f<WWCfc*l£
GOESCHü COUBANT^!®!*
BINNENLAND.
ZEELAND.
weed EN
DAT IS HET!
De grootste zekerheid
HIDDELBURG.
aoES.
WÜIGHEREN.
ZUID-BEVELAND.
L. J. v, 'T WESTENDE
NUMMER 223.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
21 SEPTEMBER 1934.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
ELBURG5CHE COURANT
fSagbiac!Voor Middelburg, Goes en agent
schap V'ii"'ngen 2.30, elders 2.50 per
kwartaa' Week-abonn. in Middelburg en
Goes 1® ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
gg contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelbnrgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen i—
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubric*
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regale
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 ?sst
PRINSES JULIANA NAAR LONDEN?
Aan de „Daily Telegr." wordt uit 's-
Gravenhage gemeld, dat H. K. H. Prin
ses Juliana de volgende maand een
langdurig bezoek aan Londen zal bren
gen.
AANBIEDING VAN HET ADRES VAN
ANTWOORD OP DE TROONREDE.
De commissie belast met het aanbie
den van het adres van antwoord der
Eerste Kamer op de troonrede aan H.
M. de Koningin, welke commissie be
stond uit den voorzitter dier Kamer mr.
W. L. baron de Vos van Steenwijk, en
ée leden dezer Kamer, prof. dr. Al-
phons Steger, mr. D. Fock, J. Gelder
man, mr. H. Smeenge en J. W. J. baron
de Vos van Steenwijk, heeft hedenoch
tend ten paleize Huis ten Bosch, zich
van haar taak gekweten. Een eere-
wacht bestaande uit een detachement
jagers, onder commando van een offi
cier, bracht bij het terras de gebruike
lijke eerbewijzen. De voorzitter en de
leden, de heer Steger, Gelderman,
Smeenge en De Vos van Steenwijk, droe
gen het ambtscostuum van Kamerlid,
terwijl de heer Fock in het gewaad
van gouverneur-generaal was gekleed.
DE ONDERWIJSBEGROOTING ZES
MILLIOEN LAGER DAN VERLEDEN
JAAR.
Verschenen is de begrooting van on
derwijs voor het jaar 1935. Het geraamde
eindcijfer bedraagt ruim 148 millioen.
Vorige jaar was het 154 milloen, zoo
dat er 6 millioen bezuinigd is, waar
van 5Yt millioen op het lager onder
wijs. i
Zooals men weet, is in de millioenen-
nota aangekondigd, dat getracht zal
worden alsnog 10 millioen op deze be
grooting te bezuinigen.
DE VERWIJDERING DER
COMMUNISTEN UIT DE
RIDDERZAAL.
Zooals men vreet zijn de communisten
de Visser, Schalker en Roestam Effendi,
wegens hun optreden bil de opening der
Staten-Generaal door de politie uit de
Ridderzaal verwijderd.
In verband met die verwijdering zijn
door bet communistische Kamerlid de
Visser aan minister Colijn de volgende
vragen gesteld:
1. Is de Regeering bereid, mede te
deelen in wiens opdracht, of op wiens
last of bevel, de gewelddadige verwijde
ring en arrestatie, gepaard gaande met
mishandeling, van de leden der Staten-
Generaal Roestam Effendi, Schalker en
de Visser, tijdens de vereenigde zitting
der Staten-Generaal, op Dinsdag 18
September 1934, is geschied?
2. Acht de Regeering de sub 1 genoem
de arrestatie en verwijdering niet in
•strijd met het bepaalde in artikel 98 van
de Grondwet?
3. Is de Regeering niet van oordeel,
dat de persoon of personen die de ver
wijdering uitgevoerd of doen uitvoeren,
zich schuldig hebben gemaakt aan over
treding der artikelen 121 en 122 van het
wetboek van strafrecht?
4. Welke maatregelen denkt de Re
geering hieromtrent te nemen?
Tot zoover deze vragen, die wij reeds
verwachtten en waarop wij met groote
belangstelling het antwoord der regee
ring verwachten.
Het spreekt vanzeif, dat wij, onze g e-
roelens te rade gaand, van harte in
stemmen met de krachtdadige verwijde
ring der communisten uit de Ridderzaal.
Maar dat wil nog niet zeggen, dat wij
net optroden in quar.stie in alle opzich
ten zouden k' nnen goedkeuren; wij le
ven voc ralsnog in een siaat, waar geen
lynchwetten, doch zuiver recht en wet
■gelden!
RIJKSBETREKKINGEN EN DF
NIEUWE SPELLING.
Sollicitanten zullen geen na
deel ondervinden van een
uitsluitende kennis der nieu
we schrijfwijze.
Naar wordt gemeld, hebben curato
ren der openbare gymnasia van Amster
dam den minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen de vraag gesteld,
of nu voor het eindexamen der gymna
sia de nieuwe schrijfwijze van de Ne
derlandsche taal is voorgeschreven, ook
voor hen, die deze scholen verlaten, in
hun toekomstige betrekkingen gelegen
heid zal bestaan de nieuwe schrijfwijze
toe te passen. Indien dit niet het geval
zou zijn, zouden deze jongelui moeilijk
heden ondervinden welke hun niet kun
nen worden toegerekend. Curatoren
hebben hierbij ook het oog gehad op de
departementen van algemeen bestuur en
de bureaux van Rijksinstellingen, staats
bedrijven en rijksdiensten.
De minister heeft daarop o.m, het
volgende antwoord gegeven:
„Met uw college ben ik van meening,
dat het wenschelijk is door de depar
tementen van algemeen bestuur en ver
dere rijksinstellingen de schrijfwijze te
doen volgen, die o.a. voor de eindexa
mens der gymnasia is voorgeschreven.
Ook afgezien hiervan heb ik er op ge
rekend, dat bij het middelbaar en voor
bereidend hooger onderwijs algemeen
uitsluitend de nieuwe schrijfwijze zou
worden gevolgd, nu zij voor de eindexa
mens is voorgeschreven. Dit is de reden
geweest, waarom ik tot dusver nog niet
een aanvulling van de Koninklijke be
sluiten tot vaststelling van de leerplans
der openbare gymnasia en Hoogere Bur
gerscholen, die daartoe dwingt, heb uit
gelokt. Echter zal ik hiertoe overgaan,
nu mij dit ter bevordering van een goe
den gang van zaken wenschelijk blijkt.
Ten aanzien van het gebruik eener
nieuwe schrijfwijze is tot dusver de me
thode gevolgd, dat de regeering niet
voorging, doch volgde. Zij volgde eerst
dan, wanneer die schrijfwijze gemeen
goed was geworden in het volk. Zoo
heeft de Minister van justitie Modder
man in 1883 verklaard, dat de officieele
invoering van de schrijfwijze De Vries
en Te Winkel tot stand gekomen in
1864, onvermijdelijk was geworden,
doordien de sollicitanten naar plaatsen
aan zijn departement uitsluitend die
schrijfwijze toepasten. Aldus is toen ge
schied.
Tusschen toen en thans is er intus-
schen verschil. Toen was de nieuwe
schrijfwijze door de regeering nergens
voorgeschreven: zij heeft haar eigen
weg, ook in het onderwijs, gevonden.
Thans is voor het onderwijs wèl een
voorschrift van de regeering uitgegaan.
Dit verschil zal waarschijnlijk op de hou
ding van de regeering van invloed zijn.
Zij zal eerder dan inzake de schrijfwijze
van De Vries en Te Winkel tot invoe
ring bij de andere rijksdiensten moeten
overgaan. Wanneer dit zal geschieden,
is nog niet bepaald.
Een tweede gevolg van het verschil
zal zijn, dat sollicitanten naar een be
trekking in overheidsdienst niet zullen
kunnen worden afgewezen op dezen
grond, dat zij geen andere schrijfwijze
kennen dan die, welke de regeering zelf
voor het onderwijs heeft voorgeschre
ven. De leerlingen hebben van de uit
sluitende kennis der nieuwe schrijfwijze
geenerlei nadeel te wachten. Wel zou
de handhaving van de oude naast de
nieuwe schrijfwijze nadeelige gevolgen
hebben: door continueering van de be
staande verwarring zou in het onderwijs
kostbare tijd worden verpild en het ge
volg zou zijn, dat menige leerling geen
van beide schrijfwijze juist zou toepas
sen.
Dit zijn de gronden, waarom ik uw
college in overweging geef, de uitslui
tende toepassing van de nieuwe schrijf
wijze te bevorderen."
NAAR WAARDEVAST GELD
Een vijftigtal der meest vooraanstaan
de Nederlandsche persoonlijkheden op
economisch gebied zoo theoretisch
als practisch heeft een circulaire ver
zonden, waarin wordt voorgesteld, over
te gaan tot de oprichting van een Ne
derlandsche Vereeniging voor Waarde
vast Geld, in den zin van geld met sta
biele koopkracht.
Het doel, dat hun met deze vereeni
ging voor oogen staat, is tweeërle'.
In de eerste plaats willen zij door mid
del van deze vereeniging de publieke
opinie doordringen van hun overtuiging,
dat een ruilmiddel, hetwelk aan rede-
eischen van waardevastheid vol
doet, een onmisDa/e voorwaarde is voor
een ordelijke samenleving, voor een
doelmatig functioneeren van onze maat
schappij, die ondanks alles nog overwe
gend berust op vrij ruilverkeer (vrije be
steding van inkomen, vrije belegging van
vermogen en grootendeels vrije uit
oefening van bedrijf of beroep), is geld
met stabiele koopkracht een primair
vereischte.
Voor de naastbije toekomst moei deze
overtuiging leiden tot de consequentie,
dat de nog steeds voortdurende daling
van alle waarden, in Nederlandsch geld
uitgedrukt, moet worden tot staan ge
bracht.
Voor de verdere toekomst leidt zij tot
het beramen van middelen om te komen
tot een waardevast ruilmiddel in den
bovenomschreven zin en een geldrege-
ling, die de krachten in zich draagt cm
De mensch van den nieuwen tijd
voelt zich in de wereld thuisheeft een
wat ruim geweten en is het met zich
zelf goed eens, er hoort veel opper
vlakkige intelligentie toe en veel alge
meen vernis.
Broeder Christiansen.
bij eenige wijziging van koopkracht tot
het verlaten niveau terug te keeren.
Derhalve willen zij in de tweede
plaats in deze vereeniging een samen
werking tot stand brengen van allen,
die bovenstaande overtuiging deelen,
teneinde door gemeenschappelijk over
leg te komen tot de noodige eenheid in
de verschillende plannen, welke voor
het bereiken van waardevastheid van
het ruilmiddel zijn opgesteld.
In normale tijden zou het voorkeur
verdiend hebben, een vereeniging op te
richten met een zuiver academisch ka
rakter. Nu evenwel de nood van het
oogenblik nijpt, achten zij het hun plicht,
de publieke opinie er van te doordrin
gen, dat de ontwrichting van het econo
misch leven nimmer zoover had kunnen
voortschrijden, indien het mogelijk ge
weest ware, den ontzaglijken prijsval en
het daarmede samenhangende deflatie
proces in den aanvang te stuiten, en dat
het thans volstrekt noodzakelijk is, aan
den verderen voortgang van dit proces
een einde te maken.
De onderteekenaars stellen zich voor,
dat de werkzaamheden van de nieuwe
vereeniging in hoofdzaak zullen bestaan
in het beleggen van vergaderingen en
het publiceeren van geschriften, zoo
mogelijk van een eigen orgaan.
Aangezien dit vraagstuk van interna
tionale beteekenis is, achten zij nood
zakelijk het onderhouden van contact
met soortgelijke -organisaties in het bui
tenland, waarvan er in sommige landen
reeds eenige bestaan.
Eerste onderteekenaar is prof. N. J.
Polak, van Vollenhovestraat 11a, Rot
terdam.'
DE VERRUIMING DER VERKOOP
GELEGENHEID OP ZONDAG.
In de vergadering van den Raad van
Rotterdam kwam gisteren een voorstel
van B. en W. in behandeling, om geen
gebruik te maken van de door de win
kelsluitingswet geboden gelegenheid tot
ruimere openstelling van winkels op
Zondag.
B. en W. zegden in de toelichting op
dit voorstel, dat na 't binnenkomen van
de verschillende aan organisaties en in-
dividueele winkeliers gevraagde inlich
tingen gebleken zou zijn, dat in de
kringen der betrokkenen slechts een
kleine meerderheid, of zelfs (ten aan
zien van sommige branches) heelemaal
geen meerderheid voor verruiming
voelde.
Met 28 tegen 9 stemmen (a.r., chr.
hist, en st. geref.) werd het voorstel
echter verworpen.
Met dezelfde stemmen-verhoudingen
werd aangenomen een voorstel tof het
afleggen van de verklaring, dat wen
schelijk is verruiming van de gelegen
heid tot openstelling voor winkels, die
banket, fruit, visch, brood, chocolade
en suikerwerken verkoopen.
Slijterijen en sigarenwinkels vallen er
dus buiten.
Tot lid van het bestuur der stich
ting Nederlandsche Centrale voor eie
ren en pluimvee is o.a. benoemd de
heer Paul Vercouteren te Nieuw-
Namen; tot lid van het bestuur der
stichting Nederlandsche Akkerbouw-
centr^e o.a. de heer J. M. van Bommel
van Vloten te Goes; tot lid van het
bestuur der stichting NHerlandsche
Veehouderijcentrale o.a. de heer P. J.
J. Dekker te Wemeldinge; tot
leden van het bestuur der stichting Ne
derlandsche Groenten- en Fruitcentra-
le o.a. de heeren D. J. van der Have te
K a p e 11 e en C. P. Vogelaar te K r a b-
b e n d ij k e.
De minister van eeconomische za
ken beeft benoemd tot lid van het be
stuur:
va.-> de Stichting Landbouw-Crisis-
Organisatie voor Zeeland, den heer C.
Kammerraad te Middelburg-
Roode Kruis.
Gisteravond heeft de voorzitter van
de p'aatselijke afdeeling van het Ned.
Roode Kruis, mr. R. M. van Dusseldorp,
uitgereikt de gespen voor 20-jarigen
trouwen dienst van de leden van de
transport colonne, der afdeeling de hee
ren: J. Ch. Ludekuse, J, Niesthoven, M,
Poortvliet, P. Semeyn, J. de Voogd en A.
Petict. Aan den artsleider, den heer E.
Scheps is uitgereikt de medaille voor
10-jarigen trouwen dienst.
Woensdag heeft het gemeentebe
stuur een deputatie afgevaardigd naar
Ged. Staten van Zeeland, om nog eens,
en nu mondeling, de bestrating van de
Groote Markt te bepleiten.
Een kerk ontvliegt".
Naar men ons mededeelt, huizen er in
de R.K. Kerk, alhier, zooveel vliegen,
dat men moest zinnen op maatregelen.
Heden zou de kerk, door de shel-tox
mij. op een speciale wijze „ontvliegt"
werden. Reeds meerdere groote gebou
wen werden zoo behandeld, doch voor
de eerste maal gebeurde dit thans in on
ze provincie.
DE F XXXVI EN DE DOUGLAS.
Hetgeen morgenmiddag op het vlieg
veld Vlissingen gebeuren gaat en te
zien zal zijn, :s zoodanig belangwek
kend, dat er hier nog wel eens op ge
wezen mag worden. De twee nieuwste
en zeer bijzondere aanwinsten van onze
nationale en internationaal zoo be
roemde luchtvaartlijn, de K. L. M
zullen dan van ongeveer half vier tot
vier uur op het Walchersche vliegveld
neerstrijken.
Als gasten-passagiers zijn een groot
aantal luchtvaartautoriteiten aan boord,
die door de leden van het luchtvaart-
comité-Walcheren en de bestuursleden
van de Zeeuwsche Vereeniging voor
Luchtvaart verwelkomd zullen worden.
Natuurlijk, en met alle respect ge
zegd, zal een ieders belangstelling ech
ter nóg meer uit gaan naar de nieuwe
machines: de F XXXVI en de Douglas.
Eerstgenoemde is het laatste ge
wrocht van onze nationale Fokkerfa
brieken. Het is niet een „gewone" Fok
ker met een motor meer of minder dan
de andere vogels ujt dit nest, doch een
geheel nieuw model, véél grooter dan
de tot dusverre afgeleverden, en met
vier motoren, twee in eiken vleugel.
De „Douglas" is een geheel stalen
Amerikaansche machine, waarvan onze
Fokker fabrieken de bouwlicentie ver
worven hebben. Zij heeft 2 motoren,
terzijde van de cabine, in eiken vleugel
1. De cabine is niet, als bij de Fokkers,
onder den vleugel, doch er boven ge
bouwd. De landingswielen zijn (op een
klein beetje na) intrekbaar.
De „Douglas", die, zooals men weet,
in de Melbourne-race zal mededingen,
overtreft in snelheid verre de huidige
K.L.M.-machines; ook de groote F
XXXVI is aanzienlijk sneller dan zijn
voorgangers.
Dat een en ander a.s. Zaterdag veel
bekijks zal hebben, spreekt van zelf!
ELLEWOUTSDIJK. In de vergade
ring van den dijkraad voor de water-
keering van den calamiteuzen polder
Borssele, werd goedgekeurd de ont
worpen omschrijving der werken tot
dijkverhooging in 1935-'36, zijnde dit 't
laatste gedeelte van de buitengewone
werken, die in de voorafgaande jaren
geleidelijk uitgevoerd zijn.
De raming van dit onderdeel bedraagt
f 56.500, doch de dijkraad keurde ook
goed het door de provinciale technici
ontworpen plan van f 99.500, waaron
der is opgenomen het maken van den
bermweg van den Staartdijk tot aan de
haven, tot grooten verkeersweg.
De kosten daarva-. bleken geraamd
op f 43.000, welke som voor rekening
van het wegenfonds zou moeten ko
men.
Dit plan werd in de vergadering nogal
vrij ironisch beoordeeld en naar men
zich uitliet kon het nu niet precies
gerekend worden te zijn in overeen
stemming met de steeds meer en meer
in de lucht zwevende zoogenaamde „at
mosferische bezuinigingsstoringen."
De rekening over het dienstjaar 1933-
34 werd goedgekeurd in ontvang en
uitgaaf achtereenvolgens met f 71987
en f 100746 en een nadeelig saldo van
f 28759, waarvoor het rijk en de pro-
Zij, die zich met ingang van 1
OCTOBER a.s. per kwartaal op ons
blad abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nummers
GRATIS
Middelburg, 21-IX-'34, Donderdag:
hoogste luchttemperatuur 18.7 °C (65
°F); laagste 13.4 °C (56 °F). Heden 9 h:
14.3 °C; 12 h: 18.2 °C. 3.7 mm regen.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 764 mm; laag
ste 759 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 767,1 mm
te Biarritz; laagste 745.3 mm te Jan
Mayen.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige, N.W. tot Z.W.
wind, gedeeltelijk bewolkt, waarschijn
lijk weinig of geen regen, koude nacht,
overdag iets warmer,
I
Zon op: 6 h 44; onder: 19 h 01. Licht
op: 19 h 31. Maan op: 18 h 11; onder:
4 h 09. V.M. 23 Sept.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
(Zomertijd.)
Westkapelle is 28 min, en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later.
(S Springtij.)
September.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 21 12.43 6.55 19.23
Za. 22 1.14 13.25 7.38 20.11
Zo. 23 1.56 14.04 8.19 20.53
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge,
(Zomertijd.)
September.
Hoogwater. Laagwater
Vr. 21 2.11 14.38 7.59 20.19
Za. 22 3.04 15.25 8.44 21.06
Zo. 23 3.53 16.09 9.26 21.48
Een RADIO-TOESTEL gekocht bij:
Gortstraat - Middelburg
Walstraat - Vlissingen
(Ingez. Med.)
vincie op
steld zijn.
hun debet zijde te boek ge-
HANSWEERT. De marechaussees M.
C. Kouman van de brigade Hontenisse
en A. de Jong van het depot Apeldoorn,
zijn overgeplaatst naar de brigade al
hier.
KATTENDIJKE. In de Donderdag ge
houden raadsvergadering werd schrif
telijk aangeboden de gemeente-begroo
ting 1935. Bezwaren 'ingebracht tejgen
die begrooting door J. F. Hunders-
marek werden voor kennisgeving aan
genomen, nadat de voorzitter de be
zwaren had weerlegd en gewezen had
op het leugenachtige in die bezwaren.
Op verzoek van den Commissaris der
Koningin werd de verordening, regelen
de de benoemoaarheid en de bezoldi
ging van den veldwachter, opnieuw
vastgesteld.
SCHORE. Den laatsten tijd worden al
hier kleine hoeveelheden aardappelen
i-1'U-,t l0-J -1
schafttijden. De politie heeft deze zaak
in onderzoek en heeft eenig vermoeden
in welke richting naar de daders moet
worden gezocht.
BLIKSEM 5N AARDAPPELHOOP
GESLAGEN
KRABBENDIJKE. Toen de arbeider
C. Kole op het land kwam van den
landbouwer A. J. P. Kakebeeke om zijn
aardappels naar huis te halen, kwam
hij tot de zeer eigenaardige ontdekking
dat ze allen verrot waren en een on
dragelijke stank afgaven, terwijl er aan
de kleine aardappels die er dicht bij
lagen even als aan de aardappels van
Krul
d. lie
0, Gr.
00 st.
fe-10,
rijzen
seurré
4, II
5, Bé.
Lérode
Ham
peer 6
3—5,
II 9—
jiesser
Elsa
iMaag-
prit de
rerzik-
Souve-
Spek-
|0—15,
Wijn-
ïgzoet
lef leur
|ée ex.
Kroon
|aradijs
msche
3—8,
11—12,
5, Ja-
Para-
2—18,
7, No-
8—7,
Peas-
Pr in-