>er, oei
meer en
i
DE DOCHTER VAN ALVA.
KUNST EN WETENSCHAP,
Weet U, waarom elke huisvrouw
steeds met dank vermeldt
)Y
Voor iiufiuci geiu
ATA schuurt en reinigt alles
'C yiedzc&zndsche Tand{iasta
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.a DE GOESCHE CRT.) VAN ZATERDAG 28 OCTOBER 1933. No. 255.
BLINDENONDERWIJS EN
-VERZORGING. 1
FINANCIEEL ECONOMISCH
WEEKOVERZICHT.
y!;i; i
OEtaSJCi^.
Op het Blindenonderwijs en hun ver
zorging wordt nog eens weer de aan
dacht gevestigd door een brochure, ge
titeld „Voorheen en Thans", samenge
steld door den heer J. Niezing te Huis
ter Heide (U.)
Een interessant boekje, dat goed ver
zorgd en voorzien van een 50-tal illus
traties, een goed beeld geeft van de vier
inrichtingen te Huizen (N.U.) en Huis
ter Heide (U.). Alle worden door een
zelfde bestuur beheerd en staan onder
de dagelijksche leiding van dr. A. H. J,
Belzer te Bussum.
Het geheel is een model inrichting.
Een fröbelklas (de leerlingen worden al
op 3 a 4-jarigen leeftijd opgenomen), la
ger- en uitgebreid lager onderwijs, her
halingsschool tot 18 jaar voor allen; voor
de meisjes bovendien nog breien, haken,
naaien, weven (ook op brei- en naaima
chine en weeftoestel). Bovendien voor
oudere, vaak alleenstaande blinden ge
legenheid tot opname in „Het Gesticht
voor volwassen Blinden".
Vakopleiding bestaat er voor organist,
radio-telefonie, steno-typist, masseur,
rijwielmontage, marconist, matten-, bor
stel- en mandenmaker.
Muziek, zeer gespecialiseerd, wordt
gegeven door een viertal leerkrachten
in het groote muziekgebouw (met con
certzaal met kerkorgel, een 20-tal cel
len voor piano en een leszaaltje).
Te Huis ter Heide bevindt zich de
Prins Alexander Stichting (voor leerlin
gen tot 13 a 14 jaar) en het Prinses Ju
liana Paviljoen (voor achterlijke blin
den); te Huizen „het Instituut tot On
derwijs aan Blinden (voor vakonderwijs
en voor onderwijs na hun 14e jaar) en
het Gesticht voor volwassen Blinden.
Deze twee laatste zijn in 1932 geopend
en van Amsterdam naar hier overge
bracht. Hierdoor hebben ze een belang
rijke verbetering ondergaan.
Het geheel maakt een grootschen in
druk. Prachtige gebouwen met centrale
verwarming, aparte tehuizen voor jon
gens en meisjes met ruime, frissche
slaapzalen, moderne schoollokalen met
openluchtschool, koud- en warmwater
voorziening, uitstekend medisch toezicht
(school-, oog- en tandarts) en dit alles
aan een hoofdverkeersweg in het Gooi
midden in de bosschen.
Het blindenonderwijs in Nederland
heeft zich hiermede aan de spits gesteld
niet alleen van. geheel Nederland, maar
zelfs van geheel Europa. Dit laatste
wordt door de buitenlandsche autoritei
ten op blindengebied zelf erkend. De di
recteur nam dan ook eerst kennis van
alles, wat goed, nieuw en modern was
m het buitenland en aangevuld met wzt
eigen ondervinding leerde, kreeg men
dit schoone geheel.
Alles gaat hier de laatste 10 jaren
crescendo. Verbeterd lager onderwijs
(het aantal leerkrachten steeg van 5 op
12) nieuwe leervakken (stenografie, ty
pen, slöjd, esperanto), nu ook herha-
lingsonderwijs en verbeterde vakoplei
ding, aparte school voor achterlijke leer
lingen in twee groepen van 314 jaar
en 1420 jaar en nu bovendien deze
ideale huisvesting.
Of de blindenwereld het waardeert?
Zeer zeker. Het leerlingenaantal steeg in
dien tijd met 200 pet. en is dus verdrie
voudigd. In Huis ter Heide moest drie
maal worden bijgebouwd en het nieuwe
complex te Huizen zorgde voor de rest,
om alles te kunnen opnemen. En dit al
les kwam tot stand (kosten plus minus
1.100,000) zonder één cent subsidie
van staat, provincie of gemeente. Lief-
door
ARCHIBALD CLAVERING GUNTER.
26).
„We kunnen in ieder geval de stuk
ken weghalen van zijn bewusteloos li
chaam, als de strijd ten einde is", fluis
tert de Engelschman, die het eerst zijn
tegenwoordigheid van geest herneemt.
„Ja, maar dat is slechts uitstel van
mijn ondergang. Vasco's argwaan is ge
wekt, de pijnbank zal ik niet ontloopen,
als ik niet tijdig vlucht. Het zal me on
mogelijk zijn de taak voort te zetten,
die ik mezelven had opgelegd. Met
lippen waaruit alle bloed is verdwenen,
prevelt hij dit.
Maar opnieuw gaan kreten op uit de
schare der toekijkers: bij de veertiende
ronde hebben nog twee van de Brus-
selsche drinkebroers het afgelegd. Nog
slechts twee tegenstanders heeft de
schilder te overwinnen, maar dat zijn
een paar taaien. De Vriendt glimlacht en
zijn thans roodgekleurde Vlaamsche kop
kijkt spottend de menschen aan; alleen
zijn beenen waggelen een beetje. Aldus
worden nog vier ronden gedronken en
nog een der Brusselsche drinkebroers is
de makkers die reeds onder de tafel
liggen, gezelschap gaan houden. Slechts
een, de kleine Tomasito, volhardt nog
in den strijd voor de ducaten, die zijn
vrienden op hem gewed hebben en voor
de eer van de hoofdstad. Plotseling
wordt Guy echter, die 't hoofd heeft af
gewend, wachtend op 't oogenblik, dat
hij den Spanjaard de gevaarlijke papie
ren kan afnemen, daar de uitslag van
dadig Nederland kan met groote vol
doening prat gaan op wat het hier tot
stand bracht.
En is er nu ruimte genoeg? Alle plaat
sen zijn zoo goed als bezet, sommige
zelfs overvol. En toch,... doet men in
de brochure een beroep op ouders, pre
dikanten, artsen, onderwijzers, verpleeg
sters enz. om.de adressen en namen
van blinde of halfblinde kinderen, die
nog niet naar deze inrichting gingen, op
te geven. Want men is niet eerder te
vreden, of alle blinde kinderen moeten
onderwijs, dat voor hen geschikt is, ont
vangen en een vak leeren. En zoo is de
toestand nog lang niet.
De verpleegkosten zijn laag. Een kind
weigeren om financieele redenen doet
men daar niet gauw. Ook is ieder er
welkom, alle gezindten, Protestant, Ka
tholiek en Israëliet, hebben hier hun
plaatsje gevonden. De inrichtingen zijn
neutraal, dus ieder krijgt, zoo gewenscht,
godsdienstonderwijs naar zijn eigen le
vensbeschouwing.
Als ieder er zich dus voorspant, deze
namen en adressen te geven, dan zorgt
het Instituut voor de rest. En wie er
meer van wil weten, verzoeke een open
bare les bij te wonen, hij (zij) zal een ge
willig oor vinden bij de directie. In ieder
geval vrage ieder belangstellende een
gratis exemplaar van het zoo nuttige
boekje aan, het wordt dan franco toe
gezonden.
VROUWEN IN POSITIE moeten trach
ten indien zij last hebben van moeilijken
stoelgang, daaraan een eind te maken,
door het gebruik van het natuurlijk
„Franz-Josef'-bitterwater.
(Ingez. Med 1
De „Festspiele" van Bayreuth,
In 1934 zullen de Festspiele te Bay
reuth eveneens worden gehouden in
Juli en Augustus. Het staat reeds vast
dat Parsifal, de Meistersinger en de
Ring des Nibelungen zullen worden ver
toond.
Nieuwe Operette.
De nieuwe operette van Robert Stolz
„Zwei Herzen im Dreiviertel Takt" is te
Zurich met matig succes gegeven. De
geroutineerde Stolz heeft vaak aardige
muziekstukken gevonden, zegt een der
beoordeelaars, maar, vervolgt hij, de
tekstschrijvers het waren er niet min
der dan vijf! zijn minder gelukkig ge
weest. Het is een van die Weensche
sentimenteele zoetigheden, waarmee de
operetteschrijvers sedert eenige jaren
onze magen bedorven hebben.
Opgraving te Pompeji,
V. D, verneemt uit Rome dat uit Pom
peji wordt gemeld, dat aldaar, niet ver
van de Poort van Nola, een oud Ro-
meinsch graf is gevonden. Het is een
graf van vrij groote afmetingen; de bin
nenzijde is met kleurige friezen ver
sierd, De bovenkant van den grafkelder
doet naar den vorm aan een altaar den
ken; door een paar kleine openingen,
konden zooals dat vrij gebruikelijk
was de nabestaanden de overledene
nog offers en liefdegaven brengen. De
vondst duidt erop, dat men hier te doen
heeft met een graf, deel uitmakend v^in
een geheele doodenstad. Dergelijke graf
kelders komen namelijk nooit alleen
voor. De opgraving wordt dan ook voort
gezet.
Onze financieele deskundige schrijft
ons uit Amsterdam:
Het resultaat van de nieuwe Ned.
Staatsleening is niet bepaald ongunstig
geweest, maar toch heeft het niet ge
heel aan de verwachtingen beantwoord.
Er is n.l, voor ca. 99 a 100 millioen inge
schreven, zoodat op slechts enkele mil-
lioenen na ten volle van de garantie ge
bruik moest worden gemaakt, volgens
welke 73 millioen boven de reeds ge
plaatste 30 millioen door de Rijksfond
sen moesten worden genomen, indien
het resultaat van de inschrijvingen hier
toe aanleiding gaf.
Na de emissie is de koers van de nieu
we leening de eerste dagen goed ge
handhaafd op inschrijvingsprijs. Later is
de stemming echter ongeanimeerd ge
worden en de koers is tot ca. 9934 inge
zakt, ook voor de le leening '32. De ge
heele kooplust voor beleggingswaarden
is trouwens verminderd. Het schijnt wel,
dat er een zekere terughouding is inge
treden, nu de prima beleggingen op een
4 pet. rendementsbasis zijn aangeland.
De terughouding komt ook tot uitdruk
king in de afdeeling voor gemeentelee-
ningen, waarbij wellicht de overweging
van invloed is, dat de toestand der ge
meentelijke financiën, na de beoogde kor
ting op de uitkeeringen uit het gemeen
tefonds, er niet beter op zal worden.
Voor verschillende gemeenten zijn tegen
deze verminderde uitkeeringen dan
ook reeds ernstige bezwaren naar voren
gebracht.
Intusschen is den laatsten tijd het ge
voel versterkt, dat het gemeentelijk cre-
diet meer en meer afhankelijk is gewor
den van den staat. Zonder den steun
van den staa.t op den achtergrond, zou
den de koersen van gemeenteleeningen
ongetwijfeld op een heel ander niveau
staan. Hetzelfde is trouwens het geval
met de Indische financiën. Vooral sedert
het Moederland de vlottende schuld van
Indië geheel financiert en ook ten be
hoeve van Indië op langen termijn lee
ningen sluit, kunnen Indische leeningen
vrijwel op één lijn worden gesteld met
staatsleeningen. Niettemin zijn Indische
obligaties de laatste dagen flauw ge
stemd geweest. Wellicht geschiedde dit
onder den invloed van de flauwe stem
ming voor dollars, waardoor Indische
dollarleeningen voortdurend gedrukt
zijn, ondanks het feit, dat de dollarkoers
voor deze goudobligaties na de tot
stand gekomen regeling, van geenerlei
beteekenis is.
Van de buitenlandsche obligaties ble
ven Duitsche fondsen vast gestemd. De
reden daarvan moet ten deele worden
gezocht in de koersstijging, die Duitsche
obligaties den laatsten tijd op de Duit
sche beurzen hebben te zien gegeven,
ten deele in het voorloopig resultaat,
dat door de Nederlandsche delegatie te
Berlijn werd bereikt, waarbij de Duit
sche scrips, zooals wij de vorige week
konden berichten, voor de volle 100 pet.
zullen worden gehonoreerd. Ge
heel definitief schijnt de zaak echter
nog niet te zijn geregeld. Het contract
is, hoewel men principieel tot overeen
stemming is gekomen, nog niet getee-
kend en de onderhandelaars zijn weer
in den Haag teruggekomen, waarna bin
nenkort aldaar de besprekingen zullen
worden voortgezet. Vermoedelijk gaat
de zaak hierom, voor welke Duitsche
--V -
,:rV' -
r -C-
E.Ostermann Co's Handel Mïj.M.V.A'dam. Fabrieken Ie Jütphaas bij Utrecht
(Ingez. Med.j
Men zie echter het Eerste blad on
der Binnenland.
Redactie.
den wedstrijd hem niet in het minst in
teresseert, aan zijn mouw getrokken.
Hij keert zich om en ziet hoe Oliver hem
met blijde oogen aanziet.
„Hij komt weer bij!" fluistert de schil
der.
„Wie?"
„Vasco! Kijk eens! Hij krabbelt weer
op de been. Hij wil den wedstrijd win
nen. Het is een streek van hem, een
streek, die hem een winst van eenige
kannen op De Vriendt bezorgt.'"
Zoo denken ook de vrienden van De
Vriendt er over, en als De Guerra, weer
op de been gekomen, roept: „Een nieu
we kan wijn voor de Drinkebroers van
Brussel!" komen zij er tegen op en een
heftige woordenwisseling ontspint zich.
Maar De Vriendt zegt gemoedelijk: „Ik
wil hem een voorsprong van vijf kannen
wijn geven. Ik maak hem toch wel af."
Opnieuw wordt een ronde verzwolgen.
Nog voor het zoover is zakt de kleine
Tomasito in elkaar als door een kogel
getroffen. Nu staan alleen De Guerra en
Floris tegenover elkaar, elkander aan
starend, de een met het glundere lachje
van den Vlaming, de ander met die uit
drukking van heftigheid op zijn gelaat
welke zich bij den Spanjaard vertoont
bij elke sterke gemoedsbeweging, in den
oorlog, bij het spel of in de liefde. Ieder
hunner slaat nog een beker naar bin
nen, doch Floris begint te waggelen.
„Nu is het je laatste kans," fluistert
Guy.
Oliver roept een bediende tot zich,
zeggend: „een kan van je zwaarsten wijn
maar dadelijk!"
Terwijl De Vriendt en de Spanjaard
zich voorbereiden op een nieuwen ron
de, de een door een hoeveelheid kavi
aar naar binnen te slokken, de ander
door zich te goed te doen aan een por
tie kabeljauwlever in het zuur om den
dorst te prikkelen, is de gelegenheid
voor Oliver gunstig.
Na den wijn uit de flesch in de kan
gegoten te hebben, gaat de bediende
weer weg, en een oogenblik later maak
te de schilder met vaardige hand het
fleschje met vergif open en giet onge
merkt een deel van de gevaarlijke
vloeistof in de kan.
„Doe er vooral niet te weinig in,"
fluistert Guy, die voor hem staat om
hem te maskeeren, ofschoon de opge
wondenheid zoo groot is, daar twee te
gen een op den Spanjaard wordt ge
houden, dat niemand op het tweetal let.
Die opmerking is voor Oliver aanleiding
om nog een dosis in de kan te gieten.
Daarop reikt hij haar aan Achilles, die
zich onledig heeft gehouden met het op
peuzelen van de sinaasappelen, welke
de op de beenen waggelende drinkers
van de tafel hebben doen enrollen, en
zegt: „Breng die kan naar den Spanjaard
Vasco de Guerra."
„Dadelijk!"
„Maar pas op! die met den zwarten
snorbaard, waarin een witte lok is te
zien."
„Jawel! Ik ben toch niet blind!"
„Nu, breng hem de kan met de groe
ten van juffer Wilhelmina Bodé Vol-
cker. Gauw! Maak voort!"
Op het oogenblik, dat de beide strij
ders weer opstaan en elkaar uitdagen
tot nog een ronde, waarbij de Spanjaard
vaster op zijn beenen staat, tengevolge
van zijn krijgslist, glipt Achilles naast De
goederen door Nederland, in verband
met de verkregen toezegging invoerfa-
ciliteiten zal moeten worden verleend.
Het is niet onmogelijk, dat de uitvoering
van de overeenkomst door deze nieuwe
besprekingen, weer zal worden verscho
ven. Zoo langzamerhand nadert het ein
de van het jaar, wanneer wellicht het
heele Duitsche moratorium opnieuw zal
moeten worden bezien.
In zijn jongste radiorede spreekt Roo
sevelt het eene oogenblik over een
„gezonde dollar", terwijl hij het andere
oogenblik met de mogelijkheid van in
flatie schermt. De „gezonde dollar" is
intusschen in de afgeloopen week aardig
gekelderd en in aansluiting hiermede
is de New Yorksche beurs na een aan
vankelijke flauwe stemming willig ge
worden. Ook de goederenmarkten heb
ben den invloed ondervonden van de
valutadepreciatie. Deze beweging heeft
hier echter geen weerklank gevonden.
De koersen van Amerikaansche fondsen
bleven ten achter bij die, welke in New
York werden bereikt.
Op de aandeelenmarkt was de stem
ming meerendeels ongeanimeerd. Den
eersten dag na de Fransche Kabinets
crisis viel er een zweem van inflatie
stemming waar te nemen, die niet zoo
zeer uit ging van het publiek dan wel
van de dag-speculatie. Dit heeft ech
ter niet lang geduurd en den volgenden
dag was de markt weer flauwer. Het
reeds eenigen tijd loopende gerucht om
trent de uitkeering van een interimdivi
dend van 2 pCt. op aand. Unilever is tot
nu toe niet bevestigd geworden en de
kooplust voor dit fonds is ook vermin
derd. Als een witte raaf kwam het ver
slag van de Ver. Ned. Kleermakerijen
te 's-Gravenhage, waarvan de preferen
te aandeelen op onze beurs zijn geno
teerd. Deze Mij. had n.l. een stijging van
het netto winstcijfer aan te wijzen en wel
van 49.671 in 1932 tot 66.939 in 1933
(het boekjaar eindigt 30 Juni). Op de ge
wone aandeelen wordt 7 pCt. dividend
uitgekeerd en op de cum. pref. winstd.
aand, 6.2 pCt. tegen 6 pCt. vorig jaar.
In den oliehoek waren aand. Konin
klijke tijdelijk vast gestemd, later trad
echter een reactie in. Het geding tegen
de Bataafsche en Koninklijke i.z. het
niet nakomen van de goudclausule in de
obligatieleeningen, is thans wederom
voor 4 weken verschoven, doordat de
advocaat van de gedaagden niet gereed
was met zijn pleidooi. Men wacht met
Guerra, geeft hem de kan, welke zijn
vijand voor hem heeft bestemd en fluis
tert hem iets in het oor, dat een uit
drukking van blijdschap op zijn dronken
gelaat te voorschijn roept.
Den beker die voor hem was klaar
gezet, terzijde schuivend, roept Vasco
de Guerra: „Dit is van denbesten, ou
den rooden Rijnwijn en ik ledig de kan,
o waggelende Floris, op de gezondheid
van het schoonste meisjje van Antwer
pen!"
En de kan aan zijn lippen brengend,
drinkt hij den inhoud er van in een teug
ledig. Daarop zijn oogen vestigend op
zijn tegenstander, kan hij een kreet van
blijdschap over zijn aanstaande over
winning haast niet terughouden, want
de schilder kan, na zijn kan geledigd te
hebben, haast niet meer op zijn beenen
staan.
„Wel vervloekt!" fluistert Oliver, „het
vergif werkt niet."
„Wacht even," antwoordt Guy.
In te groote spanning verkeerend om
te spreken, terwijl bange verwachting op
hun gelaat is te lezen, kijkt het tweetal
toe, onderwijl de kampioenen in hun
stoelen terugzinken en zich weder gaan
voorbereiden op de volgende ronde. On
der het eten kijkt de Spanjaard met 'n
glimlach naar den schilder, wiens han
den hem haast den dienst weigeren.
Doch de bekers worden opnieuw gevuld,
en ze staan beiden weer op, waarbij
Floris op zijn handen steunt, daar de
beenen niet krachtig genoeg meer zijn
om hem te dragen.
„Drink!" roept De Guerra, en de schil
der slurpt met moeite zijn portie naar
binnen, terwijl zijn tegenstander recht
spanning de uitslag van deze kwestie af.
De vraag doet zich voor of de debitrice
bij een voor haar ongunstige uitslag van
het geding, in hooger beroep zal gaan.
Men neigt over tot de verwachting, dat
het den Directeur-Generaal er om te
doen is, aan den Raad van Commissaris
sen een gerechtelijke beslissing voor te
leggen. Aan den anderen kant is het
bekend, dat de leiding der Koninklijke
heftig tegenstander is van den gouden
standaard en de goudclausule als een
lastige hinderpaal beschouwt.
Wat culturen betreft bleven suiker-
aandeelen zich ongeveer op hetzelfde
niveau bewegen. Veel verandering is er
in de situatie ook niet gekomen. Tabak
ken ondervonden den ongunstigen in
vloed van den uitslag der Sumatra in
schrijving, die teleurstellend was.
Het verlies dat de Deli cultuur met
dezen oogst heeft geleden, kan men vei
lig op ca. 5 millioen stellen, d.i. onge
veer hetzelfde verlies als verleden jaar.
In vier jaar tijds heeft men met een to
taal verlies van ca. 30 millioen gewerkt.
En nog altijd is er geen loonende basis
voor deze eens zoo' winstgevende cultuur
bereikt.
Rubberaandeelen hebben zich tame
lijk goed in koers kunnen handhaven,
hoewel er over de kwestie der restrictie
tot nu toe niets naders is bekend ge
worden.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
4 pCt. Nederlafl4 99349999%.
Oost Indië 6 pCt. 2e en 3e Emissie
B. en C. 1922 doll. 1000, 90%
—8834—8934.
Ned. Ind. Handelsbank 49344834
—5134—5*1%.
Ned. Ford 12934—128%—133%—133.
Philips Gem. Bez. afgest. aand. 204
213.
Koninklijke 169172%171,
Amsterdam Rubber 9395%9234.
Deli Mij. 108%—102.
Senembah 12511734,
r DOOS 20 CT.-TUBE 35 EN 60 CT.
(Ingez. Med.)
op staand, hem spottend aankijkt.
„Zie nu, hoe ik het doe!" en Vasco
heft zijn kan vlug en zegepralend in de
hoogte, terwijl zij die het op hem heb
ben gehouden, een kreet van vreugde
aanheffen. Maar op hetzelfde oogenblik,
dat hij de kan aan de lippen brengt,
komt er een trek van verbijstering op
zijn gelaat, krachteloos zinkt zijn hand
naar beneden, en de kan valt rinkelend
ter aarde. Met beide handen grijpt hij
naar zijn keel, alsof hij op het punt
stond te stikken en dan valt hij op den
grond, roerloos en bewusteloos, op de
lichamen van zijn makkers, die als lij
ken onder de tafel liggen, terwijl kreten
van zegepraal door de vrienden van
schilder Floris worden aangeheven.
Een oogenblik later zoekt De Vriendt,
waggelend en strompelend, maar door
zijn vrienden ondersteund, de frissche
lucht weer op, om weer op zijn verhaal
te komen. Onder steund door zijn zes
leerlingen, die hem naar huis trachten te
troonen om hem in zijn bed te leggen,
roept hij: „Hola! nog een kan Rijnwijn,
zwaren Rijnwijn, waard van de Geschil
derde Herberg!" en met één voet in den
stijgbeugel, zwelgt hij nog een laatsten
beker als afscheid aan zijn tegenstanders
naar binnen. Dan rijdt hij langzaam weg,
omringd door zijn gelukkige schuldei-
schers, die hopen, dat, nu Floris er het
leven heeft afgebracht, hij wel weer aan
het schilderen zal gaan en wat van zijn
schulden zal afbetalen.
(Wordt vervolgd)