AKKER.CACHETS ^$es(Mmi(kfiuut guwiwm, BINNENLAND. KRONIEK van den DAG. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN VRUDAG 26 JANUARI 1934. No. 22. GIFGASSEN IN DEN WERELDOORLOG PERSKRONIEK. KORTGENE. RAAD VAN VLISSINGEN. Neem straks een "AKKE RTJE" voor Uw beginnende verkoudheid, want overal zweven kwaadaardige griep-bacillen om U heen en doen Uw verkoudheid tot griep verergeren. "AKKERTJES" verjagen de koorts, stuiten dien griep-aanval en bespa ren U dagen van veel narigheid. W. F. Het fascisme in Engeland. Lord Rothermere trekt het zwarte hemd aan. In Engeland heeft het fascisme tot dusver niet veel vasten grond onder de voeten kunnen krijgen. De jonge aristo craat Sir Oswald Mosley, die zijn poli tieke loopbaan nogal luidruchtig in de Engelsche arbeiderspartij begon (een kring van z.g. salon-socialisten verza melde hij om zich) en daarna opeens verrukt van het zwarte hemd werd, lijkt niet de „sterke" man, die voor het in hameren der fascistische ideologie in de Britsche hoofden eigenlijk vereischt wordt. De nuchtere Engelschman schijnt het geval met hem tot dusver nog al grappig gevonden te hebben. Maar dat kan verkeeren, want Sir Oswald heeft thans vrij onverwacht een geharnasten medestrijder gevonden in den befaamden „kranten-koning" Lord Rothermere (die o.m. het groote Engel sche dagblad de „Daily Mail" uitgeeft). Lord Rothermere beschikt over een machtig apparaat, om het Engelsche volk dagelijks te „bewerken", zoodat er althans eenige kans is, dat het nu ook in Engeland meenens gaat worden met het fascisme. Alleen bestaat daartegenover ook de kans zooals onze Londensche correspondent ons schrijft dat Sir Oswald met den machtigen perslord het paard van Troje heeft binnen gehaald. Want Lord Rothermere is op zijn zachtst uitgedrukt wat wild in zijn politieke campagnes en wat ongedurig. Den laat- sten tijd had hij of had zijn pers bijzondere aandacht gegeven aan lucht- bewapening en geëischt, dat Groot-Brit- tannië op de vijfde plaats in de we reld wat de sterkte van zijn luchtmacht betreft terstond minstens 5000 nieu we vliegtuigen zou aanschaffen om op de eerste plaats te komen en het erf goed van den Engelschman te verdedi gen tegen mogelijke snoode luchtaanval len van de vijanden, die het omringen. Deze actie heeft nu even plotseling als onverwacht plaats gemaakt voor hulde aan en hoerageroep voor de zwarthem- den. De „Daily Mail" ijvert nu niet meer zoo zeer voor het bezit van 5000 vecht- vliegtuigen als voor een natie, die als één man zich rond het vaandel van Sir Oswald Mosley zal scharen. Er is re den genoeg voor de voorstelling, welke in ruimen kring wordt gegeven, dat Ro thermere een bondgenoot van twijfel achtige waarde voor den leider der Fas cisten is. Hoewel Mosley vooral bij Mus solini in de leer is gegaan en aan de voeten van dezen stichter van het nieu we staatsbestel heeft gezeten om de ze geningen van den corporatieven staat te hooren verkondigen, heeft hij toch ook wel geluisterd naar Hitier en naar diens voorbeeld verklaard, dat zijn beweging vreedzaam en socialistisch is en dat men wel moet beseffen, dat een opbouwend en orde scheppende economische poli tiek onafscheidelijk is van de Britsch- Fascistische idealen. Dit laatste heeft eenvoudige, hervormingsgezinde zielen gewonnen voor de beweging. Zulke zie len hebben de physieke geweldenarij, waarvan zij naar haar aard afkeerig wa ren, geslikt om de belofte voor 'n recht vaardiger en menschwaardiger econo misch stelsel. Maar voor dezulken moet tegelijkertijd de geestdrift, welke Lord Rothermere thans in dienst van de zwarthemden tentoonspreidt, verdacht zijn. Niemand zal zich zoo vergissen, dat hij Lord Rothermere voor een pacifist of een socialist zal aanzien. De Lord is een groot zakenman. Zijn talent leeft zich uit in het uitgeven van kranten en het winnen van miüioenen lezers. Zijn uitzonderlijke uitgaven op dit gebied manifesteeren zich op wonderbaarlijke wijze. Als politicus echter wordt hij niet aJIeen éeteld maar wordt hij door alle weidenkenden verfoeid om de on zuiverheid van zijn strijdmiddelen en de klaarblijkelijke onoprechtheid van zijn geestdrijverij. Daarom verliezen politie ke bewegingen, die door dezen kranten- lord geholpen worden, gemaükelijk haar waarde en beteekenis. Indien het open baar geheugen niet zoo slecht was, zou Lord Rothermere zich reeds lang on sterfelijk belachelijk hebben gemaakt. Op ongezette tijden heeft hij politieke stunts van den meest verscheiden aard ingezet. Onveranderlijk heeft hij er alle belangstelling voor verloren, wanneer bleek, dat zijn oplagen er door werden geschaad. Zoodat het voorloopig nog zeer twijfelachtig is, of Sir Oswald vee wil van dezen bondgenoot zal hebben, 't Kan meevallen de tijden zijn nu eenmaal wat eigenaardig maar 't kan ook tegenvallen. 5.) (Slot.) Zullen er nog verschrikkelij ker werkende gifgassen ge vonden worden? „Niets rechtvaardigt dit gelooi." Afweer- of beschemingsmaat- regelen. Het nut van voor lichting. Men kan nu de vraag stellen: is het mogelijk nóg werkzamere stoffen te maken dan de tot nu toe bekende, zoo dat we pas in t begin van de ontwik keling van den chemischen oorlog zou den zijn Dit is niet waarschijnlijk. De intensieve arbeid van een leger van scheikundigen, in alle landen die aan den laatsten oorlog deelnamen, heeft eigenlijk geen enkele nieuwe gifstof aan het licht gebracht. Bovendien: de mo gelijkheden tot synthese van gifgassen zijn ook niet onbegrensd. DE AFBRAAK. Het is tegenwoordig afbraak wat de klok slaat. Bij de eene ruïne staat men te peinzen welke straks de andere zal zijn. Gaan we in onzen tijd daarin ook te ver? vraagt het c.-h. weekblad „Land en Volk". „Er is al heel wat afgebroken in den laatsten tijd. Wij vliegen in dat opzicht achteruit. Vooral in cultureel opzicht. Het platteland is daarvan vooral de dupe geworden. Eerst verdwenen onze ont vangkantoren. Protesten daartegen hielpen niet. Die dingen moesten weg. Toen begon men te morrelen aan de rechtbanken en kantongerechten. Het drama begon reeds eenige jaren geleden. Het heeft zich voltrokken in 1933. De begrafenisredevoeringen wer den gehouden in het begin van dit jaar. In 1933 werd ook de groote opruiming van scholen aangekondigd. Met de op ruiming is men reeds begonnen en waar zal het einde zijn? Friesland krijgt in dit opzicht weer den grootsten klap. In tal van dorpen wordt wellicht ook in de naaste toekomst menige predikants plaats opgeheven. Reeds nu is dit prac- tisch voor vele plaatsen geschied. Reeds zijn een hoop muziekkorpsen verdwenen omdat de deelnemers de zaak niet meer konden bekostigen en aan andere hulp ontbrak het. Zelfs loopt wellicht de Friesche Orkest Vereeniging die zulk een goeden klank had in ons land, en die in dezen tak van kunst heel wat voor Friesland heeft ge daan, op haar laatste beenen. Hier kla gen wij tusschen de regels: is er nu in onze provincie niet zooveel eer- en kunstgevoel, dat men zegt, dit zal niet gebeuren, we willen hier niet in alle opzichten in het Noorden achteraan ko men en waar het rijk deze vereeniging nog wil steunen, daar zullen wij Friezen het overige bijeen brengen? Dit alles is echter het eenige niet. Wanneer we zoo doorgaan, dan wordt onze ziekenverpleging bedreigd, de strijd tegen de tuberculose bestreden, het Groene Kruis belaagd en veel meer nog. Klokken kunnen niet meer geluid worden vanwege de bezuiniging. Bij een flinken winter zouden de ijsbanen zelfs ongebaand moeten blijven. Ai ons, waar gaan we heen? Wat floreert er nog in dezen tijd? Bijna alles wat een cultuur uithollen de tendenz heeft. Pornografie, jazzband, cabarets, bios copen waarin zinnen en lusten stree- lende films worden afgedraaid, dancings, schouwburgen, die enkel met sensatio- neele stukken komen. Sport die geen sport is, maar nek- en beenbrekerij, bokspartijen, maar dan iets aan den bloedigen kant liefst, onze wielerwed strijden, vooral onze zesdaagsche. O ja, vooral die heerlijke zesdaagsche niet te vergeten, dat alles floreert. Daar is geld voor. Hou maar op, het is meer dan genoeg. (Ingez. Med.) De niet permanente commissie van den Volkenbond tot beperking der be wapening zegt hiervan het volgende: „Niets rechtvaardigt het geloof, dat men nieuwe gifgassen zou kunnen ont dekken of vervaardigen, die een groote- re militaire waarden zouden bezitten dan de reeds bekende. Een andere be wering wordt Hierdoor reeds haar waar de ontnomen, dat terwijl tijdens den oor log hun aantal ongeveer 30 bedroeg men er heden al meer dan 1000 telt, zonder evenwel een werkzamer gas te hebben gevonden dan phosgeen en mos terdgas. De logische gevolgtrekking, hieruit is, dat de nieuwe onderzoekingen van deze 1000 stoffen tot niets geleid hebben, en dat men een grooter succes van de chemie bij de gifgassen niet te vreezen heeft." En als nu toch eens een nog doeltref fender gas gevonden zou worden, dan mag men verwachten dat er, zooals het steeds gegaan is, eveneens een tegen- .stof tegen bestaat, want een verbinding waartegen men zich niet kan bescher Daar is dus wel sprake van opbouw, Zeker, maar van zaken die onze cul tuur plat slaan, de zinnen begoochelen, en de ziel van den mensch vermoorden. Wij doen nu een heel ernstige vraag Het is deze: of de afbraak van wer kelijke kunst, van cultuur en vooral van 't geestelijke in feite den opbouw van alles wat cultureel en geestelijk uithol lend werkt, niet bevordert? Deze vraag is tevens een antwoord. Dit alles is hee., heel ernstig. Met het oog hierop zouden wij wel willen smeeken aan rijk, provincie en gemeenten en tevens aan al onze mede- menschen: breek n:et meer af dan ui terst noodzakelijk is. Laten vooral particulieren in dit op zicht de handen ineen slaan. Wanneer de afbraak aan geestelijke en cultureele goederen in ons land en voornamelijk in onze provincie zich voortzet zooals ze reeds begonnen fs, dan dreigen wij geestelijk morsdood te gaan en het sensationeele, het zinnelijke en het ziel en lichaam verdervende zal groeien en bloeien. Over de wrange vruchten daarvan spreken wij niet. God beware ons, dat het zoover mocht komen. Wel hebben we ook hier nog een vleugje hoop. Doch dit is zelfs niet zonder vrees. Deze laatste zou echter geheel ver dwijnen indien wij de zekerheid hadden, dat een groot deel des volks daadwei- kelijk zou willen toonen dat het de af braak van cultureele en geestelijke goe deren met kracht wil tegengaan. Wellicht zijn wij te pessimistisch rn dit opzicht, doch die overtuiging heb ben wij niet." Abonnementen en Advertentiën vooi dit blad worden aangenomen door den Agent K. DE VOS DE LOONSVERLAGING BIJ DE SPOORWEGEN. Op 't bureau van den personeelsraad van de rijksspoorwegen te Utrecht heeft een bespreking plaats gehad tusschen de betrokken instanties en den Minister van Waterstaat inzake de loonsverla ging. De Minister bleek niet best te spreken over het resultaat van de onder' handelingen tusschen directie en perso neelsraad, doch verklaarde zich tenslot te te bevorderen dat de datum van het thans geldende reglement-dienstvoor waarden verlengd zal worden tot 1 Mei 1934, op welken datum dus de nieuwe loonsverlaging, welke naar men weet 4 pet. bedraagt in werking zal treden. OPHEFFING VAN LOCAALSPOORWEGEN. De minister van waterstaat heeft brie ven geschreven aan de directies van de locaalspoorwegen EdeNijkerk, Hoorn Medemblik, DeventerÓmmen, Nee deHellendoorn, VarsseveldDinxperlo en de Noord-Friesche Locaalspoorwe gen: LeeuwardenDokkum en Leeuwar denTxummarum, dat hij het voorne men heeft een wetsontwerp in te dienen om deze diensten met 1 Januari 1935 stop te zetten. DE STOK BIJ DE DEUR. Het gemeentebestuur van Zandvoort heeft bericht van de regeering gekregen, dat het rijk over het tijdvak van 23 No vember 1932 tot en met 16 September 1933 geen subsidie zal geven voor de steunregeling. Dit beteekent een schade voor de gemeentekas die op om en na bij den 16.000 kan worden geraamd: De „Tel." meldt hieromtrent: „De aanleiding tot dezen ingrijpenden maatregel zou, naar wij vernemen, gele gen zijn in de verregaande slordigheid, waarmede de wethouder voor sociale aangelegenheden de rijksregeling in de steunverleening heeft uitgevoerd. De re geering heeft gemeend dit eens duidelijk bekend te moeten maken". men, kan men ook niet hanteeren. Bo vendien wordt hard gezocht naar een betere bescherming, want al geeft het tegenwoordige gasmasker een voldoen de beschutting, men wil er toch niet de uiteindelijke oplossing in zien en daar om zoekt men naar de vernietiging van de gassen in de lucht. Voorloopig is men echter nog aange wezen op de maskers, en nu is het niet mogelijk de geheele bevolking hierme de te voorzien, zoo wegens moeilijkhe den met controle op het passen, veran deringen in het gezicht, en vooral niet te vergeten wegens de groote kosten. Wel kan men in de meest bedreigde ge bieden (industrieele centra b.v.) z.g. volksmaskers gebruiken, d.i. een goed koop masker met minder afdoende wer king, maar wel voldoende om de men- schen te beschermen tot de schuilplaat sen bereikt zijn. In den laatsten tijd worden in ver schillende landen model schuilplaatsen gebouwd, die dan vaak, behalve gasvrij, ook bomvrij zijn en die ingericht kun De financieele toestand der ge meente op zichzelf niet ongun stig Het havenbedrijf nam af onder invloed van de crisis. Maar de „Zeeland" vervoer de in 1933 meer passagiers. In de heden gehouden vergadering van den gemeenteraad van V 1 i s s i n - gen heeft de voorzitter, burge meester Van Woelderen een Nieuwjaars rede gehouden, waaraan het volgende wordt ontleend: Het is uit een financiëel oogpunt geen opwekkend werk in deze tijden een Nieuwjaarsrede te moeten houden. De toestanden gedurende het geheele jaar 1933 stonden te Vlissingen onder den noodlottigen invloed van de groote werkloosheid bij de Koninklijke Maat- schappij „De Schelde". Zoodra deze j maatschappij een opdracht voor het bou- 1 wen van een groot schip zou ontvangen zou dadelijk in den oeconomischen toe stand voor de gemeente in al hare ge ledingen een wending ten goede intre den; de directie spant al hare krachten in, om zulk een opdracht te verkrijgen moge dit moeilijke doel door haar in 1934 worden bereikt. Vlissingen heeft als industriegemeen te veel te lijden van de wereldcrisis, wat destemeer te betreuren valt, omdat de finantiëele positie der ge meente op zich zelf be schouwd niet ongunstig is te noemen. In vergelijking met andere gemeenten gaat Vlissingen volstrekt niet gebukt onder eene groote schuldenlast. Hare bedrijven, die thans bestaan uit 'n grondbedrijf, een waterleidingbedrijf en een badbedrijf worden op een gezonde basis geëxploiteerd en leveren behoor lijke winst op. Het zijn dan ook hoofdzakelijk alleen de buitensporig hooge crisislasten, die de gemeente buiten hare schuld op de begrooting moet brengen voor steunver leening, werkverschaffing en extra-sub sidie voor de werkloozenkassen, die de belastingen telken jare doen verhoogen tot een ongekend peil. Deze werkloo zenzorg eischte in 1933 313.000.te gen 219.700 in 1932 en slechts een be drag van 48.500.in 1930. Het jaar 1933 zal voor Vlissingen be langrijk blijven, doordat daarin op 12 Januari is tot stand gekomen de wet tot machtiging van de Ministers van Wa terstaat en Financiën tot oprichting van de N.V. „Haven van Vlissingen". Op 6 Febr. a.s. zal in de aandeelhoudersverga dering de nieuwe directeur worden be noemd, waarna spoedig de stichtingsac- te kan worden geteekend. Weldra zal dan naast het steenkolen bunkerstation een stookolie bunkerstation in de nieu we buitenhaven worden opgericht. De gewone dienst der begrooting van het dienstjaar 1932 wees een voordeelig saldo van 56.991 aan, welk bedrag ten bate kwam van den gewonen dienst van 1934. Afgezien van de oude stedelijk ge vestigde schuld, bedroeg het totaal der vaste leeningen op 1 Jan. 1934 een bedrag van 2.223.500.gedurende 1934 werd 85.500.afgelost. Wij heb ben met de firma Staal en Co. te 's-Gra- venhage dezer dagen eene leening geslo ten van 105.000.ad 4% pCt. tegen pari. De gezondheidstoestand der bevolking was gunstig in 1933. De resultaten van de met groote zorg voorbereide 1 Jan. 1933 begonnen reorganisatie van de zie- kenhuisverpleging zijn tegen veler ver wachting in zeer bevredigend geweest, ernstige klachten zijn in het geheel niet voorgekomen, terwijl de netto kosten nog 5019 beneden de raming zijn ge bleven. Door tusschenkomst van den Ge meentelijken Geneeskundigen Dienst had „Bethesda" 9501 verpleegdagen, „St. Joseph" 6630 verpleegdagen en het Zee hospitium „Zonneveld" te Oostkapelle 1906 verpleegdagen. De gelden van het „Vlissingsch Zie kenhuisfonds" zullen waarschijnlijk groo tendeels worden belegd in radium, dat gratis voor de Vlissingsche ingezetenen zal mogen worden gebruikt. nen worden in de kelders van eenige naast elkaar liggende panden. Deze zijn zoo gebouwd dat men eerst in een afgesloten ruimte komt, de z.g. „sluis", waar men eventueel van kleeren kan verwisselen als deze reeds met gas in aanraking geweest zijn. Dat is noodig, omdat anders de mogelijkheid van ver giftiging in den kelder ontstaat, als door de hoogere temperatuur (veel menschen in een betrekkelijk kleine ruimte) het gas zou verdampen. Vervolgens komt men door een luchtdichte deur in de eigenlijke schuilplaats; daar wordt ver- sche lucht ingeblazen, die van te voren door een aantal filters gasvrij is ge maakt, en die dan nog vermengd wordt met zuurstof. Verder vindt men er toi letten, electrische noodverlichting, tele foon, draadlooze, apotheek, brand- bluschapparaten en werktuigen als hou- weelen en schoppen. Door de kostbaarheid zullen deze in richtingen wel sporadisch blijven, zoö-~ dat tenslotte de groote massa aangewe zen zal zijn op eigen schuilplaatsen in kelders. Ze kunnen ook geïmproviseerd worden in ondergr-ondsche stations, tun-|'*M. nels, enz. Liefst moet'men niet te veel N*d»rlandtth Ongeëvenaard bij gevatte kou Produet Griep, rheumatische pijnen. Zenuwpijnen, Hoofdpijn, enzJ Per 12 stuks slechts 50 cent. Volgens recept van Apotheker Dumont\ ?Al/V CD ifFCC" AKKcK (Ingez. Med.) De werkloosheid had nog grooter om vang dan in 1932, in de metaalbedrijven bedroeg zij 40 tot 45 pet.; op 31 Decem ber j.l. waren 1221 personen als werk zoekend bij de gemeentelijke arbeids beurs ingeschreven, hiervan waren 565 personen opgenomen in de steunregeling voor werkloozen. Bij de werkverschaffing onder de be voegde leiding der Nederlandsche Hei demaatschappij zijn in het afgeloopen jaar gemiddeld 115 man werkzaam ge weest, waarvan een 50-tal bij de centra le werkverschaffing bij Biggekerke. Ver schillende nuttige werken zijn in werk verschaffing verricht. Met veel succes zijn ook dit jaar weer ontwikkelingscursussen voor werkloo zen gehouden, er waren ongeveer 200 deelnemers. In 1933 zijn 70 nieuwe woningen vol tooid en op 31 December jl. waren er nog 35 in aanbouw. Door het gemeente lijk grondbedrijf werd voor 86.718. aan grond verkocht tegen voor een be drag van 42.386.in 1932. De mooie oude gevel van het Beelden huis herrijst voor een nieuw huis in de Hendrikstraat. Het Oude Beursgebouw, dit juweel van fraaie oude bouwkunst, dat grootendeels door brand werd ver nield, zal door de vereeniging „Hen- drick de Keyser" wederom worden ge restaureerd. Het ongeveer 16 H.A. groote Nolle- bosch is nagenoeg voltooid. Onder de vele belangrijke raadsbeslui ten, die in het afgeloopen jaar zijn geno men, noem ik nog de overeenkomst met de gemeente Middelburg omtrent het jaarlijks leveren van 100.000 Ms water en eene overeenkomst met deze gemeen te tot het wederkeerig hulpverleenen bij brand; deze bewijzen van practisch sa menwerken met de naburige gemeente Middelburg acht spr. een verheugend feit. Gebluscht werden in 1933 twee uit slaande branden, bovendien werd voor twee kleine branden groot alarm ge maakt, verder zijn gebluscht 2 binnen branden, 4 maal een begin van brand, 18 straatbranden, 30 schoorsteenbranden en 4 bijzondere branden. Met ingang van 1 October 1933 is het openbaar vervolgonderwijs opgeheven. 1 Januari j.l. werd de openbare lagere school A opgeheven en school B van een school met 6 leerkrachten tot een met 4 leerkrachten teruggebracht. De Zeevaartschool werd door 328 leerlingen bezocht tegen 376 in 1932; in de verschillende cursussen werden 139 diploma's behaald tegen 138 in 1932; de menschen samen brengen, omdat het gevaar van paniek vrij groot is en dat zou dan nog talrijke slachtoffers kunnen maken. In elk geval is het van veel belang, dat de bevolking wordt voorgelicht en dat zij eenigszins met de eigenschappen van de gassen op de hoogte is. Men dient b.v. te weten, dat gassen zwaar der dan de lucht zijn en dus in de diepst gelegen ruimten dringen; dat een gas wolk door den wind mee bewogen wordt en dat men er dus het spoedigst uit is door tegen den wind in te loopen; dat men door onnoodig heen en weer ren nen veel meer lucht gebruikt, en dus meer gas binnen krijgt, dan wanneer men rustig en kalm blijft, enz. Door ruime voorlichting zal veel van het vreemde en geheimzinnige en daar door onnoodig angstwekkende van de gifgassen weggenomen kunnen worden, en daardoor zal ook het aantal zieken belangrijk minder worden.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1934 | | pagina 5