BINNENLAND.
ZEELAND.
NUMMER 267.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
12 NOVEMBER 1934.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
itbiZr TT en 0Ver Nederlandsch
gebied, een belemmering, waarvan de
MIDDELBURG.
S0IS.
Gemeentebegrooting 1935.
WEER El WiKB»
WALCHEREN.
$r<n>mdHW
3ccvw'0rhv
MIDOELBUDQSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bg contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
*2* GOESCHE COUBANT^ü
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES; Turfkade, telefoon 17
Aangesloten bg het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. rn. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bg vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
CRITIEK OP 'T SPOORWEGBELEID.
Bij het afdeelingsonderzoek van de
waterstaatsbegrooting betreuren vele
kamerleden 't dat weer ongeveer de
helft van het waterstaatsbudget besteed
moet worden om de spoorwegtekorten
te dekken. Van de aangekondigde be
zuiniging van 10 millioen blijkt niets.
De tekorten nemen steeds toe.
De spoorwegen zullen het vrachtver
voer moeten beperken tot het vervoer
van groote zendingen, meenen vele le
den; bij het personenvervoer zullen ve
le tusschenstations moeten worden op
geheven, welke opheffingen door autobus
diensten ondervangen kunnen worden.
Een grondige en snelle reorganisatie
van het binnenlandsch vervoersysteem
achtte men hoog noodig. Sommige leden
meenden dat de kapitaallast aanmerke
lijk moet worden verlicht. Immers, de
obligatieschuld blijft door de dividend
garantie onverminderd drukken.
Bezwaar werd gemaakt tegen de ta
rievenpolitiek, door de spoorwegen ge
voerd voor vrachtvervoer. Daarmee
wordt een concurrentie gevoerd tegen
vrachtautodiensten en tegen de scheep
vaart, waarbij het beginsel, dat in de
vervoertarieven de zelfkosten moeten
zijn vervat, in den steek gelaten is.
Verschillende leden uitten critiek op
het gebeurde met de Diesel-electrische
tractie. Mien vond dat hier niet vol
doende omzichtig te werk is gegaan.
GEWONE BENZINEMOTOR MET
RUWE OLIE GESTOOKT.
Besparing van 70 pet.
De werktuigkundige Jules de Ceus-
ter is er te Breda in geslaagd een in
stallatie te construeeren, waardoor een
gewone benzinemotor met ruwe olie
(gasolie, dieselolie) kan worden ge
stookt. Verschillende groote firma's, die
ongeveer een jaar met een proefinstal
latie hebben gewerkt, verklaarden aan
het Volk, dat de besparing ongeveer
70 procent bedraagt.
Dm een eenigszins gevaarlijke beeld
spraak te gebruiken: nieuwe motoren
hangen den laatsten tijd in de lucht! Bre
da is echter in tegenstelling tot Wol-
vega niet „behekstMen fluistert er
niet over geweldige fabriekscomplexen
onder leiding van een tweeden Edison
In een kleine werkplaats heeft een
groepje technici er jarenlang gewerkt
en toen alles terdege bekeken was
werden de pers en de technici er bij
geroepen. Hun oordeel (ook van de
menschen, die in de motortechniek vol
komen thuis zijn) luidde gunstig.
Het groote voordeel van de nieuwe
installatie is, dat elke benzinemotor
zonder veel omhaal voor ruwe olie kan
worden gebruikt. Men behoeft dus niet
eerst een Dieselmotor te koopen, die
-*ien maa* ^ooger ;n prjjs ;s
dan het meuwe apparaat.
ONZE BETREKKINGEN MET BELGIë.
In de memorie van antwoord nopens
de begrooting van buitenlandsche zaken
geett de minister te kennen bereid te
zijn tot volledige medewerking, ten ein
de tot heil van beide landen met België
op aannemelijken grondslag tot over
eenstemming te komen. Het verwijt,
«at de minister den ernst van deze zaak
niet voldoende zou inzien, wordt door
zeT V °°k met beHistheid afgewe-
is op deT zoov.er dif verwijt gegrond
het aföelnenSW1'?e' een oplossing in
zou zifn 'aar n0g niet naderbij
verklaren dil°S' te°''minister
Inderdaad is ?n J1,n gebleven.
toen van de zijde van dJTuT PT e
jeering de
landsche regeering werd gevraagd, voor
den bouw van een tweede sliii<A;; T
neuzen, dezerzijds als gedeeltelijke mo
gelijke compensatie daarvoor genoemd
de wegneming van den „stop van
d t S'T £®dachtengang daarbij Was
dat de Nederlandsche regeering bereid
was aan de begrijpelijke verlangens
van Gent tegemoet te komen, omdat
zij van een territoriale situatie, geen
beletsel wil maken voor de vervullintf
van Belgische wenschen, waarvan zij
redelijkheid ten volle kan erkennen,
maar dat zij dan ook aan België de blij
ken van een overeenkomstige gezind-
r,r.aÉe" d»°r dringen
op de opheffing van een on Belgisch
erritoxr gelegen belemmering va^ de
beteekems voor Nederland overigens
niet mag worden overschat, waarbij
bovendien nog in aanmerking dient te
worden genomen, dat opheffing van
den bewustèn „stop" ook Belgische be
langen ten goede zou komen.
GEEN ERKENNING VAN
SOVJET-RUSLAND.
In de memorie van antwoord nopens
de begrooting van buitenlandsche za
ken wordt te kennen gegeven, dat de
regeering den tijd nog niet gekomen
acht, om de Unie van "Socialistische
Sovjetrepublieken de jure te erkennen.
TEGEN DE HERCLASSIFICATIE.
Zaterdag vergaderden in „St. Joris'
te Middelburg 'de besturen def
vereenigingen in Zeeland, aangesloten
bij de Onderwijs-Centrale, waartoe be-
hooren het Ned. Onderwijzers Genoot
schap, de vereeniging van Hoofden van
Scholen, Unie van Chr. Onderwijzers,
vereeniging voor M. U. L. O., bond van
leerkrachten bij het Nijverheidsonder
wijs voor meisjes, bond van onderwij
zeressen bij het Voorbereidend Onder
wijs en de vereeniging van Leeraren
en onderwijzers in de Lichamelijke Op
voeding.
Besloten werd een protestvergade
ring te houden op Zaterdag 17 Novem
ber a.s. te Middelburg in „St. Joris" te
3 uur tegen de voorgenomen plannen
der regeering tot herclassificatie der
gemeenten. In het comité van uitvoe
ring namen zitting de heeren P. van
Roon en H. Th. de Meijer voor het N. O.
G., Ditmar en J, C. Groenenberg voor
de Unie van Chr. Onderwijzers en H.
Wesselink voor de vereeniging voor
M. U. L. O.
Christelijk-Historische Unie,
Zaterdagmiddag werd te Middelburg
in 't gebouw der C.J.M. vereeniging
een goed bezochte vergadering gehou
den van het bestuur van de Kamer-
kringvereeniging Middelburg der C.H>
Unie met de besturen van de Staten-
kringvereenigingen in geheel Zeeland;
onder leiding van mr. R. M. van Dus-
seldorp, voorzitter van den Kamerkring
Middelburg.
Deze vergadering was voornamelijk
belegd om te bespreken de aanstaande
verkiezingen voor de Provinciale Sta
ten.
Men schonk aandacht aan de kapers
op de kust, de N-S.B. en den Chr. Dem,
Bond, men achtte in de eene streek van
Zeeland hiervan meer gevaar te vree
zen dan de andere.
Om het Chr. Hist, orgaan Het Zuider-
Unieblad beter aan zijn doel te beant
woorden werd naast de redactie een
perscommissie van 3 personen be
noemd.
Nog werden de voordellen en de na-
deelen besproken om met één of meer
lijsten te komen bij de a.s. verkiezing.
Een besluit hierover werd nog niet ge
nomen. Dit zal eerst geschieden, als de
groslijst binnen is.
Van de bestuurstafel af werd de
voorzitter mr. R. M. van Dusseldorp
onder instemming van alle aanwezigen
hartelijk geluk gewenscht met zijn be
noeming tot burgemeester van Goes.
Deze dankte hiervoor en deelde nog
mede, dat hij in verband met deze be
noeming Statenlid zal blijven tot de
zittingsperiode om is, maar dat hij vóór
de nieuwe verkiezing zich ook als zoo
danig niet meer beschikbaar zal stellen.
EEN FEESTAVOND.
Zooals uit een advertentie fn dit num
mer blijkt, zal het P. T. T.-personeel,
evenals de beide vorige winters weder
een uitvoering geven ten bate van het
personeelfonds en het kinderfonds.
Nadat reeds Zaterdag j.l. met succes
een uitvoering te Bergen op Zoom plaats
had, zal deze zelfde a.s. Zaterdag in St.
Joris alhier plaats hebben, waarbij niet
zooals verleden jaar, bijzonder pogin
gen tot kasversterking als tombola, enz.
zullen plaats hebben, waardoor o.a, het
programma vlugger kan worden afge
werkt.
In het eere-comité voor dezen feest
avond namen zitting de heeren S. Weis
feit, inspecteur, C. van der Meer, adj.-
inspecteur, J. de Wit, directeur van het
P. T. T.-kantoor en D. N. van Gelderen,
controleerend geneesheer, en de dames
mevrouw Weisfeit en mevrouw Van der
Meer.
De eigen wil zou nooit tevreden zijn
als hij alles had wat hij wenscht.
Werkloosheid.
Bij de Arbeidsbeurs te Middelburg
stonden ingeschreven: geheel werkloos:
925 mannen en 19 vrouwen; gedeelte
lijk werkloos: 65 mannen en 4 vrouwen;
niet werkloos 11 mannen en 1 vrouw.
Algemeen totaal vorige week 1007,
bijgekomen 60, afgegaan 42, over 1025.
Goes.
Ontvangsten Plaatselijk Crisis-Co
mité van 5 tot en met 10 November 1934:
damespersoneel „de Duif" 7.90; We-
kelijksche collecte 116,57 Het giro
nummer van den Penningmeester is
188020.
Bezuiniging op bewaarschool-
onderwijs Verhooging op
centen personeele belasting
Onder „bijzonder toezicht".
B. en W. bieden den Raad de gemeen-
tebegrooting voor 1935 aan, en deelen
in een begeleidend schrijven mede, dat
zij geen opgewekte klanken kunnen la
ten hooren. De bekende regeeringsmaat-
regelen, inzake het instellen van een
werkloosheidssubsidiefonds", waar
voor 25 millioen uit de gemeentebelas
tingen moet geput worden, eischen ook
van Goes een groot offer. De korting,
die het rijk, volgens de voorgestelde re
geling, op de gemeentelijke belastingop
brengst, bedraagt n.l, 58.714.
Dat B. en W. desondanks er in ge
slaagd zijn de begrooting sluitend te
maken ligt aan de bepaling, dat aan de
gemeente, bij gebleken behoefte, uit het
fonds een extrabijdrage kan worden
toegekend tot maxinaal 99 pet. van de
kosten voor de werkverschaffing en
steunregeling. B. en W. hebben deze
kosten begroot op 40.000; de gewone
uitkeering uit het fonds bedraagt 3%0
en die zou dan maximaal kunnen wor
den verhoogd met 35.640.
Met dit bedrag hebben B. en W de
begrooting sluitend gemaakt, hoewel zij
meenen, dat op die uitkeering, onder de
huidige omstandigheden, niet valt te
rekenen. Want alhoewel op de begroo-
men daar altijd nog enkele niet verplich
ting tot het uiterste bezuinigd is, ko
men daar altijd nog enkele niet verplich
te uitgaven op voor. In de eerste plaats
verschillende subsidies. De algemeen
toegepaste verlaging van 10 pet. doet
B. en W. evenwel de hoop koesteren,
dat verdere verlaging, of schrapping,
achterwege kan blijven.
In de tweede plaats zijn er de kosten
van het bewaarschoolonderwiis.
De bewaarscholen,
B. en W. schrijven hierover:
Krachtens de verordening van 6 Juni
1929, worden de bijzondere bewaarscho
len door de gemeente gesubsidieerd,
waar tegenover staat, dat zij aan ver
schillende eischen wat de localiteiten be
treft, hebben te voldoen. Nu eenmaal
op grond van de verordening nieuwe
gebouwen zijn gesticht of oude veran
derd, zou het niet billijk zijn om thans
het subsidie in te trekken. Er dient dus
een weg te worden gevonden eenerzijds
om aan de ongetwijfeld van Regeerings-
zijde te stellen eischen van bezuiniging
te voldoen, anderzijds om het voortbe
staan der scholen mogelijk te maken.
Zooals U bekend, werden de genoem
de scholen aanvankelijk gesubsidieerd
met 35 per leerling. Dit bedrag is la
ter teruggebracht tot 30. Tengevolge
van den toelatingsleeftijd tot de lagere
scholen is het getal leerlingen der be
waarscholen gestegen. Was deze leef
tijd aanvankelijk 5% jaar, de regeling is
thans zoo, dat een kind reeds bijna den
7-jarigen leeftijd kan hebben bereikt,
alvorens het tot de lagere school toege
laten kan worden.
De meest geschikte oplossing lijkt ons
na rijp beraad deze, dat het subsidie
beperkt wordt tot de leerlingen van
ouder dan 4 jaar. Het subsidie aan de
Christelijke bewaarschool wordt dan
4290 in plaats van 6900 en dat aan
de Roomsch-Katholieke bewaarschool
2610 in plaats van 4000.
Wij onderschatten geenszins de moei
lijkheden, die voor de schoolbesturen
hieruit zullen voortvloeien, doch leggen
er den nadruk op, dat wanneer het mag
gelukken om deze cijfers nog op de ge-
meentebegrooting te handhaven, ex-
naar onze meening van een succes mag
worden gesproken en wij twijfelen dan
ook niet of de genoemde besturen zul
len hun volle medewerking in dezen
verleenen.
Een bijzondere moeilijkheid levert de
openbare bewaarschool. Uit de om
standigheid, dat deze school gedurende
het thans verstreken deel van het jaar
1934 gemiddeld door meer dan 100 leer
lingen bezocht, dient! te worden afgeleid,
dat ze in een bestaande behoefte voor
ziet. Ware alhier naast de openbare be
waarschool een bijzondere van z.g.
„neutraal" karakter gevestigd, dan wa
re er wellicht een regeling te treffen om
de kinderen der openbare bewaarschool
naar die inrichting te laten overgaan.
Wellicht zal het mogelijk zijn om de
openbare bewaarschool in een z.g. „neu
trale bijzondere" om te zetten, doch de
tijd die nog rest tot 1 Januari 1935, is'
daarvoor te kort.
Hier komt nog iets bïj, n.l. dat bij e.v.
opheffing der school, ingaande 1 Janu
ari 1935, de kosten over dat jaar waar
schijnlijk voor de gemeente maar iets
lager zouden zijn dan bij instandhouding.
B. en W. berekenen dan, dal de kosten
bij instandhouding 4536.76 en bij op
heffing 4359.36 zouden bedragen, zoo
dat, voor 1935, de bezuiniging slechts
177.40 zou bedragen.
B. en W. schrijven dan verder:
Aangezien toch in de blijkbaar be
staande behoefte aan dit onderwijs
dient te worden voorzien, geven wij U
derhalve in overweging om de openba
re bewaarschool voorloopig te handha
ven. Op grond van de bezuinigingen,
die op het bijzonder bewaarschoolonder-
wijs worden toegepast, zouden wij even
wel bepaald willen zien, dat het aantal
leerkrachten ook wordt vastgesteld op
basis van het getal leerlingen van 4
jaar en ouder. Dit zal vermindering van
het getal leerkrachten met één tot ge
volg hebben. Deze kracht is tijdelijk
aangesteld, zoodat er voor haar geen
wachtgeld zal verschuldigd zijn. In den
loop van het jaar 1935 kan dan rustig
worden overwogen, hoe voor verdere
jaren ten opzichte van deze school zal
dienen te worden gehandeld.
Voorts deelen B. en W. nog mede, dat
zij de opcenten op de personeele belas
ting op het maximum hebben geraamd
(200, was 180), en dat de begrooting niet
in den Raad kan worden behandeld
voor een voorafgaand onderzoek door
Ged. Staten zal hebben plaats gehad.
Want hoewel de gemeente nog wel
niet in den toestand gekomen is, die
men als „noodlijdend" pleegt te quali-
ficeeren, is zij wel door de genoemde
regeeringsmaatregelen ondanks het
feit dat het belastbaar inkomen eeni-
germate gestegen is dus buiten haar
schuld, in een toestand gekomen, die
haar onder bijzonder toezicht plaatst.
Gemeentevroedvrouw.
B. en W- hebben de volgende voor
dracht samengesteld voor de benoeming
van een gemeente-vroedvrouw: 1. mej.
M, E. Wolterbeek te Poortugaal, 2. mej.
A. Wittmer te Overschie, 3. mej. A.
Verwol te Schiedam, 4, mej. M. A. van
Put te Rotterdam.
Schatting van gronden.
Ingevolge het bepaalde in artikel 2 der
verordening op het grondbedrijf, moet
eenmaal in de 5 jaar de waarde der in
dat bedrijf aanwezige gronden worden
geschat. Deze schatting moet geschieden
door een commissie van drie personen,
te benoemen door den Raad.
B. en W. bieden de volgende alphabe-
tische aanbeveling aan: 1. P- Chamuleau,
2. D. Dekker, 3, F. G. C. Rothuizen.
Schattingscommissie rijksinkomsten-
belasting.
Met ingang van 1 Dec, 1934 werd door
den Raad aan den heer G- A. Hajenius,
op diens verzoek, eervol ontslag verleend
als lid van de schattingscommissie voor
de rijksinkomstenbelasting. Ter voorzie
ning in de hierdoor ontstane vacature be
velen B. en W; voor een benoeming aan
den heer A, Vermaire,
Rijkspostspaarbank.
Aan het kantoor alhier werd, in den
loop der maand op spaarbankboekjes
ingelegd f 45.137.46 en terugbetaald
f 31.774.42. Derhalve meer ingelegd dan
terugbetaald f 13.363.04.
Het aantal nieuw uitgegeven spaar
bankboekjes bedroeg 29.
De collecte van het plaatselijk Cri
sis-comité heeft deze week 80.39 op
gebracht.
Middelburg, 12-XI-'34. Zaterdag en
Zondag: hoogste luchttemperatuur 11 °C
(52 °F); laagste 7.6 °C (46 °F). Heden
9h: 8 °C; 12 h: 10.2 °C. Zaterdag/Zondag
2.2 mm, Zondag/Maandag 0.2 mm regen
of neerslag. Hoogste barometerstand te
dezer stede, in het afgeloopen etmaal:
755 mm; laagste 749 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 768.4 mm
te Haparanda; laagste 738.9 mm te V.
Manoer.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige, later wellicht toe
nemende Z.W. tot Z. wind, nevelig of
half tot zwaar bewolkt, later toenemen
de bewolking, aanvankelijk weinig of
geen regen, later toenemende kans op
regen, weinig verandering in tempera
tuur.
m
Zon op: 17 h 16; onder: 16 h 11, Licht
op: 16 h 41. Maan op: 24 h 41; onder:
21 h 07. E.K. 14 Nov.
m
Hoog- era Laagwater te Vlissmgera.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later,
(S .Springtij.)
November.
Hoogwater. Laagwater
Ma. 12 4.13 16.42 10.52 23.08
Di. 13 5.05 17.43 11.46
Wo. 14 6.08 18.57 0.05 12.49
Hoog- era Laagwater te Werneldinge.
November,
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 12 6.13 18.34 11.51
Di. 13 7.01 19.32 0.11 12.44
Wo. 14 8.01 20.40 1.10 13.47
j D3 AlStl] A- vag -VA LKflIBURGS
LEEUWARDEN-
(Ingez. Med.)
Fazanten.
Kwam vroeger de fazant op Walcheren
bijna uitsluitend voor op de landerijen
dicht bij de duinen en de bosschen, in
de laatste jaren heeft hij zich ook ver
spreid over het geheele platteland.
De oorzaak hiervan is, dat enkele ja
gers eenige broeden fazanten hebben
uitgezet, die zich, vooral in den afge
loopen drogen zomer vrij goed in aantal
hebben ontwikkeld. Te Ritthem en om
geving komen zij zelfs tot bij de kom
der gemeenten.
Dat de jagers hierbij aan eigen belang
dachten is te begrijpen, maar of de land
bouwers het voor hun uitgezaaide graan
aangenaam hebben gevonden is een an
dere zaak.
ARNEMUIDEN. De gemeenteveld
wachter heeft tegen H. J. P. van der V.
en zijn zoon, kooplieden, beiden woon
achtig te Middelburg proces-verbaal op
gemaakt, omdat niet aan zijn bevel werd
voldaan, om een voertuig te verplaat
sen. Die weigering ging gepaard met be-
leediging en mishandeling van den amb
tenaar. Het tweetal kreeg een 3 tal pro
cessen verbaal.
ARNEMUIDEN. Bij 't afrijden van
een oprit met een wagen geladen met
bietenloof, braken de leidsels, waardoor
de paarden doorrenden met het gevolg
dat de wagen in de sloot terecht kwam.
De voerman kon zich nog tijdig
redden, doch de wagen lag geheel
ondersteboven in het water.
KOUDEKERKE. Als een bijzonder
heid kan worden gemeld dat op 17 Nov.
a-s. het echtpaar WielemakerDinge-
manse het feit hoopt te herdenken, dat
zij voor zestig jaar in den echt zijn ver
bonden. De beide oudjes genieten nog
van een goede gezondheid, men kan ze
nog iederen dag buiten zien, zelfs wor
den door den man nog flinke wandelin
gen gemaakt.
OOSTKAPELLE, Vrijdagavond hield
de kolenvereeniging „Onderling belang"
