GOESCHE COUBANT^
ZEELAND.
m
NUMMER 265.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
9 NOVEMBER 1934.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
BINNENLAND.
MIDDELBURG.
GOES.
ïUSSINGEN»
KERKNIEUWS.
Open brief van een Katholiek.!
Kom wij gaan
eens kijken naast
de familieberichten
WEii m na.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
MIDDELBUQGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
B\j contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon t Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederiandsche dagbladpers.
BMHBHBBHMI
Familieberichten en dankbetuigingen 1 7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
HET HERCLASSIFICATIE-VOORSTEL
Naar de Haagsche redacteur van de
Standaard verneemt, moet het bericht
van de „Nw. Tilb. Crt.", dat de Regee
ring het herelassificatie-voorstel zal te
rugnemen, voorbarig worden geacht.
Het voorstel is, bij de commissie voor
georganiseerd overleg aan de orde. De
commissie moet voor 15 Nov. daarover
haar bevindingen kenbaar maken.
Door ontijdige publicatie is dit over
leg doorkruist met besprekingen in de
pers en in de vakbonden. Ondanks dat,
mag worden aangenomen, dat de Re
gering het oordeel van het georgani
seerd overleg zal afwachten en daarna
zal handelen.
Het is wel waarschijnlijk te achten,
•dat in het huidig voorstel in elk geval
wijzigingen zullen, worden aangebracht.
DE „UIVER"-BEMANNING TE
BATAVIA GEHULDIGD.
De „Uiver"-bemanning is gisteravond
op grootsche wijze in de 'sociëteit „Con
cordia" te Batavia gehuldigd. Te 9 h 36
Javatijd vertrok het vliegtuig heden
morgen naar Bandoeng, waar met de
landing om 10 h 33 een menigte van
12.000 man het vliegtuig verwelkomde.
Het enthousiasme van het publiek bij
de huldiging ïn de militaire sociëteit
Concordia was zoo overweldigend, dat
geen der autoriteiten zijn welkoms trede
kon uitspreken. Slechts de regent van
Batavia, wiens woorden door gamelang-
spel werden onderstreept, en de beman
ning zelf, liet men aan het woord ko
men.
't Verdere reisschema van de „Urver"
tot Median luidt als volgt:
-14 Nov. van Bandoeng, aankomst te
Batavia om 7 h 25 des morgens, vertrek
van Batavia om 8 h 25, aankomst Pa-
lembang 9 h 35, vertrek van Palembang
om 10 h 35, aankomst te Singapore om
12 h 50, vertrek 14 h 50, aankomst te
Medan om 16 b. 15, alles plaatselijke tijd.
DE iNOOD IN DEN TUINBOUW.
Het steunbedrag met 3 mil-
lioen verhoogd.
Dit een ingesteld acderzoek is den
minister van oeeonomische zaken geble
ken, dat de oeeonomische moeilijkhe
den, waarin de tuinbouw op het oogen-
blik. verkeert, van dien aard zijn, dat
het nog voor 1934 beschikbaar bedrag
van f millioen niet voldoende zal
zijn om in den ergsten nood te voorzieu.
De minister heeft daarom aanleiding ge
vonden den betrokken regeerings-com
missaris te machtigen den steun voorloo-
pig met 3 millioen te verhoogen. Daar
mede ontvangen de tuinders nog slechts
ongeveer de helft van den richtprijs. De
maatregelen om tot uitbetaling van den
steun te komen, zijn in een vergevor
derd stadium yan voorbereiding.
Onverantwoordelijk.
Men weet, dat in Nederland het ver
keer van rechts den voor
rang heeft.
Men kan daarover denken, hoe men
wiL; men kan negenhonderd negen en
negentig steekhoudende argumenten
hier tegen aan voeren, en dan als klap
op den vuurpijl laten volgen, dat men
geen één argument ten gunste van het
geldend-e wettelijke voorschrift in Ne
derland kent; dat verandert geen sikke-
aan het feit: verkeer van rechts
heeft den voorrang. De eenige
restrictie is, dat wie van rechts komt,
niet het recht heeft op roekelooze, het
normale verkeer in gevaar brengende,
wijze van dit voorrangs-recht gebruik te
maken.
De Nederlandsche wetten en bepalin
gen kennen geen voorrang van
hoofdwegen boven secundaire en
zijwegen.
Het buitenland kent dat wel. En het
is ons gebleken, dat soms overigens er
varen Nederlandsche automobilisten nog
in de onderstelling verkeeren, dat ook
in o n s land de hoofdweg voorrang heel'..
Dat is vooralsnog een foutieve onder
stelling, die tot zeer ernstige verkeers
ongelukken kan leiden.
Indien men dus zooals klaarblijke
lijk met het dagblad „Het Vaderland"
het geval Ls van meening is, dat het
wenschelijk is te ijveren voor een ver
andering der wetgeving op dat punt,
zoodat te eeniger tijd deze voorrang van
den hoofdweg ingevoerd zal worden, dan
is daar niets op tegenmits het niet
jn gevaarlijken vorm geschiede.
„Het Vaderland" maakt echter reeds
geruimen tijd per advertentietekst stem
ming voor zijn denkbeeld in dezen vorm.
DE HOOFDWEG
gaat voor., dat zal toch
wel eens wet worden.
Begin maar met het
voorbeeld te geven.
Dit nu achten wij en-verantwoordahjk,
weshalve wij er hier tegen waarschu
wen. De wensch is hier de vader van de
gedachte.
En de formuleerrag waertegen
slechts op den keper beschouwd
(maar doet iedereen dat?) misschien niet
zoo heel veel is in te brengen sugge
reert als een fèit, of althans bijna een
feit.wat heelemaal nietwaarss.
Wij achten dit zeer gevaarlijk.
Wat ook de toekomst moge brengen,
thans geldt slechts dit eene: De hoord-
weg gaat n i e t "voor. Rechts gaat voor.
EEN FRAAIE SCHENKING.
Mevr. de Wed. Morksdoos ten heeft
aan de Provinciale Bibliotheek vaa
Zeeland te Middelburg tengeschenke
aangeboden een zeer belangrijke verza
meling manuscripten van muziekstuk
ken, door wijlen haar echtgenoot den
heer Jan Morks gecomponeerd, Ged.
Staten hebben met groote dankbaarheid
deze schenking aanvaard,
De tentoonstelling voor de
Jeugdherbergen.
Gisteren en heden hebben honderdera
kinderen van de hoogste klassen van
verschillende lagere scholen onder ie:-
ding van hun onderwijzers of onderwij.
zeressen een bezoek gebracht aan de
bovenlokalen van de voormalige school
C aan de Langedeflt, om kennis te ma
ken met het streven van het jeugdher
berg instituut.
Ook buiten deze schoolkinderen, kwa
men velen een kijkje nemen. Ook heden
avond en morgen den geheelen dag op
de aangegeven uren is de tentoonstelling
gratig voor ieder toegankelijk.
Woensdag had de vereen- „N.S.O."
van leerling-machinisten ter Koopvaardij
in een der lokalen van de ambachts
school alhier een lezing oi'er: „Gloei
lampen en Verlichting", georganiseerd.
Spreker was ir. H. G, van der Molen
(w.i.) werkzaam aan de Philips fabrieken
te Eindhoven. De opkomst van het pu
bliek was matig, wat zeer jammer was.
Het hoogst interessante onderwerp nad
meer belangstelling verdiend.
Federatie Vrijz. Dem. Bond.
Zondag vergadert de federatie Zee
land van den Vrijz. Dem. Bond in hotel
de „Nieuwe Doelen" alhier o.a. in ver
band met de candidaatstellfng voor de
Provinciale Staten.
In de middagvergadering spreekt de
heer M. H. Boasson, wethouder alhier
over „Gemeentepolitiek in crisistijd"';
Goesche wijkverpleging,
In de vacature, ontstaan door het
overlijden van Mevrouw Duvekot-de
Wagemaker, is tot bestuurslid der Goe
sche Wijkverpleging benoemd mevrouw
Pilaar- de Groot die deze benoeming
heeft aangenomen.
Voor den Diaconessenarbeid.
In een tweetal zalen in Britannia is
een bazar ingericht ten bate van den
Diaconessenarbeid.
Deze bazaar is* gisteravond geopend.
De voorzitter van de vereeniging, ds.
J. S. Hartjes, heeft de aanwezigen, in
het bijzonder den heer en mevrouw Van
Woelderen en de dames van het bazaar
comité welkom geheeten. Spr. wees op
den invloed van den nood der tijden op
de financieën van de vereeniging.
Hierna heeft mevrouw Van Woelde
renSprenger voldaan aan het verzoek
tot opening van den bazaar en ook haar
beste wenschen voor het succes in het
belang van het goede doel uitgesproken.
Het bezoek was den eersten avond reeds
druk en heel wat der fraaie artikelen
zijn in andere handen overgegaan, ter
wijl ook met andere bazaarattracties
reeds heel wat binnen kwam.
Waakt ervoor, dat niet uw woord
breuk groote dingen vernielt in 'n men-
schenhart, dat vol vertrouwen was ge
steld op argeloos gelooven in uw be
loften.
KLOETINGE. Donderdagmorgen kwa
men uit de richting Kapelle over den Ka-
pelschen straatweg twee dames aange
fietst. Zonder noodzaak verlieten zij, om
langs een stilstaanden vrachtauto heen
te rijden, het rijwielpad. Op het moment
dat ze zich op de linkerweghelft bevon
den kwamen zij in botsing met de
vrachtauto van de Waterleiding welke
in de richting Kapelle reed. De Petsen
werden beide beschadigd en mej. W. uit
Ierseke liep eenige lichte kwetsuren op,
terwijl mej. L. uit Wemeldinge met oen
schrik vrij kwam. De remmen van de
vrachtauto bleken bij een ingesteld on
derzoek perfect te functionneeren, zoo
daft uitsluitend de onvoorzichtigheid van
de wielrïjdsters als ede oorzaak moet
worden 'beschouwd.
KRABBENDIJKE. De heer Jac. Wel-
leman is hij enkel candidaatstelling her
kozen als lid van het gewestelijk be
stuur der Avro.
KRUINJNGEN. Woensdagavond is op
initiatief van mevr. Mortier alhier een
vrouwenvereeniging opgericht. Aan den
oproep hadden 32 vrouwen gehoor ge
geven welke allen lid werden. Het be
stuur werd als volgt samengesteld: me
vrouw Mortier, voorzitster; C. Kole—
Wondergem tweede-voorz.; J. Sonke,
secr.; D. BlokWondergem, tweede-
secre.; M. WondergemKoster, penn.;
J. VerbruggeDe Graag, tweede-penn.;
Besloten wérd om de 14 dagen bijeen te
komen in de consistoriekamer der N. H.
kerk en o.a, brei- en naaiwerk te ver
richten ten bate van „Kinderzorg" en
behoeftige Armenieërs. Ook een reis-
kas zal worden gevormd. Op de volgen
de vergadering zal de naam der ver
eeniging worden vastgesteld.
KRUININGEN, Bij een slager alhier is
wederom een niet gekeurd varken in be
slag genomen door de politie.
WAARDE. Woensdagavond werd er
alhier door de Christelijke Zangvereeni-
ging van Krabbendijke in de Ned. Herv.
Kerk een uitvoering gegeven. De bij
eenkomst werd door ds. Hoogenraad
gesloten.
WOLPH AARTSDIJK. Woensdag
avond had alhier in de leerkamer der
Ned. Herv. Gemeente de eerste winter-
lezing plaats. Deze werd gehouden door
ds. F. G. A. van Dijk, Herv. predikant,
alhier, die had tot onderwerp: „De af
scheiding van 1834". De tweede lezing
zal gehouden worden in Januari 1935
door zendeling P. Legenrie, die vertellen
zal over zijn vroeger werk in Suriname,
terwijl ds. Joh. A. Raams van Kloetinge
in Februari een lezing hoopt te houden
over „Het zoeken naar God".
Bij de gisteren gehouden verkiezing
voor leden van het kiescollege in de
Ned. Herv. Gem. te Goes werden her
kozen de heeren P. J. A. Dootjes, A.
Huibregise, P. W. den Herder, L. Over-
gauw, P. van Wuyckhuyse en W. Brand.
In de vacature ontstaan door het zich
niet meer herkiesbaar stellen van den
heer J. A- Stekelee werd gekozen de
heer Jac. de Graaff en in de vacature
ontstaan door het overlijden van den
heer P. Torbijn de heer M. Verhage.
Als opvolger van pastoor P, Mij
nen, die wegens hoogen leeftijd zijn eme
ritaat heeft aangevraagd heeft de bis
schop van Breda, benoemd tot pastoor
te Westdorpe in het Dekenaat
Hulst den Heer Ant. Ooninckx, sedert
1930 kapelaan te Roosendaal.
De nieuw benoemde pastoor werd in
1890 geboren en in 1915 tot priester ge
wijd.
In de vacature L e f e v e r werd als
lid van den kerkeraad der doopsgezinde
gemeente te Aardenburg benoemd de hr.
J. R a b o u t.
Graaf d'Ansembourg aan mgr-
dr. J. H. G. Lemmens, Bisschop
•van Roermond.
Graaf M. d'Ansemhourg richtte zich
met een -open brief tot den bisschop
van Roermond. Het -volgende is daar
aan ontleend.
I „Binnenkort zal het een jaar geleden
zijn, dat het besluit werd genomen om
den vastenbrief tegen het Nationaal-
Socralisme te pubiiceeren. Het is U,
Hoogwaardige Excellentie, bekend, dat
ik op verschillende wijze heb ge
tracht direct en indirect deze publica
tie te voorkomen. Daarbij ben ik van
twee gedachten uitgegaan n.L:
1. van de stelling, dat de Nederland
sche Naiionaal-Socialistische Beweging
(NJS.B.) bereid is de vrijheid der Kerk
:en van den godsdienst niet alleen vol
komen i-3 garandeeren, maar de chris
telijke leer zelfs als hel fundament van
•dezen toekomstigen staat beschouwt en
2. van de overtuiging, dat een op
treden van de kerkelijke Overheid t$n
gunste der R.K. Staatspartij en tegen
'het Fascisme, zonder de politieke een-
beid der Katholieken te kunnen bewa
ren, de godsdienstige eenheid in ge
vaar ;zou brengen en bovendien een fu
neste uitwerking zou hebben op de
mentaliteit van de katholieken.
De feiten hebben mijn verwachtingen
ten volle bevestigd. Het percen
tage .katholieken in de
N. S. B. is evenredig groo-
ter dan in het gansche
volk. Dat het regelmatig toestroo-
men van katholieken niet een nog groo
teren omvang heeft aangenomen, vindt
naar mijn ervaring niet zijn oorzaak in
Godsdienstige overwegingen, maar in
den angst voor repressaille-maatregelen
van materieelen aard.
De rijen der R. K, Staatspartij worden
bovendien niet alleen verlaten door de
personen, die tot de N.S.B. willen toe
treden, maar ook hen, die aan andere
groepeeringen de voorkeur geven. Ten
slotte zijn er nog talloozen, die niet
in staat zijnde om openlijk van hun sym
pathie voor de N.S.B. blijk te geven,
innerlijk daarmede overeenstemmen en
dit bij de a.s. verkiezingen zullen be
wijzen.
Gewapend met den vastenbrief heeft
men 'n den strijd geworpen tegen
ons. Men heeft dit gedaan aldus den
briefschrijver op een wijze, die alles
overtreft wat men aan onverdraagzaam
heid aan anderen, hier en in het bui
tenland verwijt. Priesters en leeken
hebben niet geschroomd om in het <Je-
heim en openlijk den boycot tegen V.
B.-ers te propageeren. Men heeft de
vrouw tegen den man en den vader te
gen het kind uitgespeeld, om onze leden
te dwingen uit ónze gelederen te treden.
Men heeft de gewetens van de perso
nen, die van de juistheid en oprecht
heid onzer beginselen waren overtuiöd
en zich verplicht voelden ons te steu
nen, verkracht door bedreigingen met
hun materieelen ondergang.
Men heeft blijkbaar vergeten, dat 't
geweten ook voor een katholiek ten
slotte nog steeds de hoogste instantie
is en dat het een hemeltergende zonde
is, iemand te dwingen niet volgens zijn
geweten te handelen.
Onder de leuze: „Limburg aan Chris
tus zijn de meest laffe en onchristelijke
handelingen gepleegd, die van 'deze
schoone leuze een godslastering hebben
gemaakt. Men is geneigd te gelooven,
dat de overtuiging algemeen is gewor
den, dat ten opzichte van de N.' S. B.
het doel de middelen al zijn deze
nog zoo slecht heiligt.
Met vele priesters en vele leidende
leden der R. K. Staatspartij heeft de
pers gewedijverd om op de meest leu
genachtige en walgelijke wijze personen
en groepen te belasteren en hun eerlij
ke en oprechte woorden te verdraaien.
Een uitgebreide Hetz-campagne wordt
tegen het Duitsche Nationaal-Socialis-
me gevoerd met geen ander doel dan
om ons te treffen, ofschoon men zeer
goed weet, dat wij niet met de Duit
sche toestanden te maken hebben.
Dat, Hoogwaardige Excellentie, is de
strijdwijze 1900 jaren, nadat Christus
voor de waarheid is gestorven.
Uwe Hoogw. Excellentie is een der
onderteekenaars geweest van het vas-
ten-mandement, waarin het Episcopaat
zijn volle moreel gewicht niet alleen ie
gen het Nationaal-Socialisme, maar ook
ten gunste van de Katholieke Staats
partij heeft geworpen.
Maar het onrecht, dat dagelijks ge
schiedt, is zóó groot geworden, dat
(Ingez. Med.)
M'burg, 9-XI-'34, Donderdag: hoogste
luchttemperatuur 9.7 °C (49 °F); laag
ste 6.2 °C (43 °F). Heden 9 h: 8 °C; 12
h: 9 °C. 0.8 mm regen of neerslag. Hoog
ste barometerstand te dezer stede, in
het afgeloopen etmaal: 761 mm; laagste
752 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 769.9 mm
te Isafjord; laagste 741.3 mm te Brest.
Verwachting tot morgenavond;
Krachtige Z.O. later afnemende en rui
mende wind, betrokken tot zwaar be
wolkt met regen of hagelbuien, aanvan
kelijk zachter,
Zon op: 7 h 11; onder: 16 h 16. Licht
op: 16 h 46. Maan op: 10 h 24; onder:
17 h 13, E.K. 14 Nov.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later.
(S =r Springtij.)
November.
Hoogwater.
Vr. 9 2.11 14.25
Za. 10 S 2.49 15.05
Zo. 11 3.29 15.52
Laagwater
8.37 20.59
9.20 21.36
10.05 22.21
November.
Hoogwater.
Vr. 9 4.09 16.23
Za. 10 4.50 17.03
Zo. 11 5.31 17.48
Laagwater.
9.38 21.56
10.20 22.38
11.04 23.25
alle banden van geloof
niet sterk genoeg zul
len blijken, om de men-
schen bij de Kerk te hou
den in wier naam dit
onrecht geschiedt. Het is
niet gevaarlijk voor de Kerk, wanneer
onrecht in de wereld gebeurt zij het
door wie dan ook maar wel wanneer
niemand in naam van God tegen dit
onrecht opkomt.
In den vastenbrief wordt gewaar
schuwd tegen het onrecht, dat men van
een Nationaal-Socialistischen Staat
meent te moeten verwachten. Tegen 't
onrecht echter, dat heden zoowel door
den huidigen Staat als ook door katho
lieken dagelijks tegen ons wordt be
dreven, verzet zich de Katholieke Kerk
niet en laat zich beschamen door de
negentien Ned. Herv. Predikanten. Ge
lukkig geldt ook nog heden en ook voor
ons het woord van Christus: „Zalig
zijn, die vervolging lijden om de recht
vaardigheid, want hun behoort het rijk
der hemelen."
Ik richt mij dan ook op zoo vrijmoe
dige en openlijke wijze tot U, omdat ik
het voor ons geloof noodzakelijk acht,
dat ook van katholieke zijde plechtig
voor het recht wordt opgekomen.
Onder ons katholieken en ook onder
onze priesters zijn talloozen, die dit
alles met mij veroordeelen, maar zij
meenen blijkbaar, dat het heter is het
onrecht verder te laten heerschen dan
de fouten in eigen kring bloot te leg-
gen.
Wij katholieken, de geestelijke nako
melingen van degenen, die voor hun
overtuiging en hun geloof in de arena's
van Rome hun leven hebben gelaten,
zijn echter verplicht ten aanschouwe
van het geheele volk, onze katholieke
eer te verdedigen, opdat dit' volk niet
denkt, dat het onze H. Kerk is, die het
onrecht begaat, maar slechts menschen,
waarop men nog altijd de woorden van
Christus kan toepassen: „Heer, vergeef
het hun, want zij weten niet wat zij
doen."
Blijft men op den ingeslagen weg
