éL.M* is er Nf*
BINNENLAND.
ZEELAND.
NUMMER 219.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
17 SEPTEMBER 1934.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
Een wijs besluit
Hoog- en Laagwater te Vtissingen.
Hoog- en Laagwater te Wesneldioge,
yrwittctttl*
MIDDELBURGSCHE COURANT
jajblaci Voor Middelburg, Goes en agent-
ic!jap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Soes IS et. p. vi. Advertentiën 30 ct. per
regel» Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
22* GOESCHE COURANT^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgscbe Courant"; Bureaux Lange Sint Pietersiraat te Middelburg,
Telefoon Redactie 26S, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES; Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bi) het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereen!ging de Nederland, che Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetnigisgea V
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. - RsbrfaÊ
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 rcgïtïs,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. ?*i«ï
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer ci?n-
rant" 10 ct. extra Bewij snoramert 5 rent
Toen de Ver. tot vereenvoudiging
van onze schrijftaal te 's-Gravenhage
nu eenigen tijd geleden beraadslaagde
over haar houding t.o.v. het compromis-
Marchant, heeft schrijver dezes een in
leiding gehouden over „De dagbladpers
en de vereenvoudiging onzer spelling."
Aan het slot daarvan is het volgen
de gezegd:
„De dagbladen zullen een zeer be
langrijke taak te vervullen hebben bij
het omschakelen van De Vries en Te
Winkel op Marchant.
„De onderwijzers, de leeraren, de
hoogleeraren hebben tot taak de kin
deren, de jeugd en de jonge menschen
de nieuwe spelling bij te brengen. Ik
onderstel, dat dat steeds gemakkelijker
zal blijken te gaan, naarmate de leer
lingen dichter bij den aanvang van den
leerplichtigen leeftijd staan.
Maar dan komen nog de honderd
duizenden Nederlanders die de school
banken reeds verlaten hebben, die m
het drukke werkende leven staan, en
die misschien reeds een groot deel van
een menschenleeftijd aan De Vries en
Te Winkel gewend waren. Bij dezen
zullen slechts dagelijks terugkeerende
en voldoende belangwekkende en boei
ende leesoefeningen de nieu
we spelling ingang kunnen doen vin
den; voor een paar mil-
lioen Nederlanders b e-
teekent dit, dat zij de
spelling-Marchant in
hoofdzaak uit en door
de dagbladen zullen
moeten leeren.
„De taak, volwassen Nederland aan
de veranderde woordheelden snel en
g°ed te wennen, zoo goed, dat reeds
na korten tijd de gevoelsbezwaren ver
dwenen zullen zijn en voor de nuchtere
waardeering der vereenvoudiging del
tijd aanbreekt, rust naar mijn overtui
ging dus voor het grootste deel op de
schouders der dagbladen.
„Ik hoop en verwacht, dat zij deze
gemeenschappelijke taak zullen ver
staan en haar naar beste weten en
krachten zullen trachten uit te voeren.
Er was en er is nog oppositie in de
dagbladwereld, maar zij is stellig loy
aal en verstandig. ^ij zal, naar ik ver
trouw, inzien dat, als er een
regeeringsregeling komt,
die op de scholen wordt
ingevoerd, er haar maar
één goede weg open
staat om den dan onont-
koombaren warwinkel
van den overgangstijd
zoo snel m o g e 1 ij k op te
r u i m e nkrachtige medewerking."
„loezeggen kan ik die medewerking
naturlijk niet; haar voorspellen,;
en naar ik meen niet zonder eenigen
goeden grond, wel".
Sindsdien kwamen het Kamerdebat,
de moties Tilanus en Moller, het ge
wijzigde compromis nu niet van
Marchant, maar van den
geheelen Ministerraad'
en tenslotte het Kon. Besluit, waar-
Dij tot invoering der nieuwe spelling
°P betrekkelijk bescheiden schaal be
sloten werd.
Wat zouden de dagbladen nu doen?
Journah!ftUUrTzV-an den NederIandschen
slechts v ®n "nng»T.,dat in dezen
kon maken ZW edell>k £ezaê gebruik
de quaestie ~~A l l uitsPraak in
vlakte: elk'bWi ZIch °P de
zelf maar uitmakend J°°r la
dingen in den NtV Z.le.n de ^erhou-
niet te verwonderen V besluit
Thans is bekend
deze zaak betrekkind ^et °P"
sluit van het bestuur d ende be-
van dagbladdirecteuren d vefeeniging
Het luidt positief afwijzend-
„De omstandigheid, dat o0k j
geering zelve voor haar stukke
de nieuwe spelling niet heeft n°^
M-Vi®len en de spellingquaestie ThT"
bhjkhjk nog niet haar definitief eindl"
heeft gevonden, heeft het Bestuur. 6
doen hesluiten om den leden, resn
hoofdredacties, te adviseeren nog de
oude spellling te blijven gebruiken en
nog niet tot de invoering van de nieu
we spelling, waaraan voor de bladen
zoo groote moeilijkheden van techni-
schen en organisatorischen aard ver
bonden zijn, over te gaan."
Wij kunnen ons indenken, hoe men
tot dit besluit gekomen is. Maar be
wonderen kunnen wij het niet, wijl het
naar onze meening niet getuigt van
juist inzicht ten aanzien van den wer-
kelijken stand van zaken, noch ten aan
zien van de cultureele taak, die de dag
bladen in dit opzicht en op dit oogen-
blik hebben
Het op gevoelsgronden berustende
verzet tegen de vereenvoudiging is
zoo hevig, dat men als de struisvo
gel in de woestijn de realiteit niet
zien kan.
De ze werkelijkheid is
echter, dat de nieuwe
spelling binnen het jaar
Nederland veroverd zal
hebben. Men komt haar nauwe
lijks twee weken na de officieele in
voering en erkenning, met den dag al
méér tegen; het onderwijs aanvaardt
de nieuwe spelling naar wij op
goede gronden mogen aannemen bin
nenkort in heel Zeeland ook! zoó
al niet overal, dan toch in de overgroote
meerderheid der openbare en bijzon-
derescholen; de spelling 1934 is haar
opmarsch begonnen en niets zal haar
tegenhouden.
En de dagbladen?
Met ingang van vandaag is het r.k.-
dagblad „Ons Noorden" overgescha
keld; 1 October volgt de geheele Ar
beiderspers.
Na dit reactionaire besluit van 't be
stuur der N. D. P. moet afgewacht
worden, in hoeverre de overige Neder
landsche dagbladen zich aan het gege
ven niet bindende advies zullen
houden. Wij verwachten, dat de dag
bladen de een na den ander zullen
overschakelen, totdat het een baaierd
wordt waarmee niemand meer weg
weet. En dan zal er eenheid moeten
komen.
De schuld aan dien warkinkel rust
dan echter op de schouders van hen,
die blijk gaven te dezen opzichte de
teekenen der tijden niet te hebben
verstaan.
En ons blad?
Wij zullen dienen te onderscheiden
tusschen de verdediging van wat ons
juist en goed schijnt, en de practische
toepassing van dat o.i. juiste en goede.
Wanneer die practische aanwending
van het theoretisch bepleite schadelijk
voor ons bedrijf zou kunnen zijn, en
wanneer het tegenovergestelde de
niet-toepassing niet positief immo
reel is te achten, dan is het o.i. zake
lijk niet geoorloofd de belangen van
ons bedrijf op het spel te zetten ten
einde iets o.i. wenschelijks door te
drijven.
M.a.w.: wij achten het nuttig en
zelfs hoogst gewenscht, dat, waar de
Neder lands c h e dagbladpers
den stap niet .durft te nemen, de
Zeeuwsche pers haar taak wel zal
willen verstaan, en dus zal willen in
zien dat zij de komende verwarring in
Zeeland slechts effectief zal kunnen be
strijden door op de spelling-1934 over
te schakelen.
Maar wij denken er niet aan, dat op
ons eentje te doen.
Het ware te wenschen, dat de Zeeuw
sche Pers het in dezen onderling eens
zou kunnen worden, dan gaf zij daar
mede den lande een goed voorbeeld.
Maar mag dat niet gelukken, dan
zullen wij, hoezeer ons dit in dezen
tegen de borst stuit, als zoovele ande
ren op zien komen moeten spelen
DE BEGROOTING 1935 SLUITEND.
De belastingdruk niet ver
zwaard Nieuwe en drasti
sche bezuinigingen.
Naar de „Courant" verneemt, zal de
Rijksbegrooting voor 1935, die Dinsdag
a.s. vergezeld van de millioenennota
aan de Staten-Generaal zal worden
aangeboden, in den gewonen dienst
zonder tekort sluiten. Dit resultaat is
echter niet bereikt dan na het invoeren
van nieuwe en drastische bezuinigings
maatregelen.
Bij den opzet van deze begrooting is
de regeering uitgegaan van het stand
punt, door minister Colijn op 28 Juni in
de Eerste Kamer geformuleerd in de
woorden: „Aan verzwaring van lasten
valt op dit oogenblik niet meer te den
ken
Het kabinet heeft er dan ook naar ge
streeld een sluitende begrooting te ver
rijgen door verlaging van het niveau
der staatsuitgaven, zonder wederom
nieuwe heffingen in te voeren.
Het ergste dwaalt gewis de man
die denkt dat hij niet dwalen kan.
Waar een zeer belangrijk percentage
der uitgaven voor den gewonen dienst
bestemd is voor rente en aflossing op
de staatsschuld en voor pensioenen, en
op dit bedrag een aanmerkelijke bezui
niging niet mogelijk is, moet deze ge
vonden worden op het resteerende be
drag (overigens nog het grootste deel).
De materieele uitgaven bedragen onge
veer 20 pet. der begrooting van elk de
partement, en de noodzakelijke inper
king kan dus ook daarop niet in vol
doende mate gevonden worden. VolL
gens het genoemde blad zal dan ook het
streven der regeering gericht zijn op
verlaging van het peil dier uitgaven voor
salarissen en loonen, door inkrimping
der staatsbemoeiennis op verschillend
gebied en inperking van het ambtelijk I
apparaat, dat in de laatste decennia ge
stegen is in een omvang, die niet even
redig is aan de toeneming der bevolking,
doch veroorzaakt werd door de steeds
uitgebreidere bemoeienis der overheid
op het terrein van het publieke leven.
Het departement van Onderwijs,
welks begrooting ver over de honderd
millioen loopt, zal uiteraard een belang
rijk deel der besprekingen moeten leve
ren.
Behalve de bezuinigingen, die reeds
in het afgeloopen jaar zijn ingevoerd,
wordt gezocht naar een mogelijkheid de
uitgaven voor het onderwijs nog meer
te beperken. Daarbij zal zoowel het
openbaar als het bijzonder lager en mid
delbaar onderwijs offers moeten bren
gen.
Bij het b ij zonder onderwijs
zal de bezuiniging ver
kregen moeten worden behal
ve door opheffing van
dwergsc holen, door een sterk
doorgevoerde concentra
tie van scholen op genuan-
ceerden Christel ij ken
grondslag.
Voorts zal onderzocht worden in
hoeverre ook een reorganisatie van 't
hooger onderwijs een behoorlijke be
sparing zal kunnen opleveren, hetzij
door opheffing van een universiteit,
hetzij door opheffing van faculteiten
aan sommige hoogescholen.
HERDENKING VAN DE LOMBOK-
EXPEDITIE.
Ter herdenking van de expedit e naar
Lombok in 1894 zal op Zaterdag 29 Sept.
te 11 uur een bijeenkomst worden ge-
honden van oud-strijders in de zalen van
van den dierentu'n te Den Haag. Daar
zal ook door de deelnemers een koffie
maaltijd worden gebruikt. Na afloop
wordt met de Kon. Milita're Kapel aan
het hoofd, gemarcheerd naar het paleis
Huis ten Bosch alwaar front zal worden
gemaakt naar het paleis, en waar de
oud-strijders voor de Koningin zullen
paradeeren.
rnet ledikanten waschtafels, wieg, aan-'
kleedtafel, badkuip, gewone tafeltjes,
stoeltjes, enz. enz. De ledikantjes zijn
allen bezet door patientjes, elk in een
ander nachtcostuum gestoken. Ook de
zusters zijn present, geheel gekleed vol
gens de dracht van het Gasthuis. Alles is
smaakvol, in de juiste verhoudingen, en
praktisch uitgevoerd. Zoo kunnen alle
popjes b.v. verkleed, alle bedjes afge
nomen en weer opgemaakt- In de kasten
bevindt zich nog reserve-linnengoed. Elk
vertrek kan electrisch verlicht worden,
en het batterijtje, dat voor den stroom
zorgt, is in een paar seconden door een
ander te vervangen.
Hef is een buitengewoon mooi en in
teressant stuk, dat op den bazar veel
aandacht zal trekken en zeker ook een
flink aantal guldens in de kas van het
Crisis-comité zal doen vloeien!
Behalve de reeds genoemde aan het
Gasthuis verbonden dames, die met zoo
veel liefde, smaak en geduld dit kinder
ziekenhuis vervaardigden, dient ook de
hr. H. A. Barendsen, de monteur-por
tier, genoemd te worden, die het „man
nenwerk", als het gebouw, eenige meu
beltjes, den aanleg der verlichting, enz.,
voor zijn rekening nam
¥l!$SINGEN.
Kunstkring „Het Schouwspel".
Door de pl. afdeeling van kunstkring
„Het Schouwspel" wordt, zooals een
advertentie in dit nummer aankondigt,
op Donderdag a.s. in 't concertgebouw
alhier de eerste van een serie tooneel-
voorstellingen gegeven. Het groot Ne-
derlandsch Tooneel (artistiek leider Jo-
han de Meester) zal opvolgen „De hui
zen van den weduwnaar", tooneelspel
in drie bedrijven van G. B. Shaw.
WEU si mm.
Middelburg, 17-IV-34 Zaterdag en
Zondag: hoogste luchttemperatuur 26.5
°C.; (80 °F); laagste 16.2 °C (61 gr. F.).
Heden 9 h.: 17 °C; 12 h: 24.2 °C. Zater
dag/Zondag 5.2 mm, Zondag/Maandag
0.1 mm regen. Hoogste barometerstand
te dezer stede, in het afgeloopen etmaal;
769 mm; laagste 764 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 769.4 mm
te Helsingfors; laagste 746.8 mm te Ma-
linhead.
Verwachting tot morgenavond:
Matige, tijdelijk toenemende Z, tot W.
wind, zwaar bewolkt tot betrokken met
veel kans op regen of onweer, later op
klarend, koeler overdag.
Zon op: 6 h 37; onder 19 h 11. Licht
op: 19 h 41. Maan op: 16 h 33; onder:
23 h 39. V.M.: 23 Sept.
(Zomertijd.)
Westkapelle is 28 min, en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later.
(S Springtij.)
September.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 17 7.38 20.17 1.35 14.07
Di. 18 9.02 21.57 2.48 15.35
Wo. 19 10.41 23.25 4.30 17.20
(Zomertijd.)
September.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 17 9.14 21.46 2.36 15.07
Di. 18 10.34 23.24 3.50 16.31
Wo. 19 12.16 24.58 5.29 18.14
«IBBEIB0RB.
Een verdwaalde Zwaan?
Zaterdagmiddag zagen wij in het ka
naal alhier een zwaan zich in statigen
gang voortbewegen. Een vreemd ge
zicht was het 'n verdwaalde uit onze
vesten, of een vasten klant? Wellicht
wilde dit dier zijn vleugels eens wat
verder uitslaan.
ao£s.
VOOR DEN CRISIS-BAZAR.
Een mooi werkstuk.
Wij werden in de gelegenheid gesteld
reeds een werkstuk te bezichtigen, dat
gemaakt werd voor den Goeschen Crisis-
bazar, die 29 Sept- 1 en 2 October, in
Schuttershof zal gehouden worden.
Dit werkstuk, vervaardigd door de
zusters, en het hoofd der huishouding
van het Gasthuis, Oostwal, onder leiding
der directrice, is een kinderziekenhuis-
interrieur uitgevoerd in den geest der
bekende poppenhuizen, waarvan één
wand open ts gelaten. De afmetingen
van het „gebouw" zullen plm. 75 cm
hoogte, diepte en breedte bedragen. Het
is een benedenverdieping, ingericht als
groote ziekenzaal, en een eerste étage,
welke een kleine ziekenzaal en een bad
kamer bevat. Deze drie vertrekken zijn
geheel naar de eischen destijds ingericht,
ZUID-BEVELMD.
BAARLAND. Zateidag j.l. vierde mej.
Cath. Witte-Riemens haar 80en geboor
tedag, lil den loop van den dag ontving
zij verschillende cadeaux. De buurjon
gens hadden haar stoel met groen en
bloemen prachtig versierd- 's Avonds
bracht het fanfarecorps „Prinses Ju
liana" een serenade aan de jarige, de
vele belangstellenden zongen haar een
„lang zal ze leven" toe, waarbij zij zelve
daptser meezong. Haar echtgenoot dank
te met enkele welgekozen woorden voor
de bewezen eer.
KAPELLE. Zaterdagavond werd het
jongentje van den werkman H. Q, al-
bier door een fietser, zoodanig aange
reden, dat directe geneeskund:ge behan
deling noodzakelijk was, welke dr- W.
F. Pfeiffer verleende. Na voonoopige be
handeling /werd het jongentje overge
bracht naar het ziekenhuis te Goes.
KLOETINGE. Op de Vrijdag en Za
terdag gehouden bloemen en fruit ten
toonstelling waren, zooals gemeld, ook
ingezonden de bloemen der schoolkin
deren, In het voorjaar worden foor t
gemeentebestuur de plantjes aan de
schooljeugd verstrekt en de resultaten
waren heden te zien in de galerij bij
den ingang der tentoonstelling.
Zaterdagmorgen had de prijsuitreiking
door burgemeester Zandee, plaats Dui
delijk stelde spr. in het licht het doel,
waarvoor bloemen en planten aan de
schoolkinderen ter verzorging en verple
ging worden gegeven. Hij spoorde de
jeugd aan, bij volgende gelegenheden hun
best te doen om in de voorste gelede
ren te staan en er naar te streven een
prijs te bemachtigen. Natuurlijk kon
niet ieder een prijs krijgen maar het
ligt niet altijd aan de verzorging of
een plant goed gedijt, daa: hierbij ook
anderen factoren een woordje kunnen
meespreken.
De jury had de navolgende prijzen
toegekend: Kinderen der eerste klas
se (Begonia's) Jan Genefaas le prijs;
Nelly Holies'elle 2e; Wirn Eversdijk 3e.
Kinderen der tweede klasse (Begoni
a's) Jopie van de Velde le pr.; Jan
Höogstrate 2e; Jan Kruijs 3e; Kinderen
der derde klasse (Geraniums) Ko Son-
ke le pr.; Plootje Oele 2e; Jan de
Klerk 3e; Kinderen der vierde klasse
(Fuchsia's) Nelly van 't Veer le pr.;
J, Korstanje 2e; J. Leijs 3e; Kinderen
der vijfde klasse (Coleus) Jan Paarde-
kooper le pr.; Mina Kole 2e; Dies Kor
stanje 3e; Kinderen der zesde klasse
(Salvia's) Janna Hoogstrate le pr.; Bet-
je Dalebout 2e; Kris Kole 3e; Kinde
ren der zevende klasse (Salvia's) Betf
je Polderman le; Zus de Braai 2e; Ri
nus Poortvleit 3e.
Na de prijsuitreiking, waarbij de bur
gemeester ieder kind een woord toe-
B M c
Zie annonce pag„ 4.
(lngez. Med.)
voegde, gaf de heer S. K. Phaff, tech
nisch ambtnaar b. d. Plantenziekten-
kundigen dienst te Goes wenken op t
gebied der verzorging van kamerplan
ten.
Des Zaterdagsavonds, juist toen er
op de tentoonstelling een zeer groote
belangstelling was, en terwijl, „Cloe-
tings Gemengd Koor" een uitvoering
gaf, kwam er een onweersbui opzetten,
die voor de meeste aanwezigen aanlei
ding werd, om hun eigen woning weer
op te zoeken. Het is erg jammer dat
deze laatste succesvolle avond zulk n
einde moest nemen.
IERSEKE- Verschillende visschers uit
Ierseke visschen ondei Terneuzen veel
mosselzaad, maar ook veel oude been
deren. Deze week had een vaartuig niet
minder dan een roeiboot vol, die alle
naar het museum te Middelburg werden
opgezonden. Ook werd een fraai be
werkte steen opgevischt, die voor be
langstellenden :s te bezichtigen bij schip
per Lamper. Men weet niet, uit wat voor
tijdperk zoon fraai bewerkte steen kan
afkomstig zijn.
Bliksem ingeslagen.
IERSEKE- Tijdens het hevige onwe-
der dat zich Zaterdagavond boven onze
gemeente ontlastte, sloeg de bliksem
door een dakraam in de woning van den
heer E. de S. aan de 11 Schotte en ver
wijderde zich door een ander dakraam
dit verbrijzelende en op de straat wer
pende. Verder geen schade.
NOORD-BEVELAND.
KORTGENE De vereeniging voor
„Werkloozen-Onfspanningfi-Zorg", ver
gaderde Zaterdagavond in hotel „Graaf
van Buren" alhier.
Onder leiding van den heer P. Noord-
hoek hebben in de afgeloopen maanden
eenige jongelui getracht leden ep dona
teurs te werven en giften in te zamelen
voor de vereeniging, welke zich ten doel
steil gedurende den a.s. winter aan de
werldoozen en vooral aan de jongeren
onder hen, eeu'ge avonden per week
ontspanning en ontwikkeling te ver
schaffen-
Het bestuur werd samengesteld uit P.
Noordhoek voorzitter, Davien Matlhijs
secretaresse en K. de Vos penningmees-