo geheel bij dit van haar mees
teres aansloot.
Zoo werd „Sonnaeen hoogstaande
uitvoering, een succes voor „De Ver
eenigde Schouwspelers", en zeker één
der beste stukken van mevr. Enny
Molsde Leeuwe.
De eenige bedenking, die we hebben,
geldt het stuk zelf, waarin o.i. meer
malen tegen de logica gezondigd wordt,
ter verkrijging of verhooging van het
dramatische effect.
De ziekte van wethouder De Meij.
Wegens een ernstige ziekte heeft de
heer J. de Meij, wethouder van open
bare werken, reeds sedert ongeveer drie
maanden zijn functie niet kunnen waar
nemen.
De Vliss. Crt. verneemt thans dat de
ziekte van den heer De Meij een gun-
siige wending reeft genomen en hij thansi
herstellende is.
DOMBURG. B. en W. alhier, hebben
tot volontair ter secretarie benoemd:
den heer J. H. Goossens Jr. wonende te
Middelburg.
KAMPERLAND. Zaterdag 1.1. spoelde
op het strand voor de duinen van den
Jacobapolder een volwassen mannelijk
exemplaar van Tursiops Truncatus (Tui
melaar) aan. Het dier was 3% m. iang,
Vandaag is deze walvisch-achtige per
auto naar het Ned. Museum voor Na
tuurlijke Historie te Leiden vervoerd.
CONCENTRATIE VAN CHRIST.
SCHOLEN.
ZIERIKZEE. Naar de Zierikz. Nwsb.
verneemt hebben de besturen der bei
de Chr. scholen alhier van den betrok
ken minister een schrijven ontvangen,
om over te gaan tot concentratie. Ech
ter is tot op heden nog geen schikking
getroffen en is een en ander aan den
inspecteur voorgelegd.
Laffe aanranding.
Zondagavond heeft in de Molenstraat
van Kapellebrug naar C 1 i n g e een aan
randing plaats gehad.
Omstreeks 7 uur kwam L. v. D. van
Kapellebrug gereden in de richting van
Clinge. Onverwachts werd hij door ie
mand neergeslagen met een hard voor
werp. Van D. stortte bloedend ten gron
de, waar hij nog enkele slagen in ont
vangst had te nemen. Enkele oogenblik-
ken nadien kon hij aan zijn aanranders
ontkomen. Deze waren ten getale van
twee of drie. Er werd aangifte gedaan
bij de politie, die de zaak in onderzoek
heeft.
Het aantal aangegeven gevallen
van besmettelijke ziekten over de week
van 30 Dec. tot en met 5 Januari in de
provincie Zeeland bedroeg: Roodvonk:
Colijnsplaat 2 (in één gezin), Domburg 2
(in één gezin); Goes 1, St. Jansteen 2
(w.o. 1 het 3e geval in één gezin), Kou-
dekerke 1, Wemeldinge 1, Westkapelle
3 (w.o. 1 het 2e geval in één gezin), Wis-
sekerke 3. Diphtherie: Hulst 1.
C Tide Water Ass. Oil 5%5%
A K.N. Stoomb. Mij. 6%
A Ned, Scheepv. U. 31%31%-31.
A H.V. Amsterdam 152%153%-52%
A Java Cult. Mij. 77%—77%
A N.I. Suiker U. 71%72%
A Deli Batavia 148%—146-45
C Deli Mij. 1000 132%—132%-33%
A Senembah 141137%-39
C Chicago Milw. 1%1%.
A Amst. Rubb. C, 95%97%-96%
A Deli-Bat. Rubb. 72—73%
A Hessa Rubber 95%95
A Serbadjadi S.R, 6465
Prolongatie 11.
WISSELKOERSEN.
9 Jan.
10 Jan.
Londen
7.25
7.26%
Berlijn
59.30
59.35
Parijs
9.76
9.76%
Brussel
34.61
34.62%
Zwitserland
47.90
47.92
Kopenhagen
32.37%
32.45
New-York
1.47%
1.47%
•••«rJKSLW Ottert'WWW** -?'-T
(Ingez. Med.)
DE WAALSCHE GEMEENTE TE
MIDDELBURG GEDURENDE DE
EERSTE REFUGE.
Ds. R. Blommaert in
het Z. G. d. W.
In de gewone vergadering van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschap
pen heeft ds. R. Blommaert gisteravond
een voordracht gehouden over: „De
Waalsche Gemeente te Middelburg ge
durende de eerste Refuge."
Het tijdperk der eerste refuge vangt
aan met de vestiging der Waalsche
Kerken in de Noordelijke Nederlanden
(1574) en eindigt met de herroeping
van het Edict van Nantes (1685).
Na de inneming van Middelburg in
1574 ontstaat hier ter stede al aanstonds
een Waalsche gemeente. Onder de troe
pen die Middelburg belegerden waren
vele Nederlanders afkomstig uit de
Zuidelijke of Wiaalsche Provinciën. Als
aalmoezenier was met dezen meegeko
men de predikan.t Louis d'Outreleau.
Deze stichtte de Waalsche gemeente en
hij was haar eerste predikant. De Mid-
delburgsche vroedschap gaf aanstoncrs
haar toestemming tot het vestiöen van
de Waalsche gemeente. Haar registers
beginnen den 21 Mei 1574. (6 Juni: eer
ste avondmaalsviering; 15 juni: eerste
huwelijksinzegening; le Juli: eerste
doopsbediening.)
De magistraat staat het volgend jaar
(1575) aan de .Waalsche Gemeente ,als
kerkgebouw af, de Kapel der Bogaer-
den; daar heeft zij tot heden toe haar
godsdienstoefeningen. De Waalsche Ge
meente van Middelburg is dus d e
oudste van de 16 nog bestaande
Waalsche Gemeenten in Nederland; te
recht noemt men haar „la doyenne des
Eglises Wallonnes."
Voor het eerst is zij vertegenwoor
digd door afgevaardigden op de Sy
node van Dordrecht (1577), Het jaar
daarna op de Synode van „La Vigne"
(schuilnaam van de Waalsche Gemeen
te te Antwerpen).
Over de eerste jaren van haar be
staan weet men weinig; de notulen van
den Kerkeraad zijn verloren gegaan. Al
aanstonds werd de gemeente bediend
door twee, later door drie predikanten.
Na de omwenteling v,an Arras (1578),
die fataal was voor de Waalsche protes
tanten, weken velen naar Nederland
uit en de Waalsche Gemeente nam'sterk
in ledental toe. Na den val van Antwer
pen in 1585 was dit wederom het ge
val.
In dat zelfde jaar ontving zij ook de
eerste Synode van de W. Kerken in
Zeeland en Holland.
De aangroei der gemeente bestond
voornamelijk uit hen, die have en goed
hadden moeten achterlaten, en die dus
geholpen moesten worden door de dia
conie der Waalsche Gemeente. Gedu
rende een dertig tal jaren had zij veel
armen, maar ze werd rijkelijk gesteund
door den magistraat die collectes liet
houden binnen de stad Middelburg.
Hoe langer hoe meer gegoeden tr,aden
in latere jaren tot haar toe en de armen
verminderden geleidelijk in aantal.
In 1644 telde men ongeveer 1200 le
den die aan het H. Avondmaal deel
namen. Nu betere tijden voor haar aan
gebroken zijn helpt zij op haar beurt
ook anderen, in 't bijzonder de Walden
zen in 't Noorden van Italië en de uit
geweken Walen en Hugenoten in Bra
zilië.
Ten tijde der le Refuge dienden 19
predikanten de Waalsche Gemeente.
Spr. noemde er enkelen:
1) De eerste predikant Louis d' Outre-
leau.
2) Jérémie de Pours, die de Fransche
preek hield bij de openingvan de na
tionale Synode te Dordrecht in 1618;
3) Alexandre Morus, tevens professor
aan de illustre school te Middelburg;
4) Louis de Wolzogue, bekend door
zijn strijd met zijn opvolger Jsan de1
Labadie;
5) Jean de Labadie: aanvankelijk leer
ling van de Jezuiten, is overgegaan tot
het protestantisme; hij wordt van Genève
bij de Waalsche Gemeente te Middelburg
beroepen- Onder zijn bediening komt
deze tot grooten bloei, mede door de
Labadies groote welsprekendheid en ge
leerdheid. Zijn sectarische neigingen en
een ongemotiveerde aanklacht tegen zijn
voorganger ds. de Wolzogue brengen
hem echter in botsing met de Synode;
dat leidt, op de Synode van Naardenf
(1668) tot schorsing en op die van
Dordrecht tot afzetting (1669).
De Labadie was een innig vroom man,
maar zijn heftig en opvliegend karakter
en zijn onverzettelijkheid maakten hem
tot een fanaticus. Zijn aanhangers wer
den Labadisten genoemd. Hij heeft ook
vele godsdienstige werken geschreven,
waarin hij met vuur het leerstuk van het
duizendjarig rijk verdedigde.
De Waalsche gemeente maakte na het
vertrek van Jean de Labadie moeilijke
jaren door, doch de komst, in 1678, van
den zeer begaafden predikant Pierre de
Joncourt bracht haar weer tot den ou-
[den bloei terug, en die zou nog toene
men, nadat Lodewijk de 14e het er op
aanstuurde om allengs de Fransche Hu
genoten hun rechten hun toegekend
door het Edict v,an Nantes in 1598, te
ontnemen.
Na de herroeping van het Edict van
Nantes weken vele Hugenoten uit naar
Nederland en de Waalsche gemeente
nam sterk in ledental toe. Dit was mede
te danken aan het feit, dat de staten van
Zeeland, en de vroedschap van Middel
burg, veel deden om de réfugiés hier eer
Schepen
Amerika
Unilever -
Markt
ObLMarkt-
Rubber -
Industrie -
Olie -
Philips -
Koninkl. -
Aku
tweede vaderland te bezorgen.
Na dit tijdperk vangt de 2e Réfuge
aan.
Aanwinsten vertoond in de vergade
ring v,an het Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen op 9 Januari 1935.
Een beschilderde houten schooltasch,
geschonken door den heer S. van de
Putte te Oost-Souburg;
een antiek gegraveerd zilveren hor
loge, geschonken door den heer L. A.
van de Vate te Middelburg;
een verzameling oude landbouwwerk
tuigen, in bruikleen afgestaan door de
Zeeuwsche Landbouwmaatschappij te
Goes;
een verzameling mineralen en een vi
trine, geschonken door mr. J. A, Dumon
Tak te Middelburg;
een steenen basement van een schoor
steenpilaster, versierd met een duivels-
kop, aangekocht.
C. KRUISWIJK f
In den ouderdom van 50 jaar is de
bekende architect C. Kruiswijk te Am
sterdam overleden. De heer Kruiswijk
was de bouwer van ue w ïllem de Zwij-
gerkerk te Amsterdam en van tal van
scholen in en buiten de hoofdstad.
TER AARDEBESTELI ING
DR. D. BUYZE.
Hedenochtend half acht is het stoffe
lijk overschot van dr. D. Buyze, arts bij
den G. G. D. te Den Haag, per auto
naar Zierikzee vervoerd, waar de ter
aardebestelling hedenmiddag zou plaats
hebben. Dit vertrek uit Den Haag had
in allen eenvoud, doch onder groote be
langstelling plaats.
Bij het sterfhuis stonden eenige doc
toren en leden van den geneeskundigen
dienst opgesteld, alsmede vele leden van
de Haagsche Eerste Hulpbrigade, waar
van de overledene medisch leider was.
Een bestuurslid van de Eerste Hulpbri
gade heeft met enkele woorden afscheid
genomen van den betreurden doode.
Daarna vertrok de stoet naar Zierikzee.
TER AARDEBESTELLING
LUIT.-GEN. GERTH VAN WIJK.
Onder buitengewoon groote belang
stelling, vooral uit militaire kringen,
werd heden te Den Haag ter aarde be
steld het stoffelijk overschot van den
gepensionneerden luitenant-generaal K,
F. E. Gerth van Wijk, oud-legercomman
dant in Indië, adjudant i. b. d. van H.
M. de Koningin, commandant van de
Haagsche Burgerwacht en voorzitter
van de Vereeniging „Het Mobilisatie-
kruis". Aanwezig waren o.m. een ver
tegenwoordiger van H.M. de Koningin
en van het Indische leger, de
oud-opperbeve.hebber generaal Snij
ders, eere-voorzitter van het Mobilisa-
tiekruis.
Verder vele bestuursleden en leden
dier vereeniging, tailooze leden en oud
leden van de verschillende burgerwach
ten uit ons land en talrijke gepension-
neerde opper- en hoofdofficieren van
het Nederlandsche, zoowel als van he'
Indische leger. Onder de bloemstukken
was ook een krans van de Koningin.
Aan de groeve waren vaandels der bur
gerwachten en van het Mobilisatiekruis
opgesteld. Ir. Neeb sprak een woord var
afscheid en dank.
MR. H. CARRIèRE f
Uit Tirol, waarheen hij zich Zaterdag
j.l. had begeven, is te Den Haag bericht
ontvangen, dat aldaar gisteren, tenge
volge van een hartverlamming plotseling
op 53-jiarigen leefijd is overleden, mr. H.
Carrière, lid van de Alg. Rekenkamer
in Ned.-Indië. Mr. Carrière was sinds
eenigen tijd in ons land, om zijn verlof
hier door te brengen..
DE VOLKSSTEMMING IN HET
SAARGEBIED,
Hoe de uitslag wordt bekend
gemaakt.
De commise voor de volksstemming
in het Saargebied heeft in principe be-
cloten de uitslag van de volksstemming
in het Saargebied, Maandagavond bij
monde van haar voorzitter, Rohde, over
alle zenders ter wereld te laten be
kend maken. Als officieele uitslagen
der 83 stemdislricten worden na elkaar
de afzonderlijke cijfers der stemmen-
tallen voor Duitschland, Frankrijk en
den status quo, alsmede de definitieve
enig geaepotuKtitd.j
einduitslag, in het Duitsch en in het
Fransch bekend gemaakt. Tenslotte
deelt Rohde het eindresultaat van de
volksstemming mede, dat naar wordt
medegedeeld, om niet op een beslissing
van Genève vooruit te loopen, als niet
officieel zal worden beschouwd. Waar
schijnlijk zullen gedurende de ongeveer
40 min. durende uitzending der stem-
resultaten alle telefoonverbindingen tus
schen het Saargebied en de buitenwe
reld verbroken worden, zoodat de in
ternationale pers niet langs telefonische
weg, een voorsprong op de officieele
radiouitzending kan krijgen, hoewel tij
dens de telling in de W,artburch, op
verzoek der journalisten 28 telefooncel
len zijn ingericht om onmiddellijk be
richten over de stemming te kunnrn
doorgeven.
ENGELSCH BLAD IN DUITSCHLAND
IN BESLAG GENOMEN.
De „Daily Telegraph" van Dinsdag
die gisteren te Berlijn arriveerde is in
beslag genomen, aangezien het blad be
richten bevatte over lucht- en bombar
dementsoefeningen, die kort geleden bij
Berlijn zijn gehouden.
De Leeuwarder boternoteering is
heden vastgesteld op 60 cent.
Benoemd tot onderwijzer aan de
school der Ger. Gem. te Yerseke de heer
J. Gideonse, thans in gelijke betrekking
te Aagtekerke.
raasjgmivctiMMt y'ttrut
Geitenfokvereeniging.
Onder leiding van den heer Versluijs,
secretaris van de Vereeniging tot verbe
tering van het Geitenras in Zeeland, ver
gaderde de geitenfokkersvereeniging
„Ons Belang" te Middelburg.
Besloten is, dat zij, die alsnog vóór
1 Mei als lid toetreden, 25 cent entrée
moeten betalen en verder 75 cent con
tributie en 60 cent dek-geld. Degenen,
die na 1 Mei lid worden, betalen 50 ct.
entrée. Voor geiten van niet-leden be
draagt het dekgeld f 2. Tot nieuwe be
stuursleden zijn gekozen de heeren J.
van Sluijs en W. Meliefste.
Bij Kon. besluit zijn herbenoemd
tot kantonrechler-plaatsvervanger in 't
kanton Middelburg, met ingang van
15 Febr., mr- P. Dieleman en mr. F. B.
Evers.
120-jarig bestaan regiment kustartillerie.
Woensdag is in Den Helder van het
fort „Erfprins" en van het garnizoens-
bureau gevlagd ter herdenking van het
feit, dat het regiment kustartiilerie 120
jaar bestond. Luitenant-kolonel Bentz
van den Berg hield een toespraak. Na
afloop speelde de muziek het „Wilhel
mus" en werd een driewerf hoera op de
Koningin uitgebracht.
MOOIE GIFT. Het Nat. Crisis-
Comité mocht van N. N. te Rotte r -
d a m een bedrag ontvangen van 1000.
EEN WRAAKNEMING. Dezer da-
gen werd in een drukkerij aan den
Groenburgwal te Amsterd am
ontdekt, dat op verschillende afdeehn-
gen de grootste wanorde heerschte.
Aanvankelijk meende men, dat er in
brekers waren binnengedrongen, doch
toen de politie een onderzoek instelde,
bleek spoedig, dat hier iemand op be
zoek was geweest, wien het nergens
anders om te doen was, dan om aller
lei voorwerpen te vernielen. Een warm
waterkraan was open blijven staan, he.,
zetsel van verschillende artikelen lag
over den grond verspreid, terwijl voorts
een transportrijwiel totaal was vernield.
Na een uitgebreid onderzoek heeft de
politie thans een ontslagen knecht ge
arresteerd, die bekend heeft, louter uit
wraak over zijn ontslag de vernielingen
te hebben gepleegd. De man is voor-
