22* GOiSCHE COUBANÏ^
KORT ZEEUWSCH NIEUWS.
WEER EN WIND.
BINNENLAND.
ZEELAND.
BUITENLAND.
NUMMER 26.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
31 JANUARI.
EERSTE BLAD.
177e JAARGANG.
ROOMSCH EN PROTESTANT.
De heer Lingbeek vraagt
Het Tweede Kamerlid, ds, Lingbeek
heeft aan den minister van justitie ge
vraagd of deze bereid iis mede te dee-
len. of de jongste bezetting van 'n plaats
in de Arrond. Rechtbang te Haarlem
(welke plaats was vacant geworden
door het Veengaan van een protestnt,
met een Roomschen rechter uit een an
der college een uiting is van een stj-e-
ven om de rechterlijke macht in Ne
derland stap voor stap te verroom-
schen?
MIDDELBURG.
het m. k. t.
GOES.
vergadering b. v. g.
VUSSMGEM.
WALCHEREN,
VARKENSFONDS.
WID-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLGGHDEREU W.D.
DUITSCHLAND.
xwinc'mX#
ELBUQGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vliaeingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes i£ ct. P- w- Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij eonhr. voor beide veel lager; tar. op aaavr.
Uitgeefster: Naamiooze Vennootschap „De Middelhurgfcche Courant'';Bureaux; Lange Sint Pïeterstraat te Middelburg
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17»
Aangesloten hy het Bureau voor Publiciteitswaar Uv ci"r Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen i
élke r. Sn. ct- S&wörstf
„Kleine Advertent sen1", ten hoogste 6
a 75 ct. bij vooruitbetaling Ad?.
„Brieven" cf „Bevragen bureau deze-r ce\v
rant" 10 ct. extra Bevijsnommer». S
Indien de Minister niet kan ontkennen
dat, aan<fete:en het rechtersambt onaf
hankelijkheid onderstelt en vereischt,
een Roomsch-Katholiek ongeschikt is
om daartoe te worden benoemd,, zijnde
hij niet onafhankelijk van een Kerk, wier
belangen en wier rechtsbeginselen hij
moet stellen boven die van den Staat,
is de minister dan n'et verplicht en dus
bereid om in de plaats van den te
Haarlem benoemden Roomschen rech-
t«r-alsnog een Protestant te benoemen?
DE ZILVERMEEUW.
De Zilvermeeuw van de K.L.M., die in
December starten zou voor de Kerst-
vlucht naar Ned.-Indië, doch op het
laatste oogenblik wegens een defect
aan den middenmotor door de Pelikaan
moest worden vervangen, zal begin
Maart weer in bedrijf komen voor den
dienst AmsterdamBerlijn.
DE ONDERZEEBOOT K XVI
IN DIENST GESTELD.
Dinsdagmorgen is aan de werf van de
Rotterdamsche Droogdok Mij. de nieuw
ste aanwinst der Nederl. marine, de on
derzeeboot K XVI in dienst gesteld.
Kolonel Vos heeft in opdracht van
den minister van defensie den onder
zeeër officieel van de Rott. Droogdok
Mij. overgenomen, waarna het comman
do werd opgedragen aan luitenant ter
zee Waning.
GELDLEENTNG PROVINCIE
ZEELAND.
Bij Kon. besluit is goedgekeurd het
besluit van de Provinciale Staten van
Zeeland tot machtiging van Ged. Staten
tot het aangaan in 1934 van een kas-
geldleening tot een maximum van
2.000.000 en als onderpand voor de
terugbetaling van tijdelijk opgenomen
gelden zoo noodig in beleening te geven
de aan de provincie behoorende effecten.
Naar wij in de Yerseksche Courant le
zen heeft het Middelburgsch Klein Too-
neel ook te Yerseke een uiitvoering ge
geven van de „Parodie op de Opera
men" Men. had groot succes.
Zooals gemeld heeft morgenavond de
derde opvoering alhier en wel in St. Jo
ris plaats.
DUITSCHE FILMAVOND.
Zooals uit een advertentie in dit num
mer blijkt, houdt de Christelijke reisver-
eeniging Dinsdag 6 Februari in St. Jo
ris een Duitschen filmavond.
Een beschouwing over pacht
en pachtwetgeving.
Dinsdag vergaderde in de „Prins van
Oranje" de ,,Bond van Vereenigingen
van gediplomeerde oud-leerlingen van
land- en tuinbouwcursussen in Zeeland".
Voorz. was de hr. W. de Buck van
Meliskerkè.
In zijn openingswoord herinnerde de
voorz, aan de viering van het 20-jarig
bestaan, vorig jaar te Oostburg. De bond
is dus wel de kinderschoenen ontwassen
en moet naar buiten haar levenskracht
toonen. We hebben in deze de omstan
dig leden tegen, aldus spr. maar, weten
de dat God regeert, blijft toch aan ons de
taak onze energie te ontplooien en ons
door het leven met volle kracht heen te
slaan. bpr. waarschuwde verder tegen
critiek op de rgeering. Zij heeft oor
voor gegronde krachten en argumenten
gelijk nu weer bleek bij den steun aan
de suikerbietenteelt.
Spr. deelde verder mede, dat de se
cretaris, de heer A. Sinke, van Kloetin-
ge wegens z'ekte verhinderd was, en dat
juist dien morgen een trouw bezoeker
van de vergaderingen, de heer A. Mol,
van Waarde, overleden was.
De penningmeester de hr. Dees van
Zaamslag, 't financieel verslag uitbren
gende, deelde mede dat de ontvangst
vor 'g goed slot inbegrepen, 604.95 en
de uitgaven 88.95 bedroegen.
Bij de bestuursverkiezing kwam de hr
Joh. Ie Clerq, terug op zijn voornemen
om af te treden; hij werd bij acclamatie
herkozen.
Het jaarverslag kon, wegens ziekte
van den secr- niet uitgebracht worden en
zal in het Landbouwblad verschijnen.
Arbeidsleer,
Vervolgens werd, door den heer J o h.
Ie Clerq, het rapport „Arbeidsleer"
ingeleid. Dit rapport houdt een samen
vatting in van de door de afdeelingen
gegeven antwoorden en gemaakte op
merkingen over het oogsten van tarwe;
het gebruik van eggen; het kreupelval-
len van tarwe en het voorkomen van
d't euvel; de beste methoden van bie-
tenrooien en aardappelrooien; het voor
komen van St. Jansvuur bij erwten
en het bestrijden van onkruid bij dit
gewas, benevens de beste methode van
oogsten. Voorts nog tal van adviezen
en wenken.
Bij de bespreking werden nog tal van
vragen opgeworpen. Voorts werd mede
gedeeld, dat het rapport zal worden
gedrukt en verspreid.
De hr v. D ij k, hoofd van de landbouw
school te Schoondijke, sprak met waar
deering over den inhoud van het rap
port, dat, gegrond op de praktijk, ook
voor het landbouwonderwijs van betee-
kenis is. lij jji
De hr Klompe drong erop aan,
meer dergelijke onderwerpen aan de
orde te stellen.
De hr Joh. Ie Clerq bracht het
boerenpensioenfonds ter sprake. Er
moei een praktische beslissing over val
len. Er zijn nu wel een bestuur en een
commissie maar geen leden.
De V o o r z, zeide, dat de commissie
vrij mandaat heeft, haar arbe:d voort te
zetten, ofwel, als er geen animo is, de
zaak op te heffen.
De hr le Clerq achtte het beste,
dat elke afd. van de drie samenwer
kende organisaties (Z.L.M.; B. V. G.; en
oud-leerl. R.L.W.S.) zich in dezen uit
spreekt.
De hr H o f s t r a, leeraar. R. L. W.
S., sprak de aanwezigen hartelijk toe
en bracht den bond hulde voor zijn ar
beid in het belang van den landbouw.
Pacht- en pachtwetgeving.
In de middag vergadering sprak de hr.
ir. A. E. Langenhorst, directeur van de
R. K. Landbouwschool te Hulst, over
„pacht en pachtwetgeving".
Spr. begon met er op te wijzen, dat
de pachtkwestie al tientallen jaren aan
de orde is. Een oplossing kan en wil spr.
niet geven, slechts een inzicht in de
grondbezitsverhoudingen in ons land en
hoe men trachtte de bezwaren weg te
nemen.
Een ieder bekijkt de pachtkwestie uit
eigen gezichtshoek, zoodat men ook de
bezwaren verschillend ziet. Pacht is in
tegenstelling met arbeidsloon, een on
productieve uitgave. De eerste bein-
vloed de opbrengst niet, de laatste wel.
Spr. toont hierna met statistieken de
verdeeling van ons land in pacht- en
eigen bezit aan. Het kleinbedrijf is
overheerschend. In Zeeland is plm. 40
pet. van den grond in eigen exploitatie;
de pacht overheerscht dus. Van 1910 tot
1921 nam de eigen grond exploitatie be
langrijk toe, doordat vele boeren ge
noodzaakt waren hun boerderij te ver-
koopen. Na '21 trad de daling van het
eigen grondbezit weer in. In Duitschland
in veel minder, in België veel meer
pacht. In eerstgenoemd land is echter
veel onderpacht. In Frankrijk is 52 pet.
eigendom, in Engeland 89 pet. pacht.
Volgens spr. leed de boer in Zeeuwsch
Vlaanderen vorig jaar op een bedrijf van
40 H.A. plm. 40 maal 69 verlies; de
eigenaar stieek echter 40 maal 104
pacht op. Wel een schrijnende tegenstel
ling
In Nederland wordt gemiddeld de
helft van den grond in eigen bezit geëx
ploiteerd; maar hierbij diene men te
denken aan de hypothecaire geldleenin-
gen. De hypotheeklast wordt van jaar
tot jaar grooter.
Uit citaten van spr. blijkt, dat men
in vroeger eeuwen niet gunstig over de
pacht oordeelde en hij somt dan voor-
en nadeelen op. Voordeelen zijn; 1. zelf-
Goede voornemens beteekenen niets,
als zij niet door goede daden gevolgd
worden.
standig landbouwer zonder groot geld
bezit; 2. de pacht vervult de rol van cre-
aiet; 3. de grond kan aan den besten ge
bruiker gegeven worden; 4. het risico
van den pachter is kleiner dan van den
eigenaar; 5. de productie gaat er niet op
achteruit. Tegen de pacht voert men
aan: 1. pacht is een onnatuurlijken toe
stand; 2. de stand van de grondeigenaars
is sterk veranderd. (In de middeleeuwen
waren het de kloosters en kasteelhee-
ren. De meeste grondeigenaars van
Zeeuwsch-Vlaanderen wonen in België
en Frankrijk. Het zijn geen eigenaars
meer, die lief en leed met hun pachters
deelen); 3. de pacht is niet noodig voor
de productie; 4. pacht moet opgebracht
worden al hebben pachter noch arbei
der een redelijk bestaan; 5. Er komen
steeds meer onzelfstandigen.
Spr. verklaart vervolgens dat de te
genwoordige pachtwetgeving onvol
doende is en onder buitenlandschen in
vloed staat. Voorziening is dringend
noodig omdat: 1. de pacht in den regel
te hoog is; 2. geen vergoeding wordt ge
geven voor door den pachter aange
brachte verbetering; 3. het risico van
het bedrijf uitsluitend op den pachter
drukt; 4. in tal van pachtcontracten on
redelijke bepalingen voorkomen; 5. de
pachter geen rechtennsitie heeft.
Spr. las tot vroolijkheid van de aan
wezigen, contracten voor uit Limburg
en van de domeingronden onder Ri-lanc
en Ossenisse. Vervolgens herinnerde
hij aan de Staatscommissie van 1886.
1906 en 1919. De laatste bracht het
wetsvoorstel Ruys, dat door de Eerste
Kamer verworpen werd. Deze wet
bracht echter tal van verbeteringen,
gelijk spr. in den breede aantoonde.
Aanleiding tot de verwerping was het
continuatie-recht, dat middels het
amendement Fleskens in de wet ge
bracht was.
Zoo zitten we thans nog zonder
pachtwet de tijdelijke crisispachtwet
buiten beschouwing gelaten en we
vragen ons aldus spr., hoe het mogelijk
zal zijn, gezien de politieke constella
tie, er spoedig één te krijgen. De school
was lang een slachtoffer van de politiek
en het is te vreezen, dat nu de pachter
het lang zal zijn.
Bij een op deze rede volgende be
spreking werd gevraagd naar het groo-
te verschil in behandeling der pach
ters door het staatsdomein in Zeeland
en Noord Brabant.
Spr. antwoordde, dat die domeinen
in Zeeland worden geëxploiteerd door
het departement van financiën en
daar is het slecht en die in Noord
Brabant door Economische Zaken, waar
het veel beter is. Op een desbetreffen
de opmerking van den hr Onderdijk,
zeide spr., dat een steeds grooter deel
van den steun naar de grondeigenaars
gaat, door het omhoog drijven der pach
ten. De regeering bedoelde echter het
bedrijf te steunen. De boer gaat weer
pachten bieden van 35 a 40. De re
geering zal zich met de pacht en de con
tracten moeten bemoeien, Spr. ver
klaarde verder, het leven van het be
zit van een boerderij niet als een recht
te kunnen erkennen; de bezitter die
zijn geld in effecten belegd loopt niet
alleen de kans geen of weinig rente te
krijgen, maar zelfs zijn kapitaal te ver
liezen. Pas als er iets van opbrengst
van de boerderij overschiet, aldus spr.,
is er recht voor den eigenaar.
Met ingang van 1 Maart a.s. wordt
de heer A. Brouwer .assistent der in
voerrechten en accijnzen alhier, ver
plaatst naar Amsterdam, om aldaar ter
inspectie der directe be'astingen te
worden werkzaam gesteld. De heer
Brouwer gaat derhalve over van den
buitendienst naar den bureaudienst.
NIEUW- EN ST. JOOSLAND. Giste
renavond vergaderde de muziekver-
O.N.D.A. alhier. Uit het verslag van
den penningmeester bleek, dat er een
te kort in de kas is van plm. 9.'
De aftredende bestursleden W. Fritz
en A, Poppe en J. Baurdoux werden
herkozen.
De Voorzitter de heer P. Meliefste,
bedankte; in zijn plaats werd benoemd
de heer C, van der Linden.
Besloten werd om deel te nemen aan
het concours op den tweeden Pinkster
dag te Kruiningen.
VEERE. Maandagavond werd in de
zaal van den heer P, J. Goeman alhier
de jaarvergadering van het Varkens
fonds gehouden onder voorzitterschap
van den heer F. J, Castel.
De vereeniging bestaat uit 98 leden,
waarvan 36 aanwezig ter vergadering.
Uit de verslagen bleek, dat achtmaal
aanspraak op vergoeding werd gemaakt.
Als ontvangsten stond in totaal ge
boekt 193.20, terwijl de uitgaven een
bedrag van 156.12 beliepen, zoodat
er een batig saldo van 37.08 is.
Bij de onderlinge slachtverzekering
der Z. L, M. waren over 1933 een 53-
tal varkens verzekerd.
Als bestuurslid werd de heer Joost
Mesu herbenoemd, terwijl de heer Joost
Melis herkozen werd als bode.
In plaats van den heer P. Brasser, die
niet herkiesbaar was, werd als be
stuurslid gekozen de heer J. Besuijen.
VEERE. De Raad vergadert Vrijdag
a.s., o.m. tot vaststelling van den Pen
sioensgrondslag voor den Burgemees-
ter.
KAPELLE. Onder voorzitterschap van
ds. A. Scheele kwam de a.r. kiesvereeni-
ging in vergadering bijeen. Uit het jaar
verslag bleek, dat het ledental was ge
klommen van 38 tot 51. Een hooger
stemmental werd bij de laatste verkie
zingen behaald.
De penningmeester, de heer J. Bal
kenende, deed rekening en verantwoor
ding over het gehouden beheer. Het kas
saldo bedroeg 23.65.
Het lid de heer Jac. Fraanje, hield
een inleiding over „Het Gezag", waarop
een drukke bespreking volgde.
Als mede-afgevaardigde voor de Cen
trale Kiesvereenigingen werd gekozen
de heer W. Bogaards.
Deze stelde voor, om aan de Cen
trale te verzoeken nota te nemen van
het werk der A.R.J.A.
HOEDEKENSKERKE, Maandagmiddag
heeft alhier gesproken, daartoe uitge-
noodigd door de Commissie voor han
denarbeid en huisvlijt onder de werke-
looze jeugd, de heer Vingerling uit
Goes, over de sociale wetgeving.
In het kort werd een overzicht gege
ven van het ontstaan van die wetten
reeks, waarna elk van hen wat hun
voornaamste artikelen betreft, naar vo
ren werden gebracht en daarna met ge
vallen uit de practijk nader toegelicht.
In het bijzonder stond spreker stil bij
de Ziektewet, de jongste en daarom in
veel opzichten, zooals uit aangehaalde
voorbeelden bleek, ook de onbekendste
van de reeks.
Van de gelegenheid vragen te stellen
werd door verschillende aanwezigen ge
bruik gemaakt.
HEINKENSZAND. Maandagavond
hield het musschengilde alhier haar jaar
vergadering. Tegenwoordig waren 30
leden. Over 1933 werden ingeleverd
11555 musschen waarvan door den heer
J. Wirtz als hoogste 4094. Ontvangen
was over 1933 84.71 en uitgegeven
ƒ81.30. Goed slot ƒ3.41. Aan premies
werd toegekend j i4. Herkozen werden
tot bestuursleden de heeren M. de Wil
de en J. Lokerse.
BRESKENS. De algemeene ledenver
gadering van de Muziekvereeniging
„Uit het VolkVoor het Volk" benoem
de tot bestuursleden de heeren J. van
Luijk en J. W. Woittiez.
Onder het smokkelvee in de qua
rantainestallen bij 't station te Belgisch
Clinge is een tot nu toe onbekende
ziekte geconstateerd. Op last van het
Departement van Justitie zijn alle
aangetaste dieren, in totaal 22 stuks, af
gemaakt en vernietigd.
Middelburg, 31-I-'34. Dinsdag: hoog
ste luchttemperatuur 5.1 °C (41 °F);
laagste 4 °C (39 °F). Heden 9 h: 4.5 °C;
12 h; 6 °C. 4.8 mm regen. Hoogste baro
meterstand te dezer stede, in het afge-
loopen etmaal: 780 mm; laagste 777 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 782.8 mm
te Blacksod; laagste 748.0 mm te Var-
doe.
Verwachting tot morgenavond
Matige tot krachtige N,W. tot N. wind,
zwaar bewolkt met tijdelijke opklaring,
waarschijnlijk regen oi natte sneeuw
buien en iets kouder.
Zon op: 7 h 46; onder: 16 h 42. Licht
op: 17 h 12. Maan op: 17 h 49; onder;
8 h 04. L.K. 7 Februari.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij.)
Januari.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 31 1.52 14.13 8.29 20,34
Februari.
Do. 1 2.21 14.46 9.01 21.00
Vr. 2 S 2.54 15.16 9.32 21.29
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge,
Januari.
Hoogwater. laagwater.
Wo. 31 3.48 16.05 9,30 21.41
Februari.
Do 1 4.20 16.40 9.57 22.09
Vr. 2 4.53 17.09 10.29 22.41
HITLER SPREEKT IN
DEN RIJKSDAG.
Oostenrijk is eeuwenlang een
integreerend deel van het
Duitsche rijk geweest Een
verzoening met Frankrijk acht
de Führer wenschelijk en mo
gelijk.
Het was Dinsdag precies een jaar ge
leden, dat Hitier het bewind over
Duitschland in handen nam. Ter viering
van dien verjaardag mocht de Rijksdag
weer eens bij eenkomen, om een groote
redevoering van den „Führer te be
luisteren en een wetsontwerp betref
fende den nieuwen opbouw van het Rijk
zonder discussie aan te nemen. Er
zitten nu alleen nog maar nazi s in het
„parlement", zooals men weet. Eenigen
invloed kan dit lichaam dan ook niet
meer uitoefenen. Het danst volledig
naar het pijpen van de leiders.
De zitting werd geopend door den ster
ken man Goering, die voor zijn doen een
zeer bezadigde toespraak hield. Hij zei
o.m. het volgende:
„In een jaar van arbeid en opoffering
hebben wij de eenheid van rijk en volk
hersteld. Niet meer dreigt het gevaar
dat de pijlers van het rijk kunnen instor
ten. In plaats van het afschuwelijk ge
konkel van parlementaire groepen heb
ben wij nu eenheid des volks, die op 12
November tot haar duidelijkste uitdruk
king is gekomen. Die eenheid, kamera
den, is thans ons hoogste goed. Het volk
heeft u gekozen, niet omdat gij een of
andere belangengroep vertegenwoordigt
maar uitsluitend omdat het overtuigd is,
dat ieder van u blindelings den leider
volgen zal.
Met harde vuist hebben wij alle
staatsvijanden teruggedreven. Zonder
aanzien des persoons hebben wij hen
vernietigd die eigen belang boven het
belang van volk en vaderland plaatsten
en ook in de toekomst zullen wij tegen
ieder, 't zij van links of van rechts, die
de eenheid van het volk tracht aan te
tasten, optreden.
Het is onmogelijk dat welke groep
dan ook thans nog politiek van eigenbe
lang zou kunnen voeren. Het Duitsche
volk kent nog slechts een ding het is de
beweging die dit volk gevormd heeft en
zijn Leider en slechts daaraan hecht dit
volk. Aan hem vertrouwt het zijn ,gehee-
le toekomst toe.
Deze Rijksdag heeft slechts de taak,
den door den Leider aangewezen weg te
gaan.
In ieder van ons, in iederen boer, ar-
