BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
HANDEL EN NIJVERHEID.
IN
en
>en
te
rn,
pgt
NUMMER 299.
TWEE BLADEN,
DINSDAG
19 DECEMBER 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
SUKERBOEREN, TE WAPEN!
MIDDELBURG.
GOES.
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
ZEEUWSCH-VIAAHBEREN G.S.
ren
iar-
fer-
gen
dat
[ant
leen
itch
in-
lerp
Tien.
Itter
md
lien
Jge-
be-
|zit-
hij
I oor
/•est
iet
ton,
en-
vet,
tia-
te
irol-
te
van
en-
ids-
gin-
dit
ïer-
rde
ual-
rins
•or
den
iar-
.tief
urg
oo-
ter-
an-
en.
ïei-
■fer-
ve-
,lij-
r.
m-
ed-
teel
zen
mr-
C.
W.
lijkt
fl
MIDDELBUBGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent-
achap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
*2* GOESCHE COURANTE
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Poetrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bjj vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bevjjsnommers 5 cent
Minister Verschuur schreef in
de M. v. A. op de begrooting van zijn
departement:
„Het vraagstuk van de economische
samenwerking tusschen Nederland en
Nederlandsch-Indië is door de Regee
ring met ernst ter hand genomen.
Thans is overleg gaande tusschen on-
dergeteekende's Departement en dat
vein zijn ambtgenoot van Koloniën
eenerzijds en de Nederlandsche en de
Nederlandsch-Indische regeering an
derzijds".
En verder:
„Van den zeer ongunstigen toe
stand, waarin het textielbedrijf zich
bevindt, is de Regeering geheel op de
hoogte. Naast de voor de Nederland
sche markt getroffen steunmaatrege
len, zijn ter herwinning van een deel
Vei* het vroegere afzetgebied ernstige
stappen ondernomen en het laat zich
aanzien, dat over de resultaten daar
van binnen afzienbaren tijd nader me
dedeelingen zullen kunnen worden
gedaan."
Wanneer men nu weet, dat Neder-
landach-Indië voorheen een afzetgebied
was voor onze textiel-industrie, dan kop
pelt men onwillekeurig beide aanhalin
gen aan elkander vast. Men doet dit te
gereeder, als men weet, dat de Minister
in de Kamer als hoofdoorzaak van de
malaise in de textielindustrie aangaf
het verlies van den export naar Indië
Hieruit mag, dunkt ons, worden afgeleid,
dat overwogen wordt textiel-goederen
aan Indië te leveren, waartegenover dan
Indië ons van zijn voorraad zou kunnen
zenden. Met dit laatste kan moeilijk iets
anders dan suiker zijn bedoeld. In de
Kamer is daarnaar geinformeerd en
werd de vrees uitgesproken, dat ople
ving in de textiel-industrie zou worden
gezocht in opheffing van onze bieten'
teelt. Als de Minister dit direct had te
gengesproken, dan ware ongerustheid
misplaatst, maar Z. E. gaf ongenadig op
den bietensteun af. De Regeering moet
tegenwoordig veel „economische dwaas
heden" uithalen, zoo sprak hij ongeveer,
„maar de steun aan de suikerbietenteelt
is op 't randje af van wat men, terwille
van het beoogde nut, aan economische
dwaasheden mag uithalen". Voegt men
hieraan toe, dat de Minister ook nog be
weerde, dat de vlasteelt wellicht een
eventueel verminderd bietenteelt zou
kunnen opvangen en tegelijk zei, dat een
competente commissie bezig is dit alles
te onderzoeken, dan is het begrijpelijk,
dat in den kring der bietentelers groote
onrust is gewekt en anderzijds, dat be
langhebbenden bij de riet-suiker hoop
vol zijn gestemd, en hun best doen om
het onderzoek in hun geest te dien uit
vallen.
Meermalen hebben we de beteekenis
der suikerbietencultuur voor ons gewest
uiteengezet en erop gewezen, hoe het
verdwijnen dezer cultuur speciaal voor
onze provincie een ramp zou zijn. De
nadeelige gevolgen op de werkgelegen
heid door inkrimping der teelt doen zich
nu reeds ernstig gevoelen, wat door uit
breiding der vlascultuur niet kan wor
den aangevuld. Er is geen ander product
aan te wijzen, dat dezelfde vastheid
geeft aan de boerderij en van even
groote economische beteekenis is als de
suikerbiet. In normalen tijd werden in
Zeeland 23000 ha beteeld met suiker
bieten en slechts 5000 ha met vlas. Dat
de suikerbiet ook uit landbouw-technisch
oogpunt moeilijk in de vruchtwisseling
kan worden gemist laten we buiten be
schouwing, wij leggen nu den klemtoon
op het streekbelang, dat in hooge mate
bij de bietenteelt betrokken is, in de
hoop, dat ook in andere dan landbouw-
kringen de ernst van den toestand za
worden ingezien. Men neme deze zaak
niet en bagatelle, het tegenkamp is in
volle actie. „Moge van suiker de victo
rie beginnen", verzucht een suiker-ex
pert en hij voegt er aan toe, dat „het
land* er zeker wel bij zal varen. De Re
geering zou wel een zeer gelukkige hanc
hebben, als zij inderdaad in deze rich
ting mocht besluiten". Natuurlijk komt
de oude kwestie riet-biet weer te berde.
De bietsuiker is nu eenmaal een surro
gaat, door Napoleon in Europa gebracht
Onbegrijpelijk, dat zoo'n „surrogaat
meer dan honderd jaar in stand is geble
Ten, voegen wij hieraan toe.
Ir deze scribent met onze sui
rbieteateelt noê we^ eenige clementie
gebruiken. „Als producente van uitne
mend veevoeder", heeft ze, „althans
voorloopig nog wel waarde, haar pro
ductie moet daarop worden ingesteld
't Treft wel toevallig, dat vele boeren
met hun overschot van bieten daarmede
nu 'n proef kunnen nemen. Ook over het
kapitaalverlies door het waardeloos
worden der suikerfabrieken moet men
zich, volgens dezen schrijver, niet al te
bezorgd maken, omdat „dit in feite
reeds is geleden, toen de productie el
ders goedkooper mogelijk werd. En dan
moge Nederland bedenken, dat de Indi
sche samenleving, waar de toestand veel
ernstiger is dan op het platteland hier
te lande, zonder suiker lamgeslagen is
Hoe wij, die nog niet Vio deel verbrui
ken van hetgeen Java in normalen tijd
produceert, deze zaak zouden kunnen
redden is ons vooralsnog onbegrijpelijk.
De „competente (alleszins bevoegde)
commissie" zal al deze vraagstukken op
lossen, waarbij steeds hardnekkiger de
geruchten gaan, dat de bietencultuur
daarin niet vertegenwoordigd is, althans
niet door hen, die daarvoor allereerst in
de termen vallen. Indische suikermen-
schen en textielfabrikanten zijn hier niet
de eenige belanghebbenden, de Neder
landsche „suikerboeren", zooals we on
ze bietentelers zagen genoemd, behoo-
ren daarbij ook mede te spreken. Wor
den zij daartoe niet geroepen, dan die
nen ze ongevraagd advies te geven, en
dan op zoodanige wijze, dat de stem in
Den Haag zal worden gehoord
Een ander expert geeft in overweging
om den bietensteun te betalen aan hen,
die geen bieten zullen verbouwen en dan
de suiker betrekken uit Java. De bieten
telers kregen dan a. h. w. eenig geld op
de hand, waarmede zij maar een nieuwe
cultuur zouden kunnen zoeken. Hieruit
blijkt opnieuw, hoe noodig het is, dat de
bietentelers zelf aan de onderhandelin
gen deel nemen. Want men moge over
tuigd zijn, dat deze tijd ordening van het
bedrijfsleven, van het productie-proces
en van het distributie-stelsel eischt,
evenzeer zal men het billijk en zelfs
noodzakelijl^. moeten achten, dat alle
belanghebbenden daarover zullen wor
den gehoord. Dit is vooral noodig, nu wij
een landbouwcrisis moeten doormaken,
die in een eeuw zijn weerga niet heeft
gehad en nu het gaat om een landbouw
industrie, die vanaf 1858 haar intrede
deed in ons land en sedert dien tijd
steeds meer is geworden het belang
rijkste onderdeel van den akkerbouw.
Vleitaal is gewoonlijk leugentaal.
Sluit daarvoor zoowel uw oor als uwen
mond.
Naar het C. B. verneemt heeft
II,M. de Koningin wederom een aantal
giften aan verschillende instellingen en
vereenigingen geschonken uit het So
phia-fonds, dat ter beschikking van H.M.
werd gesteld door wijlen H.K.H. de
Groothertogin van Saxen-Weimar-
Eisenach, geb. Prinses Sophie der Ne
derlanden.
Prinses Juliana zal deze week eeni
ge dagen op Het Loo doorbrengen om
evenals vorige jaren met de leerlingen
van den landbouwhuishoudkunde-cursus
te Uddel, en met ouden van dagen en
zieken uit die omgeving, Kerstfeest te
vieren.
In de ziekte van mr. M. A. M. Was
zink, burgemeester van Roermond en
oud-minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen is nog steeds weinig ver
andering gekomen. De toestand van den
burgemeester blijft nog zorg baren.
De bioscoopdirecties hier te lande
zijn voornemens met ingang van 't nieu
we jaar alle nog in de bioscooptheaters
werkzame musici te ontslaan en verder
geen variété-artisten meer te engagee-
ren, als gevolg van de door de bioscoop
directies onredelijk geachte eischen,
welke het door de regeering geconces-
sioneerde bureau voor muziekauteurs-
rechten, Buma, betreffende het nieuwe
tarief voor muziekauteursrechten heeft
gesteld.
Naar het „Vad." meedeelt, zal de
K.L.M.-vlieger Viruly protest aantee
kenen tegen de beslissing, waarbij hem
verboden werd voor de V.A.R.A.-micro
foon te spreken.
Faillissementen,
Failliet verklaard: Jan de Kok, aan
nemer, wonende te Goes, Oostsingel.
Rechter-commissaris mr. A. van der
Hoop. Curator mr, Ph. R.*Hugenholtz
te Goes.
IJSVERMAAK.
De wedstrijd voor militairen.
Optimisme niettegenstaande
dooi.
Gisteren is het gaan dooien en het is,
alhoewel niet hard, blijven dooien.
Het ijs toont daarvan natuurlijk wel
de gevolgen, maar het is sterk en er was
dan ook geen aanleiding om den wed
strijd voor de militairen en marineman
nen niet te doen doorgaan.
Deze wedstrijd begon reeds te negen
uur met personeele wedstrijden voor de
mannen van de S.D.A.O. alhier.
Later kwamen ook de marinemannen
met hun muziekkorps, waarvoor een
speciale tent op het ijs was geplaatst, en
dat de wedstrijden met hun muziek op-
vroolijkte.
Morgen hopen wij nader op het ver
loop van deze wedstrijden terug te ko
men.
m
Het bestuur der ijsclub blijft optimis
tisch gestemd en rekent op de mogelijk
heid, dat de vorst ons maar tijdelijk
heeft verlaten.
Blijkt dit juist te zijn, dan heeft mor
genmiddag 'n ijshockeywedstrijd plaats.
Als het mogelijk is, Donderdagavond
het gecostumeerd ijsfeest door te laten
gaan, dan zullen daarbij als juryleden
fungeeren *de heeren W. Abeleven,
Louis Heijmans en R. de Muijnck.
Al is onze stad rijk aan allerlei
soorten van motorrijtuigen, toch ont
brak er tot nu toe een auto voor het
vervoer van lijken. Thans beschikt de
firma Gebr. Blanker over een nieuwe
lijkauto. Wij waren in de gelegenheid
het voor het doel, nette vervoermiddel
in oogenschouw te nemen. Zoo noodig
is er plaats voor twee kisten boven el
kaar.
Men behoeft in voorkomende gevallen
dus geen lijkauto meer van elders te la
ten komen.
HET IJSFEEST.
Naar wij gisteren meldden, heeft dr
Snoep Zaterdag 1.1. bij de uitreiking van
de prijzen van de hardrijderij voor man
nen, de houding van den heer A. J. Mul
der, die op een gelukwensch niet rea
geerde, onsportief genoemd. Dr. Snoep
deelt ons thans mede, dat de heer Mul
der hem alsnog verzekerd heeft, dat hij
de tot hem gerichte woorden niet ge"
hoord heeft en zijn niet daarvoor be
danken dus op een vergissing berust.
Naar wij vernemen zal onze stadge
noot de heer M. Sandijck op Vrijdag 22
Dec. a.s. een piano-recital geven voor
de microphoon van de N.V. Philips' Om
roep Holland-Indië te Hilversum en wel
van 14.30 tot 14.45 en van 15.20 tot
15.35.
Ten gehoore worden gebracht com
posities van J. P. Rameau, Chopin, De
bussy, Albéniz en de Falla.
Collecte Crisiscomité.
De collecte van het crisiscomité bracht
deze week f 68.67.
Een Kerstgave,
Nu de Minister van Sociale Zaken
heeft medegedeeld, dat aan ondersteun
de arbeiders over de week van 17 tot
en met 23 December een Kerstgave kan
worden verstrekt ten bedrage van 25
pet. van het bedrag, hetwelk zij over
die week aan ondersteuning ontvangen
stellen B. en W. den Raad voor, daartoe
over te gaan.
Dit zal in totaal een uitgaaf vorderen
van ongeveer 2750, waarvan het Rijk
vermoedelijk ongeveer 1650 zal bij
dragen, zoodat de gemeente 1100 zai
hebben te betalen.
Deze Kerstgave geldt voor hen, die
opgenomen zijn in de „steunregeling
voor werkloozen"; hen, die opgenomen
zijn in de vorstregeling; hen die opge
nomen zijn in de gemeentelijke steunre
geling en hen, die uitkeering ontvangen
uit een werkloozenkas.
WERKLOOSHEID.
Het aantal werkloozen bedraagt 1237,
tegen vorige week 1229. Er zijn 123 per
sonen bij de werkverschaffing.
De Ned. Herv. Kerk te Arnemuiden.
ARNEMUIDEN. Wegens de zeer groo
te bouwvalligheid werd den lsten Mei
1857 een openbare aanbesteding gehou
den van het afbreken der oude en op
bouwen eener nieuwe kerk, (thans de
Med. Herv. Kerk op het Marktplein),
toren en consistoriekamer. Dit werk
werd gekund voor de som van 9500 aan
J. SoniusenP. J. van Puffelen
resp. metselaar en timmerman te Mid
delburg.
De laatste dienst werd den 10 Mei
daaraanvolgend geleid door ds. J. H,
Calkoen, predikant te Sint Laurens,
naar aanleiding van 1 Cor. 816.
31 Maart 1858 heeft burgemeester C.
J. Baars den eersten steen gelegd, waar
van nog een steen met inscripte boven
den ingang der kerk getuigt,
Den 19 Dec. van hetzelfde jaar, dus nu
juist 75 jaar geleden, werd het nieuwe
kerkgebouw door den heer J. van der
Meulen, predikant der gemeente met 'n
leerrede naar aanleiding van 1 Kon. 8
29A, ondanks 't zeer ongunstige weder
onder groote belangstelling, plechtig in
gewijd. Mede was aanwezig de Commis
saris des Konings en een commissie uit
het provinciaal college van toezicht.
In de nieuwe kerk vonden weer en
nog plaats verschillende voorwerpen uit
de oude kerk zooals de twee houten
borden waarop de tien geboden geschil
derd zijn, alsmede een tweetal koperen
lichtkronen.
Ook het kerkorgel, dat in 1795 door
mr. Daniel Radermacher, heer van Nieu-
werkerke aan de kerk ten geschenke
was gegeven, vond tot op heden er een
plaats in.
Als plaveisel in de loopgangen zijn in
de kerk gebezigd verschillende grafstee-
nen, dagteekenend uil de 17e eeuw
Jammer dat hiervan verschillende fami
liewapenen weggekapt en uitgesleten
zijn.
Als stille getuigen dat Arnemuiden 'n
havenstad was, is er boven den ingang
in den voorgevel een dubbel wijzerborc
aangebracht vermeldende den stand van
't water der zee en daarboven een zwart
en geel geschilderde bal die de schijn
gestalte der maan aangeeft en die voor
heen in verbinding met 't uurwerk ston
den.
DOMBURG. Daartoe in staat gestelc
door vrijwillige bijdragen van de lief
hebbers (sters) kon de IJsclub Dom
burg Maandagavond de baan doen
verlichten waarop zeer druk werd ge
reden. Door de lichte vorst en de groote
massa schaatsers was het ijs wat zwak
wat aan de prettige stemming niet de
minste schade deed. Aan de oevers be
wogen zich de vele kijkers naar de gra-
cieuse sport op de romantische gracht
van het aloude Westhove.
RAAD VAN SEROOSKERKE.
Salariskortingen
SEROOSKERKE (W.) Maandagmid
dag vergaderde de raad voltallig.
De periodiek aftredende leden der
Commissie tot wering van schoolver
zuim werden allen met algemeene stem
men voor 3 jaren herbenoemd.
Het periodiek aftredend lid van de
commissie van toezicht op het L. O., de
heer W. C. Allaart werd met 6 stem
men (1 stem werd uitgebracht op den
heer M. Markusse) herbenoemd.
Het voorstel van B. en W. om gedu
rende een tijdvak van 3 jaren, ingaande
1 Januari 1934 een tijdelijke korting van
4 pet. toe te passen op de jaarwedden
van de ambtenaren wier wedde of totaal
wedden meer bedraagt dan 800, werd
na toelichting van den Voorz, welke re
denen B. en W. hebben voorgezeten de
korting niet op alle ambtenaren toe te
willen passen, z. h. st. aangenomen.
Een voorstel van B. en W. om de
Kerstgave vastgelegd in een circulaire
van den Minister van Sociale Zaken
voor ondersteunde werkloozen, ook
voor hen die in de z.g. vorststeunrege-
ling vallen, toe te passen, wordt z. h. st.
aangenomen.
Na het zenden der agenda is nog in
gekomen een verzoek van het bestuur
der Vereeniging „Nooit Gedacht" al
hier, in hoofdzaak neerkomende op den
verkoop van een paar perceelen ge
meentegrond in den Zandput, ten N. van
het dorp, aan genoemde vereeniging,
Middelburg, 19-XIÏ-'33. Maandag:
ïoogste luchttemperatuur 3% °C (38
°F); laagste 2 °C (28 °F) Heden 9 h:
37 °C; 12 h: 4.5 °C. Geen regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopen etmaal: 776
mm; laagste 775 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 774.8 mm
te Scilly; laagste 747.0 te Andanes.
Verwachting tot morgenavond
Meest zwakke wind uit N. richtingen,
nevelig tot half bewolkt, weinig of geen
neerslag, temperatuur om het vriespunt
in het N., in het Z. lichte vorst tot tem
peratuur om het vriespunt.
Zon op: 8 h 08; onder: 15 h 46. Licht
op: 16 h 16. Maan op: 10 h 30; onder:
18 h 40. E.K. 23 Dec.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburj
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
IS springtij.)
Hoogwater. Laagwater
December.
Di. 19 S 2.21 14.45 9.05 21.17
Wo. 20 3.08 15.39 9.56 22.08
Do. 21 3.58 16.33 10.50 22.56
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge
Hoogwater. Laagwater.
Di. 19 S
Wo. 20
Do.' 21
December.
4.26 16.46
5.14 17.40
6.03 18.30
10.03 22.20
10.56 23.12
11.49
teneinde aldaar een terrein voor de ïjs-
sport aan te kunnen leggen.
Een voorstel van den voorzitter dit
adres terug te zenden naar B. en W.
ter onderzoek om dan, zoo mogelijk in
de Januarivergadering een voorstel den
Raad aan te bieden werd z. h. st. goed
gekeurd.
De voorz. deelt mede, dat Ged. Sta
ten de bouwverordening vooralsnog niet
hebben goedgekeurd, omdat in een paar
artikels door den Raad is afgeweken
van het concept.
De heer H o e g e n vraagt, of dan de
Raad ook hierover niets meer heeft te
zeggen en ziet hierin weder een aantas
ten van de vrijheden van het gemeen
tebestuur. De voorz. meent, dat de
desbetreffende artikelen geen moeilijk
heden van beteekenis zullen opleveren
en stelt voor de gevraagde correctie aan
te brengen. Met 6 tegen 1 stem (die van
den heer Hoegen) wordt dit voorstel
aangenomen.
Bij de rondvraag vraagt de heer Cor-
n e 1 i s s e naar de verkrijgbaarstelling
van het goedkoop vleesch. De voorz.
zegt, dat er een ruim gebruik van wordt
gemaakt en de kwaliteit zeer goed blijkt
te zijn.
VEERE. Woensdag a.s. vergadert de
Raad dezer gemeente te 2 uur om de
navolgende onderwerpen te behandelen:
1. Vaststelling suppletoir kohier hon
denbelasting 1933.
2. Vermindering aanslag schoolgeld.
3. Benoeming leden commissie tot we
ring van schoolverzuim. Voordracht: 1.
R. Repko, L. Blind; 2. G. M. Poppe, A.
Burger; 3. D. W. Theri, C. Grims; 4. W.
de Wolf, C. M. Douw; 5. H. Luijk, W.
Kasse,
4. Benoeming leden commissie plaat
selijk toezicht op het lager onderwijs:
1. D. W. Theri, C. Grims; 2. A. Goed-
bloed, D. Kasse Wzn.
5. Benoeming leden commissie werk
verschaffing.
Diefstal uit wraak?
TER NEUZEN. Toen Zondagavond de
heer E, E„ wonende in de Brouwerij
straat, na vanaf Zaterdagmiddag met
zijn vrouw afwezig te zijn geweest, thuis
kwam, bleek aan die woning een onge-
wenscht bezoek te zijn gebracht, meldt
de Tern. Crt. Bij onderzoek bleek, dat
men zich tijdens de afwezigheid meester
had gemaakt van de kleeren der vrouw
en andere voorwerpen die haar toebe
hoorden, terwijl men die van den man
ongemoeid had gelaten. Ook is uit een
op de eerste verdieping staande kast
een doosje meegenomen met een bedrag
van 700 en een spaarbankboekje met
een 250.
Bepaalde aanwijzingen van braak of
