iMj
OE DOCHTER VAN ALVA.
r* m
KRONIEK van den DAG.
BINNENLAND.
■MNI
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE M IDDELBÜRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.T.) VAN ZATERDAG 6 JANUARI 1934.
No. 5.
CORPULENTE MENSCHEN kunnen
door een nauwgezet gebruik van het
natuurlijke „Franz-Josef"-bitterwater
een goeden stoelgang verzekeren zon
der eenige inspanning. Door med. aanbev.
LIJNRECHT TEGENSTRIJDIG.
De anti-revolutionaire partij
en de N, S, B.
HULDIGING
PELIKAAN-BEMANNING.
FINANCIEEL ECONOMISCH
WEEKOVERZICHT.
at' A -
Goudzegel 80 ct
Gr oenzegel 65 cl.
Roodzegel 50 ct
(Wordt vervol^dj
Sir John Simon, de Engelsche minister
van buitenlandsche zaken, is bij Musso
lini op visite geweest. Vandaag keerde
hij naar huis terug en nu vraagt ieder
een zich af, wat of die twee bekokstoofd
zullen hebben. Er is een officieel com
muniqué verschenen, maar dat zegt niet
meer dan de heeren kwijt wilden zijn en
dat is niet veel. Zonder dat communi
qué zou men ook wel geweten hebben,
dat, er 't een en ander betreffende „de
kwesties der internationale politiek"
is bepraat en dat in 't bijzonder het ont-
wapeningsvraagstuk en dat van van den
doodzieken Volkenbond onder de loupe
werden genomen. Aan dergelijke mede-
deelingen heeft men precies niks, maar
het gebruik wil nu eenmaal, dat de
krantenmenschen voor hun geduldig
wachten op nieuws, dat niet komt, met
zoo'n communiqué blij worden gemaakt.
Het behoort immers tot het vak, een be
minnelijke snuit te kunnen trekken, als
je met kluitje in het riet wordt gestuurd.
En dan blijft je tenslotte altijd nog over
't een en ander te verzinnen, dat mis
schien wel eens zoo zou kunnen zijn.
Wij moeten ons zegje over de dingen
hebben, zij het dan vaak in den vorm
van een zeker soort weerberichten: 't
kan vriezen en 't kan dooien.
Simon en Mussolini hebben dus over
de ontwapening en den Volkenbond ge^
sproken. Geen prettige onderwerpen in
dezen tijd, zij moeten zich gevoeld heb
ben als doktoren aan de ziekbedden van
een paar patiënten, die er heel min
netjes aan toe zijn. En daarbij zullen ze
wellicht ook nog gedacht hebben, dat ze
eigenlijk heel goed de middelen kennen,
om die patiënten weer op de been te
helpen, als ze een paar andere heel
meesters (uit Frankrijk en Duitschland
en zoo) er maar toe krijgen konden het
met hen eens te zijn. Maar die heel
meesters houden er nu eenmaal heel an
dere ideeën op na; die willen de pa
tiënten met heel andere èn dan nog lijn
recht met elkaar in strijd zijnde midde
len cureeren en hebben 't zoo druk met
debatteeren over hun diverse inzichten,
dat de patiënten worden vergeten en op
apegapen blijven liggen. Simon en Mus
solini staan met gebonden handen, zoo
lang Frankrijk en Duitschland geen kans
zien, om wat meer wederzijdsch ver
trouwen op te doen; en hun onderhoud
zou van groot belang kunnen worden,
als het op de eerste plaats ter bevor
dering daarvan kon strekken. Het staat
voor ons trouwens als een paal boven
water, dat de beide staatslieden in dit
opzicht eventueele ondernemingen
nauwkeurig hebben uitgestippeld. Eigen
lijk is er momenteel geen ander pro
bleem dan de Fransch-Duitsche betrek
kingen. Als die maar konden worden
verbeterd, liep de rest wel los. Wij ver
wachten daarom, dat, als het overleg
tusschen Simon en Mussolini gevolgen
zai hebben, deze zichtbaar zullen
worden in gezamenlijke bemiddelingspo
gingen. s H
In dit verband kan het zijn nut hebben
nog even te herinneren aan de over
handiging van de Fransche antwoord
nota op de Duitsche bewapenings-
eischen, welke overhandiging een paar
dagen geleden plaats vond. Het trok
dé aandacht, dat de Fransche gezant
Poncet een dag eerder dan was be-
paald, bij Hitier verscheen, om dezen
het stuk ter hand te stellen. Men
wilde het laten voorkomen, alsof de
nieuwjaarsreceptie, die de Rijkskanse
lier hield, er een ongezochte gelegen
heid voor bood, maar zulke recepties
plegen alleen voor bloote formaliteiten
gebruikt te worden en dat was de
overhandiging der nota zeer bepaald
met. Daar moest wat anders achter
door
ARCHIBALD CLAVERING GUNTER
S3).
HOOFDSTUK XXI.
Alva en zijn dochter.
Onbekend met Hermoine's plannen
voor zijn geluk, is l^ar aanbidder als 'n
verstandig man druk in de weer, om 't
fortuintje, waarmede hij zijn huishou
ding wil opzetten, bijeen te garen. Den
volgenden morgen blijft hij te Antwer
pen op zijn schip, zorgende voor de la
ding en de zakken met goud controlee
rend, welke een'ge uren vroeger toebe
hoorden aan zijn toekcmstigen schoon
vader, maar nu onder zijn berusting
zijn.
Ze worden aan boord gebracht, goed
verpakt in wol gestopt in de beddetij-
ken der matrozen en alleen hun gewicht
zou kunnen doen vermoeden, dat zij
niet zijn wat zij schijnen. Ze worden
echter alle aangebracht door Chesters
eigen volk en hoe zwaarder een zak
weegt, des te vroolijker kijkt de zeeman,
die hem draagt. Slechts door de streng
ste bevelen en bedreiging met den dood
van den eersten, die een juichtkreet
doet hooren, kan Chester verhinderen,
dat in de buurt liggende schepen op
merkzaam werden gemaakt op de opge-
zitten en er bleek ook wat anders
achter te zitten. Men heeft thans van
Fransche zijde erkend, dat „een ver
tegenwoordiger van een bevriende mo
gendheid" op het laatste nippertje nog
stappen had gedaan, om eenige ver
zachting in de antwoord-nota aan te
brengen. Om als 't ware van 't ge
zanik af te zijn, heeft de Fransche re
geering haar gezant te Berlijn toen dus
opdracht gegeven, Hitier het stuk zoo
spoedig mogelijk in handen te duwen.
Het is vrijwel zeker, dat die „ver
tegenwoordiger van een bevriende mo
gendheid" niemand anders is geweest
dan de Engelsche gezant. En het kan
zijn, dat de vrees voor nog dringender
stappen, nu Simon met Mussolini aan
het praten ging, de Fransche regeering
mede haar plotselinge liefde voor tempo
in gaf. Erg bemoedigend voor gunstige
resultaten van eventueele Engelsch-
Italiaansche bemiddelingspogingen lijkt
dat dan niet.
(Ingez. Med.)
Te Leeuwarden heeft de heer J.
Schouten, leider van de anti-revolutio
naire partij gesproken over: de anti-re-
volutionnaire partij en het nationaal-
socialisme. De spreker zeide daarbij o.
m. het volgende:
„Het gaat om de vraag: gezag ot
macht. Voor gezagsuitoefening is macht
noodig, doch deze is niet meer dan een
der attributen van het kezag. Gezag en
vrijheid zijn twee kanten van hetzelfde
gezag. Het fascisme staat staatsabsolu-
tisme voor, be.ichaamd in één man, den
leider. Ik begrijp dat 'n revolutionair 'n
aanhanger van zulk 'n dictatuur kan zijn
een anti-revolutionair kan dat niet. 't
program van de N. S. B. stelt de vrij
heid van godsdienst ondergeschikt aan
de eenheid van den staat. Dit is lijn
recht in strijd met de beginselen van
de anti-revoiutionaire partij."
Op Woensdag 10 Jan. a.s. zal te Am
sterdam in het Koloniaal Instituut, een
huldiging van de „Pelikaan"-beman-
ning plaats vinden* tegelijk met de
plechtige installatie van het Pelikaan
comité, welke te 2 h 15 n.m. zal aan
vangen. Voor deze bijeenkomst wordt
een beperkt aantal kaarten op schrifte
lijke aanvraag beschikbaar gesteld door
de Directie der K. L. M.
Onze financieele deskundige schrijft
ons uit Amsterdam:
In ons vorig weekoverzicht hebben wij
het jaar 1933 aan een beschouwing on
derwerpende reeds gewezen op het stre
ven van verschillende industriëele on
dernemingen, om het bedrijf weer op 'n
loonender basis te brengen door reduc
tie van het aandeelenkapitaal, teneinde
dit in overeenstemming te brengen met
den tegenwoordigen omvang van zaken,
terwijl tevens bij het sterk verlaagde
prijsniveau met minder bedrijfsmiddelen
kan worden volstaan. Verwacht moet
worden, dat dit reeds aangevangen pro
ces in den loop van het nieuwe jaar
nog verdere vorderingen zal maken.
Als een gunstig verschijnsel mag wor
den aangemerkt, dat de aanpassing der
productiekosten aan de lagere prijzen
in vele gevallen reeds ver is voortge
schreden. Terwijl in 1932 de verdere
prijsdaling het in dit opzicht reeds be
reikte vaak illusoir had gemaakt, mag
worden aangenomen, dat het betrekke
lijk stabiele prijsniveau van verschillen
de artikelen in het afgeloopen jaar de
desbetreffende pogingen in de hand
heeft gewerkt. Zoo is 't prijzenpeil in de
kunstzijde-industrie in het afgeloopen
jaar slechts weinig verder ingezakt,
zooals blijkt uit het hieronder volgende
staatje van den gemiddelden prijs per
kg, uit ons land geëxporteerde kunst
zijde-garens:
1933. 1932.
Januari 1.97 2.23
Februari 1.97 2.14
Maart 1.95 2.14
April 2.03 2.08
Mei 1.99 2.11
Juni 1.99 2.02
Juli 2.02 1.93
Augustus 2.04 1.95
September 1.93 1.89
October 1.96 1.85
November 1.94 1.85
Gemiddelde 11 mnd. 1.98 2.01
De Nederlandsche kunstzijde-industrie
heeft haar afzet op de wereldmarkt goed
kunnen handhaven. De export in 1933
heeft gemiddeld 682 ton per maand be
dragen, tegen 686 ton in 1932. In den
jongsten tijd zijn echter moeilijkheden
ontstaan door de houding der Duitsche
regeering, die de bij overeenkomst aan
de buitenlandsche producenten toege
stane invoercontingenten heeft verlaagd.
Verwacht moet worden, dat de Alge-
meene Kunstzijde Unie, de „Aku", in
het nieuwe jaar met reorganisatie-voor
stellen zal komen, wat, gezien het koers-
peil van tusschen de 20 en 40 pet., waar
op zich de aandeelen in het afgeloopen
jaar hebben bewogen, geen verwonde
ring kan baren.
Tot de maatschappijen, die lijden on
der de in Duitschland genomen maatre
gelen ter bescherming van binnenland-
sche bedrijfstakken behoort ook de Uni
lever. Deze heeft trouwens ook den na-
deeligen invloed ondervonden van der
gelijke maatregelen in andere landen,
o.a. van het menggebod van margarine
met boter, in ons land. Reeds is de Uni
lever overgegaan tot verlaging van haar
interimdividend van 3 tot 2 pet. Zij be
hoort intusschen nog altijd tot de wei
nige dividenduitkeerende ondernemin
gen, en ook haar finantiëele positie kan,
vooral wat haar liquiditeitsverhoudingen
betreft, gunstig worden beoordeeld. Ook
omtrent de Unilever hebben in den
jongsten tijd geruchten geloopen ten
aanzien van de mogelijkheid van een
terugbetaling op het aandeelenkapitaal,
zonder dat kan worden nagegaan, in
hoeverre hierbij de wensch de vader van
de gedachte is.
Naar men weet, is op de aandeelen
Philips' Gloeilampenfabrieken in het na
jaar reeds 25 pet. terugbetaald, door mid
del van afstempeling, zoodat de nomi
nale waarde der aandeelen van 1000
thans 750 is. Deze afstempeling is het
sein geworden voor een belangrijke
koersstijging, welke tevens in de hand
gewerkt is door berichten betreffende
een aanmerkelijke uitbreiding der be
drijvigheid, tot uiting komend in een toe
neming van het aantal arbeiders. In de
eerste elf maanden van 1933 heeft Phi
lips voor een waarde van 34.96 mil-
lioen aan radio-artikelen kunnen expor
teeren, tegen 32.86 millioen in de over
eenkomstige periode van het vorige
jaar. Tegelijkertijd kon de uitvoer van
gloeilampen van 6.71 tot 7.69 milli
oen worden opgevoerd, Over het geheel
dus geen ongunstig resultaat, vooral
wanneer men in het oog houdt, dat door
nieuwe overeenkomsten met buiten
landsche geliëerde ondernemingen ver
dere besparingen op de onkosten kon
den worden verkregen. Ook de nieuwe
vinding van het concern, de natrium-
lamp, die op tal van belangrijke ver
keerswegen in binnen- en buitenland
met succes wordt aangewend, opent
thans nog niet geheel te overziene
perspectieven. Het is echter weinig
waarschijnlijk, dat deze zich reeds in het
dividend over het afgeloopen jaar zullen
weerspiegelen en het is dan ook de
vraag, of dit hooger zal zijn dan over
het voorafgaande jaar, toen 6 pet. werd
uitgekeerd, gelijk staand met 8 pet. op
het gereduceerde kapitaal. Het door de
Nederlandsche Ford in het vooruitzicht
gestelde dividend van 10 pet. over het
gereduceerde aandeelenkapitaal, gelijk
staande met 6 pCt, op het oude kapi
taal tegen 5 pet. vorig jaar, doet wel
zien, dat men zijn verwachtingen, wat
de dividendvooruitzichten zelfs voor de
goed werkende ondernemingen betreft,
niet al te hoog mag spannen.
Voor de Ned. Indische cultuuronder
nemingen komt de uitkeering van een
dividend natuurlijk in het geheel niet in
aanmerking.. Deze ondernemingen zul
len zich in de meeste gevallen gelukkig
mogen achten, wanneer zij hun hoofd
boven water kunnen houden, in afwach
ting van een periode van were'dmarkt-
prijzen, die tenminste eenigszins in
overeenstemming zijn met de productie
kosten.
11 Lg
Vooral de Java-suikerindustrie maakt
een moeilijke periode door. De suiker-
noteering te Soerabaja is sedert het be
gin van het jaar nog verder gedaald van
f 6.02% tot ƒ5 40 per 100 kg. en de
Nivas, de verkooporganisatie van de
Java-suikerproducenten, heeft herhaal
delijk nieuwe prijsconcessies te doen
teneinde den afzet in Britsch-Indië, een
van de belangrijkste markten voor Ja-
va-suiker, tenminste eenigszins te kun
nen handhaven Britsch-Indië behoort
tot de landen, die door een kunstmatige
opkweeking van een eigen suikerindus
trie door middel van hooge beschermen
de rechten de eigen productie voortdu
rend vergrooten Het is niet te verwach
ten, dat op de wereld-suikermarkt een
wijziging ten goede zal intreden, zoolang
de landen, die tot nu toe de uitvoersui-
ker van de grootste producenten afna
men, bij hun autarkische beginselen vol
harden, Alle berekeningen van produc
tie en verbruik, waarop de internatio
nale regeling tot beperking van produc
tie en uitvoer, bekend als de „Chad-
bourne-overeenkomst" giebnseerd was,
zijn hierdoor omvergeworpen en het is
zelfs de vraag, of de .laatstgenoemde
overeenkomst gehandhaafd zal kunnen
blijven.
De productie van Java-suiker zal in
1934 beperkt worden tot niet veel meer
dan het binnenlandsche verbruik, ter
wijl de meeste ondernemingen voor 1935
in 't geheel geen aanplant in den grond
zullen brengen Men hoopt, dan inmid
dels schoon schip te kunnen maken
door verkoop van den ouden voorraad,
die ongeveer drie millioen ton bedraagt,
gelijk staande met de productie in een
normaal jaar. Het spreekt vanzelf, dat
onder deze omstandigheden aanzienlijke
afschrijvingen op de kapitaalsinvestee-
ringen der suikermij.en onvermijdelijk
zijn. Gelukkig beschikken vele onderne
mingen over groote reserves en zij zijn
ook lang niet van vlottende middelen
ontbloot. Al zal de Java-suikerindustrie
dan ook niet ongeschonden uit de crisis
te voorschijn komen, aan het voortbe
staan van deze geperfectioneerde be
drijfstak behoeft vooralsnog niet te
worden gewanhoopt.
De rubberondernemingen sluiten het
jaar onder gunstigere omstandigheden af
dan waarin zij het zijn begonnen. Dank
zij de hervatting van de besprekingen
omtrent een productiebeperking en de
toeneming van de kans, dat het hiertoe
ook werkelijk zal komen, kon de rub-
berprijs te Londen, berekend op goud
basis, van een gemiddelde van 1 5/8
pence in 1932 verbeteren tot 2 7/32
pence in 1933, waardoor de meeste on
dernemingen hun kosten dekken of zelfs
weer met een geringe winstmarge wer
ken. Deze prijsstijging heeft echter
reeds tot een uitbreiding der productie
geleid, vooral van de inlandsche rubber.
Af te wachten blijft, of de laatste vol
doende onder controle zal kunnen wor
den gebracht.
Voor de Sumatra tabaksmijen is 1933
weder zeer onbevredigend geweest.
Voor den totalen oogst kon, hoewel de
ÉM t A A A
»v n
'A-
1 f -
(Ingez. Med.)
wonden stemming van zijn pikbroeken.
Corker zelf brengt den eersten last aan
boord.
„Die Volcker is al een even groote
zeeschuimer als ooit over een scheeps-
plank kwam," fluistert hij, Chester ver
slag doende, „Voor de zakken met goud
is hij bereid zijn leven te geven. Hij
heeft al tweemaal vrouw Sebastian 'n
flesch rum verschaft en het zal er om
houden of zij niet stikt in den drank
vóór wij een laatsten zak uit het huis
hebben. Volcker heeft touw bij zich om j
haar te binden als de toestand kritiek
mocht worden. Dat zij geen geluid kan
geven maakt ons het zaaakje wel ge- j
makkelijker. Een prop in den mond is
niet noodig, stevig aan een bedstijl ge
bonden kan zij geen kwaad meer doen."
Gedurende den ganschen dag wordt
het goud geregeld aaan boord gebracht
en daar zijn mannen hard werken, be
cijfert Chester des avonds, dat hij in 't
ruim onderjde kajuit van de „Esperan-
*a" honderd negen en zventig zakken
goud, verzegeld met Alvva's wapen,
heeft l'ggen. Rekenend, dat zij ieder
twintig duizend kronen inhouden, komt
hij tot een eindcijfer van drie millioen
vijf honderd tachtig duizend kronen. Dit
klopt precies met Corkers telling van
de zakken. i
Chester laat nu aan Volcker over om
door de matrozen het zilver en het ijze
ren kistje met onbekenden inhoud over
te laten brengen, terwijl aan Corker de
bewaking van het schip wordt toever
trouwd, daar de „Esperanza". met al
dat goud aan boord, nu een kostbaar
bezit is. Zelf scheept hij zich weer in
zijn boot in en zakt de Schelde af naar
Sandvliet, met gansch zijn ziel verlan
gend naar zijn geliefde.
Ook donna Hermoine schijnt zeer
naar hem te verlangen. Blijkbaar op den
uitkijk naar zijn boot, snelt zij met stra
lende oogen naar beneden om Guy aan
de aanlegplaats te begroeten en met
blijdschap in haar stem roept zij hem
tce; „Goed nieuws! Goed nieuws!"
„Wat voer nieuws?" vraagt Chester
ongerust, daar eigenlijk elke tijding een
slechte tijding voor hem is
„Papa is op komst, hij zal spoedig hier
zijn. Dan zal je hem mondeling om mijn
hand vragen."
„Wanneer verwacht je den hertog
hier?"
„In drie cf vier dagen, volgens zijn
brief."
"Aha!" Dit is een diepe zucht van
verademing want Guy weet nu, dat in
den eerstvolgerden nacht op de eene
of andere wijze zal beslist zijn in wel
ke verhouding hij zal staan tot het 1 e-
felijke wezen, dat aan zijn arm hangt,
terwijl hij het pad naar 'het landhuis
volgt en haar voeten twee stappen ma
ken, tegen hij een. Hij is het met zich-
zelven eens geworden, dat voor de
nacht ten einde is beslist zal zijn, of zij
zijn vrouw de vreugde zijns levens
zal worden, of wel hij haar voor het
laatst zal gezien hebben, Deze gedach
te doet hem zeer innemend voor haar
zijn, want er gebeure wat wil, hij weet.
dat zij hem bef heeft.
In het erkervenster met uitzicht over
de Schelde zitten zij gezellig samen te
keuvelen, hoewel hij haar heeft mede
gedeeld, dat hij ditmaal slechts kort kan
blijven,
„Kcrt? Waarim?" pruilt zij bij die
mededeeling.
„Omdat ik zaken te regelen heb be
treffende mijn fortuin; ik wil, zooals je
weet, fatsoenlijk tegenover je vader
staan."
„O, ja, dat heb je me al eerder ver
teld. Mijn vader is altijd lief en toegeef
lijk voor me geweest, en ik ben daar
om niet bang, dat hij mijn verzoek zal
weigeren. Ik heb gehoord, hoe hij over
je. sprak, mijn Guido, als van den dap-
perhten man van het Spaansche leger.
Dat beteekent heel wat, omdat er veel
dappere soldaten in het leger zijn. Die
tocht, dien je gemaakt hebt, zal reden
vcor hem zijn om je even lief te heb
ben als ik je daarom doe."
Deze lof aan den doode, in wiens
schoenen hij staat, doet Guy een beken
tenis op de tong branden, welke in de
laatste twee dagen telkens en te.kens
weer zich naar voren heeft gedrongen.
Hij vreest echter voor den invloed,
weke de onthulhng van de waarheid op
zijn ge'iefde zal hebben en met vreezen
en beven denkt hij: „God helpe mij als
zij n et mij maar slechts mijn naam lief
heeft,"
Misschien zou hij later op den avond
zijn geschiedenis aan Hermoine ver
haald hebben, want hij acht 't recht en
billijk dat zij de waarheid kent, wan
neer niet een voorval, oogenschijnlijk
vcor hem van geen beteekenis, was
tusschenbeide gekomen, dat van grooter
invloed op hun lot was dan zij vermoed
den,
Guy had lachend gevraagd naar de
gravin de Parisa.
„Zij heteft sinds Jgisterenavond geen
woord meer tegen me gezegd. Ze blijft
hardnekkig in haar eigen apartemijten.
Als ze maar durfde zou d;e vrouw mij
verraden; onder deze omstandigheden
beklaag ik haar Mc-orsche slavinnetje.
Je weet, dat toen vader mij Iora schenk,
hij Alida aan de gravin de Parisa gaf.
Maar ik gevoe'de meer voor Alida en
cm haar aan de handen van haar tïran
te ontrukken want dat is mijn duen
na voor haar personeel je behoeft mij
niet bij elk woord te kussen, mijn Gui
do, wat ik intusschen niets onaange
naam vind ben ik er in geslaagd de
diensten om te ruilen; Alida is nu in
mijn d:enst, Iora in dien van de gravin.
Het was een afspraak, maar niet op
schrift. Dc-ch vanmorgen legde zij weer
beslag op de diensten van Alida. Wil
zij zich op haar wreken?" gaat zij op
gewonden voort. „Laat zij dan zich in
acht nemen voor Hermoine de Alva,
wanneer zij de hand naar het meisje uit
steekt!"