GOESCHE COUBANT^
BINNENLAND.
ZEELAND.
bebrs. KUNjI Middelburg -
Will IN WIND.
BEZOEK VAN PRINSES JULIANA
AAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
KOLSTER-BRANDES
het betere Radio-toestel
C L V\ IhICT Rozenstraat264
VUSSiNGEN.
-n NUMMER 224.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
22 SEPTEMBER 1934. EERSTE BLAD. 177e JAARGANG.
MIDDELBUQGSCHE COURANT
Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlwaingen 2.30, elders 2.50 per
fey/artaa! Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
gg coatr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni tig no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandscbe Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I—K
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rafezwl
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 reg>»Ir
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. sav
„Brieven" of „Bevragen bureau derei cos
rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 cea!
EDO BERGSMA GEHULDIGD.
50 jaar voorzitter
den A.N.W.B
van
In hotel Paulez te Den Haag heeft gis
termiddag de huldiging plaats gevonden
van den heer Edo Bergsma, ter gelegen
heid van zijn 50-jarig voorzitterschap
van den A.N.W.B. Toeristenbond voor
Nederland.
De heer W. H. de Beaufort, voorzitter
van het huldigingscomité heeft den heer
Bergsma hulde en dank gebracht. Spr.
wees op het bijzondere karakter van dit
jubileum en schetste de beteekenis van
Edo Bergsma voor ons volk en voor den
A.N.W.B. Met meesterlijke hand heeft
hij den bond geleid die meer dan 100.000
Nederlanders verzameld heeft. Spr. ge
waagde van 't A.N.W.B. -museum, dat
straks aan de Veluwezoom te Rhenen
verrijzen zal en op één der hoeken
waarvan een Bergsma-toren komt. Dui
zenden in den lande brachten hiervoor
reeds een krachtig finantieel fundament
bijeen. Als bewijs van waardeering van
het Nederlandsche volk onthulde spr.
daaron 'n reusachtige lauwerkrans, sa
mengesteld uit duizenden naamkaartjes
van de deelnemers aan het huldeblijk,
van Prinses Juliana af tot den eenvou-
digen werkman toe. Middenin den krans
stond met zilveren letters: Hulde aan
Edo Bergsma, van de leden van den A.
N.W.B.
Daarna hebben nog het woord ge
voerd, onder aanbieding van geschen
ken, de heer Kraake, oudste lid van het
algemeen bestuur van den A.N.W.B.,
de heer Linthorst Homan namens de K.
N.A.C. en de heer Redelé, oudste lid van
het dagelijksch bestuur.
De heer Bergsma zeide in zijn
antwoord, dat hij meende nu meer ge
huldigd te zijn dan hij verdiende. Het
heeft hem diep getroffen dat het publiek
zoo spontaan heeft gereageerd op -vat
spr. heeft gedaan om het nader te bren
gen tot natuurschoon en toerisme. ?pr.
dankte voor de gesproken woorden en
het huldeblijk. De heer P. Schinkel iu'-
digde den jubilaris daarop namens het
bondspersoneel.
Vervolgens werd er een receptie ge
houden, waar verschillende vooraan
staande personen in den lande versche
nen, alsmede tal van vertegenwoordi
gers van vereenigingen en organisaties
op velerlei gebied.
De Enschedesche politiemuziekver-
eeniging bracht tijdens de receptie een
serenade.
DE N.S.B. ZAL DEELNEMEN AAN DE
VERKIEZINGEN,
Ir. Mussert tegen de R. K.
Staatspartij.
In de met nationale vlaggen en nati-
onaal-socialistische emblemen en op
schriften versierde zaal van de nieuwe
tennishal aan de Apollolaan te Amster
dam, die 5000 menschen kan bevatten
en geheel gevuld was, is gisteravond de
algemeene leider der N. S. B., ir. A. A.
Mussert, als spreker opgetreden.
Het belangrijkste wat hij zeide was
dit, dat de N.S.B. voortaan aan de ver
kiezingen zal deelnemen. Niet aan die
voor de gemeenteraden. Daar hebben de
-nationaal-socialisten niets te maken.
Gemeenteraden met hun politieke par
tijen en politieke wethouders kunnen, al
dus ir. Mussert, de gemeentebelangen
niet naar behooren behartigen. Daar zal
een nieuwe wetgever grondig moeten
ingrijpen om verbetering te brengen.
Maar de wetgever bestaat onder meer
uit de Tweede en de Eerste kamer en
daar hebben de nationaal-socialisten
dus wel te maken.
De Eerste Kamer wordt gekozen door
de Provinciale Staten. Daarom zullen
wij in het a.s. jaar voor de eerste maal
meedoen aan de verkiezingen en wel
van die van de Provinciale Staten. De
nationaal-socialisten zullen echter wei
geren voor zichzelven een cent te ge
bruiken van de vergoedingen, welke
men aan de Prov. Statenleden toekent.
Spr. verwacht van zijne medestrijders,
die straks in de Prov. Staten gekozen
zullen worden zelf zal hij zich daar
voor niet beschikbaar stellen dat zij
hunne vergoedingen onmiddellijk af
staan aan een fonds, dat de N.S.B,, zal
instellen om eenerzijds „Jan Fuselier'
anderzijds de jonge kunstenaars te steu-
nen.
Eveneens zal de N.S.B. meedoen aan
iedere verkiezing voor de Tweede Ka
mer, die uitgeschreven wordt, omdat zij
in de Tweede Kamer tenslotte de meer
derheid wil veroveren. Spr. verzette
zich tegen het denkbeeld, de kleinere
groepen kiezers van het lidmaatschap
der Kamer uit te sluiten. Dit zou z. i.
eigenlijk een parlementaire staatsgreep
zijn van de meerderheidspartijen. Wij
N.S.B.-ers, zoo voegde hij eraan toe,
kunnen hierover objtectief oordeelen.
Het is een schreeuwend onrecht, dat ons
tegen de borst stuit. In dit verband be
schuldigde ir. Mussert er de R.-K.
Staatspartij van, dat zij Nederland wil
maken tot een soort Oostenrijk, waar
zij thans heerschen met hen, die haar
welgevallig zijn. Tot staving van zijn be
toog beriep hij zich op een artikel in de
„Limburger Koerier" van de vorige
maand, handelend over de wering van
onwelgevallige politieke partijen. Dit
artikel wil, dat candidaten bij verkie
zingen voor publiekrechtelijke vertegen
woordigende lichamen alleen gesteld
kunnen worden door vereenigingen, wel
ke,. statuten vooraf Koninklijk goedge
keurd zijn. In werkelijkheid is het de
minister van justitie, die over de goed
keuring beslist, dus het lid van de R.-
K, Staatspartij Van Schaik, van wie ge
schreven is, dat hij zou zijn de Neder
landsche Dollfuss. (N.R.C.)
HET BETALINGSVERKEER MET
DUITSCHLAND.
Nieuwe overeenkomst op til
Sinds eenigen tijd worden te Berlijn
weer Nederlandsch-Duitsche onderhan
delingen gevoerd over het betalingsver
keer. Volgens de „Berliner Börsenzei-
tung" moeten deze goed vlotten. De on-
derteekening van een nieuwe overeen
komst zou weldra kunnen worden ver
wacht. De nieuwe regeling zou gelden
voor alle leveringen van goederen en
voor alle dienstprestaties, niet echter
voor den kapitaal- en rentedienst der
Duitsche buitenlandsche leeningen. .De
nieuwe overeenkomst zou ook rekening
houden met het nieuwe systeem der de-
viezendistributie en dus vermoedelijk
op 24 September, den dag waarop dit
nieuwe systeem wordt toegepast, in
werking treden.
SCHAPEN OVER DEN SPELLINGDAM
Te Voorburg wordt met ingang van
1 October a.s. de spelling-1934 ook inge
voerd bij de gemeente-administratie,
Met ingang van het volgend num
mer zal ook het maandblad „De Jonge
Liberaal" in de nieuwe spelling ver
schijnen. („De Vrijheid'', het orgaan
van de liberale staatspartij „de Vrij
heidsbond", daarentegen meent num
mer na nummer tegen de nieuwe spel
ling van leer te moeten trekken).
Naar wij vernemen, zal op de
binnenvaartscholen van het onderwijs
fonds voor de scheepvaart, die de vol
gende maand weer zullen worden ge
opend, de nieuwe spelling worden in
gevoerd. Tevens wordt in de radioles-
sen van het onderwijsfonds voor de
scheepvaart, de nieuwe spelling onder
wezen.
Met ingang van 1 October wordt
de spelling-1934 ingevoerd op de o.l.
scholen te Nieuwerkerk a. d. IJssel en
in de Wieringermeer.
De Commissaris der Koningin deelt
ons mede, dat het in het voornemen ligt
van H. K. H. Prinses Juliana, om op
Maandag 24 September a.s. een onoffi
cieel bezoek te brengen aan de Ooft- en
tuinbouwtentoonstelling te Zuidzan-
d e.
Aan dit bezoek zal verbonden wor
den een autotocht door Zeeuwsch-
Vlaanderen, aanvangende in Terneuzen,
waar H. K. H. te ongeveer half twaalf
zal arriveeren.
De autotocht zal plaats hebben van
Terneuzen via Zaamslag, Axel, West-
dorpe, Sas van Gent, Philippine, IJzen-
dijke, Schoondijke, Oostburg,naar Zuid-
zande, waar de Prinses te ongeveer
drie wordt verwacht.
Terug gaat tocht over Sluis, Re-
tranchement, Cadzand, Nieuwvliet,
Groede, Breskens, van waar de Prinses
te half zes Zeeuwsch-Vlaanderen weer
zal verlaten.
Fouten zijn lessen, door de wijsheid
gegeven.
Compleet met ingebouwde electro,
dyn. luidspreker vanaf 190,
(Ingez. Med.)
De weg dwars door Zuid-Beveland en
Walcheren.
De de vorige week aanbesteden tun
nel te Woensdrecht zal gemaakt wor-
dn op plm. 225 m ten N.O. van den te-
genwoordigen spoorwegovergang (dus
meer in de richting Bergen op Zoom).
De trein zal over de tunnel gaan, terwijl
het auto-, fiets- en ander verkeer door
de tunnel zijn weg zal vinden.
Het rijvlak in de tunnel wordt tien
m breed, terwijl de vrije ruimte tus-
schen de betonwanden 10,70 m be
draagt. De lengte van de tunnel wordt
13 m. Daar de spoorlijn omhoog wordt
gebracht tot 7.25 m boven N.A.P., is 't
noodig, dat de spoorlijn over een
lengte van plm. 600 m geleidelijk ver
hoogd wordt tot een maximum van
1.15 m.
Voor de fundeering van deze tunnel
zullen 84 achtkante betonpalen ingeheid
worden, elk lang 16 m met een doorsne
de van 35 c.m. Elk dezer palen is er op
berekend dat hij met het respectabele
gewicht van 80.000 kg kan belast wor
den. Verder is noodig 130.000 kg ijzer
en 350 m3 beton, terwijl een grondver
zet van plm. 12.000 m3 zal plaats vinden..
1 Juli 1935 moet deze tunnel worden
opgeleverd. Als dan ook de nieuwe
brug door den Caterspolder zal aange
legd zijn, zal de geheele weg van den
Antwerpschesteenweg dwars door Zuid-
Beveland en Walcheren naar Vlissingen
voltooid zijn.
GOES.
GEMEENTELIJKE AUTONOMIE.
En twee Goesche raadsbeslui
ten.
We konden gisteren nog melden,
dat Ged Staten geen genoegen nemen
met v,et besluit van den Goeschen Raad,
om .ie Groote Markt te bestraten, zoo
dat d't besluit dus (ingetrokken moet
worden, of. de Raad moet in beroep
bij de Kroon willen gaan.
Verder hebben Ged. Staten nog een
ander besluit van den Goeschen Raad
naast zich neergelegd, n.l, dat betreffen
de di- presentiegelden. Zooals men zich
her m.eren zal, besloot de Raad, het pre
sentiegeld voor de leden met 10 pet. te
korten, dus van f 5 op 4.50 te brengen.
Ged Staten schenen hier toen aanlei
ding .n te vinden om geen f 0.50, doch
f 2.00 te korten en brachten het presen
tiegeld op f 3.00. De Raad kwam hier-
teger in verzet, wenschte eerst, gelijk
de b-paling luidt, „gehoord" te worden.
Doch ook in deze bleven Ged. Staten
op 1 jn standpunt staan, en deden den
Raai dezer dagen weten, dat het f 3.00
moet worden cn daarmede basta!
Er blijft inderdaad, op deze wijze, van
de gemeentelijke autonomie wel heel
weinig over, al verzekeren de hoogere
instant'es maar steeds, dat men deze
-iet aan wil tasten, en het wordt er óók
niet aangenamer op, raadslid te zijn.
Schrijver dezes heeft in de achterlig
gende twintig jaren in vele gemeenten
zeer vele raadsvergaderingen medege-
maali en, na de bepaalde vier-jarige
oeriode. zeer vele nieuwe raadsleden
zien installeercn, en altijd weer, moest
hij ierken aan een zin van Victor Hugo:
,,J' en passé et des meilleurs", (vrijver-
taald- 'ik mis er weer, en van de bes
ten
En ongetwijfeld zal dit zoo voortgaan.
Steels meer mannen, die krachtens hun
capaciteiten aan hei gemeentebestuur
moesten deelnemen, zuilen voor de eer
gaan bedanken, en dan kunnen Ged.
Staten met Uilenspiegel zeggen: We
-ebben het er naar gemaakt!
In het algemeen steekt de Goesche
Raad, naar onze persoonlijke waar.dee-
ring, gunstig af bij vele andere. Hoe
gemengd ook, alle politieke drijverij is
de leden vreemd, en, zonder verzaking
der eigen beginselen, heeft men respect
voor die van anderen, en een open
oog voor bet algemeen belang. Men
geeft, in den regel, zijn stem niet, zon
der de betreffende kwestie ernstig
overlegd te hebben; ook bij het besluit
tot bestrating der Groote Markt was
dit het geval; en als dan zulk een be
sluit door 'n hoogere instantie geheel
terzijde gelegd wordt, moet dit zeer on
aangenaam aandoen.
Niet minder pijnlijk achten we de
kwestie der presentiegelden. We ken-
ne de 'Goesche Raad als een sobere.
Nog nimmer maakten we een gelegen
heid mede, waarbij de Raad zich eens
„fuifde", en ook inzake de presentie
gelden werd deze soberheid betracht.
Men stelde alleen presentiegeld vast
voor de raadsvergaderingen, en niet
voor die der commissies, gelijk men
ook gerechtigd is te doen, doch des
alniettemin moest ook dit presentiegeld
nog tot een minder dan minimale ver
goeding teruggebracht worden!
We weten, dat zuinigheid geboden
is, doch er is ook een zuinigheid die
de wijsheid bedriegt. En onwillekeurig
vragen we ons af: heeft die zelfde zui
nigheid, in de achterliggende jaren, ook
de Goesche wijsheid niet bedrogen?
Hoevele uitgaven bleven in Goes niet
achterwege, die in andere gemeenten
vaak met een geringer gemiddeld
inkomen wel gedaan werden? Waar
zijn de Goesche Schoolpaleizen, prach
tige plantsoenen, monumenten, badhui
zen, zweminrichtingen, enz., die men
elders wel aantreft, en vooral in die
gemeenten, die Goes thans, nu ze in
de put zitten, moet bijspringen?!
En nu: zelfs een zoo dringende ver
betering als de bestrating van de
Groote Markt mag er niet af!
Ook wij zijn voor zuinig beheer, voor
erkenning van het gestelde gezag, maar
ook het gezag kan te ver gaan. En het
verwonderde ons dan ook niet, te hoo
ren, dat er een strooming onder de
raadsleden is, om ook presentiegeld
vast te stellen voor de commissie-zit
tingen, en.om tegen de twee g
noemde besluiten van Ged. Staten in
beroep bij de Kroon te gaan.
De „ontvlieging,"
We waren Vrijdag uitgenoodigd om
bij de „ontvlieging" van de R.K^ Kerk
te dezer stede getuige te zijn, en heb
ben inderdaad geconstateerd, dat zulks
noodig was en ook doeltreffend gebeur
de.
Vooral de koepel, in het schip dei-
kerk, scheen een geliefde verblijfplaats
voor de vliegen te zijn, en om deze ver-
blijfplaats grondig te kunnen bereiken,
had men op twintig meter hoogte een
klein platvorm gebouwd. Van dit plat
vorm werd met een electrische verstui
ver shell-tox in het rond gespoten, en
al dadelijk bleek de moordende wer
king. Met honderden, ja, zeker duizen
den, kwamen de vliegen neerdwarrelen,
en ook grootere insecten, als uiltjes,
motten, vlinders, e.d., legden het tegen
de shell-tox af!
We twijfelen niet, of de kerkgangers
van morgen zullen tot hun genoegen
bemerken, dat het gebouw „ontvliegd"
is!
Met ingang van 1 October a.s, is
bevorderd tot adjunct-commies der dir.
bel., invoerr. en accijnzen mej. E. Hij
man, thans rijksklerk ter inspectie der
registratie en domeinen, alhier.
Mistbel Koopmanshaven.
Aan den minister van Waterstaat
werd verzonden het volgend verzoek:
Door visschers, leden van de Schip-
persvereeniging „Schuttevaêr", die bi;
herhaling de Koopmanshaven alhier
moeten aandoen, werd bij het Hoofdbe
stuur der Vereeniging geklaagd, dat de
steenstorting, welke bij den ingang van
genoemde haven heeft plaats gehad, de
nadering der haven bij slecht zicht in
dier mate gevaarlijk heeft gemaakt, dat
zij plaatsing van een mistbel op het
roeierswachthuisje op het Westhaven
hoofd ten zeerste noodzakelijk achten
om stranding op de storting te voorko
men.
WHCHEREN.
DE BEELDEN IN HET STADHUIS.
Maandag wordt met de plaatsing
begonnen.
VEERE. Naar wij uit officieele bron
vernemen, zal Maandag a.s. een aan
vang worden gemaakt met het plaatsen
der beelden in den voorgevel van het
stadhuis alhier, dat wil zeggen, er ko
men vier steeenen beelden, die van
Hendrik van Borselen, -Janne van Hale-
Zij, die zich met ingang van 1
OCTOBER a.s. per kwartaal op pns
blad abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nummers
SWT GRATIS
Middelburg, 22-IX-'34. Vrijdag: hoog
ste luchttemperatuur 28.5 °C (83 °F);
laagste 13.9 °C (57 °F). Heden 9 h: 13.6
°C; 12 h: 17 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 768
mm; laagste 764 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 767.4 mm
te Toulouse; laagste 747.9 mm te V. Ma-
noer.
Verwachting tot morgenavond:
Matige, tijdelijk krachtige Z. tot W.
wind, zwaar bewolkt tot betrokken,
waarschijnlijk "regen, zachter des nachts,
overdag iets kouder.
Zon op: 6 h 46; onder: 18 h 59. Licht
op: 19 h 29. Maan op: 18 h 23; onder:
5 h 39.
Zondag 23 Sept. Zon op: 6 h 47; on
der: 18 h 56. Licht op: 19 h 26. Maan op:
18 h 39; onder: 7 h 06. V.M. 23 Sept.
0
Hoog- en Laagwater te Viïssinges
(Zomertijd.)
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later,
(S Springtij.)
September.
Hoogwater. Laagwatei
Za. 22 1.14 13.25 7.38 20.11
Zo. 23 1.56 14.04 8.19 20.53
Ma. 24 S 2.33 14.43 8.59 21.34
Hoog- en Laagwater te Wema!dm£e
(Zomertijd.)
September.
Hoogwater Leagw
Za. 22 3.04 15.25 8.44 21.06
Zo. 23 3.53 16.09 9.26 21.48
Ma. 24 S 4.34 16.51 10.06 22.26
wijn, Wolferd van Borselen en Charlot
te van Bourbon, terwijl het laatste drie
tal, Filips van Bourgondië, Anna van
Borselen en Adolf van Bourgondië, voor-
loopig in gips geplaatst zal worden, tot
dat de steenen beelden gereed zullen
zijn.
DE RESTAURATIE VAN HET
VEERSCHE STADHUIS.
Op de Rijksbegrooting van 1935 is
alsnog een bedrag van 10.900 uitge
trokken voor de restauratie van het
stadhuis te Veere, aangezien dit herstel
wat de kosten betreft, is tegengevallen.
De Hoenderloo-collecte, welke on
langs in verschillende plaatsen op Wal
cheren werd gehouden, heeft de navol
gende bedragen opgebracht: Koudeker-
ke (dorp) f 21; Koudekerke ('t Zand)
f 24; Veere f 14; Arnemuiden f 12; St.
Laurens f 12; Serooskerke f 19.
ARNEMUIDEN. Werd de spoorweg
overgang alhier altijd van het daarbij ge
legen wachthuis No. 58 uit bediend,
sinds Vrijdag gebeurt zulks van het op
eenigen afstand gelegen station der Ned.
Spoorwegen uit. Waarschijnlijk zal dit
met zich mede brengen, dat men wel
eens langer voor dezen overweg zal
moet enwachten dan voorheen. Het
haastige publiek zij gewaarschuwd dat
het niet onder de boomen door of op
andere wijze tracht den gesloten over
weg te passeeren; men zou zich aan het
gevaar blootstellen door een trein over
reden te worden of met de politie in
aanraking te komen. De politie zal, naar
men ons mededeelde, niet meer waar
schuwen, doch direct procdfe-verbaal op
maken. Dit geldt eveneens voor den
overweg bij de voormalige wachtpost
No. 59.
WESTKAPELLE. De commissie voor
vakopleiding, ontwikkeling en ontspan
ning van werkloozen hield Vrijdagavond
in het Evangelisatielokaal een openbare
vergadering ter bespreking van de
cursussen in den aanstaanden winter.
De voorz. ds. Reus deelde mede, dat
voor dit jaar door de regeering een
subsidie was toegezegd van f 800. Zoo-
