22* GOESCHE COURANT^
KNIPSEL-PRIJSVRAAG
m
HEESGHE KEEL
BINNENLAND.
ZEEUW.
WEEK EN WIN8.
-•
NUMMER 273.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
19 NOVEMBER 1934. EERSTE BLAD. 177e JAARGANG.
AAN CE LEZERS
MIDDELBURG.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge,
MIDDELBURQSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes IS ct. p, w. Advertentiën 30 ct. per
regel, iagez. raededeelingen 60 ct. p. r.
By eontr. roor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 11
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou>
rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 cent.
GESCHENK VAN DE KONINGIN
VOOR PRINS GEORGE EN PRINSES
MARINA.
H. M. de Koningin zal als huwelijks
geschenk aan Prins George, hertog van
Kent en Prinses Marina van Grieken
land een vierbladig kamerscherm, dra
gende vier aquarellen, aanbieden*.
In overleg met den kunstschilder Wil
ly Sluiter besloot de Koningin vier Ne
derlandsche kunstenaars uit te noodi-
gen ieder één werk daartoe te vervaar
digen, terwijl de heer Sluiter zich met
de leiding zou belasten. De uitgenoo-
digde kunstenaars waren de heeren
Louis van Soest en J. H. van Masten
broek, te Den Haag, prof. H. J. Wolter
te A.ns'erdam en C. V*eedenburgh te
Laren.
De Koningin heeft tezamen met de
Prinses een keuze uit de ontwerpen
van deze kunstschilders gedaan.
Het door prof. Wolter vervaardigde
werk stelt een typisch Amsterdamsch
stadsgezicht in den herfst voor, n.l. een
kijkje op de Prins Hendrikkade met den
Schreierstoren en op den achtergrond
o.m. de torens van de St. Nicolaaskcrk.
Het tweede aquarel is dat van Vree-
denburgh, die een rustig Hollandsch
watermolentje, in landelijke omgeving
geschetst, heeft weergegeven, in volle
zomerstemming. y
Als derde volgt een aquarel van Van
Mastenbroek, die het zeer levendige
beeld van de rivier de Maas bij Rot
terdam in voorjaarsstemming weergeeft.
Tenslotte heeft Van Soest een stads
gezicht in wintersfeer geaquarelleerd,
een sneeuwstemming.
Het ontwerp van het eigenlijke'
scherm is geleverd door den architect
H. P. Mutters, terwijl de vervaardij-
ging van het scherm werd opgedra
gen aan de firma H. P, Mutters te
Den Haag.
Dit scherm, dat 1,80 m hoog is, werd
uitgevoerd in coromandel ebbenhout, 'n
donkerbruine, zwartgeverfde houtsoort,
uit onze tropische gewesten. De afme
tingen van de aquarellen werden be
paald op 40 bij 50 cm. Zij zijn gelijst in
mat-verzilverd metalen frame, terwijl de
bekleeding van de schermbladen is uit
gevoerd in beige moiré-zijde.
Prinses Juliana, die Dinsdagavond
20 November a.s. naar Engeland ver
trekt, is voornemens, het scherm bij
haar bagage daarheen mede te voeren.
DE THUISREIS VAN „DE UIVER".
De „Uiver op de thuisreis, vloog Za
terdag van Jodphur naar Bagdad. Zon
dag vertrok het toestel weer van laatst
genoemde plaats en landde des middags
te Ankaza (Turkije). Een enorme' menig
te was op het vliegveld aanwezig. Een
tweetal ministers, leden vhn den gene
nden staf en de Nederlandsche legatie
begroetten de vliegers. Ook de minister
president Ismet Pasja was aanwezig om
de vliegers geluk te wenschen. De mi
nister-president maakte, vergezeld van
de ministers van defensie en fianciën
met de „Uiver" een vlucht boven de stad
Ankaza.
HET HULDEBLIJK DER SCHOOL
KINDEREN.
aanbieding van het huldeblijk der
^ederlandsch0 schoolkinderen aan de
lLókk e,n de Uiver-bemanning zal plaats
hebben bi, de huldiging in den Haag op
Zaterdag 24 November/Daarbij zal Juft
ter vanOrT •WOfJden do°r den minis-
ieu/rlJ?nd„err]S' die namens de school
jeugd zal spreken, terwijl uit elke pro
vincie een kmd aanwezig zal zijn,
VLEESCH IN BLIK.
Proeven met gehakt. Wie in
aanmerking komen.
Zooals we reeds meldden, zal met in
gang van Maandag 26 Nov. de prijs van
het rundvleesch in blik worden ver
laagd van 35 cent'tot 25 cent per kg
Nader wordt nog medegedeeld, dat
proeven worden genomen om voor den
komenden winter naast de blikken rund
vleesch een nieuw product beschikbaar
te stellengehakt in blik, bestaande
uit rund- en varkensvleesch en bevat
tende een belangrijke hoeveelheid vet.
De prijs hiervan zal 35 cent per kg-blik
bedragen.
Tot nu toe kon het vleesch in blik ver
kregen worden door de navolgende
groepen van personen: steuntrekkenden
en armlastigen, personen, die naar het
oordeel van het bestuur der gemeente,
waarbinnen zij woonachtig zijn, een in-
van ons blad wordt in overweging
gegeven de van Maandag 19 f/m
Zaterdag 24 Nov. a.s. verschijnende
nummers zorgvuldig te bewaren.
Zij zijn noodig, indien men aan
onze groote
waaraan belangrijke geld
prijzen verbonden zijn, wil méde-
dingen.
komen genieten, hetwelk in het alge
meen ten hoogste gelijk te stellen is met
dat, hetwelk door steuntrekkenden
wordt genoten, personen, die als mijn
werker in de steenkolenmijnen werk
zaam zijn; gestichten, waar uitsluitend of
nagenoeg uitsluitend armlastigen voor
rekening van openbare kassen of instel
lingen van weldadigheid worden ver
pleegd; vereenigingen of andere licha
men mét een liefdadige doelstelling
voor gebruik bij de gratis of tegen zeer
lage vergoeding verkrijgbaar te stellen
warme maaltijden en diaconieën en in
stellingen met liefdadige doelstelling ten
behoeve van door deze lichamen onder
steunden.
Deze categorieën kunnen blikvleesch
blijven betrekken. Voorts zal er toe
worden overgegaan het vleesch in blik
beschikbaar te stellen voor de in werk
verschaffing tewerkgestelden en voor de
landarbeiders en tevens in ruimere mate
voor de groote gezinnen.
DE INDISCHE BEGROOTING,
Een tekort van 50 millioen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend de
Indische begrooting voor 1935. Er blijkt
uit, dat minister Colijn een ongedekt sal
do verwacht van ongeveer 50 millioen.
De uitgaven op den gewonen dienst wor
den geraamd op 333 millioen, welk be
drag door verschillende maatregelen tot
300 millioen wordt teruggebracht. De
ontvangsten zijn geraamd op rond 245
millioen, waarbij nog 5 millioen als
opbrengst van loonbelasting en herzie
ning der inkomstenbelasting.
De minister stelt in uitzicht „een ver
dere aanpassing van de financieele po
sitie der landsdienaren". (Men zie hier
omtrent een bericht in het 2e blad.)
Arbeid Adelt.
In verband met een elders in dit no.
van ons blad voorkomende advertentie
van de Nederlandsche Vrouwenvereeni-
„Arbeid Adelt", schrijft de correspon
dente voor Zeeland, mevr. Pilaar-Kolff
te Middelburg, ons, dat deze vereeniging
zich ten doel stelt de verbetering van
het lot der onvermogende beschaafde
vrouw. Zij tracht dit doel te bereiken
door de opleiding van jonge meisjes voor
een vak of beroep, de aanmoediging van
den arbeidszin op allerlei gebied, werk
verschaffing, en tenslotte het verleenen
van moreelen en materieëlen steun aan
haar, die door werkzaamheid in eigen
onderhoud trachten te voorzien.
M. J. VAN PIENBROEK f
Zondagmorgen is na een kort ziek
bed overleden in het Gasthuis de heer
M. J. van Pienbroelt, apotheker alhier.
De heer Van Pienbroek is 8 Maart
1879 te Zaamslag geboren. Hij heeft
de burgerschool te Middelburg bezocht,
waarna hij studeerde te AJmsterdam en
na zijn examen als apotheker bij de
Kon. Marine enkele jaren in dienst
was. Daarop keerde hij naar Middel
burg terug en vestigde een apotheek
op de Markt alhier, om laTer die over
te nemen van wijlen den heer L. K.
van der Harst JJz. op de Pottenmarkt,
waarmede hij zijn eigen apotheek com
bineerde.
De overledene stond bij zijn collega's
in hoog aanzien, wat wel bleek uit zijn
herhaalde verkiezing tot voorzitter van
het departement Zeeland van de Maat
schappij tot bevordering der .pharmacie,
welke functie hij ook nu bekleedde.
Verder was hij bestuurslid van de apo-
thekersvereeniging te Middelburg en
van het Middelburgsch Homoepathisch
Ziekenfonds.
Zijn werk buiten zijn beroep zal niet
vergeten worden in de Vereeniging tot
Zij die zich afsluiten voor elkaar,
die alleen dat stukje waarheid wat ze
zelf grepen zien en alle waarheden
van anderen dwaling achten, zullen
zoo goed als zeker verloren gaan voor
de groote worsteling om vernieuwing
van levenswaarden en van het leven
zelf.
werkverschaffing aan Zeeuwsche Blin
den, van wier bestuur hij lid was. Na
den grooten brand van 7 December '29,
werd hij lid van de commissie van be
heer van het toen opgerichte Brand
weerfonds 7-XII-'29 en toen dit fonds
gelden genoeg bijeen had was het wijlen
de heer Van Pienbroek, die op 16 Juli
1930 de Fordautospuit, bekend als de
„Burgerijspuit", aan het gemeentebe
stuur aanbood.
Naar aanleiding van het overlijden
van den heer Van Pienbroek schrijft
men ons van pharmaceutische zijde:
Zondagochtend overleed onze stad
genoot, de heer M. J. van Pienbroek,
apotheker aan de Pottenmarkt alhier.
Hij was reeds eenigen tijd lijdende,
maar juist in de laatste maanden was
zijn gezondheid dermate gebeterd dat
zijn omgeving weer eenigszins opgemon
terd was. Vrij plotseling is enkele da
gen geleden de gezondheidstoestand
achteruitgegaan en nu is de verdienste
lijke stadgenoot heengegaan.
De heer Van Pienbroek is na zijn
studie aan de Amsterdamsche Univer
siteit in overheidsdienst getreden als
apotheker bij de Kon. Ned, Marine.
Na eenige jaren heeft hij als Zeeuw
uitgezien naar een vestigingsplaats in
Zeeland en als resultaat hiervan een
apotheek geopend aan de Groote Markt
alhier.
Later nam hij de apotheek over van
den heer L. K. v, d. Harst aan de
Pottenmarkt en verhuisde daarheen.
De heer Van Pienbroek was en in
Middelburgscvhe kringen en in de
kringen van de pharmacie een zeer ge
zien man. Jaren lang is hij bestuurslid
geweest van het Homoepatische Zie
kenfonds alhier. Toen na den grooten
brand van 1929 de burgerij besloot om
aan de gemeente een modern blusch-
werktuig te schenken, was de heer
Van Pienbroek een der meest voor
aanstaande figuren, en het is zeker
mede aan zijn bemoeiingen te danken,
dat Middelburg thans naast den groo
ten Magyris nog over de „Burgerijspuit"
beschikt. Deze daad van goede burger
zin kenmerkte den man; voor tegen
standers misschien niet altijd even ge
makkelijk, was de grond van zijn natuur
'n groote goedhartigheid.
Dat hij in apothekerskringen gewaar
deerd werd, blijkt hieruit, dat hij sinds
jaren voorzitter is van het Departement
Zeeland der Maatsch. tot Bevordering
der Pharmacie en dat niet voor de eer
ste maal. Hoe vaak zal hij jongere col
lega's hebben bemoedigd en een prac-
•tische wenk gegeven over het steeds
omvangrijker wordende vak van apo
theker.
Als lid van het Zeeuwsch Genoot
schap voor Kunsten en Wetenschappen
heeft hij destijds voor dit genootschap
eene redevoering gehouden over phar
maceutische toestanden hier ter stede
in vroegere tijden.
Begaafd met een zin voor humor,
die hem een prettig makker maakte in
de kringen, waarin hij verkeerde, heeft
de heer Van Pienbroek onder een lach
en met een bon mot soms schijnbaar in
gewikkelde zaken vlot geregeld. Deze
zelfde opgewekthe: 1 was het, die hem
zijn lichamelijke defecten deed dragen
op meesterlijke wijze.
Middelburg verliest in den heer Van'
Pienbroek een best medeburger. die
o.m. ook door zijn bemoeienis voor
Blindenzorg zich verdienstelijk maakte
voor onze stad.
Met ingang van 1 December a.s.
is de rijksveldwachter-brig. P. Hendrik-
se bevorderd tot rijksveldwachter brig.-
majoor, en wordt hij met dien datum
overgeplaatst naar Zierikzee.
Werkloosheid,
Bij de districts-arbeidsbeurs stonden
Zaterdag ingeschreven: geheel werk
loos: 952 mannen en 19 vrouwen; ge
deeltelijk werkloos 61 mannen en 4
vrouwen; niet werkloos: 12 mannen en
1 vrouw.
Algemeen totaal vorige week 1025,
bijgekomen 63, afgegaan 39, over 1049.
De heer L. J, Basting, bewaarder
in het Huis van Bewaring alhier is met
ingang van 1 December overgeplaatst
naar de bijzondere strafgevangenis te
Scheveningen,
De heer M, van den Berg, thans werk
zaam in genoemde gevangenis komt naar
het Huis van Bewaring alhier.
DE TOESTAND IN HET DERDE RIJK.
Een uitgewezen Nederlandsch
sociaal-democraat aan het
woord.
De gelijkgeschakelde pers in het
Duitschland van heden, is zacht uitge
drukt, niet bepaald erg objectief, en het
baart dan ook geen verwondering dat
het den correspondenten der sceptische
buitenlandsche bladen wel eens lastig
gemaakt wordt, en dat het uitwijzen van
deze menschen veelvuldig voorkomt.
Dit lot deelde ook de heer S. L. van
Looi, correspondent te Berlijn van de
Arbeiderspers.
Zaterdagavond heeft deze journalist
voor een talrijk gehoor in „De Gouden
Poorte" verteld over zijn ervaringen in
het Derde Rijk, in een eenvoudig en so
ber betoog, dat niettemin boeide van
het begin tot het einde. Spr. behandelde
eerst de vraag hoe de arbeiders in
Duitschland tegenover 't Hitler-regiem
staan en concludeerde dat de zelfkant
van de S.P.D, er af is, doch, dat de be
wuste sociaal-democraten nóg trouw
zijn aan hun beginselen. Stoffelijk be
zit mag men in beslag nemen, een we
reldbeschouwing kan, aldus spr., nooit
vernietigd worden. Dat een deel der ar
beidersklasse zich achter Hitier heeft
geschaard, komt omdat Hitier een rijk
van sociale rechtvaardigheid heeft be
loofd. De Duitsche arbeider heeft in de
na-oorlogsche politieke mallemolen
nooit diep kunnen grijpen. Door het aan
wakkeren van het nationaliteitsgevoel,
hetgeen voedsel vond in den druk van
het Verdrag van Versailles, dat het
volk tot slaaf van Europa stempelde,
zijn de arbeiders spoedig overstag ge
gaan.
Ook den boeren beloofde Hitier veel
De prijzen der agrarische producten
zijn wel verdubbeld, maar als er door
te lage loonen, geen koopers zijn, schiet
men met toekomstmuziek niets op.
Daarbij komt nog, dat t systeem om de
familie-regeering-op-eigen-erf in te voe
ren, faalt, hetgeen spr. nader uiteenzet
te.
De grootindustrie is de derde aanhan
ger van Hitier, hoewel er oppositie
heerscht in die kringen, welke spr. als
heel gevaarlijk voor den Führer ken
schetste. De fabrieken draaien wel op
hoogspanning, doch het economisch be
stek holt achteruit en er is geen uit
komst in het verschiet.
De bestrijding en opheffing van de
werkloosheid is in uitzicht gesteld door
werkverschaffing en arbeidsdienstplicht.
Spr. geeft met talrijke voorbeelden aan
hoe de aanwerving voor dien dienst
plicht geschiedt. Slechts onder dwang
van broodroof en erger kan men de ar
beiders daarbij inlijven, zoo zegt hij.
Het werk dat uitgevoerd wordt is o.a.
het aanleggen van autowegen (Engel-
sche wegendeskundigen stelden deze
wegen als voorbeeld voor geheel Euro
pa vanwege hun soliditeit) die allen lei
den naarde Franschhe grens. Ka
zernes en loopgraven worden gebouv/d
en aangelegd. De arbeidsdienst-soldaten
zien er model uit in hun prima unifor
men en ze worden militair geoefend, 't
Zijn de slaven van Hitier geworden,
zoo zeide spreker.
De werkloosheid is verminderd, ook
al omdat er twee millioen arbeiders
zijn.... weggerekend in de statistiek.
Orders aan de industrie is een andere
methode van werkverruiming. Die or
ders zijn uitsluitend voor bewapenings
doeleinden. Géén zware stukken, want
daar rekent Duitschland niet meer op.
Spr. kan de plaatsen aanwijzen, waar
de gas- en andere bommen opgestapeld
liggen. In het Rijksweer-arsenaal liggen
millioenen laarzen van een model dat
nu nog niet gedragen wordt. De spoor
wegen hebben duizenden gloednieuwe
vrachtauto's op stal staan.
Nog tal van voorbeelden geeft spr.
ten bewijze dat Duitschland zich koorts
achtig bewapent. Zoo o.a. nog het feit
dat de groote massa-meetings der N. S.
D. A. P. verkapte proefmobilisaties
zijn.
Spr. schetste dan de economische po
litiek die door middel van de zgn. ar-
beidswissels 'n binnenlandsche inflatie
veroorzaakt.
Op groote schaal wordt er kapitaal
vernietiging gepleegd. Duitschland holt
zich zelf uit. De débacle is volgens spr.
Middelburg, 19-XI-34. Zaterdag en
Zondag: hoogste luchttemperatuur 9.7 °C
(49 °F); laagste 6.9 °C (45 °F). Heden
9 h: 7.8 °C; 12 h: 9.5 °C. 0.6 mm regen
of neerslag. Hoogste barometerstand te
dezer stede, in het afgeloopen etmaal:
774 mm; laagste 762 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 774.2 mm
te Scilly; laagste 732.9 mm te Isafjord.
Verwachting tot morgenavond:
Meest zwakke wind uit W. richtingen,
nevelig tot half bewolkt, weinig of geen
neerslag, waarschijnlijk iets kouder.
Zon op: 7 h 29; onder: 16 h 01. Licht
op: 16 h 31. Maan op: 14 h 39; onder:
5 h 30. V.M. 21 Nov.
23 min, vroeger; Veere is 38 min. later,
(S Springtij.)
November.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 19 11.43 5.53 18.24
Di. 20 0.12 12.29 6.34 19.05
Wo. 21 0.57 13.11 7.18 19.46
November.
Hoogwater. Laagwater
Ma. 19 1.10 13.30 7.04 19.24
Di. 20 1.58 14.18 7.45 20.04
Wo. 21 S 2.49 15.05 8.26 20.43
Vlug en aan
genaam ver
holpen met
ZE HELPEN GOED - ZE SMAKEN GOED
(Ingez. Med.)
alleen te voorkomen door een spoedi
ge en dan radicale verandering van de
buitenlandsche economische politiek.
Er is een felle, ondergrondsche strijd
gaande tusschen de Industrie en het
Nat. Socialisme, die tot uitbarsting
moet komen. En als er een andere re
geering zal komen, dan zal dat er een
naar het oud-kapitalistisch systeem zijn.
Spr. ziet voor de arbeidersklasse geen
lichtend verschiet. Desniettegenstaande
vestigt hij zijn hoop op de „prachtige
trouw" van de Duitsche arbeiders.
Toch is er nog een zijweg om de
catastrophe te ontkomen en dat is een
oorlog.
Duitschland werkt aan de voorbe
reiding daarvan, naar spr.'s overtuiging.
15000 jachtvliegtuigen zijn in voorraad.
De I.G. Farbenindustrie kent geen
werkloosheid, de werven nog minder.
Er zijn ondergrondsch uitloopende
vliegvelden en schuilhavens voor duik-
booten. De bewapening is absoluut ge
richt op den aanvals-oorlog en daartoe
wordt de bevolking nu reeds bewust
moreel geschikt gemaakt. Er is en wordt
een minderwaardigheidsgevoel ge-*
kweekt dat de arbeiders moedeloos en
gewillig maakt, daarbij geholpen door
het spionnage-systeem, dat degeneree-
rend werkt. Het is de taak van het il
legale werk, om de arbeiders te laten
voelen dat er nog andere krachten
achter hen staan.
Wat er evenwel aan de jeugd mis
dreven wordt, is volgens spr. weerzin
wekkend en misdadig. De kinderen
krijgen een absolute soldaten-opvoe
ding. Zij leeren ergerlijke liederen zin
gen en kinderen van 1012 j. marchee-
ren met zaagbajonetten en zijn gewapend
met Hitlerdolken. Ze verraden zelfs
hun ouders en leeren Wodan aanbid
den.
Spr. vertelt enkele gruwelijke staal
tjes van deze moderne opvoeding, die
hij met eigen oogen heeft aanschouwd
en welke hij met tientallen andere
voorbeelden zou kunnen aanvullen.
Zijn conclusie is, dat de jeugd in
Duitschland moreel bedorven wordt, en
dat dat nooit meer is goed te maken.
De eenige kracht die tegenover die
chaos staat is het illegale werk, dat
gedaan wordt omdat het legale vernield
werd.
Deze illegale arbeid, is zóó geper-
