NEDERLANDSCHE
RONDVLUCHT 1933
LEGER EN VLOOT.
HANDEL EN NIJVERHEID.
VERKEERSWEZEN P. T. T
GEMENGD NIEUWS.
SPORT.
DE RONDVLUCHT 1933.
35/26 AUGUSTUS
25 Augustus:
Waalhaven-Twente 541 K.M.
26 Augustus:
Twente-Waalhaven 472 K.M.
Totaal 1013 K.M.
Sweepstake-ZwendeL
Voor de Rechtbank te Arnhem stond
Dinsdag terecht de 36-jarige D. B., han
delaar te Rotterdam, die ?ich tegenover
verschillende personen heeft voorge
daan als vertegenwoordiger voor Ne
derland van de Irish Free State Hospi
tals Sweepstake. Hem werd oplichting
en verduistering ten laste gelegd.
De waarn. officier van Justitie eischte
een gevangenisstraf voor den tijd van
twee jaar.
In 77-jarigen ouderdom is te Den
Haag overleden de heer J. A. Waleson,
oud-hoofdofficier van den Marine-
Stoomvaartdienst der 2e klasse.
De heer Waleson werd 1 October
1895 benoemd tot officier-machinist 2e
kl. De titulaire rang van hoofd-officier
M. S. D. 2e kl. werd hem op 25 Aug.
1922 verleend.
De thans ontslapene was ridder in de
Oranje-Nassau-Orde en drager van het
eereteeken in zilver voor verdienstelijke
daden voor de Nederlandsche scheep
vaart, van de eereteekenen voor be
langrijke krijgsverrichtingen Atjeh en
Samalangan en van dat voor 30-jarigen
dienst bij den M. S. D.
Bij Kon. besluit zijn benoemd bij 't
wapen der infanterie, tot generaal-ma-
joor, de kolonel E. H. van den Akker,
commandant der Vile infanterie-briga-
de;
bij den geneeskundigen dienst der
landmacht, tot generaal-majoor, de diri-
geerend-officier van gezondheid der
eerste klasse dr. E. J. Denekamp, van
het personeel van den geneeskundigen
dienst des landmacht, chef van het mi
litair hospitaal te 's-Gravenhage;
bij het dienstvak der militaire admini
stratie, tot luitenant-kolonel, de majoor
R. G. Riegen, van dat dienstvak.
Dezer dagen woonde de Duitsche
militaire-attaché, kolonel Freiherr
Geyr von Schweppenburg, de troepen
oefeningen van het regiment jagers in
het duinterrein te den Haag bij. Daarna
bezichtigde de militaire-attaché in het
kamp van Waalsdorp o.m. een van de
seinzalen en logieslokalen der grena
diers, de keuken en het historisch mu
seum.
Onze vischexport naar Engeland.
In Juli zijn uit ons land naar Enge
land uitgevoerd 1199 dwts. zeevisch,
ter waarde van 3291 p. st-, tegen ver
leden jaar in dezelfde maand 955 cwts.
ter waarde van 2357 p. st. In de eerste
7 maanden van dit jaar zijn naar En
geland uitgevoerd 27,391 cwts. ter waar
de van 71,184 p. st„ tegen verleden jaar
37,826 cwts- ter waarde van 94,596 p.
st.
Het autoverkeer neemt toe.
Blijkens de statistiek der motorrijtui
gen, uitgegeven door het Centraal Bu
reau voor de Statistiek, is het totaal
aantal motorrijtuigen van 1 Augustus
1929 tot 1 Augustus 1932 gestegen van
128.884 tot 171.248. Een toeneming dus
van ruim 42.000 motorrijtuigen
Hiervan zijn ruim 21.000 stuks per
sonenauto's en bijna 13.500 vrachtau
to's.
Het aantal autobussen steeg met 426,
Dat der motorrijwielen met 7469.
In Vlissingen blijkt het percen
tage het geringst te zijn, nl. 10.99 per
1000 inwoners; de Haarlemmermeer
geeft een maximum van 39.82 te zien.
Het aantal rijwielen met hulpmotor
is gestegen tot 4775.
Fodrs liepen er op 1 Augustus 1932
in ons land als volgt: 19625 personen-,
29949 vrachtauto's en 535 autobussen.
Op den voet volgt Chevrolet met de vol
gende totalen: 14860, resp- 686 en 24949.
Wat de autobussen aangaat, het type
met 30 en meer zitplaatsen neemt toe,
dat met 15 en minder neemt af.
Aanhangwagens waren er in ons
land op 1 Augustus 1932 totaal 1196 in
gebruik, waarvan 48 procent in Amster
dam, Den Haag en Rotterdam.
Ind- Stoomvaartlijnen.
Marnix v. St. Aldegonde (uitr.) 23 v.
Amsterdam.
Chr. Huygens, (thuisr.) p. 22 Augs.
van Genua.
Sibajak (uitreis) p. 22 Augs. (11 n.m.)
Suez.
Johan van Oldenbarnevelt 23 v. Rot
terdam naar Amsterdam.
Met een sportvliegtuig twee
dagen boven Nederland-
(Speciale correspondentie).
Het is buiten kijf, dat de Nederland
sche rondvlucht in ons land een lucht
vaartevenement van den eersten rang
is geworden. Dat is verleden jaar wel
gebleken, toen men overal in den lande
uitliep om al die sierlijke kleine vlieg
tuigjes, die Pandertjes en Koolhovens
en hoe ze meer mogen heeten, te vol
gen. En, zoo mogelijk, op de vliegvel
den te zien dalen en opstijgen. Zilveren
en blauwe, roode en gele libellen
een keurig en fleurig gezicht!
Er was dit jaar overvloedig gelegen
heid, zoo voor de pers als voor zoo-
maar-luchtvaart-enthusiasten, op dezen
luchtkruistocht mee te gaan: vier ma
chines zal de K. L. M. aan de rondvlucht
laten deelnemen, plaats biedend aan 'n
40-tal passagiers.
Maar wij wilden de zaak gaarne eens
uit een anderen gezichtshoek bezien;
niet uit de reuze-spiegelruiten van een
Fokker', luchtmailboot, maar ittiit het
cockpitje van een echt sportvliegtuig.
Wij zochten daartoe contact met de
Waalhavensche sportvliegers en hier
uit kwam voort de mededeeling van den
administrateur der Nationale Lucht
vaart School, mr. M. J. L. Rosman, dat
de bestuurder van de PH-LUX, de heer
Roos, schrijver dezes gracieuselijk een
zitplaats in zijn sportvliegtuig, een 4-
persoons Koolhoven-coupé offreerde.
De PH-LUX is een aan de Unilever toe-
behoorend sportvliegtuig, dat ook wel
voor zaken- en reclamedoeleinden ge
bezigd wordt.
Zoo hopen wij dus, Vrijdag en Zater
dag. ijs en weder dienende, met dit door
onzen tweeden bekenden Nederland-
schen vliegconstructeur, Frits (Koolho
ven, gebouwde sportvliegtuig ons lieve
Vaderland te overkruisen en daarna
van onze wederwaardigheden in dit blad
verslag uit te brengen.
Behalve de 4 K. L. M.-machines en,
naar wij vernemen, een aantal Soester-
bergers, gaan er zes toestellen van de
Nationale Luchtvaartschool mee en 15
particuliere vliegtuigen. Als eerste par
ticulier is vermeld de PH-MAG van
onzen roemruchten Nederlandschen
sportvlieger, den heer Van der Leeuw
met zijn echtgenoote; in de AIV gaat
de heer Pander Jr mee en ook Asjes
is van de partij.
Algemeen leider van de Rondvlucht
1933 is de bekende chef-piloot der K.
L. M., de heer I. A. Aler en comman
dant van het sportvliegtuigen-eskader
is de „big man" van de spcrtvliegerij,
de heer H. M. Schmidt Crans, chef-in
structeur der Nationale Luchtvaart-
school.
Hieronder volgen nog enkele nadere
tijd-stippen, voor wie het passeeren van
de vloot van den beganen grond af wil
waarnemen.
Nadere detailleering van de route.
Den eersten dag is het vertrek van
Waalhaven op 9-00 gesteld. Dit wil na
tuurlijk niet zeggen, dat alle 25 tot 30
vliegtuigen om 9 uur opstijgen en
kelen zullen vóórtrekkers zijn, anderen
zullen wat nakomen maar wij hou
den ons bij de hier volgende gedetail
leerde routebeschrijving aan de offici-
eele uren-
Dus: vertrek Waalhaven 9-00. Over
Rotterdam; 9-10 zijn we boven Delft;
9-15 boven Den Haag en 9-20 al iets
benoorden Scheveningen; 9-30 is Kat
wijk al gepasseerd en zijn we boven
Noordwijk aan Zee; 9-40 boven Zand-
voort; 9-45 Haarlem en 9-55 eerste lan-
Ongelukken.
Woensdagavond kwam de heer v.
d. A. uit Herpen met zijn auto over den
Bergkenschen Weg te Oss gereden,
toen een van de daar spelende kinde
ren, de 9-jarige v. E. plotseling den weg
overstak en door de auto werd gegre
pen.
Het kind werd tegen den grond ge-
smakt en bekwam een ernstige sche
delfractuur.
De auto-bestuurder, die onmiddellijk
stopte, heeft het kind met zijn auto
naar het ziekenhuis gebracht. De toe
stand van het kind is hopeloos. Den be
stuurder treft geen schuld.
Branden.
Te Oss ontstond Maandagnacht eene
felle brand in de woning van de wed. v,
d. L. aan de Heischeut. De brandweer,
die spoedig ter plaatse was, kon wegens
gebrek aan water niets uitrichten. De
schuur verbrandde met alles, wat er in
was.
Te Bakel is het huis, bewoond door
M. v. d. M,, Maandag geheel afgebrand.
Ook de schuur en stal gingen in de vlam
men op. De inboedel werd gedeeltelijk
gered.
WEER OP VRIJE VOETEN. Naar de
Msb. verneemt, is de heer W., eigenaar
van het hotel Velserend te Sant'
poort, die verdacht werd van brand
stichting in dat hotel, door de justitie
te Haarlem op vrije voeten gesteld.
Het onderzoek wordt echter voort'
gezet-
ONBEWUST DE WAPENWET OVER
TREDEN. Aan drie Engelsche pad
vinders, die over den Dam te Amster
dam flaneerden, is een avontuur over-
ding op onze machtige hoofdstedelijke
luchthaven Schiphol.
Na een goed half uur pauze, natuur
lijk benut om allerhande luchtvaart
vrienden en bekenden de hand te druk
ken, vertrek te 10-30 van Schiphol;
10-35 boven Amsterdam; 10-40 komt
Zaandam in zicht; 10-50 is Purmerend
gepasseerd; 11-00 Hoorn; 11-10 Medem-
blik; 11-20 boven Wieringen (leuk idee
de grens van onze nieuwe Wieringer-
meerpolder langs te vliegen) en ruim
11-30 strijken we op het marine (land-)
vliegtuigenkamp De Kooy bezuiden Den
Helder neer. Het watervliegtuigenkamp
van de marine ligt aan Texels zuidpunt,
en 't heet De Mok; daar kunnen wij
zonder drijvers onder 't landingsgestel
echter niet terecht!
Na een half uur start voor die mooie
vondst: de luchtkaravaan over vier on
zer zes Waddeneilanden. Zijn dat niet
de oorden, waar men vanwege de zo-
mersche badplaatsen en het wintersche
isolement, evenals in Zeeland, veel heil
van de luchtvaart kan verwachten?
Alzoo: vertrek De Kooy 12-00; in 5
minuten het Marsdiep over; 12-10 al
boven de hoofdstad van dat merkwaar
dig gesloten eiland-„republiekje": Den
Burg op Texel. 12-20 net over 't Eier-
landsche gat boven den Vliehors, ein-
delooze zandvlakte; 12-30 zijn we het
dorpje Oost-Vlieland met z'n kort
ktompje vuurtoren op het hooge To
renduin al gepasseerd en stevenen op
Terschellings vierkanten Brandaris aan;
12-35 het dorp West-Terschelling; 12-50
de Boschplaat, het Amelander gat, Hol-
lum, Ballum, Nes, en 1-00 wenden we,
nog boven Ameland, den steven Zuid
oostwaarts, op de Friesche kust toe;
komen, waarop zij allerminst gerekend
hebben. De jingelui droegen, zooals bij
de Engelsche padvinderij gebruikelijk
is, dolkmessen, die aan een ring beves
tigd en voor het publiek zichtbaar wa
ren. In Engeland neemt de overheid
daar blijkbaar geen aanstoot aan, doch
in 't onderhavige geval bevonden zij
zich op Nederl, grondgebied, waar
door zij zich, zij het ook volkomen on
bewust, schuldig maakten aan een over
treding, aangezien een dolkmes een
wapen is in den zin der Wapenwet.
Vóór zij dan ook den Dam achter gela
ten hadden, werden zij aangehouden
door een agent van politie, die, terwijl
het publiek van alle kanten toestroom
de, hen naar het bureau geleidde. Daar
is hun nog eens duidelijk^ onder het oog
gebracht dat het dragen van dolkmes
sen door particulieren, of zij vreemde
ling zijn of niet, niet wordt toegestaan.
De drie Engelschen moesten hun wa
pens dan ook afstaan, vóór zij hun vrij
heid terugkregen.
MUIZENPLAAG. Vele perceelen
hooiland langs het Zwartewater hebben
geducht te lijden van de muizenplaag,
meldt de N. R. C. zoodat van de twee
de snede hooi zeer weinig terecht komt.
Alleen de perceelen, welke door hun
lage ligging nog eens ondergeloopen zijn
geven betere opbrengsten.
1-15 Dokkum; 1-25 de Friesch-Gronin-
ger grens; 'lj-40 boven Groningen, de
metropolis van het Noorden en 1-45 de
lunch-daling op het vliegveld Eelde,
Nu rest nog de laatste etappe van
den eersten dag: naar Twenthe. 't Ver
trek van Eelde vindt plaats 4-00; 4-10
Assen, 4-35 is de Drentsche hei onder
ons door gerold en passeeren we Mep-
pel; 4-50 Zwolle; 5-05 Deventer en ruim
5-30 komt het einde van den eersten
dag: 't vliegveld Twenthe in den drie
hoek Oldenzaal-Hengelo-Enschedé in
zicht.
Tweede dag.
Al betrekkelijk vroeg hoopt de lucht
karavaan den tweeden dag het bivak
op te breken: om half negen vertrek
van Twenthe, voor den eersten langen
trek var. 207 kilometer aan één stuk,
via Venlo naar Eindhoven. Ziehier en
kele tijden: 9-00 Zutphen; 9-15 Arnhem
9-25 Nijmegen; 10-00 Venlo; 10-15 boven
de Peel, 10-30 aankomst vliegveld
Eindhoven- Hier is een uur rust; dan
vertrék voor den tweeden langen trek
van dezen dag: 181 km naar Vlissingen
via Zeeuwsch-Vlaanderen. Tusschen
twee haakjes: ook dit was een voortref
felijk denkbeeld, evenals dat van de
Waddeneilanden: ook Zeeuwsch-Vlaan
deren, waar zulke goede Nederlanders
wonen, in de Nederlandsche rondvlucht
te betrekken.
Vertrek uit Eindhoven 11-30; 11-45
's-Hertogenbosch; 12-10 Breda (Tilburg
laten we ditmaal links liggen, we pas
seeren er plm. 10 km benoorden); 12-25
Roosendaal; 12-30 Bergen op Zoom.
Daar dwars over den dam, die Zuid-
Beveland tot schiereiland maakte (en
die al zooveel herrie met onzen Belgi-
BEDWELMDE VISCH. In 't kanaal
LuikM aastricht dreef Dinsdag 'n
onnoemelijk aantal visschen aan de op
pervlakte, die blijkbaar bedwelmd wa
ren, meldt Het Volksblad,
In Lanaye is een schip met graan of
mais gezonken, waarin ook voor de visch
schadelijke bestanddeelen geweest schij
nen te zijn..
Honderden haalden met schepnetten
de visch uit het water.
DOOR ADDER GEBETEN. De
landbouwer D. R. B. te Staphorst
was met paard en wagen in het veld om
turf te halen. Bij het opladen werd R.
door een adder, die in een van de turf-
hoopen verscholen lag, in de pink gebe
ten. B. had de tegenwoordigheid van
geest de pink af te binden, waarna zoo
spoedig mogelijk naar huis werd gere
den. Thuis gekomen begonnen R.'s han
den en gezicht op te loopen.
Later was de toestand van R. iets be
ter.
DOOR DEN BLIKSEM GEDOOD. -
Tijdens een kort maar hevig onweer,
dat boven stad en provincie Gronin
gen woedde, is de 7-jarige Renkema te
Zevenhuizen (gem. Leek), die op een
boerenwagen zat, door den bliksem ge
troffen en gedood. Drie broers, die
naast den wagen liepen bleven onge
deerd.
schen buurman op z'n geweten heeft);
12-40 zijn we over de Westerschelde
boven het uiterste puntje van Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen; 12-45 boven
Hulst; 12-50 boven Axel; 1 uur zijn we
Terneuzen al voorbij, net midden boven
dien grilligen zee-inham, den Braak
man, 1-05 steken we tusschen Hoofd
plaat en Breskens de Schelde over; om
1-15 strijkt de karavaan op 't vliegveld
Vlissingen neer voor de koffietafel van
den tweeden dag.
Nu rest haar nog het veelbevlogen
traject van de Z. L. L.: de Zeeuwsche
Lucht Lijn.
Vertrek Vlissingen 3-30; aankomst
Haamstede 3-45; vertrek van daar 5-00;
5-10 boven de Paardenplaat tusschen
Schouwen en Goeree; 5-20 bezuiden
Hellevoetssluis over het Haringvliet, en
half zes wordt het beginpunt van de
Rondvlucht 1933: Rotterdams keurige
en ruime vliegveld Waalhaven weer be
reikt. Wellicht gaan enkelen dan nog
weer door naar Schiphol, maar: rond
is rond!
Zooals reeds eerder gemeld, is er een
fotowedstrijd; verder een oriënteerings-
wedstrijd tusschen de deelnemende
vliegers en zoo meer-
Het spreekt vanzelf dat de boven
staande tijden theoretisch zijn; er ligt
een gemiddelde snelheid van 100 km/h
aan ten grondslag. Harde wind, regen
en mist of andere ongemakken kunnen
den boel in de war sturen. Maar als
alles precies volgens de voorschriften
van den generalen staf gaat dan
gaat het als boven geschetst.
IN VERKEERDEN TREIN EN ER AF
GESPRONGEN. Woensdagmorgen is
de 22-jarige gehuwde vrouw B. uit
Garnwerd te Sauwerd op den trein
gestapt, in de meening dat deze te
Middelstum, dat het doel harer reis was,
zou stoppen.
De trein passeerde echter deze halte
plaats. Men vermoedt dat zij daarop
van het voorbalcon is gesprongen. Ge-
ruimen tijd later is zij langs de spoor
baan gevonden. In zorgwekkenden toe
stand werd zij naar het ziekenhuis te
Groningen overgebracht, waar zij des
middags aan de bekomen verwondingen
is overleden.
Motorrit.
De Zeeuwsche Ariel Motorclub houdt
op Zaterdag a.s. een toertocht naar
Vaals.
Hieraan kunnen berijders van alle
merken motoren en automobielen deel
nemen.
De start heeft plaats te Middel
burg en de finish te Goes. De bedoe
ling is een stevige rit te houden over
mooie wegen, door de mooiste gedeel-
