DE VREEMDELING VAN
S3LVERDALE
KRONIEK van den DAG.
ZEELAND.
Gebruikt in Uw soepen HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent
BINNENLAND.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBÜRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN WOENSDAG 10 OCTOBER 1934. No. 239.
DE REVOLVERSCHOTEN TE
MARSEILLE.
zij nier weer
WISSELING IN ONZE DIPLOMATIE.
HET JUBILEUM VAN DE K.L.M.
BELASTING OP DE DOODE HAND.
MIDDELBURG.
GOES»
RAADSVERGADERING.
De Zondagssluiting.
Het wordt steeds dramatischer met
het jaar 1934. Na den ongelukkigen
dood van koning Albert van België, het
overlijden van president Von Hinden'
burg, en den moord op den Oostenrijk
schen bondskanselier Dollfuss, nu weer
een moord, waaraan twee vooraanstaan
de staatslieden ten offer vielen: Koning
Alexander van Zuid-Slavië en Frank
rijk's minister van buitenlandsche za
ken, Barthou. Als men de zorgelijkheid
dezer tijden naar dit soort van ontzet
tende dingen wil afmeten, ziet het er
voor de naaste toekomst van Europa
niet al te best uit.
Men weet, waarvoor de Zuid-Slavi
sche Koning zich naar Frankrijk had
begeven. Zijn reis was van groote poli
tieke beteekenis. Sinds verscheiden
maanden haperde er iets aan de vriend
schap tusschen Zuid-Slavië en Frank
rijk. Van Berlijn uit werden gestadig
pogingen aangewend om Zuid-Slavië
uit het Fransche bondgenootschappen-
stelsel los te wrikken. Duitschland ver
schafte dezen voornaamsten Balkan-
staat economische voordeelen, welke te
Belgrado een voor Berlijn gunstige
stemming verwekten. In evenredigheid
verminderde er de warmte der gevoe
lens voor Frankrijk. Natuurlijk zag men
te Parijs deze ontwikkeling der dingen
met leede oogen aan. Vandaar pogingen
van Barthou, om den voormaligen trou
wen bondgenoot weer geheel voor zich
te winnen. Vandaar ook de uitnoodi-
ging aan koning Alexander, om naar
Parijs te komen en de oude vriendschap
te helpen restaureeren. Men had zich
in Frankrijk veel van dit bezoek voor
gesteld en was van plan den Zuid-
Slavischen Koning met bijzonder veel
eerbetoon te ontvangen.
De verhouding tusschen Zuid-Slavië en
Italië, die na den wereldoorlog altijd
slecht is geweest, speelde bij dit alles
een groote rol. We hebben daar al eens
op gewezen. De toenaderingspogingen
tusschen Frankrijk en Italië werden door
die ItaliaanschZ.-Slavische vijandschap
ongunstig beïnvloed. Barthou moest er
op rekenen, den Zuid-Slavischen bond
genoot heelemaal te zullen verspelen,
als hij, zonder bijzondere voorzorgen te
treffen, nog verder met Rome aan zou
pappen. Zijn plan was daarom ook, om
koning Alexander te winnen voor een
vriendschappelijker verhouding met Ita
lië. De kans op het welslagen, hiervan
leek sinds Zaterdag j.l. toegenomen door
de rede, die Mussolini op dien dag te
Milaan afstak en waarin hij als 't ware
Zuid-Slavië de hand toestak. Overal in
Europa heeft deze rede een goeden in
druk gewekt en verwacht werd, dat
Barthou er gebruik van zou weten te
maken, om de kloof tusschen Zuid-
Slavië en Italië althans te overbruggen.
De Fransch-Italiaansche toenadering zou
dan, zonder dat Frankrijk 'direct be
hoefde te vreezen Zuid-Slavië in de ar
men van Duitschland te zullen stooten,
verderen voortgang kunnen hebben.
Dit alles is nu door de noodlottige,
misdadige schoten te Marseille opeens
omver geworpen. Voorloopig valt nog
niet te overzien, hoe de dingen zich
thans verder zullen ontwikkelen, doch
in elk geval kan men zeggen, dat aan
door H. BINDLOSS.
55.).
,,'t Is in de wereld eigenaardig ver
deeld tantetje zeide ze nadenkend.
Dikwijls vraag je je vejwonderd af, wat
wij wel gedaan mogen hebben om vrij
gesteld te zijn van de plichten aan den
eersten mensch opgelegd, waar wij toch
evengoed afstammelingen van zijn als de
menschen. die door den heelen dag
zwoegen hun brood moeten verdienen?"
Miss Barring'.or. begon even te lachen;
in een vlug begrijpen wat het meisje be
doelde keek ze eerst naar de hard-wer-
kende mannen op de prairie en daarna
met ernstige oogen, naar het fluweelig-
groene tennisveld, met zijn door eenwar
reling van felkleurige zijden jasjes en
lichte japonnetjes. De meeste van de
mannen hadden wel reeds een paar uur
werken achter zaaimachine of egge aan,
achter den rug, maar de rest lieten ze
aan gehuurde werkkrachten over; voor
het werkelijk harde werk, voor de voort
durende inspanning, noodig om de wil
dernis in een van de graanschuren van
het land om te zetten, voelden ze niets,
,,Denk je, dat die daar geen enkele
compensatie hebben?" vroeg ze,
„Ja in zekeren zin wel", antwoordde
Maud- „Elk streven heeft natuurlijk ook
zijn idealistischer! kant en er zullen ze-
ook mannen onder zijn, die in de
Vorsteling op zichzelf en het weten, dat
26 hun plichi gedaan hebben, al een
soort van satisfactie zullen vinden. Maar
h^i flieerendeel werkt om te eten en
"n opvatting kennen we niet en zullen
""P'f kennen. U moet niet vergeten,
e ,",:'n vrouwen, Silverdalesche vrou
wen f
het politieke spel, dat van zoo groote
beteekenis scheen te zullen worden voor
de politieke ontwikkeling van Europa in
de naaste toekomst, onherstelbare scha
de lijkt te zijn toegebracht. Veel
zeggend is in dit verband de wijze,
waarop men in Duitschland op het dra
ma reageert. Daar kan men een gevoel
van opluchting niet onderdrukken, nu
Barthou van ihet politieke tooneel is
verdwenen, Barthou was de man, die de
politieke omsingeling van Duitschland
tot stand bracht en die dus te Berlijn
ronduit gehaat werd. Men kan er ten
slotte inkomen, dat zijn dood, hoe af
schuwelijk die dan ook moge zijn, den
Duitschers het gevoel, geeft, dat er voor
Duitschland iets gunstigs is geschied. In -
tusschen zal Berlijn toch ook weer niet
al te veel van Barthou's verdwijning
moeten verwachten.. De Fransche mi
nister vertolkte tenslotte de politieke
geest van de meerderheid van het Fran
sche volk. Het is niet aan te nemen, dat
de opvolger van Barthou, een weg in zal
slaan, die belangrijk van den zijnen af
wijkt, Al zal het dan de vraag zijn, of
men iemand kan vinden, die over de
zelfde bekwaamheden ten deze be
schikt. Barthou was een uitermate ge
wiekst diplomaat, vooral voor het spel,
dat Frankrijk in de huidige omstandig
heden nuttig acht, om gespeeld te wor
den.
De moordenaar van koning Alexander
en den Franschen- minister is 'n Kroaat,
een onderdaan dus van den koning. Op
28 September jl. was hij uit Zuid-Slavië
naar Frankrijk vertrokken, reeds met
de vooropgezette bedoeling zijn slag zoo
mogelijk te slaan. Dit wijst er op, dat
men den moord als zoodanig op de eer
ste plaats dient te beschouwen, als een
binnenlandsche politieke aangelegenheid
van Zuid-Slavië, van hoe veel beteeke
nis de gevolgen in internationaal ver
band dan ook mogen zijn.
Na den wereldoorlog werd het voor
malige Servië met groote stukken grond
gebied van de voormalige Donau-monar
chie tot de eenheidsstaat Zuid-Slavië
geproclameerd- Van eenheid is echter
nooit veel gebleken. Twee belangrijke
bevolkingsgroepen, Je Slovenen en de
lvroattn hebben zich nooit in het be
wind van Bslgradj kunnen schikken,
i elgi&do maak'.: het daar trouwens
naar, daar he. fa Servischen invned
op dien der Kroaten en Slovenen liet
voorstaan. Allerhande kwesties van
'godsdienst en rafc speelden ten; deze
een rol. De vijandschap tusschen de drie
groepen nam vooral na de jaren '26 en
'27 afgrijselijke vormen aan. In de
Skoepsjtina, het Zuid-Slavische par
lement, speelden zich herhaal
delijk de onverkwikkelijkste tafe-
reelen af, die tenslotte culmineer
den in schietpartijen, waarbij verschil
lende afgevaardigden, o.m. een paar
vooraanstaande Kroatische leiders den
dood vonden. Onder deze omstandighe
den oordeelde de .regeering met Koning
Alexander aan het hoofd, het wensche-
lijk, de Skoepstjina te ontbinden. Het
wilde gezelschap werd naar huis ge
stuurd en den 6en Januari 1929 stelde
koning Alexander de grondwet buiten
kracht. Hij werd toen, volgens zekere
begrippen van dezen tijd meer dan ko
ning: hij werd dictator in zijn land en
hij is dat eigenlijk tot zijn dood geble
ven, ook al werd den 2en September
1931 het constitutioneele regiem, met
beperkende bepalingen, in eere her
steld.
Koning Alexander heeft in den loop
der jaren heel wat gedaan, om de kloof
tusschen de Serven, Slovenen en Kroa
ten te dichten. Zonder succes bleef zijn
streven niet, doch van een werkelijke
goede verstandhouding is toch nooit
sprake geweest. Vooral de Kroaten ble
ven zich tot op den dag van vandaag
achteruitgezet gevoelen. En 't is nu een
Kroaat geweest, die de Koning meende
te moeten vermoorden.
DE NIEUWE SPELLING.
Wordt niet gebruikt in publi
caties van regeeringswege.
Van regeeringswege is aan de hoofden
van rijksdiensten en -bedrijven meege
deeld, dat de aanbieding van een in de
spelling-Marchant geschreven stuk aan
de Nederlandsche Staatscourant de
vraag heeft doen rijzen, of kan worden
toegestaan, dat in dit orgaan en in het
algemeen in van de regeering uitgaan
de stukken verschillende spellingen
worden gebruikt.
De ministerraad heeft thans beslist
dat in alle ambtelijke stukken, rechts-
streeks van de regeering of van de
rijksdiensten uitgaande, de tot nu toe
gebruikelijke spelling-De Vries en Te
Winkel zal worden gehandhaafd.
Wanneer het noodig is, in officieele
organen of brieven stukken op te ne
men, die niet tot de rijksdiensten be-
hooren, kunnen deze worden geplaatst
in de spelling, waarin zij geschreven
zijn.
Wat betreft te houden examens zal,
evenals voor andere examens is voor
geschreven, de spelling-Marchant moe
ten worden gebruikt, met dien verstan
de evenwel, dat tot 1 Januari 1936 vrij
heid wordt gelaten, ook de spélling-De
Vries en Te Winkel te gebruiken.
(Volksbladl.
ONTSTEMMING BIJ DEN
CHR. MIDDENSTAND.
De besturen van Chr. Middenstandsver-
eenigingen in Drenthe en N. W. Over
ijssel hebben dezer dagen te Hoogeveen
vergaderd. Deze vergadering stond in
verband met den beschrijvingsbrief van
de algemeene vergadering der Nationale
organisatie. Over het middenstandscre-
diet was men zeer ontevreden. De ren
te van 5% pet. noemde men absurd,
terwijl men het ongerijmd vond om het
accountantsonderzoek te laten betalen
door de credietaanvragenden.
Dat slechts 2 millioen gulden voor
middenstandssteun is uitgetrokken,
terwijl per jaar aan steun voor den
landbouw f 350 millioen uitgegeven
wordt, noemde men treurig. Men nam
ook stelling tegen verbruikscoöperaties,
m
(Ingez. Med.)
speciaal tegen die van de landbouwers,
Het meerendeel der vergadering was
voor verplichte verzekering van mid
denstanders. Toch verklaarde men be
reid te zijn zich aan tesluiten bij de
conclusies van het rapport om tijdelijk
weer de gelegenheid open te stellen,
zich tegen een lage premie een recht
op een oudersdomsrente te verschaffen.
Naar het Hbld. ter oore kwam, zal
mr. C. ridder van Rappard, onze tegen
woordige gezant te Boekarest, mr. dr.
W. I. Doude van Troostwijk opvolgen;
dr. J. B. Hubrecht zal den daardoor
openkomenden post in Roemenië bezet
ten. In plaats van dr. Hubrecht zal dan
mr. C. H. J. Schuller tot Peursum, nu tij
delijk zaakgelastigde te Caïro (Egypte)
als zaakgelastigde te Rio de Janeiro
(Brazilië) optreden; deze zal te Caïro
worden opgevolgd door mr. J. J. Bosch
ridder van Rosenthal, op dit oogenblik
gezantschapsraad te Londen.
Ter gelegenheid van het 15-jarig ju
bileum ontving de K.L.M, van het
staatsbedrijf van de posterijen, telefo
nie en telegrafie een fraaie oorkonde
met den navolgenden tekst:
Opgedragen aan Koninklijke Lucht
vaart Mij, voor Nederland en Koloniën
die in 15 jaren zich een rijk won in de
lucht, waar zij op veilige vleugelen met
snelle slagen menschen en waren heen
beurt en doet reizen van Oost naar
West van Zuid naar Noord Tot Roem
voor het Volk van Nederland.
Het Staatsbedrijf der P. T. en T.
October 1934.
In Staatsblad 528 is afgekondigd de
wet van den vijfden October j.l. tot hef
fing van een belasting naar het vermo
gen van instellingen van de doode hand.
Smalfilm-avond.
In „St. Joris" werd gisteravond op
initiatief van de N.V. J. A. van Boven
een smalfilm-demonstratie gegeven. De
heer D. Knegt, smalfilm-cineast vertelde
er het een en ander over; o.m., dat de
smalfilm onbrandbaar is en ongelukken
als onlangs te Hilversum hiermee dus
uitgesloten zijn. Amateurs, die er het
geld voor hebben, kunnen aan een smal-
(Ingez. Med.)
I KgJAWiB^»
Miss Barrington schudde glimlachend
het hoofd. „Hoe lang is het geleden, dat
de eerste ploeg de Red River overgezet
werd en wat is Manitoba nu? Hoe
komt het, dat die mijlenlange vorens nu
al tot hier de prairie binnengedrongen
zijn en wie heeft de wegen en de spoor
wegen aangelegd? Heusch, 't is niet al
leen hun eetlust, die de menschen drijft.
Maar toch is 't verstandig om bij een
ontmoeting niet te hooge eischen te stel
len, want al bezit dat type krachtmensch
ongetwijfeld veel goede eigenschappen,
over-beschaafd en over-ontwikkeld zijn
ze meestal niet."
Blijkbaar zonder eenige reden keek
het jonge meisje opeens een anderen
kant uit. „En toch bent uzelf met een
van hen in heel korten tijd goede vrien
den geworden," antwoordde ze koeltjes,
„Maar 't is waar, in een van zijn primi
tieve buien hebben we hem nog niet ge
zien."
Miss Barrington begon te lachen. „Wie
weet, hoe gauw je dat schouwspel al te
genieten krijgt," antwoordde ze ondeu
gend.
Op dat oogenblik gingen de staldeuren
open en er kwam een licht wagentje met
twee glanzend bruine paarden hun kant
uit. Een staljongen hielp hen instappen
en even daarna reden ze uit de koele
schaduw van het berkenboschje de war
me, zonnige prairie op. Na een rit van
een kwartier, heuvel-op heuvel-af, over
den zachten, veerenden prairie-grond,
die het geluid van hoeven en wielen
bijna geheel dempte, kwamen ze op een
hoog punt, van waar ze een uitstekend
uitzicht hadden. Het meisje hield de
paarden in; voor hem uit ontrolde zich
het resultaat van het streven van één
man.
Are naast are, warm bruin tegen het
groen en grijs van de prairie, strekten
de omgeploegde tarwe-velden zich uit,
in langzame glooiing omlaag, omhoog
en over den heuvelrug verder. Slechts
één keer, in de eerste, goede jaren, was
er in Silverdale zoo geploegd; en nog
steeds, ofschoon de grens van het vroe
ger bebouwde land bereikt was, gingen
de machines door.
Links van haar, tegen de helling op,
in trapsgewijze opstelling, kwamen de
stoffige machines aanrollen en de breede
strook van parallel getrokken voren, die
ze achter zich lieten, had een beteeke
nis, want nu ploegden ze niet langer ter
rein, dat al eens vroeger koren gedra
gen had. Elke golf van vochtige bruine
aarde, welke door de glinsterende ploeg
scharen omhoog geworpen werd, was
tol, .betaald door de prairie, een een be
lofte van wat komen zou, als de mensch
zijn werk gedaan had en de wildernis
vrucht ging dragen.
Terwijl de beide vrouwen zonder een
woord te spreken naar het langzaam
vorderende werk bleven zitten kijken,
kwam bij het meisje de gedachte op, dat
een man, die zulk een verantwoordelijk
heid op zich durfde nemen, of iemand
moest zijn zonder oordeel, of iemand die
verder zag dan de meesten en de bezit
ter van een buitengewone hoeveelheid
moed. Om bij het gestadig dalen van de
tarwe zooveel geld in den grond te ste
ken, was meer durf noodig dan waar
over de mannen uit haar omgeving kon
den beschikken. En toen, opeens, zag ze
den man zelf.
Een groote ploeg met drie scharen
was aan 't einde van de lange voor blij
ven stilstaan; blijkbaar was het voorste
span in opstand tegen den man, die van
hen hetzelfde wilde eischen, wat hij zelf
gaf: al hun kracht, gewillig tot het laat
ste oogenblik toe.
Maar jong en ongetemd als ze waren,
halfdol van prikkelbaarheid door de ve
le insecten en den zwaren halster, had
den ze er op een gegeven oogenblik dc
brui aan gegeven. Met achterover-geleg
de ooren en woest glinsterende oogen
weigerden ze verder te gaan. Maar toen
de een met een heftig gerinkel van tuig
steigerde en de ander kwaadaardig be
gon te hinneken, greep de man voor
hen meteen in. Hij liet het hoofdstel
met één hand los en sloeg toe. Het vol
gende oogenblik werd hij door het span
meegesleurd in een verwoeden strijd,
waarvan de toeschouwers niets anders
zagen dan een chaos van met schuim
bedekte lichamen, zwart-brurn ,'Enj)
gelsch leer, opgeheven hoeven en een
arm die telkens weer toesloeg. Miss
Barington werd doodsbleek, maar in
de oogen van haar nichtje kwam een
opgewonden glans.
Maar na een paar minuten was hel
pleit beslecht Witham riep een van zijn
helpers, die naast het volgende span
stond, raapte zijn hoed op, die als een
grijze vlek, half in de aarde getrapt,
aan zijn voeten lag en kwam naar het
kleine wagentje toe. Hij zat vol aarde
en schuim, zijn blauw linnen hemd was
gescheurd en de knokkels van zijn
eene hand dropen van het bloed, maar
overigens was hij zoo kalm alsof er
niets gebeurd was.
„Ik wist niet, dat we toeschouwers
hadden'', zeide hij lachend, „maar zoo
iets als dit is nu en dan noodig."
„Ja?"- antwoordde Miss Barrington,
met een blik op de groote ploeg-machi-
r>es. „Zelfs als de tarwe naar beneden
gaat?"
Wiiham knikte. „Ja", antwoordde hij,
dat wil zeggen, voor mij; de prijs van
de iarwe is maar een van de vele onder
deden"
Miss Barrington stak hem haar hand
toe. „Wil je me even helpen uitstappen"
toen met een blik op haar nichtje,
dat al d en tijd niets gezegd had, „Maud
zou nu graag die berekening van je heb
ben. die je haar laatst vergeten hebt te
geven".
film-toestel heel veel plezier beleven.
Allerlei huiselijke tafereelen, vacantie-
geneugten etc. vermogen zij in levende
beelden vast te leggen, wat natuurlijk
van veel meer waarde is dan een gewo
ne „doode" foto. Zoo heel veel meer daö
die van een foto-toestel hoeft, volgens
spr„ de exploitatie van een smalfilm
toestel niet te kosten. Bij name niet
voor hen, die hun films door vakmen-
schen plegen te laten ontwikkelen. De
resultaten van de smalfilm zouden:
maar weinig onderdoen voor die van de
normaalfilm. Daar hoeft men het echter
en hoe zou het ook anders niet
direct eens mee te zijn. De normaalfilm
kan uit den aard der zaak meer. Maar
dat neemt niet weg, dat de smalfilm op
haar terrein heel veel kan presteeren.
Zulks bleek zeer duidelijk uit een aan
tal filmpjes, die werden vertoond: een
reportage van de begrafenis van de Ko
ningin-Moeder; een reclame-verhaal
voor de „Radion"; een dagrelaas van
'n vacantie-kamp voor jongens en meis
jes; en een serie opnamen van Zoute-
lande. Dit alles voldeed aan hooge
eischen en was met name, wat de mon
tage betreft, vaak bijzonder knap.
In de pauze en na de vertooningen
was er gelegenheid voor het inwinnen
van inlichtingen.
De Raad dezer gemeente zal Vrijdag
12 October des middag te 3 uur in open
bare vergadering bijeenkomen.
Eenig voorstel van B. en W. is: het
nemen van een besluit als bedoeld in
art. 5 der Wet van 27 Juli '34 tot wijz -
ging der winkelsluitingwet. De verande
ringen zijn deels van tecbnischen aard,
doch tevens wordt de gelegenheid ge
boden tot verruiming van den verkoop
op Zondag-
B. en W. hebben in deze advies ge
vraagd van de M ddenstandsvereemgm-
gen „Handelsbelangen" en „De Hanze
van een tweetal organisaties van win
kelpersoneel, en van het Goesche Drank,
weercomité,
„Handel-belangen" wenscht den be-
staanden toestand te handhaven dus al
le winkelzaken op Zondag gesloten. De
Nederlandsche Vereen'ging van Christe
lijke Kantoor- en Handelsbedienden
acht verruiming van den verkoop op
Zondag niet te motiveeren. Het Goesche
Drankweercomité verzocht dringend,
eventueele verruiming in deze in geen
geval toe te passen op de slijterijen. De
„Hanze" antwoordde niet-
Ongevraagd reageerde ook de firma
C. Jamin en bepleitte verruiming van
den verkoop op Zondag.
Naar aanleiding van bovengenoemde
antwoorden stellen B. en W. voor, uit
te spreken, dat er voor deze gemeente
geen aanleiding bestaat om het verrui-
..Fen oogenblikje Witham keerde
zich lot de twee mannen, die naast de
groote ploeg-machine stonden). „Neem
jij mijn dieren- 1 om, maar denk er om,
't zijn rakkers. Jake kan dan jouw span
overnemen. En. meteen doorgaan. Deze
strook snoet nog gescheurd worden,
voordat we met den cultivator kunnen
beginnen".
Daarna keerde hij zich weer naaf
den wagen toe, hielp zijn onverwachte
gasten uitstappen en liep met hen naar
zijn hoeve terug. Onder 't voortloopen
overpeinsde Maud, hoe bespottelijk een
andere man er met dien ineengedeuk-
ten vilten hoed met zijn slap neerhan
genden rand uit gezien zou hebben.
Toen ze de boerderij bereikt hadden,
deed hij de deur van zijn kleine, hoogst-
eenvoudig gemeubileerde huiskamer
voor hen open en liep zelf door, om
zich te verkleeden. Miss Barrington be
gon te lachen, toen ze het gezicht van
Maud zag..
„Aanschouw het milieu van Lance
Courthorne, den losbol'1", zeide ze.
Maud schudde het hoofd. „Neen",
antwoordde ze beslist, „een man als
hij kan nooit een losbol geweest zijn.'
Ofschoon de kleine vrouw met het
witte haar na de veranderde stemming
van haar nichtje, zulk een bewering
wel verwacht had, keek ze toch om
den toon verwonderd op. Maar voordat
ze iets kon zeggen, ging de deur open
en kwam Witham binnen.
„Als u wilt, kan ik thee voor u la
ten zetten", begon hij, „maar ze is niet
zoo goed als u gewend bent en mijn
aardewerk laat ook heel wat te wen-
schen. U begrijpt, tot het zaaien ach
ter den rug is, hebben we geen tijd voor
iets anders.'"1
(Wordt vervolgd.}
