DE DOCHTER VAN ALVA.
ZEELAND.
LE VENSVERZEKERING-BANK
ruim IV/2 millioen gulden
-TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT. VAN DONDERDAG 26 OCTOBER 1933. No. 253.
MIDDELBURG.
¥US$!NGEN.
WALGHEREN.
ZUID-BEVELAND.
NOQRD-BEVELAND.
In 1932
aan polishouders
uitgekeerd.
SCHOUWEN-DUIVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
„RAW ANA"
Zendings anti-opiumiilm.
„Rawana", de anti-opiumfilm, uitgaan- j
de van het Zendingsbureau te Oegstgeest
verdient, en had dan ook gisteravond
in de Oostkerk, veel belangstelling.
Want ze zegt, en leert veel. Niet al
leen, dat opiumschuiven lichaam en ziel
sloopen; dat wisten we wel. Wat we niet
wisten, is de snelle verleiding, daardoor
verslaving, het makkelijk „technisch
gebruik. Een paar halen slechts, en de
lethargische droom volle slaap volgt. En
we kenden ook niet deze geslepen, han
dige sluikhandel!
De snelle verleiding: want opium
scherpt het vernuft bij het populair in-
landsch spel: het hanengevecht, het
werkt pijn verdoovend. Zoo dient de do
seering steéds vergroot, versterkt. Met
het physiek en psychisch verval als on-
ontgaanbaar noodlot.
Sober-duidelijk dit werk van den
Haagschen cinéast Henk Alsem, het be
zoek aan nachtvertier van Europeanen
in verwesterscht Insulinde, aan de kit
ten, waar spoedig de gelukzalige waan-
toestand is bereikt!
Hopeloos? Geenszins: de Zending
vond ook hier omvangrijk, nuttig, maar
zwaar arbeidsterrein. Als zooveel: be
kroond met succesrijke resultaten wan
neer nog niet het ,,telaat"-stadium is
bereikt.
Tweeduizend lijders behandelt het
Bandoengsche Sanatorium, geeft ze te
rug aan zichzelven, aan de gemeenschap.
Een schoon werk, sympathie en steun
waard.
Als gezegd, duidelijk en sprekend was
dit ,,in Scène gesetzt" tendenz-betoog,
met iets te veel close-ups, buiten hoofd
zaak en bedoeling. Interessant echter
van begin tot einde, en met interesse dan
ook gevolgd.
„Hosanna" verleende, onder leiding
van den heer Jan Kuiler haar medewer
king met twee mooie zendings
liederen (Haydn!)
Ds. v. Voorst Vader opende den avond
met een dankwoord aan de kerkvoogden
voor het gratis afstaan der kerk en een
woord van hulde en dank aan de zang-
vereeniging.
Voor de werkloozen.
De commissie voor ontspanning van
werkloozen, uitgaande van de Christe
lijke Vereeniging voor jonge mannen en
den Christ, Besturenbond, heeft besloten
ook dit jaar weer het vereenigingsge-
bouw in de Noordstraat open te stellen
voor de werkloozen. Het vorige jaar be
droeg het aantal daar gebrachte bezoe
ken niet minder dan 14000 en daar de
werkloosheid sedert verleden jaar nog
is toegenomen, zal dit gebouw zeker dit
jaar weer druk bezocht worden.
Agenda raadsvergadering.
KOUDEKERKE. De raad vergadert
Maandag 30 October a.s., des namid
dags te half twee. Punten van behande
ling: 1. Ingekomn stukken. 2. Begroo
ting 1934. 3. Voorschot en vergoeding
lager onderwijs. 4. Comptabiliteit. 5. Wij
ziging verordening eiscnen benoembaar
heid veldwachter. 6. Vaststelling pensi
oensgrondslag. 7. Benoeming lid *Burg.
Armbestuur. 8. Rekening Burg. Armbe
op
L.
door
ARCHIBALD CLAVERING GUNTER.
24).
Waarop de brouwer zijn hoofd mis
troostig schudt boven een kroes met
zwaar Vlaamsch bier en de dichter zwij
gend zijn Rijnwijn opslurpt. Alva heeft
even te voren zijn beruchten tienden
penning ingevoerd, waarbij bepaald is,
dat bij elke overdracht van koopmans
goederen in de Nederlanden een tiende
van de waarde in de schatkist moet
worden gestort, telkenmale dat de ver
koop plaats heeft. Natuurlijk beteekent
dit voor het zaken doen een volledige
verbeurdverklaring en volstrekte onder
gang voor de groote handelszaken in
Brabant, Vlaanderen en Holland. Die
tiende penning is natuurlijk niet zeer
bevorderlijk voor de goede gezindheid
der bevolking jegens de drukte-makende
Spaansche en Italiaansche officieren van
het garnizoen, die met rinkelende sporen
en kletterende degens en in volle wa
penrusting heen en weer loopen, zich er
weinig om bekommerend, of zij de bur
gers op de teenen trappen, en intusschen
zich nu en dan te goed doende aan een
teug Spaanschen wijn. De waard en zijn
helpers bedienen hen met den grootsten
eerbied en onderdanigheid. Want Ant
werpen zucht en gromt, maar ligt nog
steeds onder de ijzeren hield van den
Spanjaard, en adel zoowel als boer,
koopman zoowel als visscher krommen
zich machteloos daaronder.
Te midden van al die schitterende of
ficieren is de grootste druktemaker de
stuur. 10. Verbetering Koud.-Vlissing-
sche weg. 11. Steun Crisis-comité.
Agenda raadsvergadering.
O. EN W. SOUBURG. De raad dezer
Gemeente vergadert op Vrijdag 27 Oc
tober a.s., des namiddags twee uur.
Punten van behandeling: 1. Notulen.
2. Ingekomen stukken en mededeelingen.
3. Aanbieding Gemeentebegrooting 1934
en die der bedrijven. 4. Voorloopig vast
stelling Gemeenterekening 1932 en die
der bedrijven. 5. Adres Centrale Bond
van Transportarbeiders betreffende de
werkverschaffing. 6, Adres neringdoen
de middenstandersvereeniging. 7. Reke
ning Gezondheidscommissie 1932, 8.
Aankoop grond. 9. Afrekening Bijzondere
Scholen. 10. Adres „Ninebokos" en Ned.
Bond van Koffiehuishouders enz. be
treffende verlaging Personeele Belasting.
11. Vaststelling Bouwverordening. 12.
Wijziging begrooting 1933. 13. Trottoir
Kanaalstraat. 14. Rekening Burgerlijk
Armbestuur 1932. 15. Bezwaarschriften
belastingen.
B. en W. schrijven ad punt 10 de Wet
van 28 Juli 1933 (Stbl. 388) maakt het
mogelijk om bij gemeenteverordening de
perceelen of gedeelten van perceelen,
uitsluitend diende tot uitoefening van
het bedrijf van den houder van een
koffiehuis, restaurant of andere inrich
ting tot het gebruiken van spijzen en
dranken tegen betaling, gelijk te stel
len hetzij met winkels of logementen,
hetzij met perceelen of perceelsgedeel
ten, die gemeubeld worden verhuurd.
Door deze mogelijkheid kan een on
billijke werking der personeele belas
ting ten aanzien der koffiehuizen wor
den weggenomen, doordat de bedrijfs
ruimten, evenals bij winkels, onbelast
kunnen worden gemaakt.
Temeer daar die bedrijven in deze ge
meente, in verband met de tijdsomstan
digheden, een minimum bestaan opleve
ren, achten wij inwilliging van die ver
zoeken alleszins gerechtvaardigd.
Zij stellen dan ook voor hiertoe te
besluiten.
Inwilliging van die verzoeken zal een
mindere opbrengst geven aan perso
neele belasting van ruim 300, welk
bedrag thans nog niet met zekerheid
kan worden vastgesteld, daar hiervoor
een herschatting der perceelen zou moe
ten plaats hebben.
Concordia herleeft.
KRABBENDIJKE. Nadat eenige jaren
van rust te hebben gehad, hebben Maan
dagavond eenige oud-leden van het mu
ziekgezelschap „Concordia" een verga
dering belegd, waarin werd besloten om
de vereeniging nieuw leven in te blazen.
Tot voorzitter werd benoemd de heer
Jac. Welleman in de plaats van A. P.
Woutersen die inmiddels heeft bedankt.
Als oud-directeur zegde de heer Wel
leman zijn volle medewerking toe, even
als de heer C. Tollenaar, tot zoolang
er wegens financieele redenen geen di
recteur kan worden benoemd.
14 Nieuwe leden gaven zich op.
RAAD VAN KORTGENE.
Rioleering. Gemeentebegroo
ting 1934,
KORTGENE. Maandag vergaderde de
raad. Voorzitter: burgemeester mn J. O.
Koster. De heer Dorst is met kennis
kleine vaandrig De Busaco. Als hij Guy
in het oog krijgt, komt de jonge officier
op hem af en den Engelschman vriend
schappelijk op den schouder tikkend,
roept hij: „wel, Capitan Guido, heeft u
al wat ingezet voor den wedstrijd in het
drinken, dien we gaan bijwonen? Ik heb
dubloenen gehouden op de zes Brussel-
sche drinkebroers".
„Dat is toch eigenlijk geen eerlijk
spel", zegt Guy, „zes dronkaards tegen
over een. Maar kom bij me zitten en
herinner u de gister gedane beTofte om
een vriendelijk aangeboden dronk van
me te aanvaarden". f
„Gracias, senor Capitan", antwoordt
de jonge officier, en weldra zitten hij en
Chester met elkaar te praten onder het
genot van een goed glas druivennat.
„Ik vermoed, dat u uit Middelburg
hierheen is gegaan om eens te zien, hoe
het met uw achterstallige soldij staat,
i Wij hebben geen van allen in de laatste
maanden ook maar een enkelen duit
ontvangen, en ik vermoed dat het met
u geen haar beter is gesteld. Maar de
I tiende penning, waarde vriend, zal den
betaalmeester van het leger wel in de
gelegenheid stellen, om zijn geldkist
weer open te doen voor de betaling van
onze soldij, Als dat niet mocht geschie
den", zegt hij met een woesten blik om
zich heen, „dan zullen we gaan nemen
wat men ons niet geven wil. Antwerpen
is een rijke stad, prachtig om te plunde
ren; de schatten van Peru en Indië lig
gen hier voor het grijpen. Op een of an-
i deren dag hakken we de heele burgerij
in de pan en leggen we voor een paar
i dagen beslag op hun bezittingen en
schatten, hun vrouwen en hun dochters.
Prachtig, hè, buit en liefde tegelijk voor
ROTTERDAM
(Ingez. Med.)
geving afwezig. De voorz. hoopt dat de
heer Dorst voor een volgende verga
dering zooverre hersteld zal zijn, dat hij
weer aanwezig kan zijn.
De gemeentekas is in orde bevonden.
Het Comité van winterlezingen vraagt,
of het gymnastieklokaal afgestaan kan
worden voor opvoering van een tooneel-
stuk, wat wordt ingewilligd.
De Min. van Binnenl. Zaken bericht,
dat de gemeente in 1934 107 minder
zal ontvangen in de bijdrage voor het
gemeentefonds.
De N.V.V. en S.D.A.P. vragen de noo-
dige aandacht voor de werkloozenzorg
en zoo noodig, een steunregeling in te
voeren.
B. en W. stellen voor, om hun goed
keuring te geven aan het onderwijs in
naaldvakken, welke cursus door de Mij.
tot bevordering van landbouw en vee
teelt gegeven wordt. Alle stukken zijn
voor kennisgeving aangenomen.
B. en W. zijn tot de meening gekomen
om een ophaaldienst in hetleven te
roepen. De vuilnisbak in den achterweg
wordt dan opgeruimd. Eén maal per
week zal er gelegenheid zijn, om het
vuil mee te geven.
De heer S a 1 o m zegt, dat de heer
Dees al eens voorgesteld heeft, het
vuil in een put in den Westpolder te
werpen. „Het zou een zegen voor de
gemeente Kortgene zijn" aldus spr. „dat
we eindelijk van den rommel aan den
kadedijk verlost worden". De raad is
van oordeel, dat de belt een doorn in
het oog is, doch afdoende is één en an
der niet te verhelpen. De Voorzit
ter stelt voor dit punt een volgende
keer in behandeling te nemen.
Over het adres van den Bond voor
Koffiehuis bedrijven en Slijters om ver
mindering van personeele belasting sta
ken de stemmen na langdurige debatten.
In een volgende vergadering wordt hier
over beslist.
Een verzoek van de ambachtsschool
„Noord-Beveland" om de huur van een
schoollokaal van 100 op 30 te bren
gen en om de jaarlijksche subsidie te
willen verleenen. Een lokaal wordt be
schikbaar gesteld; de subsidie wordt in
getrokken, daar de gemeente er toch
reeds op toe legt.
De Z.L.M. Bedrijfscontrole vraagt een
lokaal voor 2 uur per week. Hierop
wordt gunstig beschikt.
De heer Van den Berge te Kolijnsplaat
verzoekt om radiodistributie. Ook de
heer Soeters te Kortgene. In een vorige
vergadering is het aangehouden tot een
dorpsgenoot zich aanmeldde. B. en W.
geven daarom aan den heer Soeters het
recht voor het aanbrengen van radiodis
het grijpen".
„God sta de arme menschen bij",
denkt Guy, terwijl hij om zich heen ziet
en hij krijgt een voorgevoel van die af
schuwelijke Spaansche Furie, die een
paar jaar later te Antwerpen heeft ge
woed. Maar hij gooit het spoedig over
een anderen boeg en zegt halfluid: „Na
tuurlijk hebben ook wij geen soldij ge
had, maar ik beschik toch altijd nog
over een paar dubloenen in mijn zak"",
en dan roept hij luide: „hola, vriend,
breng nog eens een flesch wijn!"
Zij blijven daarover doorpraten, waar
bij de Spanjaard den Engelschman ver
zekert, dat, al wordt Floris ook be
schouwd als de grootste wijndrinker der
wereld, men overtuigd is, dat de zes
Drinkebroers van Brussel een of ander
plannetje hebben beraamd om hem de
nederlaag te bezorgen. Dat wordt ten
minste gefluisterd, en daarom, als Hij
iets wil wagen, moet hij in geen geval
zijn geld op den schilder zetten.
„Zij winnen vast en zeker, waarde
heef", roept hij lachend. Ik heb het met
mijn eigen oogen gezien, hoe de kleine
Tomasito achttien ifleisch naar binnen
werkte en geen oogenblik versaagde.
Stel u nu voor, hoe hij zich zal houden,
als hij wordt geprikkeld door het gezicht
van dat prachtige feestmaal"', hij wijst
naar de groote feestzaal achter, „en met
de kans om vijfhonderd gulden te win
nen, ongerekend wat de weddenschap
pen hem nog zullen opbrengen. Daaren
boven is De Guerra laatst zeer gelukkig
geweest, en hij is nooit beter in zijn
nopjes dan wanneer hij ziet, dat er wat
te verdienen valt. Maar ik vermoed, dat
Valdes van ons regiment wel een wed
denschap met me wil aangaan. Hij heeft
tributie, mits de palen niet op gemeen
tegronden komen te staan en de draden
geen last voor het verkeer opleveren.
Dit wordt goedgekeurd.
De bewoners van de Snellenstraat en
Oostel. Achterweg hebben gevraagd om
rioleering van den watergang. B. en W.
hebben een vergadering gehad met het
polderbestuur, dat niets voor de plannen
voelt.
De heer Wolse vraagt op welken
grond het mogelijk is, dat het water
schap kan weigeren. Spr. meent dat er
mogelijkheid is om het waterschap te
dwingen op grond van art. 83 van de po
litieverordening omschreven.
B. en W. hebben het standpunt „dwin
gen" volgens die verordening nog niet
onderzocht. Ze hebben alle mogelijkhe
den van rioleering en verlegging der wa
terleiding grondig bekeken. Zij stuiten
ter eener zijde op de absolute weigering
van polderbestuur en waterschapsbe
stuur, hetwelk rechten op de waterlei
ding heeft, dateerend van omstreeks
1700, en ter andere zijde op de kosten
die bij de eenvoudigste uitvoering aan
rioleering nog eenige duizenden zouden
bedragen.
Bovendien zijn een deel der aanliggen
de bewoners niet eens bereid den strook
grond, welke dan na demping aan hun
erf komt, over te nemen. B. en W. stel
len daarom voor het stuk voor kennis
geving aan te nemen. De voorz. legde
er nog den nadruk op, dat de menschen
zelf de schuld zijn van verregaande ver
ontreiniging in den watergang, daar de
sloot bij zeer velen als vuilnisbelt ge
bruikt wordt.
Er is een vacature ontstaan wegens
aftreding van den heer C. v. d. Weele in
het college van het B. A. Met alle stem
men wordt de heer C. v. d. Weele her
kozen. De begrooting B. A. wordt daar
na goedgekeurd met f 1300 subsidie.
Ontvangsten en uitgaven 3499.
Bij de gemeentebegrooting '34 wenscht
geen der leden algemeene beschouwin
gen te houden. Den heer H o 1 1 e s t e 1-
le zijn 4 punten opgevallen:
lo. Waarom de brandweer met 50
meer is gepost. De voorz. zegt, dat
dit komt, doordat er meer oefeningen
met de brandspuit gehouden zullen wor
den.
2o. Het dagloon bij het onderhoud van
wegen en voetpadenwegen bedraagt op
de begrooting 2.75. Gezien den tegen-
woordigen toestand vindt de heer H o 1-
1 e s t e 11 e dit te hoog.
Aan dit bedrag zal niet streng de hand
gehouden worden door 2.75 als een
vast bedrag te beschouwen, daar het
maar een begrootingsbedrag is.
3o. Spr. zag gaarne, dat het Haven
plein door werkloozen van alle slijk ont
daan zal worden en niet door menschen
Floris aan het werk gezien, en verze
kert bij hoog en bij laag dat geen mensch
ter wereld hem evenaren kan. Wil me
even verontschuldigen om dat zaakje in
orde te maken." Vaandrig Busaco staat
cp en voegt zich bij een groep van
Spaansche officieren aan het andere
einde van de gelagkamer, zeer ten ge
noeg van Guy, daar hij den schilder Oli
ver heeft zien terugkeeren en deze hem
onafgebroken aankijkt. Zoodra de Span
jaard hem den rug heeft toegedraaid
staat de Vlaamsche kunstenaar naast
hem en fluistert: ,,Ik heb je boodschap
gedaan,"
„Komt ze?"
„Ja, maar het heeft me groote moeite
gekost. Ze was eerst zoo koel als een
ijsberg, mij vragend hoe ik haar zulk
een onbeschaamde boodschap dorst
overbrengen."
„En toen?" vroeg Guy met spanning.
„Toen gaf ik haar den ring en deelde
haar mede, dat je veiligheid er mede
gemoeid was, dat je haar ontmoette, dat
je jé in een moeilijke en gevaarlijke posi
tie had gebracht door haar naar de stad
te brengen, toen je je garnizoen had
verlaten zonder daartoe verlof te heb
ben."
„En toen?" vraagt Chester haastig.
„Nu toen zij ze zoo terloops: „Ik kom
vandaag cm drie uur in de zaak van
Bodé Volcker. Mijn duenna, gravin de
Parisa, heeft gezegd, dat zij de dochter
van den koopman graag nog wel eens
wilde zien dansen."
„Niets anders?" vraagt Guy ontevre
den.
„Jawel, ze voegde er ook nog bij, dat
haar duenna vermoedelijk wel naar ge
woonte een tijdje zou zoek maken met
af te dingen op de zijden en fluweelen
die al een vasten tijd op de kade werk
zaam zijn geweest. Dit zal met den agent
van de arbeidsbemiddeling geschikt wor
den
4o. Of er op den post schoolbehoeften
niet bezuinigd kan worden.
De heer Dees zegt, dat zoo de kin
deren schoolbehoeften noodig hebben,
er niet geplozen mag worden. De Raad
mag hier geen uitspraak doen, als niet
bevoegd zijnde en stelt daarom voor, dit
nader te bezien.
De heer Wolse vindt, dat op den
post „bestrating" wat te weinig is uit
getrokken. Spr. geeft in overweging
daarnaar te zien.
De begrooting wordt z. h. st. aange
nomen met in ontvangsten en uitgaaf
66.374. Kapitaaldienst ontvangsten en
•uitgaven 1210.
Bij de rondvraag vraagt de heer H o 1-
lestelle of het mogelijk is, dat de
Voorstraat met boomen wordt beplant.
Weth. Boot zegt, dat in 1891 het
zelfde is gedaan, doch dat toen alle boo
men bevroren. Er is toen uit den polder
nieuwe grond aangevoerd, waarin de
boomen gepoot werden in een gat van
2 bij 2 m, wat nog te smal is geweest. De
heeren geven opdracht aan B. en W. om
een plan te maken voor den aanplant
van de boomen en de rioleering van de
Voorstraat. Een en ander zal dan in
werkverschaffing uitgevoerd kunnen
worden.
HAAMSTEDE. Dinsdagavond j.l.
hield de Oranjevereeniging „Voor Vor
stenhuis en Vaderland" een algemeene
ledenvergadering. Uit het verslag van
den secretaris bleek, dat de vereeniging
thans 127 leden telt. Het indertijd geko
zen voorloopig bestuur werd bij acclama
tie in zijn geheel definitief benoemd; te
vens werden benoemd een 6-tal commis
sarissen voor eventueele feestvieringen,
enz. Een reglement werd vastgesteld.
De rioleering der kom Aardenburg.
AARDENBURG. Naar aanleiding van
het door den raad in principe genomen
besluit, tot aanleg eener rioleering bin
nen de kom der gemeente, maken velen
zich ongerust over eventueele opbreke-
rij in hun gang, voor den aanleg der af
voerbuizen hunner afvalwater, naar het
hoofdriool in de straat.
N.a.v. verkregen inlichtingen hierom
trent kunnen we thans mededeelen dat
het hoofdriool geprojecteerd is door de
straat, doch dat zooveel mogelijk van
zijstraatjes en uitwegen gebruik gemaakt
zal worden om het overtollige afval- en
hemelwater, dat in primaire leidingen
stoffen in den winkel van den koopman,
terwijl zij dan in het huis van den bur
gemeester zou verblijven om te genie
ten van de gaven van senortia Wilhel-
mina. Waar u zeker ook wel bij zult wil
len zijn, had ze lachend er op laten vol
gen, Senor Oliver, en misschien ook no£
wel de edelman, wiens boodschap u
heeft overgebracht. Bent u van den
dienst bij mijn vader overgegaan in dien
van capitan Guido? Ik heb toen," be
sloot Oliver met een lachje, „de stout
moedigheid gehad te antwoorden: „mis
schien blijf ik dan toch in de familie,"
waarop zij een kleur kreeg even donker
als die van den robijn dien ze in de hand
had."
Chester krijgt een kleur van plezier
en de gelagkamer, die hem bij de eer
ste woorden van den schilder zoo don
ker en somber toeleek, is nu vol zon
voor hem. Een oogenblik later heeft hij
een nog blijder kijk op de zaken, als
Oliver er op laat volgen: „Ik heb Her-
moine de Alva nog nooit zien blozen bij
het hooren van een mannennaam. En ik
gelof ook niet, gelukkige vrijer, dat er
buiten haar vader één man ter wereld
is, wien ze een samenkomst zou willen
toestaan. Maar laat nu verder den wijn
staan, als je niet wilt dat men je gaat
houden voor een van de zes zuipers; we
hebben nog wat meer voor den boeg dan
een drinkwedstrijd. Kom, ik zie ze bin
nenkomen, daar is mijn vijand ook al en
ik weet, dat hij mijn lot in handen heeft."
Hij werpt een angetigen blik door de ge
lagkamer, want daar staat Vasco, omge
ven door zijn vijf medestanders, allen
met het wapen van Brussel op hun wam
buis.
(Wordt vervolgd).