KRONIEK van den DAG.
BINNENLAND.
KUNST EN WETENSCHAP.
RECHTSZAKEN.
LANDBOUW.
GEMENGD NIEUWS.
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans voor lOct.
ONDERWIJS.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN WOENSDAG 25 JULI 1934. No. 173.
FEUILLETON.
FORTINBRAS,
DE KOOPMAN IN GELUK,
De politieke situatie in Duitsch
land. Groote onzekerheid.
Gaat Von Papen verdwijnen?
Maar wat dan?
Het politieke nieuws, dat de laatste
dagen uit Berlijn komt, is nog al ver
ward. Als men het bij mekaar legt, is
er geen touw aan vast te knoopen.
Verleden week wist een Engelsch blad
te vertellen, dat Hitier het zoo erg met
z'n zenuwen te kwaad had, dat hij geen
mensch uit zijn omgeving meer ver
trouwde, voortdurend aan zijn bureau
zat te huilen en geen vacantie durfde
nemen. Een paar dagen later verneemt
men, dat de Duitsche rijkskanselier met
vacantie naar Berchtesgaden in Beieren
is vertrokken. Korten tijd geleden zou
den den minister van economische zaken
Schmitt verstrekkende volmachten zijn
verleend, om den economischen toe
stand met paardenmiddelen te curee-
ren. Thans verluidt, dat dr. Schmitt 't
opeens met zijn gezondheid te stellen
heeft en zeer binnenkort wel zal aftre
den. Een Berlijnsch correspondent van
een Nederlandsch dagblad weet met ze
kerheid, dat er achter de schermen 'n
vinnige strijd tusschen de ministers Von
Papen en Goebbels wordt gestreden, en
dat Goebbels een beste kans maakt in
't zand te bijten. Andere corresponden
ten verzekeren met evenveel stelligheid
dat er van zoo'n strijd geen sprake is,
maar dat Von Papen eerlang zal aftre
den.
Het eenige, wat men uit deze baaiert
van berichten tenslotte met zekerheid
kan afleiden is, dat er te Berlijn groote
onzekerheid heej-scht. Sinds de bloedige
onderdrukking van de S. A.-camarilla
op 30 Juni heeft men vrijwel nergens
meer peil op kunnen trekken. Wat zich
op het oogenblik in Duitschland af
speelt, is vermoedelijk voor iedereen 'n
geheim. Het lijkt zelfs de vraag, of de
nazi-machthebbers zelf wel precies we
ten, waar ze aan toe zijn. Het ziet er
naar uit van niet. Al was het alleen
maar om het feit, dat men ze geen re
devoeringen meer hoort afsteken. Dat
is wel een zeer merkwaardig verschijn
sel. Het is opeens stil geworden in
Duitschland. Zelfs de man, wiens taak
het is, voortdurend propaganda voor het
Derde Rijk te maken, naar binnen zoo
wel als voor buiten, zelfs dr. Goebbels
zwijgt. Niets kan beter den toestand
van onzekerheid stipuleeren dan dit feit.
En dan is het in 't bijzondere nog voor
velerlei uitleg vatbaar. Heeft de man,
die beweerde, dat Goebbels' dagen ge
teld zijn, misschien toch gelijk? Wij
moeten het zien, voor we het gelooven.
De minister voor de propaganda is een
populaire figuur in Duitschland. Hij
heeft een grooten aanhang, vooral bij
de linkerzijde van de nationaal-socialis-
tische partij. Het komt ons voorloopig
niet waarschijnlijk voor, dat Hitier hem
op zij zal durven stooten, zelfs al zou hij
dat in zijn hart wenschen. De klap, die
aan de S. A. is toegebracht versmalde
de basis, waarop de Führer staat, reeds
aanmerkelijk. Daar hoeft aan dien kant
niet veel meer af, om de positie van het
bewind uiterst labiel te maken.
Waarschijnlijker is, dat Von Papen van
het politieke tooneel zal verdwijnen.
Men weet op het oogenblik niet eens,
waar hij zich bevindt. Sommigen meenen
hem zelfs in Denemarken gezien te heb
ben. Anderen weten, dat hij zich in W.-
Duitschland bij zijn industrieele vrien
den ophoudt. Hoe dit zij: over het alge
meen acht men de positie van den vice-
kanselier van dien aard, dat men op zijn
spoedig atfreden bedacht moet zijn.
Tot zekere hoogte geldt nu echter
van dit aftreden hetzelfde als van een
eventueele verdwijning van dr. Goeb
bels. Het zou de basis, waarop Hitier
staat, maar dan van den anderen kant,
weer versmallen. Achter Von Pa
pen staan immers breede conservatieve
kringen, die tot dusverre de nazi's
steunden. Kan Hitier het zich permittee-
ren deze lieden van zich af te stooten?
Of heeft hij hun steun reeds verloren?
Van belang ten aanzien van deze laatste
vraag kan zijn het bericht, dat de groot
industrieel Fritz Thyssen, die, naar al
gemeen wordt aangenomen, eens groote
sommen gelds aan zijn liefde voor het
nationaal-socialisme spendeerde, uit de
partij is getreden. Dat zou kunnen be-
teekenen, dat Hitler van deze zijde niet
J veel meer te wachten heeft. En dan
hoefde hem er inderdaad minder aan ge-
legen te zijn, dat Von Papen van het po
litieke tooneel verdween. Maar zou pre
sident Von Hindenburg zulks slikken?
i
kan men nu verder vragen. En de Rijks-
weer? Er is voorloopig geen antwoord
1 op dat alles. De naaste toekomst zal wel
uitwijzen, wat er uit te voorschijn komt.
76)
door
WILLIAM LOCKE.
Goede hemel, bent u daar. Hij schudde
Martin de hand. En evenals vroeger bij
de terugkomst van Félise, toen hij zijn
aandoening niet baas kon, riep hij op
den drempel van de vestibule:
Daar is Monsieur Martin.
Qu' est-ce que tu dis la riep een
stem uit het bureau.
C' est Monsieur Martin,
Martin kwam het huis in en ontmoet
te Bigourdin in de vestibule.
Ben je daar eindelijk riep de for-
schen man! Daar was de hartelijke, ver
baasde, vroolijke begroeting van de twee
bedienden. Martin werd aangedaan.
Waaraan had hij dat verdiend? Voor hij 'n
woord kon uiten voelde hij twee kolos
sale armen om zich heen en op iedere
wang kreeg hij een kus. Toen hield Bi
gourdin hem van zich af, bekeek hem
eens goed en zei evenals Grégoire, dat
hij er zoo stevig uitzag.
Enfin, je bent terug gekomen. Ver
tel me hoe en wanneer en waarom. Ver
tel me alles.
Martin's oogen werden veehtiff,
DE REIS VAN DE KONINGIN
EN DE PRINSES.
Naar wij vernemen zal de „Tanimbar"
van de Stoomvaart Maatschappij „Ne
derland", aan boord van welk schip H.
M. de Koningin en H. K. H. Prinses Ju
liana zich naar Ulvink in de Hardanger-
fjord (Noorwegen) zullen begeven, Za
terdagmiddag te 12 uur van de Javakade
te Amsterdam vertrekken. De „Tanim
bar" is een vrachtschip met passagiers-
accomodatie; het meet 8170 bruto regis
ter ton en behoort tot de zgn. T-klasse.
De motor is een 8 cylinder Sulzer-mo-
tor van 7040 P.K. De leeftijd van het
schip bedraagt bijna 4 jaar.
Op uitdrukkelijken wensch van H. M.
de Koningin worden aan boord voor
deze reis geen veranderingen aange
bracht, terwijl de gewone scheepsvoe-
ding zal worden gebruikt. Naar alle,
waarschijnlijkheid zal het doel van de
reis Maandag bij daglicht worden be
reikt. Zoodra de Koningin en de Prinses
de „Tanimbar'' met het klein gevolg, dat
de reis medemaakt, zal hebben verlaten,
zal het schip koers zetten naar Ham
burg, waar een gedeelte van de lading
die het nog van zijn jongste reis in de
ruimen heeft, zal worden gelost.
In gezelschap van eenige directeuren
van de Maatschappij „Nederland" heb
ben gistermorgen enkele leden van de
hofhouding de verschillende hutten aan
boord van de „Tanimbar"' geinspecteerd.
STATIEKIST VOOR DEN PRINS.
De N.V, Koperpletterij en Metaalhan.
del „De Vlijt" te Apeldoorn, heeft in
opdracht het vervaardigen van een rood
koperen statie-kist voor het stoffelijk
overschot van wijlen Prins Hendrik.
De koperen platen hebben een dikte
van 3 mm en de kist weegt 175 kg.
Heden is de kist naar Den Haag ver
zonden voor het aanbrengen van orna
menten.
Aan mej. J. Nieuwenhuize, onder
wijzeres aan de Oranjeschool te V 1 i s-
s i n g e n is op haar verzoek wegens hu
welijk ontslag verleend. In haar plaats
is door het schoolbestuur benoemd mej,
J. Naerebout te Vlissingen.
Geslaagd voor het voorbereidend
examen gemeente administratie, de heer
L. v. d. Heide te N i s s e.
Voor het examen nijverheidsonder
wijs akte N XIX slaagde mej. L. M.
Cammaert te Hulst.
Tentoonstelling M- A. v, d-
Harst en Jim Frater te Dom
burg,
(-§-) Als zoovele voorgaande jaren,
houdt de Domburgsche aquarelliste, mej.
M. A, v. d- Harst, in samenwerking met
den schilder en teekenaar Jim Frater,
wederom een tentoonstelling in haar vil
la „Mijn Thuis". En er is weer veel
nieuw oeuvre, dat sinds de vorige ex
positie tot stand kwam. Met een benij
denswaardige regelmaat breiden de bei
de exposanten gestadig de collecties uit,
voortdurend opgaande in het mooie
werk.
De aquarellen van mej. v. d- Harst
men kent haar liefde voor het eenvou
dige, stille en teedere oefenen steeds
een weldadige bekoring uit door de taal
van bezinning, die ze lijken te spreken.
Wij houden van dit sobere, maar sub
tiele werk, omdat het zoo evenwichtig
en gaaf is. Op het eerste gezicht schijnt
het bijna zonder eenige moeite op 't pa
pier gebracht. Maar bij nauwkeuriger
beschouwing onderkent men de liefde
volle aandacht en de inspanning, waar
mee het tot stand moet zijn gekomen.
Haar doode vogels met hun fijnzinnige
kleurnuances hebben al het macabere
verloren. Haar bloemen getuigen van een
eerbiedige bewondering voor het schoone
in de natuur. Haar stille buurtjes zijn
aandoenlijk van ingetogenheid- Men
voelt in al de aquarellen de gelouterde
bezonnen levensvisie der kunstenares.
Gebenedijd zou dat mogen heeten.
Het werk van Jim Frater doet in vele
opzichten aan dat van mej. v. d. Harst
denken. Maar daarnaast zijn toch ook
verschillen Het is minder evenwichtig,
ademt niet zoo'n groote rust en be
zonkenheid. Daardoor wordt het vaak
veel gedurfder; zoowel van kleur als van
vormgeving- Zijn aandacht wordt minder
geboeid door het enkelvoudige, teedere
obitct. Landschappen en havens hebben
zijn liefde en soms het beweeg van men-
schen. Heel._veel moois is daarbij en ook
veel dat verrast door wisselende visie.
Nergens ontdekt men echter het verbe-
tene, dat zooveel kunst van dezen tijd
kenmerkt. En dat op zichzelf is ook een
aanbeveling voor deze mooie tentoon
stelling.
Kunst in nood.
De tentoonstelling in het paleis 't Loo
ten bate van noodlijdende beeldende
kunstenaars georganiseerd door het co
mité „Kunst in Nood" geniet druk be
zoek. Tot Maandag waren reeds onge
veer 450 toegangsbewijzen afgegeven.
Eenige schilderijen zijn ook reeds ver
kocht.
De film „Bleeke Bet".
Naar de Msb. bericht is Richard Os
wald met zijn staf uit Londen te Am
sterdam aangekomen en heeft hij de laat
ste hand aan de film „Bleeke Bet" ge-
legd.
Het ligt in de bedoeling deze film be
gin Augustus aan de filmkeuring aan te
bieden.
Hij droeg een roode tulp.
Zaterdag deed de kantonrechter te
Utrecht uitspraak in de zaak van H.
Ploeg Jr., tegen wien op 1 Mei jl. pro
ces-verbaal was opgemaakt wegens t
dragen van een roode tulp.
De kantonrechter achtte het uniform
verbod overtreden, omdat hij in de roo
de tulp, gedragen op 1 Mei, het syrriboo
zag van een bepaald staatkundig stre
ven. Aangezien het hier een principieeie
kwestie betrof, veroordeelde hij Ploeg
tot een boete van vijftig cent.
Deze heeft beroep aangeteekend.
Kon. Ned. Landbouw-Comité.
Onder voorzitterschap van den heer
J. L. Nijsingh is op 18 en 19 Juli 1.1. de
gecombineerde vergadering van de Eer
ste Afdeeling en van het bestuur van het
Kon. Ned. Landbouwcomité te 's-Gra-
venhage gehouden.
De Eerste Ned. Coöp. Suikerfabriek
te Sas van Gent heeft zich voor het lid
maatschap van het Kon. Ned. Land
bouwcomité aangemeld. Zonder hoof
delijke stemming werd tot toelating be
sloten.
Medegedeeld werd, dat de vergade
ring van dag. besturen de'r drie Centra
le Landbouw" Organisaties besloten de
regeering voor te stellen, de opbrengst
der extra-heffing rund- en kalfsvleesch
in het Landbouwcrisisfonds te storten,
met de bestemming van aanwending ten
behoeve der rundveehouderij.
Besproken werd een voorstel, gedaan
in de vergadering van dag, besturen
der drie C. L. O. een adres te richten
aan de Tweede Kamer aangaande het
wetsontwerp tot herziening van den
wettelijken tijd. Men acht het n.l. meer
gewenscht, dat in ons land de Midden-
Europeesche tijd wordt ingevoerd, dan
de West-Europeesche.
De vergadering verklaarde zich met
dit voorstel accoord.
De Bisamrat in ons land
Eenigen tijd geleden werd gemeld, dat
de bisamrat vermoedelijk te Apeldoorn
door een dame zou zijn waargenomen.
Vanwege de Landbouw-Hoogeschool
werd een onderzoek hiernaar ingesteld
en een groote collectie knaagdieren e.
d. werd bedoelde dame getoond, waar
onder een exemplaar van de bisamrat,
welke men uit Duitschland had laten
komen. De dame, die nimmer een bisam
rat op een afbeelding had gezien, wees
uit de collectie onmiddellijk de bisam
rat aan, als het door haar geconstateer
de dier. Zonder twijfel mag thans aan
genomen worden, dat enkele exempla
ren van deze rat reeds in ons land aan
wezig zijn.
VAN EEN OMGEVALLEN BLOEM
POT EN DE GEVOLGEN. Naar wij
vernemen zou de 41-jarige M;,, die Zon
dagavond bij zijn arrestatie door twee
agenten, in zijn woning aan den O.Z.
Achterburgwal te Amsterdam door
een schot in het hoofd werd getroffen,
heden het Binnengasthuis verlaten.
De justitieele dienst zal met betrek
king tot dit ongeval twee zaken bij de
(Ingez. Med.)
Goede hemel, zei hij, terwijl zijn
stem stokte, wat bent u een nobele ke
rel.
Heelemaal niet, mon cher. Wij zijn
vrienden en vriendschap is iets, dat hei
lig is. Maar vertel me voor den drom
mel alles over je zelf.
Ik was op weg, zei Martin, met zijn
gewone nauwgezette eerlijkheid, van Pe-
nang naar New York. In Marseille hoor
de ik voor het eerst van den oorlog,
waarin Frankrijk betrokken zou wor
den en waarover wij zoo dikwijls ge
sproken hebben. En toen was er iets
wat weet ik niet, dat mij hierheen
dreef. Hier ben ik.
Dat is mooi van je, dat is heel
mooi. Kom, laten we naar Félise gaan.
Maar voor ze zich in beweging kon
den zetten, kwam Enuphémie aangerend
uit de keuken en bijna had ze Martin
omhelsd en Joseph, de vroegere pion-
geur uit het café de 1' Univers, nu be
diende in het hotel, kwam bedeesd uit
de salie a manger en zijn oogen glom
men net als zijn afgedragen rok glom.
Bigourdin zond hem weg om Félise te
halen. Ze kwam dadelijk, maar zag erg
bleek. Joseph had haar het nieuws
abrupt medegedeeld. Maar ze zag Mar
tin flink aan en stak de hand uit.
Bonjour, Martin, ik ben blij om je
weerom te zien.
Ik ook, zei hij, ik ben meer dan
blij. 't Is of ik bij eigen familie terug
kom.
Ze hief haar hoofdje op en vroeg met
iets van bravoure: Hoe is het met Lu-
cilla?
Hij kreeg een schok, maar toonde 't
niet. Hij glimlachte. Ik weet het niet,
sinds Maart heb ik niets van haar ge
hoord.
Ik ook niet, zei ze, niet sinds Ja
nuari. Ze schijnt een trekvogel te zijn,
die door het leven van andere menschen
vliegt.
Bigourdin lachte en schudde met zijn
wijsvinger.
Ik verwed er wat om, dat dit
geen uitdrukking van jou is, maar dat
je dien ouden philosooph van een vader
napraat.
Ze bloosde en zei wat uitdagend: Ja,
dat beken ik. Maar het is toch maar
waar.
En hoe is het met dien besten For-
tinbras? vroeg Martin, om van het ne
telige onderwerp af te stappen.
Best! We verwachten hem elk
oogenblik. Ik heb hem hier laten komen.
Morgen kan ik opgeroepen worden.
Frankrijk zal meer noodig hebben dan
het staande'leger en de reserve-troe
pen. Ze zullen ook de territorials noo
dig hebben (landweer). Ik hoor bij het
territoriale leger. Hij sloeg zich op de
borst.... Er stond geschreven, dat ik
evenals mijn voorvaderen voor Frank
rijk zou strijden. Doch als ik weg ben,
wie moet dan zorgen voor mijn kleine
Félise en voor het hotel des Grottes? 't
Is altijd goed om klaar te zijn. Als de
mobilisatie wordt afgekondigd, zullen
er geen treinen voor gewone burgers
beschikbaar zijn.
En wat denk je van den oorlog,
Félise, vroeg Martin. -3 so-
Ze sloeg haar handen inelkaar.
Ik zou mijn ziel geven om een man
te zijn, riep ze.
Bigourdin omhelsde haar.
i Dat is een echte dochter van Frank
rijk. Ik ben trotsch op onze kleine
meid. Net een kleine Jeanne d Arc.
Maar waar is de vrouw, die niet voelt
zooals de Maagd van Orlea.ns?
Maar ondertusschen, mon oncle,
zei Félise, zich uit zijn omarming los ma
kend, Martin ziet er zoo stoffig en hon
gerig uit en niemand heeft voorgesteld
hem naar zijn kamer te brengen om zich
wat op te knapepn en wat te eten.
Bigourdin keek haar met bewondering
aan.
- Zij is er eentje, ze denkt overal
aan. Baptiste, breng alles van Monsieur
Martin naar de mooie kamer.
Maar, beste vriend, zei Martin,
geef me toch mijn oude kamer, waar ik
zoo lekker sliep.
Doch Bigourdin wilde hier niet van
hooren. Martin was de verloren zoon,
riep hij, we hebben juist een heerlijken
kalfskop voor het déjeuner. Mijn buur
man heeft het dier vetgemest.
Martin verfrischte zich in de beroem
de badkamer en trad de eetzaal binnen.
Last van de warmte?
De musschen vielen dood van 'f dak.
Zóó hevig was de hitte.
Maar deze nam een "Akkertje"
En bleef dus rustig zitten I
Neem 'n "AKKERTJE"
(Ingez. Med.)
justitie aanhangig maken. Een van de
beide agenten ter zake van beleediging
door M. en poging tot doodslag door
middel van een bloempot, die, naar hun
overtuiging door M. uit het venster is
geworpen, terwijl aan den anderen kant
een klacht van M. zal worden doorge
geven, die een der agenten van poging
tot doodslag beschuldigt, omdat hij door
een revolverschot werd getroffen, zon
der dat naar zijn meening tot schieten
eenige noodzaak bestond.
Voor de justitie is met dat al de moei
lijke taak weggelegd, klaarheid in deze
zaak te brengen. Bij haar onderzoek ziet
zij zich, wat de kwestie van den bloem
pot betreft, tegenover twee verschillen
de lezingen geplaatst. Volgens de eene
lezing is de bloempot door den hond van
M, in een dartele bui uit het venster ge-
stooten, volgens de andere die der
agenten moet M. zelf de bloempot uit
't raam geworpen hebben, daar men ge
zien zou hebben, dat hij zijn arm naar
buiten stak.
MOTORRIJDER TEGEN BOOM GE
BOTST EN GEDOOD. De motorrij
der T,, Oost-Indisch verlofganger, wo
nende te Bussum, reed Dinsdagnacht te
ongeveer één uur op den rijksstraatweg
onder Terschuur bij Bar ne veld te
gen een boom. De ongelukkige kwam
met zijn hoofd tegen den stam terecht
en werd vervolgens op den grond ge
smakt. Zijn hoofd was vrijwel verbrij
zeld, zoodat de man op slag dood was.
Een meisje uit Deventer, dat op de
duo zat, werd zwaar gewond.
WEER 'N HOTELDIEF. Maandag-
is te Egmond aan Zee een Duit-
scher gearresteerd, die er op uit was op
kosten van de hoteliers voor badgast te
spelen. Dit is hem echter te Egmond aan
Zee, dank zij de activiteit der politie en
van de politie te Bergen, niet gelukt. De
burgemeester van Egmond aan Zee werd
namelijk telefonisch gewaarschuwd door
den burgemeester van Bergen. Geen
kwartier later werd de man, wiens sig
nalement klopte met het door den bur
gemeester van Bergen telefonisch opge-
gevene, te Egmond gesignaleerd en door
den burgemeester persoonlijk gearres
teerd.
Hij legde een volledige bekentenis af.
Ruim 2 w"feken had hij gelogeerd te Ber
gen aan Zee in het hotel Nassau Bergen.
De directie van dit hotel werd Maandag
morgen gewaarschuwd, dat de bewuste
badgast verdwenen was met zijn baga
ge, echter zonder betalen. Dadelijk
werd de politie gewaarschuwd. Men
vermoedde, dat de bewuste persoon
langs het strand naar Egmond aan Zee
was gegaan, hetgeen inderdaad het ge
val bleek te zijn.
De man gaf voor, dat hij ziek en werk
loos v/as en toch goed gehuisvest wilde
zijn. Vermoed wordt, dat hij nog meer
op zijn kerfstok zal hebben. De man lo
geerde te Bergen onder een valschen
naam. Hij gaf na zijn arrestatie te ken
nen, dat hij niet naar Duitschland uitge
leid wilde worden.
RARE MANIEREN. Over een uit
varend Japansch schip kwam Zondag
morgen een vlucht postduiven, op weg
naar hun hokken te Amsterdam. Een der
opvarenden van het stoomschip heeft
uit een soort baldadigheid een schot ha-
Een paar handelsreizigers met bezorg
de gezichten waren de eenige gasten.
Behalve één, waren het oude bekenden.
Hij schudde hun de hand.
t Is .de laatste maal, zeiden zij,
morgen worden we gemobiliseerd.
Ze verlangde er niet naar om te vech
ten, maar als ze sneuvelden, nu, dan
sneuvelden ze. Ze hadden een soort kal
me, fatalistische vaderlandsliefde. Ze
waren één met Frankrijk. Het was heel
eenvoudig,
Martinverliet hen en zat met, Bigour
din en Félise aan hun tafel in den hoek
bij de deur. Het was de eerste maal dat
dit gebeurde, Félise at weinig en was
heel stil. Af en toe, wanneer hij vertel
de van zijn wederwaardigheden in het
verre Oosten, zag hij haar groote donke
re oogen hem aankijken en hij glimlach
te onbegrijpelijk blijde. Maar zij zag da
delijk weer voor zich.
Toen Bigourdin, als hotelhouder, iets
moest bespreken met één van de han-
delsreizegers en van tafel was opge
staan, zei zij:
Je bent veranderd. Men zou zeggen
dat je dezelfde man niet meer waart.
Wat doet je zoo denken? lachte hij.
Je praat anders. Je hebt een An
dere uitdrukking in je gezicht.
Dat spijt mij, zei hij.
Ik zie niet in, waarom je dat spij
ten zou, antwoordde Félise.
(Wordt vervolgd.)
