BINNENLAND.
ONDERWIJS.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
NUMMER 49.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
27 FEBRUARL
EERSTE BLAD.
177c JAARGANG.
GEWRAAKTE N.S.B.-PRAATJES.
WORDT DE GEMEENTE VEEN
OPGEHEVEN
POSTZEGELS TEM BATE VAN HET
NAT. CRISISCOMIT
OVERZICHT VAN DEN
RAAD VAN GOES.
PROF. DR. DE HAAS GERIDDERD.
Middelburg, 27-n-'34. Maandag: hoog
ste lucht temperatuur 6.5 °C (44 °F);
laagste 2 °C (36 °F). Heden 9 h: 3.3 °Cj
12 h: 5.7 °C. 2 mm regen. Hoogste baro
meterstand te dezer stede, in het afge-
loopen etmaal: 764 mm; laagste 754 mm.
Verwachting tot morgenavond
Zwakke tot matige veranderlijke wind,
half tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
nog sneeuw- of hagelbuien, lichte vorst
des nachts, overdag weinig verandering
in temperatuur.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
MIDDELdURGSCHE courant
i)a»Sfc4ad Voor Middelburg, Goes eu
ucbap V liffAÏagen f 2.30, elders 2.SO per
(jwjrtaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 et. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Inger.. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij "contr voor beide veel lager; tar. op aanvr.
goesche coupant£££
Uitgeefster; Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, teldmu 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederiandache Dagbladper»,
Familieberichten en dankbetuigingen 1—
regel» 2.10, elke r. ui. 30 ct. RpbrW/i
„Kleine Advertentiën", ten hoogst* 6 regtd».
a. 75 ct. bij vooruitbetaling Adv, pust
„Brieven" of „Bevragen bureau de?.-1 -ets-
rant" 10 ct. extra Bev'ijsnoramer» 6 cts>l
REVOLUTIONAIREN IN VERTEGEN
WOORDIGENDE LICHAMEN.
Commissie van onderzoek in
gesteld.
De Minister van Justitie heeft gister
middag een Staatscommissie geïnstal
leerd, die een onderzoek moet instellen
naar het bekleeden van het lidmaat
schap van vrtegenwoordigende licha
men (Tweede Kamer, Gemeenteraad
enz.), door personen, die langs onwet-
tigen weg naar verandering der Staats
instellingen streven.
In zijn installatie-rede, zeide de mi
nister om., dat s'nds eenigen tijd zich
verschijnselen hebben voorgedaan, die
bij de regeering twijfel hebben doen rij
zen, of de wijze waarop bepaalde leden
van vertegenwoordigende lichamen zoo
wel in die colleges als daarbuiten van
hun politieke vrijheid gebruik maken,
wel steeds strookt met den aard van de
staatkundige taak, d'e zij geacht moeten
worden op zich te hebben genomen en
met het aanzien hetwelk zoowel het be
trokken lichaam als elk individueel lid
daarvan behoort te genieten en zich
waardig te toonen. Zelfs is het vermoe
den niet ongegrond, dat er in de verte
genwoordigende Fchamen hier en daar
personen zitting hebben, die zich min
der ten doel hebben gesteld mede te
werken tot het welzijn van het nationale
gemeenebest dan hun lidmaatschap zoo
veel mogelijk benutten in den d:enst
van een polit:ek streven, dat gerekend
moet worden het Koninkrijk der Neder
landen met zijn wettige instellingen en
vrijheden als zoodanig vijandig gezind
te zijn. Op grond van een en ander is de
regeering van oordeel, dat de plaats
die de zoogenaamde revolutionaire
volksvertegenwoord:gers in ons staats
bestel innemen, nader behoort te wor
den bezien.
De taak der commissie is niet alleen
om in een rapport de bevind:ngen van
haar onderzoek neer te leggen. Zij zal
tevens zoo noodig eventueele lij
nen mogen aangeven, waarlangs wette
lijke voorzieningen kunnen worden ge
troffen ter bestrijding van het euvel.
Voorzitter der commissie is mr. dr. D.
A. P, N. Kooien, oud-min;ster en oud-
voorzitter der Tweede Kamer.
DE HUWENDE ONDERWIJZERES.
De minister van 0. K. en W., mr. Mar-
chant, heeft Maandag in audiëntie ont
vangen afgevaardigden van de Neder-
land?che vereeniging voor vrouwenbe-
langen en gelijk staatburgerschap, ver
eeniging voor academisch gevormde
Christenvrouwen, nationale vereeniging
voor vrouwenarbeid, Ned. Ver. voor
vrouwen met academische opleiding en
Ned. Ver. voor werkende vrouwen, naar
aan eiding van het door den minister
uitgesproken voornemen om wettelijke
bepalngen te maken voor ontslag bij
huwelijk van de onderwijzeres.
DUURDER BROOD?
De N.V. Meelfabrieken der Ned. Bak
kerij te Rotterdam heeft zich met een
verzoekschrift tot den Minister van
Econ. Zaken gewend om haar bezwaren
kenbaar te maken tegen verschillende
contingenteeringsmaatregelen. Zij ver
wacht daarvan stijging der meel- en
broodprijzen, en stelt tot saneering der
meelindustrie een ander middel voor, t.
w. opkoopen en stilleggen der onecono
misch werkende fabrieken.
In een op 18 Jan. jl. te Rotterdam ge
houden vergadering van de N.S.B. wer
den door een zekeren Roelofsen ernsti
ge beschuldigingen geuit tegen den
hoofdinspecteur van de volksgez., prof.
dr. Berger. De spreker zeide o.a. dat ge
noemde hoofdambtenaar ten gerieve
van den heer Van Zwanenberg te Oss,
het hoofd van den keuringsdienst te
Delft beinvloed zou hebben, zijn wet
telijke verplichtingen met betrekking
tot de uitvoering van de Vleeschkeu-
ringswet na te laten.
Naar aanleiding van deze uitlating
heeft het Tweede Kamerlid, de heer
Hermans, den minister Slotemaker de
Bruine gevraagd of voor deze beschul
diging grond bestaat.
De minister heeft hier thans op ge
antwoord dat hij in het bezit is van
een schriftelijke verklaring van het
hoofd van den gemeentelijken vleesch-
keuringsdienst te Delft, waaruit blijkt
daf de beschuldiging, door den heer Roe
lofsen geuit, volstrekt onwaar is, en
waarin het hoofd van den keurings
dienst verklaard, dat prof. Berger zich
□iet tot hem heeft gewend in deze aan
gelegenheid.
De. minister heeft dan ook geen enke
le aanleiding tot het nemen van maatre
gelen tegen den hoofdambtenaar. Hij
keurt ten strengste af dat dergelijke be
weringen worden geuit en verspreid.
DE GEREFORMEERDE KERK EN
DE N.S.B.
Enkele weken geleden kwam in de Ge
reformeerde Kerkbode van Bunschoten-
Spakenburg een ingezonden stuk voor
van den voorzitter eener Oranje-ver-
eeniging, waarin deze mededeelde, dat
op de oprichtersvergadering dier ver
eeniging door het voorloopig comité de
vraag was behandeld of N.S.B.-ers lid
der vereeniging mochten zijn en dat de
conclusie is geweest, dat, zoolang de
Gereformeerde Kerken en andere kerk
genootschappen daarin nog geen beslis
sing hebben genomen, N.S.B.-ers niet
kunnen worden afgewezen door een op
breed Christelijk standpunt staande
Oranje-vereeniging.
Intusschen is gebleken, dat ook de
kerk haar standpunt in deze steeds ster
ker gaat belijnen. In het kort verslag
van de classis Coevorden der Gerefor
meerde Kerken wordt namelijk blijkens
een bericht in „De Bazuin" medege
deeld, dat naar aanleiding van een door
de kerk van Nieuw-Dordrecht gestelde
vraag over de toelaatbaarheid van het
lidmaatschap van de N.S.B., de clasis
heeft geantwoord, dat bedoeld lidmaat
schap onvereenigbaar is met de
belijdenis van den Christus naar de
Schriften en de gereformeerde beiijdenis.
De classis adviseerde echter aan ge
noemde kerk om met zulken voorzichtig
te handelen en-te; trachten hen door on
derwijzing en vermaan terug te brengen.
Naar de Avondster verneemt, pleegt
de regeering overleg met Ged. Staten
van Noord-Brabant over plannen tot
vereeniging van de gemeente Veen
met de gemeente Wijk en Aalburg.
Zooais men weet, heeft de gemeente
raad, nu ongeveer een maand geleden
geweigerd te voldoen aan eenige eischen
van de regeering in verband met den fi-
nancieelen toestand der gemeente. De
belangrijkste daarvan was wel die tot
aanstelling van een ontvanger-gemeen
tesecretaris.
Opgemerkt zij nog, dat de burgemees
ter van Veen tevens burgemeester van
Wijk en Aalburg is.
Naar de Nederl. verneemt zullen er
binnenkort een tweetal postzegels nl.
een van 5 cent en een van 6 cent ver
schijnen met de beeltenis van de Konin
gin en de Prinses. De meerdere op
brengst van deze bijzondere zegels zal
bestemd zijn ten bate van het Natio
naal Crisisomité.
GQLFLENGTEVERBEELING.
De technische commissie van de Union
Internationale de Radiodiffussion komt
vandaag te Genève bijeen ter bestudee
ring van de situatie d;e i? onstaan door
de afwijzing van het verdeelingsplan van
Luzern voor de lange golflengte door
een aantal Europeescbe landen, waar
onder ook Nederland.
Men hoopt als resultaat van deze bij
eenkomst voorstellen te kunnen doen,
die de betrokken regeeringen zullen
kunnen aanvaarden en een verbetering
zullen brengen in de verdeeling der lan
ge golflengten in Europa.
Wie doordrongen is van de waarde
des levens, zorgt er voor, dat al zijn
daden en uitingen den stempel dragen
van dat gevoel.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Onderwijs, K. en W. heeft
Maandagmiddag een bezoek gebracht
aan prof. dr. W. J. de Haas in het Ka-
merlingh-Onnes-laboratorium, te Lei
den, teneinde hem ervan in kennis te
stellen, dat de Koningin uit hoofde van
de belangrijke door hem bereikte we
tenschappelijke resultaten, hem heeft
benoemd tot ridder in de Orde van den
Nederlandschen Leeuw.
(Prof. De Haas is een zoon van wijlen
den heer A. de Haas, vroeger hoofd van
de Rijksleerschool te Middelburg).
27-11-1934.
De uiterton is in zicht. We zijn
nog wel niet aan de kade gemeerd, we
I zijn nog op de ongewisse baren, we we-
1 ten zelfs wel dat er schepen zijn gezon
ken in 't zicht van de haven.... maar
toch, we hebben de uiterton als aller-
j eerste voorbode van de rust, die de va-
j derlandsche bodem ons schenken zal,
gezien
Het fregat „Gasthuisquaestie" heeft
echter een langdurige en zware zeereis
achter den rug. Zijn gezagvoerder Haje-
nius heeft gedurende de vaart nog in
den ziekenboeg gelegen, en toen heeft
de eerste stuurman Van Melle het com
mando gevoerd; de reederij Pilaar
Co. heeft zich zoo ontevreden over de
navigatie betoond, dat zij het schip
overdeed aan de assuradeuren die ver
plicht zijn „het lek te stoppen"; de be-
mann'ng van het fregat was soms ge
vaarlijk dicht biji de muiterij1....
Maar nu is dan de uiterton in zicht
en als de wind uit den goeden hoek blijft
blazen, als er geen mist en geen wind
stilte komen, als de kapitein de zand
banken zal weten te omzeilen.dan
mag het einde dezer moeizame en soms
droeve zeereis binnen niet al te langen
tijd verwacht worden.
Want de nieuwe verordening op het
Gasthuisbestuur in Goes is gisteren dooi
den Raad aangenomen; wanneer deze
de noodzakelijke goedkeuring van Ged.
Staten zal hebben, dan kan zij in wer
king treden, dan kan een voltallig nieuw
bestuur benoemd worden, en dan mogen
we zoo al niet verwachten, dan toch
hopen, dat de zaak voorloopig ten
einde zal wezen.
Het begon ook tijd te worden, want
de Gasthuisquaestie bedierf de Goesche
atmosfeer geheel.
Van een leien dakje is het ook giste
ren weer niet gegaan.
We zijn n.l. drie principieele stok
paardjes gaan berijden. Het eerste was
de vraag, of er een vrouw in 't gast
huisbestuur moet zitten; het tweede
of er een roomsch-katholiek in
moet, het derde of 't gasthuisbestuur
moet „beheeren" dan wel „beschikken".
Punt één: de vrouw. Er waren tot dus
verre drie regentessen, en de nieuwe
verordening schrijft niet voor, dat er ook
maar één vrouw in 't bestuur moet zit
ten. Onderscheidene Raadsleden achtten
dit toch niet juist en zij wilden dus voor
schrijven, per verordening: ten minste
één vrouw in dat bestuur. Met zijn be
kende beminnelijkheid merkte 's Raads
voorzitter toen op: er waren tot dusver
re zelfs drie regentessen en die hebben
toch óók niet kunnen verhinderen, dat
het zaakje scheef ging.... Tusschen
twee haakjes: dat teekent toch wel de
keurige sfeer waarin de Gasthuisquaes
tie ons bracht.... Vervolgens kwamen
de soc.-dem. met nog een andere óók
principiëelen kant: de vrouw staat voor
hen volkomen gelijkberechtigd naast
den man en dus war.e het overbodig,
speciaal voor te schrijven, dat er een
vrouw in 't bestuur moet zitten.
Wij zijn het met deze zgn. gelijkbe-
rechtigdheidstheorie, die in werkelijkheid
een gelijkheidstheorie is met al de fu
neste gevolgen daarvan voor ons hui
dige cultuurleven, volmaakt oneens.
Maar wèl kan men zeggen: er moeten
drie Goesche ingezetenen benoemd wor
den welaan, vrouwen zijn óók ingeze
tenen en dus benoembaar, en daarmee
basta. Dit standpunt nam de Raad ten
slotte in.
Toen kwam van r.k. zijde het onwel
levende voorstel, een r.k. in het bestuur
te benoemen.
Met voorbedachten rade kiezen wij
hier het woord onwellevend. Want men
had dat voorstel, hetwelk natuurlijk ver
worpen is, niet behooren te doen.
Nu dwong men politiek andersden
kenden onvriendelijkheden te zeggen.
Nu vestigden de r.k. heeren den indruk,
dat het hun er zoo'n beetje om begon
nen was, zichzelven als martelaren ten
troon te kunnen verheffen; met valsch
pathos riepen zij uit: „zijn wij r.k. dan
burgers van den tweeden rang, enkel
goed om belasting te betalen?"
Neen, mijne heeren zoo zouden wij
willen antwoorden dat zijt gij stellig
niet. Gij zijt precies gelijkwaardige en
volkomen gelijkberechtigde burgers, en
indien er in Goes slechts één algemeen
stedelijk ziekenhuis was, dan zoudt gij
ons, des noodig, in de voorste rij vinden
om te betoogen, dat er in het bestuur
van dat algemeene ziekenhuis óók een
r.k. zou moeten zitten. Dan zoudt ge
daarop stellig een zedelijk recht
kunnen doen gelden; nü kunt ge formeel
daarop aanspraak meenen te mogen ma
ken, maar uw gevoel van behoorlijkheid
of wellevendheid had u dienen te zeg
gen, dat de r.k., met een flink r.k. zie
kenhuis in Goes, hier een mooie kans
hadden om een bescheiden stilzwijgend
heid te betrachten. Helaas hebben de
beide r.k. Raadsleden deze gelegenheid
onbenut gelaten.
En punt drie: moest er in de verorde
ning staan, zooals het Raadslid notaris
Jonkers wilde: „het bestuur vertegen
woordigt de instelling zoo in als buiten
rechte"?
Hierover werd een voor den bui
tenstaander volstrekt oninteressant
debat gevoerd tusschen den wel zeer
vasthoudenden voorsteller dezer aanvul
ling en wethouder mr. Goedbloed, die
op zichtbaar geprikkelde wijze het no-
tarieele standpunt bestreed, en den
voorsteller verweet civiel- en publiek
recht dooreen te halen.
Ons leek het zoo toe, dat de heer Jon
kers, op den keper bezien, weliswaar
gelijk had, maar dat de zaak practisch
niet van voldoende belang was, om er
zoo aan vast te houden, nademaal bleek,
dat onder de oude verordening, welke
ook slechts van „beheeren" spreekt, 't
Gasthuisbestuur toch óók, met goed
keuring van Ged. Staten, beschikkings
daden verrichtte en dus klaarblijkelijk
verrichten kon.
Het uit anderen mond vernomen argu
ment: „Er is nu toch uitgemaakt, dat het
een gemeente-instelling is", is daarente
gen o. i. weer onjuist: er is slechts uit
gemaakt, dat de gemeente, krachtens de
Armenwet, de tekorten moet beta
len. Dat verhindert niet, dat het Gast
huis een overigens zelfstandig li
chaam kan zün, dat, slechts onder toe
zicht van de Gemeente en Ged. Sta
ten zelfstandig kan werken?
Resultaat van alles was: geen ver
plichte vrouw in 't bestuur, geen ver
plichte r.k. in het bestuur en de heer
Jonkers kreeg zijn zin niet.
Voor de rest zie men het verslag, el
ders in dit no. van ons blad.
■4
CONCURRENTIE TUSSCHEN
TERNEUZEN EN GENT.
„Navigation du Rhin" verneemt uit
Gent, dat sinds eenigen tijd schepen,
vooral tanks, de gewoonte aangenomen
hebben ter reede van Terneuzen aan te
leggen en er in lichters te lossen wat
voor de industrieele installaties langs
het kanaal bestemd is. Dit stelsel, dat
neiging vertoont algemeen te worden,
berokkent een ernstig nadeel aan de ha
ven van Gent. Om er een einde aan te
maken heeft de gemeenteraad besloten,
dat de betrokken lichters voortaan een
kaderecht van frs. 3.40 per ton zullen
betalen. Dit tarief is niet toepasselijk op
goederen, afkomstig uit schepen, die
wegens hun afmetingen het kanaal van
Terneuzen niet kunnen binnenvaren.
Wegens over vorige jaren te weinig
betaalde belasting is door den ontvanger
der directe belastingen ontvangen te
Heinkenszand 56.40, onder let
ters N.N. en te Oostburg 18.96,
ƒ14.50, ƒ4.05.
RIJWIELPAD WALCHEREN.
Gisterenmorgen werd ten raadhuize
te Vlissingen de jaarvergadering gehou
den van de vereeniging „Rijwielpad Wal
cheren", onder voorzitterschap van den
heer C. A. van Woe'deren.
Door den secretaris den heer J. Lou-
werse, werd het jaarverslag over 1933
uitgebracht waaraan het volgende is
ontleend:
„De hoop uitgesproken in ons vorig
jaarverslag dat spoedig tot den aanleg
van een rijwielpad Domburg-Westkapel-
le zou kunnen worden overgegaan, is tot
nu toe niet in vervulling gegaan.
Verschi lende moeilijkheden staan nog
in den weg. Wij zullen er echter zoo
ernstig mogelijk aan medewerken, dat
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 770.3 mm
te Thorshavn; laagste 747.9 mm te Lvon.
Zon op: 6 h 54; onder 17 h 33. Licht
op: 18 h 03. Maan op: 15 h 33; onder:
6 h 12. V.M. 1 Maart.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij.)
Di.
Wo.
Do.
27
28
Februari.
Hoogwater.
0.31 12.51
1.02 13.22
Maart.
1.31 13.52
Laagwater.
6.52 19.06
7.30 19.38
8.05 20.06
Hoog- en Laagwater' te Wemeldinge
Februari.
Hoogwater. Laagwater.
Di.
Wo.
Do.
27
28
2.16 14.33
2.52 15.08
Maart.
3.25 15.42
7.54 20.13
8.32 20.46
9.03 21.16
ook dit rijwielpad, dat zeer ge-
wenscht is voor een veilig verkeer zoo
wel in het belang van den handel als
van het toerisme zal worden aange
legd-
Den aanleg van nog meerdere rijwiel
paden achten wij in het belang van een
veilig verkeer noodzakelijk; de finan-
ciëele toestand van onze vereeniging
maakt dit op het oogenblik echter
hoogst bezwaarlijk.
Nu een verkeersfonds in het leven
wordt geroepen en de rijwielbelasting
wordt verhoogd, zullen wij maar hopen,
dat de rijwielpadvereenigingen ook hun
deel uit dit fonds zullen ontvangen.
De voorgenomen aanleg van een rij
wielpad vanaf Koudekerke door de vel
den naar de duinen is in 1933 niet tot
uitvoering gebracht, le. door de geringe
geldmiddelen voor dit doel bijeenge
bracht en 2e doordat de Raad der ge
meente Koudekerke een plan heeft ont
worpen voor verbetering van den Dis-
hoekschen keiweg, waarlangs rechts en
links een rijwielpad is gedacht.
Wat ons rijwielpad in de duinen be
treft kunnen wij mededeelen, dat de ver
betering daarvan bij Valkenisse in de
maand April van het afgeloopen jaar is
tot stand gekomen; de verbetering van
het door den Raad der gemeente Zoute-
Iande in beheer en onderhoud afgesta
ne gedeelte klinkerpad adaar is in den
winter van het jaar 1932-'33 geheel ge
reed gekomen. Zooals wij hebben kun
nen constateeren zijn deze verbeterin
gen door onze leden, in het afgeloopen
seizoen, zeer gewaardeerd.
De burgemeester van Biggekerke
heeft voor een goede verbetering bij
Valkenisse zorg gedragen, n.l. door het
maken van eene aansluiting van den
keiweg naar Biggekerke aan ons ter
plaatse liggende rijwielpad. Voor deze
verbetering brengen wij hier een woord
van dank aan genoemden burgemeester.
Een goede verbetering is ook geweest
het door den Raad der gemeente Koude
kerke uitgevaardigde verbod om te par
keeren op of binnen een afstand van 2
meter uit den zijkant van het rijwielpad;
een woord van dank aan dit college
voor deze medewerking is o.i. dan ook
hier op zijn plaats.
Het gedeelte rijwielpad gelegen op de
grens Koudekerke-Biggekerke wordt
nog vele malen door voerlieden ge
bruikt, waardoor de afrastering aldaar
en het rijwielpad wordt beschadigd; het
is dan ook noodzakelijk aldaar een
meer gesloten afrastering te maken.
Bij den ouden zandput te Zoutelande
hebben onbekend gebleven voerlieden
het rijwielpad zoo beschadigd dat de al
daar in 1932 gegoten betonband over
een lengte van ongeveer 30 meter was