BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
26 JULI 1934.
177e JAARGANG.
DE 00STENRIJKSCHE BONDSKANSELIER
D0LLFUSS VERMOORD.
Jjj r' gevaarlijk de toestand
>'h .Midden-Europa fe.
RAADSOVERZICHT
MIDDELBURG.
iüJBELBÜRG.
DOES.
Hoog- en Laagwater te Viissingen,
(Zomertijd.)
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
VISSSMSEN.
WALCHEREN.
NUMMER 174.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
tftcvwciaU
EERSTE BLAD.
MIDDELBUQGSCHE COURANT
öagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Viissingen 2.30, elders 2.50 per
kwar&a! Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 et. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHE COURANT^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regeis 2.10, elke r. m. 30 ct. Rabrisk
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. mot
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent
Nationaal-socialisten bezetten
bij verrassing de Bondskanse-
larty te Weenen.
Hun poging, de regeering om
ver te werpen, echter misluk;.
Er hebben zich gisteren in Oostenrijk
en dan voornamelijk te Weenen, gru
welijke dingen afgespeeld. Bij verras
sing maakte een troep national-soci'alis-
ten, verkleed als soldaten, zich meester
van het voornaamste regeeringsgebouw,
de Bondskanselarij, waar zich o.a. de
bondskanselier, dr. Dollfuss en de mi
nisters Fey en Karwinsky bevonden.
Zij hebben Dollfuss neergeschoten en
de beide anderen gevangen genomen en
eischten het aftreden van de regeering.
Daar het overigens in Weenen echter
rustig bleef en ook elders in het land
geen opstandige beweging uitbrak, kon
den de regeeringstroepen ongehinderd
de Bondskanselarij omsingelen en den
staatsgreep in den kiem smoren. Tegen
den avond zijn de opstandelingen gevan
gen genomen. Intusschen was
dr. Dollfuss echter aan
de bekomen verwondin-
gen bezweken.
Behalve van de Bondskanselarij heb
ben de Nazi's zich ook een oogenblik
meester weten te maken van het ge
bouw van de Ravag, het Weensche om-
roep-station. Omstreeks 1 uur gister
middag drongen zij, gekleed in uniform
van de Heimwehr (de burgerwachten),
en de politie de studio van de Ravag,
binnen.
Onder bedreiging met revolvers werd
de omroeper gedwongen mede te dee-
len, dat Dollfuss en zijn regeering waren
afgetreden en dat het bewind was over
genomen door dr. Rintelen, den Oosten-
rijksche gezant te Weenen. Nadat' dit
was geschied, trokken ongeveer 144 na
zi's naar de Bondskanselarij waar zij,
daar zij gekleed waren in uniformen van
regulaire troepen zonder moeite konden
binnendringen. Met de revolvers in de
hand hielden zij de beambten, die voor
de bewaking moeten zorgen, in be
dwang, en een aantal begaf zich naar
de kamer van den bondskanselier op de
eerste verdieping, waar zij Dollfuss, Fey,
en de staatssecretaris voor de veilig
heid Karwinsky aantroffen. Alle drie
werden gearresteerd. Dadelijk daarop
werd Dollfuss weggevoerd, waarbij eeni-
ge schoten op hem werden gelost, ten
gevolge waarvan hij, als gezegd, ernstig
werd gewond en in den loop van den
avond is overleden.
Daarop dwongen de nationaal-socia
listen minister Fey, onder bedreiging
met revolvers zich op het balcon te be
geven en tot de inmiddels buiten verza
melde troepen van de Heimwehr en de
politie het verzoek te richten, de bonds
kanselarij niet te bestormen.
Volgens de berichten hebben daarna
gedurende den geheelen namiddag on
derhandelingen plaats gevonden tus-
sche.n de rebellen en de regeeringstroe
pen, waarbij de rebellen Fey en Kar
winsky als gijzelaars vasthielden om
voor, zich vrije aftocht te bedingen. Hun
•werd toegezegd, dat ze naar de Duitsche
;grens zouden worden geleid, op voor
waarde, dat er geen dooden te betreu
ren zouden zijn. Volgens een officieel be
richt, bleek eerst daarna, dat Dollfuss
•was overleden en toen heeft men al de
«opstandelingen gevangen genomen en in
teer. politie-kazerne opgesloten.
De verschillende officieele en niet-of-
ïicieele mededeelingen over het gebeur
de zijn uit den aard der zaak nog vrij
verward. Zoo spreken sommige berich
ten er van, dat de Duitsche gezant te
Weenen, een rol bij de putsch zou heb
ben gespegld. Hij moet reeds door de
Duitsche regeering teruggeroepen zijn.
Men krijgt er echter nog geen hoogte
van, hoe deze vork precies aan den
steel zit. Indien het bericht juist mocht
blijken, zouden er leelijke internationale
verwikkelingen uit kunnen voortvloeien.
Het lijkt trouwens waarschijnlijk, dat dit
toch in elk geval gebeurt. In Italië en
Frankrijk vooral is men geducht door
het gebeurde opgeschrikt. Men zal zich
Haar afvragen, of er nu eindelijk niet
eens drastische maatregelen genomen
dienen te worden, om een eind te maken
aan de onrust in Oostenrijk. Het is nu
In een hoofdartikel geeft het Engel-
sche blad de „Times" 'n korte beschou
wing over den putsch en komt dan tot
de conclusie, dat de onderhandsche
aanmoediging van de nationaal-socialis
ten in Duitschland nooit heeft opgehou
den. Het zou unfair zijn, aldus de „Ti
mes", in het licht van de tot dusver be
kende berichten de Duitsche regeering
verantwoordelijkheid toe te schrijven
voor het roekelooze avontuur van giste
ren. Het staat echter buiten kijf dat de
opstand min of meer is veroorzaakt door
de voortdurende instigatie uit Duitsch
land.
Uit een dergelijk betoog valt af te
leiden, hoezeer het gebeurde van veel
meer dan plaatselijke beteekenis is.
Men kan het gevoel hebben, dat Euro
pa slechts op 't nippertje aan een ont
zettende ramp is ontkomen. Indien de
staatsgreep gelukt was, zou een nieuwe
oorlog zeer waarschijnlijk zijn geweest.
NADERE BIJZONDERHEDEN
Omtrent den dood van dr. Dollfuss
worden de volgende bijzonderheden
meegedeeld:
Des morgens had een zitting van den
ministerraad plaats gehad, die tot des
middags 4 uur werd verdaagd. In dien
tusschentijd had Dollfuss met Fey en
Karwinsky in zijn werkkamer eenige
dringende zaken te bespreken. Na deze
besprekingen had hij zich naar een aan
grenzende kamer begeven. Dollfuss, die
in gezelschap was van een bediende,
zeide, dat hij naar de kamer van den
bondspresident zou gaan. Op weg daar
heen moest hij de Congreszaal passeeren,
Toen hij zich in de zaal bevond, werd de
deur ingetrapt. Tien a twaalf nazi's
stormden naar binnen, en de eerste die
Dollfuss zag, loste van zeer korten af
stand twee schoten op den bondskanse
lier.
j Dollfuss draaide even ter zijde, en
I sloeg toen achterover op den grond,
j Nog even riep hij „help, help" en toen
i verstomde het geluid. Eenigen tijd later
j werd minister Fey door eenige putschis-
ten naar Dollfuss geleid, die op een di-
i van was gelegd. Er lag een doek over
j zijn hoofd. Fey ontdekte aan den hals
j een noodverband, waaruit bloed vloei-
i de. Met zwakke doch toch nog vaste
stem verzocht Dollfuss minister Fey
zich het lot van zijn vrouw en kinderen
aan te trekken. Verder verklaarde hij,
dat er om zijnentwege geen bloed vergo
ten moet worden. Een verder onder
houd lieten de moordenaars van Doll
fuss niet toe.
Het is tot dusver niet bekend, hoe
laat Dollfuss is overleden. Hem is door
zijn moordenaars zoowel geneeskundige
als geestelijke bijstand geweigerd.
Toen de regulaire troepen weer mees
ter waren van den toestand is het lijk
van den bondskanselier overgebracht
naar zijn werkkamer, waar het is opge
baard.
Vier soldaten van het bondsleger vor
men de eerewacht.
Deze lezing klopt niet geheel met een
andere, die zegt, dat de drie ministers
•gezamenlijk zijn gevangen genomen en
dat dr. Dollfuss werd weggevoerd en
daarna neergeschoten.
Zooals men weet, bevond mevr. Doll
fuss zich met haar kinderen op de villa
Riccione nabij Venetië, als gast van de
familie Mussolini. Vandaag zou Doll
fuss zelf ook naar Italië zijn gegaan.
Mevr. Dollfuss is bij het vernemen van
het smartelijk bericht omtrent den dood
van haar man, onmiddellijk naar Wee
nen afgereisd.
Ook minister Starhemberg, de leider
der burgerwachten, bevond zich met va-
cantie in Italië. Vanochtend is hij per
vliegtuig n. Oostenrijk teruggekeerd, na
vooraf onmiddellijk de mobilisatie van
alle burgerwachten te hebben bevolen.
De leiding der regeering is in handen
gelegd van dr. Schnussnig, den minister
van onderwijs.
Duister is de rol, die dr. Rintelon, de
Oostenrijksche gezant te Rome, die zich
tijdelijk te Weenen bevond, in het dra
ma gespeeld heeft. De opstandelingen
eischten immers, dat hij aan 't hoofd der
regeering zou worden gesteld. Dit zou
moeten beteekenen, dat hij in 't geheim
tegen Dollfuss heeft gestookt. Bij ge
ruchten verluidde hedenochtend, dat dr.
Rinteler gearresteerd is.
rfMen zie verder de rubriek laatste
b erich t e n).
God heeft den wijzen zorg gegeven,
den dwazen echter 'n rustig leven.
VERGOEDING GEBRUIK RIJWIEL IN
RIJKSDIENST.
Ingevolge een beslissing van den raad
van ministers is de vergoeding voor het
gebruik van een eigen rijwiel ten behoe
ve van 's rijks dienst maximaal op 30.
per jaar vastgesteld.
Voor zoover een ambtenaar dit ma
ximum over het loopende jaar reeds
heeft overschreden, zal dit meerdere»
niet behoeven te worden teruggestort.
Hedenmorgen is het K.L.M. vlieg
tuig de Oehoe van Schiphol naar Indië
vertrokken, Drie passagiers bevinden
zich aan boord.
25-VII-'34.
(Ad Interim.) De Raad zag Woens-
dagmidag kans zich door den rijstebrij
berg van 23 punten heen te werken,
maar had dan ook 5 uren onafgebroken
daar voor noodig en een der pun.ten
bleef onafgedaan, dus weer een restant-
je voor na de vacantie. Een raadsmaal-
tijd zonder kliekjes van den vorige, Is
haast niet meer denkbaar.
Wij begonnen met een installatie; de
Raad is nu weer voltallig. De heer Kö-
geler nam als jongste antirev. in zittings-
tijd, plaats aan het uiteinde van deze
fractie en zit nu broederlijk naast het
R.K.-lid. Na deze beëediging waren 15
leden aanwezig, de heer Portheine ont
brak en de heer Harthoorn kon zich
eerst te vier uur uit zijn werkzaamheden
los maken, maar heeft toch nog drie
uurtjes mede geholpen aan de beharti
ging onzer gemeentebelangen.
Ten tweeden male stonden allen op,
toen de voorzitter het overlijden van
Prins Hendrik op gevoelvolle wijze her
dacht.
Nu de verschillende mededeelingen en
ingekomen stukken, waarbij wij o.a. ver
namen, dat het gemeentebestuur het
vreemdelingenverkeer wil steunen en in
de Nederlandsche reisweek het stadhuis
voor een lager tarief ter bezichtiging
stelt. Zeker een sympathiek gebaar, in
afwijking van het welvoorziene menu
heeft wethouder Onderdijk toen mede
deelingen gedaan over twee zaken be
treffende de werkloosheid. Helaas het
ijveren van onzen wethouder van socia
le zaken op het departement heeft niet
kunnen bereiken, dat voor de steun
trekkers een betere uitkeering werd
verkregen en dan zit de gemeente weer
voor een onaangenaamheid, door de
stopzetting van de meelfabriek. Doch
evenals de vorige maal springt de direc
tie in de bres voor haar werklieden en
gelukkig zal ook het rijk naast de ge
meente wel medewerken aan de wacht
geldregeling, die de werklieden gemid
deld f 14 waarborgt, waarvan de ge
meente een vierde of voor de 55 recht
hebbende kostwinners samen ongeveer
f 194 per week betaalt, wat altijd toch
nog belangrijk minder is dan in geval
van crisissteun of werkverschaffing.
Eindelijk is er een slot gekomen aan
de kwestie van een nieuwen secretaris
van het Burgerlijk Armbestuur en al
bleek de heer Mes toch nog niet tevre
den over hetgeen z.i. achter de schermen
heeft plaats gehad, de benoeming van
den boekhouder van gemeentewerken
tot genoemde functie geschiedde met 14
van de 15 stemmen.
Bij de vaststelling van de regeling van
het schoolgeld voor het gymnasium ging,
het voornamelijk om drie punten. Moe
ten als schoolgaande kinderen alleen
die van de R.H.B.S. mede tellen, of ook
die der Handelsdagschool en, vroeg de
heer v. d. Feltz, ook de studenten? De
Handelsschool-leerlingen werden opge
nomen, doch de wethouder van onder
wijs wees er o.i. terecht op, dat men
zich bepalen moet tot scholen te Mid
delburg.
Het tweede punt was of men bij ge
middeld 7 of bij gemiddeld 8 vrijstelling
van schoolgeld kan verkrijgen. Alleen de
heer v. d. Feltz hield vast aan de 8.
Ten derde de vraag of men ook van
de aanslagen in de vermogensbelasting
kan gebruik maken voor het vaststellen
van het schoolgeld, maar het bleek, dat
de kans op inzage der kohieren wel als
onmogelijk is te beschouwen.
De heer Jeronimus, die ditmaal al heet
weinig schuld had aan het rekken der
discussies, paste bij de bouwverordening
het stelsel van verdwijnen toe en heeft
daardoor zeker heel wat gepraat voor
komen.
Het voorstel, dat bleef hangen tot een
volgende maal, was dat inzake de ver
ordening voor het politiepersoneel. Het
ging er o.a. om of men de vrije gast
huis- en sanatoriumkosten voor de agen
ten persoonlijk zou behouden al of niet
en van de op dat oogenblik aanwezige
16 leden, was de helft voor en de helft
tegen. Wij komen er dus nog wel eens
op terug.
Het leek ons wel wat al te radicaal,
dat de heer Cornelisse ook te Middel
burg het commissariaat zou willen op
heffen, dat zou voor een provinciale
hoofdstad nog al erg zijn; trouwens het
hoofd der politie voelde daarvoor al
heel weinig.
De Raad had geen bezwaar tegen de
vermindering van de salarissen van bur
gemeester enz., doch ging met de voor
zitter mede in diens meening, dat- de
wethouders niet te veel hebben en ëen
aftrek van 5 in plaats van 10 pet. te
verkiezen zou zijn.
Men was r.eeds vier uur bezig, toen
men besloot ook het zware kluifje van
„drukwerk of cyclostyle" nog maar te
verwerken en daaraan heeft men nog
eens weer een uur gewerkt, zonder dai
veel nieuwe gezichtspunten naar voren
kwamen. Alleen zij, die er vorige maal
niet waren willen wij nog even vermel
den. De hee.r Jeronimus bleek een be
wonderaar te zijn van cyclostylewerk, de
heer Heemskerk zou noode meF het
voorstel mede gaan, doch het jongste lid,
de heer Kögeler, heeft in zijn maiden
speech betoogd, dat hij eerbied heett
voor de pogingen van B. en W. om te
bezuinigen, maar tevens, dat hij met dit
voorstel niet mede kon gaan. Met 9
stemmen tegen, dus juist 's raads meer
derheid, zag de meerderheid van B. en
W. haar voorstel verworpen.
Toen was het „wat nu?"
Hierover hooren wij later nog wel
eens wat.
MEDIO-DOOZEN. Een fraai trommeltje
met Middelburgsch wapen en gevuld
met choc, stadhuispastilles. Alleen ver
krijgbaar M. Peterse, L. Delft M'burg.
(Ingez. MedJ
De Stadhuisbelichting.
Vele vreemdelingen en stadgenooten
genoten gisterenavond weer van de
Stadhuisbelichting. De tram kwam weer
op de Markt. Volgende week is dit on
mogelijk: maar het is te hopen, dat me
nu over 14 dagen tijdig maatregelen
neemt om dit te voorkomen.
DE VEILIGHEIDSLAAN VAN DE
K-N.A.C. TE GOES.
Gratis onderzoek van automo
bielen van 30 Juli tot en met 2
Augustus.
Zooals reeds is bericht, maakt de
Koninklijke Nederlandsche Automobiel
Club voor ongeveer 6 maanden een
tournee door Nederland met haar Veilig
heidslaan, teneinde door heel het land
de automobilisten te kunnen waarschu
wen voor de gevaren, welke dreigen van
niet goed onderhouden automobielen.
Deze grootsche veldtocht tegen de ver
keersgevaren begon 9 April j.l. in Am
sterdam. Thans, komt Goes aan de beurt.
Gezien de resultaten, die in de verschil
lende steden werden bereikt, wordt ook
te Goes op groote belangstelling gere
kend. De laan wordt van Maandag 30
Juli tot en met Donderdag 2 Augustus
a.s, ingericht op den Stationsweg en staat
dagelijks open van half negen tot half
een en van half twee tot zes uur.
Iedere automobilist kan zijn wagen
gratis dus zonder eenige kosten welke
dan ook, op de Safety-Lane laten on
derzoeken. Wanneer het voertuig vol
komen in orde zal zijn bevonden, zal de
bekende oranje veiligheidswimpel der
K.N.A.C. worden uitgereikt, ten teeken,
Middelburg, 26-VII-'34. Woensdag
hoogste lucht temperatuur 23.3 °C (74
°F); laagste 16.2 °C (61 °F). Heden 9 h:
18.8 °C; 12 h: 22 °C. Geen regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopen etmaal: 767
mm; laagste 765 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 770.5 mm
te Biarritz; laagste 744.3 mm te Seydis-
fjord.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige wind uit W.-richtmgen,
zwaar bewolkt tot betrokken, later op
klarend, waarschijnlijk tijdelijk regen,
aanvankelijk iets warmer.
Zon op: 5 h 11; onder: 21 h 00. Licht
op: 21 h 30. Maan op: 21 h 12; onder:
4 h 37. V.M.: 26 Juli.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later.
(S Springtij.)
Juli.
Hoogwater, Laagwater,
Do. 26 1.34 13.58 8.07 20.44
Vr. 27 2.27 14.48 8.58 21.36
Za. 28 3.19 15.35 9.46 22.23
(Zomertijd.)
Do.
Vr.
Juli.
Hoogwater.
26 3.29 16.00
27 4.25 16.54
Laagwater,
9.08 21.40
9.59 22.32
Za. 28 5.20 17.42 10.49 23.20
dat de eigenaar het bewijs heeft gele
verd mede te werken aan de verhooging
van de verkeersveiligheid.
De K.N.A.C. ondervindt van vele zij
den medewerking om haar streven te
doen slagen- Behalve den steun van ge
meente- en politieautoriteiten heeft zij
ook de directie van de fa. L. A. en F. L.
Kattenburg Co. bereid gevonden om
in haar magazijn aan de Lange Kerk
straat een speciale étalage in te richten
waarin de maquette van de veiligheids
laan ongetwijfeld veler aandacht zal we
ten te trekken. Het spreekt vanzelf, dat
niets de K.N.A.C. aangenamer zal zijn
dan wanneer zooveel mogelijk van de
veiligheidislaan gebruik zal worden ge
maakt. Er zij op gewezen, dat auto's
welke getest worden niet zwaarder mo
gen wegen dan 3000 kg, daar de ver
schillende instrumenten niet op zwaar
dere wagens zijn berekend. Om teleur
stelling te voorkomen, vestigen wij er
voorts de aandacht op, dat weliswaar
's avonds om 6 uür (en 's middags om
12..30 uur) de laan wordt afgesloten,
maar dat het bij file-vorming kan voor
komen, dat wagens, die b.v. om half zes
aan zouden sluiten, niet meer aan de
beurt zullen kunnen komen. Hiervan
wordt aan het einde van de laan tijdig
mededeeling gedaan. Tenslotte verdient
het aanbeveling om te zorgen, dat de
banden der auto's op spanning zijn, daar
dit het goede resultaat der proeven kan
bevorderen.
Middenstandsbeurs.
Naar wij vernemen zal door de Goesche
Winkeliers, vereenigd in de „Hanze" en
„Handelsbelangen", in den loop van
September in Schuttershof een midden
standsbeurs worden gehouden.
Verschillende attracties zullen deze
beurs nog meerdere aantrekkelijkheid
verleenen.
Pakhuis afgebrand.
In den afgeloopen nacht is brand ont
dekt in een pakhuis van een handelaar
in visch, staande in de Schoolstraat. Er
werd groot alarm gemaakt, doch toen
de brandweer met een autospuit ter
plaatse kwam, was de brand reeds door
de politie met een slang op de water
leiding bedwongen. Pakhuis en inboedel
die beide als verloren zijn te beschou
wen, waren verzekerd.
ARNEMUIDEN. Op den vooravond
van 't vertrek naar 't festival te Kort-
gene zal de muziekvereeniging „Arne's
Genoegen" nog een concert geven, wel
ke geleid zal worden door den heer F.
Büijs, te 8 uur Vrijdagavond.