de DOCHTER VAN alva.
diamant
E,
KRONIEK van den DAG.
BINNENLAND.
ZEELAND.
r
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN MAANDAG 27 NOVEMBER 1933. No. 280.
)EAU
ARCHIBALD CLAVERING C-UNTEK,
bak- en braadvet
KUNSTMEST
Japansch Tooneelspeier.
OP GOEDE ZEEP STAAT
MI9DEL8URG.
lig-
levuld
9.50.
113.75.
iMidd.
rkt K
eens
ïschje
Ge-
ïssen,
cho-
feksei
L. v.
lidd.
Itoffel
Juur-
|zolen
en en
liectr.
tdd.
di-
ïden,
ïdjea,
ktsen.
fee, o.
alle
j?5 ct.
Mid-
pgen
jr-an-
laat-
anst-
Ifau-
nu
H.
Jurg.
coo-
edt,
jnze
riël-
Itoor,
psch,
per
ïstr.,
Sir John Simon is verzoenings
gezind Maar in Duitschland
maakt men (voorloopig nog
1 o o d e n) soldaatjes En
Japan zegt: ik moet een groote
luchtvloot.
Sar John Simon hebben wij u in onze
vorige kroniek als een wijs man met
veel kennis van zaken voorgesteld. IJij
heeft, zooals gemeld, in het Engelsche
Lagerhuis voor de gereglementeerde
bewapening gepleit en bij heeft daarbij
Duitschland als een volkomen volwaar
dige onderhandelingspartij voorgesteld,
niet als een overwonnene,dien men
zijn wil oplegt.
Engelsche pers is er zeer wel over
te spreken: zij ziet in Sir Johns poli
tiek een bewijs van Engelands goeden
wil ten opzichte van Duitschland. De
„Morning Post" schrijft b.v., dat er
thans gegronde hoop bestaat op
Fransch-Duitsche onderhandelingen
waartoe definitieve stappen kunnen
worden gedaan, zoodra Frankrijk een
nienwe regeering heeft. De „Times"
bespreekt in dit verband een interview
dat Mitler met de Matin" had; 't blad
constateert naar aanleiding van dit
verzoeningsgezinde persgesprek, dat
de Duitsche regeering met haar uittre
den uit de ontwapeningsconferentie en
den Volkenbond niet bedoeld heeft
zich volledig geisoleerd te houden. Hit-
Ier heeft zelfs verklaard, dat hij, wan
neer Engeland een defensief verbond
met Frankrijk wil sluiten, dat bereid
willig zou accepteeren. Sir John Simon
wil op een zoodanige boodschap ant
woorden met een mededeeling aan de
Fransche regeering, dat wanneer zij
tot een nauwer contact met Duitschland
bereid is, zij op de sympathie van En
geland kan rekenen.
„Deze verklaringen, aldus de „Ti
mes", stemmen natuurlijk tot groote te
vredenheid. Zij bewijzen, dat Europa
zich van zijn oude kwaal van leedver
maak heeft bevrijd. Allen wenschen el
kaar het goede. Waarom zou men dan
nog tegenover elkaar bewapenen?"
Waarlijk, we naderen hoe langer hoe
meer de Kerststemming., „allen wen
schen elkaar het goede"
Zou 't nu wel heusch waar wezen?
Laten we aannemen, dat men het al
thans goed bedoelt. Dat er echter
diep in den mensch nog heel andere in
stincten leven, bewijst ons een Duitsche
knutselaar die, in Duitschlands zwar-
sten tijd, na 1919, al begonnen is met
eigenhandig een leger van 60.000 loo-
de® soldaatjes te maken, dat nu onlangs
gereed kwam. Hij heeft daarvoor 4000
kg lood gebruikt.
Deze 60.000 man zijn, zoo vertelt het
berichtje, gedeeltelijk opgesteld in een
imitatie garnizoensstad, waar zij in de
uniformen van 380 regimenten uit het
voor-oorlogsche Duitschland een para
de houden. O.a. zijn er Pruisische gar-
soldaten, Uhlanen en Doodskophuza-
zen. Verder heeft hij een slagveld in
oorlogstijd met tanks, vliegtuigen, loop
graven en prikkeldraad-versperringen
nagemaakt. Zelfs de generale staf is
aanwezig en de ex-keizer, de ex-kroon
prins en veldmaarschalk von Hinden
burg zijn in miniatuur duidelijk herken
baar. Ten einde de droeve illusie vol
ledig te maken is ook een oorlogskerk
hof aanwezig.
Een simpel vermaak van een mono
maan? Goed noem het zoo, maar be
sef uit welke bron de lust tot zulk knut
selwerk ontspringt.
En wil daarbij dan beseffen: dat het
Duitsche volk in meerderheid momen
teel weer militair getraind wordt
als voor 1914;
dat Frankrijk op dit oogenblik mate
rieel vermoedelijk het meest militaris
tische land ter wereld is;
dat Engeland hevig aan z'n vloot gaat
bouwen;
dat Amerika z'n vloot gaat uitbreiden;
het departement voor de begrooting
heeft zoo juist weer uitbreiding van het
marinepersoneel met 2800 man en van
het corps marine-soldaten met 1000 man
goedgekeurd.
(De Amerikaansche marine wordt
daardoor gebracht op een effectief, of
ficieren niet meegerekend, van 82,500
matrozen en 16.000 marine-soldaten).
En realiseer u tenslotte dan nog, dat
het meest heroïsche land dezer aarde,
Japan, een campagne voert, om zelfs de
burgerbevolking voor de daadwerkelijke
luchtvaart af te richten, teneinde de
geregelde vliegers, die in geval van
oorlog zoo zegt men in de eerste
botsingen gedood of buiten gevecht zul
len worden gesteld, te kunnen aanvullen
uit een corps geoefende burger-piloten.
dan wankelt het geloof in die goede ge
zindheid toch wel weer wat! Als het niet
gansch ineenstort.
Merkwaardig is nog, ten aanzien van
dit laatste punt, dat de Japansche pers
beweert, dat Japan hopeloos ten ach
ter is wat zijn legerluchtvioot betreft:
het zou „slechts" 1400 leger-vliegtuigen
bezitten, tegenover Amerika 2800, Rus
land 2500 en Engeland 1800.
In werkelijkheid bezit Japan echter
volgens een statistiek in „Die Luft-
wacht" van October jj. geen 1400.
maar 2 0 0 0 militaire vliegtuigen. Ame
rika heeft er echter leve de oprecht
heid! óók meer: 3200; Frankrijk
4 5 0 0, Engeland 2400 en Rusland 2700.
België heeft 192 actieve en 400 met
inbegrip van de reserve; Nederland
170 actief en 250 legervliegtuigen met
de reserve mee, volgens deze statistiek.
Hoe dit alles ook zij: het lijkt toch heel
veel op voor 1914; ook toen waren de
staatslieden van goeden wille; ook toen
huldigde men in de practijk het si vis
pacem para beilumen toen brak de
gruwelijke wereldoorlog los omdat de
staatslieden op 't kritieke moment de
latente krachten niet meer meester kon
den.
Gaat het thans wéér dien kant op?
Of zou Sir John Simon het bij 't rech
te einde hebben?
VRIJZINNIG DEMOCRATISCHE BOND.
Jaarvergadering te Groningen,
De Vrijzinnig Democratische Bond
I vergaderde Zaterdag en Zondag te
Groningen. In zijn openingswoord heeft
de voorzitter mr. W. H. M. Werken
de beide ministers Marchant en Oud
dank gebracht voor het vele voor de
partij verricht.
's Middags werd een program van,
actie t.a.v. het Middenstandsvraagstuk
aangenomen, na uitvoerige discussie, en
overname van een enkel amendement.
De voorzitter der V.D. Kamerfractie
mr. J o e k e s heeft Zaterdagavond voor
een vergadering, die door ongeveer 1000
1 personen bezocht was, gesproken over
de Vrijz. democratische houding tegen-,
over het fascisme. Hij behandelde daar-^
bij de aantrekkelijkheid van den corpo-;
ratieven staat als leuze. Wat daaronder,
te verstaan?
En kan o.a. onder worden verstaan 1
een erkenning en regeling van de be- j
drijfscorporaties, die echter als in Italië
volkomen ondergeschikt zijn aan het!
staatsgezag. Hij is dan meer schijn dan
wezen.
En ook het betrekken van de organi-j
saties van het bedrijfsleven in de voor-j
bereiding en toepassing, zoo mogelijk
ook in de verdere uitwerking van rege
lingen op die bedrijven betrekking heb
bende. In dat geval zijn wij in Nederland
in die richting sinds jaren werkzaam,
getuige de instelling van den Hoogen
Raad van Arbeid, de vaststelling van;
de bedrijfsraden-wet en de wijze, waar-|
op verschillende crisis-lregelingen wor
den voorbereid en uitgevoerd.
Bij gebreke van nadere aanduiding
hetgeen de Nat, Soc. Beweging zien als
inhoud denkt van den kleurigen bol, die
door hen corporatieve staat wordt ge
noemd, dringt zich de vergelijking op
DE WIJZIGING VAN HET
REGLEMENT VAN ORDE.
Het voorstel tot wijziging van het Re
glement van Orde der Tweede Kamer
is, behalve door den heer Aalberse,
mede onderteekend door de heeren Bie-
rema (lib.), de Geer (c.h,), Joekes (v.d.)
en Schouten (a.r.)
wenschte eendracht voor de redding van
het parlementaire stelsel te bereiken.
De minister zette uiteen, dat door
buiten het kabinet te blijven, men minder
vrij zou zijn dan door gebondenheid in
het kabinet.
Zeker, een vrijzinnig-democratisch ka
binet werd het niet, maar vrijzinnig?
democratische invloed zou er wel zijn,
en die is er, al ondergaat men, bij eiken
nieuwen onaangenamen maatregel, den
lust om zich te verbeelden, dat wij dien,
in vrijheid levende zouden hebben kun
nen tegengaan.
AI deze overwegingen hebben geleid
tot het aanvaarden van de beide gebo
den portefeuilles.
Wat er tot dusver gebeurd is, gaat
geheel in de voorstelling, die wij ons bij
de constitutie van het kabinet hebben
gemaakt en die wij naar beste weten
aan den Partijraad hebben voorgehou
den.
Tot degenen, die oppositie voeren te
gen deelneming aan de regeering zeide
mr. Marchant;
Samenwerking moet er zijn. De partij
heeft niet uitsluitend eischen te stellen
aan ons, maar wij hebben, omgekeerd,
onze eischen te stellen aan de partij. Die
eischen zijn niet: blinde volgzaamheid;
die eischen zijn integendeel: klaar in
zicht, zelfbeheersching, vaste samenhang,
discipline; moed tegenover onze bestrij
ders, zekerheid van gang, afwezigheid
van weifeling, vertrouwen, want zóó al
leen kunnen wij langs den af
grond onzen weg vervolgen.
De drie sprekers werden zoowel bij
den aanvang als bij het slot hunner re
devoeringen daverend toegejuicht.
Zondag hield de heer F .E. H. E b e 1 s
een inleiding over de positie van den
Nederlandschen Landbouw. Hij kwam
tot de volgende conclusies:
dat met de overheidsbemoeiing in het
algemeen genomen, is bereikt, dat een
Redevoeringen ministers Oud j ineenstorting van het landbouwbedrijf,
welke zonder den regeeringssteun onaf
wendbaar zou zijn geweest, is voorko-
van dezen bol met een in zon glanzende j
zeepbel, aldus mr. Joekes.
en Marchant.
door
51.
„Majoor. majoor Amiti de Medina.
„Majoor., majoor Amati de Medina.,
koopman in zijn stoel, waarvan hij hal
verwege was opgestaan, en werpt den
vrachtbrief voor hem.
„Wat is dat, v/at moet dat?" stottert
Bodé Volcker.
„Het is een vrachtbrief van de firma
Jacobszoon en Olins, voor kapitein An
drea Blanco., je kent hem toch wel,
kapitein Andrea.. Andrea Blanco?"
met een gebaar van verstandhouding,
„de kapitein van de „Esperanza".
„Een vrachtbrief voor een ballastla-
ding roept Volcker, wiens koopmans
geest zich daartegen verzet, „wat is dat
voor een dronken waanzin? Daarin is
toch niets te verdienen!"
„Neen, die vrachtbrief is niet voor bal
last, maar een middel om twaalf kisten
met goed, welke in den afgeloopen nacht
in uw magazijn zijn geborgen, veilig te
stellen. Dat was zoo tegen twaalf uur.
Goed begrepen, snap je het Volcker? En
nadat hij dit een paar maal herhaald
heeft met het getal en gebaar van een
dronken man, begrijpt Bodé Volcker met
ontzetting, waar het om gaat en roept
dan met vertoornde stem:
„Uw beschuldigt me van smokkelen,
maa. daar staat enkel boete op!
„Jawel, boete,. boete met je hoofd!"
„Smokkelen van kant., daar zou de
doodstraf op staan? U is dronken, heer"
te bakken
en te braden
(Ingez. Med.)
herneemt de koopman, al zijn moed bij-
eengarend.
„Nu smokkelen van haakbussen, ge
pakt in kant, in oorlogstijd. daar hoort
ook de pijnbank bij!"
„De hemel sta mij bij!" roept Volc
ker", haakbussen! Dan hebben ze me
misschien misleid! Dat heeft die gemee-
ne Olins gedaan. haakbussen!"
En Guy komt tot de overtuiging, dat
Volcker geen patriot, maar eenvoudig 'n
smokkelaar is.
„Dat komt op hetzelfde neer, en dat
kost jeje hoofd", stamelde Guy al hik
kend. Dan vervolgt hij met een dron-
kemansblik: „Maar ik mag het toch niet
toelaten, dat mijn toekomstige geldschie
ter, de man die me aan genoeg geld zal
helpen om mijn leven lang te kunnen
spelen, te vroeg afscheid neemt van de
ze wereld. Snap je het Volcker?"
„Hoeveel geld vraag ge? Ik ben maar
een arm mensch!"
„Je zult gauw nog veel armer zijn!
Snap je het Volcker?" En gierigheid en
vrees komen bij den koopman in botsing.
„Hoeveel geld heeft u noodig?" vraagt
de man half smeekend.
„Een heeleboel, maar daar spreken
we later over", antwoordt Guy al hik
kend, „teeken eerst maar dien vracht
brief. Het schip moet eerst weg, dan zul
len we onder een paar fijne flesschen
met elkaar daar eens over praten, en
trek ik een reuze wissel op je".
,,U zult me toch niet verradenu
weet toch wel zeker dat het haakbussen
zijn?"
Haal de douanen er maar bij en
laat ze de kisten open maken", roept
Guv.
De meeste belangstelling hadden na
tuurlijk de redevoeringen van de minis
ters Oud en Marchant.
Minister Oud behandelde den finan-
cieelen toestand, blij wees op het groote
tekort der begrooting 1934, met de daar
door noodzakelijke belasting-verzwaring
en noodzakelijkheid belangrijk terug te
gaan met de uitgaven.
Onze crisisuitgaven zijn gewone uit-
gaven geworden. Dit tfeldt voor het rijk
zoowel als voor de gemeenten. Een te
genstelling tusschen beide mag niet be
staan. Beide behartigen zij het algemeen
belang. Taakverdeeiing tusschen Rijk
en gemeenten is slechts een vraag van
billijkheid en doelmatigheid.
De minister verklaarde zich nadruk
kelijk vóór de handhaving van
den gouden standaard.
Tenslotte behandelde mr. Oud de
plaats van den V. D. Bond in het poli
tieke leven.
Het landbelang vordert thans samen
werking met volkomen behoud van eigen
beginselen, waarbij de zaken, die ons
verdeeld houden, zooveel mogelijk blij
ven rusten en alle kracht geconcentreerd
wordt op datgene, dat ons vereenigt
n.l. het hoofd te bieden aan de econo
mische en financieele moeilijkheden
van dezen tijd, Nederland te bewaren
voor geestelijke en zedelijke verwilde
ring, den democratischen regeerings-
vorm te handhaven, aldus de minister.
De V.D. ministers voelen zich gedra
gen door het vertrouwen der partij, die
hun dit zal blijven schenken.
Ook minister Marchant vestigde
er de aandacht op, dat medewerking
der partij noodzakelijk was, om de ge-
Maar de gedachten daaraan vervult
Volcker met ontzetting en hij teekent
met bevende hand het stuk, waarbij aan
het schip „Esperanza" order wordt ge
geven om onmiddellijk Antwerpen te
verlaten met bestemming naar Amster
dam en andere havens ten einde kust
handel te drijven.
„Als je je ieven lief hebt, Volcker, mijn
beste bankier Volcker, laat dan dadelijk
alles aan boord brengen", fluistert Guy,
terwijl hij het stuk in de zak steekt, „en
laat me een flesch wijn brengen.'
„Ja, ik zal er onmiddellijk werk van
maken", stamelt de koopman.
Maar tegelijk dat hij opstaat om zulks
te doen, hooren zij geratel van wielen,
zweepgeklap en paardengetrappel, ter
wijl een postsjees, blijkbaar met den
grootsten spoed het binnenhof oprijdt
Een oogenblik later is het den En-
gelschman geheel door het hoofd gegaan,
dat hij voor dronkenman speelt. Want 'n
bevelende maar zoetklinkende stem die
zijn hart sneller doet slaan dan de vrees
voor ontdekking, zelfs dan de vrees voor
den dood, roept daar buiten de deur:
„Zeg aan uw höer, dat Hermoine de
Alva hier is!"
„Goede hemel! Alva's dochter!" pre
velt de koopman. „Zij mag u niet zien.
Ga ddor de achterdeur weg!'
Maar Guy denkt nu niet eer aan heen
gaan.
„Zoo, zoo, vriendelijke Volcker! Da
mes", zegt Guy al hikkende, er naar
trachtend zijn rol te blijven voortspelen,
,,als er dames zijn ga ik niet weg".
„Gauw!" fluistert de oude heer, „u
moet hier blijven totdat deze zaak in
men.
Dat dit resultaat is bereikt met een
betrekkelijk geringen druk (plm. 3 pCt.
stijging van de kosten van het levens
onderhoud) op de bevolking.
Dat het door de regeering te dezen
gevolgde beleid in algemeenen zin doel
treffend is gebleken, maar dat het op
sommige cnderdeelen, met name wat de
veehouderij en den tuinbouw betreft,
wijziging en aanvulling behoeft.
Dat bij de te treffen maatregelen, in 't
bijzonder wat de export en wat de be-
drijfsordening van productie en afzet
betreft, tevens aandacht moet worden
geschonken aan de beteekenis, welke
deze maatregelen ook voor de toekomst
van onzen landbouw kunnen hebben.
Dat er bij de bepaling van den omvang
van den steun naar moet worden ge
streefd, dat de steun dienstbaar kan
worden gemaakt aan de opheffing der
werkloosheid onder de landarbeiders en
aan hei» voorkomen van een te laag loon
peil in den landbouw.
'POkOfl
oplósb.ue
voor Kamerplanten
verkrijgbaar in flessi. hen van 4!) ct
f t 75 en f 3.bij de bloem- en zaad-
winkels, met gratig aanwijzing der
vfiTzoTjT'/niïr van vfct j-ch'i'ende n'cinten.
lH.PSenclieri.RjiconföIrr.Hadrclen
(Ingez. Med.)
orde is en ik zal u zoo dadelijk de noo-
dige papieren geven voor de goederen",
en haastig duwt hij Chester in een wacht
kamertje naast zijn kantoor, al brom
mend: „Zoo'n dronken gek.... in han
den van een ellendigen speler en door
draaier. Mijn God! wat zal er met mij,
armen Volcker gebeuren!"
Maar intusschen wacht Guy de dingen
met bonzend hart af. Het vertrek, waar
in Volcker hem heeft gebracht, heeft 'n
deurtje met latwerk, waardoor al wat
op het kantoor van den koopman ge
zegd wordt gemakkelijk kan worden
verstaan. Blijkbaar is het voor dat doel
gemaakt en gebruikt.
Maar amper is Guy binnen, of hij
springt verbaasd op. Want hij hoort, hoe
de liefelijke stem, waarnaar hij niet
moede is te luisteren, deze wonderlijke
woorden zeggen: „Senor Bodé Volcker,
ik ben met de grootste haast per post
mees hierheen gekomen om u te zeggen:
stuur uw dochter uit Antwerpen weg,
als u haar lief heeft, en doe dat onmid
dellijk, Iaat geen oogenblik verloren
gaan."
HOOFDSTUK XIII.
Lieve hemel wat een aanbeveling!
„Dat is een wonderlijke opdracht, don
na de Alva", antwoordt de oude man
met een diepe buigng. „Waarom acht u
het noodig, dat mijn dochter Antwerpen
verlaat?"
„Omdat op 't oogenblik een spoedor-
der onderweg is uit Brussel om uw doch
ter aan te houden en op te sluiten in 't
Het Japansche tooneelspel is heel anders dan bl|
ons: de stukken zijn vaak heel oud, zoodat
iedereen ze kent, ze duren dikwijls ontzettend
lang. Maar het publiek leeft volop mee! In hat
nieuwe album „Japan" van de firma Dobbelmaa
Nijmegen staan heel veel interessante dingen
over het Japansche tooneel. De moeite waard
er kennis van te nemen Koop het boek voor
F1.- en spaar de plaatjes die U bij de zeep
krijgt. Bij Lentebloemen, Coco-roso, Lygia, Perla,
Karnemelkzeep, enz. U is natuurlijk vast ge
bruiker, want U weet:
D^Q B ErLM^N
(Ingez. Med.)
DE HUWENDE ONDERWIJZERES.
De Ned. Ver. yq.or Vrouwenbeiangen
en Gelijk Staatsburgerschap zond een
adres aan den Raad in verband met het
voorstel-Den Hoftaftder, om de onder
wijzeres die voor haar 45ste jaar huwt,
te ontslaan.
Adressante meent, dat dit in het na
deel van het gezin is, dat soms hoofd
zakelijk van de inkomsten van de vrouw
leeft en dat het voorstel geen werkver
ruiming geeft, doch uitbreiding van
werkloosheid door ontslag aan dienst
boden, kinderjuffrouwen enz.
DE BRANDWEER OEFENT.
Huize „De Griffioen." ditmaal
het object,
„Brand in de keuken van huize „De
Griffioen" was Zaterdag de onderstel
ling om uit te rijden voor de brandweer
bij haar maandelijksche oefening.
De magirusspuit reed spoedig naai
den Singel en werd op het water in de
vest aangesloten. Verondersteld werd
een uitbreiding van den brand door
wegspringende vonken, waardoor de be
kende koepel en het complex nieuwe
woningen in het Park waren aangetast.
Daarom kwamen ook de burgerij-spuit,
Spinhuis."
„Het Spinhuis! Lieve hemel! Een paar
dagen arrest zou haar misschien geem
kwaad doen", zei de oude man gestreng.
„Ze is in de iaatste dagen koppig en on
gehoorzaam geweest. Heeft zij zich schul
dig gemaakt aan een of andere overtre
ding van een gemeenteverordening? Mis
schien heeft ze langer sleep gedragen
dan aan poortersdochters is toegestaan.
Ja donna de Alva, we zenden werkelijk
soms onze koppige dochters en zelfs wel
onze geliefde vrouwen naar de heilzame
eenzaamheid van het Antwerpsche Spin
huis."
„Niet naar het deel van het Spinhuis
dat ik bedoel."
„Groote hemel, u bedoelt toch niet het
deel voor de verlaten vrouwen, de deer
nen der stad?" stamelt Volcker.
„Jawel!"
„Genadige Hemel! Met de ontzetten
de geeseling bij het binnen komen én
bij het heengaan, welke ze die arme we
zens toedienen?"
„Zeker!"
„Mijn Mina!" kermt de oude man.
„Mijn Mina!" en vol wanhoop wringt hij
de handen. „Maar wat heeft ze mis
dreven? Welke misdaad heeft zij be
gaan? Waarom moet zij misharfleld en
gevangen gezet worden".
„Zij is de aanstaande echtgenoote van
Antonius Oliver, den verrader".
„Ohver, de ondersecretaris van uw
vader?"
(Wordt vervolgd.)