Persil Wasch-
Demonslraties
Persil
KRONIEK van den DAG.
DE DOCHTER VAN ALVA,
"POKOtl
iM.PBenJien.R>ltonfdtr.Naar<l©n
Persil Wasch-Demonstraties
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE M1DDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN MAANDAG 13 NOVEMBER 1933.
No. 268.
Vijftien jaren na ll-XI.
HET BINNENLANDSCH BELEID.
Samenvoeging van gemeenten.
Gezagshandhaving.
Handhaving van het gezag, waarbij
uiteraard optreden tegen terrorisme bij
werkstakingen een belangrijk punt is
is naar 's ministers oordeel een eerste
eisch. De regeering zal niet nalaten, de
plaatselijke overheden hiervan, zoo noo
dig, nog meer te doordringen. Dat de re
geering tusschen rechts en links bij het
reageeren op extremistische uitingen
geen onderscheid maakt, is eisch van
recht en staatsbeleid.
Rijkspostspaarbank.
Voor verhooging van de rentevergoe
ding bij de Rijkspostspaarbank acht de
minister geen termen aanwezig.
EVENREDIGE VRACHTVERDEELING.
Adres aan den minister.
Alle Huisvrouwen van Middelburg
en Omgeving worden beleefd uit-
genoodigd de
bij te wonen, welke op Dinsdag 14
en Woensdag 15 November a.s. zul
len worden gehouden van des mor
gens 10 uur tot des avonds 9 uur
in de zaal „Mercurius Koepoort
straat te Middelburg.
Om U te overtuigen van de ver
rassende resultaten van het
Zelfwerkende Waschmiddel
verzoeken wij U beleefd vuil goed,
hetzij wit goed, katoen, zijde, kunst
zijde, gekleurde en witte wollen
stoffen, japonnen, blouses enz. ook
wollen dekens mede te brengen,
welke goederen door ons gratis
onder toezicht der belangstellenden
zullen worden gewasschen, gestre
ken, enz.
Vrije toegang
Personen beneden 16 jaar hebben geen toegang
VREEMDELINGENVERKEER.
m
De elfde November. Het is niet noodig,
een jaartal bij dezen datum te geven
althans niet voor den volwassene, die
de laatste decennia bewust doorleefd
ijbccft.
Wij weten dat op den elfden dag van
de elfde maand van het jaar 1918 het
eindsignaal werd geblazen in den gruwe-
lijksten menschenkrijg dezer eeuw: dat
de wereldoorlog als slachting met de
wapenen toen ten einde was.
Wij zien nog voor onze oogen dien
aigerangeerden spoorwegwagen in het
bosch van Compiègne, waarin de wapen
stilstandsvoorwaarden onderteekend
werden en wi) herinneren ons óók,
dat eigenlijk gezegd op den 11 en Novem
ber van 1918 de ellende pas goed be
gonnen is.
Misschien mogen we er niet te hard
over oordeelen. We moeten zéker in
aanmerking nemen, dat ook de opstel
lers van den vrede van Versailles eigen
lijk gezegd maar doodgewone menschen
waren, die toch óók geleden hadden on
der de dikwerf ondragelijke spanningen
van een vierjarigen oorlog op tallooze
fronten, zooals die er nog nooit eerder
geweest was!
Maar dat neemt niet weg, dat de el
lende in 1918 pas begonnen is.
m
En
nu
t Is 15 jaren later. Het vredesverdrag
van Versailles, een document van ge-
concretiseerden overwinningsroes, door
tot bezinning gekomen staatslieden nim
mer van z'n troon gehaald, bestaat nog
Forméél tenminste.
Maar in wezen? De waarde van een
verdrag ligt immers meer, misschien wel
het meest zlfs, in de gezindheid der
verdragsluitende partijen, dan in de ge
schreven artikelen en bepalingen?
Welnu dan: de geest van het verdrag
van Versailles is dood. En wat daarvoor
in de plaats is gekomen, en uit zijnen
verderfelijken aard moest komen, is
een oplaaiïng van nationale geestdrift
en nationaal verzet in het toen geknech
te en getrapte Duitsche volk, zooals
wij ons die helaas van voor 1914 maar
al te goed herinneren.
Jammer, heel jammer. maar wiens
schuld?
Na den oorlog waren de elementen
voor een gezond internationalisme en
een gezonde democratie in Duitschland
zeker aanwezig, en het zijn niet alleen
innerlijke eigenschappen van het Duit
sche volk geweest, maar óók en nog
veel en veel meer uiterlijke vernederin
gen, onmenschelijke hardheden van
Frankrijk en Amerika, en voortzetting
van de vermorzelingspolitiek uit den
oorlog geweest, die de schaal in
Duitschland naar den anderen kant heb
ben doen overslaan. Die om met
Mowrer te spreken den „genialen
spplleman" Hitier aan het roer brach
ten.
Deze heeft zijn laatste coup de théatre
weer gespeeld en weer gewonnen:
Duitschland uit den Volkenbond getre
den en de goedkeuring van dit fameuze
besluit bekrachtigd door een referendum
van het Duitsche volk.
Volgens de, nu wij dit schrijven, nog
slechts voorloopig bekende resultaten,
heeft meer dan 95 pCt. der ruim
45.000.000 kiesgerechtigden deze daad
en daarmede de heele politiek der Duit
sche regeering, goedgekeurd. 43.440.000
stemden Ja en slechts 2.100.000 Neen..
En de ongeveer 660 zetels van de
door
ARCHIBALD CLAVERING GUNTER.
39).
'De hemel sta ons bij", zucht de ad
miraal. ,,Wij hebben zelfs geen kruit
om te vechten!" Waarop het tweetal
een d;epe buiging maakt en met de wan
hoop in het hart over de wreede hou
ding van de koningin van Engeland
heengaan. Zij doet nog een schrede als
of zij hen tegen wilde houden en roept
dan met gesmoorde stem: ,,de hemel
vergeve het mij! Ik zal een onmensche
lijke vrouw genoemd worden. Ik droom
bepaald vannacht van die arme honge
rende Geuzen. Maar zij zullen niet zon
der kruit en lood uitvaren!" Zich tot
Chester wendend, vraagt zij: „Is uw
schip uitgevaren?"
„Nog niet, uwe Majesteit".
„Goed, dan vaart ge thans ook uit.
Hier heeft u de noodige orders om de
hand te leggen op alle kruit, lood, am
munitie en wapens, die ge bergen kunt.
Laat dat alles in uw schip en verlaat
vannacht de haven van Sandwich er
mede. Zeil de Geuzen onder Dover te
gemoet. Wapen ze, verschaf ze ammu
nitie help ze aan alles wat ze noodig
hebben om te vechten".
„Maan, uwe Majesteit", antwoordt
Guy, die er nu zeker van is te krijgen,
wat hij noodig heeft, „ik heb geen geld
om mijn bemanning te betalen".
..Hier is een order op mijn schatkist
Rijksdag zullen allemaal door N.S.D.A.P.
ers bezet worden, naar 't zich laat aan
zien. Een klein kunstje trouwens: het
stembiljet bevatte geen andere partijen!
Bij de vorige verkiezing voor den
Rijksdag 5 Maart j.l. bedroeg het aantal
stemgerechtigde 'kiezers 44.685j.764,
39,655,029 opgekomen; nationaal socia
listen 17,277,180 stemmen en 288 man
daten in den nieuwen Rijksdag.
De verdeeling der 648 zetels in dezen
Rijksdag was als volgt:
288 Nationaal-socialisten; 120 Sociaal
democraten; 83 Communisten; 73 Cen
trum; 53 Strijdfront zwart-wit-rood; 2
Beiersche volkspartij; 4 Chr. sociale
volksdienst; 5 Duitsche staatspartij en
2 Duitsche boerenpartij.
Wegens de gelijkschakeling werden de
mandaten der communisten ongeldig ver
klaard, terwijl op grond van de veror
dening van 7 Juli hetzelfde geschiedde
met de mandaten der sociaal-democra
ten en van de Duitsche staatspartij.
Sindsdien zijn alle partijen ontbonden;
eenige hunner Rijksdag-leden zijn als
hospitanten in de nationaal-socialisti-
sche fractie opgenomen, met het gevolg
dat thans de N.S.D.A.P. alleen de can-
didaten, waaronder vertegenwoordigers
van de oude partijen, heeft vastgesteld.
Wij ontleenen aan de Memorie van
Antwoord op het V. V. der Tweede Ka
mer over de begrooting van Binnenland-
sche Zaken het volgende:
Het vraagstuk van den z o m e r t ij d
heeft de belangstelling van den minister
en hij sluit zijn oogen niet voor de be
zwaren, aan de huidige regeling verbon
den.
De aandacht van den minister blijft op
behoorlijke toepassing van de Zon
dagswet gevestigd.
De Minister geeft in overweging de
uitwerking van de thans geldende wet
telijke voorschriften betref
fende openbare dansgelegen
heden voorshands af te wachten.
Het ligt in het voornemen van den
Minister de in het V. V. gemaakte op
merkingen ernstig te overwegen en van
het resultaat te doen blijken ter gelegen
heid van de voorziening die de Kies
wet toch op enkele details behoeft.
Een wettelijke regeling van de maat
regelen tot bescherming der bevolking
tegen aanvallen uit de lucht is
in voorbereiding in een inter-departe-
mentale commissie. Naar verwacht
wordt, zal deze binnen korten tijd het
resultaat van haar arbeid kunnen aan
bieden.
Van een stelselmatige herziening on
zer gemeentelijke indeeling verwacht de
Minister geen heil. De wenschelijkheid
van wijziging der gemeentegrenzen hangt
te zeer af van varieerende factoren, dat
daarop een systeem kan worden ge
bouwd. De Minister is van oordeel, dat
de factor bezuiniging, hoewel een uiterst
de oplosbare
K ïiïfüST ÜES
voor Kamerplanten w_ s-
ver rrygbaar in flesschen van'40 et
o en f 3. by (]e bloem- en zaad-
winkels, met gratis aanwijzing der
It I Va" VerEchi,let,deklanten
(Ingez. Med.)
van twintigduizend kronen".
Elizabeth zet zich om den order te
schrijven, maar bedenkt zich dan plot
seling: „Maar uw equipage is niet ster
ker dan honderdvijfentwintig man. Vijf
tien duizend kronen zullen dan wel ge
noeg zijn om uw knorrende honden tot
zwijgen te brengen", en zij teekent een
bevelschrift voor dat bedrag, dat zij
echter haast, onmiddelijk weer ver
scheurt, zeggend: „Ik zou wel denken,
dat tienduizend toch ook genoeg zal zijn".
„Neen, uwe Majesteit, dat is niet ge
noeg; het zal voor u een koopje zijn voor
vijftienduizend kronen, want daarmede
stuurt u een bende moordenaars op Al-
va af, die, al zullen zij uwe onmensche-
lijkheid vervloeken, veel beter zullen
vechten dan uwe welbewapende krij
gers, want zij zullen vechten noch voor
hun vaderland, noch voor hun gods
dienst, maar voor iets dat boven dat
alles voor den mensch uitgaat; voor hun
leven! En bovendien doen zij het voor
niets voor u!"
„Bij Joost, dat is een welsprekend
heer, Burleigh", zegt de koningin
lachend, „een echte volhouder. Daar
groeit nog eens een onder-secretaris van
staat uit, nietwaar, lord Burleigh?"
„Misschien wel, uwe Majesteit, u
heeft er wel gehad met minder hersens".
,,En minder welbespraaktheid", laat
Elizabeth er op volgen, die het nog niet
kan verkroppen, dat zij vijftienduizend
kronen armer is geworden. „Hij heeft
me mijn geld afgepraat, heeft misbrui!*
gemaakt van mijn zwakheid, lord Bur
leigh. Neem hem mede, vóór ik den
belangrijke, niet in die mate overwegend
mag zijn, dat op dien grond alleen com- j
binatie van gemeenten zou moeten wor- j
den doorgezet. Overigens koestere men
van bezuiniging door combinatie van
kleine gemeenten in het algemeen niet
al te hooge verwachtingen. Het samen
brengen van verschillende kleine ge
meenten onder één burgemeester, zoo
als in de praktijk reeds op ruimen schaal
geschiedt, heeft de aandacht van den mi
nister.
Terzake van de klacht over partijdig
heid bij voordrachten tot burgemees
tersbenoeming en verklaart de
Minister dat voor alles gaat de geschikt
heid voor het ambt.
Voorstellen in de richting van een
verbod van bioscopen zijn van
dezen minister niet te verwachten.
Aangenomen moet worden, dat als basis
van regeling de centrale keuring, die
ook reclame biljetten omvat, volloen-
de is.
De rente van 2.64 is zeker niet te laag.
Voor dergelijke gelden vergoeden de
depositiebanken thans slechts een on
beduidende rente (K of 34 pCt.) Een
verhooging van de rente van 2.64 tot 3
pCt. kan ook bezwaarlijk het aangewe
zen middel worden genoemd om het
voortbestaan van onsolide financieele
instellingen tegen te gaan.
Het Verbond van Ned. Werkgevers
heeft den minister van Economische Za
ken een nota doen toekomen, waarin 'n
overzicht wordt gegeven van de bij het
Verbond ingekomen klachten over de
werking van de wet op de evenredige
vrachtverdeeling in de binnenvaart.
Hieruit blijkt, dat deze wet in de
practijk tot tal van ernstige bezwaren
aanleiding geeft, die als volgt worden
geresumeerd:
dat inderdaad in een groot aantal ge
vallen een onevenredige vrachtopdrij
ving valt te constateeren. In sommige
gevallen bedraagt de vrachtverhooging
100 pCt. en meer, ondanks het feit, dat
b.v. in Rotterdam de bevrachtingscom
missie blijkens een bericht in de dag
bladen op 27 September j.l. meende
de redelijkheid te betrachten door de
prijzen 25 pCt. hooger op te zetten dan
<zij waren op 1 September,
dat de bevrachtingscommissies in ver
schillende gevallen, in tegenstelling tot
de verwachting, niet voldoende tegen
deze vrachtopdrijving waken.
dat het aan handel en nijverheid een
onzeker gevoel geeft, dat uit de samen
stelling van de bevrachtingscommissies
blijkt, dat daarin meermalen personen
ziting hebben, die belang hebben bij
hooge vrachten;
dat de positie van ondernemingen, die,
zooals in Zeeuwse h- Vlaand e-
r a n aan de grens zijn gelegen, wordt
bon op de schatkist weer terugneem.
Maar ga achter die twee arme Water
geuzen aan en vraag ze aan den mid-
dagsdisch. Bewijs hun dat gij tenminste
nog een hart hebt als uw koningin er
geen heeft".
Het tweetal verlaat dan de koningin.
Guy doet het zelfs met haastige schre
den, daar hij niet vrij is van de vrees,
dat hare Majesteit het bevelschrift tot
betaling alsnog zal terugnemen.
Burleigh vergezelt hem naar het de
partement van financien, blijkbaar zelf
niet gerust over de zaak. Maar nadat
het geld is uitbetaald, zegt hij tot Guy:
„Hare Majesteit heeft u opgedragen te
zorgen, dat deze Gzuzen rijkelijk van
kruit, lood en ammunitie voorzien wor-
den. Kan uw schip zoo'n groote lading
hengen?"
„Voor een volledige expeditie? Neen!"
„Nu dan", vervolgt Burleigh, „hier
heeft u een order van mij, Sir Guy Ches
ter. Neem vier schepen mede, laad ze
met kruit, wapens en ammunitie, waar
voor ik u de noodige bevelschriften voor
het arsenaal te Sandwich zal ter hand
stellen of voor welk ander arsenaal ge
wenscht. Wij laten die mannen niet uit
varen voor een enkel gevecht, maar
voor een oorlog, lang en ernstig tegen
Al va; want het gaat er nu om wie het
zal winnen, hij of de hongerende Water
geuzen. Hier 'heeft u ook nog een order
die u machtigt om, als u niet voldoende
scheepsruimte tot uwe beschikking
krijgt, de schepen te nemen, welke ge
noodig meent te hebben. Maar natuur
lijk blijft dit alles tusschen ons. Enge
(Ingez. Med.)
verzwaard, omdat haar coricurrenlen
aan de overzijde van de grens een vrije
vrachtenmarkt hebben;
dat de voorkeur voor verlading in
buitenlandsche havens en in het bijzon
der naar Antwerpen toeneemt;
dat men overlading b.v. in Amster
dam en Rotterdam van over zee aange
voerde goederen wil trachten te ont
gaan door schepen te benutten van klei
nere tonnage, die dichter bij de be
stemmingsplaats kunnen komen;
dat gecombineerde verlading van
kleine partijen uitermate bezwaarlijk
wordt, zoodat aan auto- of spoorver
voer de voorkeur wordt gegeven;
dat, ofschoon erkend wordt, dat de
indeeling in rayons en districten een
behoorlijke wetsuitvoering bevordert, in
sommige gevallen en wel speciaal in
Groningen die indeeling minder gun
stige gevolgen heeft, waardoor veel tijd
verloren gaat met het vinden van een
geschikten schipper, die elders gemak
kelijk is te krijgen;
dat door het ontbreken van retour
vrachten de binnenvaart onnoodig duur
wordt;
dat bij aanbestedingen en inschrijvin-
vingen niet gerekend kan worden op
handhaving van de vrachtprijzen en dus
het risico wordt vergroot;
dat in verschillende gevallen een te
land leeft in Vrede met Spanje. En ver
der wensch ik u een goede reis".
Guy volgt nu met alle snelheid de
hem gegeven opdracht uit, verkrijgt de
beschikking over vier groote kara-
veelen, die in de haven van Sandwich
liggen en laadt ze tot het dolboord met
alle wapens en ammunitie waarop hij dé
hand kan leggen, genoeg voor eenige
zeeslagen en belegeringen, en daarmede
vaart hij den volgenden morgen door het
Kanaal en blijft laveeren tusschen de
Engelsche en Fransche kusten. De
Geuzen kunnen, na uit Dover zee geko
zen te hebben, hem aldus niet misloo-
pen, en binnen korten tijd is hij dan ook
door hen aangehouden en schijnbaar
buit gemaakt.
„Koningin Elizabeth weigerde u le-
vensm'ddelen te verschaffen, maar hier
hebt ge voldoende ammunitie en wa
pens óm ze op Alva te veroveren", zegt
Chester lachend als Treslongs schip
,.Het Meisje van Dover" langs zij komt.
En dit zeer ju'st inziende, plunderen de
Geuzen de vier karaveelen totaal ledig,
zoodat ze „Het Meisje van Dover am
per genoeg laten om zich te verdedigen,
wat voor Guy aanleiding is om zoo
gauw mogelijk naar Dover terug te
keeren ten einde zijn ammunitievoorraad
aan te vullen. Toen dit alles aan konin
gin Elizabeth ter oore kwam, riep zij
zeer verstoord tot haren raadsman, lord
Burleigh: „Bij Joost, kerel, ge hebt mijn
rijk geruineerd. Ge hebt mijn arsenaal
te Sandwich van zooveel ammun'tie be
roofd, dat ons geheele rijk er mede ver
dedigd had kunnen worden. Ge zijt een
strenge interpretatie wordt gevolgd voor
het begrip „vaste relaties", die van de
evenredige vrachtverdeeling worden
vrijgesteld;
dat de wet ertoe heeft geleid, dat in
verschillende gevallen door de schippers
een zoodanige zelfstandige houding
wordt aangenomen, dat de belangen van
het vervoer hierdoor worden geschaad.
Adressanten vertrouwen, dat de mi
nister wel de noodige maatregelen zal
willen nemen, om de oorzaken der
klachten weg te nemen.
De Alg. Nederl. Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer schrijft ons, dat
in overleg met haar vertegenwoordigers
in Engeland op groote schaal propagan
da gemaakt zal worden voor schoolrei
zen naar Nederland, in verband met het
succes daarmede in het afgeloopen sei
zoen bereikt. Voorts zal zij in samen
werking met de Tsjechische Luchtvaart-
Mij. door middel van een nieuwe bro
chure en door uitgave van een Holland
nummer in de Tsjechische taal aan de
steeds groeiende belangstelling voor ons
land in Tsjecho-Slowakije tegemoet ko
men, terwijl met in de wintermaanden
door filmvertooningen en lezingen ,met
medewerking van den Nederlandschen
consul te Nice, den heer De Kuyper, het
laaghartige verrader!
„Met uw verlof, mijn vorstin", kwam
Burleigh hier tegen op, „ge hadt gezegd,
dat we de Geuzen afdoende van wapens
en ammunitie moesten voorzien. Ik heb
niets anders gedaan. Hoe .jneer kruit en
lood ik hun verschafte, des te onaange
namer voor uw vriend Alva",
„Nu goed", antwoordt hare Majesteit,
„ik zal het u vergeven, als ge ten min
ste gezorgd hebt voor een goed en over
vloedig maal voor die arme uitgehon
gerde officieren der Geuzen Bloys van
Treslong en Lumey".
„Ook op dat punt zijn de bevelen van
uwe Majesteit stipt opgevolgd", ant
woordt Burleigh.
„Er is hun geen enkele lekkernij, die
het seizoen kon verschaffen, onthouden
en de fijnste merken wijn zijn hun voor
gezet. Ik zie ze nog schransen. Ik ge
loof niet, dat ik ooit zoo heb zien
smullen als door dat tweetal. Uwe Ma
jesteit zal zelf kunnen nagaan, hoe zij
zich hebben tegoed gedaan, als zij de
rekening die reeds bij den schatmees
ter is ontvangen, inziet",
„De rekening bij mijn schatmeester!"
roept Elizabeth uit. „Welk een laag
hartige roover ben je! Burleigh, je be
steelt me, je besteelt je koningin, jij
gemeene verrader! En intussóhen blij
ven mijn nieuwe kleeren onbetaald! Pas
maar op voor je magere hoofd, als de
Geuzen niet de overwinning op Alva
behalen!"
En met die woorden ijlt de koningm
de zaal uit, boos en ontstemd.
(Wordt vervolgd. 1
