GOISCHE
ZEELAND.
Vóór orde en eenheid
tegen verslonzing en
bederf.
m
BliHENLAND.
STOOMWASSCHERIJ „ZEELAND"
WEESt Ei mm.
NUMMER 206.
TWEE BLADEN.
ZATERDAG
1 SEPTEMBER 1934.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
DE KWESTIE DER.
DUITSCHE SCHULDEN.
Langevielesingel D 197 - Tel, 637
Tarief per kilo en per stuk.
MIDDELBURG.
GOES.
Hoog- en Laagwater te Vllssingea.
September.
Hoogwater.
7.25 19.56
8.32 21.14
9.55 22.42
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
Bloemententoonstelling.
in
MIDDELdUQGSCHE courant
jn^iblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Viissingen 2.30, elders 2.50 per
jswartaai Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 et. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
gij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bg het Bureau voor Pnbliciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rsbrid
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. ssef
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer eou°
rant" 10 ct. extra Bewij snommers 5 cent
-on-
slop-
ering
St-
odig
ode-
nog
Dezer dagen ontleenden verschillende
dagbladen een stukje aan „Het Onder
wijs", orgaan van de ver. v. hoofden
van scholen in Nederland. Een goed
vriend van ons blad, die evenwel onze
inzichten ten aanzien van de invoering
eener vereenvoudigde spelling van de
Nederlandsche taal niet geheel deelt,
vestigt onze aandacht op dat stukje, in
de navolgende bewoordingen:
„Hierbij eenige taai-bloempjes uit op
stellen gemaakt door candidaten voor
de hoofdacte; door onderwijskrachten
dus, die al op de jeugd hun „kennis" on
zer schoone taal hebben overgebracht.
Een paar weken geleden gaf ik als
mijn toekomst-verwachting te kennen,
dat het met het geschreven Nederlandsch
knudde zal blijven, aangezien vele on
derwijzers te lamlendig, of zelf te wei
nig bekwaam, zijn om onze taal, in wel
ke spelling dan ook, behoorlijk te on
derwijzen, en omdat zij de energie mis
sen om hun leerlingen straf aan het ge
leerde te houden.
Als men deze staaltjes van onder wij-
zers-Nederlandsch gelezen heeft, kan
men dan iets voor mijn pessimisme ten
deze gevoelen
Aan het stukje in „Het Onderwijs" is
het volgende ontleend:
„Het streven naar vereenvoudiging
van onze spelling en naar vrij stelonder-
wijs, gaat gepaard met een algeheele
verslapping. De verslapping openbaart
zich allereerst in het negeeren van vast
gestelde regels, in het nemen van de
heele hand, nadat een vinger gegeven
was.
Wij hebben een kleine collectie sa
mengesteld uit de opstellen van candi
daten voor de hoofdacte; ze zijn gelicht
uit 136 paedagogische opstellen van dit
jaar. Uit deze collectie doen wij hier op
onze beurt weer een keuze.
„Het doel wat ieder zich stelt".
„Alles wat uit de handen der Schep
per komt.
„Het kind verminderd het spel"
„Hij vind het prachtig
„De verlegen en stillen kinderen".
„Kennis van hiegiene."
„De religieusche eenheidsschool."
„De tietel van het boek".
„De plaaten van Boeman en Knip."
„Men moet geen walchelijke platen
vertoonen."
„De opvoeding lijkt oogwaarschijnlijk
goed."
„De ataphistische theorie"...
Wij willen den factor van den min of
meer opgewonden toestand van den
candidaat niet uitschakelen. Maar als
we overwegen dat dergelijke fouten ook
regel zijn in de opstellen, die door de
hoofdacte-cursisten bij hun leeraar in
geleverd worden en dat brieven aan een
inspecteur, welke toch in alle kalmte
geschreven en nagelezen kunnen wor
den, niet vrij zijn van de gruwelijkste
taalfouten, dan is de onzuiverheid /an
de schrijftaal der onderwijzers van c1en
tegenwoordigen tijd toch wel een ern
stig verschijnsel
„Hier volgen nog een aantal staaltjes
van zonden tegen woordkeus, zinsbouw
en taaleigen.
„Met deze voornaamste trekken ge
sierd nam de 20ste eeuw een aanvang."
„Hoe licht plukken kinderen in par
ken geen bloemen af
„Het kind leert de planten aan den
lijve kennen."
„Men ging kijken naar het doel van
het vak.
„Men moet een open houding voor de
natuur hebben."
„De onderwijzer moet in de levendige
belangstelling van het kind zelf werken."
„De aesthetische kant heeft dit vak
ook in sterke mate in zich vertegenwoor
digd".
„Natuurlijke historie wordt in de la
gere klassen meer met andere vakken
zoo af en toe eens wat,".
Ziehier nog eenige losse uitdrukkin
gen:
„De oorzaak, die aan dit jokken te
gronde ligt".
„Zich zelf van 't leven benemen."
„Of men al een krachtige wil heeft,
zegt dit niets."
„Groos zijn theorie."
„Zij stelden groote aandacht aan het
spel.
„De eene groep zal elkaar steeds hel
pen."
„Het zal mij kunne stevigen in de
waarde van het spel,"
,,'t Is zoo welletjes Dergelijke taal
en stijl vinden we in zeer veel opstellen
van onderwijzers en onderwijzeressen,
die examen doen, om de hoogste be
voegdheid bij het lager onderwijs te ver
krijgen. Commentaar vinden we overbo
dig, waarom we willen eindigen met
twee vragen:
1. Aan prof. dr. J. H. Gunning Wzn.
Het woord „taalverslonsing" is door u
gebruikt; we weten niet meer waar en
wanneer; maar zou het niet noodig zijn,
dat u een veel krachtiger woord tracht
te vinden
2. Aan minister Marchant en aan de
commissie van advies inzake de spelling:
Gelooft u, heeren, dat, mét het streven
naar vergemakkelijking, de resultaten
van het taalonderwijs beter zullen wor
den Zou de mindere krachtsinspan
ning ook niet het gevolg kunnen zijn
van het toegeven aan vermeende be
zwaren
Hiermde is het terrein van den strijd
afgebakend, de opstelling der troepen is
allen lezers bekend gegeven.
Met één zeer belangrijk feit moet men
echter wel rekening houden: dat de spel-
ling-Marchant thans officieel van
kracht geworden is; de Ko
ninklijke Besluiten zijn verschenen; de
Koningin heeft dus onderteekend en be
krachtigd wat haar door den g e h e e 1 en
ministerraad ter zake is voorgesteld.
De strijd om de spellingvereenvoudi
ging is hiermede principieel beslist.
Het gaat nu onherroepelijk
een baaierd worden.
Dat kan niet anders.
En er is maar één uitweg: een snelle,
volkomen aanpassing.
Nu is de sop de kool niet geheel
waard. Men doet het vanwege de tegen
standers graag voorkomen, alsof we nu
voortaan een krankzinnig taaltje zul'en
gaan spellen. Zoo-iets: „De heer gav de
knaap so maar seven foetsoekers kado
en hei sei daarbei, dat ut tog sulk mooj
weer was fandaag".
Dat is onzin, baarlijke onzin natuur
lijk, maar men heeft zich zelfs van gezag
hebbende zijde niet geschaamd op deze
wijze stemming te maken tegen de ver
eenvoudiging.
In werkelijkheid zal men het echter
bijna niet merken. Enkele woordbeel
den moeten even wennen er zijn voor
den schrijver wat puzzeltjes minder, en
dat is alles.
Wij zijn uitermate verheugd, dat mi
nister Marchant den Gordiaanschen
knoop, welke minister Heemskerk ju
nior lang geleden is begonnen te leggen,
nu eindelijk eens doorgehakt heeft.
Maar het zwaartepunt van deze heele
zaak ligt toch elders: bij de motie Mol-
ler. We mogen het gerust zóó formulee
ren: het was een handige zet van mi
nister Marchant om via de motie-Mol-
ler de verworpen vereenvoudiging, ge
wijzigd op de hoofdbezwaren der Ka
mer, alsnog binnen te loodsen,
Goed, dat zij dan zoo. Dat neemt niet
weg, dat de motie-Moller volkomen
juist gezien was. En dat nu de dure ver
plichting op den minister rust, deze mo
tie naar haren geest strak uit te voe
ren. Dubbel zwaar geldt deze verplich
ting, nu de minister de motie die strenge
orde en eenheid eischte, mede als pols
stok gebruikte, om tóch den overwal der
vereenvoudiging te bereiken, schoon de
motie Tilanus den stroom der tegenge-
richte welsprekendheid schier onover
brugbaar verbreed scheen te hebben.
Voor de meeste belangstellenden
heeft de strijd om de vereenvoudiging
in het L>randpunt gestaan. Die strijd is
in principe beslist: men richte nu zijn
belangstelling op het tweede brandpunt.
Nu is de baan vrij, de thans niet meer
als logisch aanvaarde moeilijkheden
voor het spellen van de Nederlandsche
taal zijn opgeruimd, nu dient de opbouw
krachtig ter hand genomen te worden.
Er is A gezegd, nü moet men ook B
zeggen.
En B omvat deze twee begrippen:
strenge orde en eenheid, en
daarnaast, of liever daarenboven groo
te zorg voor taalkundige en
stylistische zuiverheid
van onze schoone Nederland
sche taal.
Vóór eenheid en orde, tégen verslon
zing en bedref
Bewaar uw tong van het kwaad en
uw lippen van bedrog te spreken.
Een regeling tot stand gekomen
voor rente-vorderingen e.d.
Bevredigend resultaat.
De onderhandelingen, die sinds be
gin Juni tusschen de Duitsche en Ne
derlandsche regeeringen gevoerd zijn
over de schuldenkwestie hebben, naar
officieel wordt medegedeeld, thans ein
delijk tot een resultaat geleid. En een
resultaat, dat, gezien de omstandighe
den bevredigend genoemd mag wor
den. In het kort komt het hierop neer,
dat de Nederlandsche schuldeischers
hun rente geheel of goeddeels binnen
zullen krijgen. Zonder twijfel is dat suc
ces te danken aan het feit, dat Neder
land een der beste afnemers van
Duitschland is, zoodat de Duitsche re
geering, uit vrees voor pijnlijke repre
saille-maatregelen (ten aanzien van het
goederen-verkeer, nam Nederland het
wapen der clearing reeds ter hand) ten
slotte toegestemd heeft in een afzon
derlijke overeenkomst met Nederland.
(Zooals men weet, krijgen de schuldei
schers in landen, die niet veel goederen
uit Duitschland invoeren, zoo ongeveer
geen cent).
Wij laten hier de bijzonderheden der
tot stand gekomen regeling volgen:
I. Vorderingen uit obligaties (met uit
zondering van de leeningen Dawes en
Young):
Voor zoover de rentevoet 434 pet. ot
minder bedraagt, zal transfer (overma
king) voor het volle bedrag plaats heb
ben;
voor zoover de rentevoet meer dan
4 34 pet. bedraagt, zal 434 pet. als rente
worden getransfereerd, terwijl het meer
dere desgewenscht eveneens zal wor
den overgemaakt om op nader omschre
ven wijze ten behoeve van obligatiehou
ders te worden aangewend voor een
gedeeltelijke terugbetaling van cle
hoofdsom.
II. Vorderingen uit aandeelen:
Voor zoover het dividend 434 pet. van
het nominale bedrag van het aandeel
of minder bedraagt, zal transfer voor t
volle bedrag plaats hebben;
voor zoover het dividend meer dan
4 34 pet. van het nominale bedrag van
het aandeel bedraagt, zal behalve 434
pet., bovendien worden getransfereerd
een bedrag gelijk aan de helft van het
verschil tusschen 434 pet. en het door
den debiteur gedeclareerde netto-divi
dend;
ten aanzien van winstbewijzen en van
dividendbewijzen behoorende bij niet op
een nominaal bedrag luidende aandeeien
zal drie-vierde van de opbrengst wor
den getransfereerd.
III. De opbrengsten uit huren en pach
ten zullen worden getransfereerd.
IV. Andere vorderingen, uit hoofde
van particuliere geldleening'en, hypo
theken enz.
Voor zoover de rentevoet 4% pet. ol
minder bedraagt, zal transfer voor het
volle bedrag plaats hebben:
voor zoover de rentevoet meer dan
434 pet. bedraagt, zal 434 pet. als rente
worden getransfereerd, terwijl het meer
dere eveneens zal worden overgemaakt;
indien de schuldeischer dit meerdere
accepteert, zal de hoofdsom zijner vor
dering met een gelijk bedrag vermin
derd worden.
Bij een en ander blijven dan voor de
Duitsche schuldeischers de verplichtin
gen tot aflossing ingevolge de leenings-
voorwaarden bestaan.
Ter toelichting van een en ander
wordt van regeeringswege nog het
volgende gemeld:
In herinnering zij gebracht, dat de
Duitsche Rijksbank op 14 Juni 1934 be
kend maakte, dat gedurende het tweede
halfjaar 1934 geen enkel bedrag in con
tanten voor bovengenoemde vorderin
gen zou worden getransfereerd en dat
de houders funding-obligatiën zouden
kunnen ontvangen, welke na 1 Januari
1935, indien de deviezenpositie van de
Rijksbank dit alsdan zou toelaten, zou
den worden ingekocht a 40 percent.
Hierdoor verviel de wijze van betaling,
welke tot dusver had gegolden, namelijk
gedeeltelijk in contanten en gedeeltelijk
in scrips. De nieuwe regeling voor de Ne
derlandsche schuldeischers moest dus
op een geheel andere basis dan de beide
vorige regelingen, die voor het tweede
halfjaar 1933 en het eerste halfjaar 1934
hadden gegolden worden opgebouwd.
Weliswaar kon de ingewikkelde scrip
regeling door een eenvoudiger regeling
worden vervangen, maar daartegenover
rezen zeer groote nieuwe moeilijkheden,
omdat er rekening mede moest worden
gehouden, dati het transferprobleem
voor Duitschland sinds het vorige half
jaar (door welke oorzaken blijve thans
in het midden) nog neteliger en het ge
brek aan deviezen nog nijpender was
geworden. Als gevolg hiervan kon voor
Nederlandsche schuldeischers niet meer,
zooals bij de beide vorige regelingen,
transfer van de volle 100 pet. der kapi
taalopbrengsten worden verkregen.
Daar de Nederlandsche regeering niet
als trustee der Nederlandsche schuld
eischers kon optreden, omdat zij daartoe
uiteraard niet was gemachtigd, blijven
de Nederlandsche crediteuren geheel
vrij om langs andere wegen dan de in
het gesloten protocol aangegevene, hun
onbetwist recht op integrale betaling
van de hun toekomende rentén te ver
werkelijken. Hun rechten worden op
geen enkele wijze verkort. De regeering
acht het in de gegeven omstandigheden
echter niet in het algemeen belang ge
durende den loop der gesloten overeen
komsten dwangmaatregelen toe te pas
sen ten einde meer voor de crediteuren
te verkrijgen dan in de bovengenoemde
overeenkomst werd bedongen.
Ten aanzien van de betaling van cou
pons der Dawes- en Youngleeningen ver
vallende tusschen 1 Juli en 31 Decem
ber f934, kan dezer dagen een nadere
mededeeling worden verwacht.
BELEEDIGEND NUMMER VAN
„VOLK EN VADERLAND."
De regeering dreigt.
Het nummer van „Volk en Vader
land", het orgaan van de N.S.B., van
verleden week Zaterdag bevatte een
afbeelding van dr. Colijn, die naar de
meening der autoriteiten, als beleedi-
gend voor den minister moet worden
beschouwd. Naar de Tel., waaraan wij
dit ontleenen, verneemt, heeft de poli
tie thans van hoogerhand last gekregen,
om, indien met dit nummer van „Volk
en Vaderland" of met andere bladen,
waarin beleedigende afbeeldingen of
lectuur voorkomen, wordt gecolporteerd
deze bladen in beslag te nemen en pro
ces-verbaal op te maken tegen de ver-
koopers. Deze maatregel geldt ook voor
andere politieke bladen.
(De geïncrimineerde afbeelding is
ons bekend. Indien zij als maatstaf zai
gelden voor wat in den vervolge niet
of wel gepubliceerd mag worden, loopt
ook elk komend nummer van bladen als
de „Tribune" en de „Notenkraker" ge
vaar, in beslag te worden genomen. De
afbeeldingen en geschreven uitingen in
deze bladen zijn door de band nog er
ger dan wat „Volk en Vaderland" pres
teert. Red.)
Middelburg.
(Ingez. Med.)
Een telegram van gelukwensch
aan de Koningin.
De Oranjevereeniging alhier zond gis
teren een telegrafischen gelukwensch
aan de Koningin.
De Abdijuitvoering.
Op het programma voor de AbdijuL-
voering van het Middelburgsch Muziek
korps op morgenmiddag van 12 tot I
uur treffen wij weder twee nummers op
verzoek aan, nml. „Rêverie!" van Vieux-
temps en „Méditation" „Ave Maria''
van Ch. Gounod.
Een oud-stadgenoot de heer D. v.
d. Jagt, herdenkt heden zijn 40-jarig
dienstverband bij de firma H. C. Wyers
distillateur te Dordrecht.
KONINGINNEDAG.
Na de waardige gedachtenisviering
Donderdagavond door de Oranjevereeni-
Middelburg, l-IX-'34. Vrijdag hoogste
lucht temperatuur 21 °C (70 °F); laag
ste 11.7 °C (53 °F) Heden 9 h: 17.9 °C;
12 h: 15.8 °C. 0.3 mm regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 762 mm; laag
ste 759 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 771.0 mm
te Vardoe; laagste 748.9 mm te Weenen.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige O. tot N. wind, half
tot zwaar bewolkt of betrokken, waar
schijnlijk regen, zachter des nachts, la
ter weinig verandering in temperatuur.
Zon op: 6 h 11; onder: 19 h 48. Licht
op: 20 h 18. Maan op: 22 h 55; onder: 16
h 06.
Zondag 2 September. Zon op: 6 h 12;
onder: 19 h 46. Licht op: 20 h 16. Maan
op: 23 h 52; onder: 16 h 57. N.M.: 9 Sept.
(Zomertijd.)
Westkapelle ie 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veerg is 38 min later
(S 3= Springtij.) s
Za.
Zo.
Ma.
1
2
3
n.aagv/atei
1.32 13.50
2.26 14.58
3.42 16.22
(Zomertijd.)
September.
1 Hoogwater. Laagwater.
Za. 1 9.01 21.24 2.36 14.52
Zo. 2 10.02 22.38 3.30 15.56
Ma. 3 11.26 24.10"' 4.42 17.18
ging, is de Koninginnedag zelf zeer rus
tig verloopen. Eenigste teekèn was het
wapperen van vele driekleuren, terwijl
voorts het volksconcert van „Euphonia"
eenigermate nationaal getint was. In-
tusschen bestond er voor dit concert
een zeer groote belangstelling! Een be
langstelling die dit concert, en de keu
ze van het programma en de goede mu
ziek ook volkomen verdiende
De bloemententoonstelling van school
A., welke in Schutershof gehouden wordt
werd Vrijdagavond officieel geopend
door het schoolhoofd, den heer Van der
Hamme. Onder de aanwezigen merkten
we o.a. op: de heeren Hajenius, burge
meester van Goes; Van Ballegoyen de
Jong, secretaris; wethouder Van Melle;
Stoopman, inspecteur L. O.; Klooster
man, oud-hoofd van school A.
De hr. v. d. Hamme, sprak een kort
woord van welkom, in het bijzonder tot
de hierboven genoemde heeren. Vervol
gens wees spr. op het nut van een der
gelijke tentoonstellingen, waarmede be
oogd wordt, bij de kinderen liefde voor
plant en bloem aan te kweeken. Daar
om moet deze gebeurtenis ook een kin
derfeest blijven en zoo beschouwd wor
den. Spr, bracht verder dank aan allen,
die aan het tot stand komen van deze
tentoonstelling hun medewerking ver
leenden, en verklaarde haar daarna ge
opend.
De genoodigde gingen daarna de fraaie
bloemen en planten bezichtigen, die
weer op zeer smaakvolle wijze in per
ken verdeeld en gerangschikt zijn. De
bijdragen van bloemisterij Reijerse, Wil
lem Zelleweg, en de Jonge, bestaande
uit zeer fraaie bloemen en planten, dra
gen een groot deel aan het suces bij-
De groote zaal van Schuttershof is in
derdaad in een bloemenhof herschapen!
Verder zijn aan de tentoonstelling nog
een aantal attracties verbonden, als: een
loterij, het raden van een aantal peper
munten in een flesch, het ontdekken
van fouten in één der perken, enz., be
nevens een wedstrijd in het maken van
boquetten door door de kinderen. De
jury hiervoor bestaat uit de hrn: "A.
Blok, S. K. Phaff, B. Reijerse en Joh. A.
W. Swart. De eerstgenoemde drie hrn.
vormden ook de jury voor den grooten
wedstrijd, waarvan hieronder de uitslag
volgt: Aceratum: Liesje Looijen 2e pr.;
Geranium: Adr. Trimpe le pr., Henk
Trimpe-Burger 2e pr„ Rudolf Heintz-
bergen 3e pr„ Rinüs Traas 4e pr., Hen
drik Mijnsbergen 5e pr.; Fuchsia: Koosje
Weststrate le pr,, Neeltje Rejack 2e pr.,
Dientje Reijerse 3e pr., Jopie Bazen 4e
pr.; Coleus: Bep Dootjes le pr., Max
