9)&t8 FEBRUARI 1954
WEER EN WIND.
BINNENLAND.
ZEELAND.
NUMMER 32.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
7 FEBRUARI.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
MIDDELBURG.
GOES.
WALCHEREN.
$r«wit ei
MIDDELBURöSCHE courant
Oaebiad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.S0 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 1 S ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ïngez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
*2* GOESCHE COURANT^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publieiteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 15
regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubrieb
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. b\j vooruitbetaling Adv. me
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer caa-
rant" 10 ct. extra Bevijsnommers 5 eesat
TEGEN COMMUNISME EN
NATIONAAL-SOCIALISME.
Radio-rede van minister
Marchant,
Gisteravond heeft minister Marchant
een radiorede gehouden over „Onder
wijs en politiek".
Na te hebben uiteengezet, wat onder
politiek is te verstaan, wees de Minister
er op, dat wanneer men tegenwoordig
zegt: „weg met de politiek, weg met de
partijen, weg met de bonzen, weg met
de baantjes: er moet maar één partij
zijn en die partij ben ik" al deze leuzen
beteekenen: „hier met de politiek, hier
met de partijen, hier met de macht van
de bonzen, hier met de baantjes". Er zal
dan voortaan één bons wezen, met al
leen alle macht.
Als men mocht opmerken, dat er on
der ons geldend systeem zooveel cor
ruptie en misbruik zijn (op de vraag in
hoeverre dit juist is, kon spr. niet in
gaan), antwoordde spr. dat elk systeem
om daaraan 'n eind te maken, beter is
dan het systeem van den éénigen bons,
omdat deze ons niet den geringsten
waarborg kan geven, dat er geen cor
ruptie en geen misbruik zullen zijn; wel
zullen zij gemakkelijker verborgen zijn
te houden.
De tegenwoordige financieele moei
lijkheden maken thans bezuiniging op
onze hooge onderwijsuitgaven noodza
kelijk.
De aangegeven grondslag van ons on
derwijs, aldus de minister, zal moeten
blijven gehandhaafd. Samenwerking van
allen, in vrijheid, en door eerbiediging
van elkanders overtuiging, is noodig. De
voorstanders van de openbare over-
heidsschool moeten erkennen, dat voor
de Nederlandsche kinderen van de bij
zondere school deze school hetzelfde
recht van bestaan heeft. En aan de
ouders die niet de bijzondere school ver
kiezen voor hun kinderen, moet geen re
den worden gegeven, waardoor hun
vertrouwen in de openbare school zou
kunnen verzwakt. De voorstanders van
de bijzondere school moeten de waar
de en de noodzakelijkheid van het open
baar onderwijs erkennen voor allen, die
niet van confessioneel onderwijs zijn
gediend of die op een bepaalde plaats
te zwak zijn om hun eigen confessi-
oneele school te stichten.
Tot het beperken van de mogelijk
heid, om nieuwe bijzondere scholen te
stichten, hebben de voorstanders dier
scholen loyaal medegewerkt. Zij zullen
in dezen tijd dezelfde loyaliteit moeten
toonen om, waar het mogelijk is, tot een
doelmatiger distributie van de scholen
mede te werken.
Zoo kan in onderlinge samenwerking
de organisatie van ons onderwijs in z'n
geheel worden verbeterd, de kosten
worden gedrukt, en door verbetering
van de grondslagen en van de aaneen
sluiting der onderdeelen het nuttig ren
dement kunnen verhoogen.
Het gevaar dreigt van twee kanten,
van het communisme en van het nati
onaal socialisme. Ons volk zal nimmer
zich het juk van één van beide laten op
leggen. Beide zijn zij even gevaarlijk
voor ons onderwijs, leiden ons terug
naar de uitsluitende staatszorg; beiden
kennen slechts één overtuiging, die van
den regeerder. Beide staan vijandig te
genover de bemoeiing van kerk en gods
dienst met de opvoeding. De één voert
openlijk strijd tegen den godsdienst
dien hij beschouwt als een middel tot
onderdrukking van de opstandigheid.
De ander slaat de kerken in boeien on
der het voorwendsel, dat zij den gods
dienst misbruiken voor politieke doel
einden. Beide stellen ons het Neder
landsche volk voor als een zedelijk ge
zonken naMie en zijn regeerders als een
corrupte bende. Beide kweeken paniek.
Elk misdrijf, elk ongeluk schrijven zij
toe aan de overheid, die zij bestrijden,
zelfs misdrijven, die nog niet zijn ge
pleegd. Beide beoefenen den cellenbouw
om het overheidspersoneel onbetrouw
baar te maken. Beide eischen trouw
aan zichzelf en ontrouw aan de over-
-u ^eze anders wil dan zij. Beide
richten him propaganda bij voorkeur op
de jeugd, werken in het geheim, vor
men knokploegen en zeggen, dat er
voor alles geld is.
De enge geestverwantschap van de
beide strijdende bewegingen verklaart,
waarom heden van de eene beweging
zoo gemakkelijk overgaan in de andere.
Mes pronkt zelfs met den bekeerde, die
in de gevangenis, waar hij wegens op-
rtitbtf, verbleef, tot inkeer kwam en
daarna meteen tot propagandist werd
benoemd.
Het Nederlandsche volk, met al zijn
gebreken, staat moreel, intellectueel, in
gerechtigheid en in vrijheid, onder de
volken der wereld in de eerste rij. Voor
een goed deel heeft het dit aan ons on
derwijs te danken.
Wij hebben een onkreukbare rechter
lijke macht. Wij kennen geen buitenge
wone rechtsmachten, geen parate exe
cuties, geen geregelde mishandelingen
en levensberoovingen door onverant
woordelijke en onbeheerschte organisa
ties, geen vrijheidsbeneming buiten de
wet. Ieder die regeerinsfuncties uit
oefent, wordt gecontroleert, op zijn vin
gers gekeken en in het publiek bespro
ken. In Nederland hebben wij een in
overgroote meerderheid onkreukbare
pers. Er is verantwoordelijkheid en ver
antwoording van het begin tot het ein
de. Een gelijkgeschakelde eenheidspers
van een niet verantwoordelijke regee
ring kennen wij niet. Spr. wees voorts
op de in ons land bestaande vrijheid van
openbare geloofsbelijdenis, van opvoe
ding en onderwijs.
Het Nederlandsche volk blijve in de
zen hangen tijd zichzelf. Het heeft geen
behoefte aan import van zedelijke en
staatkundige mode-artikelen uit den
vreemde. Het vervalle niet tot defaitis
me, beware zijn zelfbewustzijn en hand-
have zijn plaats aan de spits.
„Ons volk", besloot minister Mar
chant, „heeft veel moeten lijden en het
zal nog meer te lijden krijgen. Het heeft
dit alles tot dusver gedragen met een
waardighéid, die eerbied afdwingt. Zoo
moge het blijven. Zoo alleen kunnen vrij
de moeilijkheden overwinnen".
N.S.B.-PRAATJES.
In een vergadering te Haarlem zeji
de kringleider van de N.S.B., T. v. d.
Weide een dezer dagen, dat de N.S.B.
op de hoogte zou zijn geweest van den
„aanslag" op de telefoon-centrale te
Amsterdam en dat de Rotterdam
se h e politie er vooraf van in kennis
was gesteld, dat deze centrale door
brand vernield zou worden-
Mr. L. G. van Dam, de secretaris
van den V. D. B. heeft zich in verband
hiermede tot den hoofd-commissaris
van politie te Rotterdam gewend, die
mededeelde, dat deze bewering van a
tot z gelogen was.
DE HANDELSBETREKKINGEN MET
BELGIë.
Een voorloopige overeenkomst
De sedert enkele weken tusschen een
Nederlandsche en een Belgische delega
tie afwisselend te Brussel en te 's Gra-
venhage gevoerde besprekingen hebben
Maandag geleid ot een overeenkomst
ter regeling van de handelsbetrekkingen
tusschen beide landen.
In afwachting van de definitieve rege
ling van enkele punten, welke mede om
redenen van technischen aard, nog niet
definitief konden worden vastgelegd,
draagt het arrangement een voorloopig
karakter. Wanneer ook deze kwesties
definitief zullen zijn geregeld, zal de
overeenkomst een algemeene regeling
vastleggen voor de wijze, waarop beide
landen elkander gedurende het jaar 1934
op het gebied der contingenteering zul
len behandelen en zullen tevens ver
schillende, den laatsten tijd door den
handel in elk van beide landen in het
andere ondervonden moeilijkheden tot
een oplossing zijn gebracht.
LANDSTORMAVOND,
Dinsdagavond hield de afd. Zeeland
van het Vrijwillige Landstormkorps Mo
tordienst in de zaal van de Buitentuin
een Landstormavond die druk bezocht
was.
De afdeelingscommandant, de le lui
tenant J. C. Persant Snoep heette allen
welkom en zette in 't kort doel en be-
teekenis van het korps uiteen. De band
tusschen Oranje en Nederland moet men
helpen versterken; als 't moet, het land
en volk verdedigen, en 't voor revolu-
tionnaire daden besparen.
Spr. eindigde met een „Leve de Ko
ningin" en een „Oranje boven". Daarna
zongen de aanwezigen twee coupletten
van het „Wilhelmus".
De Chr. muziekvereenfging „Oefening
na den Arbeid" bracht een aantal va-
derlandsche liederen ten gehoore. Ver-
Meer stilte is broodnoodig. Leer uw
jeugd gevoel voor welluidendheid en
wellevendheid.
der werd door enkele korpsleden een
samenspraak gehouden, en werden een
vijftal films vertoond. Na de In
dische legerf lm en de fLm van de vier-
daagsche afstandmarsch, vielen de films
van de oefening van het Landstormkorps
Motordienst op Walcheren in 1933 en de
opening der haven te Vlissingen danig
in de smaak.
Luitenant Persant Snoep heeft ten
slotte de medewerkers aan dezen avond
in zonderheid de muziekvereenig'ng, en
de heer Kruithof voor het vertoonen der
films, dank gebracht, waarna besloten
werd met het gezamenlijk zingen van 't
Zeeuwsch Volkslied.
ORANJE-VEREENIGING.
Dezer dagen vergaderde de Oranje-
vereeniging hier ter stede. Daarbij werd
het huishoudelijk reglement vastgesteld
en trad de commissie van voorbereiding
die tot nu toe de werkzaamheden had
geleid, in zijn geheel af, om plaats le
maken voor een door de vergadering
gekozen bestuur-
De namen der leden van het nieuwe
bestuur hopen wij binnenkort te mel
den, wanneer bekend zal zijn of allen
hun benoeming aannamen.
Voorts werd een commissie gefor
meerd die zoo spoedig mogelijk met
plannen voor feestviering voor den dag
zal komen.
I
Blijkens; een publicatie in dit num
mer zal de Heerenstraat alhier, wegens
spoed riojejsriiigswerkzaamheden tot
Zaterdag 10 febr. voor alle rijverkeer
afgesloten zijn, rijwielen uitgezonderd.
Wegens plaatsgebrek moest het
verslag van de rede van den heer A- C.
W. Edelman over de omzetbelasting,
gehouden in de Vereeeniging „Handels
belang" alhier, tot morgen blijven over
staan.
WIE HET WINNEN ZAL?
Overdrijving schaadt.
De coöperatieven verbruiksveeeni-
ging „Ons Belang" hield gister een druk
bezochte openbare vergadering in
„Schuttershof.
Op deze vergadering werd door den
secretaris van den „Bond van Verbruiks
coöperaties", den heer R. van Sluis, de
groei der coöperaties geschetst, de
coöperatieve gedachte nader omschre
ven, en aangetoond op welke wijze zij
door de tegenstanders vaak bestreden
wordt.
Na de pauze werd de film „Wie hel
winnen zal", vertoond. Een film, die nog
al wat stof opwierp in middenstands
kringen.
In deze film komt de coöperatie be
diende Wijsman in dienst bij den kruide
nier Klaas Stroop en de dochter van
Klaas Stroop wordt winkeljuffrouw in
een coöperatieven winkel. Vervolgens
zien we dan de werkwijze in beide za
ken.
Men ziet eerst Wijsman in den winkel
bij Klaas Stroop, hij is bezig den boel op
te ruimen en wil enkele stukjes kaas
weggooien.Klaas Stroop ziet het echter
en vraagt waarom hij die kaas weggooit.
Wijsman zegt: omdat ze niet meer deugt.
Klaas snauwt hem echter toe, dat ze die
kaas nog best den een of anderen klant
in de handen kunnen stoppen.
Even later ziet men, dal Stroop bezig
is rijst uit een bak van 8 cent over te
scheppen in een bak, waar een prijsje
opstaat van 12 cent. Zie zoo, zegt Wijs
man tegen Stroop, dat is het eerste ver
diend.
Vervolgens belt de telefoon, die Wijs
man opneemt. Een klant vraagt om een
half ons kaas te bezorgen. Wijsman zegt:
Nee Mevrouw, daar kunnen wij niet aan
beginnen. Stroop rukt hem de telefoon
uit de hand, maakt tien buigingen en
zegt dat het direct bezorgd zal worden.
Vijf minuten later fietst een groote be
diende naar het opgegeven adres met
een half ons kaas.
Dit laatste tafereeltje is een demon
stratie van het oneconomische van het
middenstandsbedrijf.
Dan verschijnt een winkel van de
Coöperatie op het doek, keurig inge
richt. Marie staat achter de toonbank.
Een klant komt binnen. Marie buigt als
een knipmes, wat de klant verwonderd
op doet zien en deze vraagt of hij wel
in een winkel van de Coöperatie is, aan
gezien hij die overdreven dingen daar
niet gewoon is. Marie helpt den klant
aan Haka-artikelen, en als hij weg is,
komt de chef op Marie af om te zeggen,
dat ze niet zoo overdreven moet zijn
tegen de klanten. Marie zegt: dat heb ik
thuis zoo geleerd, vader zegt altijd: je
moet de klanten maar stroop om den
mond smeren, dan hou je ze het langst.
Enkele oogenblikken later ziet Marie,
dat er een rijstbak leeg is: Handig schept
zij uit een vollen bak goedkoope rijst
wat over in den leegen bak. De chef ziet
het en is zeer boos, Marie antwoordt
echter dat haar vader dat altijd zoo
doet.
Vervolgens ziet men weer de zaak
Stroop, die in gesprek is met Wijsman
en hem het plan voorlegt 5 pet. korting
te gaan geven. Wijsman zegt, dat het
niet kan, maar Stroop zegt, dat de klan
ten het zelf moeten betalen. Dan maar
zuinig wegen en wat mindere kwalitei
ten.
Tenslotte maken we een excursie
mede naar de Handelskamer en een
Hakafabriek.
In „De Kruidenier" wordt deze film
als volgt beoordeeld:
„Zoo is deze film een aaneenschake
ling van laster over de particuliere win
kels en een verheerlijking van de Co-
operatie. Schande en nog eens schande,
om op zoo'n lafhartige wijze reclame te
maken."
De spreker, die hierop wees, zeide
o.a., dat deze film niet bedoelt aan te
toonen, dat het zoo bij eiken particulie
ren winkel gesteld is, maar wel, dat het
zuivere doel „winst te maken", tot
zulke praktijken leiden kan.
VERGADERING „DE HANZE,"
Maandagavond vergaderde „De han
ze". Onder de ingekomen stukken was
o.a- een schrijven van den minister
van Waterstaat, dat deze geen reden
had om in te grijpen bij het rijden van
een Bijenkorftrein. Op een verzoek
om deel te nemen aan het R.K. Mid
denstandscongres werd besloten, gezien
den toestand van de kas, niet in te
gaan.
Uil het jaarverslag van de pen
ningmeester bleek o-a. dat 1933 een
nadeelig saldo van 32 opleverde.
De hr. Simons brarht voorts verslag
uit over de audiëntie op het ministerie
van Waterstaat inzake den Bijenkorf-
trein. De secr.-generaal antwoordde o.a-
dat raarschijnlijk ingegrepen zou wor
den als de Bijenkorf van deze reclame
een systeem maakte.
Verder deelde de penningmeester
nog mede, dat 5 leden bedankt hadden
en hij drong er krachtig op aan, deze
terug te winnen.
AAGTEKERKE. Tot gemeente-ont
vanger van Aagtekerke werd in de
Dinsdag gehouden raadsvergadering be
noemd, de heer J. Boogaard Cz. alhier
met 5 van de 7 stemmen.
RAAD OOSTKAPELLE.
Een debat over „Zondagsslui-
ting" op het strand.
OOSTKAPELLE. Dinsdagmorgen ver
gaderde de gemeenteraad voltallig.
Voorzitter jhr. W. Z. van Teijlingen.
Ingekomen is een adres van den heer
W. v. d. Woestijne om, daar hij zich al
hier gevestigd heeft als timmerman en
aannemer, in aanmerking te komen voor
eventueele werkzaamheden van de ge
meente. Z.h.s. besloten hierop gunstig te
beschikken en hem de werkzaamheden
te gunnen voor 't jaar 1939.
Van het bestuur van Vreemdelingen
verkeer „Mooi Oostkapelle" is het ver
zoek ingekomen of de gemeente bemid
delend wil optreden teneinde het huren
van het strand mogelijk te maken, bui
ten bezwaar der gemeentelijke schat
kist. B. en W. voelen er veel voor het
verzoek in te willigen en stellen voor
met „Domeinen" in onderhandeling te
treden en. in een volgende vergadering
met een voorstel te komen.
De heer Z w e m e r wil eerst van
„Mooi Oostkapelle" vernemen of zij be
reid is een „Zondagssluiting" in toepas
sing te brengen daar nl. op Zondag geen
gelegenheid te geven tot het verkrijgen
van consumptie in tenten en evenmin te
laten venten op het strand. Er zou ver
der nauwkeurig toezicht gehouden moe
ten worden op de kleeding welke geen
aanstoot aan derden mag geven want
volgens Gods woord mogen geen vrou-
YSttYOONSTELLM
AMSni^OsAM
GEOPENDvanIOv.m.-5mm.en van Öm-IONM.
SLUITING ZONDAG 18 FEBR 5u >m
(Ingez. Med.)
Middelburg, 7-II-'34. Dinsdag: hoogste
luchttemperatuur 7 °C (45 °F); laag
ste 3.6 °C (38 °F). Heden 9 h: 5.6 °C;
12 h: 6.9 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 774 mm; laag
ste 773 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 774.3 mm
te Valencia; laagste 733. 5 mm te Var-
doe.
Verwachting tot morgenavond
Matige, tijdelijk wellicht toenemende,
N.W. tot Z.W. wind, hali tot zwaar be
wolkt, aanvankelijk nog weinig of geen
neerslag, vooral des nachts iets zachter.
Zon op: 7 h 34; onder: 16 h 55. Licht
op: 17 h 25. Maan op: 1 h 33; onder:
9 h 36. L.K.: 7 Februari.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij.)
Februari.
Hoogwater.
Wo. 7 5.55 18.28
Do. 8 6.47 19.29
Vr. 9 7.59 20.54
Hoog- en Laagwater te
Februari.
Hoogwater.
Wo. 7 7.37 20.06
Do. 8 8.21 21.01
Vr. 9 9.29 22.26
Laagwater.
12.37
0.45 13.30
1.50 14.42
Wemeldinge.
Laagwater.
1.04 13.34
1.52 14.26
2.55 15.40
m i,
wen manskieeren dragen en evenmin
omgekeerd. De v o o r z. merkt op dat
tegenwoordig vele meisjes bij regenach
tig weer zekere jasjes dragen, die zijn
inziens toch niet bijster aanstootelijk
zijn. De heer D e K a m is van hetzelfde
gevoelen als de heer Zwemer. De heer
M a 1 j a a r s meent dat consumptie en
kel in een tent verkrijgbaar moet wor
den gesteld en er niet mede moet wor
den gevent- De heer Brand wil niet
meer verbieden dan de rijkswetten voor
schrijven. Besloten wordt hierover na ge
vraagde inlichtingen te beraadslagen.
Vervolgens komt in behandeling het
in de vorige vergadering behandelde
art. 22 der bouwverordening. Tusschen
deze en de laatste gehouden vergade
ring is nog met den inspecteur van ge
dachten gewisseld. Wederom kon men
het hierover niet eens worden. B. en W.
stellen voor aan de eischen die gesteld
worden toe te geven. De heer Brand
is van een andere meening, spr. ziet
belemmering voor het bouwen in deze
zaak.
Wethouder P o p p e merkt op, dat
men door toe te geven meer degelijke
inwoners krijgt en dit het natuurschoon
ten goede zal komen, waar de heer
B r a n d op antwoordt, dat de palen wel
ke door de P.Z.E.M. worden geplaatst,
toch zeker tot dat doel niet bijdragen.
