DIAMANT KRONIEK van den DAG. BINNENLAND. ZEELAND. Bak- en Braadvet KUKST EM WETENSCHAP. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CR T.) VAN VRIJDAG 23 FEBRUARI 1934. No. 46. BARBARA, DE HEKS VAN WINSLEA ROUWDIENST VOOR KONING ALBERT. MET RIJKSSTEUN GEBOUWDE WONINGEN. EEN SULTAN UIT ZIJN AMBT ONTZET, DE COMBINATIE VAN ZEEUWSCHE GEMEENTEN. WALCHEREN. ZUM-BEVELAND. «00RQ-8EVEUHD. SCHOUWBURG MOLENWATER. bel- idd. Bjet, Bij de troonsbestijging van Leopold IIL ten paar kantteekeningen. Sinds vanmiddag zetelt Leopold III op den Belgischen troon. Het zal geen ge makkelijke dag voor hem geweest zijn. Onze meegevoel gaat uit naar dezen jongen vorst, op wien het leven dan toch wel een heel zwaar beroep doet. Voor hem zal er geen voldoende respijt ge weest zijn, om in afzondering met zijn smart in het reine te komen. Beheer- sching werd er van hem gevergd, be- heersching wreed wellicht maar de staatszaken kunnen geen uitstel lij den, die houden geen rekening met men- schelijke aandoeningen, kunnen dat niet. Zoo vormt het leven misschien zijn ster ke karakters. Sterkte moet men den nieuwen Bel gischen koning toewenschen. De taak, waarvoor hij staat, is geen sinecure. Er loopen politieke scheuren door zijn volk, die zich eerder lijken te willen verwij den dan te vernauwen. Als ze erg wijd zouden worden, kon er allicht het een en ander in verdwijnen. Het jongste ver leden heeft hier zijn voorbeelden van: in Duitschland en Oostenrijk verdwenen er beele parlementaire democratieën in. Wat men van Leopold III leest, doet vermoeden, dat hij uit hetzelfde hout gesneden is als zijn vader. En dan mag men België na het gecondoleerd te hebben feliciteeren. Het zou geen geringe zaak zijn, aan den spits van den Belgischen staat, opnieuw een zoo groot ten figuur te ontmoeten. Juist in tijden als deze kan het koningschap een missie te vervullen krijgen, die groot leed af wendt van het volk, dat het in eere hield. Maar dan zal de drager zich ter dege de hooge symboliek van zijn ambt bewust moeten zijn en als mensch be grip van den mensch moeten toonen. Al- bert I was een menschenkenner. Leopold III heeft bij hem ter schole gegaan en had hem lief. Daarom mag het Belgische volk door zijn smart een nieuw vertrou wen en een nieuwe genegenheid zien doorbreken. Leopold III is thans 33 jaar. Aan zijn geestelijke en verstandelijke ontwikke ling is groote zorg besteed. De beste leermeesters werden voor hem uitge zocht. Een er van mag hier worden ge noemd: Herman Teirlinck, de groote Vlaamsche romanschrijver, die den prins onderwees in de Nederlandsche taal en litteratuur-geschiedenis. Dit onderwijs plus eenige jaren college aan de Gent- sche Universiteit bij een anderen groo- ten Vlaming: August Vermeylen, heeft rijpe vruchten gedragen. Leopold III be- heerscht het Nederlandsch als zijn twee de moedertaal. Wat de staatswetenschappen betreft, daarin hebben de bekende oud-ministers Theunis en Jaspar hem als wegberei ders gediend: de eerste voor de financi- eele, de tweede voor de internationaal- politieke vraagstukken. Veel zullen ook verschillende groote reizen tot de geestelijke vorming van den jongen vorst hebben bijgedragen: in 1919 verbleef hij eenige maanden in de Ver. Staten; in 1920 reisde hij naar Bra zilië; in 1923 naar Egypte en den Soe dan; in 1925 en in 1933 naar de Congo en in 1928 en 1933 naar Nederlandsch- Indië. Wij, Nederlanders, bewaren nog een levendige heugenis aan laatstge noemde reis. Kroonprins Leopold heeft toen evenals zijn gemalin, de Zweedsche prinses Astrid, het hart van het Neder landsche volk veroverd. Prinses Astrid het lijdt geen twij fel, dat België zijn nieuwe koningin ge voelens van groote genegenheid toe draagt. Haar bekoorlijke spontaneïteit en haar frischheid hebben indertijd die ge negenheid „stormenderhand" veroverd. door MAY WYNNE. 16). stem van vrouw Lettington, .die J iarjorie aan het ontbijt riep, was een wanklank in dit schoonste uur haars levens en ze g>ngen schoorvoetend, maar wilden wel, dat ze verder weg waren geweest, zoodat ze er niet aan nadden herinnerd kunnen worden, dat de dokter al vroeg naar Winslea Grande moest. ...Morgenochtend ga je toch ook da delijk rozen plukken? Dan zal ik zor gen, dat ik er ben, Marjorie", beloofde hij. Het ontbijt in die dagen was een deugdelijke maaltijd, waarbij nu in dit huis maar licht bier werd gedronken, omdat de doctor een matig mensch was. Sir Hugh wilde niet langer blijven dan noodig was, om een morgendrank van muscaatwijn en eieren te gebruiken, die vrouw Lettington speciaal voor hem had klaar gemaakt, want hij had zaken te verhandelen met Squire Brotherton en kolonel Aikton, die geen uitstel kon den lijden, zelfs al pruilden rozenroode lippen en stonden Marjorie's oogen droef. In waarheid was door de bondgenoo- ten van sir Hugh diens borgsteling, dat Men krijgt den indruk, dat zij de karak- I tereigenschappen van Leopold III op ge lukkige wijze aanvult. Evenals Albert I toch moet de nieuwe vorst eenigszins het type van den droomer zijn. Uit zijn redevoeringen indertijd na zijn reizen in den Belgischen Senaat gehouden over koloniale vraagstukken, sprak een ze ker idealisme, dat dit type kenmerkt. De spontaneïteit van Koningin Astrid kan daarnaast zeer zeker op haar plaats zijn, tot heil van België. Uit het huwelijk van kroonprins Leo pold en prinses Astrid, dat November 1926 werd gesloten, zijn twee kinderen geboren: prinses Josephine Charlotte (11 Oct. 1927) en prins Boudewijn Albert (7 Sept. 1930). Koningin Astrid verwacht thans een derde blijde gebeurtenis. In de kerk van de H.H. Antonius en Lodewijk te Den Haag werd gistermor gen een plechtige rouwdienst gehouden in verband met het overlijden van Ko ning Albert van België. Aanwezig waren o.m. de vertegen woordigers van H. M. de Koningin, J. H. F. graaf Du Monceau, H. Ms. adjudant, generaal-majoor D. Q. C. F. de Jonge van der Haleii, de wnd. grootmeester van H. M. de Koningin-Moeder, jhr. mr. dr. A. G. Schimmelpennick; de ad judant van Z. K. H. Prins Hendrik, lui tenant ter zee le kl. J. W. Termijtelen en de Belgische gezant te Den Haag. Tot degenen die de Heilige Handelin gen bijwoonden behoorden voorts het geheele corps diplomatiek, de ministers De Graeff, Deckers, Van Schaik, Mar- chant en Slotemaker de Bruine, verder minister van Staat jhr. van Karnebeek, de voorzitter van de Eerste Kamer, de vice-president van den Raad van State en nog vele andere hooge autoriteiten Het versterkte koor zong de Requiem Mis. Na de H. Mis verrichtte mgr. Schioppa de absoute bij de katafalk, waarna het orgel de „Brabanponne", ge volgd door den treurmarsch van Chopin speelde. Aan de voet van de katafalk lag een groote krans van de Nederlandsche re geering. Ook te Batavia is, in tegenwoordigheid van tal van autoriteiten een plechtige Requiem-Mis opgedragen voor de ziele rust van den afgestorven koning de Belgen. Op de door den heer Vliegen aan den minister van Sociale Zaken gestel de vraag, of het juist is, dat de Regee ring voor alle met Rijkssteun ingevolge de Woningwet gebouwde woningen 'n verlaging van den onderhoudspost over 1933-1934 met 10, resp- met 5 per woning heeft voorgeschreven, heeft mt nister Slotemaker de Bruïne bevesti gend geantwoord. Bij de toekenning van een voorschot wordt bovendien een exploitatieraming vastgesteld, waarop een door de Re geering bepaald bedrag voor onderhoud voorkomt. Krachtens haar toezicht is de Regeering öevoegd dat bedrag te wijzigen. De verlaging geldt voor één jaar; in den loop van dit jaar zullen nieuwe on- derhoudsnormen Worden vastgesteld, die berusten op grondige studie. Er bestaat naar de minister verklaart geen reden om voor de in de vraag bedoelde ge varen, (kunstmatig kweeken van een winstsaldo, verwaarloozing van het on derhoud en afwenteling van onder houdskosten op de huurders) beducht te zijn. DE WERKLOOSHEID5ZORG, In de Februari-afle vering van „Ne derlandsch Fabrikaat' komt een artikel voor van den heer Meijer de Vries be treffende de werkloosheidszorg, waaruit blijkt welke groote bedragen in dezen tijd daarvoor moeten worden betaald. Uit een staatje blijkt dat het gemid deld aantal verzekerden en het bedrag der uitkeeringen resp. waren in de ja ren 1930: 419.000 en 11.600.000; 1931: 490.000 en 24.600.000; 1932: 570.000 en 31.000.000. In 1933 werd in het totaal door de werkloozenkassen ontvangen uit bijdra gen der leden 8.320.000, (in 1932: 7.720.000) en aan subsidie ten laste van het Rijk en de gemeenten 16.000.000 (in 1932: 17.200.000) Aan werklooze 'leden der kassen (w(:rd in het totaal uitgekeerd 26,400.000 (in 1932: 28.300.000). De Sultan van Dompoel op Timor (Ned. Ind'ë) is door de Regeering uit zijn F.mht ontzet, wegens ernstige misstan den in het door hem bestuurde gebied. De Sultan ontving reeds in 1917 een eerste waarschuwing van het Hoofd van Gewestelijk Bestuur. Sindsdien moesten hem geregeld vermaningen en terecht wijzingen worden gegeven, n 1928 advi seerde het Gewestelijk Bestuur ander maal tot aftreden- van den Sultan, daar deze inzake de bestuursvoering in feite op zijn zoon was aangewezen, die zich echter eveneens aan ontoelaatbare han delingen schuldig maakte. Ondanks alle waarschuwingen ging de Sultan voort zich aan Iandsgelden te vergrijpen, de bevolking te onderdrukken, enz., zoodat de Regeering tenslotte er wel toe moest overgaan hem van zijn waardigheid te ontheffen. Bij Kon. besluit is benoemd tot commandeur in de Orde van Oranje- Nassau dr. H. Th. s'Jacob, Commissaris der Koningin in de provincie Utrecht. Kon. besluit is benoemd tot officier in de Orde van Nassau dr. L. Raemae- kers te Brussel. kasteel Pontefract open zou gevonden worden, zoodra de bode van Langdale uit Schotland kwam, nu niet zoo heel vriendelijk opgenomen, en, ofschoon de naam van kolonel Morrice niet bepaald genoemd was, waren er toch gissingen gemaakt en werd er alzoo vaag ge sproken van de plotselinge vriendschap tusschen den jongen eigenaar van Barkleigh Towers en den gewezen of ficier van het Parlementsleger. IfWusschen reed Marjorie haar brui nen hit, Betsy King, naast den mageren „Gray Thomas" van haar vader, in de richting naar de vennen van Winslea, die zich in een purperen nevel ten oos ten van Pontefract uitstrekten. In het eerst was dit een onbescha duwde weg, die door de bosschen van Fryston voerde, en dan ging het verder langs de rivier de Aire, die zich als een zilveren lint door de weiden slingerde, tot waar de vennen zich vertoonden in hun sombere eenzaamheid. Het was niet een bezoek, waardoor naar Marjor,ie met opgewektheid was was uitgezien. Mistress Agatha Birley was de weduwe van Thomas Birley, 'n man „vol ijver strevende naar recht schapenheid", zooals hij zichzelven gaarne schilderde, met andere woor den, iemand, die met bitteren haat haat te zijn koning en de heele koninklijke partij, evenals zijn zoon James, die op dertigjarigen leeftijd in ,,de voetstap Het „Dagblad v. N.-Brabant" ver neemt, dat de door de afd. Zeeland van Ned. Bond van gemeente-ambtenaren en de vereenïging van Nederlandsche Ge meenten in het leven geroepen commis sie voor het samenstellen van een rap port over combinatie van Zeeuwsche gemeenten met haar werkzaamheden zoover is gevorderd, dat in Maart a.s. de publicatie van dat rapport verwacht kan worden. Voorgesteld zal worden om West Z. Vlaanderen in drie en Oost Zeeuwsch Vlaanderen in vijf gemeenten te verdee- len. Zooals men weet, telt Zeeuwsch Vlaanderen thans 35 gemeenten, terwijl er in de geheele provincie Friesland slechts 40 gemeenten zijn. Naar verluidt zou de huidige minister van Binnenlandsche Zaken, mr. De Wil de, die in het verleden de moeilijkheden der kleine Zeeuwsche gemeenten van nabij heeft leeren kennen, een groot voorstander zijn van herziening der ge meentelijke indeeling in Zeeland. pen van zijn vader trad" en inderdaad diens gematigden tred nog overtrof, ais Independent van de vurigste soort, die zijn eenvoudige stiefzuster met dezelfde ijzeren roede regeerde, waarmee hij iederen ondergeschikte behandelde in en om Winslea Grange. Mistress Birley was 'n nicht van dr. Stapleton; in vroegere en andere dagen hadden die twee zeer vriendschappelijk met elkaar omgegaan, en, ofschoon de waardige doctor niet veel op had met den geest, die heerschte in het huishou den van den Independent, bracht hij toch, door oude genegenheid gedreven, zoo nu en dan een bezoek aan nicht Agatha- „Maar waarom ik nu mee moet, dat begrijp ik niet", had Marjorie al voor de zooveelste maal gedacht, terwijl zij zich kleedde voor haar rit. Toch wist zij in haar hart zeer goed, dat mistress Birley er bij haar neef op aan had ge drongen dat die zijn aardig dochtertje zou meebrengen, daar ze zeer goed de bewonderende, zoo niet teedere blik ken had opgemerkt, die haar stiefzoon naar Marjorie wierp, ofschoon hij, na ieder bezoek zeker 'n uur uitvoer te gen de ontvangst van een prester van Baal en zijn Babylonische dochter. Bij een van die gelegenheden had Ja- net, zijn stiefzuster, de stoutmoedig heid gehad om verzet aan te teekenen. „In trouwe Jemes", had zij gezegd GRIJPSKERKE. Den 7en Maart a.s. j is het 25 jaar geleden dat ds. Van Selms thans predikant te Nijmegen als candi- daat alhier bevestigd werd. j Degen dag hoopt ds. Van Selms den 14en Maart a.s. in een avonddienst te herdenken in de Ned. Herv. kerk te Grijpskerke. j OOSTKAPELLE. Donderdagavond hield de Vereeniging voor Vreemdelin gen Verkeer (V. V. V.) „Mooi Oostka- pelle" haar jaarvergadering. Voorzitter dokter C. v. d. Harst. De vereeniging telt 47 leden, waarvan 29 aanwezig wa ren. Volgens het verslag van den secre taris over het afgeloopen jaar is de ver eeniging in bloei toegenomen. Ook de finantiën waren volgens het verslag van den penningmeester gunstig. De aftredende bestuursleden ds. J. v. d. Wiel en de heer J. Geldof Lz. werden herkozen. In de vacature ds. E. Douma wegens vertrek werd gekozen de heer H. Brand. WOLPHAARTSDIJK. Woensdagavond hield de vereeniging voor Ziekenhuis- verpleging „Z. en N. Beveland" haar jaar- lijksche algemeene vergadering alhier. Uit het verslag van den secretaris den heer S. Balkeneinde bleek, dat op 31 Dec. j.l. het ledental 1524 bedroeg, ter wijl het inmiddels weer is gestegen tot 1647. In een ziekenhuis moesten 21 le den worden opgenomen met in totaal 471 ligdagen die alle zijn vergoed; 15 in gezetenen uit deze gemeente moesten naar' een ziekenhuis terwijl ze geen lid der af deeling waren; een 8-tal hunner heeft zich daarna aangesloten. De ont vangsten bedroegen 3805,89 en de uit gaven 3008.49; batig slot dus 796,95. Als bestuursleden werden herkozen de heeren N. de Kater en H. van Leer dam, als lid van de controle-commissie de heer A. Tolhoek. Als afgevaardigden naar de algemeene vergadering werden aangewezen de leden van het bestuur. Aan de algemeene vergadering zal wor den voorgesteld de uitkeering te bren gen van 40 op 50 voorts om uitzen ding naar een sanatorium om de 3 jaa» mogelijk te maken. Tenslotte om een vergoeding vast te stellen voor röntgen-onderzoek. Besloten werd om 1 in het reserve fonds te storten. Op voorstel van den heer C. Koert werd besloten voortaan een gedrukt jaarverslag aan de leden toe te zenden. IERSEKE, De heer Roskam van Am sterdam sprak Woensdagavond op een vergadering der N. S. B. over: „de N. S. B. in verband met ons Chr. volkska rakter Een 40-tal personen was aan wezig. Eenige vragen werden <festeld. Voordat aan het slot het „Wilhelmus" werd gezongen, verlieten bijna, allen de zaal. WISSENKERKE. Woensdagavond nam de heer Te Gussinklo wegens vertrek, afscheid van zijn oud-leerlingen. Bij de binnenkomst in het schoolge bouw, werd de familie Te Gussinklo 45 ets p. pond - 22\ ets p. half pond Psalm 103 toegezongen. De heer P. Schipper sprak namens oud-leerlingen de familie toe, wijzende op de verdien sten van den meester, waarvan men eerst op lateren leeftijd de verdiensten beseft. Daarna zong een dubbel-kwartet eeni ge liederen. De heer Te Gussinklo dank te voor de toespraken en de liederen en riep zijn oud-leerlingen toe „Ga met God door den wereld". Met het zingen van Gezang 96 werd dit samenzijn ge sloten. Vervolgens werd in de Chr. School 'n ouderavond belegd, waar ds. Louwerse naar voren bracht, dat de heer Te Gus sinklo de school tot bloei heeft gebracht. Spr. bracht daarvoor namens het bestuur der school en de ouders der leerlingen innigen dank. Als stoffelijk blijk van hulde werd een crapaud aangeboden. Vervolgens voerden nog de heer Hui- zinga, inspecteur van de Ver. voor Chr. Schoolonderwijs, burgemeester Geuze, meester Overweg, oud-burgemeester Verhorst en de h?er C. Smit het woord. De heer Te Gussinklo bracht in har telijke bewoordingen dank voor al de verpleging „Z. en N. Beveland" haar jaar- fraaie cadeau. (Ingez. Med.l Derde abonnementsvoorstelliiig (-§-) Het „Groot-Nederlandsch Too- neel", voortgekomen uit het ter ziele ge- gane ensemble van Verkade, heeft in den beginne eenige decepties moeten slikken. Ondanks de artistieke inspan ning van zijn bekwamen regisseur Johan de Meester, die in Vlaanderen zulk mooi werk verrichtte. En ondanks het oor deel van een deskundige elite, die vond, dat de uitvoeringen op een uitermate hoog peil stonden. Maar dat is wel meer vertoond: in Nederland en elders. Be treurenswaardig feit misschien maar de aarde is er tot dusver om blijven door draaien. Het succes kwam, toen „Tobias en de Engel" van den Engelschen dramaturg James Bridie op het repertoire werd genomen. Dit merkwaardige stuk vond allerwege de groote waardeering, waar een tooneel-gezelschap het nu eenmaal niet zonder kan doen. Eerst in de groote steden, daarna, toen men er „de boer mee opging". Ook te Middelburg is het gisteravond met waardeering ontvan gen. En terecht, naar het ons voorkomt. James Bridie is een auteur, die zijn vak verstaat. Zij het dan, dat men kan vin den, dat hij niet diep ploegt. Te dien op zichte valt er van zijn „Tobias en de Engel" allicht ook het een en ander te zeggen. De dramaturgische bewerking van het bekende verhaal uit de apocry- fen komt niet uit boven de sfeer van het geestige vernuft. Van een heilige inspi ratie en een kloppend hart, die de lou terende ontroering scheppen, bemerkt men hier niet veel. Het is bij een gees tig sprookje gebleven, maar dan een sprookje dat van begin tot eind intrin siek bloeit. Zonder twijfel heeft de prachtig ver zorgde opvoering van het „Groot-Ne derlandsch Tooneel" het geval wel in het allergunstigste licht gesteld. De re gie van Johan de Meester schiep 'n een heid van stijl, waarvoor men slechts de grootste bewondering kan hebben. Zel den heeft men de laatste jaren in Ner derland tooneel gezien, dat een zoo in nige harmonie der afzonderlijke facto ren tentoon spreidde. Stuk voor stuk vormden de verschillende creatieve pres taties een nauwkeurig afgewogen onder deel van het geheel, nergens het even wicht verbrekend. Daar was geen enkele rol, die de merkwaardige sfeer ook maar een seconde geweld aandeed. Zonder uitzondering hebben de leden van het ~35Eg<Wa»'flSaiStf«!ttre I. „het is niet mooi1 van je om zoo af te ge ven op Marjorie die toch het liefste, aardigste meisje uit heel Yorkshire is en de bescheidenheid in persoon, zooais je evenmin ontgaan kan zijn!" James had een erge kleur gekregen onder zijn getaande huid, terwijl hij een toornigen blik wierp op de stoutmoe dige spreekster. „Ga weg van mij, vrouw, met uw on gepaste en verleidelijke inblazingen! Zou ik, ik, als zoon van een rechtscha pen vader, nu het oog laten vallen op deze vrouw, d;e als een strik is op de paden der godvruchtigen? Ik zeg u van neen, en andermaal neen!" Maar al sprak hij nu ook met nog zoo veel overtuiging en verontwaardiging, Janet moest er om lachen, toen ze in de veilige afzondering van haar provisie kamer zat. „Als :k mij nu bezoldigde aan het dubbelspel", dacht ze ondeugend, „dan zou ik er een gouden Carelus onder verwedden dat James, eer het een maand verder is, nicht Marjorie het hof maakt!" En ze had gelijk gehad. N°g Igeen veertien dagen later of master B:rley had een ingeving gekre gen: Het was hem geopenbaard, verklaar- Carolus gouden munt, ter waar- ai twintig shJling- de hij, dat het voor hem was wegge legd, om een dwalende vrouw te gene zen van haar verkeerde opvatting en haar ziel te redden. Met andere Woor den was hij van plan geweest door zijn krachtig aangewenden invloed Marjo rie Stapleton te bekeeren, om de Pres- byteriaansche leer aan te nemen, met hem als uitlegger daarbij, en in de vu rige hoop, dat, als zij Baal verzaakte, daaronder verstaande dan ook haar ouden vader en alle Koningsgezinde vrienden zij dan de onschatbare eer zou mogen genieten van zijn vrouw te worden. Hij kwam hier rond voor uit tegen over zijn moeder, die op haar beurt aan Janet toevertrouwde dat alles niet beter had kunnen loopen, want dat zij altijd vrees gekoesterd had hoe hij nog eens tot zijn vrouw had willen maken: Jemima Albury, wier f'rannie even groot was als haar godvruchtigheid- Hiermee was Janet het geheel eens en zóó! hartelijk werd Marjorie dan ook ontvangen, dat zij onwdlekeurig eenige wroeging voelde voor de wijze, waarop zij tegen dit bezoek had opgez:en. De sombere heer des huizes zelve be toonde haar groote vriendelijkheid, en, toen dr. Stapleton zich met zijn nicht voor een gezellig praatje in de huiska mer terug trok, noodde James zijn gaste voor een wandeling in den tuin. (Wordt vervolgd

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1934 | | pagina 5