'&ro0pWM*
HONIG'S OSSESTAARTSOEP 6 borden voor 20 ets.
KRONIEK van den DAG.
BINNENLAND.
ZEELAND.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN MAANDAG 29 JANUARI 1934. N«. 24,
HET JAARBEURSWEZEN
ZIJN HISTORIE.
EN
MIDDELBURG.
VERWAARLOOSDE
VERKOUDHEDEN
WALCHEREN.
sr*
ddelburg,
ite prima
EN AAN
jpen, Ge-
lergehakt
Korte St.
ddelburg.
ODERNE
.50 volle
ïen 90 ct.
eeren en
masqué's.
elburg.
strekt bij
pak gra-
trijgbaar.
joker zijn
ct. J. van
40 Midd.
!N VOET
met geen
toch ver-
rman, el-
lat K 32,
ÏANDEN
ptU veel
n t/o het
Leden
rting. Zie
N MOOI
je Gaat
ij. Poppe,
Steeds
rijzen.
HISBII
S
nkele ja-
in tot het
het bij-
ieke kin-
1287 Bu-
ea Boer,
De Nazi's en de kerk. Ver
zet tegen inmenging van
staatswege, zoowel bij ka
tholieken als protestanten.
Zaterdag hebben wij op deze plaats
iets gezegd over een paar verschijnse
len, waarmee de Nazi-regeering in
Duitschland het te stellen heeft. Daar
kan nog een verschijnsel aan worden
toegevoegd, dat haar momenteel in niet
mindere mate kopzorgen zal berokke
nen: n.l. een zekere oppositie van reli
gieus gezinden. Zoowel van protestant-
sche als van roomsch-katholieke zijde
openbaart zich een verzet tegen de in
menging van den staat in de kerkelijke
aangelegenheden. Als geheel ongevaar
lijk voor het nationaal-socialisme is dat
niet te beschouwen: de geschiedenis
toont aan, dat de mensch, zoo noodig
met de ontzaggelijkste opofferingen, be
reid kan zijn voor zijn godsdienstige
opvatting te vechten. Philips II om
een sprekend voorbeeld te bezigen
heeft daaromtrent het een en ander er
varen. De Nederlandsche gewesten zou
den den 80-jarigen oorlog vermoedelijk
niet eens begonnen zijn, althans niet in
het midden der 16e eeuw, als er geen
religieuse kwesties aan de orde waren
geweest. Hoe materialistisch vaak in
zijn dagelijkschen handel en wandel, in
zijn geestelijke goederen van de hoog
ste orde moet een wereldlijk macht heb
ber den mensch liever niet raken: dat
zal vaak blijken uiterst schadelijk voor
zijn positie te zijn.
Het nationaal-socialisme schijnt geen
acht op deze les der geschiedenis te
slaan. Het kan het althans niet laten
?ijn gelijkschakelings-liefhebberij ook op
godsdienstig terrein over te brengen.
Het ergst heeft de Evangelische kerk
het daarmee te doen gekregen. Die is
onder het geestelijk opperhoofdschap
van een „rijksbisschop", Müller gehee-
ten, gesteld, doch het blijkt nu dat een
zeer groote groep predikanten, met een
zeer groote groep aanhangers op Mül-
ler's dictatorschap niet gesteld is. Zij
weigeren zich de wet door hem te la
ten voorschrijven, omdat ze daarin
zeer terecht een inmenging van
staatswege zien. Op instigatie van de
rijksregeering is Müller's positie gecre
ëerd en zijn taak is eigenlijk een „posi
tief Christendom" te scheppen, „zonder
zich aan een bepaalde confessie te bin
den". Wat de verwezenlijking daarvan
zoo ongeveer kan beteekenen, wordt
duidelijk, indien men de theorieën be
luistert, die verschillende nationaal—so
cialistische „denkers" over den gods
dienst verkondigen. Zoo verklaarde de
Beiersche minister van Onderwijs
Schemm onlangs, dat het „godsbegrip"
ondergeschikt moet worden gemaakt
aan het „rasbegrip" En dat is nu juist
geheel in tegenstelling met de grondge
dachten van het christendom. Wanneer
men denzelfden minister dan verder nog
hoort beweren, dat de nationaal-socia-
listen weliswaar geen Wodan-aanbid-
ders zijn, doch dat zij den godsdienst
van hun voorvaderen niet kunnen laten
beschimpen als een slecht en verderfe
lijk heidendom, wordt heelmaal begrij
pelijk dat de werkelijk-geloovigen niet
veel moeten hebben van staatsbemoei
ingen met hun kerk.
Sinds weken is de toestand bij de
Evangelische kerk nu reeds zoodanig
gespannen, dat een uitbarsting eigenlijk
niet lang meer kan uitblijven. Rijksbis-
Van de Middeleeuwsche jaar
markten en kermissen naar de
moderne instellingen als te
Utrecht.
Wij laten hieronder het eerste deel
van een uitvoerig exposé volgen van
de rede, die de heer W. Graadt van
Roggen, secretaris-generaal van de
Utrechtsche jaarbeurs verleden week
Donderdagavond voor de vereeniging
„Handelsbelang" alhier heeft gehou
den over het jaarbeurswezen.
De moderne jaarbeurzen, zooals wij
die tegenwoordig in vele groote steden
in verschillende landen en in eigen land
te Utrecht kennen, zijn tot zekere hoogte
de historische voortzetting van de jaar
markten en kermissen, die West-Europa
in vroeger eeuwen heeft gekend.
Jaarmarkt en kermis zijn geen vast
omlijnde begrippen. In de Middeleeuwen
bestonden zij naast elkaar als twee
gansch verschillende verschijningen, die
in aard niets met elkander gemeen had
den. De jaarmarkten waren marktplaat
sen, handelsinstellingen, zakeninstituten,
waar op bepaalde plaatsen en bepaalde
tijden regelmatig de handwerklieden en
kooplieden tezamen kwamen om hun,
van heinde en ver aangevoerde, waren
en producten te verhandelen; en de ker
missen waren van origine kerkelijke,
philantropische instellingen, met als
kern uitdeelingen aan de deuren eener
kerk of van een klooster op den naam
dag van den heilige aan wien kerk,
kapel of klooster was gewijd; brood-,
geld-, kleeding- en brandstoffenuitdee-
schop Müller heeft al eens op het punt
gestaan, om af te treden, wat op een
voorloopige zege van de opposanten
zou zijn neergekomen, doch hij schijnt
zich naderhand weer te hebben bedacht.
Zulks onder invloed van minister Goe-
ring, die we wezen er Zaterdag reeds
op in alles zoo noodig met den harden
vuist wil doorzetten. Hitier zelf zou de
zaak vermoedelijk maar het liefst willen
sussen, doch Goering moet daar niets
van hebben. En voorloopig schijnt hij
zijn wil te kunnen doorzetten. Ook te
gen den wil van rijkspresident Von Hin
denburg in, die naar algemeen bekend
is de moeilijkheden met de Evange
lische kerk met leede oogen aanziet en
van meening is, dat men haar met rust
moet laten. Maar de invloed van Von
Hindenburg lijkt zoo langzamerhand
vrijwel tot nul gereduceerd. Zelfs als hij
Hitier aan zijn kant heeft, schijnt een
onstuimig heerschap als Goering hem
met succes te kunnen weerstaan. Wat
op zijn minst een bedenkelijk verschijn
sel mag heeten.
Wat de Roomsch-Katholieke kerk be
treft, die heeft niet te stellen met een
directe inmenging van staatswege in
haar aangelegenheden; doch ze onder
vindt desondanks nog last genoeg. Zoo
richt het Nazi-dom zich scherp tegen de
katholieke jeugdbonden en het maakt
voortdurend anti-katholieke propagan
da. De gevolgen daarvan zijn echter te
gengesteld aan wat men er blijkbaar van
verwacht. Zooals vorige week bij het
proces tegen de drie geestelijken te
München bleek, die wegens het ver
spreiden van „gruwelberichten" (ze had
den nota bene niets anders dan „feiten"
verteld) werden veroordeeld tot lang
durige vrijheidsstraffen. Buiten het
rechtsgebouw had zich een groote me
nigte verzameld, die begon te bidden
toen het vonnis bekend werd. En toen
de priesters weggeleid zouden worden,
drong de menigte, de politie trotseerend,
naar voren en poogde zich voor de ver
oordeelden op de knieën te werpen. In
Wurttemberg heeft men een soortgelijk
geval beleefd. Daar wekte de arrestatie
van twee priesters zooveel beroering on
der de bevolking dat uitgebreide maat
regelen noodig bleken, om de rust te
handhaven.
Al deze dingen wijzen er op, dat er
een groeiende oppositie tegen bepaalde
uitingen van het nationaal-socialistisch
regime bestaat. De regeering zal daarop
moeten letten en er de noodige lessen
uit trekken, als ze voor de toekomst
groote moeilijkheden vermijden wil.
HOOGE WATERSCHAPSLASTEN.
De vereeniging „Het Grondbe
zit vraagt maatregelen, „om een
catastrophe te voorkomen".
Het bestuur der Vereeniging „Het
Grondbezit" (instituut voor den priva
ten, landelijken eigendom) heeft aan de
Ministers van Waterstaat, van Binnen-
landsche Zaken, van Oeconomische Za
ken en van Financiën een adres gericht,
in verband met de bij het secretariaat
der vereeniging ingekomen klachten
over de veelal zeer hooge waterschaps
lasten, die bij de tegenwoordige uit
komsten van land-, tuinbouw- en bosch
bedrijven vaak nauwelijks, in enkele
gevallen in 't geheel niet kunnen wor
den opgebracht, en alsdan tot een cata
strophe dreigen te leiden. Adressante
verzoekt een kleine regeeringscommissie
in te stellen, tot welke de onder zwa
re lasten bukkende waterschappen zich
vrijwillig zouden kunnen wenden en die
dan op korten termijn een rapport over
elk geval afzonderlijk zou moeten uit
brengen. Bovendien ware, aldus spr.,
aan bedoelde commissie opdracht te
verleenen, zich in verbinding te stellen
n et Ged. Staten der onderscheidene
provinciën tot het verkrijgen van ande
re gegevens omtrent waterschappen, in
de lasten waarvan dringend voorziening
noodig is. Op deze wijze zou de grootste
nood zoo snel mogelijk zijn gepeild en
zouden voorzieningen kunnen worden
getroffen.
Indien in gevallen van zeer groote
urgentie reeds tijdelijk zou kunnen wor
den voorzien tengevolge van den ar-
beide dezer commissie, zou het boven
bedoelde uitvoerige statistisch onder
zoek rustiger kunnen plaats hebben dan
thans het geval kan zijn, doordien groo
te ontevredenheid der ingelanden aan
leiding kan geven tot een zeer onge-
wenschte en schadelijke actie tegen de
waterschappen, welker autonomie en
zuiver zakelijke werkzaamheden, van de
vroegste tijden tot heden voor de wa
terstaatkundige en landbouwtechni-
sche gesteldheid van Nederland van
zulk een uitnemend belang zijn geweest.
Op deze gronden verzoekt adr. met
klem, de instelling van een commissie
als hierbedoeld ernstig te overwegen.
DE LOONSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN.
Zooals men weet, zullen op 1 Mei a.s.
de loonen van het spoorwegpersoneel
met 4 pCt. worden verlaagd. Den Mi
nister van Waterstaat is die verlaging
echter niet voldoende. De Minister heeft
de directie der Ned. Spoorwegen n.l.
bericht, dat met ingang van 1 Januari
1935 er op de loonen opnieuw 5 pet. be
zuinigd zal moeten worden, hetzij door
middel van een nieuwe korting, hetzij
door inkrimping van het personeel. De
loonen in de werkplaatsen acht de mi
nister in elk geval te hoog; daar zal spe
ciale aandacht aan besteed moeten wor
den.
DE 75STE VERJAARDAG VAN DEN
EX-KEIZER.
De ex-keizer heeft zooals we reeds
meldden Zaterdag zijn 75sten ver
jaardag gevierd. Er was om het kasteel,
waarschijnlijk ook in verband met het
slechte weer, weinig belangstelling.
Groote hoeveelheden telegrammen en
schriftelijke gelukwenschen werden ech
ter op het kasteel bezorgd. De meeste
gelukwenschen kwamen uit Duitschland.
Ook werden vele honderden bloem
stukken op het kasteel afgegeven.
Om half tien werd begonnen met een
godsdienstoefening in de hall van het
kasteel, welke geleid werd door den
predikant Schneller uit Keulen en wel
ke door alle familieleden en een groot
deel van het huispersoneel werd bijge
woond.
Na de godsdienstoefening kregen de
aanwezigen gelegenheid den keizer ge
luk te wenschen en hun cadeaux aan te
bieden.
Zaterdag werd een feestdiner gehou
den en daarna werd de Bali-film ver
toond.
Wij vernemen nog, dat generaal Mac-
kenzen Zaterdag op huize Doorn is ge
komen om de gelukwenschen van het
oude leger aan den keizer over te bren
gen. Ook rijkspresident Von Hindenburg
had gelukwenschen gezonden; de Ko
ningin-Moeder zond bloemen.
AVONDSCHOOL VOOR
NIJVERHEIDSONDERWIJS.
Volgens het bij den gemeenteraad in
gekomen jaarverslag 1933 van de
Avondschool voor N.O. telde deze op
1 Januari van dat jaar 236 leerlingen,
bij het begin van den cursus 1933'34
190 en bij het ende van het jaar 185,
onder wie 16 voor enkele vakken.
Het mindere aantal vooral in de eer
ste klasse is een gevolg van den slech
ten economischen toestand van vele
ouders, die tegen de kosten van school
geld, en aanschaffing van gereedschap
pen en leermiddelen opzien. Ook het
werkloos worden van leerlingen of het
kiezen van een ander vak heeft invloec
op het leerlingental.
TE DUUR.
B. en W. deelen den gemeenteraad
mede, dat het geven van een brand-
stoffenbijdrage ook aan kastrekkers,
waarop de heer Wondergem in de ver
gadering van 20 December aandrong,
in het tijdvak Januari tot April te ra
men zou zijn op 1300 bons of 1200.
Dit bedrag is de reden, dat B, en W.
ter zake geen voorstel kunnen doen.
BEDANKT.
De heer M. J. Schroevers heeft ont
slag genomen als lid van het Burgerlijk
Armbestuur.
BOMME VAN DE BROECKEFONDS.
B. en W. leggen aan den Raad de re
kening over van het Bomme van de
Broecke fonds met een eindcijfer van
2204. De drie gesubsi deerde vereent-
gingen, de zangvereeniging „Tot Oefe
ning en Uitspanning", de „Vereeniging
voor Instrumentale muziek" en het
„Middelburgsch muziekkorps" ontvingen
ieder 734.51.
DE SALARISVERLAGING.
De hoofdbesturen van den Nederl.
Bond van personeel in overheidsdienst
en van den Centralen Nederlandschen
Ambtenaarsbond zonden een adres aan
den gemeenteraad in verband met het
voorstel tot een algemeene korting op
de salarissen van 5 pet. Zij wijzen er op,
dat in georganiseerd overleg besloten is
een korting van 3% pet. voor te stellen
met vrijstelling van de eerste 500 en
dringen er bij den Raad op aan in dien
geest te besluiten.
(Ingez. Med.)
lingen aan de armen der parochie, welke
uitdeelingen vanwege het kerkelijk ge-
dachtenisfeest gepaard gingen met
kleine feestjes, wereldlijke verlengstuk
ken als het ware van het feest in de
kerk, ééndaagsche feesten op het vóór
de kerk of om de kerk gelegen plein of
kerkhof, waaraan allerlei volksverma
ken en kinderspelen verbonden waren,
die op hun beurt weder aan allerlei
kleine neringdoenden gelegenheid gaven
om daar, op dien dag, in kraampjes en
tentjes lekkernijen en snuisterijen van
zeer eenvoudigen aard aan de feest
vierenden te verkoopen. In aard geheel
verschillend, hadden de jaarmarkten en
kermissen in uiterlijke verschijning ver
schillende trekken gemeen: beiden hiel
den verband met kerkelijke feesten
de jaarmarkten met hooge kerkelijke
feestdagen, de kermissen met kerkelijke
feesten van geringer orde; op beide
werd handel gedreven: op de jaarmark
ten groothandel door kooplieden van
verre en nabij tezamen gekomen, op de
kermissen handel in het klein, veelal
alleen door de neringdoenden in de stad
zelf; aan beide waren wereldlijke ver
makelijkheden verbonden: het aanwezig
zijn van een groot aantal kooplieden op
de jaarmarkten was aanleiding, dat
tijdens die jaarmarkten mèt de kooplie
den een groote menigte, wat wij nu
zouden noemen: kermisgasten mee naar
de jaarmarkt trokken: goochelaars,
jongleurs, tooneelspelers, berenleiders,
muzikanten en dergelijke artiesteir, ter
wijl de kermissen juist voor het grootste
deel uit volksspelen en volksvermake
lijkheden bestonden; beide, zoowel jaar
markt als kermis, gaven aan de stad of
een stadsgedeelte een bizonder, maar
uiterlijk alleen gradueel verschillend
aanzien, door de kramen en tenten, die
voor die gelegenheid werden opgesla
gen. De jaarmarkten duurden veelal drie
of meer weken achtereen, de kermissen
slechts één dag. De jaarmarkten zetten
viermaal per jaar gedurenden drie we
ken de heele stad op stelten, de ker
missen slechts gedurende één dag een
bepaald stadsgedeelte en terwijl bij de
jaarmarkten de groothandel hoofdzaak
en het vermakelijkheidsgedeelte bijzaak
was, vierde op de kermissen, wier aantal
in sommige steden als bijv. Utrecht wel
40 a 50 per jaar bedroeg, de jolijt hoogtij
en was de kleinhandel bijkomstige om
standigheid. Eenige eeuwen lang hebben
aldus in tal van steden de groote, plech
tige, economisch-belangrijke jaarmark
ten naast de onaanzienlijke, ruwe en
economisch vrijwel onbelangrijke ker
missen bestaan, tot in den loop der
tijden beide verschijningen als het ware
naar elkaar toegroeiden, de jaarmarkten
haar economische waarde moesten af
staan aan de goederenbeurzen, de sta
pelplaatsen, de zeemagazijnen, den mo
dernen groothandel, die een geheel an
der systeem van distributie verkoos en
de kermissen, door het op hooger peil
brengen harer vermakelijkheden, aan
trekkelijke middelpunten voor vreemde
lingenverkeer werden en daardoor ook
betere en belangrijke kansen boden voor
uitgebreider detailhandel, speciaal in
bizondere, uitheemsche goederen als
Neurenberger speelgoed, Venetiaansch
glas, Augsburger goud en zilverwerken
in een tijd, toen er nog geen winkels in
de steden bestonden, waar deze arti
kelen voor den dagelijkschen verkoop
voorradig waren.
In de 16e eeuw is de tijd rijp voor
samensmelting. De jaarmarkten, wier
bloeitijd samenhing met het gebrekkig
handelsverkeer, zooals dit in de middel
eeuwen tengevolge van den slechten
toestand der verkeerswegen en ver
keersmiddelen plaats vond, hadden haar
tijd gehad toen het internationale han
delsverkeer inplaats van den moeilijken
weg over land, de zee voor zich zag ge
opend en de internationale groothandel
zich van de jaarmarkten naar de haven
steden verplaatste.
Omstreeks 1600 zien wij dan tal van
steden ertoe overgaan haar aantal jaar
markten tot één te beperken en met
afschaffing van alle andere kermissen
de voornaamste kermis der stad te
doen samenvallen met de jaarmarkt.
Wij krijgen dus éénmaal per jaar een
jaarmarkt-kermis, een gebeurtenis, welke
in de eene stad jaarmarkt in een andere
stad kermis wordt genoemd. De nieuwe
instelling is half commercieel, half
volksvermakelijkheid; van de oude jaar
markten wordt de duur van veelal drie
weken overgenomen van de oude ker
missen het overwicht van het amuse
mentsgedeelte.
Bijna iedere stad in ons land en in de
andere landen van Europa heeft jaar
markten gehad, veelal vier per jaar.
Slechts enkele van deze jaarmarkten
hebben inderdaad internationaal betee
kenis gehad; de meeste, en daaronder
alle in Noord-Nederland gehouden jaar
markten zijn niet boven gewestelijke
beteekenis voor den handel en nijver
heid uitgestegen. Het jaarmarktwezen
met internationale beteekenis heeft zich
in den loop der Middeleeuwen herhaal
delijk verplaatst en steeds in oostelijke
richting: hieruit blijkt het groote be
lang, dat inzonderheid de handel op ver
ren afstand over land bij de jaarmarkten
had; naarmaten de scheepvaart, dus han
del op verren afstand over zee, zich ont
wikkelde en de koopmansgoederen ge
stapeld werden in de havensteden en
Past op voor ernstige
gevolgen. - Siroop
Fameï zuivert Uw
luchtwegen, doet
hoest bedaren
erri maakt' het
Viaaqt hdcxfodzdvanVmcb^ü^^
ORIGINËELE FLACON THANS
OOK IN KLEINS FLACONS afl.115
(Ingez. Med.)
Vleeschkeuring.
De heer A. Leijnse heeft zich met een
adres tot den gemeenteraad gewend met
verzoek in het vervolg bij afkeuring van
dieren geen keurloon meer te heffen.
Adressant wijst er op, dat ook in den
keuringskring Oostkapelle in dat geval
geen keurloon wordt geheven.
Drankbestrijding,
Het Middelburgsch Drankweercomité
wijst er in een adres aan den Raad. op,
dat het zeer geschrokken is van het
voorstel om de subsidie te verminderen
van 80 op 40. Hiermede kon vooruit
geen rekening worden gehouden. Het
Rijk heeft de subsidie voor Volksge
zondheid, afdeeling Drankbestrijding,
onaangeroerd gelaten.
Cursussen voor werkloozen.
B. en W. deelen den Raad mede, dat
de regeling van den Rijkssteun voor de
ontwikkelingscursussen voor werkloo
zen nog niet bekend is, doch er is zeker
steun te wachten. Zij stellen voor, in af
wachting tot 1 Maart, met die cursussen
op den bestaanden voet voort te gaan.
Extra steun aan werkloozen,
B. en W. stellen voor, evenals vorige
jaren, 5 pet. bij te dragen in den extra-
steun aan werkloozen, wat 1789 zal
kosten.
Een dronken koetsier.
Zaterdag trok een eigenaardige ar
restatie veler belangstelling. Een voer
man, die met een wagen met zand, be
spannen met een paard, door de stad
reed, bleek te veel aan Bacchus te heb
ben geofferd. Een agent van politie nam
plaats naast den man, ondersteunde hem
met 'n hand en nam de teugels van het
paard in de andere. Zoo reed hij zijn
arrestant naar het bureau van politie.
Schoorsteenbrand.
Zaterdagavond is de hulp der brand
weer ingeroepen voor een vrij felle
schoorsteenbrand in de Segeerstraat.
Door vlug optreden is erger voorkomen.
OOSTKAPELLE. Vrijdagavond ver
gaderde in de Openbare School de af
deeling Oostkapelle van de Vereeniging
voor Ziekenhuisverpleging op Walche
ren onder voorzitterschap van den heer
P, Cornelisse. De opkomst was zeer ge
ring; nog geen 30 leden waren aanwe
zig.
Als bestuurslid der afdeeling werd
van daaruit voor den detailhandel wer
den gedistribueerd, verplaatste zich het
internationale centrum van het jaar
marktwezen van de zee af, naar het ver
der van de zee gelegen Oostelijk Euro
pa. De oudste jaarmarkt, waar goede
ren en kooplieden uit alle windstreken
van Europa gesignaleerd zijn, was de
jaarmarkt te Saint Denis bij Parijs, de
foire du Lendit in 629 gesticht. Deze
markten werden bezocht door kooplie
den uit Frankrijk, Friesland, Saksen,
Engeland, Spanje en Italië. Vandaar
ve: plaatste de internationale handel
zich oostelijk naar de jaarmarkten in 't
graafschap Champagne, wier groote
bloeitijd valt in de 12e en 13e eeuw. Zij
werden zesmaal per jaar op vier ver
schillende plaatsen in dit graafschap bij
toerbeurt gehouden en duurden elk on
geveer zes weken. Wij zien er behalve
de kooplieden uit dp Fransche buursta
ten, vreemde jaarmarktbezoekers ver
schijnen uit Noord-Duitschland, Tunis
en Byzantium en de internationale han
del aldus met Afrika en Azië uitgebreid.
Van het graafschap Champagne verlegt
Mercurius zijn internationalen jaar
markt-zetel naar Lyon, wier vier jaar
markten per jaar in 1420 gesticht, in de
XVe en XVIe eeuw aan de spits van het
internationale jaarmarktwezen hebben
gestaan en waar naast den goederenhan
del ter jaarmarkt zich ook de geld- en
wisselhandel hebben ontwikkeld. ïn de
laatste helft der 16e eeuw en begin der
17e eeuw wordt het internationale
zwaartepunt van het jaarmarktwezen
verplaatst naar Frankfort a/d Main van
waar het ten slotte in de 17e en volgen
den eeuwen verhuist naar Leipzig.
(Slot volgt.)