ONDERWIJS.
GEMEENTERAAD VAN
VLISSINGEN.
LEGER m VLOOT,
Briefgeschrief tusschen Jewannes uuf Walchere en
Jan de Smid uuf Goesche Land.
ste berichten zou het thans weer in de
bedoeling liggen, om in p.aats hiervan
een „pool" te vormen, met een kapitaal
van tien millioen dollar, d.e de over
tollige petroleumvoorraden zou opnemen.
Na de treurige ervaringen, die men in
de Ver. Staten heeft opgedaan met het
uit de markt houden van katoenvoorra-
den enz, kunnen de verwachtingen met
betrekking tot deze „pool"-plannen voor
petroleum niet al te gunstig zijn.
De petroleumproductie in Amerika
heeft voor de laatste week opnieuw een
stijging te zien gegeven, wat er wel op
wijst, dat de controle-maatregelen voor
een groot deel hun effect missen. Daar
entegen maakt het een goeden indruk,
dat de benzine-voorraden in de Ver.
Staten blijven dalen. Volgens de laatste
opgave bedragen zij 25.862.000 vaten,
tegen nog meer dan 40 millioen vaten
in het begin van dit jaar, zoodat in dit
opzicht tenminste een vooruitgang is te
constateeren, die ook in de benzine
prijzen tot uiting komt. Reeds is de ben
zineprijs in Californië met 2 dollarcents
per gallon verhoogd en verwacht
wordt, dat de verlaging van 6 cents per
gallon, die in het begin van November
was ingetreden spoedig zal zijn inge
haald. De noteeringen voor stookolie
zijn eveneens gestegen.
Van industriëele aandeelen hadden
Philips', na de krachtige koersstijging
van den laatsten tijd, tijdelijk van winst
nemingen te lijden. De grondstemming
voor dit fonds is echter vast gebleven.
De andere leidende industriëele waar
den zijn bij geringen handel niet veel in
koers veranderd. Aku's konden eenigs-
zins in koers verbeteren; naar verluidt,
zou de directie thans de reorganisatie
voorstellen hebben uitgewerkt, die bin
nen niet te langen tijd aan aandeelhou
ders zullen worden voorgelegd, zoodat
dan de noodzakelijke financiëele recon
structie van het kunstzijde concern
haar beslag zal kunnen krijgen.
Aandeelen Nederlandsche Ford wer
den eerder ongunstig beinvloed door de
mededeeling van het bestuur op de bui
tengewone algemeene vergadering van
aandeelhouders, dat zeer waarschijnlijk
op een dividend van 10 pet. op het met
40 pet. gereduceerde kapitaal kan wor
den gerekend, hetgeen dus gelijk zou
staan met een dividend van 6 pet. op
het vroegere kapitaal. Over het vorige
boekjaar werd een dividend van 5 pet.
uitgekeerd. De thans in het vooruitzicht
gestelde dividendverhooging blijft ten
achter bij de verwachtingen, die de
beurs hieromtrent had gekoesterd. Op
de cultuürafdeelingen ging weinig om en
de koerswijzigingen bleven binnen be
perkte grenzen.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Youngleening-54948V253
Philips' Gloeilampen 254%—246251%
Unilever 93 891492%.
Aniem 208—199—205V2.
Kon. Petroleum 174%—172%—175V2.
Amsterdam Rubber 97%93V296%.
Ned. Scheepvaart Unie 46%44%.
Handelsver. „Amsterdam" 1701/;.165
168%.
Javasche Cultuur 95%92%93%.
Senembah 129%—123—128..
de cavalerie, 35 voor de artillerie en
5 voor den hospitaaldienst.
De animo voor deze gelegenheid tot
dienstneming blijkt zeer groot te zijn.
Jongelieden van zeer goeden huize en
van behoorlijke ontwikkeling behooren
tot de gegadigden.
Velen van hen verkeeren in de treu
rige omstandigheden dat zij door het
voldoen aan de militieplichten hun vroe
gere betrekking zijn kwijt geraakt en
thans geen andere uitkomst zien.
Voor deze gelegenheid om zich een
bestaan te verzekeren, kwamen zich ook
vele met Europeanen gelijkgestelden
aanmelden. Uiteraard konden zij, schrijft
het „Bat. Nbl.", waaraan dit bericht ont
leend is, als niet militieplichtigen, voor
plaatsing niet in aanmerking komen.
De begrooting binnen de zes
uur afgehandeld.
In de Vrijdagmiddag gehouden verga
dering waren alle leden tegenwoordig.
De raad verleende aan den heer D, M
Brandenburg wegens vertrek eervol ont
slag als plaatsvervangend lid van het
Ambtenarenscheidsgerecht met ingang
van 1 Jan.
De raad benoemde opnieuw tot regen
tes en regent van het Gasthuis mevr.
HartsVan Raalte en den heer C. B. J.
Wijtenburg, tot regent van het Burger
Weeshuis den heer W. Anker, tot lid der
Commissie voor de Zeemans- en Vis-
schersbeurs den heer A. J. van Ocken-
burg en benoemde tot lid van de Com
missie van toezicht op het N, O. den
heer A. Smit. daar de aftredende heer
Ir. H. C. Wesseling wegens gebrek aan
tijd, liever niet herkozen werd.
Aan de orde was de stemming over "t
amendement-Paap cs. op het voorstel tot
het in bruikleen afstaan van de noodige
lokalen van het schoolgebouw aan de
Coosje Buskenstraat. Het amendement
bedoelde schrapping van het recht van
voorkeur van het bestuur der Vereeni-
ging voor het U. L. O.
Het voorstel van den heer Paap werd
aangenomen met 10 tegen 9 stemmen.
Het voorstel van B. en W. werd zoo
gewijzigd aangenomen met 15 tegen 4
stemmen.
Alvorens het voorstel tot reorganisa
tie van het lager onderwijs in behande
ling kwam, is eenige oogenblikken met
gesloten deuren vergadert.
Het overlijden van de onderwijzeres
mej. Braat, was aanleiding tot eene wij
ziging over de personen, die overge
plaatst zullen worden.
De heeren VAN HAL en VAN OOR
SCHOT vreesden moeilijkheden.
De heer PAAP vreest de moeilijkhe
den niet.
De heer EDELMAN toont aan, dat al
iet voorgestelde gegrond is op de wetj
Het voorstel wordt z.h.s. aangenomen.
Dit gebeurde ook zonder discussie met
Bij Kon. besluit is aan prof. J. J,
Aarts, hoogleeraar aan de Rijksakade-
mie van beeldende kunsten te Amster
dam, op zijn verzoek, als zoodanig eer
vol ontslag verleend.
Inspectie Gymnasia en M. O.
Een groot aantal hoogleeraren der
Rijksuniversiteit te Groningen heeft het
volgende verzoekschrift aan den Minis
ter van O., K. en W. gezonden:
„Ondergeteekenden, hoogleeraren aan
de Rijksuniversiteit te Groningen, heb
ben met leedwezen kennis genomen van
de ministerieele beschikking van 1 De
cember j.l., waarbij de gymnasia voor
taan niet meer onder één afzonderlijken
inspecteur, maar onder zeven verschil
lende inspecteurs zullen staan, van wie
slechts één een classicus is. Overtuigd,
dat deze regeling, zoowel het gymna
siaal onderwijs als de klassieke opvoe
ding, ernstig zal schaden, hebben zij de
eer uwe Excellentie met den meesten
aandrang te verzoeken, de afzonderlijke
inspectie der gymnasia, zooals die tot nu
toe bestond, in eere te herstellen."
De sergeant W. Adriaansen van 't
3e Regiment Infanterie zal gedurende
de maand Februari 1934 gedetacheerc
worden te Middelburg bij de
School voor dienstplichtige Onderoffi
cieren administrateur teneinde aldaar
op te treden als instructeur, bij de voor
eerste oefening opgekomen dienstplich
tigen.
Dienstneming van miliciens als
vrijwilligers,
Kor;- geleden is bij besluit van het
Indische legerbestuur de gelegenheid
opengesteld voor 50 miliciens, om in het
- r1 o y m'crist diens* te nemen. Van
begin Januari a.s. af zouden nog 52 jon
gelieden voor den militairen d-r-f '"un-
nen worden aangenomen, n.l. 12 voor
het voorstel tot verhuren) van een ge
deelte Kaaimuur aan de Provincie
voor de Stoombootdiensten en dat
tot het weder vaststellen van de veran
deringen op de heffing en de invorde
ring van het vergunningsrecht, dat
tot het aangaan van een vaste leening
van 105.000 rentende 4% pCt.j dat
tot aangaan van een tijdelijke kasgeld-
leening tot een maximum van 150.000;
dat tot het verleenen van pachtver-
mindering; dat tot verkoop van grond;
dat tot het uitvoeren, in werkverschaf
fing van het verbreeden van een deel
van den zeedijk op het Eiland, vanaf
de Marinehaven tot nabij de uan Ga
lenstraat; en dat tot het verleenen
van uitkeeringen aan werkloozen. (Kerst-
gave). i
Het voorstel om afwijzend te beschik-!
ken op de adressen van de bonden van
caféhouders e.a,, betreffende regeling
voor verlichting personeele blasting.
De heer PAAP wilde het verzoek
wel inwilligen, en het minder te ontvan
gen bedrag over alle belastingbetalers
omslaan.
De heer VAN HAL achtte het ge
vraagde wel billijk, maar het kan z.i.
niet toegepast worden.
De heer SOREL sloot zich hierbij
aan.
De heer LAERNOES en de MEIJ,
ontraadden met den heer Paap mede
te gaan. Als er een gaatje gevonden
kan worden, zullen B. en W. zeker ver-
laging voorstellen.
De raad nam het voorstel z.h.s. aan.
Rondvraag.
Naar aanleiding van een vraag van
den heer Koning, of in verband met het
lossen van kolen aan den Koningsweg
de mogelijkheid bestaat het verkeer
over den Singel en Lampsensstraat te
leiden, deelden B. en W. thans mede,
dat zij dit van te ingrijpenden aard zou
den achten. Zij zijn intusschen bereid
met het bestuur van de P.Z.E.M. in over
leg te treden, ten einde de veiligheid
voor de betrokken werklieden te ver-
hoogen.
Begrooting 1934.
Hierna kwamen de verschillende be
grootingen voor 1934 aan de orde.
De heer VAN OORSCHOT zeide, dat
men in de huidige omstandigheden de
begrooting zonder meer kan aannemen,
of anders dit weigeren, zonder verder
succes. Spr. meende, dat men dit moet
zien, als een gevolg van de corruptie
maatschappij, die zoo spoedig mogelijk
verdwijnen moet. Spr. zal tegen de be
grooting stemmen als gevolg van zijn
maatschappelijk inzicht. Spr. is dankbaar
dat op subsidies als voor Vacantiekolo-
nies niet is geschrapt.
Als men den minister zegt, dat men
er niet meer komen kan, dan zal deze
zeker nog wel iets schrappen.
Spr. ging dan na het plaatsen van
Vlissingen in de derde klasse, en zeide,
dat daardoor personen belast worden,
die niet betalen kunnen.
Deze worden reeds zeer onrechtmatig
getroffen door de indirecte belastingen.
Poeldurp, December 1933.
Vriend Jewannes!
As j'om dezen tied van 't jaer bu
ten kuiert op 'n stillen diek of over 'n
wegt, 'n eel ende buten 't durp, dan
wor je gewaer, oe vredeg, oe stille of
dat aolles is; stille, net of a' de wae-
reld slaept. Stille en droomereg stae
de gauwgrooten en d'olmen. En de
troenkboomen suffe langs de duifs
kanten mie d'r zwarte spiegelwaeter
of.... mie blienkend ies. Veugeltjes
oor je nie, as zoo is 'n ienkelde keer
'n tienkelschreeuw van 'n maerel, die
uut 'n doornaege vliegt; of de kras van
'n kraaie, die over velden en weien
drieft. Mè anders: aolles vredeg. Je
zou, as j'in de ronte kiekt en naebie
niks, niks geen leven ziet, agauw dien-
ke, dat de waereld in 'n kerk-of ver
anderden, En töch.... toch voel je,
dat dat geen waer is. Ik kan nie zeg
ge, oe of da komt, mè 'n kerk-of is
toch anders; want buten op zoo'n diek
of op zoo'n wegt dae weet je, da' je
te doen eit mie'n waereld die slaept,
die rust om medeemet awee wakker
te worren en juust omda' je dat weet,
daerom krieg je zoo'n gevoel van vre
de in je'n arte. Van rustege rust nèt
as de netuur, die dae slumert.
Vrede! En al a'je'n arte, zoo kil as
'n aembeeld, dan zou d'r ier in die
kouwe töch nog 'n wermtesprankel in
komme, a was 't ok nóg zoo'n klein
sprankeitje. Zöö, zöö vredig en zöö
plechtig, nee, ik zou zegge: zoo eilig
ziet de waereld d'r uut, dat 'r 'n zach
te stemme deur de bubberende takken
van de boomen gaet; zachjes ruuscht
over de kaele weien, over de vaele
velden. De waereld is 'n eiligdom, en
die stemme, die zieng zachjes: „Vrede
op aerde!" Da's de stemmege, die bie
de Kossemisse oort: rust, vrede, eilig-
heid.
Waerom loope d'r zoo vee, zoo eêl
vee menschen te kieken, zonder dat
ze 't zie! Waerom luustere ze, zonder
dat ze 't oore! E ze dan arten, nóg
kouwer as m'n aembeeld, nog arder
as dat blok iesder? Zie ze de vredege
vrede nie? Oore ze de stemme nie,
die jubelt, al is 't ok zachjes? Zach
jes jubelt, omdat 't over ies gaet, dat
eilig is? 'k Zou wille roepe.... nee
roepe nie. as 't kust zou 'k zachjes
in d'r oore wille vizzele: „kiek toch,
oor toch! Vrede in je'n arte! Want as
dae dat mooie geluud in deur driengt,
dan za je voe je'n eigen Vrede vinde
en as je de Vrede in je'n arte voelt,
dan za je d'r van mee wille deele an
iedereendeen, an aol de menschen,
dae je mie ömgaet. Dan perbeer je om
Vrede te briengen in je gezin, in je
durp. Dan za' je geen ön-min zoeke,
mè ruste brienge, dae önruste was.
Dan za je tevree weze, tevree ök in
'n tied van groote beproevege: van
tegenspoed van buten öf. Want Vrede
maekt ök tevréé. Vrede weert opstan
digheid!
Da's de waere, de werachtege Vre
de, die 'n eel ende öp-klumt boven 't
gewone daegeliksche gesjouw, boven
't daegeliksche.... gemodder, Da's
de Vrede, die gaet toe in de wolken.
Da's de Vrede die de waereld los-
laet. Da's Vrede, die Liefde is, da's
Liefde, die Vrede is.
En da's ök de Vrede, d'n dieën ien-
Volgend jaar zal men niet meer uit 't
reservepotje kunnen trekken en het zal
steeds erger worden.
Spr. kan niet medewerken aan het
halen van het geld, waar het niet is.
Spr. meende, dat de regeering goed
zou doen met een greep in het nationaal
vermogen.
Spr. kan niet medehelpen aan het
verlagen der loonen.
Spr. heeft bezwaren tegen de wijze
van werking bij Gemeenschappelijk be
lang.
De heer VAN HAL zeide, dat de be
sprekingen moeten staan in het teeken
van de tijdsomstandigheden. Er zijn wei
nig lichtpunten, maar ze zijn er. Het
vreemdelingenbezoek neemt toe en het
badbedrijf gaat vooruit.
Het grondbedrijf verkocht voor een j
bedrag van 80.000 om grond.
Verleden jaar kon men de eindjes nog
aan elkaar binden. Aanvankelijk geluk-
te dit ook nog wel totdat de nieuwe
regeeringsmaatregelen bekend werden.
Nu zal men in 1934 bij het Rijk om
steun moeten vragen. De verantwoor
delijkheid berust niet meer bij den ge
meenteraad. Spr. meent dat de over
heidsbelangen medebrengen Vlissingen
door den moeilijken tijd heen te hel
pen. i
De S.D.A.P, trad in het dag. college, j
en moet nu zijn wethouder in de gele
genheid stellen om te regeeren.
Spr. wees er o.a. op dat B. en W. niet
er over denken den steunnorm te ver
lagen.
Spr. ging na, de verschillende afzon
derlijke voorstellen inzake het plaatsen
der gemeente in de derde klasse van de
gemeentefondsbelasting en wees er ook
op, dat dit de laagste inkomens zal doen
belasten, maar er is niet aan te ontko
men. De 100 opcenten op de fondsbe
lasting noemde spr. formidabele cijfers
en hij meende dat men te dezen op
zichte niet verder zal mogen gaan.
Inzake de salarisverlaging is het
standpunt van den heer Van Oorschot
ook niet te handhaven.
Georganiseerd overleg was voor de
tijdelijke korting van 5 pet. en omdat
men op dit overleg steeds aandrong,
moet men het nu z. i. volgen. Te meer
waar de gemeente hiermede slechts
schoorvoetend het particuliere bedrijf
volgt.
Slechts één van sprekers fractie kan
niet met de loonsverlaging medegaan.
Inzake het onderwijs bespreekt de
heer Van Hal het opheffen van het vak
onderwijs en spr. hoopte, dat, als er
nog maar een klein gaatje is om dit te
voorkomen, B. en W. dit zullen be
nutten.
Eén der minst welkome en onaange
naamste maatregelen is wel de beper
king van het onderwijs aan de handels
avondschool.
Spr. zal zich hier tegen niet zonder
meer verzetten, maar vraagt of B. en W.
nog eens willen trachten dit onderwijs
op peil te handhaven.
Spr. ziet niet veel bezwaar om te be
schikken over het reservefonds van het
wegenfonds; maar wel tegen zulk een
Bij Apoth. en Drogisten
Itngez. Med.)
keld en alleeneg, die me noodig
noe, mie de Kossemisse, mè aoltied,
ielken dag.
En dan, as ze m'n gevizzel goed
verstienge, dan, dan zou 'k nog zeg
ge. Luuster nog is goed, dan za je de
stemmen oore: „Eere zij God in d'oog-
ste emelenIn de menschen 'n wèl
gevallen". Want dezelfde stemmen
die toén jubelden in den omtrek van
de Krubbe dae de Liefde in Mensche-
gedaente gebore wier, die zélfde stem
men oor je noè wee: „Eere zij God!"
Jewannes, ik zou tegen aol de men
schen tegen aol de menschen wille
zegge: „Gae nae buten, varre buten
je stad of buten je durp. Alleeneg. En
as je dae bint, zet dan je'n ooren wied
open; en je'n oogen; mè bovenaol-
les.... je 'n arte! En dan, dan
za je gewaer worre, wat of Jan de
Smid bedoelt.
Je za die slaepende netuur zie; de
netuur, die slaept en töch, as je góed
kiekt, zie je, öör je, voel je tóch le
ven! Slumerend leven, dat over 'n
kleinder of grooter stuitje wakker
wordt en z'n eigen ontplooie za' in
volle, nieuwe pracht. En in je gemoed,
dat wied openstaet om 't scboone, 't
eilege te onfangen, dae krieg je 'n
werm gevoel en dae zal 'n stemme,
dae zulle vee stemmen in je 'n arte
jubele mie zuiver geluud van fiene
kloksjes:
„Eere zi; vjod in d'oogste Emelen
en Vrec's op Aerde! In de menschen
'n welgevallen!"
Jewannes, die Vrede wensche ik en
Jaonetje an Jikk:-iie en an joe.
Dat meent z goed
Je Vriend, j
Jan de Smid.
handeling met de reserve van het
grondbedrijf.
Over het algemeen is het niet goed
reserves te moeten aanspreken, maar in
de gegeven omstand'gheden zullen de
S.D.A.Pers ook hier voor stemmen.
De vermindering der subsidies geeft
spr. ook aanleiding op te merken, dat er
instellingen zijn, d e niets kunnen missen.
Spr. gaat de verschillende bedrijven
na. Inzake het havenbedrijf drong hij aan
op spoed bij de verdere outillage.
Tenslotte zeide spreker, te vreezen,
dat a.s men zou zeggen iets niet te wil
len aannemen, men van boven af zal
worden gedwongen tot nog veel minder
gewenschts. Beter een half ei, dan een
legen dop,
De heer HARTS meende, dat men nu
niet moet praten over het wenschelijke,
maar over het mogelijke.
De heer CALLENFELS zeide, dat
nimmer zulk een slechte toestand voor
Vlissingen is geweest, spr. bracht hulde
aan B. en W. voor hun arbeid. Spr. be
treurde het dat men nu op de salarissen
moet bekorten.
Spr. bepleitte eenige verhooging van
de hondenbelasting en hoopte, dat de
subsidie van het Groene Kruis en de Di-
aconessearbeid niet zal worden ver
minderd. Ook niet die van de burger
wacht. Spr. wil de subsidie aan de open
bare leeszaal geheel intrekken.
De heer SOREL wees er op, dat de
heer Van Oor,schot alleen bleef staan.
Met de woorden van den heer Van Hal
zou spr. grootendeels mede kunnen
gaan. Maar niet, omdat men er toch toe
gedrongen wordt, maar omdat men de
noodzakelijk van de maatregelen inziet.
De heer Van Oorschot wil niet mede
werken, aan iets dat hij toch als nood
zakelijk erkent. Hij wil niet bezuinigen
om den belastingdruk wat te verminde
ren. Men is genoodzaakt ook de salaris
sen aan te pakken, gezien wat er rond
om ons gebeurt.
Spr. bepleitte afschaffing van de ker
mis. n deze tijden hoort die niet thuis.
Het is een vermindering in directe in
komsten, maar veel geld gaat de stad
uit.
De heer PAAP wees er op, dat men
moet vragen of nu dit jaar de onder
houdskosten van de straten verminde
ren, dit zich in het volgende jaar niet
zal wreken. Spr. juicht handhaving van.
bepaalde subsidies toe. Spr. vraagt spoe
dig met de regeering te onderhandelen
over Je vraag hoe de Steunuitkeering
moet plaats hebben, anders heeft men
aan het einde van het jaar geen geld
meer. Spr. dringt aan op het reeds di
rect overwegen van verdere bezuinigin
gen, en zich plaatsen op het standpunt
dat men beslist naar een lager levensni
veau toe moet.
De heer ANDRIESSEN is principieel
tegen salarisvermindering, maar zal er
nu noodgedwongen mede accoord gaan,
en zoo is het ook met de andere be
zuinigingsvoorstellen, spr. zal er zich
mede vereenigen. Met de afschaffing
van de subsidie voor de leeszaal zal spr.
dit jaar zeker nog niet medegaan. Even
min zal spr. medegaan met de afschaf
fing der kermis. Het brengt toch ook
wat leven.
De heer RORYE kan zich niet ver
eenigen met de thans gedane bezuini
gingsvoorstellen. Hij wil niet vrijwillig
alles bepalen. Verleden jaar werkte hij
mede aan 3 pet. loonsverlaging. Hij wil
niet verder gaan op dezen gladden weg.
Zeker hecht spr. groote waarde aan den
uitspraak van het georganiseerd over
leg. Maar dit was niet met alles op de
hoogte.
Spr. kan niet medewerken aan het
vooruitloopen op de zeker nader ko
mende maatregelen der regeering.
De VOORZITTER zeide, dat de aan
beveling voor directeur der N.V. Ha
ven van Vlissingen Zaterdag zal wor
den opgemaakt en dan binnenkort de
benoeming zal volgen. Dan kan de
stichtingsacte worden gepasseerd.
De heer DE MEIJ meende, dat men
ook in moeilijke tijden het gemeentebe
stuur toch ook hoog moet houden. Men
moet nu allen samen de gemeente door
de moeilijkheden heen brengen. Komt
er een betere tijd terug, dan kan men
geen eischen stellen, als men het eerste
niet deed.
Men heeft vooral voeling gehouden
met Ged. Staten. Via georganiseerd
overleg heeft men met de ambtenaren
overleg gepleegd.
Men zou de werkloozen geen slechte-
ren dienst kunnen bewijzen dan door
niet alles te doen om te bezuinigen. Dan
zal er nog veel grooter te kort zifn voor
de werkloozenverzorging.
Als sprekers fractie geheel stemde te
gen de begrooting, zooals de heer Ro-
rije voor zich zelf aankondigde, zou spr.
onmiddellijk vertrekken als wethouder.
Ook spreker noemt loonsverlaging het
slechtste wat men doen kan; de andere
maatregelen eaan hem niet minder ter
harte. Wat het zwaarst is, moet het
zwaarst wegen. Hier legt het Rijk op
wat men om steun te krijgen, moet doen.
