ZEELAND.
WEER Ei WIND.
m
BINNENLAND.
NUMMER 227.
26 SEPTEMBER 1933. EERSTE BLAD. 176e JAARGANG.
¥U$SfN£EN.
een Supinatorium
Van 28 f'm 30 Sept.
P. Santier se voel specialist
Klijkerg's Sdhoenmagazljn
Wij noodigen iedereen
BiliaBHKH uit" lot een bezoek.
Moderne Eleetrische Pedicure en Massage.
GOES.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
MiDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Ylissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 et. p. W. Advertentiën 30 ct. per
regel, Inges. mededeelingen 60 ct. p. r.
SU eontr. voor beide veel lager; tar. op aaavr.
Ili I II I'll Will
goesche coubant^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaus:: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. :-Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor PabUciteitswaar He der Vereeniging de Nederlandsch» Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigimgeaa S—'1
regels 2.10, elke r. ra. 30 ct. Rsbrél
„Kleine Advertentiën", tan hoogste S rsgs&a,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. BisV
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer co®*
rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 ecEt.
DE AFSLUITDIJK VAN DE
ZUIDERZEE,
Plechtige openstelling.
Gister heeft de plechtige officieele
opening van den afsluitdijk plaats ge
had, die thans de zee van het Flevo
meer scheidt.
Het was op 14 Juni 1918 dat de wet
tot afschaffing en gedeeltelijke droog-
making van de Zuiderzee tot stand
kwam. 29 Juni 1929, te 12,05 werd de
eerste bak voor de afsluiting van de
Zuiderzee in het Amsteldiep (tusschen
Wieringen en het vaste land van Noord-
Holland) gestort. Vier jaar later, op 31
Juli 1924 te 20 uur was het Amsteldiep
gesloten en begin 1926 kon de Amstel-
diepdijk voor het verkeer worden open
gesteld, was Wieringen ook per as te be
reiken. In Januari 1927 ving men aan
met de afsluiting tusschen Wieringen en
Friesland. 22 November 1931 was het
sluitgat in de Middelgronden gedicht; 28
Mei 1932, te 13.02 vond de afsluiting
van den afsluitdijk in den Vlieter plaats.
Op die plaats is het gedenkteeken op
gericht, dat gisteren de Maatschappij tot
uitvoering der Zuiderzeewerken, (de
Muz), aan de regeering aanbood en na
mens haar door minister Kalff werd
aanvaard.
Zeer vele autoriteiten op waterstaat
kundig gebied en civiele uit de thans of
ficieel verbonden provincies N. Holland
en Friesland waren aanwezig.
De Directeur-Generaal ir. de Blocq
van Kuffeler heeft nog eens de geschie
denis van het groote werk geschetst.
Hierna droeg de Voorzitter van de
M- U^ Z., mr. J. H. Telders het monu
ment aan de regeering over.
Namens het comité tot oprichting
van een gedenkteeken, bood de burge
meester van Leeuwarden, jhr. van Bey-
ma, twee groote bronzen gedenkplaten
aan.
Deze platen zijn ruim twee bij een
meter hoog. Die aan de Noord-Holland-
sche zijde draagt, naast de wapens der
beide provinciën en de jaartallen 1927
en 1932, tot opschrift:
„Onder de regeering van Koningin
Wilhelmina is deze afsluitdijk, Hoofd
werk van de gedeeltelijke droogma
king der Zuiderzee, Rechtstreeksche
verbinding van Noord-Holland met Fries
land, in vijf jaar tijds tot stand gebracht,
door het vernuft en den arbeid van Ne-
derlandsche ingenieurs, aannemers en
werklieden.
Ter herinnering hieraan is deze plaat
door tijdgenooten aangebracht".
De plaat aan de Friesche zijde ver
toont hetzelfde opschrift, met dien ver
stande, dat de namen Noord-Holland
en Friesland in omgekeerde .yolgordie
zijn geplaatst.
Zij zullen geplaatst worden op de hef-
torens der spuisluizen, te Kornwerder-
zand en te den Oever.
Tenslotte heeft minister Kalff den
afsluitdijk geopend. Daarbij zeide hij o.a.
dat, nu de afsluitdijk geopend is de re
geering zich moest afvragen of met het
groote werk al dan niet kan worden
voortgegaan. De regeering is van oor
deel, dat mag en moet worden voort
gegaan, en zal trachten dit te bereiken
in het vertrouwen op betere tijden.
De Kon. Marinekapel zette daarna het
oude Wilhelmus in.
Het monument zelf is ontworpen door
Du dok.
Ter weerszijden van een toren, waar
van het hoogste punt ongeveer 25 meter
boven den waterspiegel is gelegen, lei
den breede trappen naar een bordes, op
ruim 6 meter boven den waterspiegel
uitzicht gevend over het IJsselmeer, ter
wijl van dit bordes af door twee teak
houten deuren toegang wordt verkregen
tot een wenteltrap in den toren, welke
aan de Waddenzeezijde opzettelijk ge
sloten is gehouden en aan de IJsselmeer-
zijde van glas "is voorzien. Naar boven
gaande verwijdt de blik zich dan alleen
over het IJsselmeer.
Ter hoogte van ongeveer 18 meter
boven de waterspiegel krijgt men van
het platform af een onverwacht wijdsch
uitzicht over de Waddenzee, zoowel
"et oosten als naar het westen,
j h oe officieele ingebruikstelling heeft
e Minister van Waterstaat medege
deeld, dat de Koningin o.a. de volgende
onderscheidingen verleend heeft:
Benoemd is tot ridder in de Órde van
den Nederlandschen Leeuw ir. W. Kamp
te 's Gravenhage, hoofdingenieur bij den
Dienst der Zuiderzeewerken, ir. J. H.
Telders te Beverwijk, voorzitter van den
Raad van Bestuur van de M. U. Z. en
ir. N. de Ronde Bresser te Wassenaar,
secretaris van den Raad van Bestuur
dier Maatschappij.
Tot officier in de Orde van Oranje-
Nassau ir. J. Lely te Wieringen, direc
teur-hoofduitvoerder van de M. U. Z.,
ir. J. C. Pannekoek te 's Gravenhage,
eerstaanwezend ingenieur bij den dienst
der Zuiderzeewerken en ir. J. F. R. van
de Wall, eveneens eerstaanwezend in
genieur bij den dienst der Zuiderzeewer
ken.
Tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau de heeren B. van Renswoude te
Harlingen technisch ambtenaar bij den
dienst der Zuiderzeewerken, M. A. van
der Mark te Hippolytushoef hoofd van
de administratie bij de M.U.Z., mr. K.
Jansma te Amsterdam en mr. W. J.
Vogel te 's Gravenhage beide secreta
rissen van den Zuiderzeeraad.
Voorts zijn eenige eeremedailles ver
bonden aan de Orde van Oranje Nassau
toegekend.
Men weet dat tot nog toe een z.g. be
perkt verkeer over den dijk was toege
laten. Men mocht passeeren, na een en-
trée ten bate van het crisiscomité. Deze
heeft 100.000 opgebracht.
DR. COLIJN TE LONDEN-
Dr. Colijn heeft te Londen een onder
houd gehad met den Engelschen pre
mier Mac Donald.
Aan een interview dat hij een verte
genwoordiger van Financial News toe
stond, ontleenen wij, dat de interviewer
de in enkkele financieele kringen her
haaldelijk opgedoken geruchten ter
sprake bracht, waarin steeds weer werd
beweerd, dat Nederland tenslotte ge
noodzaakt zou worden, den gouden
standaard prijs te geven. Op de vraag
aan dr. Colijn, of hij meende dat het
hiertoe zou komen, antwoordde deze:
„Waarom zouden wij van den gouden
standaard afgaan, terwijl onze bankbil
jetten bijna voor 100 pCt. zijn gedekt?
In de troonrede, die verleden week
Dinsdag ter gelegenheid van de hero
pening van de Staten-Generaal werd
gehouden, werd op ondubbelzinnige
wijze verklaard, dat Nederland geen
monetaire experimenten zal onderne
men. Het is voor ons, aldus dr. Colijn,
niet noodig, den gouden standaard
prijs te geven."
Naar verluidt had het bezoek van
den Nederlandschen ministerpresident
dr. H. Colijn met Mac Donald in de
eerste plaats betrekking op verschillen
de technische vraagstukken, die in ver
band staan met de economische wereld
conferentie. Er zou sprake zijn van
hervatting der conferentiewerkzaam
heden. Men meent te mogen concludee-
ren dat de kans groot is, dat binnenkort
een der commissies en wel de econo
mische commissie, waarvan dr- Colijn
voorzitter is, bijeen zal worden geroe
pen.
STUDIEVEREEN1GING VOOR
LUCHTBESCHERMING.
Oprichting.
Als gevolg van een daartoe in bree
de kringen te kennen gegeven verlan
gen is hier te lande opgericht een Stu-
dievereeniging voor Luchtbescherming,
welke zich ten doel stelt:
lo. bestudeering van de volkenrech
telijke beschermingsmiddelen tegen den
luchtoorlog in aansluiting aan de ontwik
keling van de internationale rechtsge-
dachte in en door den Volkenbond,
2o. bestudeering van de middelen,
welke het Nederlandsche volk meerdere
bekendheid kunnen verschaffen omtrent
de wijze, waarop de gevaren van lucht
aanvallen kunnen worden voorkomen
of worden beperkt.
In het bestuur heeft o.a. zitting de
heer H. Bierman te Middelburg.
LOOP DER BEVOLKING OVER HET
EERSTE HALFJAAR VAN 1933.
Toename geringer. In Zeeland
met 169 inwoners. 1
Het aantal inwoners van Nederland
is blijkens mededeelingen in 't Maand
schrift van het centraal bureau voor de
statistiek, gedurende het eerste half
jaar van 1933 gestegen van 8.182.806 op
1 Januari 1933 tot 8.187.295 op 1 Fe
bruari, 8,192.535 op 1 Maart, 8.200.259
op 1 April, 8.203.834 opT Mei, 8.215.583
op 1 Juni en 8.227.166 op 1 Juli 1933, De
toename bedraagt dus 0,54 pet., hetgeen
lager is dan de vermeerdering ad 0.67
pet. over het eerste halfjaar van 1932,
Eenvoud van karakter is geen be
letsel voor fijngevoeligheid van geest
terwijl de toename over het geheele
jaar 1932 1,5 pet, beliep.
De stijging over het eerste halfjaar
van 1933 beliep voor Noord-Braband
van 923.974 tot 931.889, voor Gelder
land van 858.319 tot 862.550, voor Zuid-
Holland van 2.016,651 tot 2.025.203, voor
Noord-Holland van 1.561.755 tot
1.570.835, voor Zeeland van 249,600 tot
249,769, voor Utrecht van 424.906 tot
429.391, voor Friesland van 406.081 tot
407.097, voor Overijssel van 535.555 tot
538.124, voor Groningen van 400.183 tot
401.442, voor Drenthe van 229.157^ tot
230.223, voor Limburg van 576.925 tot
580.643, voor de gemeenten met meer
dan 100.000 inwoners van 2.211.319 tot
2.218.551, voor de gemeenten met 50.001
tot en met 100.000 inw. van 825.736 tot
832.178, voor de gemeenten met 20.001
tot en met 50.000 inw. van 948.935 tot
956.608, voor de gemeenten met 5001
tot en met 20.000 inw. van 2.471.947 tot
2.488.302, voor de gemeenten met 5000
en minder inw. van 1.724.869 tot
1.731.527.
Op de Rijksbegrooting voor 1934 is
een bedrag van 80.000 uitgetrokken
voor een nieuwe ambtswoning van den
commissaris der Koningin in Noord-Hol
land te Haarlem.
De voornaamste reden is dat door de
verplaatsing van den zetel van het pro
vinciaal bestuur van de Jansstraat 'naar
de Dreef, het provinciehuis en de ambts
woning van den commissaris te ver van
elkaar verwijderd zijn.
De bedoeling is een bestaand huis in
de omgeving te koopen, en eventueel ge
schikt te maken,
De Nederlandsche vereeniging van
verkeersvliegers heeft een krachtig pro
test gericht tot den minister van Water
staat tegen het in dienst houden van
den piloot Silberstein, vooral waar er
voldoende Nederlandsche krachten be
schikbaar zijn.
De Nederlandsche Varkenscentrale
maakt bekend, dat met ingang van 1
October 1933 geen varkens meer zullen
kunnen worden gemerkt met merken,
toegekend voor de eerste periode. Na
den genoemden datum zullen deze mer
ken, toegekend voor de tweede perio
de loopende van 1 April 1933, tot 31
December 1933 zullen kunnen worden
aangebracht tot en met 4 Febr. 1934 en
varkens geboren voor 1 Januari 1934.
Na 4 Febr. 1934 zullen geen merken toe
gekend voor de tweede periode meer
worden aangebracht.
OPGEPAST.
De commissaris van politie te Middel
burg verzoekt ons naar aanleiding van
bij hem ingekomen berichten, te waar
schuwen tegen personen, die trachten si
garen te verkoopen aan particulieren,
voorgevende te komen voor den bond
van ex-werklooze sigarenmakers of
wel om sigaren te verkoopen, die de ge
meente 's Hertogenbosch, zou laten ma
ken door werkloozen.
In werkelijkheid zijn het sigaren van
inferieure kwaliteit en betrokken van
kleine fabriekjes.
De bedoelde personen, op wier ge
drag ook veel is aan te merken, werken
veel in het zuiden van het land.
HET STATION VLAKE.
8 October gesloten.
Wij vestigen de aandacht op een ad
vertentie in dit nummer meldend, dat 't
station Vlake met ingang van Zondag 8
October a.s. voor het personenverkeer
wordt gesloten en daarvoor in de plaats
komt het station Kruiningen-Ierseke.
EEN ONDERSCHEIDING.
De heer J. G. Peeman, Europeesch
sergeant der infanterie van het N. I. le
ger, vroeger alhier woonachtig, heeft de
Zilveren medaille verbonden aan de
Oranje Nassau orde gekregen met bepa
ling, dat het vernoemde orde zal wor
den uitgereikt met de zwaarden.
Om allen, die
lijden aan pijnlijke voeten, te
kunnen helpen, wordt ook hier
voor voetverzorging ingericht.
is een verpleegster van de
Supinafor-Cenfrale aanwezig in
het Supinatorium van Socië
teit „st Joris" Balans Alhier.
De zuster onder
zoekt Uw voeten
en geeft U gratis advies. De Supi-
nafor-voet-hulpmiddelen worden
U zonder verplichting getoond.
^Valdraal 50 Vlissi n e n Telefoon 27
Iedere Donderdag wordt door gediplomeerd voetkundige zitting
gehouden van V.M. 9 uur tot 12x/z uur, en van N. M. 2 uur tot 7'/2 uur,
in het Supinatorium van S octet e it „sl «Joris" Alhier.
(Ing. Med.)
DE IEPENZIEKTE-
TENTOONSTELLING.
Het Comité ter Bestudeering en Be
strijding van de Iepenziekte organiseert
zooals bekend is, van heden tot Donder
dag een tentoonstelling te Goes.
In Zeeland, meer nog dan in andere
deelen van ons land, is de iep van groot
belang, niet alleen uit een oogpunt van
landschapsschoon, maar ook in econo
misch opzicht. De beplantingen van we
gen en dijken en om de boerderijen be
staan er op vele plaatsen uit iepen, en
deze vertegenwoordigen een groote
waarde. Het hout van den Zeeuwschen
olm is nl. zeer gezocht van wege zijn
uitstekende hoedanigheid. Geen wonder,
dat men juist in Zeeland de groote ver
breiding van de iepenziekte, die daar
reeds vele slachtoffers heeft gemaakt,
met angst gadeslaat. Door het organi-
seeren van een tentoonstelling te Goes
tracht het Iepenziekte-Comité, in Zee
land meer bekendheid te geven aan
haar doel en alle eigenaren van iepen
op te wekken, mede te helpen bij het be
strijden van de ziekte.
Op de tentoonstelling is zooveel mo
gelijk alles bijeengebracht, wat kan die
nen om een inzicht te geven in het we
zen van de iepenziekte, de wijze van
bestrijding en de economische belangen,
die daarbij op het spel staan. Daar is in
de eerste plaats de inzending van het
Phytopathologisch Laboratorium „Willie
Commelin-Scholten" te Baarn. Men ziet
hier vele stukken hout van door de
iepenziekte aangetaste boomen. Een
bruine verkleuring van het jonge hout
is als gevolg van de aantasting waar te
nemen. De veroorzaker van de iepen
ziekte, de zwam Graphium ulmi, is ten
toongesteld, gekweekt op allerlei ver
schillende voedingsbodems. Een verza
meling foto's, waarop verschillende sta
dia van de iepenziekte zijn afgebeeld,
en een serie gekleurde platen is mede
door het Baarnsche Laboratorium inge
zonden, evenals grafische voorstellingen
van de verwoestingen, welke de iepen
ziekte heeft aangericht in Rotterdam,
Utrecht en Hilversum. Op een kaart van
Europa is het verbreidingsgebied van de
ziekte aangegeven. Voorts behoort tot
deze inzending zeker het niet het
minst belangrijke deel een groote
verzameling takken van verschillende
iepensoorten, waaronder ook Ameri-
kaansche en Aziatische. Deze zijn ge
rangschikt naar haar gevoeligheid voor
de iepenziekte. Terwijl de Amerikaan-
sche soorten alle zeer vatbaar zijn, ko
men er onder de Aziatische enkele niet-
gevoelige soorten voor. Ook van eenige
zaailingen van den gewonen Europee-
schen veldiep, die wegens hun resisten-
Middelburg, 26-IX-'33. Maandag
hoogste luchttemperatuur 17.1 °C;
(63 °F); laagste 1J.4 °C (55 °F). Heden
9 h: 13.5 °C; 12 h: 17.5 °C. Geen regen
of neerslag. Hoogste barometerstand te
dezer stede, in het afgeloopen etmaal:
765 mm; laagste 760 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 772.3 mm
te Stensele; laagste 751.0 mm te Isafjord.
Verwachting tftt morgenavond:
Zwakke tot matige wind uit O, rich
tingen, nevelig tot licht oi half bewolkt,
droog weer, weinig verandering in tem
peratuur.
Zon op: 6 h 53; onder: 18 h 49. Licht
op: 19 h 19. Maan op: 15 h 47; onder:
22 h 15. E.K. 26 September.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger: Veere 38 min. later
(S springtij).
September.
Hoogwater. Laagwatsr.
(Zomertijd.)
Di. 26 6.20 18.48 12.51
Wo. 27 7.24 20.08 1.23 14.00
Do. 28 8.57 21.53 2.44 15.36
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
September.
Hoogwater. Laagwater,
(Z'omertijd.)
Di. 26 8.10 20.31 1.28 13.54
Wo. 27 9.08 21.44 2,23 14.59
Do. 28 10.35 23.25 3.46 16.33
tie ten opzichte van de iepenziekte zijn
uitgezocht, zijn takken tentoongesteld.
De hoop wordt gekoesterd, dat er onder
deze uitgezochte exemplaren zich een
enkel bevindt, dat op den duur den te-
genwoordigen Hollandschen iep zal kun
nen vervangen, waarmede het vraagstuk
van de iepenziekte feitelijk zou zijn op
gelost.
Een tweede afdeeling omvat de in
zending van het Laboratorium voor En
tomologie te Wageningen, Hier wordt 'n
volledig overzicht gegeven van de le
venswijze van den grooten en den klei
nen iepenspintkever, welke kevers de
zwam Graphium ulmi, die de iepenziek
te veroorzaakt, van den eenen boom op
den anderen overbrengen.
Men kan nagaan, hoe de larven van
de genoemde kevers doorvreten in het
zieke hout, besmet raken met de sporen
van Graphium ulmi, en hoe de pas uit
gevlogen kevers bij het knagen aan jon
ge takken deze sporen in gezond hout
