$t0trmcis*l£
MIDDELdURGSCHE courant
GOESCHE COURANT -
W.9de
PI6I3
CAmstel-Hotel
NUMMER 292.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
11 DECEMBER 1933.
EERSTE BLAD.
176c JAARGANG.
BMNEHJUID.
ZEELAND.
MIDDELBURG.
GOES.
VLISSINGEN.
CAmsterdam
Het Hotel bij uitnemendheid
voor een rustig winterverblijf
tegen exceptioneel verlaagd tarief
weeh Ei wind.
Pagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
BU contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaar-Ie der Vereerligine de *'ederlandscbe Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen
regels 2.10, elke r. n. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbeta ling Adv. moet
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bevijsnommers 5 cent
P05TJAGER-PECH,
Op weg van Brindisi naar Athene is
Zaterdag een motor van de „Postjager
vastgeloopen; het vliegtuig is daarop
op twee motoren naar Italië terugge
vlogen en op het militair vliegveld Grot-
tagiie (bij Brindisi) geland.
De vliegers verblijven in Taranto.
De oorzaak van den tegenslag zou
zija gelegen in het feit, dat, toen men
zich boven Korfoe bevond, de oliedruk
van den motor bleek weg te ioopen. De
piloten zijn daarop met wind in den rug
teruggekeerd naar Italië en hebben ge
seind, wat er aan gedaan moest worden
Bij inspectie bleek de rechter motor on
bruikbaar. Het comité zou ten spoedigste
vergaderen om over de te nemen maat
regelen te beraadslagen.
Het Studie Comité Snelpost Neder-
land-ïndië deelt aan het Persbureau Vaz
Dies mede;
De piloten van den „Postjager" heb
ben telefonisch nader bericht, dat de
motoren tot kort voor Korfoe uitmun
tend geh»open hebben. Er was geen aan
leiding eenige storing te verwachten. De
olie-invoer- en afvoer-temperaturen wa
ren normaal, toen plotseling de oliedruk
van den rechter motor wegviel. Zij zet
te* den motor toen onmiddellijk af en
trachtten de schroef te doen stilstaan
door het toestel op te trekken, hetgeen
niet gelukte. De schroef bleef door den
luchtdruk met ongeveer 1000 toeren per
minuut meeloopen. Zij zijn daarop met
twee motoren over zee teruggevlogen
naar Brindisi, doch konden daar niet lan
den en zijn toen doorgegaan naar Grot-
taglie en aldaar goed geland. De twee
andere motoren hebben zich gedurende
deze vlucht van één uur en vijftien mi
nuten uitstekend gehouden. De beman
ning heeft de bovenste drie cylinders
gemonteerd en bevonden, dat cylinders
en zuigers niet geleden hadden, maar
bet binnenwerk (drijfstangen, moer-
stang en krukas) is ernstig beschadigd
®n zal in ieder geval vernieuwd moeten
w*rden.
De oorzaak is, dat van de oliepomp
semige vitale onderdeelen zijn losge
raakt, waardoor de oliecirculatie niet
meer functionneerde. Hoe dit losraken
mogelijk is geweest, is nog niet opgehel
derd en wordt onderzocht. De piloten
deelden mede, dat het vertrouwen van
dt bemanning in de motoren niet ge
schokt is en dat zij, indien zij een nieu
wen motor konden krijgen den tocht
weaschen voort te zetten.
Het Comité onderzoekt hoe lang het
duurt een nieuwe motor in Zuid-Italië
geleverd te krijgen. Het staat vast, dat
deze motor in ieder geval van de fa
briek in Amerika moet komen.
Zooals bekend staat het toestel op 'n
militair vliegterrein. De bemanning on
dervindt alle mogelijke medewerking
va* de Italiaansche militaire autoritei-
te*.
De mail blijft in overleg met de Poste
rtje* voorloopig aan boord, totdat in
verhand met den motor bekend zal zijn,
hoe tang het oponthoud moet wezen. Het
Comité zal zich dan weder in 'verbinding
stellen met de Posterijen, opdat nader
omtrent de mail besloten kon worden.
M SCHULDENLAST VAN ONZEN
LANDBOUW.
Jta. de Tweede Kamerzitting van 30
November heeft minister Verschuur
reeds verschillende mededeelingen ge
daan omtrent den vermogenstoestand
der landbouwers op 1 Mei 1932 en 1 Mei
1933,, welke (gegevens waren ontleend
aam het rapport van het Landbouw Cri
sis Bureau. Het Corr. Bureau deelt .thans
mede, dat de gegevens uit dit rapport
betreffen den vermogenstoestand van
374g landbouwbedrijven, waarvan ruim
60 procent ligt in de provincies Fries
land Zuid-HoJand en Noord-Brabant,
terwijl de rest is verdeeld over de
overige acht provinciën.
De schuldenlast bleek in de provin
cies Groningen, Friesland, Utrecht,
Noord-Holland, Zuid-Holland en Zee
land tusschen 50 en 60 procent te lig-
gen, m.a.w. in deze provincies bedragen
de passiva der landbouwers meer dan
de helft van de aanwezige activa, In de
andere provincies liggen deze percen
tages lager dan 40 procent.
In het zeekleigebied (akkerbouw en
gemengd bedrijf) is de schuldenlast het
grootst (59 procent) terwijl de zand
gronden het laagste percentage aanwij
zen (28 procent). In de andere drie ge
bieden zijn deze percentages op 1 Mei
1933 resp. 43, 43 en 49 procent. Tevens
blijkt, dat, behalve in Limburg, de
schuldenlast in het jaar 1 Mei 19321
Mei 1933 is gestegen. Voor Limburg is
het percentage gelijk gebleven,
Het zwaarst is de schuldenlast der
halve in de zeekleigebieden. Daarna
volgen de weidestreken, de rivierklei
gebieden en ten s otte de zandgronden.
Voorts blijkt, dat de pachters in het
algemeen zwaarder zijn belast dan de
eigenaren. Deze conclusie geldt evenwe1
niet voor alle provincies en groepen van
gebieden.
De activa der eigenaren zijn in het
jaar 1 Mei 1932 tot 1 Mei 1933 sterker
gedaald dan die der pachters, de passi
va zijn voor beide groepen vrijwel gelijk
gebleven. Geconcludeerd mag worden,
dat de stijging van den schuldenlast
wordt veroorzaakt door de daling van
de activa.
Het gemiddeld zuiver vermogen van
de eigenaren en de pachters is in ge
noemd jaar beangrijk gedaald .In het
zeekle'geb:ed komt naar verhouding een
grooter aantal bedrijven in de groenen
met den zwaarsten hypothecairen schul
denlast voor, daarna volgen de weide
streken, terwijl van de bedrijven in het
zandgebied relatief weinig in de groe
pen met hooge percentages voorkomen.
De resultaten wijzen steeds in de rich
ting, dat de landbouwbedrijven op de
zeeklei zwaarder zijn belast dan in de
andere gebieden.
Daar de resultaten, welke in de ver
schillende berekeningen tot uiting ko
men, steeds in dezelfde richting wijzen,
schijnt de conc'usie gewettigd, dat de
verkregen cijfers een bruikbaar beeld
van den werke'ijken toestand geven. Ge
heel nauwkeurig kan dit beeld uiteraard
niet zijn.
Zaterdag 16 Dec. zal het 25 jaar
geleden zijn dat de Prins werd be
noemd tot voorzitter van het Roode
Kruis.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot
Ridder in de Orde van Oranje Nassau de
heer A. J. van Luijk te Middelburg,
Hoofdcommies Chef der 4e afdeeling
ter Provinciale Griffie van Zeeland.
HET IJS.
Zooal geen ijs-feest, dan toch feest
van, door en op ijs, beide deze week-
enddagen, azuur-blauwe lucht, overdag,
sterren-twinkelend uitspansel, 's avonds
Gunstig voor „toenemende vorst", als
werd voorspeld.
Op de vesten rondom onze veste,
gladde ijzers over gladde baan. Druk
overal, inzonderheid natuurlijk op den
Seissingel. Van Seisbrug tot 'n eind de
Griffioen voorbij. Daar, uiteraard meer
dan elders nog, cumulatie van schaats-
enthousiasten: pêle-mêle van rijderes
sen en rijders; jeugdige, jonge, niet-
meer jonge, doch de „krabbel" stadia
door, allen gelijk in vurige actie.
Vol blijheid in snel voortbewegen
met krachtige spieren in gezond cor
pus.
Zoo „ijsvermaak" toe te schouwen,
langs komen en langs gaan van veel
kleurige jumpers en truien (van knal
rood, een heel tintengamma langs tot
dofzwart), 't geeft waarlijk den blauw
bekkenden aan-den-kant-staanden vre
de met hun wintersportloos lot.
Velen op de baan, velen er langs.
Zaterdagavond bij de lichtpuntguirlan
des, schaatsers goed be-, het ijs juist ver
lichtend,
Pierement-muziek ter opluisterende
illustratie. Vroolijk- en gezelligheid
alom. Wat zeer geslaagd.
Ook quantitatief, de club boekte een
groote portie nieuwe toetreders.
Gister velen de dag voor een tocht.
Langs watergangen over mooi, betrouw
baar ijs, richting Veere, Domburg, Sou
burg. Domburg vooral, dwars Walche-
rens binnenlanden door, wel onbeschut,
maar uitzichtvrij tot in helderlichte ho
rizonten, was veler ondernemenden
doel! Ondernemend ook in sport-uitrus-
ting: de rugzak! Heen; wind-mee, terug:
een stevige schaats zoo pal tegen! Wat
nood. Ijsdagen zijn schaarsch, blijven
sommige seizoenen gansch afwezig. Ge
kromde rug, gesterkte beenen, en 't
gaat er overheen; gevieren, gezessen
soms achter elkaar.
Zoo werd 't een weekend van gezond
Nederlandsche sport, 't Was zaak het
waar te nemen.
De meest verrassende gewaarwor-
ding bij het stijgen onzer jaren is
wel deze, dat iedere met moeite ver
kregen ervaring, dat elk zwaar ver-
overd brokje levenswijsheid slechts
een klein gedeelte is, van wat door j
groote en minder groote denkers, in
volksgezegden en in dichtertaal, sinds
alle tijden is vastgelegd.
Want wie weet, de 16de en 17de, dan
zitten we misschien in vóór-Kerstmis-
sche donkere dagen!
IJs en weder dienende a.s. Woens
dagmiddag kinderwadstrijden.
Huldiging mevrouw De Boer-van Rijk.
De voorzitter van het conTté, dat zich
hier ter stede gevormd heelt om me
vrouw Esther de Boer-van Rijk a.s.
Woensdagavond in den Schouwburg te
hu.digen, mr, F. W. Adriaanse, verzoekt
ons mede te deelen, dat stadgenooten
welke het hunne nog willen bijdragen
tot het voor deze huldiging reeds binnen
gekomen bedrag, verzocht worden hun
giften te doen toekomen aan het adres
van den penningmeester van dit comité,
mr. J. Moolenburgh, Loskade P 251, al
hier.
Middelburg in 1556.
Vrijdagavond hield de afdeeling Wal
cheren van de Nederlandsche Reisver-
eeniging in de bovenzaal van de Ver
genoeging haar eersten clubavond van
het winterseizoen, die druk bezocht was.
Als spreker trad op de heer A. Dek
ker, alhier, die een lezing gaf over het
onderwerp „Een wandeling door Mid
delburg in 1556."
Spreker schetste de Groote Markt,
als zoodanig toen onbekend, daar er op
het midden van het plein een kerk stond,
de Westmonster. Liet „stedehuys", de la
kenhal en het vleeschhuis bevonden zich
waar nu de zaak van De Gruyter is,
terwijl de vischmarkt op de plaats stond
waar nu de firma Den Boer haar win
kel heeft, hoek Lange Delft en Markt.
Pas tegen het einde der 15e eeuw kun
nen wij gaan spreken over het tegen
woordige stadhuis. Waar nu het café
De Eendracht is, was eertijds een groote
herberg, die van Clara „uyt den hooge-
deure" en de graanmarkt. Opmerkelijk
is het, volgens spreker, dat de Arne-
muidsche vischvrouwtjes nog gaarne ver
zamelen op de plaats waar eertijds de
vischmarkt ongeveer stond, en wordt
niet veel graan verhandeld door de boe
ren voor „de Hooge"? Overigens schijnt
Clara „uyt den hoogedeure" een lustig
vrouwke geweest te zijn, die bij de
vroede vaderen der stad in hoog aan
zien was vanwege haar uitstekende ge
lagen bij de wetshernieuwing, benoeming
van een hoogen stadsambtenaar, kerke
lijke feesten en.... na het ten uitvoer
brengen van doodsvonnissen, een waar
begrafenisfeest dus.
Uitvoerig besprak de heer Dekker
toen den grooten ommegang, waarin een
reliquie van het Heilig Kruis, die in de
Westmonster bewaard werd, in plechtige
plrocessie rond As stad ging, hetgeen
uren duurde. Wij kregen in volgorde de
samenstelling van den stoet te zien, die
met het onvermijdelijk wagenspel door
de stad trok. Spr. schetste zoo'n wagen
spel in casu de Farao, met zijn primitieve
ensceneering, waarbij de Roode Zee
voorgesteld werd door 'n doek, waarop
de zee geschilderd was, maar om alle
twijfel weg te nemen dan ook werkelijk
rood geverfd was.
Na de pauze, ging spreker over tot
de stedelijke rechtspraak, met de soms
vreemde, soms onmenschelijke straffen,
gevolg van een overtreding of misdrijf.
Hierna eindigde spreker zijn leerzame
lezing. Een woord van dank van den
waarnemenden voorzitter, den heer C.
C. Mantz, afdeelngssecretaris, viel den
heer Dekker ten deel.
Ned. Chr. Reisvereenigmg.
De afd. Walcheren van de Ned. Chr.
Reisvereeniging hield Vrijdagavond een
ledenvergadering, die niet druk bezocht
was. De vice-voorzitter ds. Nolte had
de leiding.
De secretaris en de penningmeesteres
brachten hun jaarverslag uit; er was
reden om tevreden te zijn. Minder te
vreden was de excursie-commissie over
de uitgeschreven excursies, die weinig
belangstelling hadden onder de leden.
Als nieuw lid van deze commissie werd
de heer W. P. Wattel benoemd.
Tot afgevaardigden naar de algemeene
vergadering werden gekozen mej. S. J.
Pieterse en de heer L. van Wal.enburg.
In plaats van de heer P. van Ooyen,
die als voorzitter en bestuurslid bedankt
had, werd gekozen de heer C. Sanders.
Tenslotte werden uitvoerig de winter
plannen besproken: er zullen een paar
f'lmavonden worden georganiseerd en 't
10-jarig bestaan van de afdeeling in
Maart 1934 eenigszins feestelijk her- j
dacht worden.
Een zakenman hier ter stede stel
de ons de vraag, of Nederland officieel
één of tweetalig was. Op ons antwoord:
„natuurlijk eentalig, Nederlandsch", ver
toonde hij ons een enveloppe, aan hem
geadresseerd „A.afzender: „Servi
ce des Postes, Du bureau de Poste de
Rotterdam"!.. Zou de nog uit oude tij
den stammende Fransche naam van de
zen zakenman de posterijen tot deze
hoffelijkheid geïnspireerd hebben
Ontvangsten Piaatselijk Crisis Co
mité van 4 tot en met 9 December 1933:
Wekelijksche collecte 68.47.
Het gironummer van den Penning
meester is 188020.
Door de Zangvereeniging „Soli Deo
Gloria" zal op Woensdag a.s. een uit
voering gegeven worden in de Concert
en Gehoorzaal van een Kerst-oratorium.
Voor nadere bijzonderheden mogen wij
verwijzen naar de advertentie in ons
blad van Zaterdag.
IJSVERMAAK.
Uitslag wedstrijd.
Goes heeft de achterliggende dagen
wel van het ijsvermaak genoten. En
Goes niet alleen, want ook velen uit de
omstreken waren naar de mooie Goe-
sche banen gekomen.
Zaterdagavond was ook de geheele
Oostvest, dank zij de zorgen van de
buurtvereeniging „Oostsingel", van een
goede electrische verlichting voorzien;
op en langs het ijs stonden verschillen
de kramen met warme melk, patatte
frites enz.; over den Singel trok een
pierrement, dat vroolijke wijsjes over de
baan liet klinken, en zoo kon terecht
van een opgewekt ijsfeest gesproken
worden.
Zaterdagmiddag hield de ijsvereeniging
op de Westvest wedstrijden voor de
jeugd, die een vlot verloop hadden. De
liefhebberij onder de jonge dames was
niet bijzonder groot. Het sterke geslacht
was beter vertegenwoordigd en ver
schillende paren gaven elkaar vinnig
strijd.
De prijzen die met 'n hartelijken ge-
lukwensch door den voorz,, ir. Van Poel
geest, uitgereikt werden, bestonden uit
polshorloges, schaatsen, vulpotlooden
e.d. De heer Van Poelgeest wijdde een
extra woord aan de leerlingen van de
Ambachtsschool en sprak er zijn ver
trouwen over uit, dat de directeur, als
hij hoorde dat zijn leerlingen zoo van de
ijssport hielden, ze ook wel eens een
middag vrijaf zou geven.
De uitslag der wedstrijden luidde als
volgt.'
Meisjes: 1. L. Stevens; 2. D. Tammin-
ga; 3. P. Bruel; 4. R. Nobels.
Jongens tot 14 jaar: 1. G. Schrijver;
2. P. Tilroe; 3. A. Vleugel; 4. S. van
Strien.
Jongens tot 17 jaar: 1. P. Nieuwqn-
huijze; 2. D. F. de Munck; 3, Z. Geense;
4. D. van Heerenwaarde.
De heer A. Smit te Vlissingen
is door den A.N.W.B. benoemd tot con
sul voor het Luchttoerisme, voor het
Luchtvaartterrein „Vlissingen,"
Familietwist.
Hedennacht had in een woning alhier
een vechtpartij plaats tusschen een drie
tal mannen die onder den invloed van
drank verkeerden en den boel kort en
klein sloegen. De politie kwam er aan
te pas en moest van den gummistok ge
bruik maken om de ruziemakers tot
rede te brengen.
Het ijs.
Bij doorgaand vriezend weder, zullen
Woensdag op de Kom verschillende
wedstrijden plaats hebben.
In brand geraakt.
Zaterdagmiddag' zat in den Kouden
hoek een oude vrouw met een stoof
vuur. De vrouw is in slaap gevallen en
de stoof viel om, waardoor het vloer-
(Ingez. Med.)
Middelburg, U-XII-'33. Zaterdag en
Zondag: hoogste 1 u c h t temepartuur
0.0 °C (32 °F); laagste —5.9 °C (21
°F). Heden 9 h: —0.9 °C; 12 h: —0.2
°C. Geen regen of neerslag. Hoogste
barometerstand te dezer stede, in de
afgeloopen twee etmalen 769.6 mm;
laagste 766.6 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 772.3 mm
te Blacksod; laagste 752.2 mm te Var-
doe.
Verwachting tot morgenavond
In het N,: meest matige Z.W. tot N.W,
wind. Zwaar bewolkt tot betrokken.
Kans op eenigen neerslag. Lichte tot
matige dooi. In het Z.: zwakke tot ma
tige meest W. wind. Nevelig tot zwaar
bewolkt. Weinig of geen neerslag. Tem
peratuur om het vriespunt tot lichte
dooi.
Zon op; 8 h 01; onder 15 h 45. Licht
op: 16 h 15. Maan op: 12 h 39; onder:
23 h 23. N.M. 17 Dec.
Hoog- en Laagwater te Vlissingee.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
fS springtij.)
Hoogwater, Laagwater.
December.
Ma. 11 7.20 20.07 1.11 14.01
Di. 12 8.27 21.12 2.21 15.05
Wo. 13 9.38 22.18 3.28 16.13
Boog- en Laagwater te Wemeldinge.
Hoogwater. Laagwatef-
Ma. 11
Di. 12
Wo. 13
December.
8.59 21.37
10.01 22.41
11.10 23.50
2.20 14.55
3.29 16.00
4.34 17.08
kleed en ook de kleeren van de vrouw
in brand geraakten.
Een buurman, die het zag, kon niet
binnenkomen, alvorens de deur, die van
binnen gesloten was, geforceerd was#
Toen heeft men het vuur gebluscht en
de vrouw naar het ziekenhuis overge
bracht. Haar toestand is bevredigend.
ZUID-BEVELGND.
RAAD VAN HEINKENSZAND.
HEINKENSZAND. Vrijdagmiddag
kwam de Raad in openbare vergadering
bijeen onder leiding van den burge
meester. Tegenwoordig waren alle leden#
Verschillende ingekomen stukken wor
den voor kennisgeving aangenomen.
Op voorstel van B. en W. wordt be-
sloten afwijzend te beschikken op een
adres van de Zangvereeniging „Ons Ge
noegen" cm vermindering van huur voor
het vergaderlokaal
Bij de bekende korting van 12 y3 pGt.
gedurende 3 jaar wordt met algemeene
stemmen besloten de korting niet toe
te passen op de vergoeding die de wet
houders ontvangen. Voor de overige ge
noemde ambtenaren wordt overeenkom
stig het advies van Ged. Staten beslo
ten.
Met algemeeene stemmen wordt op
voorstel van B. en W. tot lid van het
Burgerlijk Armbestuur herbenoemd de
heer J, de Jonge Mz.
Tot leden der commissie tot wering
van schoolverzuim worden herbenoemd
de hoofden der scholen en de heer Fok
ker en benoemd de heer J Vermue Jz.
in de plaats van den heer A. Vermue Jz,
die niet voor herbenoeming in aanmer
king wenschte te komen.
Besloten wordt tot den noodigen grond
aankoop in den ouden Kanirschen weg
tot verbetering van dien weg.
Bij de rondvraag vraagt de heer Bos
of dit jaar een Kerstgave kan worden
verstrekt aan de werkloozen veldarbei-
ders.
De Voorz. zegt dat in verband met
