KRONIEK van den DAG.
LEVENSVERZEKERING-BANK
Daalt Uw rente?
niet converteerbaar
FRIESCHE BAA110,13 en 15 ct
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN DONDERDAG 31 MEI 1934. No. 126.
FEUILLETON.
FORTINBRAS,
DE KOOPMAN IN GELUK,
ROTTERDAM
Laat er geen gras over
groeien
Koop vandaag een pakje
Echte Friesche Heeren
baai en U zegt voortaan
Een Beleggings-Polis der „Nationale" is
GEMEENTERAAD VAN
MIDDELBURG.
De affaire-Insull Was de
bankier het slachtoifer van een
aantal menschelijke aasgieren?
Hoe men de zaak te Chicago
bekakt.
Onlangs hebben wij het een en an
der verteld over de onvrijwillige zee-
-t Aen A.merikaanschen ex-ban-
kfeT Samuel Insull, die tot besluit daar-
j r de Turksche politie werd in
gerekend en daarna aan de Ver. Staten
B .i; Geleverd. De man zit thans in de
Gevangenis te Chicago, dezelfde stad,
waar hij eenige jaren geleden een kolos
sale financieele onderneming dreef (de
kapitalisatie er van werd indertijd ge
schat op 1 millioen dollar). Millioenen
dollars, veelal toebehoorende aan klei
ne beleggers en spaarders waren op een
gegeven oogenblik verdwenen. En In-
sull verdween toen zelf ook naar
Griekenland, waar hem na twee jaar
aangezegd werd zijn biezen te pakken,
met het bekende gevolg: de zwerftocht
op een Grieksch schip en de aanhou
ding.
Onze Amerikaansche correspondent
wijdt thans een brief aan de ontvangst
van Insull te Chicago en in verband
daarmee aan de merkwaardige menta
liteit van het Amerikaansche publiek.
Wij ontleenen daar het een en ander
aan:
Toen Insull uit den trein stapte en
omringd door een cordon politie naar
zijn auto liep was er een man, die zijn
hand uitstak en direct door de vlotte
bewakers tegen den grond werd gesla
gen uit vrees dat hij Insull kwaad wilde
doen. Op de been geholpen stootte de
man er uit, dat hij Insull de hand had
willen drukken en hem moed inspreken,
omdat hij „met den ouden kerel te doen
had". Dit lijkt sterk op de reactie van 't
bioscooppubliek over het heele land,
wanneer hen een foto van den aarts-
schurk John Dillinger, ontvoerder,
bankroover en moordenaar, vertoond
wordt zij klappen Niet voor diens
misdaden en het gevaar, dat dreigt zoo
lang dit gevaarlijke individu vrij door 't
land zwerft, maar omdat de brave bur
gerij er iets sportiefs in vindt, dat deze
man tot op heden in staat is geweest
alle netten van de wettelijke overheid
te ontglippen. Dit staaltje van Ameri
kaansche mentaliteit, zoo geheel ver
schillend van de onze, gaat ook op voor
Insull, die twee jaar in zijn eentje ge
vochten heeft om zijn vrijheid tegen de
macht van de U.S.A. met zijn 125 mil
lioen inwoners en enorme autoriteit.
Het Amerikaansche volk is dol op zulke
dingen als een jacht op Insull of Dillin
ger en staat dan gewoonlijk aan de zij
de van den vervolgde.
Maar er is nog een veel belangrijker
factor voor de publieke opinie in het
Insull-geval. Het is de vaste en mis
schien algemeen verbreide overtuiging,
dat Insull niet weggeloopen is om al
leen zichzelf te redden. Van alle kanten
is de meening geuit, dat er een menigte
lieden in Chicago woonde, die hem lie
ver nooit terug wilden zien menschen
in de politiek en het zakénleven, wier
gemoedsrust leelijk gestoord zou wor
den, ja zelfs wier persoonlijke vrijheid
in het gedrang zou kunnen komen, wan
neer Insull eens aan het opbiechten ging.
En in dezen geest klopt heel Chicago's
hart vol verwachting, dat Insull tijdens
zijn komende proces niets en niemand
zal sparen, maar integendeel man en
paard zal noemen. Want dat hij alleen
aansprakelijk is voor het te loor gaan
van tientallen millioenen van zuinige
e eggers en kleine spaarders wil er tot
nog oe bij niemand in. En voor zoover
GIG"-ut u verlede.n van deze uiterst in
gewikkelde geschiedenis heeft kunnen
putten wijst veel er op, dat Insull niet
door
WILLIAM LOCKE.
29.
HOOFDSTUK VIII.
CoHnna opgekwikt door in allerijl
on oden voedsel, stak een cigaret op
en verklaarde zich op sarcastischen
oon bereid om naar het Orakel te luis
teren. liet Orakel boog met zijn gewo
ne welwillendheid en sprak lang en
v oeiend in termen, die niets dubbel
zinnigs hadden, omtrent zijn bedoeling.
m nu te zeggen, dat Corinna verrast
was over zijn voorstel, zou haar gevoel
van verontwaardigde verbazing slecht
weergeven. Doodstil zat ze daar met
vuurroo e wagen en samengeperste
ïppen en iet den ellendigen kerel zijn
uitspraak voleindigen, voordat zij hem
geheel ging vernietigen. Hij sprak nog,
Blg°Urdm aan de deur verscheen.
Midden in zijn zin brak Fortinbras af
en nep hem toe, binnen te komen.
- Mijn beste Gaspard, zei hij in het
Granfh' wfnt Bigourdin kende weinig
Engelsch, ik ga mademoiselle Corinna
Tlt,C Vj0rleëgen, dat zeer haar
geluk zal bevorderen en waar jij ook
een reusachtige oplichter is geweest
maar het onwillige slachtoffer van een
aantal menschelijke aasgieren, die hem
zijn voorspoed niet gunden.
De Amerikaansche geschiedenis is vol
van dergelijke voorbeelden. Een menig
te lieden, die met niets begonnen zijn
en later tot de fameuze „milliardairs"-
kaste zijn gaan behooren hebben de
aanvallen van jaloersche kleinere god
heden niet kunnen afslaan en zijn er aan
ten gronde gegaan. Een naam, dien iede
re lezer kent en er een frappant voor
beeld van genoemd kan worden, is Wi-
liam Fox, de filmmagnaat, wien letter
lijk zijn heele levenswerk door naijveri
ge financiers ontnomen is, toen de Fox
Film op den top van de bioscoopin
dustrie was gekomen William Fox is
op het oogenblik een gedesillusioneerd
mensch, die wel heel royaal kan leven,
maar niets meer te zeggen heeft in de
maatschappij, die hij van het poovere
begin tot een millioenenconcern heeft
opgebouwd. Zoo zijn er meer op te noe
men, wier namen mijn lezers niets of
een heel klein beetje zouden vertellen
en die op dezelfde manier het slachtof
fer geworden zijn van samenzweringen
door beursmanipulaties, opkoopingen
van aandeelen e.d. waardoor zij zich de
macht over hun eigen levenswerk uit de
hand gewrongen zagen en dan alle
schuld van een faillissement of een mis
lukking op hun schouders geschoven
kregen. Terwijl de bewerkers van die
catastrophe op den achtergrond bleven!
De vaste overtuiging, dat Insull op het
oogenblik voor offerlam mag spelen
voor anderen, die evenzeer, zoo niet
meer schuldig zijn dan hij zelf, maakt
dat er nu een stroom van sympathie
door het land gaat. Zelfs bij de eenvou
dige lieden, die hun spaarduiten in zijn
ondernemingen verloren hebben Zulke
opmerkingen als „Waarom gaan ze niet
achter de andere lui aan De oude heer
(Insull) was de ergste niet worden tel
kens en telkens gehoord. Insull was een
tyran, hij was een onaangenaam mensch,
hij was een hardvochtige en hij zag er
geen bezwaar in om links en rechts
menschen om te koopen, ten einde zijn
doel te bereiken. Maar het publiek ver
heugt zich nog eiken dag in de verwar
ming en het licht en de transportmidde
len, die hij hun toch ook in de laatste
dertig jaar verschaft heeft en het schit
terende gebouw van de „Chicago Civic
Opera", die in de jaren 1928 en 1929 de
New-Yorksche „Metropolitan Opera"
naar den kroon stak, staat nog in de
„Windy City" als een monument van
Insull's geniale ondernemingsgeest.
Chicago heeft die jaren van weelde
en voorspoed niet vergeten. Het heele
land heeft door dolle speculaties milliar-
den en nog eens milHarden verloren,
niet alleen in Insull-beleggingen, maar
in Wall Street en in niet-bestaande Pe-
ruviaansche spoorwegen Insull heeft
een groote kans van vrijspraak.
NATIONALE
(ïngez. Med.J
(Ingez. Med.)
wel je goedkeuring aan zult geven. Ga
zitten en neem deel aan onze vergade
ring.
Ik vind bij voorbaat alles goed, zei
de forsche man glimlachend.
Dan bent u zeker al van dit prach
tige plan op de hoogte? vroeg zij,
In 't geheel niet, maar ik heb een
onbeperkt vertrouwen in mijn zwager.
Zijn idéé is, dat ik in uw fabriek
werk zou vinden als opzichteres.
Maar dat is prachtig, riep Bigour
din uit met schitterende oogen. Zoo iets
kan alleen maar in zijn wijs hoofd op
komen. De zaak groeit Félise en mij
boven het hoofd. Vroeger of later moet
ik een vrouw aanstellen bij de fabrica
ge. Ik heb Daniël mijn moeilijkheden
vertelt en nu komt hij met deze prach
tige oplossing. Want het is werkelijk
prachtig. Zijn heele eerlijke gezicht
straalde.
Je zoudt van meet af aan moeten
beginnen om er alles van te leeren,
voegde Fortinbras er vlug aan toe. Dat
zou gemakkelijk gaan, want zij, die je
moeten onderrichten, zijn van goeden
wille en je hebt een flinke dosis gezond
verstand. Je zoudt iederen dag meer
gevoel van eigenwaarde krijgen omdat
je een werkzaam deel neemt in het so
ciale organisme.
i Dus, zei Corinna, ter wille van Bi-
gourdin's tegenwoordigheid een heftige
uitbarsting bedwingend, hoewel ze
trilde van woede, u zoudt willen, dat
ik het leven, dat God mij gegeven
Vergadering van Woensdag 30 Mei
te 2 uur.
Voorzitter de burgemeester.
Aanwezig 16 leden.
Eén vacature.
1. Notulen vergadering van 18 April
1934.
Deze worden onveranderd goedge
keurd.
2. Ingekomen stukken,
De VOORZITTER deelde mede, dat
B. en W. als nog toestemming hebben
verleend aan J, Dronkers te Seroosker-
ke voor den bouw van drie woningen op
een perceel grond aan den Veerschen
weg.
De heer JERONIMUS legde dit nader
vast.
Bij de kwestie van de kosten van spui
ten van den fontein op de Balans zeide
de heer DEN HOLLANDER dat het niet
erg duidelijk is, dat men nu van f 140 op
90 is gekomen.
De heer BOASSON begreep niet wat
de heer Den Hollander bedoelde. Er is
destijds 140 geraamd, nu is 90 bere
kend.
De heer PAUL vroeg met den heer
Hollander: hoe kwam men destijds tot
140
De heer BOASSON achtte dit ten slot
te niet van belang, omdat de waterlei
ding toch verlies oplevert. Hij zeide,
gehoord verschillende protesten, de
zaak wel nader met den directeur te
zullen bespreken.
De heer ONDERDIJK zeide, dat de
140 een berekening is van den vori-
gen directeur.
De heer v. d. FELTZ wilde de vraag
beantwoord zien -of de motorische op
pomping meer of minder zal kosten.
De heer JERONIMUS ontkende dat
het hier stelposten betreft, men moet de
waterleiding als een zuiver commercieel
bedrijf beschouwen.
Bij de kwestie der klinkers voor Blau-
wendijk en Poelendalesingel, herinnerde
de heer JERONIMUS aan de geschie
denis van dit werk. Spr. ontzegde het
recht aan den wethouder beslist te zeg
gen, dat de levering aan de verwachtin
gen voldeed, nu er toch geen monster
meer is genomen.
De tijd tusschen monsterneming en
levering was veel te groot.
De heer ONDERDIJK zeide niet
te zullen antwoorden.
De heer JERONIMUS zeide toch te
zullen voortgaan. Het monster nemen
van een tap steenen is zeer moeilijk. Spr.
gaf ernstig in overweging alleen steenen
te koopen franco wal met keuring hier,
en niet de menschen aan hun werk te
onttrekken om elders te gaan keuren.
De heer ONDERDIJK zeide, dat de
vorige maal alleen is toegezegd de stuk
ken in den trommel ter inzage te leggen;
er is gewerkt met de Provincie samen
heeft, gebruikte om pate de foie gras te
maken?
Dat is beter dan je als een dwaas
aan te stellen door slechte schilderij
en te maken.
Ik heb 't schilderen opgegeven,
zei Corinna. En iedere vrouw stelt zich
als een dwaas aan. Van daar het voort
bestaan van het menschdom.
In jouw geval, mijn lieve Corinna,
zou dat prijzenswaardige dwaasheid
zijn.
U beleedigt me, riep ze, haar
wangen vuurrood,
Stil, stil zei Bigourdin en hij legde
zijn forsche hand op de arm van zijn
zwager.
Maar Fortinbras streek zijn witte
manen naar achter en zag beiden aan
met den rustigen blik van een ouden
kalmen leeuw.
Het kan niet als een beleediging
beschouwd worden, als men een cyni-
schen grap beantwoordt met het ge
zegde dat èn huwelijk èn moederschap
het prijzenswaardige lot van de vrouw
zijn.
Hoonend vroeg Corinna, Hoe speelt
u dat klaar om zoo te doen?
Wat te doen?
Zoo te praten.
Omdat ik onderwijs heb gehad,
dat verder ging dan gewoon lager on
derwijs. Maar je hebt niet geantwoord
op mijn voorstel. Eens heb je gezegd,
dat je het leven bij de keel zou grijpen
om er iets groots uit te schudden. Dat
en de heer Jeronimus moet wat beschei
dener zijn.
De VOORZITTER deelde mede z.i.
geen recht te hebben het bespreken van
een voorstel te voorkomen. De Raad
nam de zaak voor kennisgeving aan.
De kwestie der Marktzetting van bo
ter en eieren gaf den hr. HARTHOORN
aanleiding er op te wijzen dat de notee
ring van thans onhoudbaar is. Niet al
leen de boeren, maar ook de midden
stand heeft belang bij behoud van de
markt; maar dit wordt niet bevorderd
als de overheid zich met de marktnotee-
ring bemoeit. Het verdwijnen van de
Markt zou ook schade doen aan vreem
delingenverkeer.
De heer"DEN HOLLANDER zeide,
dat de aanvoer op de Markt maar een
deel is. En nu komt het voor, dat de
boerenboter duurder is dan de Room
boter, en dit is een schade voor de
handelaren. Een Nederlandsche notee
ring is van meer belang dan een Mid-
delburgsche.
De VOORZITTER zeide, dat ook B.
en W. alle bezwaren kennen: maar zij
refereeren zich aan het advies van den
Rijkszuivelconsulent, om de zaak niet
te veranderen. Er zijn toch partijen, en
die moeten zich eerst eens met elkaar
verstaan.
B. en W. wachten inlichtingen dan
van beide zijden af.
De heer DEN HOLLANDER meende,
dat men zich dan voorloopig moet ont
houden van noteeren door de gemeente.
De heer JERONIMUS zeide, dat het
hier een algemeen belang geldt ten op
zichte van het vreemdelingenverkeer. De
Rijkszuivelconsulent is voorstander van
veilingswezen. De adressen werden nu
voor kennisgeving aangenomen.
De VOORZITTER deed mededeeling
van de beslissing van de Kroon inzake
de barak.
2a, Benoeming secretaris Burgerlijk
Armbestuur.
Voor de benoeming van een secretaris
B.A. bestond de voordracht, die opzette
lijk niet-alphabetisch was, uit de heeren
K. J, van Sluijs en A. G. Bouwense.
Mevrouw WEIJL meende, dat men in
zulk een geval als deze ook de stuk
ken voor de raadsleden ter inzage moet
leg'gen. Maar buitendien wilde zij er iets
over in besloten zitting zeggen.
De heer PORTHEINE wilde dit dan
doen aan het einde der agenda.
Aldus werd besloten.
3. Verhuring gemeentegrond Smids-
bolwerk.
Het voorstel luidde om 53 c.a. grond
aan het Smidsbolwerk weder voor 5
jaar te verhuren tegen 795 per jaar,
thans aan W. Jansen.
Aangenomen z.h.st.
4. Pachtvermindering gronden Oude
Mïddelburgsche Haven.
B. en W. stellen voor aan A. Tjaarda
over het pachtjaar 19321933 73.60
vermindering van pacht toe te staan
wil je nog, maar je kunt het niet. En
je weet dat je het niet kunt, lieve Co
rinna. Zelfs zij, die het wel kunnen,
valt toch weinig geluk ten deel. Geluk
komt tot ons door de fijnste kanaai
tjes! En ik geloof dat het voor jou zou
komen door de lever van een ve'tge-
mesten gans.
Na Corinna's uitval was er een scha
duw gevallen over het zonnig gezicht
van Bigourdin.
Mademoiselle Corinna, zei hij op
ernstigen loon, als u deze positie, zoudt
willen aanvaarden deze positie die
niets oneervol is, dan verzeker ik u
uit den grond van mijn hart, dat u met
groote achting en waardeering behan
deld zoudt worden.
De volmaakte hoffelijkheid van Bi
gourdin ontwapende haar. Ze was na
tuurlijk nog verontwaardigd op Fortin
bras. Dat hij haar, Corinna Hastings, 't
laatste type van de geëmancipeerde
jonge, Engelsche vrouw, er zeer op ge
steld haar persoonlijkheid te laten gel
den, zou aanraden om zich te begraven
in een duf, klein, Fransch stadje en 'n
soort van huishoudster te worden in 'n
klein Fransch hotelletje! Dat voorstel
was belachelijk, een beleediging van
haar persoonlijkheid die zij zelve toch
zoo belangrijk vond en die hij van nul
en geener waarde scheen te achten.
Waarom maar niet dadelijk kamer
meisje of ganzenhoedster worden? Zijn
minachtende aanmatiging maakte haar
razend, Ze was woedend op Fortin-
voor de gronden in de Oude Middelburg-
sche Haven.
Aangenomen z.h.st.
5. Wijziging Ambtenarenreglement
en Wachtgeldverordening.
Dit voorstel omvatte o.a, de bepa
lingen inzake het dragen van insignes,
het vlaggen, lid zijn van verboden ver-
eenigingen, ontslag bij huwelijk en bij
revolutionnaire gezindheid, en ten slot
te de bepalingen inzake opkomst in mi
litairen dienst.
De VOORZITTER deelde nog enke
le wijzigingen mede, o.a. dat met de
huwende ambtenares, zij wordt gelijk
gesteld die in concubinaat gaat leven.
De heer PAUL meende, dat men den
raad gaat uitschakelen, en vroeg of
ieder der leden van B. en W. de voor
gestelde bepalingen noodzakelijk acht.
Als het zoo is, dat B. en W. het noo-
dig vindt en dan vroeg' spr. of er hier
ter plaatse noodzaak is voor deze bepa
lingen en of de bestaande niet voldoen
de zou zijn.
Nu lijkt het of men geregeerd wordt
door circulaires van de regeering. Hier
tegen protesteerde toch ook de V. D.
Kooiman, lid van Ged. Staten van N.-
Holland. Dit alles is in strijd met de
Grondwet, en de redactie is dit zelfs
met de gemeentewet. De raad moet ver
ordeningen vaststellen en niet de minis
ter. Er zijn enkele bepalingen waartegen
spr. geen bezwaar heeft. Zoo het dragen
van insignes in dienst, en het vlaggen
van dienstwoningen. Vallen er ook vlag
gen van sportvereenigingen onder waar
toe bijv. een zoon of dochter behoort
Het gaat om het ontslag van ambte
naren om tot nu toe niet bestaande re
denen.
Het recht van vereeniging is toch ge
regeld bij de grondwet, maar de wet re
gelt het verder. Dit moét zijn voor
iedereen, maar niet voor de ambtenaren
alleen, die mogen geen uitzonderingspo
sitie innemen.
Er is z.i, een bezwaar, dat alleen de
voorzitter van den raad van ministers de
verboden vereeniging aanwijst. Het is
de vraag of Utrecht zich wel zou heb
ben aangesloten als zij geweten had
daardoor Ir. Mussert te moeten ont
slaan.
Spr. kwam er tegen op, te bepalen,
dat het eerst de gehuwde ambtenares-
se zal worden ontslaan.
Men kan de crisis toch niet verwijten
aan de vrouwen, want de meeste regeer
ders zijn toch nog altijd mannen. De cu
mulatie van inkomens wordt toch ook
bevorderd bij de aanstelling van regee-
ringscommissarissen. Spr. vroeg den heer
Boasson pertinent hij hij denkt over het
voorgaan van de vrouw bij ontslag.
Hoe denken B. en W. te beoordeelen
of iemand is van revolutionnaire gezind
heid? Men kan dit door verschillende
brillen bezien. De Oostenrijksche reg'ee-
ring was z.i. in Februari revolutionnair,
wat vandaag gezag is, kan morgen re
volutionnair zijn en omgekeerd.
Mevr. WEIJL zeide ook, dat het voor-
bras. Maar Bigourdin, die de zaak be
handelde als iemand, die een gunst
vroeg, verdiende een beleefd antwoord.
Monsieur Bigourdin, zei ze met
veel waardigheid, iets getemperd door
een medelijdend glimlachje, ik weet dat
u allervriendelijkst bent en ik dank u
oprecht voor uw aanbod, maar om per
soonlijke redenen kan ik er niet o.p in
gaan. U moet me vergeven, dat ik naar
Engeland terug ga, waar mijn plicht mij
roept.
Je plicht? Tegenover wie? vroeg
Fortinbras.
Ze wierp hem een vernietigenden
blik toe. Tegenover mij zelf, antwoord
de ze.
In dat geval valt er niets meer te
zeggen, merkte Bigourdin mistroostig
op.
Daar valt nog van alles te zeggen,
zei Fortinbras, maar het is de moeite
niet waard om het te doen.
Corinna stond op en nam haar hand
schoenen. Ik ben blij, dat u dat inziet.
Bigourdin stond ook op en hield Tiaar
een oogenblik tegen: Als u ons, met
fijnen tact doelde hij ook op Félise ais
gastvrouw, de eer wilt aandoen eeni
ge dagen onze gast te zijn, om het aan
bod nog eens te overwegen, zoudt u
misschien een ander besluit nemen.
(Wordt vervolgd.)
