OE VREEMDELING VAN SILVERDALE KRONIEK van den DAG. ilNSfENLAND. HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent - voor Ragout TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBljRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN WOENSDAG 28 NOVEMBER 1934. No. 281. 0. EN W. SOUBURG. Goedkoope groenten voor werkloozen. PERSKRONIEK. De politieke propaganda in 't Derde Rijk. Ze is in een na re persoonsverafgoding ontaard. De „kleine luyden" schen ken hun sympathie aan de lei ders, die eenvoudig bleven. Na Hitier staat Rudolf Hess het meest in den gunst. Een van de meest sympathieke nieu we leiders van het Duitsche volk is de nog jeugdige Rudolf Hess, Hitler s plaats vervanger als aanvoerder van de Natio naai Socialistische Duitsche Arbeiders partij, bovendien rijksminister zonder portefeuille, sportvlieger met veel ta lent; een man van grooten invloed, maar tevens wat in deze tijden bijna ver rassend klinkt van groote bescheiden heid. Het Duitsche nationaal-socialisme is een zoogenaamde pyramide-b'ouw, met als hoogste punt dus een spits, die slechts voor een enkele persoon ruimte biedt. Deze top is Adolf Hitler, en de geheele ongehoord-intensieve propaganda is er steeds op uit geweest, deze alleen-heer- schappij tot in de verste gelederen der bevolking tot gemeengoed te maken; er den meest-geisoleerden vlekbewoner nog van te doordringen; wat prac- tisch slechts door te voeren was door 'n systeem van verheerlijking des per- soons, welke voor den buitenstaander reeds lang een zeer wrangen bijsmaak gekregen heeft om niet te zeggen: on genietbaar is geworden. Voormannen van het huidige régime zijn vaak genoeg bereid om toe te geven, dat dit systeem der verheerlijking vooral op den buiten lander, maar ook op den intellectueel hoogstaanden Duitscher een allesbehal ve prettigen indruk moet maken. Maar zij argumenteeren aldus: het nationaal socialisme is niet iets voor den intellec tueel, maar voor de massa. En daarom zoekt de propaganda alle middelen, die aan het bevattingsvermogen en de in nigste drijfveeren van den gemiddelden staatsburger (liever naar beneden dan naar boven afgerond) aangepast zijn. Van dit standpunt uit moet men dan ook alles zien, wat in het Derde Rijk op het gebied der staais-propaganda ge schiedt. Al die massale feesten, die vaandels en vlaggen, die heilige eeden, die alomvattende régie, de partij-unifor men, de onderscheidingen, de dooden- vereering, de gedenkplaten, de para de' s en tenslotte de culminatie van al dit uiterlijke in de bijna-geheiligde per soon van den leider. Geen dag, ja geen uur gaat sinds be gin 1933 voorbij, zonder dat het Duit sche volk in welken vorm dan ook de voortreffelijkheid van het fascistische regeeringsstelsel en zijn voormannen voor oogen gevoerd wordt. Een staf van deskundige propagandisten: journalis ten, sprekers, photografen, filmregis seurs, tooneelspelers, zorgt er voor, dat de bewondering geen oogenblik gele genheid tot verademing krijgt. Een ge heel ministerie loert op elke kans, een voorman te vieren en daarmede de ge heele beweging" in het zonnetje te zet ten. Zelfs de meest onbenullige en haast lachwekkende feiten als een „36e ver jaardag" of een „eenjarig jubileum" moeten dienst doen, als men voor de te huldigen persoonlijkheid andere data niet zoo gauw bij de hand heeft. Eén resultaat heeft men daar stellig mee bere kt. Het volk kent zijn leiders, en slechts een zeer kleine meerderheid „merkt die Absicbt", und ist verstimmt". Zoo kent men niet alleen Hitier, maar ook Göring en Göbbels. Streicher en Ley, Rosenberg en rijksbisschop Muller. Hierl en Hess, Epp en Himmler. En door H. BINDLOSS. 97). „Wel, ten eerste was hij toen al over de grens", - antwoordde de man en dan ik zou wel eens willen weten, wat een ander in mijn plaats gedaan zou hebben, als ze de zelfde waarschuwing gekregen hadden, die de kerels mij thuisgestuurd heb ben." Zonder antwoord te geven staarde Stimson een paar minuten lang diep in gedachten voor zich uit, toen boog hij zich iets voorover en klopte zijn metgezel op den arm. ,,Ik heb er over nagedacht", zeide hij, „en mij dunkt, hoe eerder we tot een overeenstemming kunnen komen, des te beter voor jou." Dit ging niet zoo gemakkelijk, als Stimson aanvankelijk gedacht had en misschien zouden ze op 't hoofdkwar tier bedenkelijk gekeken hebben, als ze alles, wat de brigadier bij het over en weer praten beloofde, hadden kun nen hooren. Maar hij wist wat hij deed nu de gelegenheid gunstig was, moest hij ten koste van alles achter de waar heid zien te komen en de man toonde zich als een type, dat niet afkeerig van omkoopen was. „Goed", zeide de grijze brigadier naast deze en andere grooten der partij kent men in provinciale en stedelijke rayons de kleinere goden, voor wie weer plaatselijk of gewestelijk een pro paganda zonder pauze gemaakt wordt, vaak op bevel d:er heeren zelf, en niet zelden in bewoordingen, die door hen zelf aan de pers verstrekt zijn. De massa moge tot op zekere hoogte voor deze onderlinge verheerlijking van sterflijke menschen vatbaar zijn en be reid, een onverwacht-groote dosis van deze propaganda te slikken; het s toch ook belangwekkend, waar te nemen, da:" zij ten slotte steeds duidelijker neiging vertoont, haar gunst eerder te schen ken, aan die volksleiders, die den indruk maken, ondanks al d'e officieele veraf- godings-systemen persoonlijk eenvoudig gebleven te zijn. dan aan die anderen, die meer stof tot moppen en anecdotes, dan tot werkelijk respect schijnen te geven, ook al zijn zij niet minder harde werkers, en niet minder vurige' patriot ten. En hierin is de verklaring te zoeken voor het feit, dat de groote meerderheid der zoogenaamde „kle ne luyden" niet alleen een oprechte vereering voor Hit- Ier in zich om draagt, maar ook een stil le liefde en hoogachting voor Rudolf Hessylover wien, ook dit is teekenend, nog nimmer een „mop" in omloop is ge weest. Hermann Göring, daarentegen, maar ook Göbbels, Ley, Müller en an dere onder-aanvoerders zijn nog dage lijks mikpunt voor volksvenijnigheden, die al heel gauw de ronde over de ge heele aarde doen en in dit geval min der op goedgezinde populariteit d?n op stil verzet en toenemende antipathie schijnen te wijzen. Nu is het wel opvallend, dat juist Rudolf Hess dezer dagen nog weer eens in een kort bevel last gegeven heeft, het inderdaad ondragelijk ge worden „byzantinisme", waarin een deel van het Duitsche volk vervallen is, den kop in« te drukken. Een eerlijk en eenvoudig gebleven man als Hess (en hier staat Hitier meer dan ooit aan zijn zijde) kan het niet langer aan zien, dat de verheerlijking der mannen in de bruine en zwarte uniformen vor men heeft aangenomen, die aan de pa rodie grenzen en die tenslotte het na tionaal-socialisme internationaal bela chelijk moeten maken. Het moet nu eens ophouden, meent minister Hess, dat kranten gedwongen worden, vrijwel dagelijks portretten van kleine plaatse lijke heerschers met ophemelenden tekst op te nemen; dat kruiperige „on derdanen" nare lofredenen op invloed rijke ambtenaren uitbrengen alleen om zichzelf „in de gunst en recommanda tie' te brengen. En dat deze „oekase" noodig was, bewijst, hoe erg het met dit byzantinisme in het voor zulke uitersten zoo ontvankelijke, sentimen- teele Duitsche gemoed reeds geworden is! De praktijk moet intusschen nog be wijzen, of er veel verbetering zal ko men. -O Abonnementen en Advertentiën voor dit blad worden aangenomen door den Agent M. DE_WITTE. Marnixplein, West-Souburg Een proef in een achttal ge meenten. Naar de N.R C. verneemt, is in over leg tusschen de departementen van oeconomische en van sociale zaken de volgende regeling voor de verstrekking van goedkoope groenten ontworpen, na dat deze mater e met de contact-com missie uit de vakcentrales overlegd was. De leiding voöT de levering van de te distribueeren groenten berust bij de Nederlandsche groenten- en fruitcentra- le. Deze instelling zorgt voor den inkoop der benoodigde hoeveelheden en voor de verlading tot aan de plaats van distri butie. Als maatstaf voor het gebruik wordt aangenomen een half pond groenten per dag per hoofd. Een gezin zonder kinderen zou derhalve, indien het voor de geheele week groenten wil betrek ken, in aanmerking komen voor een hoeveelheid van 3/4' kg. Bij de thans bestaande prijzen zou de Nederlandsche groenten- en fruit- centrale de groenten franco-st£*ion kunnen leveren voor 3cent per kilo. De levering aan de ondersteunden zou komen te staan op 4 cent per kilo, 't geen voor een gezin zonder kinderen voor een volle week groenten betee- kent een uitgave van 14 cent per week. Door de genoemde centrale wordt wekelijks in het begin der week aan de betrokken gemeentebesturen medege deeld, welke grae-pten de daarop vol gende week verkrijgbaar zullen zijn. 't Gemeentebestuur laat hiervan onver wijld in de stempellokalen mededeeling doen. De ondersteunden kunnen dan op een bepaald centraal punt opgeven of, en, zoo ja, hoeveel groenten zij de vol gende week wenschen te betrekken. Uiterlijk Donderdagavond wordt door het betrokken gemeentebsetuur aan de groenten- en fruitcentrale op grond van de ingekomen aanvragen bestelling van de groenten voor de volgende week gedaan. De centrale zorgt er dan voor dat de groenten tijdig in de betrokken gemeenten aanwezig zijn. Voor het afhalen van de groenten aan het station en het distribueeren over de daarvoor in aanmerking komen de winkeliers wordt door het gemeen tebestuur gebruik gemaakt van onder steunde werkloozen, die daarvoor 10 pet. boven hun steun ontvangen. Indien voor de behandeling van de aanvragen om groenten door de onder steunden en het 'uitreiken van de bons en de daarmede samenhangende admi nistratie geen personeel beschikbaar is, neme het gemeentebestuur daarvoor ondersteunde werkloozen, die dan bo ven hun steun een bijslag tot een be paald percentage ontvangen. De kos ten worden hierdoor tot een minimum beperkt. In den bijslag, dien de onder steunden voor het rondbrengen van de groenten ontvangen, en den bijslag, dien het personeel, benoodigd voor de administratie, zal krijgen, wordt door het Rijk de gewone subsidie verleend. Door het gemeentebestuur wordt be kend gemaakt, dat de winkeliers, die de goedkoope- groenten in hun winkel willen verkoopen, zich moeten opge ven. Zouden er te veel winkeliers in een bepaalde wijk komen, dan is het gemeentebestuur bevoegd, de verstrek king aan een kleiner aantal toe te wij zen. Bij de bestelling van de groenten aan het centrale punt worden terstond bons afgegeven, terwijl de betaling gelijktij dig door de ondersteunden moet plaats vinden. De ondersteunden geven daarbij op, bij welken winkelier zij de groenten wenschen te koopen. Op den bon wordt dan de,naam van den winkelier en de week van aflevering vermeld. Hierdoor verkrijgt men de zekerheid, dat hetgeen door de ondersteunden besteld wordt, ook wordt afgenomen. Door de groen ten- en fruitcentrale wordt daardoor el ke week niet meer geleverd, dan inder daad door de ondersteunden zal worden gekocht. De winkelier ontvangt bij de afleve ring van de groenten geen geld, doch neemt alleen den bon van den onder steunde in ontvangst. Tegen overlegging van de bons ontvangt de winkelier- dan te zijner tijd van het gemeentebestuur zijn winst. Het gemeentebestuur rekent vervolgens af met de Nederlandsche groenten- en fruitcentrale. Indien onverhoopt zou blijken, dat in schakeling van de winkeliers te groote bezwaren met zich brengt, dan zou te zijner tijd dienen te worden overwogen, of de distributie niet van een centraal punt c.q. centrale punten in de gemeen ten dient te geschieden. Deze regeling is Maandag 26 dezer met de vertegenwoordigers van een achttal gemeenten op het departement van sociale zaken besproken. De afgevaardigden van die gemeen tebesturen zullen thans elk voor zich aan het college van B. en W. de vraag voorleggen, of het bereid is, op grond van de ontworpen regeling aan het ne men van een proef mede te werken. Van de beslissing zal op korten ter mijn aan den minister van sociale zaken mededeeling worden gedaan. DE HANDELSBETREKKINGEN MET BELGIë EN FRANKRIJK. Naar wij vernemen zullen spoedig on derhandelingen aanvangen inzake het handelsverkeer tusschen ons land en België en Frankrijk, Naar men weet loopen de bestaande handelsverdragen met deze landen, binnenkort af. De ko mende besprekingen hebben tot doel tot overeenstemming te komen inzake een nieuwe overeenkomst. PERMANENTE ZOMERTIJD. Een „oplossing", die technisch noch psychologisch deugt. Het „Handelsblad" schrijft: Juist een jaar geleden aanvaardde de Tweede Kamer een motie-Van der Waerden c.s., waarbij de regeering werd uitgenoodigd, tweeërlei vraagstukken te bezien: le regeling van den wettelijken tijd; 2e. de regeling van den zomertijd. In Juni, dus ongeveer na een half jaar, kwam de regeering met een wetsont werp, dat het resultaat was van haar overwegingen te dezer zake. Zij stelde op zakelijke motiveering, als wettelijken tijd den West-Europee=chen tijd voor, met behoud van een zomertijd, die dan automatisch M i d d e 1-Euro- peesche tijd zou worden. Zoo zou ons land de tijdregeling krijgen van de West- Europeesche tijdzone waartoe het be hoort, gelijk aan die van België, Frank rijk en Engeland, die ook in die zóne lig- (Ingez. Med.j aan het einde van de onderhandeling, „als het kan zullen we het zien klaar te spelen zonder jou erin te betrek ken, maar als het noodig is, zul je ge tuigenis moeten afleggen, dat de man, wiens paard dien nacht in de rivier verdronk, niet rancher Witham ge weest is. Maar als je probeert over de grens te komen, rekenen we je in dan wordt je tegelijk met hem gehoord en dan moet je maar zien hoe het af loopt." Het duurde nog meer dan een hall uur voordat een gelijkmatig dreunen van den grond de komst van de overige marechaussées aankondigde; dadelijk, nadat ze afgestegen waren, nam Stim son den jongen luitenant even ter zTfaè. ;,'n Tikje buitensissig, hm?" zeide deze, toen hij alles gehoord had. „Als ik op mijn eigen houtje had moeten beslissen, zou je voor zoo'n tactiek nooit mijn toestemming gekregen heb ben. Gelukkig draag ik geen verant woordelijkheid door het feit, dat ze me van het hoofdkwartier een vrij duide- lijken wenk gegeven hebben, om je je gang te laten gaan. Ja, in de practijk zal je wel eens meer een oogje dicht moeten doen." „Ja sir", antwoordde Stimson, „meer dan iemand oppervlakkig wel zou den ken." Glimlachend liep de jonge man terug naar de plaats, waar de marechaussées met den gevangen smokkelaar stonden. „Jullie beiden opstijgen en den an- deren kerel achterna", beval hij; toen keerde hij zich tot den man en ging op barschen toon voort: „En voor jou een waarschuwing pas op voor den eer sten keer, dat de marechaussées je bij hun inspectie niet thuis of in den om trek van je boerderij vinden! Op het oogenblik heb ik te weinig bewijzen om je onder beschuldiging van whisky smokkelen gevangen te houden, maar zorg er voor, dat je je niet door ondoor dacht verhuren van je wagen voor de tweede maal aan medeplichtigheid schuldig maakt." Op het oogenblik, dat hij zich afkeer de, hoorde ze een snel wegstervende reeks van korte, doffe klanken, een geluid als een ver verwilderden roffel op een trommel; 't waren de beide ma rechaussées die dwars over de prairie weg galoppeerden. En toen de anderen langzaam rijdend, naar het posthuis te rugkeerden, reed Stimson een paar me ter achter hen, diep in gedachten ver zonken, met hen mee. HOOFDSTUK XXIII. De bekentenis. Witham's oogsten ging even voor spoedig als zijn zaaien gegaan was; eiken dag scheen de zon uit een wol- kenloozen hemel neer op een steeds kleiner wordenden akker van golvend graan, welke bij strooken in een stop pelveld met groepen hoog tegen elkaar leunende schooven omgezet werd. 's Morgens voor zonsopgang in de prik kelende, herfstige koude van den vroe gen morgen, begon het werk al en pas wanneer de eerste sterren als citroen gele lichtpunten in het transparante groen-blauw stonden te twinkelen keerden de vermoeide mannen en afge werkte paarden huiswaarts. Niet zelden gebeurde het, dat de menschen het in uithoudingsvermogen van dieren of ma chines wonnen, maar zelfs dan nog was er geen oogenblik oponthoud bin nen een paar minuten was er een versch span paarden- van het omheinde land achter de weiden gehaald en op het erf stonden altijd twee of drie reserve- maaimachines klaar. Elke minuut was geld waard, daarom zorgde Witham, die blijkbaar alles voorzien en voor alles gezorgd had, dat er geen enkele vermorst werd. En toen het oogsten afgeloopen was en de dagen korter en koeler begonnen te worden, streek de rook van de groo te dorschmachine als een grijs-witte wolk over den onttakelden akker en reden de wagens den heelen dag af en aan tusschen rhytmisch snorrende ma chine en de korenschuren, totdat deze tot aan de nok vol waren en de tarwe in vlug in elkaar getimmerde pakhuizen van wilgenhout, onder het stroo en het kaf, dat als een gelijkmatige stroom langs de chute van de groote machine naar beneden kwam glijden, opgebor gen moest worden, 't Waren uitsluitend mannen bekend met het bedrijf, die Witham als zijn helpers aangenomen had den heelen dag, bijna onher kenbaar door het stof die de groote machine als een wolk omgaf, zwoegde Witham met een kleine groep zwijgen gen. Tevens zou de zomertijd, die „her haaldelijk is gebleken, de wensch van een zeer groot deel van de bevolking te zijn", behouden blijven, doch met een geringer afwijking van den zonnetijd, waardoor de inconveniënten (voor een deel der plattelandsbevolking) „aanmer kelijk in beteekenis" zouden worden verminderd. Bij het afdeelingsonderzoek in de Tweede Kamer bleken „vele leden' deze oplossing niet geschikt te vinden om een einde ie maken aan den strijd cm den zomertijd. Deze zochten alleen maar naar een tijd, die den strijd zou doen beëind gen, alsof er met de tijdre geling niet meer gemoeid is dan een poi.tiek geforceerd strijdpunt. Zij meen den hun doel te kunnen bereiken bij in voering van den Middel-Europeeschen tijd gedurende het geheele jaar. Al is dat tevens: het geheele jaar zomertijd, wil men blijkbaar de plattelandsbevolking toch den indruk geven dat de zomertijd wordt afge'chaf:, wanneer in het voor jaar de klok. n et meer verzet zal wor den. Maar zullen de protesten nu wer kelijk ophouden? Iets omtrent de diepere motieven kan men afleiden uit hei in majeur gestelde hoofdartikel van „De Nederlander" van 21 dezer, den dag nadat de Tweede Ka mer het door den minister naar den smaak van bovenbedoelde „vele leden" geheel opn euw gebakken wetsontwerp als een hamerstuk had aanvaard. Het christ. hist- blad schrijft. „Na den oorlog bleef de zomertijd in stand. Het uur méér zonlicht werd te zeer gewaardeerd om er afstand van te doen. Maar een deel der bevolking on dervond er ongerief van. Wat dat deel bovenal hinderde, was nog minder de zomersche tijdregeling zelve, dan wel, dat ieder voorjaar de klok verzet werd. Dit hield den afkeer gaande. Aan een onwelgevallige tijdregeling gedurende 't geheele jaar zou men zich spoedig aan gepast hebben. Maar de periodieke klok- verzett ng deed de wond telkens weer opengaan". Deze mededeelingen leeren ons veel: de telken jare voorgedragen bezwaren tegen den zomertijd zelf waren voor de bestrijders van dien tijd blijkbaar niet van zooveel belang; zij vormden slechts een middel om een ander doel te be reiken: het verdwijnen van het k 1 o k- verzetten. De regeering was zoo naïef den bestrijders tegemoet te ko men met twintig minuten vermindering van 't ongemak. Daarom was 't echter niet te doen. Er moest iets gevonden wor den ter bevrediging van dat deel der bevolking, dat niet schijnt te kunnen begrijpen dat. er r e d e 1 ij k e maat regelen kunnen zijn, die bij den onna- denkenden mensch aanvankelijk een gevoel van onbehagen kunnen opwek ken. In plaats van den boeren uit te leg gen, dat elke zóne-tijd min of meer „on natuurlijk" is, dat Midden-Europeesche tijd in het geheele jaar evenveel afwijkt van den natuurlijken zonnetijd als de veel gesmade zomertijd en dat het klok- verzetten de natuur niet meer geweld aan doet dan het leven volgens een zg. onnatuurlijken tijd in plaats daarvan doet men een concessie aan de onwetendheid. En ten koste waarvan! In het jaarboek van het „Bureau des Longitudes" te Parijs prijkt ons land sinds jaren als het eenige in Europa, dat afwijkt van de zöne-tijden. Het zou als het jongste ontwerp wet werd, oniepuw „iets aparts" hebben: het ligt in zone 0, doch heeft den tijd van zone 1. Dit alles is bij de zoo gemakkelijk ge vonden oplossing blijkbaar niet door dacht, evenmin als het grootste practi- sche bezwaar, n.l. de ingrijpende veran dering, die in den winter in het leven de mannen mee overal waar een ex tra paar handen noodig waren of een uur oponthoud door snel beslissen ver meden kon worden, greep hij met krach tige hand of met goeden raad in. Vergeleken bij de wijze, waarop er in Engeland geoogst werd, zou het aan tal helpers minstens dubbel zoo groot hebben moeten zijn; maar in Amerika zijn de loonen hoog en evenals het daar overal de gewoonte was, werden de mannen, die de groote machine be dienden, per schepel graan hetaafd, terwijl de anderen, die iaren lang op de vlakte van Manitoba of Ontario voor eigen risico gezaaid en geoogst hadden, wisten, dat hoe eerder het werk afgeloopen was, hoe spoediger zij met goed gevulde zakken naar huis konden gaan. Met goede verzorging en krachtig voedsel als hulpmiddelen, lukte het hun om het snelle arbeids- tempo van de machine bij te houden, zwoegden ze voort onder een druk, die alleen tijdens den oogsttijd op de door de zon geblakerde prairie van Caftada uitgehouden wordt. Het was een jach ten, een voortzweepen, dat alle ge dachten aan iets anders dan de nood zaak om lichamelijk en geestelijk het onmogelijke te presteeren, buitensloot. Het kon Witham zelfs niets schelen dat de graanprijzen, ondanks alle pes simistische voorspellingen, gestadig de hoogte in bleven gaan. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1934 | | pagina 5