HOTEL DU COMMERCE BINNENLAND. WEES EN WIND. ZEELAND, NUMMER 301. TWEE BLADEN. VRIJDAG 21 DECEMBER 1934. EERSTE BLAD. 177e JAARGANG. LSI §23 ESI Luchtvaartrouw. Dit is een zwarte dag voor de Neder landsche luchtvaart. Een dag van zware rouw. Want leed weegt vele malen zwaar der dan vreugde. Wij waren gisteren opgetogen over de schitterend geslaagde oceaanvlucht van de „Snip", over de treffelijke prestatie van Hondong en zijn mannen, die met den steun van K.L.M.-organisatie, Ko ninklijke marine en K.N.S.M., den groo- ten trek over den Atlantic zoo keurig" volbracht hadden. Deze vreugde is er nog, maar zij wordt verre overstemd door het sombere lui den van de doodsklok over zeven lucht- vaarders, vier mannen van de K.L.M en drie luchtvaarders-passagiers, wier ver koolde lichamen thans temidden van de resten van een verbrand vliegtuig in 3e Syrische woestijn gevonden zijn. Tien mijlen voorbij het kleine Engel- sche fort Rutbah Wells, dat daar in Noord-Arabië als een eenzame wach- teres in de eindelooze golvende zand vlakten ligt Het is een vreeselijke slag, dien wij krijgen, Menschelijk, en nationaal. Op de eerste plaats menschelijk: de vrouwen en kinderen, de vaders en moeders der zeven verongelukten zijn natuurlijk de eersten, naar wie ons men schelijk medegevoel uitgaat; zij betalen den tol aan het eervolle en roemrijke, maar toch te allen tijde nog levensge vaarlijke beroep dat hun man en vader, hun zoon uitoefende. Het bewustzijn, dat zij stierven op het vredes-veld van eer zal in latere jaren misschien luttele troost mogen schenken, thans vermag het zulks niet. En het past ons slechts te zwijgen tegenover dit grootste leed, dat den mensch kan treffen. Ook nationaal is de katastrofe van de „Uiver" een ramp. De Nederlandsche luchtvaartroem was door de triomf van de „Uiver" in de Melbourne-race tot duizelingwekkende hoogte gestegen. Die „Uiver" van ons kon alles, spelenderwijs haast, twee maal sneller dan ieder an der. en nu.wat wrak-metaal in een verlaten zandwoestijn. Toen de N.R.Crt. gisteravond in een hoofdartikel de daad van de Snip prees, zette zij daarboven als opschrift de leu ze van Pompeïus: Navigare necesse est, non vivere. Zij kon toen niet bevroeden, in welke een verschrikkelijke mate die spreuk waarheid bevatte: Varen is noodzakelijk, leven niet En toch geldt deze leuze, nu meer dan ooit. De luchtvaart is boven het stadium der proefneming uit. Zij is een regelmatig verkeersmiddel geworden. Zij is gevestigd. Zij moet uit elk ongeluk haar leering trekken. Zij moet dag en nacht streven naar vermindering van den invloed der fac toren, die gevaar kunnen bevatten. Zij kan en zal echter niet meer te rug. Brand op een stoomschip doet nie mand terugkeeren naar de zeilvaart. Een ramp als van de „Uiver", of van de „Ooievaar nu enkele jaren geleden, erg, heel erg. Maar: navigare necesse est geen geld, geen douglas. goedkoope groente voor werkloozen. schikbaarsteliing van goedkoope groente aan werkloozen en ondersteunden, uit gaande van de Nederlandsche Groente Centrale te Den Haag. De gemeente Oostzaan is de eerste gemeente in het land welke deze groente-distributie zoo spoedig mogelijk heeft bevorderd. DE „UIVER" TE PLETTER GESLAGEN EN VERBRAND. Alle zeven inzittenden omgekomen. ontzettende ramp voor onze nationale luchtvaart. Toen gisteren 't eerste bericht kwam, dat de „Uiver" vermist werd, maakte men zich nog niet direct ongerust. Op het hoofdkantoor van de K. L. M. werd verondersteld, dat het vliegtuig op de een of andere afgelegen plek in de woestijn wel een noodlanding zou heb ben gemaakt en dat de bemanning er heelhuids afgekomen was. Toen nader nieuws echter maar steeds uitbleef, be gon men zich allengs minder op zijn gemak te voelen en in den loop van den nacht, werden de mededeelingen van de zijde der K. L. M. voortdurend som berder. In den loop van vanochtend groeide de ongerustheid tot bange, ban ge twijfel. Het leek toen nauwelijks meer aan te nemen, dat de „Uiver en haar bemanning zonder ongelukken door het noodweer, dat daarginds ge woed had, heen gekomen zouden zijn. Helaas werd de vrees na enkele uren bewaarheid. Om half elf kwam net noodlottige bericht binnen: Engelsche vliegers hadden het wr,ak van het Ne-; derlandsche vliegtuig in de woestijn, 16 km ten Zuiden van de Engelsche po-j litie-post Rutbah Wells in Transjorda- j nië gezien. Het was uitgebrand. De be- manning moest zijn omgekomen. Ontzettend bericht, dat ondanks de bange vermoedens in de eerste oogenbiikken nauwelijks te re,alisëeren viel. Na al de successen van den laat- sten tijd, zoon schrikkelijke slag voor onze nationale luchtvaart, 't Was haast niet in te denken.... In de eerste kolom van deze pagina vindt men een beschouwing aan de ca- tostrofe gewijd. Wij laten hier de ver schillende berichten, die ons in den loop van den dag geseind werden, vol gen. Het bericht van het ongeluk veroor zaakte een goote en diepe ontsteltenis bij de K. L. M. Op het hoofdkantoor van de K. L. M. aan den Hofweg te Den Haag waren allen ten zeerste met deze tragische ontknooping begaan en algemeen voelde men dat dit ongeluk voor de K. L, M. een zware slag be- teekent. De familie van de inzittenden is door de directie op de hoogte ge steld van de bij de K. L, M. ontvangen telegrammen. Op den Hofwerf was het buitengewoon druk. Een groote menigte verzamelde zich voor het hoofdkantoor van de K. L. M. en zoo groot als eeni- ge maanden geleden het enthousiasme was toen de berichten over de glorieu ze vlucht van de Douglas-machine bin nenkwamen, zoo diep was thans ook He ontroering toen men 't droevige nieuws vernam. Het eerste bericht d,at in den loop van den ochtend bij de K. L. M. ont vangen werd, was afkomstig van het ministerie van luchtvaart te Londen. Het vermeldde, dat eskader No. 14 van de Royal Air Force hedenochtend te 6 h 30 Greenwich tijd, de Douglas ver pletterd op de reeds vermelde plaats heeft gezien. Omtrent de bemanning kan worden meegedeeld, dat de eerste piloot W. M. O. A. Beekman, 15 Maart 1895 te Brouwershaven is geboren; de tweede bestuurder J. van Steenbergen werd op 15 April 1895 te Leiden ge boren, Hij was aanvankelijk werktuig kundige bij de K. L. M. en werd in 1931 vliegtuigbestuurder. De marconist B. van Zadelhoff werd 3 Mei 1908 te Baarn geboren, terwijl de werktuigkun dige, H. A. Waalewijn op 12 Februari 1908 te Rotterdam is geboren. Zij waren ,alle vier gehuwd. Beekman maakte reeds 18 retour vluchten naar Indië; Van Steenbergen 13; Van Zadelhof f 11 en Waalewijn 7. De pasagiers van de „Uiver" waren: prof. Walch, hoogleeraar aan de ge neeskundige hoogeschool te Batavia; die de vorige week met de Pelikaan naar ons land was gekomen; de heer Beretty, directeur van het persbureau Aneta, die in September j.l. met de Kwartel uit Indië is overgekomen en de heer Kort, die voor zaken naar In dië zou gaan. Rutbah Wells, in de nabijheid van wehce 'Maats de ramp zich afspeelde, is een eenvoudig vliegveld met een ge ringe nachtverlichting. Het wordt re gelmatig aangedaan door de vliegt: gen van de Royal Air Force, de mili taire Engelsche luchtorganisatie en ook wel eens door de Indië-vliegtuigen van de K. L. M. Het is nog steeds onbegx-ij- pelijk dat Beekman op zoo korten af stand 16 km was voor dit vliegtuig slechts enkele minuten een noodlan ding heeft moeten maken. De eenige verklaring is dat het weer hem totaal elk zicht heeft benomen. Een tragische bijzonderheid is nog dat de marconist van Zadelhoff die thans ook het slachtoffer van dit ongeluk is geworden reeds bij een vorig ongeluk op de Indië-route bijna het slachtoffer is geworden. Men z,al zich herinneren het ongeluk met de Ooievaar bij Bangkok op 6 De cember 1931. Men had toen' een .luik boven de stuurhut laten openstaan en dat heeft tengevolge gehad, dat het toe stel eerst niet los van den grond kon komen en toen aan het eind van het vliegveld over een sloot is gewipt, te gen een dijk stootte, het landingsgestel verloor en met den neus in den grond boorde, waarbij de motoren door de ca bine naar binnen gedrukt werden en 't geheele gevaarte over den kop sloeg. De eerste bestuurder Wiersma werd ernstig gewond en is korten tiid later overleden. De tweede bestuurder van Onlangs, de mecanicien Kotte en twee passagiers, de heeren Borg en Baud,art, werden gedood; de derde passagier ko lonel Brinsmead werd ernstig gewond en de marconist (en hiermede zijn we op het punt, dat ons verband deed leg gen tusschen Uiver en Ooievaar) Van Zadelhoff werd gewond. Toen is hij aan den dood ontsnapt. Thans is hij met het nieuwste toestel van de K. L. M. het slachtoffer van zijn beroep geworden. Dit is 't tweede, groote ongeluk wat de K. L. M. in de 10 jaren luchtverbinding Nederland- Indië overkomt. Volgens nadere berichten uit Cairo is de „Uiver" neergestort in een rots achtig gebied, dat zeer moeilijk te be reiken is. Tengevolge v,an de hevigs regens zijn bovendien de wegen vrijwel onbegaanaar, zoodat ook de automobie len, die naar de plaats des onheils wer den uitgezonden, deze plaats zeer waar schijnlijk heden niet kunnen bereiken. Het zenden van vliegtuigen is uitgeslo ten, daar een landing in dit gebied on mogelijk is. Volgens mededeelingen van de Roy- ,al Air Force moet het waarschijnlijk worden geacht, dat de „Uiver" in een plotselinge onweesbui is geraakt, en door den bliksem is getroffen. In officieele kringen te Londen en vooral bij het Engelsche luchtvaartmi nisterie, waar reeds vanmorgen vroeg het bericht van het vinden van de „Uiver" door een vliegtuig werd ont vangen, heeft het bericht v,an de ramp grooten indruk gemaakt. De Royal Air Force heeft opdracht gekregen alle mo gelijke medewerking te verleenen tot berging van het wrak van de „Uiver.' De pasagier Kort is oud-officier van den Rotterd,amschen Lloyd. Later vestigde hij zich als bouwonder nemer te Soerabaya, alwaar hij mede directeur van een groote pannenfabriek was. Uit Amsterdam wordt ons gemeld: De spanning is voorbij, Hetgeen velen hadden gevreesd, ook al spraken zij er zich niet over uit, is bewaarheid ge worden. En mag men slechts hopen dat bemanning en passagiers een langza- men dood bespaard is gebleven. In Am sterdam, waar het verschrikkelijke m nieuws zich als 'n loopend vuurtje ver spreidde (de extra bladen werden den verkoopers uit de handen gerukt, ter wijl zich voor de bulletins honderden verdrongen) heerschte groote versla genheid. Uiteraard kwam de bijzonder tragi sche kant van het gebeurde door het roemrijke resultaat dat de „Uiver" heeft mogen boeken in de Melbourne-race, in het vole licht te staan, en men voelde hoe de geheele wereld zich het lot van vliegtuig, bemanning en passagiers en den slag die daarmede ook de K. L. M. heeft getroffen, heeft aangetrokken, evenals men zich realiseerde, dat alle vreugdebetoon over de schitterende vlucht v,on de „Snip" abrupt zijn einde had gevonden. Buitengewoon groot was de versla genheid op Schiphol, waar, toen ov.er het bericht van de ramp geen twijfel meer mogelijk was, de vlaggen halfstok werden geheschen. De telefoons op alle afdeelingen deden onophoudelijk hun enerveerend lawa,ai hooren en tusschen alle vr,agen om inlichtingen of anderzius kwamen de telegrammen binnen, die meldden, dat van Bagdad en Rutb,ah uit vliegtuigen en pantserauto's van de Royal Air Force naar de plaats van de r,amp op weg waren, om de lijken van bemanning en passagiers zoo spoecjig mogelijk te bergen. De chef van de K. L, M. van Schip hol, de heer Thomson, was diep onder den indruk van het gebeurde. Onder alle leed werkte echter weer de energie om niet bij de pakken te gaan neerzit ten. Het ergste is geschied en er valt niets tegen te doen, zoo zeide de heer Thomson, maar het blijft onze plicht om moedig voorwaarts te zien. Bij de directie van de K. L. M. te Den Haag is in den loop van den ochtend een telegram ontvangen van den vertegen woordiger van de K. L. M. te Bagdad, den heer Peters. Daarin wordt beves tigd, dat een toestel van de „Royal Air Force" (de Engelsche militaire lucht macht) de Uiver verongelukt heeft ge zien op 10 mijl, dit is 16 km, ten Zuiden van Rutbah Wells. Het toestel werd ontdekt door den luitenant vlieger Stone. Het was uitge brand, en er is geen hoop op het nog levend aantreffen van de inzittenden. Een dokter is per politie-auto naar de plaats van het ongeluk vertrokken. Ook de vertegenwoordiger van de K. L, M. te Bagdad, de heer Peters, is er met een toestel van de Imperial Airways heen, terwijl een medicus van de Royal Air Force eveneens derwaarts is ver trokken. Een stroom van bezoekers kwam in den loop van den ochtend ten kantore der K. L. M. te Den Haag om hun deel neming te betuigen met de droeve af loop van de Uivertocht. Minister Kalff bracht al spoedig den directeur Plesman een bezoek en uitte zijn diep meegevoel met het gebeurde. De minister vond het zeer rampzalig en zeide, dat hij, even als ieder ander, diep besefte welke groo te slag ons land en de nationale lucht vaart heeft getroffen. Voorts kwamen nog de president-commissaris, ir. Wurf- bain, de waarnemend directeur van den luchtvaartdienst, de heer Ede van de Pais, de secr. generaal van de I.A.T.A., jhr. Van den Berch van Heemstede, de Oostenrijksche zaakgelastigde en de voorzitter van de Kon. Ned. Ver. voor de luchtvaart, ir. De Vogel, en vele an deren. De „Zeeuwsche Vereeniging voor Luchtvaart" verzond het volgende tele gram aan den heer Plesman: „Zeeuwsche Ver. voor Luchtvaart be tuigt U oprechte deelneming met de ramp,die onze nationale luchtvaart trof." (w. g.) Van Woelderen, voorz. Smeding, vice-voorz. Holleman, secr. Radio-uitzendingen tijdelijk', gestaakt, Na 't binnenkomen van de telegram men omtrent het noodlottige einde van de Kerstvlucht van de „Uiver" naar Ned.-Indië heeft de radioraad de radio uitzendingen via Hilversum en Huizen, ten teeken v,an rouw, onmiddellijk doen staken. De uitzendingen werden heden middag om 12 uur hervat, en in over eenstemming met het gebeurde zijn de programma's gewijzigd. Omtrent de ra dioprogramma's voor de eerstvolgende dagen zijn nog geen beslissingen geno- men. In verband met de onzekerheid om trent het lot van de „Uiver", welke gis teren en ook v,annacht nog bestond, is Hoogste barometerstand in het Euro peesche waarnemingsgebied: 768.3 mm te Riga; laagste 746.1 mm te Reykjavik. Zon op: 8 h 09; onder: 15 h 47. Licht op: 16 h 17. Maan op: 16 h 10; onder: 8 h 54. L.K. 29 Dec. m Hoog- en Laagwater te Vlissingen. Westkapelle is 28 min, en Dombunf December. Hoogwater. Laagwater Vr. 21 S 1.22 13.41 7.55 20.07 Za. 22 2.03 14.22 8.36 20.45 Zo. 23 2.37 14.57 9.14 21.20 Hoog- en Laagwater te Wemeldmjge, December. Hoogwater. Laagwater Vr. 21 S 3.18 15.34 8.57 21,12 Za. 22 4.00 16.15 9.36 21.49 Zo. 23 4.35 16.50 10.14 22.24 AMSTERDAM KALVERSTRAAT 45-47 hedenmorgen half acht het K. L. M.- vliegtuig de „Leeuwerik" van Schiphol vertrokken, om naar het vermiste vlieg tuig te zoeken. Onderweg zou het toe stel, dat de gewone Indië-route volgt, nadere instructies krijgen. Vanmiddag zette de „Leeuwerik" de reis nog voort, en het leek toen waarschijnlijk, dat het toestel naar Batavia zou vliegen. Aanvankelijk lag het in de bedoeling hedenmorgen tusschen 5 en 6 uur te starten, doch wegens de ongunstige weerberichten is de start enkele uren vertraagd. Als piloten van de „Leeuwe rik" zijn Sillevis en Geysendorffer aan boord. Verder de werktuigkundigen Biesheuvel en Westrate, en de marco nist Van der Smagt. Voorts reizen me de de heeren Moes, inspecteur van de Indië-route, en Behage, bedrijfsleider van den technischen dienst op Waalha ven. (Men zie verder: laatste berichten), Een gezelschap Zuid-Afrikaansche studenten maakt onder auspiciën van het Dietsch Verbond een reis door ons land. Het gezelschap is gisteren te Antwer pen aangekomen. Na een bezoek aan verschillende plaatsen wordt ook een bezoek aan Zeeland gebracht. Dan gaan de Zuid-Af- rikaanders naar Keulen voor een drie- weeksch verblijf in Duitschland. Op 13 Februari zal te Amsterdam een slot-ontvangst gegeven worden. 1IDQELBURG. Gisteravond hield de athletiekvereeni- ging „E.M.M." haar jaarvergadering in „De Nieuwe Landbouw" onder voorzit terschap van den heer R. van Roo. De secretaris, de heer J. Lucieer, de w MIDDELBUROSCHE COURANT Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. Bi) contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. 22* GOESCHE COUBANT ^2 Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfhade, telefoon 17. Aangesloten bü het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 1 regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mei „Brieven" of „Bevragen bureau dezer co»' mnt" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 cenS Naar de Msb. verneemt, bevindt zich T f T^ou^las-vliegtuig, dat de Duitsche Luft-Hansa bij de Europeesche licentie houdster, de Fokker-fabriek, gekocht heeft, nog steeds op Schiphol. De reden dat het toestel nog steeds niet is afge- 's 4eze, dat de kooper in casu °e Düitsche Staat, het vliegtuig wel wil hebben, doch voorloopig nog niet beta len. De Fokker-fabriek vond deze ver koopscondities niet bijster aantrekkelijk en wil boter bij de visch. De Douglas zal dus voorloopig nog niet in de Luft-Han- sa-vloot schitteren. Naar de Standaard van bevoegde zijde verneemt zal aan het einde van deze wee reeds worden overgegaan tot be 't Is adel van ziel, een geliefde het meedragen van een leed te besparen, want dan offert men de vertroosting der deelneming op. Verslagenheid bij de K. l. M. De plaats van het ongeluK. Door den bliksem getroffen? Verslagenheid in de hoofdstad. Nadere bijzonderheden. Deelneming. Zij, die zich met ingang van 1 §g Januari a.s. per kwartaal op ons Jj blad abonneeren, ontvangen de tot g dien datum verschijnende nummers GRATIS, -a® De „Leeuwerik" naar Batavia Middelburg, 21-xii-'34. Donderdag: hoogste luchttemperatuur 9.8 °C (50 °F); laagste 8.6 °C (47 °F). Heden 9 h: 9.5 °C; 12 h: 10.1 °C. 1.3 mm regen. Hoogste barometerstand te dezer stede, in het afgeloopen etmaal 762 mm; laagste 754 mm. Verwachting tot morgenavond: Zwakke tot matige veranderlijke wind, later uit O. richtingen, nevelig tot half bewolkt, weinig of geen neerslag, iets kouder. Logies met uitgebreid ontbijt f 3. Speciale Kerstdiners. (Ingez. Med.) Zuid-Afrikaansche studenten naar Zeeland. E. M. M.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1934 | | pagina 1