TT
ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
w/mmmm
ALS 'T NAJAAR IS.
e.
s*g*g
AM DE PDOVIMCIALE ZEEUVSCHE MIDDELDUDGSCHE COUQAHTl
3 Nov. 1934
4. b Brommen.
U r k
RAADSELHOEKJE.
voor ;leineren.
4, 7, 9, 4, 8 ligt in de prov.
UIT WONDERLAND.
ifor
P
mmirnÊÊÊgzm
BRIEFGESCHRIEF
JAN EN JEWANNES.
OM OP TE LOSSEN.
3. Mand, land, zand, tand, hand.
bruin
B r u m m e n
zomer
k e i
n
VOOR GROTEREN.
1. Wat voor motieven zijn het
strekst
En kan men duid'lijk zien
Je kent ze 'k weet het
zeker goed.
Ze brachten je misschien
Een heel eind van je huis
vandaan
En na een poos terug.
Denk even na en zeg mij dan
Het antwoord maar eens
vlug
2. Als mijn eerste een bout of pin
is en mijn tweede een rond
voorwerp, welk visje is dan
mijn geheel
Vul deze 16 vakjes in met:
6A1Y2G3N2S1T1Z
maar doe het zó, dat je van
boven naar beneden en van
links naar rechts leest:
De wind blaast met een vaartje
De gele blaad'ren af.
Die houden van een pretje
En zetten 't op een draf
Ze lopen elkaar na soms
En roepen: Pak me maar
Doch met zo'n blad te pakken,
Ben je één-twee-drie niet
klaar
En 't stoute windje lacht nu,
Wie het probeert, heus uit
De wind houdt van een grapje,
Hij is een echte guit
OPLOSSINGEN DER RAADSEL."
UIT 'T VORIGE NUMMER.
VOOR GROTERENu
1. Kabeljauw. Wak, Lek, lauw,
bel, kwal, ja.
Kar, pers; karpers,
3, Een naald en een draad,
4. Jaap Brand, win al dit touw
netjes op (Dwina).
Tante, Anna is nergens te vin
den (Aisne).
Wij hebben Hilda en Do nauwe
lijks goedendag kunnen zeg
gen. (Donau).
Heeft Jan je menigmaal ge
waarschuwd of niet
(Njemen en Aar).
1. De pauw, want die heeft in elke
staartveer een oog.
2. Lood Lekkerkerk
rein
heks
taak
gier
grof
klok
rest
bark
berk
lo rij timmermansgereedschap
2o een meisjesnaam.
3o een gewas; maar ook een
drank.
4o iemand, die bij een ander
op bezoek is.
4. Mijn geheel wordt met 10 let
ters geschreven en noemt een
plaats in de provincie Gronin
gen.
Het 1, 9, 4, 8, 9, 10 is een lucht
streek.
Een 4, 5, 6, 7, 9, 3 wordt aan de
voet gedragen.
1, 2, 9, 4 is een meisjesnaam.
Een 4, 9, 2, 10 is een ander
woord voor teken.
Utrecht.
6, 9, 2, 3 is een jongensnaam.
VOOR KLEINEREN.
Een tijger 't was een kiekje
waard
Nam een verfrissend bad
En spartelde, net als een mens,
Heel vergenoegd in 't nat.
VI.
koe verstond de naaikunst
best
En naaid' op een machien
Wat had ik 'n naaiend koetje toch
Dol-, dolgraag willen zien
X.
't Is jammer, maar dat Wonder
land
Ligt heel ver hier vandaan,
Al kun je nog zo lopen, 't is
Te ver om heen te gaan
XI.
Bekijk daarom de plaatjes goed
Ik laat ze je graag zien.
Misschien.kom je er later nog
Eens met een vliegqiachien
Twee leeuwen in een kapsalon,
Die hadden elk een schaar
En knipten van familie Leeuw
Heel keurig net het haar.
III.
Een pelikaan met grote bek,
Die gaapte, 't Was een klucht
Hij keek uit naar zijn naamgenoot
Daar boven in de lucht.
VII.
Een groot kameel, die wiegde
heus
Een kleuter op zijn rug,
Hij deed het heel geregeld, niet
Te langzaam of te vlug
Een chimpansé, zeer muzikaal,
Die speelde mooi viool,
En aapjes gingen als bij ons
't Was negen uur naar
school.
VIII.
En een giraf met lange hals,
Die maalde koffie gauw,
Dacht vast; Een kopje van dat
vocht
Smaakt lekker in de kou
Een beer had aeen kokspakje aan,
De muts stond hem wat goed
Hij kookte, bakte, braadde en....
't Smaakt' alles lekker zoet.
i.
Ik hoorde van een wonderland,
Het is een eind van hier
Daar dronk een dikke olifant
Een lekker potje bier.
II.
1. Verborgen dieren.
Wij hebben lom Jaap al in geen
half jaar gezien (2)
Heb je bij van den Bosch olie
besteld (2)
Ik vond een leeg ei, toen ik in
het nest keek.
Wij vroegen nog Ans te spreken,
maar zij was uit.
2. Welke roofvogel vindt men in
Overijsel, als men hem een
andere kop geeft
3. Wat heeft een voet, maar zon
der tenen
En zie je altijd zonder benen?
Het lijkt wat vreemd, maar 't is
toch waar.
Zeg 't antwoord van het
raadsel maar
4. Welke zeeheld noemt een ge
deelte van een geweer
goi "1
rf CO
<0
t-
- - vj
ui
D
5'
- l 00.
i rt- B i
Het Leven een Strijd.
Het behoeft ons geenszins te
verwonderen, dat onder de vele
lijf- en wapenspreuken, die in ons
land en daar buiten worden ge
voerd, er één is, welke/ het leven
vergelijkt met een strijd. Het oude
Fransche geslacht der Beaumar-
chais heeft in zijn wapen de woor
den: Ma vie est un combat. Trou
wens dat was het van P. A. ba
ren de Beaumarchais zeker Hij
had al een heel avontuurlijk leven
en hij was het, die deze spreuk het
eerst bezigde. Eigenlijk is dat ook
onjuist. Goed beschouwd is deze
spreuk niets dan plaggiaat. Voor
hem werd het ook door anderen
gezegd na hem in verschillende
variaties gehoord en in onze
moeilijke dagen kan men er zeker
van wezen, dat er heel wat men-
schen zuchtende bedenken, dat
het leven op dit ondermaansche 'n
strijd is.
De Oud-Testamentische lijder
Job klaagt reeds: Heeft niet de
mensch een strijd op aarde De
Romeinsche wijsgeer Seneca zegt
het ook reeds in één van zijn brie
ven: vivere militare est het le
ven is strijden. En de woorden
Ma vie est un combat kan men
woordelijk zóó vinden bi) Voltai
re.
Maar wat doet het er eigenlijk
toe, door wie al en wanneer en in
welke hoogdravende of doodeen
voudige woorden deze waarheid
omtrent het menschenleven ge
zegd werd. Hoofdzaak is, dat het
een waarheid is, die ieder om zoo
te zeggen aan den lijve ondervindt,
want Goethe heeft het zoo duide
lijk gezegd: „Dieser 1st ein Mensch
gewesen, Und das heisst ein
Kampfer sein.
Het is een heele strijd om het
leven vaak, wanneer een men-
schenkind geboren zal worden.
Het is een heele strijd vaak, eer
hij voor goed de oogen kan slui
ten. We spreken immers van den
doodstrijd. En wat tusschen deze
twee ligt is niet zelden één lange
strijd.
Maar denkt iemand misschien:
ik ken toch menschen, wier leven
zoo glad en zoo kalm is als de vij-
verspiegel op een bladstillen zo
merdag. Dié menschen hebben
dan toch maar geen strijd gekend!
Dan moet ge daarbij mijn leven
eens vergelijken Wie zijt gij, dat
ge over het leven van anderen
gaat oordeelen Wat zien we
We kijken door een sleutelgat en
zien maar een heel klein deel van
wat achter de gesloten deur ge
schiedt. Wie weet niet, dat we
niet zijn zooals de vreemde, zelfs
de goede bekende, vaak zelfs zoo
als de naaste verwanten ons zien.
De uiterlijke strijd, die om het
bestaan, voor zoowelen in onze
dagen zoo bitter en zoo hard
ja, daarvan kunnen ook ouderen
getuigen zijn; erover meespreken.
Maar onze innerlijke strijd wie
kent dien. Wie weet daarvan af,
dat en hoe we te vechten hebben
tegen wat binnen in ons zelf is, te
gen dat, wat Guido Gezelle aldus
formuleert: Mijn hert is boos en
schuldig. Wij vonnissen den
mensch, die viel, eenmaal mis
schien en we spraken ons veroor-
deelend vonnis uit maar wie
weet, hoevele malen diezelfde
mensch gestreden heeft tegen het
zelfde kwaad en de overwinning
behaalde. Toen was er niemand
om hem geluk te wenschen met
zijn overwinning. Omdat niemand
iets wist van den strijd, dien hij
gevoerd had. Daarom wat weten
wij van anderen innerlijken strijd.
Niets. We zien maar door een
sleutelgat.
In het gevecht van man tegen
man strijden allen. Mede, omdat
allen strijden. Als één wijkt zullen
ook anderen wijken. Zoo ook in
den levenstrijd. We strijden allen,
omdat allen strijden. Maar daaruit
volgt dan ook, dat wij elkaar moe
ten helpen. Dat kan men nemen in
een kleinen kring men kan den
kring zuiver nemen tot groep, tot
organisatie. Men kan nog verder
gaan: nationaal en internationaal.
Maar elkander helpen moeten we;
hoe de hulp, die wij bieden dan
ook zijn mag. Doch het is ieders
hoogste plicht om een strijder te
helpen, juist, omdat hij zelf strijdt
Omdat hij ervaren heeft en nog
dagelijks ervaart, wat het is te
moeten strijden.
Dat geldt zoowel van den dage-
lijkschen strijd om het bestaan als
van den innerlijken strifd om het
goede in ons leven te doen over
winnen en het kwade te bestrij
den. Ook deze strijd vloeit voort
uit de reeds geciteerde gedachte
van Goethe, dat een mensch een
strijder is, omdat hij een mensch
is.
En indien wij op onzen weg
iemand ontmoeten, wie dan ook
en hoe dan ook, die met moeite
strijdt; die bijna strijdensmoe is,
zoodat hij wel zou willen wijken
buiten alle gevaar, dan zullen we
er goed aan doen hem en onszelf
te herinneren aan de waarheid,
dat een mensch strijden moet, om
dat hij een mensch is; dat daarom
het leven een strijd wezen moet
en dat hij tenslotte gekroond
wordt, die recht en dapper heeft
gestreden.
J. Nagel.
TUSSCHEN
Middelburg, Nov. 1934.
Goeie vriend Jan
J' ao 't er over, dat d' offesie-
ren, as ze mi pensioen gae, een
oógere rang kriege. Daer eit 'n sur-
zant mien de reden van gezeid.
Kiek, Jan, da bin gepensionneerde,
die nog nie de jaeren om uut den
dienst te gaen. En as noe de nood
an de man komt, dan kun die men
schen wir in dienst gae. En om
j'er noe 'n bitje voo te zurregan,
dat ulder vroegere minderen dan
ulder nie eêlemaele boven 't oód
gegroeid zouwe zien, oöre z'n
bifje oöger gezet bie ulder ontslag,
begriep je. Mè dae steke ze gin
cent meer deur in ulder zak,
Jan, maek je mè nie ongerust. Noe
begriep je wè, dat je verg'liekien-
ge mit 'n avvekaot nie opgaet. Da
van dat kaemerlid is wel 'n bitje
racr. Die man is eigentlijk nooi!
uut den dienst gegae. mei ie oefde
nie mi te dienen en noe ei jie
g'liek, dat 'n mi verjaeren ao roer
oóger kwam. Mè zoö ies kan noe
mit andere offesieren nie meer,
oor. Die man eit daevoo ook geen
trektement. En as die man d'r noe
z'n aordigeid in eit om ieder jaer is
één dag mi z'n mooie pak te proen
ken, laet 'n dan toch doe, Jan.
Wat die schilders angaet, bliek
't wè, dat jie m'n brief mè slecht
leest, wan 'k ao 't over zukke, die
schilderiën maeke.
Die broer van joe is ook een
goeien om booschappen te doen,
zeit. Beterschap mit je schoonzus
ter Kao. Bluuf ze vor eerst mer 'n
bitje uut de wegt, oor.
Over da vliegen mit den Uiver
za 'k je noe mè nie schrieve, a bin
me d'er anders toch nog vol van,
Jan. A 'k 't dee, zou 't er vee op
liekene, as of 'k docht, dat julder
nie nae de raodio geluusterd aode,
of dat je in seheel gin kranten lae-
ze. Mè 'k moe je toch schrieve, dat
wulder vonde, dat die meneer Co-
lijn vreêd angenaem gesproken eit
mit die bemannieng. 't Was eêl
mooi, omdat 't zó eenvoudig was,
't was ontroerend, omdat 'n zei,
wa z'n art 'm ingaf. Vor ons staet
't vast, dat de goeie man nie an
ders gesproken ao, as die vier
mannen z'n eige joengers waere.
Biezonder ontroerend kloenk noe
ook 't Wilellemus. Dat lied van el
lende en vrome berustienge van
1568, mè dat 4 jaer laeter een
overwinniengssallem wier en bleef,
moch weer klienke, noe dat Ne
derlanders mi zoövee moed en be
leid 'n overwinnienge bevochten
aode.
Het vaesje, dat wè meer as 100
jaer gelee op het stoomschip ge-
maekt wier en vreêd overdreven
was, past noe op den Uiver beter,
'k Bedoele:
Het nadert, neen, het stuift in
[onbedwongen vaart.
De meeuw voorbij, die schuw op
['t nieuw verschijnsel staart.
Je zü wè begrepen dat er vee
van Endrik bie is.
Weet je, wae 'k vreêd 'n ekel
an Jan Da sommigste Middel
burgers buten de stad koope of ier
van vreemde kooplui, wat ei
gentlijk 't zelfde is, terwiele da ze
't net zó goed van Middelburgers
kunne bekomme. Flee weke sprak
'k 'n meneer, die ao 'n man an
z'n deure g'aod mi lappen voo pak
ken. Ie ao 'n eêlen berg mi kaar-
jes van menschen, die van 'm ge-
kocht aode. Die man wou drie
mooie, goeie lappen vor 100 gul
den gee. Mè die meneer gieng d'er
nie op in. Ie docht in eenst an da
vaesje van vaoder Kas:
Weet, dat niet alle dingh in huys
[en dient gebroght,
Al wat men niet en hoeft, is
[altijt duyr gekocht.
Wie eit er noe toch werentig
drie pakken g'liek noódig, Jan.
Mer omdat die man, zooas 'n zei,
zó vreêd verlegen was om centen,
wou 'n werentig ook wè twee
pakken voo 50 gulden gee. Mè da
kon die man eêlemaele nie over
z'n geweten kriege: ie wou die
kóópman nie voo ruum 16 gulden
benaedeêle in z'n verlegeneid. Dat
die koopman 'm eerst 8 gulden te
vee gevrogen ao vor 'n lap, docht
die goeie meneer eêlemaele nie, 'k
Was zelf zuver blie, dat die me
neer niks gekocht ao.
M' aode 't lest over da vele lee-
ren van d' ankommende joengers
en meisen. En as 't noe goed is,
moete die tuus werentig nog vee
meer leere as op schole. Noe za
'k de goeie nie te nae komme, oór,
mè 'k twufele toch, of z' in dezen
wel aol doe, wa ze moete doe. 'k
Oórde, dat er tegenwoordig nog a
vee van die joengers 's aevens mit
'n meisje alleênig is 'n endje gae
kuire. Noe kan 'k best g'loove, da
ze dan wel is over de scholen zul
le praote, mè 'k vreêze toch, dat
aol ulder saemensprekiengen nie
toe vermeêrderienge van rechte
kennisse za zien. Jan, da 's een
kwaed, wan vaoder Kas schreef
toch nae waereid:
't Is dwaasheyt als de jeugt
[ontrent haar boecken vrijt,
Dat is ontydig werek, dan is het
[leerens tijt.
En omdat wulder zelf geen
kóren te velde kun me gemak
kelijk op da kwaed wieze. Laete
me dat daerom doe, op ope, da
vaoders en meêsters zü begriepe,
da z' ier een plicht te vervullen
Een Gallio's oudienge zou ier eêl
ongepast zien. En noe za je me-
schien wè zeie, waerom sluut noe
toch dien Jewannes de moeders
uut. Kiek, Jan, da doen 'k mit op
zet, wan dat doet de wet eigentlijk
ook, wan in artikel 355 van 't bur-
regerlijk wetboek staet, dat de
vaoder d' ouderlijke macht alleê
nig uutoefent en uut 't volgende
artikel büekt dudelijk, dat 'n aoTe
zeggenschap in d' opvoedienge
van z'n guus eit. Mer a schaekele
die artikels de moeder uut, me
weet eêl wel, da ze juust in d' op
voedienge vee te zeien eit en ze
ker 't meeSte doet en da vin 'k eêl
goed, mè daerom oórt 't nae mien
meênienge oog tied, dat die wet
an de moeder d' eêre geeft, die ze
toekomt.
'k Gieng lest over d' Eêregracht,
toen aol die joengers en meisen,
die voo 't onderwies klaergemaekt