DE VREEMDELING VAN
SILVERDALE
HONIGS BOUILLONBLOKJES thans 6 voor SO cl
KRONIEK van den DAG.
BINNENLAND.
ZEELAND.
LANDBOUW.
RECHTSZAKEN.
HANDEL EN NIJVERHEID.
ZELP NIET MEER IN BESLAG GENOMEN
DE WASCHTUD IS NU VDU GEItOMEN
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1934. No. 203.
VLISSINGEN.
WAtGHEREN.
■UiD-BEYEUHO.
De Paus over de bioscoop.
„Een groot kwaad in de mo
derne samenleving!"
Er is eenigen tijd geleden in Venetie
een tweejaarlijksche kunsttentoonstel
ling gehouden, waaraan toen verbonden
was een congres van bioscoopdirecteu
ren en van de filmpers. Tot de uitstapjes
en andere bijzonderheden, die zulke con
gressen een verhoogde aantrekkelijkheid
moeten geven, behoorde ditmaal een
audiëntie door het hoofd der Roomsch-
Katholieke kerk, Paus Pius XI. Op het
verzoek tot deze audiëntie antwoordde
de Paus, dat hij de heeren van de bios
coop-journalistiek bijzonder gaarne ont
vangen zou.
Dat bleek juist te zijn, maar dat „bij
zonder hield wel een.... bijzondere
verrassing voor de heeren in.Onze
Italiaansche correspondente schrijft ons
hieromtrent het volgende, hetgeen wij
onze eigen opvattingen ditmaal buiten
beschouwing latende te belangwek
kend vinden om het onzen lezers te ont
houden
Zooals uit zijn toespraak bleek had de
Paus de heeren van de bioscoop-pers
een hartig woordje te zeggen; het was
daarom zijn uitdrukkelijk verlangen dat
niet eenige afgevaardigden, maar het
geheele comité, geheel de pers van de
afdeeling: bioscoop haar opwachting zou
komen maken- Toen men in 's Pausen
tegenwoordigheid was toegelaten zeide
Pius XI, dat hij zich verheugde over dit
bezoek, omdat hij nu in de gelegenheid
was eens te zeggen hoe hij dacht over
dit groote kwaad: de bioscoop
in d .e moderne s a!m e n l'e v in g.
Door de kardinalen, bisschoppen, en
missionarissen die verspreid zijn over de
geheele wereld is hij goed op de hoogte
van de onderwerpen, die verfilmd, een
publiek van duizenden ja van millioenen
dagelijks op onwaardige, immoreele wij
ze bezighouden. De Paus was er, zoo
zeide hij, tot dusverre onkundig van, dat
er zooiets als een bioscoop-pers bestond,
maar nu hij dc vertegenwoordigers van
deze pers voor zich ziet, vraagt hij hun
in gemoede af, of de bioscoop wel zoo
veel kwaad zou stichten als de journa
list zijn plicht deed door zich tegen de
immoraliteit te keeren die door het witte
doek gepropageerd wordt „Het gaat hier
niet", zeide de Paus, „om de vraag of
de kinematograaf al dan niet religieus is,
maar of ze zedelijk of onzedelijk is: of ze
den mensch op een hooger dan wel op
een lager peil brengt. De statistische ge
gevens, die ons verstrekt zijn, vervullen
ons met de grootste zorg. Wij weten nu
dat niet minder dan 87 millioen voor 't
meerendeel jonge menschen, zich in één
enkele maand in de bioscoop verdrin
gen; onder de filmen die vertoond wor
den en publiek trekken is het percen
tage dergenen, waarvan een opvoeden
de kracht uitgaat of die een onschuldige
vreugde geven, zeer klein. Er is mij wel
eens bij wijze van troost verzekerd dat
er ook religieuse en moreele filmen ver
toond worden maar ik zeg u, dat ik al
leen maar vraag dat de bioscoop uit
sluitend zedelijke, opvoedende, in één
woord: gezonde filmen op het doek pro
jecteert. Ik doe een beroep op het gevoel
van verantwoordelijkheid van allen, die
verbonden zijn aan deze industrie; als
een zware last moest deze hen drukken
helaas de zucht naar winst brengt te
gemakkelijk de stem van het geweten
tot zwijgen; gelddorst voert tot demo
ralisatie tot den moreelen dood van ge
heele generaties. Wie het kwaad niet
bestrijdt is er medeplichtig aan", en de
door H. BINDLOSS.
19).
(Ingez. Med.)
Kolonel Barrington had tien jaar ge
leden de Silverdalesche kolonie gesticht.
Een aantal kennissen van hem, voor 't
meerendeel militairen, die om de een
of andere onrechtvaardigheid uit dienst
waren gegaan en een tiental jongere
zoons van adellijke Engelsche families,
die óf te weinig geld, öf te weinig ver
stand voor een militaire of diplomatie
ke carrière hadden, waren zijn eerste
mede-kolonisten geweest. Hij had ze op,
het land geïnstalleerd en van hem had
den ze het bedrijf geleerd; in 't begin
was de onderneming, door de hooge
graanprijzen, een groot succes geweest,
maar daarna was 't met een dalende
lijn gegaan. Tich had kolonel Barrington
er tien jaar voor noodig gehad om te
leeren begrijpen, dat mannen, die eiken
dag keurig in voorgeschreven kleeding
dineerden en die meer dan één derde
van hun tijd met kaartspelen of met 't
beoefenen van allerlei soorten sport
doorbrachten, onmogelijk als landbou
wers konden wedijveren met de ernsti
ge mannen uit Ontario of de krachtige
ploegers uit Dakota, die hun maaltijd in
minder dan tien minuten verorberden
en die minstens twaalf uur per dag
werkten.
Maar ondanks zijn ondervinding, wil
Paus citeerde uitspraken van de twee
grootste Italiaansche schrijvers, van
Dante en Manzoni waarin door den
eersten het beschrijven van misdaad als
misdadig gebrandmerkt wordt, terwijl
Manzoni zegt: „breng nooit uit een an
dere taal één woord over en nog veel
minder spreek het zelf uit een woord
dat als een toejuichen van de ondeugd
als een bespotten van de deugd zou
klinken!"
„Denk aan de zielen die door de bios
coop verwoest worden" riep Pius XI de
journalisten toe, „wees mede een werk
tuig in onze hand om de jonge, onbedor
ven menschen van den ondergang te
redden!"
Als gezegd: wij zullen ons ditmaal van
breedvoerig commentaar op deze merk
waardige uiting van een met zoo hoog
geestelijk gezag bekleed personage ont
houden. Slechts zij hier opgemerkt, dat
men dit scherpe oordeel natuurlijk moet
bezien uit den gezichtshoek der r.-katho-
lieke moraliteitsopvatting, en dat, zoo
als niet daar tegenover, dan toch daar
naast plaats kan zijn voor een iets mil
der oordeel.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND
VAN DE KONINGIN.
Ten aanzien van het tijdstip waarop
H.M. de Koningin, die thans geheel her
steld is, uit Noorwegen naar ons land
zal terugkeeren, is nog niets bekend.
Herfstdienstregeling K.L.M.
Wij ontvingen de Herfstdienstregeling
voor de Binnenlandsche Luchtlijnen,
ingaande 1 September a.s. Deze Herfsi-
dienstregeling is in 2 tijdvakken vet
deeld, nl. a) van 1 September tot en
met 6 October en b) van 8 October tot
en met 31 October.
Op de Zeeuwsche Lucht Lijn: Am
sterdam - Rotterdam - Haamstede - Vlis-
singen v.v. wordt de Herfsdienst op
Dinsdag 4 September a.s. ingevoerd,
daar tot en. met. 3 September de tvhans
geldende zomerdienst van kracht blijft.
Uit de dienstregeling blijkt, dat de dub-
beldaagsche dienst in beide richtingen
gehandhaafd blijft, terwijl het door en
kele kleine wijzigingen mogelijk was
betere aansluitingen te verkrijgen; te
Vlissingen op den bootdienst Vlissingen
-Breskens van den Provincialen Stoom-
bootdienst op de Westerschelde (dienst
regeling bekend tot en met 6 October],
en te Rotterdam en Amsterdam op Ge
voornaamste internationale luchtlijnen
De dienst op KnockeOostende ver
valt.
De dienstregeling van de lijn Gronin
gen-Amsterdam-Rotterdam v.v. onder
gaat slechts enkele kleine wijzigingen;
die op de lijn Twente-Amsterdam v.v.
wordt beperkt tot een enkeldaagschen,
en wel een ochtenddienst Twente-Am-
serdam en een middagdienst in omge
keerde richting.
De dienst op de lijn Eindhoven-Rot
terdam v.v. wordt eveneens beperkt tot
een enkeldaagsche: in de richting
Eindhoven-Rotterdam des ochtends, ïn
de het er bij hem nog niet recht in, dat
het ras, waartoe hij behoorde, door een
ander op zijde gestreefd en ten slotte
overtroffen zou kunnen worden. Deze
hooge dunk van eigen ras, benevens een
koppig vasthouden aan Engelsche ge
woonten en tradities, had hem heel wat
gekost; na tien jaar werken was hij lang
niet meer de welgestelde man, die Sil-
verdale met zooveel illusies gesticht
had. Maud Barrington was zijn pupil ge
weest, zelfs nu nog rustte het beheer
van haar land, hectare op hectare bouw
land, in zijn handen. De grond was uit
stekend, een van de landbouwers uit On
tario zou er waarschijnlijk kans toe ge
zien hebben, om in tien jaar een aardig
kapitaaltje bijeen te garen, maar voor
zulks een resultaat zou overleg noodig
geweest zijn, en Colonel Barrington was
niet iemand, wien overleg in geldzaken
natuurlijk afging.
„Ik zit te snakken naar nieuws", zeide
het meisje. „Begin maar bij het begin.
de prijs van tarwe. Te oordeelen naar 't
gezicht, dat u na 't lezen van uw brie
ven zette, is hij aan 't dalen".
Barrington zuchtte even. „Ja. De win-
ter-tarwe is twaalf cent de laagte in
't spijt me, dat ik je aangeraden heb, je
oogst vast te houden. Ik ben bang, als
't zoo doorgaal, dat de balans het vol
gende halfjaar weer naar den verkeer
den kant zal doorslaan."
Om den mond van het meisje gleed een
eigenaardige trek; 't was of zij even
glimlachte; ofschoon er in hetgeen Bar
rington haar juist verteld had geen re
den tot vroolijk-zijn lag. 't Was dan ook
de richting Rotterdam-Eindhoven
namiddags.
TENTOONSTELLING
„KUNST IN NOOD".
Geen bijzonder succes, De
loterij.
Gisteranavond had in de tentoonstel
lingzalen van den Kunstkring het Zuiden
te Vlissingen de sluiting plaats van de
tentoonstelling van „Kunst in Nood", die
aldaar van 11 Augustus af is gehouden.
De heer E. J. v a n D o r t lid van het
Comité „Kunst in Nood" en leider van
de tentoonstelling wees nog eens op het
werken van het comité, dat in enkele
weken f 30.000 tot f 35.000 bijeen had
en, in de eerste plaats dank zij de me
dewerking van H.M. de Koningin, zulk
een groot succes had. Hier te Vlissingen
is er zeker reden tot blijdschap en
vreugde voor de medewerking van ve
len, maar aan de andere kant is er ook
een wrange zijde- Spr. meende door zijn
verblijf in Zeeland van 1914 tot 1918
met vertrouwen ook deze tentoonstel
ling tegemoet te kunnen zien, maar in
17 dagen zijn er slechts 603 toegangsbe
wijzen, tevens loten, verkocht. Daar on
der zijn er ook nog een percentage aan
vreemdelingen gekomen, zoodat spr. tot
zijn spijt moet vaststellen, dat de Zeeu
wen, die hij toch zoo voor Oranjegezind
aanziet, in deze het Koninklijk voor-
baeld niet hebben gevolgd.
Dank bracht spr. aan allen, die het
Comité zoo krachtig hebben bijgestaan.
In de eerste plaats aan den burgemees
ter. Aan 't damescomité buiten Vlissin
gen, bestaande uit de dames mevrouw
V. d. Veur te Middelburg; mevrouw Van
Voorthuijsen te Domburg; mevrouw
Bergsma, Zoutelande, mejuffrouw Oachs
te Veere, mej. mr. van Deinse te Middel
burg en mej. Van der Kamp te Dom
burg- Verder aan de heeren Van Dijk en
Jacobs. Spr. verklaarde grooten eerbied
te hebben voor hen, die den Kunst
kring het Zuiden nu reeds 15 jaar in
stand weten te houden, in aanmerking
nemende de weinige belangstelling voor
de kunst bij de geciviliseerde bevolking
van Walcheren. Deze bleef zelfs weg,
nu er niet alleen Zeeuwsche schilders
hun werk zonden, maar zeer velen uit
alle deelen van Nederland.
Dank bracht spr- in het bijzonder aan
mevrouw Hendrikx, die een harer wer
ken aan zijn echlgenoote aanbood. Spr.
heeft te Apeldoorn gezegd, dat van daar
de victorie begon nu moet hij vast stel
len, dat er ook bij dit werk up en downs
zullen blijken ie zijn.
De heer C. A. van Woelderen,
burgemeester van Vlissingen, zeide, dat
men zeker een beter bezoek had ver
wacht dan nu gememoreerd is. Het is
juist, dat de Kunstkring het Zuiden het
nu reeds 15 jaar moet hebben van een
kleinen kring van getrouwen, van wer
kers als de heeren Jacobs en Bergsma.
Spr, hoopt, dat men in Zeeland uit de
laatste dagen leering heeft getrokken-
Spr. heeft wel steeds getwijfeld, dat men
ook hier 2000 bezoekers zou halen, maar
zoo weinig als nu had hij toch niet ge
dacht. Spr. bracht vooral hulde aan den
heer en mevrouw van Dort, die hun
hee'e vacantie geven voor dit werk en
hij hoopte, dat de tentoonstellingen in
andere plaatsen wel 'n verdiend succes
zullen worden.
Op be'de toespraken volgden bewij
zen van instemming.
des De volgende tentoonstelling wordt in
Den Haag gehouden.
Na deze officieele sluiting had de ver
loting plaats.
meer door het groote contrast tusschen
het leven, dat ze tegemoet ging en het
leven in Montreal, waar gesprekken en
gedachten slechts één onderwerp gehad
hadden: de beste wijze om je te amusee
ren, dat haar gevoel voor humor even
geprikkeld werd. Op Silverdale waren
het dikwijls de problemen, in 't leven
geroepen door bekrompen geldmiddelen,
welke de gedachten bezig hielden.
„Ze gaan wel weer de hoogte in",
ste'de ze haar oom gerust.. „Is er an
ders niets?"
Barrington knikte met een strak ge
zicht.
„Ja, er is nog iets anders", zeide hij.
„Behalve mijn ongerustheid over 't
voortdurend dalen van de prijzen, is er
in den laatsten tijd nog iets, dat me veel
zorg geeft".
Het meisje naast hem keek hem bij
die woorden ernstig aan. „U bedoelt..
Lance Courthorne?"
„Ja", antwoordde Barrington, terwijl
hij het bij-de-handsche paard met een
scherpe striem van de zweep tot de or
de riep. „En geen wonder 't is een
probleem, dat iemand als ik die ver
antwoordelijk voor alles ben, onmogelijk
onverschillig laten kan".
Maud keek nadenkend voor zich uit.
„U bent bang, dat hij naar Silverdale
komen zal?"
Barrington klemde zijn lippen opeen
in een poging om zijn gevoelens mees
ter te worden; met een feilen glans in
zijn oogen staarde hij een paar seconden
zwijgend voor zich uit,
„Als ik 't op de een of andere manier
O. EN W. SOUBURG. Dezer dagen
heeft zich iemand door een raam aan
de achterzijde toegang weten te ver
schaffen tot de vertrekken van een leeg
staande woning in deze gemeente, ten
einde daaruit droogstokken, kast- en
bedstedeplanken te ontvreemden. De
politie is het gelukt den dader op ie
sporen.
VEERE. In navolging der grootere
steden, waar zulks meer pleegt voor ie
komen, organiseert het tweetal plaatse
lijke voetbalvereenigingen hedenavond
te zeven uur (Woensdag) een gecostu-
meerde voetbalmatch op het gemeen
telijk terrein, dat voor iedereen toegan
kelijk is.
ELLEWOUTSDIJK. Op dezelfde plaats
waar de oude korenmolen van de wed.
Priester verleden jaar is afgebrand, is
nu een nieuwe molen, geheel volgens
het Dekkersysteem gebouwd, genaamd
Phoenix (uit asch verrezen).
Donderdag j.l. is de Phoenix officieel
in gebruik genomen, waarbij o.a. aan
wezig was de vertegenwoordiger, van
de Hollandsche molen de hr Belgrave,
terwijl alle molenaars uit Zeeland de
ingebruikneming bijwoonden.
Als merkwaardigheid dient nog ie
worden vermeld, dat dit in Nederland
de eerste molen is, die geheel volgens
het Dekkersysteem gebouwd is.
penseeren en de gesteunden, indien mo
gelijk, hetzelfde bedrag te doen behou
den. Voorts zal ,ün verband met een
toezegging van 's ministers ambtsvoor
ganger, 1 millioen direct worden uit
gekeerd, terwijl f 1 millioen voor het
bevorderen van den afzet van melk- en
zuivelproducten is gereserveerd (recla
me, onderzoekingen enz.)
Aan het Crisiszuivelbureau is ver
zocht inzake den grondslag voor de ver
deeling van het uit te keeren millioen
van advies te dienen.
Inzake het bevorderen van den afzet
zullen plannen worden gevraagd van 't
crisiszuivelbureau, dat hiertoe anders
zal worden georganiseerd.
f 12 MILLIOEN VOOR MELK EN
ZUIVEL.
Een beslissing van min. Sieenberghe.
De minister van economische zaken
heeft een beslissing genomen inzake de
besteding van de heffingen op melk- en
zuivelproducten krachtens de crisisuit
voerwet, 'welke een bedrag van ongei
veer f 12 millioen uitmaken.
Besloten is dit bedrag ter beschikking
te houden om een verlaging van den
zuivelsteun, die het volgend jaar ver
moedelijk noodzakelijk zal zijn, te com-
Een doofstomme staat terecht.
Voor de rechtbank te Assen heeft te
recht gestaan een doofstomme uit Wa
teren, thans gedetineerd. Als tolk treedt
in deze zaak op de heer I. van Weering,
oud-leeraar aan het doofstommen-insti
tuut te Groningen.
Op 5 April I.i. heeft verdachte in een
driftbui zijn moeder en zijn zuster eenige
malen met een els gestoken. De moeder
verklaarde, dat een der steken slechts
twee cm van het hart verwijderd was,
waar de steek op het borstbeen is af
gestuit. Zij heeft ook gezien, dat ver
dachte zijn zuster heeft gestoken.
Beiden verklaarden verder, dat ver
dachte met opzet heeft gestoken.
Als getuige-deskundige werd gehoord
dr. W. Hemmes, directeur van de zenuw
inrichting „Beileroord Hij verklaarde,
dat verdachte op het moment, dat hij de
daad beging, zeer zeker geestelijk ge
stoord was en dus op dat oogenblik niet
geheel toerekenbaar was. Getuige-des
kundige acht het noodzakelijk, dat de
regeering zich over hem ontfermt.
De officier van justitie achtte den op
zet tot mishandelen bewezen en :s van
meening, dat verdachte de daad wel kan
worden aangerekend. Hij acht geen ter
men voor plaatsing in een krankzinni
gengesticht aanwezig, evenmin voor ter
beschikkingstehing van de regeering.
Hij eischt een gevangenisstraf van één
jaar.
Mosselverzending naar België.
Men schrijft ons uit I e r s e k e: Met
de verzending van mosselen naar Bel
gië gaat het zeer goed; de vraag Is
goed en vooral Brussel gebruikt veeï
(Ingez. Med.)
verhinderen kon, zou ik zeggen: Neen",
antwoordde hij toen. „Maar zooals je
weet ofschoon ik de stichter van Sil
verdale heet, is het oorspronkelijk een
van de vele grootsche plannen van
Geoffrey Courthorne geweest het
grootste gedeelte van het land staat dan
ook op zijn naam. Dat in aanmerking ge
nomen, had hij natuurlijk het volste recht
om de beate boerderij aan den man, dien
hij eerst onterfd had, na te laten te
meer nu Lance van de Engelsche bezit
tingen niets krijgt- Tcch, als je 't mij
vraagt, begrijp ik niet, waarom hij 't ge
daan heeft als hij over hem sprak was
't met de grootste verbittering".
„Ja", zeide het meisje, terwijl ze bij de
herinnering even bloosde. „Het heeft me
altijd voor den ouden man gespeten, 't
Was ook een afschuwelijke geschiede-
11
n;s
Kolonel Barrington knikte, „En die we
het beste doen maar zoo gauw mogelijk
te vergeten jij weet nog niet eens al
les. Maar eigenlijk vind ik het feit, dat
de man hier te midden van ons komt wo
nen, niet het ergste. Zooals je zelf weet
hadden we alle reden om te gelooven,
dat Geoffrey zijn Silverdalesche bezit
tingen voor jou bestemd had"-
„Ja, maar ten slotte heeft zijn eigen
zoon toch meer recht erop dan ik; en
een koloniënkuur kan heel dikwijls
uiterst heilzaam zijn", antwoordde Maud
Barrington. „Misschien is Lance, na al
die jaren, kalmer geworden hij zal wel
als ieder ander zijn goede eigenschap
pen hebben".
De glimlach van den kolonel bij 't hoo-
ren van die laatste woorden had iets
hoonends. „Vijftien jaar geleden heb ik
hem 't laatst in Westham gezien", gaf
hij ten antwoord, „maar toen waren die
goede eigenschappen niet bepaald dui
delijk voor iedereen zichtbaar. Ik herin
ner me twee episodes, die voor 't karak
ter van den man teekenend zijn. De eer
ste was 't ophangen van een terrier, die
niet precies gedaan had, wat hij wilde.
Toen ik ten tooneele kwam, was 't
beest al te ver heen; maar 't duivelsche
genoegen, waarmee de jongen stond toe
te kijken, was zoo weerzinwekkend, dat
ik me omgedraaid heb en weggegaan
ben. En de tweede was dit: Het zoontje
van den tuinman, die een mees op 't dak
van één van de groote kassen zag zitten,
gooide 't diertje uit een soort van bal
dadigheid met een steen. Lance, die den
jongen blijkbaar niet mocht, gooide er
een door 't glazen dak. Geoffrey was uit
zijn humeur over de schade hij had
niet gezien, wat ik had en liet den
jongen bij zich roepen, die natuurlijk
ontleende. Maar Lance hield met een
stalen gezicht vol, dat de jongen de
schuldige was. En het einde van 't lied?
De jongen kreeg van zijn vader, die
eveneens ontboden was, onverdiend een
pak slaag. Dat zijn twee zeer leerzame
ondervindingen, kind".
„Ik zit me af te vragen", antwoordde
het jonge meisje, terwijl ze recht voor
haar uit over de schemerige prairie
tuurde, „waarom u die herinneringen
juist nu ophaalt?"
(Wordt vervolgd.)
