BINNENLAND.
yudee&wtdees
De Nederlandsche Tandpasftl
ZEELAND.
WEER EN WIND.
KORT ZEEUWSCH NIEUWS.
NUMMER 44.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
21 FEBRUARI.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
Hakt den knoop toch dóór
MIDDELBURG.
WAL mmw*
ZUID-iEVElAMII.
M00RD-BEVELAND.
ZEEUWSGH-VIAAMBEREK 0.D,
ZEEUWSCK-VLAAKDEREII W.B»
poetst Uw tanden met
~-rf. -
■Ti, ""v~
MIDDELdURGSCHE courant
©ogbladVoor Middelburg, Goes en agent-
V iissingon 2.30, elders 2.50 per
«wartaal VVeek-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct- P* w* Advertentiën 30 ct. per
re£fji Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
gjj contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
gocsche courante
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgscbe Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bq het Bureau voor Pnbliciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1-1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. b\j vooruitbetaling Adv. mat
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bevjjsnommers 5 cent
m
Onze grootouders, die zelf meeren-
deels Siegenbeek schreven, hebben een
nieuwe Nederlandsche spelling zien in
burgeren: De Vries en Te Winkel.
Toen die nieuwlichterij, zooals het
destijds, als nu heette, op enkele scho
len was doorgedrongen, kwam daarvan
iets in het Onderwijsverslag van 1865
*66, en het schooltoezicht pleegde daar
omtrent overleg met de regeering.
Minister Heemskerk senior wilde
echter niet ingrijpen. De daar op vol
gende jaren nam de nieuwe, ten opzich
te van Siegenbeek veel verbeterde, spel
ling dermate in omvang toe, dat er een
beweging in den lande tegen ontstond.
.Dat kon toch maar niet zoo daar
moest wat tegen gedaan worden". In
1871 pleegden regeering en schooltoe
zicht wederom overleg, en wederom
werd besloten, de zaak den vrijen loop
te laten.
Dat was in de tweede helft der XlXe
eeuw.
In 1908 was de toestand wéér aldus:
de Kollewijnsche spelling, die de voor
praktijk en onderwijs hoogst noodzake
lijke vereenvoudiging bracht, werd door
de gemeentelijke overheid van Winscho
ten op alle leerplans gebracht en er wa
ren teekenen, die er op wezen, dat van
dat stadje in het hooge Noorden de spel
lingsvictorie zou beginnen en snel zou
doorzetten.
Maar toen enkele opposant-conserva
tieve Winschotenaren de regeering in
de* arm namen, toen nam minister
Heemskerk junior een averechtsche
beslissing: hij droeg het Winschoter be
sluit, als zijnde in strijd met het alge
meen belang, aan de Kroon ter vernie
tiging voor.
Had hij het maar niet gedaan, want
nu zitten we al een kwart-eeuw in een
spellingstrijd, tot een moeizamen stel
ling-oorlog verstard, die anders in een
paar jaar zeker beslecht zou zijn ge
worden door een snelle en vlotte over
winning van de „Vereenvoudigde".
Nog onder het ministerie Cort van der
Linden is (1916) een Staatscommissie in
gesteld, die 13 Juli 1918 een rapport
uitbracht waarin voor 4/s de nieuwe re
geling der spelling als die van de „Ver
eenvoudigde" werd voorgesteld. Helaas
is in die dagen, waarin de geesten mis
schien ontvankelijk geweest waren, de
invoering niet doorgezet.
Daarop heeft minister Waszink, on
der het kabinet De Geer, een aanloop
genomen. Dat leek goed; ook in R. K.
onderwijskringen vindt de „Vereenv."
veel voorstanders, en de minister zelf
was er privé ook voor. *Tot den
beslissenden sprong kwam het niet.
Vervolgens heeft, onder het derde mi
nisterie Ruys de Beerenbrouck, minister
Terpstra een aanloop genomen en hij
is midden in de sloot gesprongen met
een regelinkje, dat door vrijwel niemand
gevolgd wordt.
En nu heeft minister Marchant dan de
zaak aangepakt.
Het oogenblik is er in één opzicht
wéér gunstig voor: we beleven een tijd
van aanpakken, van opruimen van stof
nesten en heilige huisjes, een tijd dat er
weer geregeerd wordt in Den Haag.
De spellingsquaestie heeft een kwart
eeuw de gemoederen in beroering ge
bracht, het is gemodder zonder einde
geweest dat minister Marchant nu
den Gordiaanschen knoop der spelling
ook finaal doorhakke
E& daarbij dit bedenke: een schoone,
rechte, simpele bijlslag zal hier wonde
ren doen
Verzet komt er toch, natuurlijk, van
alle kanten. Dat weet de minister ook
wel. Maar wanneer hij beproefde vaklie
den, die in den spellingstrijd doorkneed
zijn, laat adviseeren; wanneer hij en zijn
medeministers willen beseffen, dat een
eenvoudig, helder, klaar en gaaf
systeem, nadat de onwennigheid
overwonnen is, jarenlang stand zal hou-
e®> ,en ^ie kwart-eeuw van com
promissen daardoor spoedig vergeten
za. zijn dan zal onze ministerraad,
naar wij hopen, het inzicht en den moed
hebben (ja waarlijk, er zal eenige moed
voor noodig zijn om ons een nieuwe,
vereenvoudigde spelling te brengen, die
de geschreven taal dichter bij het alge-
mee* beschaafd Nederlandsch van de
ze* tijd zal brengen.
Dit is een nationaal belang, en
het gelamenteer van den Nederland-
schen Uitgeversbond, dat zijn leden met
de Onderwijsuitgaven zullen blijven zit
ten men zie een berichtje daarover
elders in dit blad is slechts als een
voorbode van den naderenden storm te
gen zulk een een officieel in te voeren
nieuwe spelling te beschouwen.
Daarvan trekke men zich niets aan
want anders komen we er nooit.
Deze knoop moet nu doorgehakt wor
den nu of nooit.
NIEUWE SPELLING OP KORTEN
TERMIJN?
Bezwaren van den Nederl, Uit
geversbond.
Het bestuur van den Nederlandschen
Uitgeversbond heeft een adres gericht
tot den ministerraad, waarin hij bezwa
ren uiteenzet tegen het voorschrijven
van een verplichte nieuwe spelling op
korten termijn.
De bond wil zich niet mengen in de
vraag of het invoeren van een gewijzig
de spelling wenschelijk of noodzakelijk
is, doch slechts wijzen op de groote fi-
nancieele lasten, welke bij plotselinge
invoering aan zijne leden worden opge
legd. Hij acht dit niet uitsluitend een
uitgeversbelang, doch een zaak van de
geheele Nederlandsche bevolking, wijl
duizenden uitgaven voor het onderwijs
in al zijne geledingen waardeldos wor
den en wel in belangrijke hoeveelheden,
daar uitgaven, vooral voor het lager on
derwijs steeds in zeer groot aantal in
voorraad gehouden moeten worden.
Adressant, ziet zich daarom genoopt
den ministerraad te doen weten, dat de
Nederlandsche Uitgeversbond de eenig
mogelijke oplossing met het oog op de
belangen van hen, die door een gewij
zigde spelling zouden getroffen worden,
ziet in een invoering verscheidene
jaren na de vaststelling daarvan.
PARTICULIERE LEGERMACHT
DER N. S. B.?
Het Eerste Kamerlid Polak heeft den
minister van justitie de volgende vragen
gesteld:
Is het bekend, dat de Nationaal-Socia-
listische Beweging, algemeen leider de
hr ir. A. A. Mussert, „Weer-afdeelingen"
en „Weer-Opleidingen" in het leven
heeft geroepen?
Zoo ja, is het Z.E. dan verder bekend,
dat in het weekblad Oorlog of Vrede van
17 Febr. 1934 afgedrukt is een uittreksel
uit de voorschriften, die gezegde alge-
meene leider der N.S.B, betreffende de
ze W.A. en W.O. heeft uitgevaardigd en
heeft Z.E. daaraan zijn aandacht gewijd?
Zoo ja, is Z.E. dan niet van meening,
dat de N.S.B. bezig is een particuliere
legermacht te organiseeren, van gelij
ken aard als de S.A. in Duitschland en
met gelijke oogmerken, zooals trouwens
in De Daad, een van de plaatselijke N,
S.B.-bladen, dezer dagen openlijk werd
erkend?
Indien Z.E. van oordeel is, dat de N.S.
B. inderdaad doende is een particuliere
legermacht te organiseeren, acht Z.E. dit
als dan oirbaar, wettig geoorloofd en be
vorderlijk voor orde en rust?
Zoo neen, wil Z.E. dan mededeelen, of
hij maatregelen zal nemen en weike, om
n einde te maken aan de particuliere mi
litaire organisatie van den heer ir. A. A.
Mussert?
■BESKSWeBSEaS
Bij Kon. besluit zijn benoemd: in de
provincie Zeeland: tot voorzitter van het
bestuur der waterkeering van den cala-
miteuzen Jonkvrouw Annapolder H.
van der Maas, te K a t s; en is aan J.
Vogelaar te Krabbend ij ke-op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als lid
van het bestuur van het waterschap de
Valkenissegeul.
Jubileum.
Woensdag 28 Febr. a.s. zal het 10 jaar
geleden zijn, dat de buurtvereeniging
„LangevielePottenmarkt" werd op
gericht. Men hoopt het jubileum feeste
lijk te vieren.
Burgerlijk Armbestuur.
In de gister gehouden vergadering
van het Burgerlijk Armbestuur alhier
werd tot Schrijver-concierge benoemd
de heer A. P. van Aialst, thans agent
VE.ii Politie te dezer stede.
Wij moeten minder over elkaar
spreken en meer voor elkaar doen.
Voor de kindervacantie-kolonies.
De tooneeluitvoering, die Zaterdag
j.l. gegeven werd door de leerlingen dei-
Rijkskweekschool ten bate van de ai-
deeling Middelburg van het Centraal
Genootschap voer Kinderherstellings-
en Vacantie-kolonies heeft een gloed
slot van ruim 98 opgeleverd- Vermeld
mag nog Worden, dat de Funny-Band
gratis medewerking verleende.
Söi$.
De collecte voor het Plaatselijk
Crisiscomité heeft deze week 56.31
opgebracht.
BIGGEKERKE. Maandag hield de
Coöperatieve Weegbrug „Ons Belang
een algemeene vergadering onder lei-
ding van den heèr L. Simonse. Aanwe-1
zig'waren 20 van de 38 leden.
Uit het jaarverslag bleek, dat 50 pet.
minder is gewogen dan het vorig jaar.
De jaarrekening gaf een goed slot dat
gedeeltelijk werd aangewend tot af
schrijving van de leening, die bij de op
richting is gesloten. Deze kan daardoor
worden verminderd tot 45, Het af-
tredend bestuurslid Abr. Janse werd
herkozen; de weger A. Simpelaai werd
weer voor een jaar herbenoemd. De ver
goeding voor den weger is bepaald op
40 pet. van het weegloon. Het weegta
rief werd voor bieten bepaald op J 0,15
per 1000 kg.
GAPINGE. De plaatselijke afdeeling
van den Bijz. Vrijwilligen Landstorm
hield Maandagavond, in de daartoe door
Kerkvoogden vrijwillig afgestane Ned.
Herv. Kerk zijn jaarlijksche bijeen
komst, onder leiding van burgemeester
Louwerse. De Voorzitter deelde o.m
mede, dat de afdeeling thans 29 leden
telt en zich in een goeden bloei mag
verheugen-
Vertoond werd de film van de huldi
ging van de Koningin ter gelegenheid
van Haar zilveren regeeringsjubileum
Vervolgens hield de heer P. G. Laernoes
uit Vlissingen een rede; de film van de
in 1933 te Hulst gehouden Landdag
werd gedraaid. Overste Bierman sprak
over doel en wezen van den Vrijw-
Landstorm er op wijzende dat juist in
deze ongunstige tijden, in korten
tijd niet minder dan 4000 nieuwe leden
zijn toegetreden. Spr. reikte verder de
brevetten uit: voor koningsschutter aan:
J. J. Franse met 197 punten; voor
scherpschutter aan: J., Aarnoutse, 194
p.; M- Arendse 192 p.; H. Paauwe 187
p.; P. Dekker, 185 p.; J. Looise, 185 p
G. de Nood, 184 p.; M. Goedbloed, 183
p.; A. van Tatenhove, 183 p.; en J. van
Keulen 180 p.
Staande de bijeenkomst traden 4 nieu
we leden tot de afdeeling toe.
WESTKAPELLE. Dinsdagmiddag
vereenigden zich in het 'gemeentehuis
alhier het college van B. en W. met
eenige gemeentenaren om afscheid te
nemen van den heer C. de Leeuw, op
perwachtmeester der Kon. Marechaus
see, die de gemeente Westkapelle zal
verlaten, in verband met zijn over
plaatsing als brigade-commandant naar
Terneuzen.
De burgemeester, jhr, mr. A. F. C, de
Casembroot zeide, dat het hem speet,
dat de heer de Leeuw de gemeente
gaat verlaten. Gedurende het verblijf
alhier van „den Opper" zijn, aldus spr.,
de toestanden veel verbeterd, wat zeer
zeker vooral te danken is aan zijn
tactvol optrden.
Daarna l.cod spr. den heer de Leeuw
ook namens de overige aanwezigen, als
bewijs van dankbaarheid een fraaien
barometer aan.
De heer de Leeuw dankte den bur
gemeester voor zijn waardeerende
woorden en voor de medewerking, die
hij bij de vervulling van zijn taak steeds
heeft mogen ondervinden. Tevens richt
te spr. een woord van waardeering tot
den gemeenteveldwachter, den fleer J.
Stoel. Spr. heeft in den loop der jaren
Westkapelle lief gekregen en zal deze
gemeente missen. Hij hoopte dat het
alle aanwezigen wel moge gaan en was
zeer erkentelijk voor het aangeboden
geschenk, dat hij een eereplaats zal ge
ven in zijn nieuwe woning.
Tenslotte gaven de gemeente-veld
wachter en wethouder Louwerse uiting
van hun gevoelens van hoogachting voor
den scheidenden „opper".
WOLPHAARTSDIJK. Maandagavond
werd alhier vanwege de Nationaal So
cialistische Beweging een openbare ver
gadering belegd in 't gebouw t.a.v.e.n.u.
Ongeveer 100 personen waren opgeko
men. De heer J. Dekker, groepsleider te
Goes opende de vergadering en gaf
daarna 't woord aan den heer Overwijn
uit Rotterdam die sprak over het opko
mende fascisme..
Er werden vele schriftelijke vragen in
gediend, die de spreker op „zijn" manier
beantwoordde. Voordat aan het slot het
„Wilhelmus" werd gezongen verlieten
bijna alle aanwezigen de zaal.
WOLPHAARTSDIJK. Tot voorzitter
van het Burgerlijk Armbestuur is be
noemd de heer H. van Leerdam-
Het 5-jarig dochtertje van dr. M.
alhier had het ongeluk van den
zolder te vallen en een arm op twee
plaatsen te breken.
KRUININGEN. Maandagavond werd
te Hansweert, en Dinsdagavond te
Kruiningen een demonstratie gehouden
door den heer Uiterwijk, vertegenwoor
diger der Dordsche Gasmetersfabriek
met de „Medo gasbranders en fornui
zen-"
Behalve het college van B. en W.
van Kruiningen waren op beide avon
den zeer veel belangstellenden vooral
vrouwen en meisjes gekomen, welke
met belangstelling de verrichtingen
volgden.
COLIJNSPLAAT. Dinsdagavond is 'n
vergadering gehouden van de afdeeling
voor ziekenhuisverpleging van „Het
Groene Kruis", onder leiding van den
voorzitter, dokter L. P. Maas. De ont
vangsten bedroegen 3535 en de uitga
ven 2098. Aan 13 patiënten is voor
236 verpleegdagen uitgekeerd 591.
Het reservefonds is groot 1285.
Op voorstel van het bestuur wordt be
sloten over 1933 aan de genoemde pa
tiënten nog uit te keeren een totaal be
drag van 667 en bij het reservefonds
te voegen 400.
Bij de rondvraag informeert de heer
Hartog naar het aantal leden. Het ant
woord luidde, dat per 31 Dec. 1933 ver
zekerd waren 1168 personen, waarvan
975 betalenden. Verschillende minver
mogenden zijn niet aangesloten wegens
de voor hen te hooge kosten. De heer
Hartog vroeg of er geen regeling is te
treffen om ook die menschen lid te ma
ken. De voorzitter antwoordde, dat di
aconie en armbestuur voor hen zou kun
nen betalen.
Aan het slot gaf de voorz. nog enkele
cijfers over de afgeloopen jaren. In 1928
werd uitgekeerd gemiddeld per ziekte
geval 36, in 1929 84, in 1930 104,
in 1931 123 en in 1932 117. Gemid
deld is dit in die 5 jaren per ziektegeval
110.
HULST. Bij Kon. besluit is benoemd
tot notaris alhier, de heer N. M. J. H.
Pijls, candidaat notaris te Hontenisse,
BRESKENS. Naar de Breskensche Crt
verneemt heeft de V.V.V. alhier aan de
Zwemvereeniging „Scheldestroom" een
subsidie van 25 verleend, terwijl van
particuliere zijde een leening van 300
is aangeboden en dankbaar aanvaard.
SCHOONDIJKE. De vereeniging
Groene Kruis alhier hield Maandag
avond bij den heer J. J. van Rosevelt
haar jaarvergadering.
Uit het verslag bleek, dat een ruim
gebruik is gemaakt van de artikelen uit
het magazijn. Tevens werd daarin geme
moreerd het overlijden van het bestuurs
lid J. C. Quist.
De wijkzuster had afgelegd 3362 be
zoeken, waaronder 682 voor t. b. c. pa
tiënten.
De rekening sloot op een totaal van
1900,87, die van de afdeeling t. b. c.
788,64. De begrooting werd vastge
steld op 1834,30; (die van de afd. t. b.
c. op 792.74). Het aftredend bestuurs-
SUPINATOR VOETVERZORGING.
Morgen, Donderdag zitting Sociëteit Sint
Joris Middelburg door gediplomeerd
voetkundige.
Wij verwijzen naar achterstaande ad
vertentie.
(Ingez. Med.)
Middelburg, 21-II-'34. Dinsdag: hoog
ste luchttemperatuur 7.4 °C (46 °F);
laagste 5 °C (41 °F). Heden 9 h: 6.2 °C;
12 h: 8.1 °C. Geen regen of neerslag.
Ijioogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 778 mm; laag
ste 776 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 778.1 mm
te Scilly; laagste 741.1 mm te Ingö.
Verwachting tot morgenavond
Meest matige, later wellicht weer toe
nemende W. tot Z.W. wind, hall tot
zwaar bewolkt of betrokken, waarschijn
lijk eenige regen, aanvankelijk weinig
verandering in temperatuur, later iets
kouder.
Zon op: 7 h 07; onder: 17 h 22. Licht
op: 17 h 52. Maan op: 9 h 26; onder: 2
h 11. E.K. 21 Febr,
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later.
(S springtij.)
Februari.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 21 6.06 18.44 0.02 12.38
Do. 22 7.05 19.51 0.47 13.32
Vr. 23 8.25 21.22 1.59 14.53
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge,
Februari.
Hoogwater, Laagwater.
Wo. 21 7.48 20.22 1.12 13.38
Do. 22 8.39 21.23 1.56 14.30
Vr. 23 9.54 22.52 3.05 15.52
(Ingez. Med.)
lid J. A. Cransberg werd herkozen, ter
wijl in de vacature J. C. Quist werd ge
kozen de heer J. Ramondt.
SLUIS, Maandag had in de Neder-
üuitsch Hervormde Kerk alhier een uit
voering plaats door het zangkoor der
Weesinrichting te Neerbosch onder lei
ding van den directeur Jac. S. de Vries.
Het kerkgebouw dat plm. 600 perso
nen kan bevatten, Was stampvol.
Een inleidend woord werd gesproken
door ds. Beukenhorst, die er o-a. op
wees, dat het kerkgebouw voor de 3e
maal zoo gevuld was: eerst in Novem
ber 1914, toen de vlucht der Belgen
plaats had, daarna bij de annexatie-be
weging, en nu op dezen dag. Spr's hart
was blij, toen hij dit mocht aanschou
wen.
Daarna werd een drietal liederen ge
zongen door het uit 40 personen be
staande gemengd koor.
De predikant-directeur ds, H. Kluin
cleed vervolgens eenige mededeelingen
over den arbeid te Neeibosch, o.a. dat
de inrichting op Christelijken grondslag
staat, maar dat ze niet als een gevan
genis is te beschouwen, zooals door
buitenstaanders wel beweerd wordt.
Na de pauze liet het zangkoor nog
een aantal liederen hooren.
Zondagmorgen ging de landbouw-
schuur van M. B. te E e d e door onbe
kende oorzaak geheel in vlammen op.
Op 8 vette stieren en een zeug na, kon
het vee, door vlug en cordaat optreden
van den knecht gered worden. Mede is
