i
ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
LEGKAART.
\AM DE PDOVIMCIALE ZEEUVSCHE MIDDELBUPGSCHE COUDAMTl
29 Dec. 1934 lil
X
X
x
x
xXxXxxxxx
x
x
X
X
RAADSELHOEKJE.
BRIEFGESCHRIEF
JAN EN JEWANNES.
ZEEUWSCHE KRONIEK.
Q- O-
-ftp
3SHpJ
<f»o.
3 co-
-
ö§3:
- C 90.
5 O 2
2.
N S o 2 £h£-
3 i,Lp-H
«■9 c o.« '-Sua m CPMPP395
S£ O-S ffl 3 «Bo.v.tfó.90.
45. - S
i~li O f
prpow^G-oJ^Ppwcu
I
O I
O 4 w
„Neen", zei Vader, „hij is ner
gens, niet beneden en niet boven
„Dan möèt hij op zolder zijn,
want naar buiten kon hij niet", be
dacht de practische Pim.
„Wat /ou hij daar nu moeten
doen", zei Moeder, maar toch
trokken allen de zoldertrap op,
Vader voorop met het lantaarntje.
Elk hoekje werd belicht, daar
viel de lichtstraal in de richting
van het zolderraampje en daar
daar lag op de grond een klein
hoopje mens en.sliep, als een
egeltje in elkaar gerold.
Moeder liep er vlug op af, tilde
het manneke op en droeg hem
naar den anderen. Loom gingen de
oogjes open, één voor één keek
Toddie hen aan en toen Moeder
vroeg: „Jongkie, wat deed je daar,
waarom bleef je niet in je bedje?
begon hij heel bedroefd te huilen
en stamelde: „Toddie wou meneer
Ouwejaar zien en het jongetje
Nieuwjaar met de bloemen.'
Ze snapten er niets van, tot
Claartje uitriep: „Oh, de plaat,
van de plaat Hè Tod die
Het bolletje van Toddie knikte
heftig: „ja" en toen was het raad
sel opgelost. De kleine Toddie had
niet begrepen, dat de plaat, die
Claartje gehaald had om hem het
Oud- en Nieuwjaar duidelijk te
maken, maar verzonnen was, zo
als ook de plaatjes van een
sprookje niet echt zijn. Toen had
hij door het zolderraam willen kij
ken naar de heuvel achter het
huis, of hij daar de oude man zag
weglopen en het jongentje komen.
Moeder troostte hem, zei dat er
heus niets te zien was, stopte hem
warm in en toen deed Klaas Vaak
al gauw'de vermoeide oogjes dicht.
De anderen kropen ook vlug in
bed en lachten om die kleine, mal
le Toddie, de kleine grappenma
ker.
3, Kruisraadsel.
Op de beide kruisjeslijnen komt
de naam van een feestdag.
lo rij een medeklinker.
2o een geneesmiddel.
30 een stad in Noord-Brabant
4o iets wat roofdieren heb
ben.
5o 't gevraagde woord.
6o een feestelijk kledingstuk.
7o een viervoetig dier.
8o een deel van je voet,
9o een ifledeklinker,
4. Mijn geheel wordt met 9 letters
geschreven en noemt een rei
ziger.
Een 1, 7, 8, 9 is een worm.
6, 2, 5, 4 is een zeer dunne, door
zichtige stof.
Een 1, 5, 3 vindt men in de ber
gen.
Een 6, 7, 8, 9 is een roofvogel.
Een 1, 2, 5, 9 bestaat altijd uit
meer dan een.
VOOR KLEINEREN.
1. Ik heb een ronde vorm,
Ben toch een lange draad,
Zeg nu maar eens heel gauw,
Hoe ik mij noemen laat.
2. Wanneer gaan de eenden in het
water
3. Mijn eerste deel is een uurwerk,
mijn twede wordt of is ge
bouwd en mijn geheel is een
deel van sommige vruchten.
4. Wat heeft poten en een rug
En kan toch niet springen
Noem mij ook iets anders, dat
Zonder stem kan zingen.
O
OPLOSSINGEN DER RAADSELS
UIT T VORIGE NUMMER,
VOOR GROTEREN.
1. Een redder,
2. P Perpignan.
den
Karei
Kampong
Perpignan
rei g e r s
r a n j a
rad
n
3. Je mag dat pek in geen geval
aanraken, Tom
(Peking en Aken).
Wat een malle, ongewone opga
ven zijn dat (Leon),
Aan brem en heide hebben we
hier geen gebrek
(Bremen).
Moeder zal in zijn broek zakken
maken. (Linz en Aken).
Wat staat die riem slecht bij dat
pak. (Ems),
4. België. Geel, bel, gil, leeg.
VOOR KLEINEREN.
1. Kerstfeest.
2. Verraad.
3. Mond, rond, hond, pond, blond.
OM OP TE LOSSEN.
VOOR GROTEREN.
1. Verborgen plaatsen in ons land.
Wat hol en somber klinkt hier
elk geluid
Waar is Jan Jan is pennen ko
pen na schooltijd.
Ik wist niet, dat Oom Koen or
gel peelde. (2)
Weet jij, waar die verrekijker
gekocht is
Maar u moet nog even geduld
hebben.
2. Vul deze 16 vakjes in met:
2A3E1I2B2L3R1S2T
maar doe het zó, dat je van links
naar rechts en van boven' naar
beneden krijgt:
Gelderland.
lo een in de geschiedenis zeer
bekend eiland.
2o een snareninstrument.
3o een jongensnaam.
4o een ander woord voor ge
neesheer.
De hooge heuvel achter het huis
kreeg vanaf die dag de hele fami
lie de naam van „Meneer Ouwe
jaar".
Annie Lemmens.
Deze legkaart stelt voor: Vliegtuig met jaartal 19 3 5 op de vleugels. De piloot schrijft in de lucht 1934.
Oud en Nieuwjaar.
Aanstaande Maandag is het de
laatste dag van 1934. Een jaar van
veel leed, ellende en weemoed
sluiten wij dan at Hel is hier niet
de plaats, het op sterven liggende
jaar voor een laatste maal aan den
tand te voelen, zijn zwakke pols
slag nog eenmaal op te nemen, en
dan een vonnis uit te spreken. De
penvoerder, daartoe door de lei
ding van deze courant geroepen,
zal dat elders zeker doen.
Een wijle zelfbezinning zij ons
hier slechts gegund.
Het is opmerkelijk verschijnsel,
dat de oudejaarsavond niemand
koud laat. Kerkdijken of niet-ker-
kelijken tot aller gemoed
spreekt de symboliek van deze af
sluiting en hernieuwing, van dit
sterven van het oude en opnieuw
beginnen van het jonge, in gelijke
mate. Hoevelen zijn er niet, die
slechts ééns per jaar nog ter kerke
gaan: op den oudejaarsavond
Hoe komt dat toch
Mij dunkt, omdat we hier een
zoo welkom rustpunt voor den
vermoeide hebhen. Want het le
ven is een vermoeiende strijd, dag-
in dag-uit, jaar-in jaar-uit, bijna
zonder rustpunten. O zeker, er zijn
vacanties, en we trouwen, krijgen
kinderen, vieren koperen en zil
veren bruiloftenmaar toch,
dat zijn meer feestelijke h o o g-
t e punten, geen regelmatige
rus tplaatsen langs den weg.
Die rustplaats vinden we tel
kens slechts bij kilometerpaal 365.
Daar is het stil, eenzaam en
duiser.
Slechts een zwak lichtschijnsel
van de voorbije Kerstdagen straait
er nog op af. En overigens zijn we
er alleen, met onze geliefde, onze
vrouw, ons kind, onze vader of
moeder. Meer niet.
Het is een nacht, een lange stille
nacht.
Veel krijgsrumoer ging aan ons
voorbij.
We zagen leed en ellende, we
doorleefden diepe zorgen en schrij
nend verdriet, we werden staande
gehouden door wat vreugde en
veel innerlijke veerkracht soms
ook werden we ter aarde gewor
pen om slechts moeizaam weer op
te staan.
Tot we op den oudejaarsavond
bij kilometerpaal 365 in een vredig
bosch een wijle rust vinden ver
re van het ijdel en druk gedoe der
wereld.
Een kapelletje, een kerkje staat
ergens verscholen; eenvoudige
menschen begeven zich er henen
en men is mensch onder zijn me-
demenschen, en meer niet. Men
luisterten laat onderwijl de
gebeurtenissen van het afgeloo-
pen jaar aan zijn geestesoog voor-
bijloopenmen zingt, en is wee
moedig en vol vreugde tegelijk, het
een om wat was, het ander om
v/at nog is en wat nog komen
zal.
Het is nacht, stil, vredig, een
zaam en duister.
Maar we weten, dat de duister
nis der eeuwen die vergleden zijn,
met liefdevolle mantel het vele
leed bedekt; we weten, dat 3e
mensch van het heden en dat aan
hem de toekomst is; we putten
kracht uit den weemoed van de
Oudejaarsavondstemming en ze
kerheid uit het bewustzijn, dat na
het oude stellig en zeker het nieu
we jaar zal komen.
De zon heeft zijn laagsten stand
bereikt, zij stijgt weer met den
dag.
De volgende oudejaarsdag is nog
zóóver van ons verwijderd
En al zouden we het nu al op
onze vingers kunnen natellen, dat
het dan wellicht nog somberder en
eenzamer, nog duisterder en kil
ler zal wezen wij laten ons nu
door niets weerhouden om met
vreugde en vol moed het nieuwe
jaar straks in te gaan.
Daarvoor zijn we menschen.
Die vallenmaar weer op
staan.
Den strijd voortzetten.
Houdt goeden moed 1
Seneca Jr.
TUSSCHEN
Middelburg, Deèember 1934.
Goeie vriend Jan
Eêstens moete me julder be-
danke vó julder goeie wenschen
yoo de Kossemisse, Noe, m'n ope,
dat julder ook goeie daegen
g'aod
En zoó is dan de Kossemisse
van 't jaer '34 ook wi vóbie. 'k
Dienke, dat er wi vee menschen in
deze daegen net as in andere jae-
ren de êerelijke waereid verstaen
uut 't vaesje:
Wie veel in liefde geeft
En veel in liefde ontvangt,
Hij heeft 't hoogste, waar de
[mensch aan hangt:
Hij heeft geleefd.
'k Stieng er daerom vreêd van
ie kieken, dat er 'n Kristelijke
meneer deu de raodio da geven
yan kedo's 't zie mit of zonder
kesboom, afkeurde. Die man zou
wille, dat aol d'andacht bepaeld
,wier bie 't groöte Eilsfeit. 'k Twu-
ele d' er nie an, dat die man 'n ge
zegend Kesfeêst g'aod eit, mè toch
moe 'k zeie, dat die man verwerpt,
yvat 'n vee innige blieschap kon
gee. Toch wi 'k ope, dat 'n niette
min de roepstemme verstaen eit
yan „der armen Heiland" toet wel
doen. Kiek, Jan, die stemme roept
,wel aoltied, mè noe toch driengen-
'der dan ooit. Wie an die stemme
rgehoór geeft, eit aoltied 'n waev-
borg voör 'n echten JVeszegen. En
noe da 'k op da sappieter bin, moe
k ook zeie, dat er nog groöter ze
gen weggeleid is voo die menschen,
[die uutgae om ulder evennaeste te
trekken uut de poelen van zonde
;n ongerechtigeid, waerin ze drei-
ge verlóre te gaen, Kiek, Jan, 'i
zou nie eêrelijk zien, a 'k daebie
nie docht an de mannen en vrou-
,wen van 't Leger des Heils. 't Bin
meest mè kleinen nae de waereid,
mè z' eb 'n groot art. 't Bin geên
echte godgeleêrden, mè wè van
God geleêid toet 'n zelfverlooche
nend leven, waedeur ze meer dan
goud en wierook en mirre naer 't
goddelijk Kind gebrocht En da
|eldt ook vó diegene, die de ge-
vangenen in ulder cel gaen opzoe
ke. En as t'er bin, die zegge, da
as 'n fassoendelijk mensch toch
nie nae zukke bandieten kan gae,
dan geef 'k zukke menschen geên
.ong'liek, wan kiek eige fassoen en
yoraol deftigeid laet 'n gevange
bezoeker mè tuus. Ie gaet as 'n
erreme zondaar de cel binnen,
dankbaer, dat ie voo de misdaed
bewaerd is. En dat is geen Fari-
eeuwschen oógmoed, mè tolle-
naersdeêmoed. Wie za den zegen
peile an 't art van dien bezoeker,
as 't 'm mag gelukke om traenen
van berouw te doen storte, as 't
om zoo te zeien mee deu zien toe
doen is, dat in die eenzaeme cel
de sterre van Betleem schittert.
En 'n goeie Kossemisse zeker
ook die oóggeplaeste eêren g' aod,
die lest zó mooi ebbe mee meuge
werreke, dat Europao toet ier toe
vor oörelog bewaerd is.
Mè wat is t' er dit jaer over t
eêreüjke Kesfeest 'n doenkere
schaeduwe gevalle deu dat vreêse-
lijk ongeluk mit den Uiver. Kiek,
Jan, wulder aode bekommernisse
xver dat massien, dat nae de West
vloog, mè me dochte nie vee om
den Uiver: dat zou weê wè goed
gae.
En noe die groóte ramp. Weg is
de glorie van den tocht nae Mel
bourne en daer is geen stemmien-
ge om ten volle te waerdeêren het
groöte werk van de bemanning
van de Snip. Jan, wat is de
nensch groot in z'n kennen en
tunnen, in z'n willen en durreven,
nè wat is 'n toch ook wi klein te
genover de geweldige natuurkrach
ten.
En zoo gaet ook dit jaer wi nae
't ende. Knapper menschen dan jie
jen ik zü de rekeninge d' er van
op kunne maeke. Wulder kun 't
lie. Mè dat weet 'k daerom toch
wè, dat er aole reden is om t'
open, dat 't nieuwe jaer beter mag
zien as dit.
Vee is t' er dit jaer in ons land
nie toet oplossienge kunne kom-
me. En dan dienk 'k daebie in d'
eêste plaes, dat er overvloed is
yan graen en groente en zövee
neer en dat er zoövee melk is, dat
er vêe is afgeslacht en dat er ook
te vee verrekens bin endaer
oört oenger gelee. Mocht 't toch
'dit jaer de regeêrienge is gelukke
'pm uut den overvloed 't gebrek te
enigen, En daer is nog wat: zwaer
drukt de werrekeloöseid en
ons land oört overstroomd van
Juischè dienstboden en andere
werkkrachten. Wanneer zal in de-
ze zaek 't verlossende woord ge-
gesproken oóre. En noe 'k wel
ope, as de werrekelooseid vermin
dert, dat dan ook de misdaed zal
afneme, mer op z'n zeileven za
dae tegen toch ook mi meer kracht
moeten opgetreen oóre. En ier
de kerreken neffen d' overeid 'n
roepienge. Laete toch de geêste-
ijken nog meer as vroeger de men-
chen opwekke toe plichts- en
leugdsbetrachtienge. En nae mien
neênienge is 't noe ook ard noödig
lat is flienk d' inwendige zendien-
Je angepakt oórt. Dae gaen zende-
iengen nae de wilden in butenian-
de, 'k Vinde 't eêl goed, mè 't is
lög tied, dat ook de „wilden" in
Nederland is an de beurt kom-
me. En noe dienk 'k vanself in
eênst an Oss. 't Is nie te vee ge-
zeid, dat dae de goedgezinden dae-
gelijks in doösangsten leve vor 'n
bende roóvers, Dae moet 'n ende
n komme. En noe moete volgens
mien in butengewone omstandig
heden butengewone middels ge-
iruukt oóre. En een middel is nae
nien meênienge, dat daer is min-
tens 'n jaer lank gin drank of gin
bier geschoenken mag oóre, wan
la stae vast: drienke en roöve bin
iver en weer oórzaeke en gevolg.
En a 'k daebie ook nog bedienke,
lat er in 3 Ezra 4 staet: „en wan-
ïeer hij gestolen en geroofd en ge-
troopt heeft, zoo brengt hij dat tot
ijn beminde", dan moe 'k zeie, da
e dat soort „beminden" ook mer
s gauw op moete berrege. En dan
yerder 's aevens nae elleve gin
nensch mi buten as om 'n goeie
eden. Om 't mè kort te zeien: in
Oss moet de staet van beleg afge
kondigd oóre.
'k Ao nog vee meer, mè 'k moet
uuschee.
Aolebei de groetenisse en een
gezegend nieuwe jaer toege-
wenscht van Jikkemien en
je goeie vriend,
Jewannes.
28 December 1835.
Het slechten van de wallen en
et dempen van de grachten van
de vesting Vlissingen wordt aan
besteed.
Door Napoleon was Vlissingen
,ïot een sterke vesting gemaakt.
Een groot deel van de bevolking
van 't platteland van Walcheren
noest toen aan 't graven der
grachten en 't ophoogen der wallen
nedehelpen.
Door de veranderde oorlogstak-
iek in 1835 zouden de wallen wor
den geslecht en hiermede de
'grachten aangevuld. De aanbeste
ding in dit jaar gehouden werd
liet goedgekeurd, waarop in 1836
een herbesteding plaats had. Het
werk werd toen aangenomen door
Dronkers.
De stad bleef nog omringd door
eenige forten en reduiten.
In 1867 werd Vlissingen als ves-