HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOd KRONIEK van den BAG. BINNENLAND. TUSSCHEN BAGHDAD EN DAMASCUS. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1934. No. 182. BRIEF UIT BELGIE. Witte tanden en frissche adem De beteekenis van de ko mende volksstemming in Duitschland. Durven en durven is twee. De be zorgdheid in het buitenland. Er mag nog wel iets gezegd worden van het besluit der Duitsche regeering, om de dictatoriale benoeming van Hit- Ier tot Rijkspresident in Duitschland achteraf door een volksstemming te la ten bekrachtigen. We hebben er gisteren op gewezen, dat de minder gebruike- lijken weg, dien de Berlijnsche macht hebbers kozen om den Leider op het presidentsgestoelte te brengen, zoowel in als buiten Duitschland de opvatting heeft doen ontstaan, dat men het niet op een referendum d u r f d e aan laten komen, uit vrees voor een eventueel fi asco. Blijkbaar wil men nu met een ple bisciet achteraf aantoonen, dat men toch wel durft. Dat is heel aardig uitgedacht en op 't eerste gezicht moet men toegeven, dat er inderdaad iets van ,,durf" in zit, nu het op zijn minst twijfelachtig is ge worden (na den bloedigen 30sten Juni), of Hitier nog evenveel aanhang als vroeger zal hebben. Maar een volledige ontzenuwing van de genoemde opvatting kan de zaak toch allerminst heeten. Het referendum zal n.l. precies op dezelfde manier plaats vinden als op 12 Novem ber van het vorig jaar de volksstemming over de buitenlandsche politiek. De Duitsche kiezers hebben dus op een briefje maar weer in te vullen: „ja" of „nee". Ze vinden het best, dat Hitier thans het hoogste gezag in den staat aan zich getrokken heeft, of ze vinden dat niet. Als men bedenkt, dat er heel wat risico aan het nee-stemmen vast zit de ervaring heeft geleerd, dat verkiezin gen onder het nazi-bewind op haar wijze „geheim" zijn valt er aan den uitslag nauwelijks te twijfelen. Heel wat anders zou echter geweest 'zijn, indien er, als vroeger, verschillende candidaten waren gesteld en de kiezers de gelegenheid gekregen hadden, naar vrije keuze hun stemmen uit te brengen. Hitler had dan natuurlijk een der candi daten moeten zijn. Zou hij in dat geval een overweldigende meerderheid heb ben gekregen, dan zou dat zijn gezag zeer aanmerkelijk ten goede zijn geko men. Alleen op die wijze had het nazi bewind een overtuigende „nationale de monstratie" kunnen geven. Alleen op die wijze zou eenig peil op de stemming van het Duitsche volk te trekken zijn ge weest. Het resultaat, dat thans uit de bus zal komen, kan alleen cum gra- nb salis bekeken worden, al willen we daarmee niet zeggen, dat men er in t geheel geen waarde aan toekennen •mag. Zooals gisteren reeds opgemerkt, zien we den uitslag integendeel met groote belangstelling tegemoet. Hij zal in elk geval wel iets omtrent de gevoe lens van het Duitsche volk te vertellen hebben. Men kan het percentage nee- stemmers 'b.v. gaan vergelijken met dat van November j.l. Toen was het uiterst gering. Zal het thans relatief, belangrijk grooter zijn? Voor 't overige valt er in dit stadium niet zoo heel veel meer te zeggen van het feit, dat Hitier thans de beide hoog ste posten in den staat in één en eigen persoon heeft vereenigd. Over 't alge meen slaat men het in het buitenland met bezorgdheid gade. Von Hindenburg vormde een schakel met het verleden en was de kern van alle krachten, die een rem uitoefenden op de ongebonden ac tiviteit der nazi's. Het is nu maar de vraag, of met het wegvallen van den grijzen veldmaarschalk ook de rem hee- lemaal zal ophouden te werken. Dat is het, dat in breeden kring wordt ge vreesd. De toekomst zal moeten uitwij zen, of deze vrees op haar plaats is ge weest. Men kan er momenteel slechts tegenover stellen, dat Hitier zich blijk baar nauwer aan de rijksweer heeft ge bonden hij is als Rijkspresident (wel ke titel inmiddels practisch is afgeschaft) opperbevelhebber van de rijksweer ge worden. De man, die de rijksweer in zijn hand heeft, generaal Von Blomberg, haastte zich zijn soldaten een zeer bij zonderen eed aan Hitier te laten afleg gen. Dat kan misschien van groote be teekenis zijn. Van beteekenis in dezen zin, dat de Leider zich van het extréme nationaal-socialisme afwendt, Het zal dan echter noodig zijn, dat zulks spoe- die uit de praktijk blijke. (Van onzen correspondent.) Aan de Belgische Kust. Knocke gegroeid tot ko ninklijke verblijfplaats aan zee. Enkele belangwek kende bijzonderheden. Wij hebben reeds meer over de Bel gische kust geschreven. Maar elk jaar ontdekt de journalist dit landsgedeelte opnieuw en vraagt hij er belangstelling voor. Elk jaar ook is er iets over te zeg gen. Niet het uitzicht van de dingen is veranderd, maar de atmosfeer, en wie de Vlaamsche kust bezoekt zal b.v. ge troffen worden hoe Oostende (en niet het Fransche Ostende, dat in Nederland blijkbaar bij voorkeur wordt geschreven) als „koningin der badsteden" leelijk is onttroond. De Oostendenaars moeten het wel kwalijk nemen, dat de bezoeker er deze meening op gaat nahouden, maar feiten zijn feiten. Ondanks de reclame over „Oostende, koningin der badste den", vermijdt het publiek jaarlijks meer en meer de voorheen met Blankenberge zoo druk bezochte stad, die indertijd door Leopold II bestemd werd als de plaats van bijeenkomst voor de elegante wereld, ook een koninklijk chalet werd aanvaard, dat van Engelsche zijde als geschenk was aangeboden. Het Koninklijk Chalet. Het Chalet, vlak aan den zeedijk en dicht bij de Kurzaal, dus practisch mid den in de stadsdrukte, verhief de stad tot koninklijke verblijfplaats, waarop Oostende niet weinig fier was, De doch ter van Koningin Elisabeth en Koning Albert, prinses Marie-José, thans gema lin van den kroonprins van Italië, werd er geboren. Thans heeft het chalet een voudig een afschuwelijk uitzicht en men kan het zich moeilijk nog als een ko ninklijke verblijfplaats voorstellen. In den beginne werd het gebouw vrij geregeld ieder jaar bewoond door leden van het koninklijk gezin. Dit was tot voor den oorlog. Er was een chic pu bliek en de aristocratische wereld volg de steeds het hof. Maar sedertdien is er veel veranderd en Oostende is als ko ninklijke verblijfplaats tot vage theorie geworden, terwijl het ook gedaan is met het overdrukke bezoek van badgasten. Oostende krijgt de ééndagjesmenschen ende spelers, met nog een minder heid van gasten, gezinnen, die komen om op het strand te zitten, te zwemmen, te roeien, kortom om van de genoegens van een verblijf aan zee te genieten. Het op staatskosten gebouwde „Palais des Thermes" heeft daar niets aan kun nen veranderen. De staat doet er alleen, haar belastingbetalende hotelhouders concurrentie. De Kurzaal is de hoofd zaak geworden en, zoo vertelde ons iemand die jaren te Oostende woont, de badgasten in de stad beginnen schijnbaar slechts om 8 uur 's avonds te leven. In andere badsteden staan de bezoekers vroeg op van het mooie weer en de fris- sche lucht te genieten. Naar Knocke, De ongenade van Oostende bij het pu bliek krijgt haar bekrachtiging door ae ongenade bij Koning Leopold III, den jongsten vorst, die zooals men weet niet geaarzeld heeft een andere ver blijfplaats aan zee te kiezen, nl. Knocke, waar hij niet een stad vindt met haar rijen hooggebouwde en aaneengesloten ouderwetsche huizen, zooals te Oost ende, maar de open lucht, de ongerep te duinen, de breed opengebouwde vil la's in modernen stijl. Nog voor zijn va ders dood was uitvoering gegeven aan het plan om te Knocke voor den toen nog prins zijnden Leopold een villa te bouwen. Toen hij tot vorst was ge kroond. werd het plan niet opgegeven en wie ooit de Vlaamsche kust bezoekt en Knocke aandoet mag niet nalaten een wandeling in de buurt te maken, waarbij het hem zal opvallen hoe eenvoudig de Belgische Koning is in zijn levenswijze. De villa ligt, zooals reeds vroeger door ons gemeld op den uitersten Noordhoek van de gemeente, d i. in een nog niet als villabouwgrond geëxploiteerde duin- groep, op een paar honderd meter van het Zwin, op een tweetal km ten hoog ste van de Nederlandsche grens. Men ziet er de eerste huizen van Cadzand, dat veel bezoek krijgt van badgasten van de Belgische kust. Het gebouw is midden in een boschje opgetrokken en het terrein grenst aan het vliegveld van Knocke, waar eiken dag o.m. de toe stellen neerstrijken van de K. L. M., die de verbinding KnockeVlissingen HaamstedeAmsterdam onderhouden. Knocke ligt op een uur vliegen van Brussel. Geregeld vliegt de vorst van de hoofdstad naar zijn verblijfplaats aan zee, en dit dikwijls in gezelschap van de koningin en een zijner kinderen, aan boord van een militair vliegtuig. Aldus is het hem mogelijk aan zee te verblijven en toch de werkzaamheden van zijn hoog ambt waar te nemen. In- tusschen zou men moeilk een betere propaganda voor de luchtvaart kunnen uitdenken. Een Vlaamsche villa. De villa is naar de plannen van den architect L. Viérin, uit Brugge, in loka len stijl opgetrokken. Uit de verte ge zien zou men zeggen de villa van een heereboer. Zij is in kruisvorm opgevat en de bemeubeling is ook in Vlaamschen stijl. De zuidelijke „vleugel" om dan maar van een vleugel te spreken, on danks de beperkte afmetingen is in genomen door de kinderen, met een slaapkamer, een nursekamer, een speel kamer en een studiekamer. De slaapka mer van de vorsten ligt in den oostelij ken vleugel en heeft slechts eenvoudige meubelen: twee bedden, een toilettafel in laqué met naast de kamer een badka mer. De keuken en de dienstboden-eet kamer bevinden zich in het noordelijk gedeelte. De eetkamer van de vorsten is in den westelijken vleugel. Op de eerste verdieping zijn nog drie kamers met badkamer. Dit alles is zonder nut- telooze luxe en het komt goed overeen met het sympathieke karakter van de Belgische vorsten. Geheel de villa wórdt door struikgewas omringd en de toerist, die op de duinen, even voorbij „Lekker bek", uitkijkt zal slechts de schitterende hooge daken ontdekken, terwijl de wan delaar naar het Zwin of naar Cadzand toe, zonder iets van het gebeuren bin nenhuis te merken, wellicht slechts de Si- plezierige stemmetjes zal hooren van de jonge koningskinderen. Men begrijpt dat er, van wat men 'n hofhouding noemt, in dit betrekkelijk kleine gebouw niet veel terecht komt. Men kan zich voor stellen, dat de Koning en de Koningïn hier leven als twee echtgenooten, die zooals gewone stervelingen elkander liefhebben. Van militaire bewaking oi eerbewijs is er niets te zien. Alleen en kele gendarmen, met geweer. Velen, die eens in de buurt komen kijken achten het, ontgoocheld, alles veel te eenvou dig.... Men zou eerder een groot pa leis willen zien verrijzen, in dit voor heen zoo verlaten hoekje, aan het Zwin, waar rondom, het spreekt van zelf, bin nen enkele jaren de gemeente Knocxe wel een nieuwe villawijk zal hebben tot stand gbracht die een graad aristocrat!- scher zijn zal dan het huidige Zoute. Het heeft slechts aan een zijden draad je gehangen of de nieuwe erfprins, Bou- dewijn, zou een Knockenaar van geboor te zijn geweest. De Koning had alles jr. gereedheid doen brengen om de geboor te te Knocke te laten plaats vinden, i Personeel was reeds in de nieuwe ko ninklijke villa aangekomen. Het gemeen tebestuur had reeds te nemen maatrege len overwogen. Doch toen raadde Se dokter Koningin Astrid de reis naar Knocke op het laatste oogenblik al. Waardoor de jonge Prins van geboorte een Brusselaar is geworden. (Ingez. Med.) DE BETALINGSMOEILIJKHEDEN MET DUITSCHLAND. Er is deze week, onder leiding van cir. Hirschfeld, een Nederlandschen regee- ringsdelegatie naar Berlijn vertrokken, ter bespreking van de moeilijkheden yan het Nederlandsch-Dnitsche betalingsver keer. De onderhandeling betreffen, naar de N. R. C. meldt, uitsluitend het gewone betalingsverkeer met Duitschland, zoo-' als zich dit in den loop van de laatste maanden heeft ontplooid, en vyaarbs; zich nu moeilijkheden voordoen, in ver band met den ongunstigen gang van za ken in het Duitsche deviezenverkeer. De positie van de Du:tsche Rijksbank is gaandeweg zoo zeer verzwakt, dat er op steun van dien kant in het geheel niet meer gerekend kan worden, zoodat men voor de afwikkelug van de nog loopen- de vorderingen op Duitschland afhanke lijk is geworden van de deviezen-toewij zing, zooa s die eenige weken geleden opnieuw werd geregeld distributie op grond van uit export binnenkomende buitenlandsche valuta terwijl de Ne derlandsche Bank voor haar sonder- konto-marken zoo goed mogelijk plaat sing op de AmJterdamsche wisselmarkt moet zoeken. De oeconom'sche politiek van Duitsch land begint zich thans op schrikbarende wijze te wreken en hoe buitengewoon gevaarlijk de toestand wordt, moge blij ken uit hetgeen de Deutsche Bank und WOESTIJN-IDYLLE door TONI RAEDT VAN OLDENBARNEVELT. 2. Maar daar veegde ze ai met het klei- J)6 rf3 l?6 6 'ranen voorzichtig van de geschminkte wangen en zwart om streken oogen. Uit het taschje kwam 'n spiegelt,e te voorschijn, een poeierdoos, en een wolk van fijn, vèr-stuivend poe der kwam als een aureool hangen boven het als een madonna gesluierd kopje- Een zonnestraal brak plotseling er door heen, als een glanzend gouden staaf en de stofdeeltjes dolden in bonte warre ling door dien koker van licht. Met het zwenken van den wagen priemden al meer en meer flitsen van geel licht, tot er een wereld van gek-dansende schit teringen ontstond, die dan plots uitdoof- en en zich oplosten in de donkere hoe ken van het plafond. Er kwamen vlugge trekkinkjes in Se smalle schouders; dra wisselde ze hier eT11 jkakken van verstandhouding JTiet ©g Hgser-en in de autobus; een goed (Ingez. Med i moedig lachje, een s'treeling van fitiwee- lige oogen, een coquette hoofdbeweging al die grappige maniertjes van 'een behaagzieke vrouw te midden van man nen. Zij keerde zich nu teTkens om, v£oeg of ik wel goed zat. Dan bood ze me een sinaasappel aan, bonbons, een stuk gebak. Wellicht uit een soort medelijden met dit kleine vrouwtje, dat wel een broos speelpopje leek met groote, don kere oogen en roode, volle lippen, in '11 opwelling van te moeten begrijpen en daarom niet te mogen kwetsen haar ge voel van vrouw zijn en van vrouwelijk heid, daarom nam ik 'het zoo hartelijk gebodene aan. Al gauw deect zij alsof wij dikke vriendinnen waren, en eer wij in Damascus elkaar tot afscheid de hand reikten en „au revoir" zeiden (men zegt steeds „tot weerziens", zeker uit een onbewust verzet tegen het onvermijde lijke einde?) wist ik reeds hoe dit Turk- sche vrouwtje in haar ver-afgelegen dorpje er toe gekomen was om dit leven van avonturierster te gaan leiden. Het was een Fransch -modeblad ge weest, door een reizend koopman ach tergelaten, dat haar het hartstochtelijk verlangen had geïnspireerd om óók ge kleed te zijn als die slanke, languisante, van zijde glimmende vrouwen-figuren; ie leven als zij, in Iuxueu.se vertrek ken, waar liet licht door wiide .ramen J viel op gepolijste meubeltjes,' fïfn' glas-1 werk, bloemen! Er had al lang tets 'ge woeld in haar van ontevredenheid met het weiriige, dat zij bezat; van boosheid over het besluit van haar ouders om haar uit te huwelijken aan Seidsjoek, den zoon van den tapijtenkoopman. Zij kon niet zijn als haar goede moeder die van 's morgens 'tot 's avonds zwoeg de in huis en op liet land en in lompen 'liep, om van het beetje gespaarde geld voor haar man een nieuw kleedingstuk te koopen. "Zij, keek neer op den tapii- terikoopman, die zijn zoon met den koop waar liet reizen en trekken, en zijn le ven doorbracht, gehurkt in een boek van zijn donker winkeltje, omdat hij zich alleen gelukkig kon gevoelen in zijn eigen dorp, zijn geboorteplaats, waar hij ieder 'kende. En nu was hij oud en haó verzorging noodig en wat was nu een voudiger dan een vrouw te zoeken voor zijn zoon en haar tegelijk als zijn ver pleegster aan te stellen? Zij zou moeten gaan wonen in dat donke re winkeltje met het groezelige achter- hofje, waar zij driekwart van. den dag zou verblijven. Weldra zouden er kin deren zijn vele kinderen, als zij niet zoo gelukkig was dadelijk een zoon te krijgen. Het zou sloven zijn, zooals ze het de andere vrouwen in het dorp zag doen, en een spoedige aftakeling van haar schoonheidWant mooi cn sierlijk was ze; „als een jonge ree" zeiden de jsgers, doelend op haar schichtige rank heid. Terwijl zij dit vertelde, keken haar groote zwarte oogen zoekend in de lang zaam neerdalende duisternis, die de hel le schittering van het heete, gele zand reeds had opgezogen, en nu temperen ging en uitdooven alles, wat nog kleu rig en licht was aan den door de laat ste wegglijdende zonnestralen bont ge- verfden hemel. Heel in de verte doemde het Fort Rutbah op; er trokken kameelen voor bij en kudden zwarte schapen en een groote ruige schaapherdershond, buiten zichzelf van woede over het gesnor van den motor, rende als een dolle een eind langs den wagen mee: een stukje leven eindelijk! Menschen, dieren een verlichting na de 12 uren van zwij gende onmetelijkheid van leeg woestijn land, dat in feilen, alle leven smoren- den zonnebrand had liggen gloeien. Rutbah, de eenige oase op het lange traject BaghdadDamascus. Om de bron stonden in een wijden kring lage Bedouinen-tenten van zwart zeildoek ot van zeer donkerbruin getaande geiten- vellen. Kleine vuurtjes schenen te lek ken aan het zeildoek, vlekten rossigen plekken op de gehurkte gestalten en trokken een sluier van grijzen rok over het krm-'C r*n vrijden, vt*- cno uy drong een kameel weg, uit (den door de tenten gevormden cir kel, wacr het dier, op zoek naar den Diskonto Gesellschaft daarover dezer dagen schreef. „De oeconomische ople ving in Duitschland" aldus dit overzicht, resultaat als zij is van publieke werk verschaffing, „berust geheel op een ver betering van de conjunctuur in het bin nenland- Op het oogenblik is echter het punt bereikt, dat het gunstige beeld van de binnenlandsche markt overschaduwd wordt door de moeilijkheden bij den ex port en het trage binnenkomen van de viezen. Van doorslaggevende beteekenis voor de voortzetting van den strijd te gen de werkloosheid is de oplossing van het vraagstuk van den buitenlandschen handel en van de vraag, hoe de industrie van grondstoffen kan worden voorzien". De taak der Nederlandsche delegatie zal zijn, om te redden, wat er in deze omstandigheden nog te redden valt. Het laat zich helaas echter aanzien, dat dit niet veel zal zijn, ook al vanwege de groote onzekerheid in den binnenland- schen politieken toestand, welke thans in Duitschland heerscht. A ARDAPPFT - VERVOERVERGUNNINGEN. Door de Groothandelaren in Aardap pelen uit de groote steden, is naar aanleiding van de nieuwe bepalingen aangaande vervoervergunningen van aardappelen een telegram aan het Mi nisterie van Economische Zaken ge zonden. Daarin wordt verzocht, wegens practische onmogelijkheden tot juiste naleving van deze bepalingen opschor ting van heffing op aardappelen, daar de prijzen der aardappelen voor de telers voldoende loonend zijn en de prijs van het product voor vele consumenten te hoog wordt. DE BEZUINIGING BIJ HET ONDERWIJS. Het N, O. G. voor ontslag aan de gehuwde onderwijzeres en tegen onrechtvaardige ophef fing van openbare scholen. In de algemeene vergadering van het Nederl. Onderwijzersgenootschap, !die te Alkmaar wo.rdt gehouden, is met 109 tegen 78 stemmen een voorstel van de afdeeling Amsterdam aangenomen, waarin wordt gezegd dat het N. 0. G. zich uitspreekt voor het ontslag der ge huwde onderwijzeres niet kostwin- ster gedurende den crisistijd ter be strijding der werkloosheid van de jonge collega's, uitgezonderd in die gevallen ter beoordeeling van de plaatselijke overheid, waarin de gehuwde vrouw in de noodzaak verkeert als medekostwin- ster op te treden. Het hoofdbestuur had aanneming van dit voorstel ten sterkste ontraden. Verder werd een motie aangenomen, waarin de vergadering verklaart met ontsteltenis kennis genomen te hebben van de gevolgen, welke de ministeriee- le aanschrijving betreffende de concen tratie van openbare scholen tot dusver blijkt te hebben gehad en constateert, dat deze onzijdige concentratie ten zeer ste het openbaar onderwijs benadeelt en in bepaalde gevallen noodzaakt me dewerking te verleenen tot stichting van neutrale bijzondere scholen. Geconstateerd werd voorts, dat van de aangekondigde vrijwillige concentra tie van bijzondere scholen tot dusverre niets is gebleken en dat de bijzondere school in een niet te motiveeren gun stige positie is gebracht. Over deze ten achterstelling van het openbaar onder wijs sprak de vergadering haar afkeu ring uit, aangezien dit in flagranten strijd is met den geest der pacificatie. De motie verzet zich ten sterkste te gen elke onrechtvaardige opheffing van openbare scholen en doet nogmaals een ernstig beroep op de regeering om de grondwettelijke positie der openbare school onverzwakt te handhaven. Be sloten werd de motie ter kennis te bren- reeds weggeborgen zak kameelgras,, met langzamen, statigen tred was binnen; gestapt. Bij het naderen van de auto barstte geblaf los van de vele scharminkelig- magere honden, die in grooten getale leefden rondom het fortje en van verre de Bedouinen-kampen volgden. We re den door de bewaakte poort moes ten echter om de een of andere re den dadelijk achteruit krabbelen. Up eens was er veel geschreeuw, gescheld, gelach en verdreven door vele, ons met zwaaiende armen werende mannen, stonden we weldra weer buiten de dik ke muren van het fort. Ook in den reiswagen was het plotse ling vol drukte; iedereen voelde het nu als een onmogelijkheid aan nog één se conde langer in den fauteuil te zitten, waarin twaalf uren zonder onderbreking waren doorgebracht. We verdrongen ons voor den nauwen uitgang. De Turksche had me bij' den arm ge grepen, toonde me triomphanteSjk een uitpuilende zak, waaruit een zwarte bor stel stak en andere toilet-artikelen hun aanwezigheid deden vermoeden. Haas tig haalde ik mijn toiletétui te voorschijn, bang dat ze mij het gebruik van het hare zou aanbieden. Hier leek me cha- cun pour soi-même *1 eter! „Ieder voor zich zelf". (Wordt vervolgd.V

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1934 | | pagina 5