WR1GLEY RECHTZAKEN. KAISERSWERTH. SOES. Mijle, bestuurslid der vereeniging, die na dit bezoek aan zijn pluimveestapel, gast heer van allen werd, want het gezel schap is als slot van den zoo aangena- men en leerzamen middag, genoodigd in de woning van genoemd bestuurslid en is allen daar een verversching aan geboden. De burgemeester vond hier ge legenheid te verklaren, dat hij het be zoek aan het eerste terrein wel wat vlug is geweest met bedanken, omdat hij nu eerst kan getuigen van zijn groote waar deering voor het werk en de bereikte resultaten. Spr. bracht het bestuur nog maals dank voor de uitnoodiging en den heer v. d. Mijle 'en- zijn zuster voor de ontvangst in do woning. De voorzitter bracht den burge meester dank voor zijn woorden, hoopte dat het bezoek bij het geheele college een aangenamen indruk heeft gewekt en dat dit tot uiting komt, als de vereeni- ging waarschijnlijk binnenkort met de gemeente moet onderhandelen. Dank bracht spr. ook aan de leden der com missie van toezicht voor hun aanwezig heid en ten slotte aan den heer v. d Mijle en zijn zuster voor de uitnoodi ging in deze woning, het slot te doen plaats hebben. Men ging na 3 uur samenzijn uiteen maar allen zullen met ons overtuigd zijn geweest, dat men een middag had gehad die gelegenheid gaf te genieten van de natuur en de voortbrengselen, maar ook de overtuiging te krijgen, dat een ver- eeniging als Kweeklust een zeer be langrijke taak verricht in het belang van de leden en hunne gezinnen. DE GONDELVAART VAN TRITON. De prijsuitdeeling. Zaterdagavond had in hotel de Nièu we Doelen de prijsuitdeeling plaats voor de deelnemers aan de gondelvaart van Triton op Vrijdag j.l. De voorzitter, de heer mr. P. C. Adriaanse, wees erop, dat men in het midden der week zeker niet had ge dacht, dat de vaart zou kunnen door gaan, maar Vrijdag was het bijzonder mooi weer. De deelname is het bestuur echter niet medegevallen, van de 30 le den gaven er zich slechts 9 op en daar buiten nog twee niet-leden, zoodat er elf deelnemers waren- Aan de niet-le- den brengt spr. hulde, dat zij mede werkten en hoopt dat volgend jaar alle leden medewerken. Het zal dan nog mooier, nog feërieker zijn dan nu. Spr. brengt dan dank aan allen, die hun me dewerking verleenden. Aan mevr. Van der Hoop, die jurylid was en die steeds bereid is te helpen, als het sport betreft aan de andere juryleden, de heeren de Muijnck en Zandee, aan de gemeente, die een vlot afstond, en de brugwach ters order gaf ook na de gewone uren te draaien,aan de politie, aan de muziek wier fakkels reeds een verlichting op zichzelf waren, aan d heeren Ouwerkerk Sr, en Jr., aan de schippers, die een boot 1833—17 SEPTEMBER—1933. door H. A. C. Snethlage- II. Het diaconessenwerk is geboren uit den nood: er was een vrouw, die een asyl noodig had, het tuinhuisje van de Kaiserswerther 'pastorie is het geïm proviseerde asyl. Dit gebeurde in 1833. In 1836 opent Fliedner 't zoogenaamde „Moederhuis" en begint de systemati sche opleiding van diakonessen tot ver zorging van zieken, gevangenen, geval lenen en kinderen. Er is een eigenaardige methode van bouwen in Kaiserswerth, misschien moe ten wij zeggen: het is geen methode! In Nederland is de methode: eerst moet het geld er zijn, dan kan er gebouwd worden. In Kaise,rSwerth heeft men meer durf en moed: men begint vóór 't geld er is. Zoó deed Fliedner al, zoo gebeurt het nog. Toen Fliedner met zijn eenvoudige werk was begonnen begreep hij, dat er een groot huis noodig was. Het groot ste huis in Kaiserswerth komt te koop, maar er is geen geld- Fliedner's vrouw, die juist een kindje gekregen heeft, en die haar leven lang Fliedner gesteund heeft, met haar geloofsvertrouwen, dringt hem, dwingt hem het huis te koo- pen. Over drie maanden moet de koop som van plm. 7000 gulden (toen een geweldige som) betaald worden, maar op het oogenblik is er nog geen gulden. Men kan deze manier van doen ver keerd vinden en gevaarlijk, in Kaisers werth past zij in het geheele systeem dat men zou kunnen noemen het sy steem van het geloof. Als God een werk opdraagt, dan zal Hij zorgen voor de mogelijkheid, geestelijk en stoffelijk. Het in 1836 geopende Huis heet het „Moederhuis". Fliedner is de „geeste lijke Vader", de directrice, Fliedner's vrouw, de „Moeder." Over deze gedachte van een „Moe derhuis moet iets gezegd worden. Voor Fliedner is de vraag: hoe maak ik de vrouw tot een goede diakones? Niet door van de vrouw een non te maken, maar door haar te plaatsen in een geestelijk milieu, dat een tehuis zal zijn voor haar geheele leven. Wij gaan hier niet redeneeren over afstonden, aan den Rijkswaterstaat, aan de reddingsbrigade, aan den secretaris, den heer J. A. van Dixhoorn, aan den heer en mevr. Vermeulen, wier woning zoo langzamerhand het clublocaal is ge worden. Spr. wees er op, dat mevrouw Hollema, het volijverige bestuurslid, helaas in het gasthuis is opgenomen, maar gelukkig vernam spr. van haar echtgenoot, wiens komst hij op hoogen prijs stelt, dat het haar zeer goed gaat Het bestuur heeft haar een bouquet ro zen vergezeld van een voorgelezen ge dicht doen toekomen en zij heeft daar voor reeds schriftelijk haar groote er kentelijkheid geuit. Tot de deelnemers richt spr. woorden van hulde en dankt hen voor het vele werk, dat zij aan hun kano's hebben verricht, er enkele nader noemende Het is een succesvolle avond geworden waarover zeker nog lang zal worden gesproken. Hierna reikte spr. met toepasselijke woorden de behaalde prijzen uit als volgt: Electrisch verlichte kano's eerste prijs de heer H. Bakker, tweede mej A. van Dusseldorp, derde de heer M Brouwer, vierde de heer W. de Vos. Met lampions versierde kano's: eer ste prijs mej. Beppie van den Boudt. tweede den heer Jo. Julianus, derde mej. Jetje van Randwijck. Troostprijzen verwierven mej. Fietje van Randwijck, na loting met haar zus je, die evenveel punten had, en de hee ren J. van Pagé, E. J. Franse en M. Castenmiller. Ook zij, die de prijswinners assis teerden kregen een blijk van waardee ring. Spr. hoopte ten slotte, dat allen te vreden zouden zijn en wekte op nieuwe leden te winnen. Het bestuur overweegt steeds nieuwe plannen. CHR. BESTURENBONDEN IN ZEELAND. Zaterdagmiddag vergaderden alhier, onder voorzitterschap van den heer H, Amelink, secretaris van het Chr. Nat. Vakverbond te Utrecht, en lid der Tweede Kamer, de afgevaardigden van alle in Zeeland bestaande Chr. Besturen bonden. In totaal waren 14 Best. Bonden vertegenwoordigd. De heer Vermeulen, bestuurslid van het C. N. V., leidde het onderwerp: „De propaganda in de komende winter maanden", in. In elke plaats waar in Nederland een Chr. Besturenbond is gevestigd, 187 in getal, zal in November een propaganda- vergadering worden gehouden. In elke vergadering zullen twee sprekers uit den kring der Chr. Vakbeweging het woord voeren. Eén der onderwerpen zal gewijd zijn aan het fascisme en nationaal-socia- lisme. Daartegen moet de Chr. Vakbe weging in het geweer worden geroepen, Het tuinhuisje bij de pastorie van Fliedner, waar het groote werk van Kaiserswerth werd aangevangen. teneinde te voorkomen, dat een stap achterwaarts wordt gezet en de arbei dersklasse weer terugzinkt op het peil van 50 jaar geleden. Behalve in de propagandavergaderin gen, moet ook bij het huisbezoek het Chr.-sociaal beginsel worden gesteld te genover dat van het fascisme etc. Het gaat om het behoud van onze constituti- oneele rechten, om te voorkomen dat de arbeidersbeweging wordt lam geslagen, Verder zal door het C. N. V. een al- gemeene propagandabrochure en een voor de jeugd worden uitgegeven. Bij de hierop gevolgde bespreking werd van verschillende zijden gewezen op het gevaar van het fascisme en het nationaal socialisme en geprotesteerc tegen de voorlichting die een bepaalc christelijk dagblad in dezen geeft. De heer Amelink wees er op, dat de Chr, Vakbeweging steeds een natio nale houding heeft aangenomen en te gen het marxisme heeft gestreden toen het fascisme nog niet eens bestond. Nog vóór er sprake was van een corporatie ven staat, ijverde het C, N. V. voor be drijfsorganisatie. Principieel ziet de Chr. Vakbeweging in het fascisme even zoo goed een vijanc als in liberalisme en socialisme. Vervolgens werd een levendige be spreking gevoerd over de vraag of het moet komen tot een centrale organisa tie van de besturenbonden in Zeeland, Door enkele aanwezigen werd deze be pleit, maar de heer Amelink achtte ze niet noodig. Wel zou de aanstelling van een algemeen propagandist voor Zeelanc gewenscht zijn, zoodra dit mogelijk is. Bij de rondvraag kwamen verschillen de onderwerpen ter sprake. De heer Amelink zegde toe met den Minister van Sociale en Economi sche Zaken te zullen bespreken de vraag of het mogelijk is aan het verleenen van steun aan den landbouw enkele voor waarden te verbinden, waardoor de werkloosheid in den landbouw kan wor den verminderd. Van verschillende zij den werd n.l. ernstig geklaagd over de groote werkloosheid in den landbouw, zelfs in den zomer. De steun kwam zoo heette het meer aan den werk gever dan aan het geheele bedrijf ten goede. Verder werd het gelaakt, dat de op gaaf omtrent de loonen in sommige ge meenten, teneinde daarnaar de loon- klasse voor de werkloozenverzekering te bepalen, ook niet aan de organisaties werd gevraagd. Hiernaar zal een onder zoek worden ingesteld. Ook werd het sterk afgekeurd, dat men in sommige ge meenten om in aanmerking te komen voor crisissteun, eerst al wat men zelf heeft moet opmaken en zelfs een hypo theek op zijn huisje moet nemen. Dit werd een straf op de spaarzaamheid ge noemd. Ook dit zal te bevoegder plaatse worden onderzocht. Verder kwamen o.a. ter sprake de smokkelarij op groote schaal met boter "3C£S»R5=555$ de vraag of dit de juiste oplossing isj vooral in ons land is er veel critiek ge wéést tegen het systeem van het Moe derhuis; bij dit Moederhuis hoorde de „Inzegening", het afleggen van een be lofte (niet voor het leven, maar wel een belofte met ernstige consequen tie); door den band met het Moeder- ïuis werd iets „vastgelegd". Wie de ilm „Madchen in Uniform" gezien heeft is zeker wel onder den indruk gekomen van 'n gevaar, dat er is in het opleggen van een systeem aan levende menschen. Ook in de Diakonessenhuizen is dit ge vaar onder de oogen gezien, is misschien wel eens geleden onder dit „systeem". Maar zijn er niet nog grootere gevaren in die inrichtingen, waar men zoo trotsch is op de algeheele vrijheid? Zeker is wel, dat het Duitsche karak ter van het diakonessenwerk critiek heeft opgewekt in ons vaderland. Maar ondanks dat, kan het diakonessenwerk, ook in ons land, rekenen op de sympa thie van ontzaglijk velen, die in den ar beid der diakonessen gezien en onder vonden hebben, wat de waarde kan zijn van toegewijden arbeid, van een arbeid welke bezield wordt door het ideaal. De „ouderwetsche" geloofsbelijdenis der diakonessen ik weet er geen be ter woord voor is aldus geformuleerd: „Wat wil ik? Ik wil dienen, Wien wil ik dienen! Den Heere Jezus en Zijn ellendigen en armen. En wat is mijn loon Ik dien noch om loon, noch om dank, maar uit dank en liefde: mijn loon is, dat ik dienen mag. En wanneer ik daarbij omkom? Kom ik om, dan kom ik om, sprak eenmaal toningin Esther die toch hem niet tende, uit liefde tot Wien ik zou willen, maar die mij niet zal laten omkomen. En wanneer ik daarbij oud word? Dan zal mijn hart toch groenen als een palmboom en de heer zal mij verzadi gen met genade en erbarmen. Ik ga met vrede en ben voor niets be vreesd." Hoe dikwijls zijn deze woorden be- critiseerd, ook wel bespot! Hoe dik wijls is de vraag gesteld, of zij een ge- arekkig, zwak, onheilig mensch in den mond gelegd mogen worden! Zijn ze te verdedigen met het oog op de nuchter heid, de werkelijkheid, de waarheid? Hier wordt geen discussie gevoerd over 't diakonessen-vraagstuk, dat altijd was en nog is, een „probleem. In mijn gevoel zit er in deze woorden iets klassieks, zij zijn „tale Kanaans zij zijn anders als de leuzen van tegen woordig en als die van Duitschland. Maar zij hebben een eeuw lang de macht gehad vrouwen te bezielen tot een grootsche, ver boven haar krach ten reikende taak. Zij doen een beroep op de diepste geestelijke behoeften van een vrouw. Zij zijn voor velen een hou vast geweest in een zwaren strijd, van het gaat „tegen vleesch en bloed in.' In ieder geval: Wanneer wij Fliedner en Kaiserswerth gedenken, mogen wij deze woorden niet negeeren. En vóór onze critiek, zoo echt Hollandsch weer begint, wijden wij een eerbiedige, dankbare gedachte aan de diakonessen die haar leven gegeven hebben in den dienst der barmhartigheid! Chesterton, de bekende Engelsche schrijver, die sterk anti-Duitsch is ge oriënteerd, hoort het verwijt, dat het Christendom de wereld somberder maakt- Zijn antwoord is: „het christen dom is de eenige omlijsting, waarin het genot van het heidendom bewaard is. Dan geeft hij dit treffende beeld: Wij kunnen cms een aantal kinderen voor stellen, spelend op den vlakken, dicht met gras begroeienden top van een hooggeleden rotseiland, midden in de zee Zoolang er een muur op den rand der klippen stond, konden zij zich veilig aan de wildste spelen overgeven, en de plaats de luidruchtigste van alle speeltuinen maken- Maar de muren werden afgebroken, en 't naakte figuur in Z. Vlaanderen, de steun aan den aard appelteelt, het gevaar dat door de steun maatregelen de armoede in vele arbei dersgezinnen zal stijgen, enz. De heer Amelink deelde mede, dat het C. N. V. overweegt te verzoeken de bovenmaatsche aardappelen tegen la- geren prijs beschikbaar te stellen voor de werkloozen. Hierna sloot de voorzitter de verga dering. Arr.-Rechtbank te Middelburg. Zitting van Vrijdag 15 September. De volgende zaken werden behan deld: C. de K„ 34 jaar, werkman te Mid delburg, gedetineerd, werd verdacht dat hij omstreeks de maanden Juli en Augustus in de duinstreken van Vrou wenpolder en Koudekerke, heeft weg genomen uit kleedingsstukken por- temonnaie's met geldbedragen, toebe- hoorende aan H. Schout, J. C. J. Jan sen, A. Schuurman en E. Bloenen. Eisch: een maand met aftrek voor arrest. Mr. W. R. H. Dieleman, verdachte' raadsman, kon zich met dezen eisch vereenigen. R. v. d. C„ 44 jaar, koopman te Sas van Gent, die niet verschenen was werd verdacht dat hij in de maanc Augustus te Philipinne den ontvanger van het grënskantoor Philippine U, Rammeloo een bedrag van 1000 heeft beloofd met het oogmerk om Ramnie loo te bewegen in zijn bediening in strijd met zijn plicht een of meerder certificaten van uitvoer van boter af te geven of te onderteekenen. De verdachte zeide dat op de vracht van 5000 kg boter 3000 winst zat en ontvanger dan een derde deel zou krij gen van de winst. De ontvanger ging evenwel op het verstrekken van een certificaat voor boteruitvoer van Ne derland naar België bij nacht, niet in en deed aangifte bij de politie wegens po ging tot omkoopen van een ambtenaar in functie. De ontvanger als getuige gehoord gaf een uiteenzetting van de feiten zooals die hierboven zijn omschreven. Hij is op het aanbod van verdachte niet ingegaan De officier van justitie requisitoir ne mende zegt, dat de invoer de boter eerst naar België wordt uitgevoerd en dan weer in Nederland wordt inge voerd. Met deze frauduleuze handelin gen zijn groote geldsbedragen te ver dienen. Volgens den officier is verdach te een groote smokkelaar en het is geen wonder dat een certificaat hem 1000 waard was. Spr. noemt het een ernstig feit en dergelijke feiten moeten streng gestraft worden. fRIGlEY tUWGOM DE MONO IEKKER EN C^EZONDI der steile klippen werd bloot gelegd. De kinderen vielen er niet over; maar toen de ouders -hen kwamen zoeken, vonden zij hen angstig bijeengehurkt in het midden van het eiland, en hun ge zang was verstomd. Men zou het Moederhuis en zijn sy steem de „omlijsting" kunnen noemen. Ook dit systeem is, zooals alle werk van Fliedner, niet gemaakt, maar als vanzelf gegroeid. Het is mij, bij mij herhaalde bezoeken aan Kaiserswerth, gegaan, zooals zoovelen. Men komt er met al lerlei opvattingen en ook reeds met critiek; wanneer men weer thuis is, zijn er allerlei vragen en bezwaren, maar terwijl men in Kaiserswerth is, komt men onder de bekoring van de sfeer. Geen meegesleept worden door" groote woorden en een massa-betooging, maar iet zich opgenomen gevoelen in de zui verheid van een eenvoudig-geestelijke atmosfeer. Hier is gewijde luchte hier is traditie, hier is de daad der barm hartigheid. En het gaat ons als Allard Pierson, den man, die moderner is dan de meesten, maar die, wanneer hij bij de Oudere Tijdgenooten", de mannen van het Réveil, vertoeft, eerbiedig het Koofd ontbloot. Later is door de voorvechters der vrouwen-emancipatie wel eens scher pe critiek uitgeoefend op de diakones senhuizen, als niet meegaande met den tijd. Maar vergeten is ook wel eens, dat het diakonessenhuis den weg voor de emancipatie van de vrouw heeft geo pend. Fliedner heeft de vrouwen mo biel gemaakt, lang voor de moderne vrouwenbeweging was er de mogelijk heid voor de ongehuwde vrouw om in het diakonessenhuis een levenstaak te vinden. Florence Nightingale, die voor de moderne vrouwenbeweging van zoo enorme beteekenis werd, die een baan- breekster was en wier werk geduren de bijna een halve eeuw van de aller grootste beteekenis was, heeft in Kai serswerth haar inspiratie ontvangen. „This was the critical event of her live. The experience whicht she gai ned as a nurse at Kaiserswerth formed the foundation of all her future ac tion"*), zegt Lytton Strachey, die dat prachtige Essay over haar heeft geschre ven. Dit was de beslissende gebeurte nis in haar leven. De ondervinding, welke zij als verpleegster in Kaisers werth ,opdeed, vormde den grondslag van al haar toekomstige daden. (Ingez. MedJ De officier eischt 6 maanden gevan genisstraf. In den avond van 5 Augustus 1.1. was er in het hotel „den Appel" te Ter- neuzen een gezellige drukte, die echter werd verstoord doordat de twee ge broeders A. en D. R., die blijkbaar onder drankinvloed verkeerden den bezoekers lastig maakten. Ten slot te moest een der aanwezigen het ont gelden en kreeg deze eenige klappen van A, R. Vervolgens wilde de caféhou der de vechtersbazen uit zijn café ver wijderen, bij welke handelingen de ca féhouder en diens dochter door de gebrs R. bloedend werden verwond. Aangifte bij de politie geschiedde en thans stond wegens mishandeling van C. F. van Oudheusden en E. E. M. v. D. terecht A. R„ 22 jaar, werkman te Ter- neuzen, terwijl D. R„ 31 jaar, werkman zich had te verantwoorden wegens mis handeling van C. van Oudheusden en P. van Damme. De verdachte A. R. bracht tot zijn verdediging in het midden, dat, als hij iemand wilde spreken ze hem dit niet moeten beletten, „dan verdedig" ik mij, aldus verdachte. Verdachte D. R. was niet verschenen Verder werden een viertal getuigen ge hoord die verklaringen aflegden om trent het voorgevallene. De officier van justitie aan het woord komende, zegt dat er proces-verbaal is opgemaakt tegen twee verdachten en de mishandeling van beiden is bewe zen. De familie R. staat te Terneuzen zeer ongunstig bekend. Verdachte A. R. heeft volgens den officier een kwaad- dig en valsch karakter, doch is meer malen den dans ontsprongen. Spr. acht een geldboete hier niet op zijn plaats Over Kaiserwerth schrijven is voor mij mij verdiepen in een werk, dat ik liefheb en bewonder en dat ik eigen lijk hoe langer hoe meer een oase be schouw in een wereld van egoïsme en onwaarachtigheid. Schweitzer, een der meest populaire figuren van onzen tijd, heeft, voorzoover ik weet, geen direct contact met Kaiserswerth, maar hij werkt van uit dezelfde sfeer. En het dia konessenwerk èn Kaiserwerth moet en zal bereid zijn zich te moderniseeren, vonkens den smaak van de moderne jeugd, die enthousiast is voor het waag stuk van het zelfverloochenende leven. Nederland kent het diakonessenwerk vooral als ziekenverpleging. Fliedner heeft baanbrekend werk verricht ook op dit gebied. Hij is ontsteld over het werk van „huurlingen", over de immo raliteit en onbeschaafdheid der ver- pleegters. Dat thans „ziekenverpleeg ster" een werk is van toewijding en roe ping, danken wij voor een groot deel aan Fliedner. Hij heeft vrouwen van beschaving, van toewijding, van gees telijke kracht, opgeroepen en opge leid tot dit werk. In plaats van de „zie kenoppassers" zijn gekomen )de „lief dezusters". Wat nu vanzelfsprekend is, was toen, toen Fliedner begon, algehee le hervorming op het gebied der zie kenverpleging. Laat ik dit artikel mogen eindigen met een citaat uit Allard Pierson s „Ou dere Tijdgenooten". Pierson vergelijkt vroeger en nu. Hij is de man van het ïeden en dat heden is anders als vroe ger, er zijn andere opvattingen gegroeid. Haar als hij aan die min of meer be krompen mannen van zijn jeugd te rug denkt, ziet hij hen als harten van goud, als „Kinderen van het Vader huis". Hij erkent hun gave, hun eigen aardige kracht. „Hopen tegen hopen; vasthouden van hetgeen aan zooveler karakterloosheid glipt; kweeken van lichtzinnigheid en gemakzucht verwaar- oozen; opmerken en liefhebben van ïetgeen teoo (veler lichtzinnighejd en gemakzucht verwaarloozen; opmerken en liefhebben van hetgeen zooveler olindelings volgen van de openbare meening als geheel verouderd prijs geeft, ziedaar hun gave. Indien weten schap en verlichting noodwendig strek ten moesten om de waarde van deze gave te doen miskennen, zij waren in mijn oog te duur gekocht." Met eerbied en bewondering geden ken wij Theodor Fliedner en het werk van Kaiserswerth!

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1933 | | pagina 6