Rijkspresident Von Hindenburg f
BINNENLAND.
WEED EN WIND.
ZEELAND.
NUMMER 180.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
2 AUGUSTUS 1934.
TWEEDE BLAD.
177e JAARGANG.
Hedenmorgen om 9 uur is de
Duitsche Rijkspresident Von Hin
denburg op zijn landgoed Neu-
deck in den ouderdom van 87
jaren overleden.
Hitier volgt Von Hindenburg op.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
MIDDELBURG.
weinig
Scevii'üchf
MIDDELBUQGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 et. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bii contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Mil—I IBBII I I I
GOESCHE COURANT^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regoISj
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewy snommers 5 cent
Op 2 October 1847 heeft Paul Ludwig
Hans von Beneckendorf und von Hin
denburg, als zoon van een Pruisisch ot-
ficier, het levenslicht in Posen aau-
schouwd. In 1858 werd hij toègelaten tot
de cadettenschool te Wahlstatt in Sile-
zië, waarna hij zijn verdere opleiding
aan de hoofdcadettenschool in Berlijn
kreeg. Op 18-jarigen leeftijd trad hij als
tweede luitenant in actieven dienst, en
spoedig daarop ontving hij den vuur
doop. In den veldslag van Königsgratz
bestormde hij met zijn escadron een
Oostenrijksche batterij, die onder zwaar
vuur stond. Als bataljons-adjudant nam
hij deel aan den Fransch-Duitschen oor
log van 1870 tot '71. Na dezen oorlog
volgde Hindenburg drie jaar het stafcol
lege van de krijgsschool in Berlijn, werd
in 1877 benoemd bij den Generalen Staf
en zag zich spoedig bevorderd tot den
rang van kapitein. In de daarop volgende
jaren bekleedde hij successievelijk de
rangen van compagniescommandant, ba
taljonschef en verschillende andere pos
ten bij den Generalen Staf. In 1883 werd
hij instructeur bij de hoogere krijgsschool
in Berlijn. Later was hij bij den generalen
staf onder graaf Schlieffen de geestelij
ke leerling en helper van dezen genïa-
len strateeg.
Tevens werkte hij eenige jaren bij het
Pruisische departement van Oorlog,
waar zijn talent voor organisatie tot
ontwikkeling kwam. Van 1893 lot 1896
was hij commandant van het 91ste re
giment infanterie (Oldenburg), werd ver
volgens bevorderd tot generaal-majoor
en diende 4 jaren als chef van den ge
neralen staf van het achtste legercorps
te Coblenz, waarna hij nog gedurende
drie jaren het commando voerde over
de 28ste divisie te Karlsruhe.
In 1903 werd hij generaal met het
commando over het 4e legercorps te
Maagdenburg. In 1911 werd hij op 65-
jarigen leeftijd gepensionneerd.
Toen de wereldoorlog uitbrak leidde
Von Hindenburg een teruggetrokken le
ven in Hannover. In verband met "de
dreigende ontwikkeling van de campag
ne in het Oosten tegen de Russen, werd
hij op 22 Augustus 1914 weer voor den
actieven dienst opgeroepen als comman
dant van het 8e legercorps met als chef
van den staf naast zich generaal-majoor
Ludendorff. In zijn gedenkschriften heeft
Hindenburg uitvoerig de samenwerking
met dezen generaal besproken.
De groote roem van Hindenburg als
krijgsman zal wel altijd de veldslag van
Tannenherg blijven, die van 26 tot 31
Augustus 1914 duurde. Hindenburg
slaagde er hier in in een zeer moeilijke
positie, die eerst slechts gelegenheid
scheen te bieden tot een hardnékkige
verdediging om te zetten in een over
winning, waarbij het Russische leger on
der commando van Samsonof vrijwel to
taal vernietigd werd. Hierdoor werd de
weg gebaand voor een reeks buitenge
wone successen. Hindenburg werd tot
maarschalk benoemd en verwierf zich
in Februari 1915 nieuwe roem bij de
campagne in Mazurië tegen den noorde
lijken vleugel van het Russische leger,
waarbij tenslotte het 10e Russische le
gercorps vernietigd werd. In Augustus
1915 werd Hindenburg benoemd tof
Chef van den Generalen Staf inplaats
van Falkenheim, terwijl Ludendorff als
kwartiermeester-generaal naast hem
bleef werken.
Er volgden moeilijke tijden, doch eind
1917 had het er den schijn van dat
Duitschland aan de winnende hand was
gekomen, temeer daar de duikboofbor-
log zijn uitwerking deed gevoelen. In 't
voorjaar van 1918 wilde Hindenburg den
beslissenden slag slaan. Met een groot
offensief aan beide kanten van St. Quen-
tin wilde hij door het vijandelijke front
heenbreken, het noordwaarts oprollen
en naar de kust drijven. Het verwachte
succes bleef echter uit. Hierdoor werd
door de geallieerden tijd gewonnen,
hetgeen, toen Amerika Duitschland den
oorlog verklaarde, tot de definitieve ne
derlaag leidde der centralen. Als ver
slagen veldheer moest veldmaarschalk
Hindenburg huiswaarts trekken.
Maar juist deze terugtocht zou hfet
zijn, die aan zijn roem nieuwen luister
bijzette. Op geniale wijze is het heni
gelukt het uit zijn voegen geslagen Duit
sche leger te leiden. Zonder ongelukken
voerde hij het naar de Heimat terug,
waar het op ordelijke wijze werd ontbon
den. Overal ter wereld dwong dit staal
tje van.... krijgsmanskunst de grootste
bewondering af. Indien het gedesorga
niseerde leger een minder bekwaam
veldheer had gehad, zouden er onge
twijfeld rampzalige dingen gebeurd zijn.
Hindenburg bespaarde zijn land op deze
wijze ontzaglijk veel leed.
Na 1918 is generaal Von Hindenburg
weer teruggetrokken op zijn bezittin
gen gaan leven. Tot de politiek voelde
hij zich niet aangetrokken. Zijn rol leek
uitgespeeld. Nochtans zou eenige jaren
later toch opnieuw een beroep op hem
worden gedaan en hoe.
Op 28 Februari 1925 overleed de
eerste socialistische president der Duit
sche republiek: Frederick Ebert. Bij de
op 29 Maart d.a.v. verkiezingen waren
'n zevental vooraanstaande politici can-
didaat gesteld: dr. Jarres van het recht-
sche blok, die ruim 10 millioen stem
men kreeg; Otto Braun (socialist), die
het tot bijna acht millioen bracht; de
katholiek dr. Marx, die er een kleine
vier millioen kreeg en verder een demo
craat, een communist, een leider der
Beiersche Volkspartij en generaal Lu
dendorff. Geen dezer mannen vereenig-
de voldoende stemmen op zich om ver
kozen te worden verklaard, zoodat een
tweede stemming diende plaats te vin
den.
Voor deze tweede stemming nu ver-
eenigden zoowel de linksche als de
rechtsche partijen zich om een gemeen-
schappelijken candidaat, terwijl naast
dezen de communist Thalmann weer van
de partij was.
De linksche partijen brachten den cen
trum-leider dr. Marx naar voren; de
rechtsche tot groote verbazing van
de geheele wereld, den reeds bijna ver
getengeneraal Von Hindenburg.
Op Zondag 26 April werd de strijd
gestreden en tot nog grooter verbazing
der wereld zegevierde de „grijze veld
maarschalk". Hij kreeg ruim 14% mil
lioen stemmen tegen Marx ruim 1314
milloen.
De wereld was niet alleen verbaasd;
zij schrok ook. Zij schrok zich half dood,
omdat Hindenburg's verkiezing scheen
te beteekenen, ;dat Duitschland den
ouden weg weer zou opgaan. De pers
in het buitenland heeft in die dagen
niet veel vriendelijks over den nieu
wen Duitschen rijkspresident te zeg
gen gehad. Ze sprak van een oude, af
geleefde grijsaard (sic), bazelde over het
gevaar van een herstel der Hohenzol-
lern, vreesde kortom, dat Europa ijse-
lijke dingen te wachten stonden.
Het is wel een beetje anciers uitgeko
men. Von Hindenburg legde den eed
op de grondwet van Weimar af. En
hij heeft dien eed gehouden als geen
ander. Reeds na enkele maanden, kwam
men in het buitenland tot de ontdekking
dat de nieuwe Duitsche president blijk
baar iemand was, die zijn eens gegeven
woord gestand zou doen. Strikte recht
vaardigheid was het parool van Von
Hindenburg. Hij heeft zich daaraan ge
houden en wist allengs de bewondering
der wereld af te dwingen door zijn hoog
staand karakter.
In sommige rechtsche kringen in
Duitschland zal men indertijd zeer zeker
gehoopt hebben, dat er met den grijzen
veldmaarschalk een nieuwe aera zou
aanbreken. Deze kringen werden in hun
snoode verwachtingen leelijk teleurge
steld. Kan men den overleden rijkspre
sident grooter ee, nageven, dan dooi
dit feit te memoreeren? Presdient Von
Hindenburg wist, dat in zekeren zin de
vrede van Europa van hem afhing. Er
is geen minuut in zijn leven geweest, dat
h" ook maar iets heeft ondernomen,
wat dien vrede in gevaar kon brengen.
In 1932 was zijn eerste ambtstermijn
Eigenzinnigheid is de energie der
domheid.
om. Von Hindenburg voelde er op zich
zelf niet veel voor, zich opnieuw can
didaat te laten stellen. Maar de nazi's
hadden inmiddels heel wat in de melk
te brokkelen gekregen. Om tegenover
dezen vloedgolf zoo mogelijk een dam
op te werpen, trad hij tenslotte toch
weer in het strijdperk, ditmaal met als
voornaamsten tegencandidaat den heer
Hitier. Merkwaardig geval. De partijen,
die den grijzen veldmaarschalk in 1925
zoo fel hadden bestreden, brachten hem
nu naar voren. De geheele linkerzijde,
de socialisten incluis, steunden Von Hin
denburg. En het buitenland, dat zeven
jaren van te voren, zoo schrok van zijn
verkiezing, hoopte thans, dat het hem
zou gelukken, den nationaal-socialist
reeds bij de eerste stemming in het zand
te doen bijten.
Zondag 12 Maart vond de slag plaats.
Maar de hoop ging niet in vervulling.
Von Hindenburg bleef net even onder
de absolute meerderheid. Hij kreeg ruim
18% millioen stemmen (meer dan 49
pet. van het totaal) en Hitier ruim 10
millioen.
De tweede stemming vond plaats op
Zondag 10 April. Zooals te verwachten
viel, zegevierde de grijze veldmaar
schalk thans met vlag en wimpel. Bijna
19% millioen stemmen werden op
hem uitgebracht- Hitler die de
stemmen van de Duitsch-nationalen er
bij gekregen had (op 12 Maart hadden
dezen een eigen candidaat) bracht het
tot 13 millioen.
Het is bekend, dat Hindenburg van
den aanvang af tegenstander geweest is
van het nationaal-socialisme. Hoe hij
desondanks in het begin van het vorige
jaar ertoe gekomen is het kabinet-Von
Schleicher ten val te brengen en Hitler
tot Rijkskanselier te benoemen, zal door
latere historici moeten worden uitge
maakt. Men kan er op 't oogenblik al
leen van zeggen, dat hij daarmee zonder
twijfel zijn land heeft meenen te kun
nen dienen. Zijn overlijden in deze voor
Duitschland wel zeer donkere tijden, is
een buitengewoon ernstig feit, dat nog
groote gevolgen met zich kan brengen,
HIJ BLIJFT TEVENS RIJKS
KANSELIER,
De Duitsche Rijksregeering heelt de
volgende wet aangenomen en afgekon
digd:
Par, 1. De functie van Rijkspresideni
wordt vereenigd met die van Rijkskan
selier. Dientengevolge gaan de tot dus
ver door den Rijkspresident uitegoefen-
de functies over op den Leider en Rijks
kanselier Adolf Hitler, Hij bepaalt zijn
plaatsvervanger.
Par, 2, Deze wet wordt van kracht op
het oogenblik van het overlijden van
Rijkspresident Von Hindenburg,
Hedenmorgen om 9 h 25 braken alle
Duitsche zenders tegelijk hun uitzendin
gen af. Op dat moment was het overlij
densbericht van president Von Hinden
burg uit Neudeck te Berlijn aangeko--
men. Alle zenders schakelden over op
Berlijn. Daar deelde rijksminister dr.
Goebbels het Duitsche volk mede, dat
Von Hindenburg het tijdige met het
eeuwige had verwisseld. Daarna zwegen
de zenders. Een half uur later deelde dr.
Goebbels de wet mede waarbij de func
ties van. Rijkspresident en Rijkskanse
lier worden samengesmolten, zoodat Hit-
Ier dus Rijkspresident is.
Voorts maakte dr. Goebbels een wet
bekend betreffende de staatsbegrafenis
van den overleden generaal-veldmaar-
schalk en verder een verordening van
den Rijksweerminister, waarbij een rouw
van 14 dagen voor alle officieren der
weermacht wordt afgekondigd; een van
den minister van binnenlandsche zaken,
welke een rouw voor het Duitsche volk
gedurende 14 dagen voorschrijft en een
waarbij alle partij-instanties der N.S.D.
AjjP. de opdracht krijgen twee weken
rouw te dragen.
Deelneming te Den Haag.
Dadelijk na de ontvangst van het offï-
cieele overlijdensbericht van den Duit
schen Rijkspresident Von Hindenburg,
werden aan het gebouw van de Duitsclie
legatie aan den langen Vijverberg te
Den Haag de zwart-wit-roode vlag en
de hakenkreuzvlag halfstok uitgesïbken.
Ook de legaties van andere landen
vlaggen ten teeken van rouw halfstoK.
De Nederlandsche minister van bui-
tenlandsche zaken, jhr. de Graeff, begaf
zich naar het gebouw van de Duitsche
legatie tot het brengen van een bezoek
van rouwbeklag namens de Nederland
sche regeering bij den Duitschen gezant.
Een telegram van den ex-keizer.
De ex-keizer heeft den zoon van
Rijkspresident Von Hindenburg, overste
Von Hindenburg, een telegram gezon
den, dat in vertaling aldus luidt: „De
keizerin en ik treuren met bewogen hart
met U en het geheele Duitsche volk.
Een door God buitengewoon rijk geze
gend leven heeft zijn vervulling gevon
den. De kroonprins zal den vereeuwig
den held van Tannenberg in Neudeck
onzen laatsten groet overbrengen,
w.g. Wilhelm i.r."
De ex-keizer heeft omstreeks half elf
officieus en tegen elf uur officieel het
bericht ontvangen van den dood van
Von Hindenburg. jHij weigerde verder
ook maar het geringste commentaar te
leveren,
HERDENKING DER MOBILISATIE.
Gistermiddag heeft te Scheveningen bij
het leger- en vlootmonument op den bou
levard een korte herdenkingsplechtig
heid plaats gehad, naar aanleiding van
het feit dat 20 jaar geleden leger en
vloot werden gemobiliseerd. Deze plech
tigheid was georganiseerd door den Nat.
Bond „Het Mobilisatiekruis", „de Kon.
Ned. Ver. „Ons LegeF', de Ver. „Onze
Vloot" en het „Nat. Jongeren Verbond..
Vele militaire autoriteiten waren aan
wezig, o.m. lt. generaal jhr. W. Röell,
generaal Snijders, gen. maj. Reijnders,
chef van den generalen staf en bestuurs
leden der vereenigingen.
Ds. I. Voorsteegh, voorzitter van den
Bond van Chr. Oranjeverenigingen,
heeft de herdenkingsrede uitgesproken.
Spr. herinnerde aan 1 Aug. 1914, den
eersten dag van de mobilisatie der Ne
derlandsche weermacht. Dit historiscn
feit zou zeker aanleiding zijn g'eweest
om op grootsche wijze de mobilisatie te
herdenken, ware het niet dat de rofaw
over ons vorstenhuis dit verhindert. Spr.
wees er op dat de mobilisatie ons veilig
heeft gesteld. Koningin, weermacht en
volk waakten standvastig voor 's lands
veiligheid. Spr. herdacht de gevallen
slachtoffers en hoopte dat het ge'j&ele
Nederlandsche volk trouw zal blijven
aan Koningin en Vaderland.
Generaal Van Wijk, voorzitter van Het
Mobilisatiekruis en W. Inden, voorzit
ter van het Nat. Jongeren Verbond heb
ben daarna ieder een krans gelegd bij
het gedenkteeken. Eenige oogenblikken
stilte werden in acht genomen.
Generaal Van Wijk heeft tenslotte allen
voor hun tegenwoordigheid bedankt. De
Kon. Mil. Kapel speelde bij de plechtig
heid volksliederen.
Namens het Nat. Jongeren Verbond ïs
gisteravond een krans gelegd bij het mo
nument voor de in den oorlog gevallen
Scheveningsche visschers aan den Sche-
veningschen weg- Vervolgens werd in een
aantal visscherspinken een tocht op de
Noordzee gemaakt. Op de plaats waar
de visschers in den oorlog hun leven
lieten werd als eerbiedige hulde een
krans in het water geworpen.
DE CORRESPONDENT VAN
„HET VOLK"
UIT DUITSCHLAND GEWEZEN.
Naar verschillende bladen melden,
heeft de heer J. L. van Looi, correspon
dent te Berlijn van het socialistische*
Amsterrdamsche dagblad „Het Volk gis
terochtend het bevel thuis gekregen
binnen 14 dagen 't Duitsche Rijksgebied
te verlaten.
De heer van Looi zoo staat in het
bevel te lezen heeft bij voortduring
aan zijn blad berichten geleverd, waar
in het buitenland van den toestand in
Duitschland een beeld wordt gegeven
dat van kwaadwilligheid getuigt, terwijl
hij voorts op hatelijke of beleedigende
wijze critiek heeft uitgeoefend. Op grona
van het nationaal zelfbehoud moet der
halve door zijn uitwijzing aan deze werk
zaamheden een eind worden gemaakt.
Middelburg, 2-VIII-'34. W oensdag
hoogste lucht temperatuur 24 °C (75
°F); laagste 17.5 °C (64 °F). Heden 9 h:
17.5 °C; 12 h: 19 °C. 5.2 mm regen.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 763 mm; laag
ste 756 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 768.6 mm
te Vardoe; laagste 741.7 mm te Holy
head.
Verwachting tot morgenavond:
Matige, tijdelijk wellicht krachtige Z.
tot W, of N.W, wind, zwaar bewolkt
met opklaringen, nog kans op eenige
regenbuien, aanvankelijk iets koeler,
later weinig verandering in tempera
tuur.
Zon op: 5 h 22; onder: 20 h 49. Licht
op: 21 h 19. Maan op: 13 h 03; onder:
14 h 49. L.K. 2 Augustus.
(Zomertijd,)
Westkapelle is 28 min, en Domburg
23 min, vroeger; Veere is 38 min. later,
(S Springtij.)
Augustus.
Hoogwater. Laagwater
Do. 2 7.12 19.29 1.29 13.34
Vr. 3 8.06 20.30 2.14 14.28
Za.
9.15 21.47
3.10 15.36
(Zomertijd.)
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 2 8.55 21.07 2.30 14.45
Vr. 3 9.42 22.02 3.13 15.35
Za. 4 10.46 23.15 4.09 16,40
DE GEZONDHEIDSTOESTAND
VAN OUD-MINISTER WASZINK.
De gezondheidstoestand van mr. M.
A. M. Waszink, burgemeester van Roer
mond, oud-minister van onderwijs, was
de laatste dagen weer minder goed zoo-
dat het noodig geoordeeld werd, hem
van de laatste H. sacramenten te voor
zien. Sinds Dinsdag is weer eenige ver
betering ingetreden.
DE GESTIE DER VARKENS
CENTRALE.
De Nederlandsche Varkenscentrale
heeft aan H.M. de Koningin een voor-
loopig rapport aangeboden omtrent de
vraag of bij de gestie van de Neder
landsche varkenscentrale niets is (ge
schied dat uit een oogpunt van politieke
moraliteit afkeuring verdient.
DE „ZEVEN PROVINCIëN",
Verzoek om gratie.
De officieren de Wilde, van Balkom,
Smits, Hornsveld, de Kroon en Fels, al
len veroordeeld in verband met de „De
Zeven Provinciën"-affaire, hebben een
gratierequest ingediend.
H.M. de Koningin heeft een gift ter
beschikking gesteld vooi den arbeid van
de vereeniging voor christelijke vacan-
tiescholen te Amsterdam,
De minister van defensie, die zoo
als men weet, met een escadrille water
vliegtuigen naar Kopenhagen was gevlo
gen, en gisteren aan boord van Hr. Ms.
„Hertog Hendrik" in ons land is terug
gekeerd, heeft heden zijn werkzaamhe
den op het departement hervat.
Hedenmorgen is het K.L.M. vlieg
tuig de „Ijsvogel" van Schiphol naar
Indië vertrokken. Zes passagiers zullen
de reis geheel of gedeeltelijk meemaken.
TWEE AUGUSTUS.
Van het thans levende geslacht, zullen
alleen zij, die de 50 al lang gepasseerd
zijn, zich herinneren, dal op 2 Augustus
geen nationaal dundoek van torens en
huizen wapperde. Steeds is1 op dien dag
de verjaardag van wijlen de Koningin, de
Koningin-regentes en ten slotte Konin
gin-Moeder Emma gevierd. Helaas he
den, moesten de vlaggen opgeborgen
blijven.
