GOESCHE COUQANT£!2£
I
zoo'n Flanellen Costuum
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
1
NUMMER 154
TWEE BLADEN.
DINSDAG
3 JULI 1934.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
DE GEBEURTENISSEN IN
DUITSCHLAND.
MIDDELBURG.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
GOES.
- >1
'7 I
Ing 1 uur!
I kg.
12—19,
-17, sui-
sen 12—
ide Blan-
Volgers
e kersen
10—26,
sen 78,
alles per
land- en
ssiersvei-
rdbeien I
ps 2742
I 18—26,
-12 per
roode
I 18—
Ronanen
18. Roode
de bessen
n 14—18,
24—30, al-
MIDDELBUBGSCHE COURANT
dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent
Dr. P. J, Bouman te Middelburg
schrijft ons:
De dagbladen zullen in de komende
dagen nog vele kolommen wijden aan de
gebeurtenissen in Duitschland en uit ve
le tegenstrijdige berichten zal het mis
schien mogelijk zijn ons een beeld te
vormen van hetgeen zich in korten tijd
heeft afgespeeld. Moeilijker is het ech
ter tot een interpretatie van de feiten te
komen, tot den achtergrond van Hitler's
krachtdadig optreden door te dringen.
Toch willen wij een poging wagen, de
vraag naar het „waarom" te beantwoor
den, voor zoover het althans mogelijk is
conclusies te trekken uit de ons beken
de literatuur.
Het ie in onze pers een gemeenplaats
geworden, dat Hitier als leider is tegen
gevallen. Hij zou n.l. het heft niet meer
geheel in handen hebben en in menig op
zicht zijn volgelingen naar de oogen
moeten zien. Nu valt het te betwijfelen
of deze opvatting juist is. Inderdaad heeft
Hitler in de afgeloopen maanden zijn vol
gelingen meer ontzien dan oogenschijn-
lijk toelaatbaar was, doch wat bewijst
dit? De rijkskanselier heeft nog steeds
een enormen aanhang, maar en dit is
van de grootste beteekenis deze
vormt geen homogene massa. In de na-
tionaal-socialistische partij zijn vele
stroomingen uitgemond. De breedste en
machtigste stroom wordt gevormd door
de voormalige sociaal-democraten. In
dien men zich afvraagt hoe het toch
mogelijk was, dat de machtige S.D.A.P.
in enkele weken door Hitier en de zijnen
werd vernietigd, is slechts één antwoord
mogelijk: de groote massa der socialis
tische arbeiders was reeds tot het na
tionaal-socialisme overgegaan. Na het
opnemen van deze groep begon in de
S.A, een linksche oriënteering, welke
door Hitier niet zonder zorg werd gade
geslagen. Gevaarlijker dan deze socialis-
tisch-denkende menigte was echter de
conservatief-liberale Stahlhelm, die we
liswaar tot het nationaal-socialisme
overging, maar zonder de principieele
gevoelens, die Hitler van zijn volgelin
gen eischte. Even onhandelbaar waren
een tweetal figuren, vooral von Papen
en von Schleicher, die de revolutie voor
hun politiek spel trachtten te benutten.
Men zou hun rol het best kunnen schet
sen als het optreden van mannen, die,
de zwakte van het bestaande régime
kennend, tijdig maatregelen troffen om
hun aftocht te dekken. Zij voorzagen dat
de ondragelijke spanningen in de S.A.,
waarin het socialistisch element steeds
sterker werd, tot een tweede revolutie
moest leiden. Von Papen streefde er
naar de oppositie aan het woord te la
ten. Het leek hem beter een uitlaatklep
voor de ontevredenheid toe te staan,
dan het bederf in de kern te laten voort
woekeren. Von Schleicher, meer intri
gant van nature, besloot een noodbrug
te slaan naar het nieuwe régime, dat hij
verwachtte.
De eerste waarschuwing, dat Hitier
niet van plan was een al te sterke op
schuiving naar links te dulden, was de
verbanning van Otto Strasser. Deze
maakte propaganda voor een zuiver so-
cialistischen staat op nationalen grond
slag'. Hitler, die in „Mein Kampf" erkent
geen verstand van economie te hebben,
raadpleegde vooral Feder (sedert Juni
1933 onderstaatssecretaris voor econo
mische zaken). Merkwaardig is, dat Fe
der in Nederland nog zoo weinig bekend
is. Slechts zij die zijn boek „Der deut-
sche Staat auf nationaler und sozialer
Grundlage" kennen (waarvan Hitier
schreef „Das Schrifttum unserer Bewe-
gung hal damit seinen Katechismus be-
kommen"), kunnen vermoeden, welken
invloed Feder op de sociale denkbeel
den in Duitschland. heeft uitgeoefend.
Het socialisme, dat Feder voorstaat, is
van gematigden vorm. In beginsel
wenscfct het zooveel mogelijk het parti
culier eigendom en het ondernemers-
initiatief in stand te houden, echter on
der vocitdurende scii'rpe controle van
den staat, welke er voor moet zorgen
dat het stelsel der „Bedarfsdeckung" in
de plaats van dat der rentabiliteit komt.
Aan het kapitaal wordt een redelijke be
looning (rente of winst) toegestaan, maar
steeds binnen zekere grenzen. Strasser
kwam tegen een dergelijk compromis
in verzet en moest voor de combinatie
Hitler-Feder wijken.
In de S. A. bleef echter de invloed
van Strasser's denkbeelden zeer groot,
vooral onder de voormalige sociaal-de
mocraten. Zoo begon men te spreken
over een tweede omwenteling, een so
ciale revolutie. Vermoedelijk zijn enkele
onderaan voerders van Hitier onder den
indruk geraakt van de linksche oriën
teering en hebben zij het noodig geoor
deeld de noodige relaties aan te knoo-
pen met een aantal leiders van deze
strooming. Onder deze .„overloopers"
bevond zich de beruchte Röhm, het ty
pe van den intrigant, die revoluties
voor persoonlijke doeleinden tracht te
gebruiken. Het zou Hitier niet moeilijk
gevallen zijn reeds eerder met hem af te
rekenen, indien hij niet vermoed had,
dat ook eenige hoogst bekwame man
nen van de rechterzijde in de oppositie
werkzaam waren. Bovendien, de gisting
in de S. A„ zijn trouwste hulptroepen,
kennende, was het van veel belang geen
ontijdige maatregelen fe nemen. Als er
geslagen moest worden, moest dit snel
en doodelijk geschieden. Voorloopig
ziet het er naar uit, dat Hitler met zijn
staatsgreep volkomen succes heeft ge
had.
De komende jaren zullen antwoord
geven op de vraag of Hitier werkelijk
als dictator kan optreden. De dood van
eeriig'e onderaanvoerders zal geen einde
maken aan de oppositie. Eenerzijds zal
de conservatief-kapitalistische invloed
blijven bestaan, aan den anderen kant
blijven communistische neigingen en
zuiver i socialistische opvattingen be
staan. Hitier wil den middenweg volgen,
dien van het nationaal-socialisme in de
letterlijke beteekenis van het woord, 't
Is de weg door Feder en Darré aange
wezen. De consequentie daarvan kan 'n
telkens oplaaiend verzet zijn, waardoor
Hitier gedwongen is beurtelings de
linksche en de rechtsche groepen forsch
aan te pakken. Of hem dit op den duur
gelukken zal? Waarschijnlijk zal de
activiteit van de centrale leiding in de
ze „Jahre der Entscheidung" gesteund
worden door de Reichswehr. Het is
reeds geruimen tijd geleden door Speng-
ler (Jahre der Enscheidung I, blz. 135)
voorspeld: „Der vollendete Casarismus
ist Diktatur, aber nicht die D'iktatur
einer Partei, sondern die eines Mannes
gegen alle Partèien, vor allem die eige
ne Jede revolutionare Bewegung kommt
mit einer Avantgarde von Pratorianern
zum Sieg, die dann nicht mehr brauch-
bar und dann nur noch gefahrlich sind.
Der wirkliche Herr zeigt sich in der Art,
wie er sie verabschiedetj rücksichtslos,
undankbar, nur auf sein Ziel blickend,
für das er die richtigen Manner erst zu
finden hat und zu finden weiss". Speng-
ler heeft er echter niet bij g'ezegd of
Hitier deze dictatuur zou brengen. Het
begint er anders wel op te lijken!
BUITENGEWOON CHIC
en dan voor 16,50.
HOOFTMAN Jr., Vlasmarkt, M'burg.
(Ingez. Med.)
PRINSES JULIANA TE LONDEN.
De Prinses heeft Maandagmiddag, ver
gezeld van haar Kamerheer baron Baud
en freule Van Tets en begeleid door on
zen gezant en mevrouw De Marees van
Swinderen, een bezoek gebracht aan de
Holandsche hofjes in Charlton. Zij werd
ontvangen door de matrone, mevrouw
Van Bakel en ds. en mevrouw Van Dorp,
de leden van den kerkeraad en door me
vrouw Van Rosenthal. De oudste der
verpleegden, juffrouw De Roo, bood haar
een mooien ruiker aan, waarna de Prin
ses al de woningen der oudjes, die in de
hofjes verpleegd worden, bezocht en
zich vriendelijk met alle gezinnen onder
hield meldt het „Hbld." Zij gaf aan alle
oude vrouwen een mooien ruiker rozen
en aan de mannen pakjes tabak. Haar
bezoek duurde bijna een uur.
Na afloop heeft zij nog het atelier be
zocht van mevrouw Van Bakelen haar
schilderijen bewonderd. Na afloop werd
de thee gebruikt.
OMZETBELASTING OP FRUIT.
Het Centraal Bureau der Tuinbouw
veilingen te 's Gravenhage heeft van den
Minister van Financiën bericht ontvan
gen, dat aangezien in den prijs, die bij
verkoop van fruit aan de veiling wordt
bedongen, ook begrepen zijn eenige be
dragen die niet door de Omzetbelasting
behooren te worden getroffen, gelijk b.v.
de kosten van het vervoer naar de vei
ling, de Minister goedkeurt, dat tot na
der order voor hel oogstjaar 1934 de
omzetbelasting, niet geheven wordt over
Uit hetgeen sterfelijke handen zaai
en, ontkiemt het goede zoowel als het
kwade, doch alleen het goede blijft
onsterfelijk.
den geheelen verkoopsprijs van het fruit,
doch over den verkoopsprijs verminderd
met 12y> pet. voor zooveel betreft ap
pels, peren, pruimen en bessen en met
25 pel. voor kersen.
DE SPELLINGQUAESTIE.
De uitzondering „eelen" en
„eeren" vervalt. Een be
perkte naamvals-n behouden
Van welingelichte zijde verneemt de
„Maasbode", dat minister Marchant
zijn bijzondere aandacht wil wijden aan
de uitvoering van de motie-Moller, wel
ke de Tweede Kamer na het spelling-
débat met schier algemeene stemmen
heeft aangenomen.
Deze motie, mede warm ondersteund
door mr. Goseling en dat deel der ka
tholieke fractie, dat overigens niet met
het voorgestelde spelling-compromis
meeging, vroeg verbetering van het on
derwijs in de Nederlandsche taal. In een
dezer dagen, bij de opening van een ka
tholieke school 'te 's-Gravenhage ge
houden rede, heeft minister MarcRant
al op de uitvoering van deze motie-
Moller gezinspeeld.
Het is duidelijk, zoo werd de „Msb."
meegedeeld, dat deze motie niet kan
worden uitgevoerd door verlenging van
den schooltijd of door uitbreiding van
de, inzonderheid op de kweekscholen,
reeds overladen leerplans. De door de
Kamer gewenschte verbetering van het
moedertaal-onderwijs kan alleen plaats
hebben, indien meer tijd aan goed lee
ren spreken en schrijven besteed wordt
en minder tijd aan de grammatica, over
de studie waarvan prof. Van Ginneken
reeds in 1917 in zijn bekende brochure:
„Als ons moedertaal-onderwijs nog ooit
gezond wil worden" heeft geschreven
„Het was tijdverkwisting, en we leer
den niets uit die heele grammatica'
(bl. 40).
Naar men het blad mededeelde, zou
minister Marchant in den Ministerraad
zijn plan ontvouwen. Dit zal, zooals „De
Residentiebode" dezer dagén reeds
meldde, hoogstwaarschijnlijk gaan in de
richting van het compromis, zooals dit
door de meesten aanvaard is, dus zon
der aantasting' van de buigings-n. Wel
echter schijnt het in het voornemen van
den minister te liggen, deze vereenvou
digingen dus enkele e, behalve in
woorden als loochenen; géén ch, waar
die niet wordt uilgesproken, b v. in vis-
schen met 1 September as. door te
voeren voor het onderwijs.
Tot zoover de „Msb.". Wij kunnen
daar aan toe voegen, dat hetgeen deze
bladen melden, juist is. Wij beschikken
n.l. reeds enkele dagen over inlichtin
gen uit de best mogelijke bron,
waaruit het volgende blijkt:
Minister Marchant zou in de heden
middag hierover te houden ministerraad
voorstellen de moties-Moller en -Tila-
nus als volgt uit te voeren:
„Eenerzijds verscherpen van
het compromis door de uitzonderingen
„eelen" en „eeren" te laten vervallen,
anderzijds het verzwakken op het peni
bele punt van den naamvals-n, door de
ze alleen te handhaven voor woorden die
een sexueel mannelijk persoon aandui
den, of een mannelijk dier, mannelijk
krachtens eigen naam (hengst, stier,
haan enz.)
„De keuze tusschen twee schrijfwijzen
vervalt.
„In de pronominale aanduiding wordt
het spraakgebruik gevolgd".
Deze inlichtingen waren ons vertrou
welijk bekend, maar door 't klaarblijke
lijk uitlekken van 's ministers voorne
mens achten wij ons ten aanzien van dat
deel der ons geworden mededeeling ge
rechtigd tot publicatie.
(Zie verder: laatste berichten).
EEN GOED FRUITJAAR.
Blijkens het overzicht van den stand
van het fruit en van warmoezerijge-
wassen op 22 Juni hebben vrijwel alle
soorten vruchtboomen in het voorjaar
een rijken bloei vertoond. De vrucht
zetting evenwel heeft tengevolge van
de zeer droge weersgesteldheid, volg'end
op de bloeiperiode, eenigszins te wen-
schen overgelaten. In de meeste streken
waar de fruitteelt van beteekenis mag
worden genoemd, worden klachten ver
nomen over het afvallen van vruchten,
welk euvel gedurende de laatste weken
met bladafval gepaard ging.
In verband met de nog steeds aanhou
dende droogte is de stand van het fruit,
welke zich aanvankelijk zeer gunstig
liet aanzien, dan ook achteruitgaande.
Nochtans moet de stand van de meeste
fruilsioorten als aanzienlijk boven nor
maal worden beschouwd. Boomgaarden,
welke op behoorlijke wijze zijn bemest
en bespoten, verkeeren in goede con
ditie-
Met uitzondering van enkele produc
ten, welke onder glas worden geteeld,
is de stand der warmoezerijgewassen in
veel ernstiger mate dan die van het
fruit door de langdurige droogte bena
deeld.
DE NOODTOESTAND IN HET
SLAGERSBEDRIJF EN DEN
VLEESCHHANDEL.
De Commissie van Overleg, samenge
steld uit den Ned. Slagershond, den
Ned. R.K. Hanzebond van Slagerspa
troons en den Ned. Grossiersbond voor
den Vleeschhandel heeft dezer dagen
met de hoofdbesturen van de bij haar
aangesloten landelijke bonden verga/-
derd in een der zalen van het Jaar
beursgebouw te Utrecht.
Besloten werd een telegram te zen
den aan den minister van oeconomische
zaken waarin wordt geconstateerd dat
het vleeschverbruik onder den druk
der crisisheffing in het eerste kwartaal
.1934 met 23 pCt. is teruggeloopen In
vergelijking met het eerste kwartaal
1932, terwijl sinds Mei 1934 de omzet
in het slagersbedrijf nog steeds slinkt,
waardoor het bestaan van slager en
vleeschgrossier ernstig wordt onder
mijnd.
Adr. doen een dringend beroep op
den minister het daarheen te leiden,
dat de crisisheffing op rund- en kalfs-
vleesch worde afgeschaft of indien
zulks niet mogelijk is, tot op de helft
worde verminderd, gelijk door de ver
tegenwoordigers van haar besturen op
een bespreking bij de Crisis-Rundvee-
Centrale op 23 April is voorgesteld, op
welk voorstel echter nog steeds geen
beslissing is genomen.
Adr. wijzen er op, dat een teruggang
van de slachting voor runderen, kalve
ren en varkens voor het binnenlandsch
gebruik met Y\ deel een ernstige be
lemmering en verlies is voor de veehou
derij en varkenshouderij en dat de ge-
heele teeltregeling tot mislukking wordt
gedoemd wanneer deze teruggang in 't
vleeschverbruik verder voortschrijdt.
DE DUITSCHE SCHULDEN.
Naar wordt vernomen zijn de bespre
kingen die thans te Berlijn door de Ne
derlandsche delegatie met Duitschland
worden gevoerd inzake de transferrege
ling der Duitsche schulden, in 'n zoo
danig stadium gekomen, dat zeer bin
nenkort resultaat kan worden verwacht-
Bijzonderheden zijn momenteel nog niet
mede te deelen. (Msb.)
KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE
JAARBEURS.
Mr. M. P. L. Steenberghe, minister
van economische zaken, heeft het eere
voorzitterschap van de Koninklijke
Nederlandsche Jaarbeurs aanvaard.
Gistermiddag is in een buitenge
wone vergadering van den gemeente
raad van Den Haag, mr. S. J. R. de Mon-
chy geïnstalleerd als burgemeester van
's Gravenhage.
De minister van Financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's Rijks
schatkist is ontvangen: wegens over
vorige jaren te weinig betaalde belas-#
ting bij: den ontvanger der directe ber
lastingen, enz. te Axel 28.50, 8.78;
2.10; Hulst 37,60, 31,96, 14,58,
9.98, 5,52, 4,97; te K o r t g e ne
1.96; te Sas van Gent 15.10; te
Terneuzen 36.88, 13.65, 11.51,
3.90, 3.40.
Paard te water.
Gistermorgen schrok een voor een
wagen gespannen paard, in de Nieuwe
Poortstraat, waar het voor het pakhuis
de Hoop stond van een passeerende
auto. Het dier sloeg op hol, liep in de
richting van den Kinderdijk en recht uit
met wagen en al het water in. De la
moen van den wagen brak af en zoo
ROOKT
lOSIGAREN
INZILVERRIPSBLIK 30<l
(Ingez. Med.J
Middelburg, 3-VII-'34. Maandag: hoog
ste luchttemperatuur 21.6 °C (71 °F);
laagste 13 °C (55 °F). Heden 9 h: 15.6
°C; 12 h: 19 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 774
mm; laagste 772 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 771.8 mm
te Valentia; laagste 751.3 mm te Stock
holm.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige N.W. tot N. of
N.O. wind, half tot zwaar bewolkt, droog
weer, weinig verandering in tempera
tuur.
Zon op: 4 h 45; onder: 21 h 22. Licht
op: 21 h 52. Maan op: 24 h 08; onder:
13 h 05. L.K. 3 Juli.
(Zomertijd.)
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later.
(S Springtij.)
Di.
Wo.
Do.
3
4
5
Juli.
Hoogwater.
6.57 19.14
7.50 20.10
8.53 21.16
Laagwater.
1.09 13.14
1.59 14.11
2.54 15.11
(Zomertijd.)
Di.
Wo.
Do.
3
4
5
Juli.
Hoogwater.
8.46 21.05
9.33 21.50
10.28 22.50
Laagwater
2.06 14.25
2.58 15.22
3.54 16.21
kwam het paard vrij. Het kon al zwem
mende naar de werf van Mak worden
geleid en daar op het droge komen. Het
dier had gjeen letsel bekomen; de scha-
de bepaalt zich tot wagen en lading.
Volgens de in dit nummer voorko
mende advertentie zal het Tweede Ka
merlid W. Drop op Zaterdag 7 Juli een
zitdag houden in onze Provincie n.l. te
Neuzen en te Middelburg.
De inspecteur der directe belastin
gen, enz. K. Bosch, toegevoegd aan het
hoofd der directe belastingen te Am
sterdam, is verplaatst naar Goes en
aangewezen als hoofd van de inspectie
der directe belastingen aldaar.
Volksconcert.
Op het concert door de Harmonie
„Euphonia"1 dir, de hr P. de Rooij Vrij
dag a.s. half negen te geven zullen de
volgende stukken ten gehoore worden
gebracht:
„Blue Devils" March Ch. Williams.
„Sous les Tilleuls" ouverture Dela-
drève.
„Fragmenten uit de Opera „Martha
Flotow-Gadenne.
„Suite Féérique (4 deelen) A. T. Rous
seau. "f
Pauze.
The Graham Paige Legion, Marsche
A. Prijor.
„Hochzeit der Winden Walzer J.
P. Hall. o
La Pluie d'Or, (clarinet solo solist G.
Temmerman), F. Bouillon.
„Valse populaire" BrookhouseDe
Rooij.
Finale,
GEVONDEN VOORWERPEN.
In de maand Juni 1934 zijn aan het
bureau van politie te Goes onderstaan
de voorwerpen als gevonden aangege
ven en zijn aldaar verdere inlichtingen
betreffende deze voorwerpen te beko
men.
Twee vulpenhouders, één padvinders-
fluit, vier huissleutels, zeven rijwielbe-
lastingmerken 1933-1934, één knipmes,
vijf portemonnaie's met inhoud, één zil
veren polshorloge, één damesschoen, één
