KERKNIEUWS.
ONDERWIJS.
HANDEL EN NIJVERHEID.
ZEEUWSCHE PROVINCIALE
BRANDWEERBONB.
WÊÊÊM
B~ nieuwe landingsbrug aan het veer te Hoedekenskerke is dezer dagen
gepla est.
dien dag niet onopgemerkt te laten
voorbij gaan. Verschillende autoriteiten,
onder wie de Commissaris der Konin
gin en het college van Ged. Staten zui
len worden uitgenoodigd.
Na het ofïicieele gedeelte, waartoe
eene vergadering der leden met de ge-
noodigden zal worden gehouden, heefb
in de school een tentoonstelling plaats,
's avonds zal in de Beurs eene voorstel
ling worden gegeven.
Jaarverslag 1932'33,
Wij ontvingen een afdruk van het
Jaarverslag 1932'33 van den Zeeuw-
schen Prov. Brandweerbond, zooals dat
in de op handen zijnde algemeene ver
gadering zal worden uitgebracht.
Het navolgende is daaraan ontleend:
Bestuur. In de vacature mr. W. J.
Woldringh van der Hoop, werd tot be
stuurslid benoemd jhr. H. A- van Doorn,
Burgemeester van Oost- en West-Sou
burg.
Leden. Moest in het laatst uitge
brachte jaarverslag met leedwezen 'n
vermindering van het aantal leden wor
den geconstateerd, waardoor hun aan
tal daalde tot 79, in het afgeloopen ver-
eenigingsjaar bleef dit cijfer althans ge
handhaafd. Wel is waar bedankten de
gemeenten Bruinisse en Kerkwerve,
doch door toetreding van de gemeenten
St. Maartensdijk en Nieuwerkerk, wel
ke laatstgenoemde gemeente tenslotte
reeds van den beginne af lid bleek te
zijn geweest, doch, aangezien nimmer
bericht hiervan was ingekomenf tot
voor kort nog uiteraard als zoodanig
door het Bestuur niet werd aangemerkt,
werd een verdere teruggang van het
aantal leden voorkomen.
Terwijl alzoo eenerzijds het verlies
van een tweetal gemeenten viel te be
treuren, andererzijds stemt tot vol
doening in deze tijden, waarin de grootst
mogelijke zuinigheid van de zijde van
de gemeenten moet worden betracht,
een besluit waardoor de gemeente door
alsnog toe te treden, blijk geeft, het
groote nut van den Bond te erkennen,
zonder voor de aan het lidmaatschap
voor haar verbonden kosten hoe ge
ring deze ook zijn in vergelijking tot de
belangrijke voordeelen terug te
deinzen.
Pogingen door het Bestuur hier en
daar in 'het werk gesteld om tot verde
re uitbreiding van het aantal leden te
geraken bleven zonder resultaat. Ook
de in diverse deelen der Provincie ge
houden voordrachten hadden op een
enkele uitzondering na geene uitbrei
ding van het aantal leden tengevolge.
Vergaderingen. De alg'emeene
vergadering, gehouden te Middelburg
den 23 Mei 1932, mocht niettegenstaan
de helaas slechts een 33-tal gemeenten
in totaal uitbrengende 78 stemmen, ter
vergadering vertegenwoordigd waren,
in alle opzichten geslaagd heeten.
Tot het welslagen der vergadering
droeg zeker niet in de laatste plaats
in belangrijke mate bij de lezing van
den heer ir. J- Duiker over het onder
werp „Luchtbescherming" des namid
dags na afloop van de vergadering, ge
volgd later door een demonstratie van
de Middelburgsche Brandweer, onder
leiding van haar commandant, den heer
H. Bierman.
tt ^>®r"lanenf vertegenwoordiger in het
Hoofdbestuur van de Kon. Ned. Brand
weervereniging was de Voorzitter van
den Bond, de heer G. A. Hajenius.
Middelen. Het afgeloopen ver-
eenigingsjaar leverde een goed slot on
van 295.14-
Van de Kon. Ned. Brandweerver
eniging is voor een maal een subsidie
van f 250 ontvangen.
aar het zich laat aanzien, zal in de
naaste toekomst, zij dan ook op beschei-
a V°0r, de verschillende af
deelingen de gelegenheid worden geo
pend, demonstraties, wedstrijden en
dergelijke te houden, waar tot dusver
in verband met de veelal groote kosten
daaraan verbonden, wegens de beperk
te middelen als regel niet aan te den
ken viel.
Onderlinge hulpverlee-
n i n g Over het algemeen bleef men
in de onderscheiden afdeelingen in deze
richting werkzaam, al kan niet gezegd
worden, dat in de verschillende deelen
der Provincie de afdeeling Walche
ren uitgezonderd tot dusver een af
doende regeling tot stand kwam. Wel
is waar werden er op dit gebied reeds
tusschen verschillende gemeenten af
spraken gemaakt, doch van het bestaan
van bepaalde contracten, waarin de
wederzijdsche verplichtingen duidelijk
zijn vastgelegd, is tot nog toe aan het
Bestuur niet gebleken.
Uit een destijds dienaangaande door
het Bestuur ingestelde enquête bleek,
dat men in de afdeelingen in het -alge
meen nog niet voldoende van de nood
zakelijkheid van dergelijke overeenkom
sten was overtuigd.
Ook nu nog bleek, dat daarin sedert
nog weinig verandering' is gekomen.
Nogmaals moge dus met klem bij de
verschillende afdeelingen er op worden
aangedrongen om, al moge de praktijk
wellicht hebben geleerd, dat als regel
wel is waar op hulp van elders gere
kend mag worden, alles in het werk te
stellen, dat binnenkort in elke afdeeling
de totstandkoming van een regeling in
zake onderlinge hulpverleening mag
worden tegemoetgezien.
Werkzaamheden. De werk
zaamheden van den Bond bestonden ook
in het afgeloopen vereenigingsjaar voor
het meerendeel in het uitbrengen van
adviezen.
Van de verschillende vanwege het
Bestuur aan de leden toegezonden rap
porten mogen hier speciaal nog ge
noemd worden het rapport betreffende
het gebruik van brandkranen en het
aansluiten van brandspuiten op de wa
terleiding, alsmede een beschrijving
eener alarminrichting.
Blijkens schrijven van den secretaris
van de afdeeling Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen brak op 20 Juli 1932 in de
cokesfabriek van de Association Coö
peratieve Zélandaise de Carbonisation te
Sluiskil brand uit. Hoewel de brand zich
in den beginne zeer ernstig liet aanzien,
kon door gezamenlijk optre
den van de brandweren van Sluis
kil en Neuzen verdere belangrijke uit
breiding worden voorkomen.
Voorts schrijft de secretaris van ge
melde afdeeling het volgende:
„Den 1 October werd te Sluiskil te
genover de fabriek van de Compagnie
Néerlandaise de I'Azote te Sluiskil een
gecombineerde oefening gehouden met
de volledige brandweren van Axel,
Sluiskil en Terneuzen. De oefening
slaagde uitstekend. Door de 3 aanwe
zige motorbrandspuiten werd na 7
minuut met L3 stralen water gegeven
op 200 m vanaf de brandspuiten; 1000
m slangen werden er in totaal uitge
legd. De totale capaciteit van de geza
menlijke brandspuiten was 3700 liter
per minuut. Het is de bedoeling ieder
jaar een dergelijke gezamenlijke oefe
ning te houden.
Bij deze oefening is ook gebleken, dat
het slangenmateriaal der deelnemende
brandspuiten op elkaar paste."
Wat de afdeeling Tholen betreft, kan
worden medegedeeld, dat de door het
Bestuur te Bergen op Zoom gevoerde
onderhandelingen tot resultaat hebben
gehad, dat een regeling inzake onder
linge hulpverleening van gemelde ge
meente en van Halsteren uit in bewer
king is.
Walcheren. Tenslotte nog moge
hier het een en ander volgen, ontleend
aan het van de afdeeling Walcheren
ontvangen rapport:
Bestuur. Door de benoeming van
den heer mr. W. J. Woldringh van der
Hoop tot burgemeester van Katwijk
ontstond eene vacature in het bestuur,
welke op de algemeene vergadering van
het vorige jaar werd aangevuld door de
verkiezing van den heer L. J. van
Voorthuysen tot lid.
De voorzittersfunctie bleef voorloopig
onvervuld, doch de vergaderingen van
het bestuur werden gepresideerd door
den secretaris, den heer H- Dronkers. j
In de bestuursvergadering van 17 De
cember j.l. werd besloten dat deze tot
de algemeene vergadering in 1933 de'
wërki&amthéden van voorzitter zou blij
ven vervullen en dat de heer H. Bier
man zoolang als secretaris-penningmees-
ster zou optreden.
Werkzaamheden. Door het
wederom honden van een cursus voor
brandmeesters werden deZe functiona
rissen van 12 gemeenten gedurende on
geveer 4 maanden eens per 14 dagen
in de Ambachtsschool te Middelburg
vereenigd.
De gemeenten Vlissingen, Meliskerke,
Grijpskerke, Ritthem, Aagtekerke, Zou-
telande en Westkapelle vaardigden geen
brandmeesters af, zonder opgave van
redenen voor zoover zij antwoord ga
ven op onzen oproep.
De lessen werden gegeven buiten be
zwaar van de kas door de heeren Vis-
scher, Mathyssen en Bierman van de
Middelburgsche Brandweer en den Lui
tenant ter Zee G. K. Kuiler van het
Wachtschip te Vlissingen.
De eerste les werd gedeeltelijk bij
gewoond door den waarnemend voorzit
ter, die een begroetingswoord sprak-
De volgende onderwerpen werden
behandeld:
a. Herhaling en uitbreiding van de
leerstof uit den vorigen cursus.
b. Inrichting en gebruik van verschil
lende nieuw aangeschafte materialen.
c. Het geven van bevelen bij het lei
den van het blusschingswerk.
d. Onderlinge hulpverleening der ge
meenten op Walcheren.
e'. Gasbeschermingsmiddelen (behan
deld door den heer Kuiler).
f. Bestrijding van schoorsteenbranden
en middelen ter beperking daarvan.
g. Wijze van alarmeering van dorps-
en stadsbrandweren.
Als gevolg van eene correspondentie
met de gemeente Middelburg zijn thans
met verschillende omliggende gemeen
ten overeenkomsten in bespreking. De
onderlinge correspondentie heeft reeds
tengevolge gehad, dat in de Gemeente
raden van Serooskerke, Ritthem, Vee-
re, Oost- en West-Souburg en Arne-
muiden de voorstellen zijn aangeno
men, terwijl de onderhandelingen met
Koudekerke, St. Laurens, Nieuw- en St.
Joosland, Grijpskerke en Heinkenszand
en Oostkapelle nog gaande zijn. Het be-
bestuur hoopt dat de Raad der gemeen
te Middelburg ter zake* spoedig eene
beslising neemt.
Generale Synode der Geref. Kerken
te Middelburg.
In de zesde zitting van de Generale
Synode der Geref. Kerken die Donder
dag te Middelburg werd gehouden, en
waarvoor de belangstelling uit den
kring der gemeedfe zeer groot was,
heeft de president, dr. K. Dijk, na ope
ning op gebruikelijke wijze een toe
spraak gehouden waarin hij dankbaar
gedacht den zegen dien Nederland in
het huis van Oranje is geschonken en
waarvoor God niet genoeg kan worden
gedankt. De Synode verzond een tele
gram van gelukwensch aan de Koningin
waarna de leden staande twee couplet
ten van het Wilhelmus aanhieven.
Hierna kwamen aan de orde de voor
stellen van de Part. Synoden van Gro
ningen, Overijssel, Drenthe, Utrecht,
Noord-Holland en Zuid-Holland Noord
van enkele classes, alsmede van eeni-
ge particuliere personen in betrekking
tot de uitbreiding van den bundel
„Eenige Gezangen". Aan het einde van
zijn uitvoerig rapport, waarvan de
voorlezing geruimen tijd vorderde
kwam de rapporteur namens de com
missie tot een 9-tal conclusies. Daarin
wordt o.m. uitgesproken dat de inge
brachte bezwaren tegen de beslissing
van de Synode van Arnhem-1930 niet
van zoodanigen aard zijn, dat niet tot
uitbreiding van den bestaanden bun
del kan worden overgegaan. Naast de
voorstellen om verschillende wijzi
gingen aan te brengen in de voorgestel
de proeve stelt de commissie voor om
in art. 69 van de kerkenorde een wijzi
ging aan te brengen waarin besloten
wordt dat in de kerken zullen gezongen
worden de 150 Pslamen Davids, als
mede de Eenige Gezangen, zooals die
zijn vastgesteld voor kerkelijk gebruik
d,oor de Synode van Middelburg-1933.
Verder stelt de commissie voor een
drietal deputaten te benoemen met de
opdracht den bundel „Eenige Gezan
gen" en de orde van den Eeredienst te
bezorgen. Aan deze deputaten wordt
dan ook opgedragen de letterkundige
verzorging van deze liederen; de vast
stelling van de titels; het kiezen der
melodiën en de uitgave van de liturgi
sche formulieren, gebeden, Eenige Ge
zangen enz. in één bundel te doen ge
schieden. Tenslotte stelt de commissie
voor deze nieuwe bundel „Eenige Ge
zangen" aan de kerken aan te bevelen,
met dien verstande, dat het niet aan de
individueele predikanten, maar aan de
kerkeraden, wordt overgelaten om te
beslissen, of de nieuwe gezangen in de
gemeente zullen gezongen worden en
hierin met groote wijsheid te werk te
gaan.
Voor de bespreking van deze aangele
genheid bleek een groote animo in de
Synode. Niet minder dan 25 leden mel
den zich aan. De geheele zittingsdag
ging er dan ook mee heen.
Ds. A. Scheele van Kapelle-Bie-
z e I i n g e, herinnerende aan den in
Zeeland gevoerde gezangenstrijd, oordeel
de dat de Synode van Arnhem de zaak
reeds principieel besliste. Hoewel spr.
persoonlijk geen behoefte heeft aan ge
zangen, zijn er in den bundel die spr.
wel en die hij niet zou willen zingen
Men verlegge echter den strijd niet naar
kerkeraad en gemeente. Is het niet be
ter af te wachten wat hier uit de ker
ken zelve e.v. opkomen zal?
Ds. A. C. Heij van Ko udekerke
verdedigde als Zeeuw de voorgestelde
uitbreiding en oordeelde dat het verzet
op de Zuid-Hollandsche eilanden sterker
is dan in zijn provincie. In geoorloofde
wenschen sta de kerk de jonge menschen
niet tegen. Velen hebben metterdaad
behoefte aan het zingen van deze liede
ren.
Op voorstel van den voorzitter werd
van replieken afgezien en tot stemming
overgegaan. De eerste conclusie, die de
principieele beslissing inhield werd in
stemming gebracht en aangenomen
met 50 tegen 6 stemmen.
Te 5 uur werd de zitting gesloten. He
denmorgen kwamen de volgende con
clusies van het rapport iri behandeling
REGELEN
VOOR RIJKSKWEEKSCHOLEN.
Nieuwe eischen voor toelating.
In de „Regelen van de Rijkskweek
scholen voor onderwijzers en onderwij
zeressen" opgenomen in Stbl, no. 455
wordt in art. 3 bepaald:
De kweekscholen hebben een drie
jarigen cursus. Op grond van buitenge
wone omstandigheden kan de Minister
bepalen dat een kweekschool een 4-
jarigen cursus heeft.
Volgens artikel 4 kan de Minister be
palen, dat een kweekschool zal bestaan
uit twee afdeelingen.
In dit geval is de eerste afdeeling A
evenals de niet uit twee afdeelingen
bestaande kweekschool, bestemd voor
hen, die de akte van bekwaamheid als
onderwijzer wenschen te verkrijgen; de
afdeeling B voor hen die, in het bezit
van deze akte, de akte van bekwaam
heid als hoofdonderwijzer wenschen te
verwerven.
Voor zoover er plaatsen beschikbaar
zijn, worden tot het eerste leerjaar
eener driejarige of tot 't tweede leerjaar
eener vierjarige kweekschool toegela
ten:
a. de bezitters van een einddiploma
eener hoogere burgerschool met drieja
rigen cursus;
b. degenen, die de eerste drie leerja
ren van een hoogere burgerschool met
vijfjarigen cursus, van een hoogere bur
gerschool voor meisjes met zesjarigen
cursus, van een handelsschool met vijf
jarigen cursus, van een middelbare
school voor meisjes of van een gymna
sium met gunstig gevolg doorloopen
hebben, blijkende uit hun toelating tot
de vierde klasse;
c. de bezitters van een diploma, on
der Rijkstoezicht afgegeven vanwege
de vereenigingen ter bevordering van
het meer uitgebreid lager onderwijs,
mits zij voldoende kennis bezitten van
het vak of de vakken, welke, ofschoon
vermeld in het genoemde programma,
het door hen overgelegde diploma niet
omvat;
d. zij, die een voldoend toelatings
examen hebben afgelegd.
Van de leerlingen wordt schoolgeld
geheven dat gelijk is aan het twee-der
de gedeelte van het bedrag, hetwelk zou
worden geheven als de leerling een
Rijks hoogere burgerschool bezocht.
Voor de toelating tot de lessen van
de afdeeling B wordt het bezit ver-
(Ingez. Med.)
eischt van de akte van bekwaamheid
als onderwijzer.
De Zeeuwsche oesters.
Men meldt ons uit I e r s e k e
De vraag uit Engeland naar goede
kwaliteit Zeeuwsche oesters is zeer
groot, vooral den tijd van 't jaar meege
rekend. Dit is vooral te danken aan de
kwaliteit der Engelsche oesters, die
maar min is. Deze oesters, dit voorjaar
uit Frankrijk geïmporteerd en op de En
gelsche banken uitgezaaid, zijn nu niet
best van kwaliteit. Personen, die een
paar weken geleden daar geweest zijn,
hoorden ook vele klachten over de sterf
te, die door de Engelschen op 50 a 60
pet. werd geschat en zooals gewoonlijk
was de groei dan ook min.
De droogte.
Men meldt ons uit I e r s e k e:
Nu is het zoover gekomen dat de ge
heele Ierseksche moer door, geen water
meer in de drinkpotten ,te bekennen
valt, en al het water dat noodig is voor
de vele beesten moet worden aange
voerd. Streng is de controle, die ge
houden wordt door de politie en ma-
rechaussee's.
Sinds 1911 is zulk een groote droog
te niet voorgekomen-
De mosselteelt te Bruinisse.
In de N.R.C. van 29 Aug. schrijft men
uit Yerseke, na eerst over de oestercul-
tuur te hekben geschreven: „Eigenaar
dig is het met de mosselkweekers ge
steld. Die van Bruinisse hebben 50 pet.
reductie gekregen, terwijl de secretaris
der Visscherijvereeniging dezer dagen
bericht ontving, dat het verzoek om re
ductie voor de Yerseke kweekers was
afgewezen.
Nu is het waar, dat velen daarvan
door de betere verzendgelegenheid heel
wat beter jaar hebben gehad, dan die
van Bruinisse, doch ze allen per ge
meente over één kam te scheren heeft
toch wel zijn eigenaardige bezwaren".
Naar aanleiding hiervan schrijft onze
correspondent te Bruinisse ons, dat dit
aangehaalde veel minder onredelijk is,
dan men dat uit Yerseke wil laten voor
komen, en wel om de volgende reden.
Hoewel de marktprijs der mosselen mis
schien wel van invloed op het Ministe-
rieele besluit is geweest is zij daarvan
toch niet de hoofdzaak.
Steeds golden de mosselen die op de
perceelen in de Grevelingen werden ge
kweekt voor de beste die aan de markt
kwamen, en de pachtprijs van die per
ceelen is daardoor dan ook hoog, zoo
als te begrijpen is. Twee jaar geleden,
was dat echter anders. Plotseling, zon
der dat iemand nog heeft kunnen ver
klaren waarom, wilden de mosselen in
de Grevelingen blijkbaar niet meer
groeien. Ook het vorige jaar herhaalde
zich dat feit, terwijl verschillende per
ceelen zooveel van de groente hadden
te lijden, dat de daarop aanwezige mos
selen, daaronder stikten en deze per
ceelen dus werden ontvolkt.
Nu hebben de mosselkweekers te
Bruinisse meest allen bijna uitsluitend
hun perceelen op de Grevelingen en
werden ook zij daardoor getroffen, ter
wijl men van andere plaatsen door be
tere kwaliteit betere prijzen maakte.
Sommige kweekers te Bruinisse konden
hun product zelfs heelemaal niet ver-
koopen, terwijl zij toch van hun per
ceelen de pachtprijs moesten opbrengen,
die berekend was naar de waarde van
