HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor IOd
KRONIEK van den DAfi.
ZEELAND.
f 10.000 bij overlijden.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN WOENSDAG 31 JANUARI 1934. N«. 2%,
LEVENSV ERZEKERIN G-BA PIK
ROTTERDAM -
Voor een tijdelijke verzekering van
betaalt een 25-jarige
slechts 80.per jaar
VAN DANTE, BALZAC, HEINE
EN BIERVLIET
MIDDELBURG.
AM»-?
Daladier weer aan het be
wind in Frankrijk. Hij wil
het nu eens zonder de socia
listen probeeren.
De kabinetscrisis, waarmee het Fran-
sche volk Zaterdag j.l. gelukkig gemaakt
werd, is al weer opgelost. President Le
brun heeft den radicaal Daladier met de
vorming van een nieuw ministerie belast
en deze kwam daar gistermiddag mee
klaar. In zijn kabinet hebben een stuk
of tien radicalen zitting en verder een
man of acht van de gematigde linker
zijde.
Zooals men weet, is het vorige kabi
net uitgegleden op de glibberigheden,
die middels het schandaal van Bayonne
op zijn politiek pad gesmeerd werden.
De openbare meening in Frankrijk is ge
weldig te keer gegaan, toen zij ervoer,
dat de oplichter Stavisky heel wat voor
aanstaande lieden in zijn misdadige prak
tijken had betrokken. Ook enkele minis
ters konden zich niet schoon wasschen
van zekere aantijgingen en het gevolg
daarvan was, dat de positie der regee
ring uiterst labiel werd. Parijs kwam
steeds meer in opstand. Relletjes wa
ren er de vorige week aan de orde van
den dag. Men eischte als een soort zoen
offer het aftreden van het geheele kabi-
net-Chautemps, dat tenslotte tegen de
zen storm niet bestand bleek, ook al
viel er op den minister-president zelf en
de meeste zijner medewerkers niets aan
te merken. De woede van het publiek
zou haar wraakzucht bot vieren en
Chautemps ruimde tenslotte het veld,
toen politici van rechts deze mentali
teit handig wisten te exploiteeren. Voor
de zooveelste maal heeft Frankrijk er
niet tegen opgezien de vuile wasch bui
ten te hangen, 's Lands wijs, 's lands
eer maar het fond van de zaak is
toch wel een beetje bedenkelijk.
De samenstelling van het nieuwe ka
binet duidt op een nieuwen koers in de
Fransche politiek. En met het oog daar
op kan men wellicht eenigszins vrede
met den gang van zaken hebben. In nau
welijks anderhalf jaar tijds (sinds Juni
'32) heeft Frankrijk thans vijf regeerin
gen versleten. Dat is rijkelijk veel en
dat duidt op „something rotten in the
state of France". Het ellendige geschip
per, dat Parijs in die anderhalf jaar te
zien gaf, had ook voor de buitenland-
sche politiek zijn groote bezwaren, zij
het dan, dat ten opzichte daarvan nog
de meeste eenstemmigheid viel te con-
stateeren. De oorzaak van de onstabili
teit der verschillende kabinetten laat
zich vinden bij de samenstelling der ra
dicale partij; waarvan de meerderheid
een soort van Godsvrede met de socia
listen voorstaat. Men heeft steeds wil
len regeeren met den steun der socialis
ten, zonder dat het befaamde „Kartel"
formeel tot stand kwam. Telkens deed
men echter de ervaring op, dat dit niet
ging, dat een te halfslachtige politiek
moest worden gevoerd, om een duurza
me regeering te kunnen krijgen. De
oogst is tenslotte geweest zooals ge
zegd: vijf kabinetten in anderhalf jaar
tijds.
Daladier behoort tot den rechter
vleugel in de radicale partij, die beu
is geworden van het vrije huwelijk met
de socialisten. Hij weet, wat die liefde
in de praktijk heeft te beteekenen: voor
dat Chautemps aan het bewind kwam,
was hij ook minister-president en toen
lichtten de socialisten hem een beentje,
omdat hij de begrooting sluitend wou
maken o.m. door iets van de ambtena
ren-salarissen af te nemen. Dat heeft
zeer kwaad bloed bij hem gezet, zoodat
het thans niet de minste verwondering
behoeft te wekken, dat hij het eens met
dat deel van de linkerzijde, dat rechts
van de radicalen staat en met een moot
van het Centrum wil probeeren. De sa
menstelling van zijn ministerie is daar
geheel op berekend, al nam hij dan en
kele functionarissen uit het vorige ka
binet over.
Enkele bekende namen in het kabinet
zijn: Frot, die minister van binnenland-
sche is geworden: Piiétrie, die Financiën
heeft gekregen; Queille met de porte
feuille van landbouw en Henri de Jou-
venel met die van Koloniën. Daladier
zelf gaat het departement van buiten-
landsche zaken beheeren. Dat zal in
Frankrijk zeer zeker bevrediging geven,
aangezien hij zich heeft laten kennen
als een goed diplomaat, die weet, wat
hij wil, In Duitschland heeft Daladier
echter ook geen slechten naam en men
moet daarom hopen, dat het hem zal
gelukken de betrekkingen tusschen Ber
lijn en Parijs een klein beetje te verbe
teren. Ze hebben daar wel behoefte aan.
Of het nieuwe kabinet een lang leven
beschoren zal zijn, hangt in de eerste
plaats vermoedelijk van de radicalen af.
Onmogelijk is niet, dat de historie van
de afgeloopen anderhalf jaar hun iets
heeft geleerd. Maar erg optimistisch
mag men te dien aanzien niet zijn. Het
is altijd een verbrokkelde boel bij de
radicalen geweest en hun voornaamste
kenmerk was: onevenwichtigheid, 't Zou
een meevaller zijn, als daarin nu eens
wat verbetering was gekomen. Men kan
dat alleen maar hopen.
IONALE
(Ingez. Med.)
door
J. P. van der Leeuw te Cadzand.
1.)
Iemand, die zich ook maar enkele
uren per dag ter verpoozing met litte
raire studie bezig houdt, kan oogenblik-
ken beleven van verrassing en blijd
schap.
Al bijna twee jaren woon ik nu in
dat gezegende land van West Zeeuwsch
Vlaanderen. Oost Zeeuwsch Vlaanderen
ken ik nog maar zeer weinig; maar,
naar wat ik er van hoor, schijnt dit'
land al even gezegend te zijn en schij
nen „Oost en West" elkaar zeer innig
te ontmoeten niet ver van het stille en
oude stedeke, dat Biervliet heet.
Van Oost Zeeuwsch Vlaanderen ken
ik enkel het onvergelijkelijke stadje
binnen de groene wallen, het reine,
blanke Hulst; verder het Zeeuwsche lied
op een Vlaamsche wijs, en de bekoor
lijke vrouwen met de bevallige veel
kleurige vleugels uit het land van Axef.
Misschien zal ik U daar later ook wel
eens het een en ander van mogen ver
tellen; ik wil U niet langer nieuwsgie
rig. laten naar die vreemde combinatie:
Dante, Balzac, Heine en Biervliet.
In den vijftienden zang van zijn „ln-
„ONS ELECTRICITEITSBLAD"
De schoonmaaktijd.
Voor ons ligt no. 34 van ,,Ons Elec-
triciteitsblad", orgaan voor electriciteits-
verbruikers in Zeeland, uitgave van de
P. Z. E. M.
Dit numer behandelt speciaal den
komenden schoonmaaktijd en maakt een
vergelijking tusschen het schoonmaken
met bezems, vegers enz., en thans met
gebruikmaking van verschillende elec-
trische apparaten. Zoowel een artikel,
grootendeels in Zeeuwsch dialect als
een in 't „algemeen beschaafd", betoo-
gen het groote nut en gemak van deze
moderne wijze van werken.
Verschillende verbruiksters van
stroom voor koken, zonden verklarin
gen in over de goede resultaten.
1934.
DE GEMEENTEBEGROOTING
Verslag van die sectüerapporteurs,
(Vervolg van 't verslag van gisteren).
Algemeen was men van oordeel, dat
op
het bewaarschool
onderwijs bezuinigd moet worden, maar
eenige leden zouden eventueele ophef
fing als 'n ramp beschouwen. Een dezer
leden meende, dat zij, die met dit onder
wijs gebaat zijn, er ook wat voor over
moeten hebben en hij zou 't schoolgeld
nog hooger willen stellen dan nu wordt
voorgesteld. Ook acht hij de wedden
van het personeel der gemeentelijke
school te hoog in vergelijking met die
van het personeel der bijzondere scho
len,
Een lid voelde iets voor een afloo
pend subsidie. Een ander lid meende,
dat er niets meer af kan van de sub
sidie. Enkele leden waren voor ophef
fing der gemeente bewaarschool en
vermindering der subsidie aan de bij
zondere tot 15 of 20 per leerling
boven den 4-jarigen leeftijd. Vooral kan
dit volgens een lid omdat twee der bij-
ondere scholen neutraal zijn.
Inzake
het handelsonderwijs
erklaarden zich enkele leden voor de
iieening van B. en W„ dat de gemeente
iiet meer kan betalen dan is voorge
teld; een lid wees er op, dat de
,chool niet alleen een belang is voor
Midelburg, maar voor geheel Walche
ren. Een lid verwachtte dat de school
nu steeds met een tekort zal gaan
werken, een ander meende, dat op boe
ken en leermiddelen voldoende te be
zuinigen is.
Het Muziekkorps.
Met het voorstel der meerderheid
van B. en W., om de subsidie van het
Midelburgsch Muziekkorps te brengen
op 1000 konden verschillende leden
zich vereenigen. Men wilde het korps
gelegenheid geven zich aan te passen.
Een lid meende, dat het bedrag van
1000 gehandhaafd moet worden uit
sociaal oogpunt.
Een paar leden moesten zich hun
meening omtrent het minderheids voor
stel, totale opheffing der subsidie,
voorbehouden, twee leden gingen daar
mede accoord, omdat zij de subsidie als
'n luxe-uitgaaf beschouwen, die in deze
tijden ongemotiveerd is. Een der leden
wil aan subsidie-ontvangende vereeni-
gingen voorschrijven elk jaar haar reke
ning en balans over te leggen, en de
gemeente de bevoegdheid Igeven, om
desgewenscht de administratie door een
ambtenaar der gemeente te doen con
troleeren.
Verschillende leden verklaarden zich
met de heffing van
20 opcenten op de straatbelas
ting
te kunnen vereenigen. Een paar andere
leden waren aanvankelijk van meening,
dat instede van 20 opcenten op deze
belastingheffing van 10 opcenten op de
personeele belasting de voorkeur zou
verdienen. Zoo mogelijk zouden zij hier
over gaarne worden ingelicht. Een lid
vroeg of deze straatbelasting met de
voorgestelde opcenten wel billijk is in
verband met de kosten van onderhoud
van straten enz. en of er nog geen re
den is om ook de ongebouwde eigen
dommen in deze belasting te betrek
ken.
Bij de vermakelijkheidsbelasting be
pleitten enkele leden bij herhaling het
vrijstellen van vereenigingen, die ver
plichte luitvoerngen voor hun leden
moeten geven. Een lid wilde het per
centage voor bepaalde vereenigingen
(voetbal) nolg verhoogen, waartegen
enkele andere leden ernstig bezwaar
maakten.
Enkele leden wdren van meening, dat
de verhooging der tarieven der hon
denbelasting met 50 pCt. het aantal
honden zoodanig zal doen dalen, dat de
opbrengst niet hooger of van weinig
beteeekenis zou worden. Een lid wilde
progressieve heffing voor z.g. luxe hon
den, een ander alleen verhooging voor
deze categorie.
Een der leden had gaarne wat meer
voortvarendheid gezien bij de voorstel
len tot
rerganisatie der politie.
Enkele leden merkten op, dat in de
begrooting wel met een te dezer zake
te bezuinigen bedrag is rekeninjg ge
houden, maar dat nog niets van de plan
nen bekend is. Zij drongen er op aan
vóór de behandeling der begrooting
over meer gegevens te kunnen beschik
ken, liefst over het geheele voorstel.
Twee leden achtten deze aangekondigde
bezuiniging de meest bedenkelijke.
Een hunner zou van den burgemees
ter als hoofd der politie gaarne een be
slist geruststellende verklaring ontvan
gen, dat de politiedienst na de voorge
nomen reorganisatie toch behoorlijk zal
functioneeren.
Een der leden stelde de vraag of in de
naaste toekomst niet aan de Kroon kan
worden verzocht om in deze gemeente
geen Commissar,s van politie aan te
aan te stellen. Een ander lid was van
meening, dat een commissaris in een
provinciale hoofdstad moeilijk gemist
kan worden, maar zou liever zien, dat
in de toekomst het aantal inspecteurs
van 2 op 1 kon worden gebracht. Ver
schillende leden verklaarden zich wel te
kunnen vereenigen met de schrapping
der bepaling betreffende het betalen
van geneeskundige hulp ten aanzien
van de gezinnen der agenten. Zij dron
gen er echter op aan een dergelijke be
paling te handhaven voor de agenten
zelve, al beteekent dit dan volgens en
kele leden toch nog een extra verlaging
voor deze categoriie van ambtenaaren.
Eén directeur voor twee.
Een der leden gaf als zijn meening
te kennen, dat nog een bezuiniging ware
te verkrijgen door vereeniging van den
dienst van gemeentewerken /met den
reinigings- en ontsmettingsdienst onder
één voor beide takken geschikten direc
teur met op wachtgelds telling der tegen
woordige directeuren. Nog beter ware
't volgens dat lid d enreinigingsdienst
wederom te verpachten.
Een lid vroeg of van B. en W. voor
stellen zijn te verwachten tot
openstellen van winkels op
Zondagen in het reisseizoen.
Enkele leden zouden het op prijs stel
len indien
de abattolïrkwestie
spoedig zou kunnen [worden opgelost.
Een dezer leden vroeg of het niet moge
lijk was, als binnenkort niet lot den
bouw kan worden ovrgegaan, met de
(Ingez. Med.)
fernc" („Hel") heeft Dante het er over
hoe de Vlamingen, „de golven vreezen-
de, die op hen aankomen, dijken opwei-
pen, opdat de zee vluchte
De fijne denker Frans Erens geeft ons
dit citaat in 'n stukje, dat hij voor vele
jaren in de „Groene Amsterdammer"
deed verschijnen. Zoo weten we dat
Dante van dit schoone land heeft ge
hoord, en er bestaat zelfs de legende,
dat deze eenzame balling Brugge, en de
voorstad Sluis (Lammingsvliet) heeft be
zocht. In elk geval, met het beeld van
de Zeeuwsch-VIaamsche dijken be
schrijft de dichter de droevige plaats,
waar hij zijn vroegeren leermeester aan
trof. En dan komt ons die legende niet
zoo onwaarschijnlijk voor, dat deze ban
neling in dit Noordelijke land is geweest
en het land van Cadzand heeft gezien
en uit eigen aanschouwing heeft uitge
beeld.
Er zijn geleerde studies over versche
nen in de Archieven van het Zeeuwsch
Genootschap door A. Meerkamp van
kmbden: „Dante en Cadzand", en van
ttrrera en Duclos maar dit alles voert
ons nu te ver, wellicht zouden we er
w/ eC?S £p ten,fi kunnen komen.
We treffen nog een spoor van
Zeeuwsch Vlaanderen bij een ander
nsc^ dichter Ariosto in zijn
„Orlando furioso", in zijn „Razenóen
Roeland als Orlando (Roeland) zijn be
minde gevluchte, Angelica gaat zoeken.
en hij, door tegenwind, in plaats van
naar Ierland de Schelde opvaart naar
Antwerpen, heel Zeeuwsch Vlaande
ren langs dus, en dan de gravendochter
Olympia ontmoet, die met Bireno, de
hertog van Zeeland is verloofd. Die ra
zende Roeland is dus langs Cadzand en
Biervliet naar Antwerpen gevaren!.....
Maar bekoorlijker nog was de ontdek
king van een der schoonste novellen
van den grooten kunstenaar Balzac, in
die afdeeling zijner Menschelijke Com
media, die hij Etudes Philosophiques
(wijsgeerige studies) noemde. Nog altijd
wordt Balzac in Nederland te weineg
gelezen, en, ondanks goede vertalingen,
te weinig gekend. Toch zijn er weinig
schrijvers wier roem zoo ongerept bleef,
die zelfs onder de meest revolutionaire
richtingen der litteratuur, van heden en
vroeger, zijn grootste bewonderaars
telt.
Men leest allicht nog zijn Eugénie
Grandet en bij velen is, door de We
reldbibliotheek, de prachtige vertaling
van „Het Gevloekte Kind" door het
Zeeuwsche! echtpaar Scharten
Antink, bekend maar veel verder gaat
die kennis niet, en vooral niet van die
„Etudes Philisophiques". Terwijl toch
zijn: „Jezus-Christus in Vlaanderen"
een van zijn diepste studiën is.
Het begin is al zoo aangrijpend; met
enkele woorden brengt hij dit middet-
eeuwsche land van Cadzand voor ons.
En misschien doe ik er goed aan U er
een groot gedeelte van na te vertellen.
Balzac verhaalt ons hoe de verbin
ding tusschen het eiland van Cadzand
en de Vlaamsche kust werd onderhouden
met een veerboot. Het was de tijd,
toen Middelburg nauwelijks een twee
a driehonderd haardsteden telde en het
later zoo rijke Oostende een haven was
bewoond door enkele visschers, arme
kramers en zeeroovers. Toch vond men
in die plaats, bestaande uit een twintig
tal huizen en 'n driehonderd hutten,
meest getimmerd uit aangespoeld wrak
hout, een aanvoerder met zijn man
schappen, een klooster, een gerechts
plaats en een burgemeester, alles wat
in een reeds beschaafde, middeleeuw-
sche plaats gevonden wordt."
Wie regeerde er in dien tijd in Bra
bant, in Vlaanderen, in wat nu België
is? De overlevering vertelt het niet,
omdat dit verrhaal, in de Vlaamsche
winteravonden, van haard tot haard
werd oververteld, een ieder er bijvoeg
de en naar eigen aard wijzigde dikwijls,
zonder opzettelijkheid. Het is met dit
verhaal als met de oude dorpskerken
waaraan elke generatie veranderde,
wegnam en toevoegde, zoo soms dat
strenge archeologen er geen raad mee
weten maar dichters er, verrukt over
kunnen peinzen en droomen.
En zoo dan wordt dit verhaal hier
verteld; dat ieder daarvan kan bewonde
slagers te praten over de stichting van
een tijdelijke inrichting. Een ander van
deze leden meende, dat een tijdelijke
oplossing juist een dcfiinitieve in den
weg zou staan. Een tweetal leden was
van meening, dat de abattoirkwestie1
juist iets voor 't particuliere initiatief
om tot oplossing te brengen. Laat men.
deze lasten nu eens van de gemeente
afschuiven.
De Bedrijven,
Met het niet toevoegen van de winst
van het gasbedrijf aan de resrve kon
men zich in dezen abnormalen tijd wel
algemeen vereenigen, al meenden ver
schillende leden daarbij te moeten op
merken, dat in de toekomst niet aan de
(reserve van het (gastfedrijf diende te
worden getornd en dat men in norma
le tijden deze reserves nog diende op te
voeren. Een tweetal leden merkte op,
dat de gasfabriek in de toekomst wel
licht geheel overbodig wordt. In het al
gemeen had men geen ernstige bezwa
ren tegen verlaging van de reserves van
het electriciteitsbedrijf.
Wel werden bezwaren vernomen te
gen het verbruiken dier reserve in twee
jaar, en tegen het nu binnen afzienbaren
tijd niet komen tot tariefsverlaging.
Een der leden was van meening, dat
het niet betalen van rente aan de reser
ve eigenlijk niet toelaatbaar is,
In verband met de voorgenomen reor
ganisatie bij de bedrijven stelde een lid
de vraag welke maatregelen komen te
vervallen door het inkrimpen van de be
staande controle op de boekhouding en
welke vereenvoudiging en inkrimping
wordt beoogd in de bestaande magazijn-
administratie. Enkele leden verzochten
bij noodzakelijk ontslag van personeel
zooveel mogelijk rekening te houden
met anciënniteit en financiëeelen toe
stand van de betreffende personen en'
zooveel mogelïjk deze door overplaat
sing in gemeentedienst te houden. Een
der leden zou pogingen in het werk ge
steld willen zien om het personeel van
den betrokken tak van dienst een offer
te laten brengen (zoo mogelijk met eeni
ge tegemoetkoming van de zijde der ge
meente) teneinde daardoor afvloeiing
van huin collega's te voorkomen. Een
ander lid hoopte van B. en W. zouden
trachten de benoodigde speciale schrijf
machine te bestellen door bemiddeling
van een stadgenoot. Een der leden,
dankbaar voor wat reeds wordt gedaan
als reclame voor de bedrijven, zag gaar
ne nog hoogere bedragen voor dit doel
uitgetrokken. Nog vroeg o.a. een der le
den hoeveel aansluitingen er zijn bij het
Electriciteitsbedrijf, hoeveel voorloopige
aanvragen om toepassing van vastrecht
zijn ingekomen en hoeveel overeenkom
sten tot vastrechttarief uiteindelijk tot
stand zijn gekomen. Tevens zag hij gaar
ne overgelegd een vastrechttarief van
de P.Z.E.M. zooals dat geldt voor Vlis-
singen.
Een der leden achtte de ioonen bij
den reinigingsdienst belachelijk hoog.
Er bestaat volgens dit lid een wanver
houding tusschen deze loonem en die in
ren en nemen wat hem lief is,
„De boot die de reizigers van Cad
zand naar Oostende zou voeren lei ree
om weg te varen.
Vqór de ijzeren keten van de kleine
steiger werd losgebonden, blies de schip
per nog enkele malen op zijn horen om
de laatkomers tot haasten te nopen; de
laatste reis dien dag. De avond begon
reeds te vallen, in het late licht van
de ondergaande zon was de kust van
Vlaanderen slechts flauw te zien, te-
nauwernood zag men over de dijken, de
late reizigers zich reppen.
De boot was vol: „vooruit aia" rie
pen ze.
Op dit oogenblik verscheen er een
man op eenige schreden afstand van
den steiger. De schipper had hem niet
zien aankomen, noch gehoord. Het leek
of hij plotseling van de aarde was op
gestaan, als een boer die zoolang in het
gras was gaan liggen slapen, tot d<
schippershoren hem wekken zou, Was
het een dief, een soldenier, een grens
bewaker? Toen hij aan den steiger
kwam, zetten de zeven personen die
reeds achter in de boot waren, ri-ch
instinctmatig neer op de kleine banken,
opdat de nieuweling niet naast hen ko
men zou, hooghartig want vier van
die personen hoorden tot den h oogsten
adel van Vlaanderen.
(Wordt vervolgd.)1