BINNENLAND.
LANDBOUW.
KERKNIEUWS.
m
WEER EN WIND.
NUMMER 149.
Ian
TWEE BLADEN.
DINSDAG
27 JUNI 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
ANTI-OORLOGSCH EN
ANTI-FASCISTISCH CONGRES.
Inval door de politie.
EEN REPRIMANDE VOOR
SIR HENRY DETERDING.
DE NEDERLANDSCHE PERS
DOOR DE LUCHT
NAAR KN0CKE-Z0UTE.
ret-
kili-
ge-
ran
en
le re
ook
als
loeg
ge-
jcke-
rei-
|ing
rga-
te
nog
op-
als
Edat
en
itie
far-
3rdt
de
zijn
pten
in-
[Be-
ging
de
ling
der
van
fcris.
foes
be-
fen-
15 V
ang
|tel-
re-
jda-
len
luit-
Icht
I in-
ldt,
Ige-
rte-
JS.
ïeid
iog
fon-
de
Eali-
ïid,
Iet
Iche
|het
sdi-
|iter
io-
I ha
leen
ior,
En
elf
en
elf
de
in
>ed
en
oft,
ge-
pel
mg
en
op
en.
twittcinte
ELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
By contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
2£ü£ goeschecouqaht^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 cent.
UITVOER VAN GOEDEREN NAAR
ENGELAND.
Bij Kon, besluit is, onder overweging
dat het wenschelijk is regelen voor den
uitvoer van goederen naar Engeland
te stellen, o.m. bepaald:
De minister van Economische Zaken
is bevoegd goederen aan te wijzen,
waarvan de uitvoer naar Engeland zon
der daartoe door of vanwege den minis
ter af te geven certificaat is verboden.
Certificaten worden slechts verleend
aan hem, die zich gedurende een door
den minister vast te stellen vroeger tijd
vak met den uitvoer der goederen naar
Engeland heeft beziggehouden, en voor
eene zoodanige hoeveelheid dier goe
deren als in eene door of vanwege den
minister voor allen gelijkelijk bepaal
de verhouding staat tot de hoeveelheid
gelijksoortige goederen, gedurende het
vastgestelde vroeger tijdvak door hem
naar Engeland uitgevoerd.
Ter bestrijding der kosten, aan het
uitgeven der certificaten verbonden,
wordt bij het verleenen daarvan een
bedrag van ten hoogste 5 ten honderd
van de waarde der goederen, waarvoor
het certificaat wordt verleend, in reke
ning gebracht.
Indien bij den uitvoer van goederen
de opbrengst meer bedraagt dan de
marktprijs hier te lande, vermeerderd
met de normale vergoeding voor ge
maakte onkosten en eene redelijke
winst, wordt aan den belanghebbende
bij de afgifte van het certificaat een be
drag in rekening gebracht tot het doen
van uitkeeringen aan of aan te wenden
ten bate van producenten van zoodanig
goed.
Het bedrag zal, vermeerderd met de
heffing niet minder bedragen dan 70
ten honderd en niet meer dan 100 ten
honderd van het verschil, in het vorig
lid bedoeld.
De politie te Utrecht heeft Zondag
middag een inval gedaan in het aldaar
gehouden congres, belegd door het anti-
oorlogsch en anti-fascistisch comité, in
wezen een congres van communisten.
Door den rechter-commissaris voor
strafzaken, den commissaris van politie
en eenige rechercheurs werden een aan
tal op de bestuurstafel aanwezige papie
ren in beslag genomen, o.a. een aantal
telegrammen met sympathiebetuigin
gen met het congres. Uit den Haag was
hiervan inzage gevraagd.
De congresleiding wist tijdens de in
beslagname wanordelijkheden in de zaal
te voorkomen.
Het congres nam een motie aan, waar
in ten sterkste werd geprotesteerd tegen
de inbeslagneming der congres-documen
ten.
In de stad liepen geruchten van ar
restaties doch deze bleken niet juist.
Naar aanleiding van de opzienbarende
uitlating van Sir Henry Deterding inzake
diens wensch naar Nederlandsche infla
tie treffen wij een interessante beschou
wing aan in de „N. Rotterd. Crt." Zij
beschrijft eerst het kleine paniekje, dat
door een onverhoedschen aanval op den
gulden werd veroorzaakt, en vervolgt
»"ooral moest de opzienbarende
stijging van den wisselkoers op Parijs
(laat op den dag) voor den buitenstaan
der een ietwat wonderlijken indruk ma
ken. Men voelt dat er hier een verkla-
ring noodig is, die trouwens voor insiders
voor de hand ligt. De zaak is n.l., dat
aanvragen om goud bij de Nederland
sche Bank vóór het middaguur moeten
worden ingediend, willen ze nog denzelf
den dag ingewilligd kunnen worden,
iets wat met het oog op de technische
behandeling en uitvoering van die aan
vragen een alleszins begrijpelijke eisch
is. Komen er later op den dag aanvragen
om goud binnen dan worden die eerst
den volgenden dag afgehandeld. Klaar
blijkelijk heeft zich dus gisteren het spel
letje herhaald, dat zich ook eenige we
ken geleden heeft voorgedaan, toen op
een Zaterdagmiddag de speculatie ge
heel de vrije hand had met het manipu-
leeren van de koersen. Waarbij dan nu
noé kwam, dat het buitenland, opge
schrikt door^ zekere recente uitlatingen
van klaarblijkelijk gezaghebbende, zij
het niet voor de gevolgen hunner uitin
gen verantwoordelijke, zijden is gaan
meehuilen met de wolven in het bosch
3.Mus tot dc ontreddering op de wis~
selmarkt in niet geringe mate heeft bij
gedragen.
Natuurlijk zullen de speculanten wei
nig wil van hun werk hebben en de ang-
tig meeloopende beleggers bedrogen uit
komen. Want zoodra vanochtend de Ne
derlandsche Bank op de gewone wijze
met het afgeven van goud voortgaat en
aldus blijft handelen in de lijn, welke
door haar president met zoo groote stel
ligheid is aangegeven en ook van regee-
ringszijde is onderstreept, zullen de
koersen der daarvoor in aanmerking ko
mende buitenlandsche deviezen weer op
of nabij hun goudpunt terugkeeren en
zal de storm om den gulden weer even
snel gaan liggen als hij is opgestoken.
Met dat al steekt in de gebeurtenis
van gistermiddag een waarschuwing.
Voor het publiek om het hoofd koel te
houden en vertrouwen te stellen in de
vastberaden leiding van regeering en
Nederlandsche Bank. En voor degenen,
die, hetzij zetelend op den stoel der
hooggeleerdheid, hetzij zich bevindend
op een vooraanstaande plaats in de za
kenwereld, om de verantwoordelijkheid
te beseffen niet alleen voor den aard
hunner uitlatingen, maar ook voor het
moment, waarop zij hun ongetwijfeld
goed bedoelde beschouwingen en advie
zen wenschen te lanceeren. Tenslotte
brengt de belangrijkheid mede, die juist
daardoor zoo groot is, omdat zij voor de
gevolgen van hun optreden in feite en
metterdaad niet aansprakelijk kunnen
worden gesteld. Waarbij wij dan nog
niet eens willen spreken over de moei
lijkheden, die zij dengenen bereiden, die
op 't oogenblik te Londen bij de onder
handelingen ter conferentie voor ons
land een toch reeds zware taak hebben
te vervullen".
OVERSTROOMINGEN IN TWENTE.
Door den zwaren regenval der laatste
dagen, krijgen de Twentsche beken bij
de Ioozing, ook van het water uit
Duitschland overbelasting. Het gevolg
is, dat het waterschap de Schipbeek
reeds genoodzaakt was, aldus lezen
wij in het Handelsblad, de Oortjessluis
open te zetten met gevolg, dat de wa
terleidingen rondom Hengelo en Borne
overvol geraakten. De afvoer op de Al-
melosche en Wierdensche riviertjes is
gestremd door de geweldige hoeveel
heid, die zij te verwerken krijgen.
De maximum-capaciteit is reeds be
reikt en het gevolg hiervan is, dat de
landerijen in de lager gelegen gebieden
rond Hengelo en Borne en in de buurt
van Wierden onder water komen te
staan. Veel aardappel- en roggevelden
staan reeds blank en groote complexen
hooiland hebben eveneens overlast van
het water. Vele landbouwers hadden
hun gemaaide hooi nog op het land
staan, zoodat aan den oogst groote
schade is toegebracht. Verwacht wordt,
dat de hoogste waterstand nog niet is
bereikt..
Een brug in den weg van Almelo naar
Hengelo en eveneens een brug op dien
weg van Almelo naar Bornerbroek zijn
reeds zoodanig verzwakt,dat daar ge
regeld bewaking bij moet geplaatst
worden.
DE AARDBEVING IN Z. BENKOELEN.
We maakten gister melding van het
Aneta-telegram, dat Z. Benkoelen op Z.
Sumatra en ook de stad Benkoelen door
een hevige aardbeving zouden zijn ge
teisterd.
Geen Europeanen.
Volgens een Reuterbericht zouden zich
onder het gemelde aantal van 67 dooden
geen Europeanen bevinden.
Als gevolg van de aardschokken is te.
Palembang een kamponghuis ingestort.
In het Ranausche stortten 40 kampong
huizen in, waardoor branden uitbraken.
Te K o t a-A g o e n g zijn 270 wonin
gen ingestort; 40 personen werden ge
wond, en 9 gedood.
Kota-Agoeng ligt in de Lampongsche
districten aan de Semangko (Keizers)
Baai, waarvan de Vlakke Hoek de Wes
telijke Landtong vormt.
De Indische regeering heeft een tele
gram van den resident der Lampong
sche districten ontvangen, waarin de
schade, aangericht in de onderafdeeling
Kota-Agoeng circa 80.000' bedraagt.
Te Batavia is Zondagmorgen te
5 h 24 de aardbeving gevoeld, bestaan
de uit een serie scherpe schokken.
Verder op Java werden te Bandoeng
en Serang zware schokken gevoeld.
Geen ongelukken werden, tot dusver ge
rapporteerd.
De ligging van het gebied.
Het gewest Benkoelen strekt zich in
Zuid West-Sumatra uit in dó richting
Het oogenblik waarin ge leeft is het
eenige waarover ge vrijelijk beschik
ken kunt. Wilt ge iets goeds doen
doe het nu.
N.W.Z.O. langs de Westkust tot twee
graden Z.B. tot aan den uitersten Z.W.
punt van Sumatra, den Vlakken Hoek
en de nabijgelegen Tandjong Tjina. De
Noordgrens van het gewest wordt ge
vormd door de Ajer Mendjoeto, de Oos
telijke grootendeels door het Barisan-
gebergte dat de residentie van Djambi,
Palembang en de Lampongsche Distric
ten scheidt. Het Barisangebergte be
staat hier uit niet meer dan twee dicht
langs elkaar loopende evenwijdige ke
tens, die grootendeels onder jong-vul-
kanisch materiaal zijn bedolven. Het
lange lengtedal daartusschen is van
afwisselende breedte, maar in het al
gemeen smal. In het Noorden wordt
dit dal afgesloten door den Ranau-vul-
kaan, die in diluvialen tijd een meer op
vulde tot het tegenwoordige uitge
strekte tufplateau aldaar. Daarop volgt
Noordwaarts voorbij den Goenoeng
Dempo het plateau van den Boven
Moesi dat in het N.W. wordt afgebro
ken door den eveneens werkzamen
Goenoeng Kaba.
Zooals heel Zuid-Sumatra schaarsch
bevolkt is, zoo is dat het geval ook met
Benkoelen. De statistiek geeft aan 12.5
per vierkante K.M. Men stelle hierte
genover Bali en Lombok met 170 in
woners per vierk. K.M. De bevol
king vormt een conglommeraat van* tal
van groepen, die naar Benkoelen zijn
geimmigreerd. De laatste volkstelling
(van 1930) vermeldde voor Benkoelen
889 Europeanen, 315.813 Inlanders, 5589
Chineezen- en 328 andere Vreemde
Oosterlingen. Men herkent in 't Noor
den van Benkoelen duidelijk de Minang-
kabausche afkomst der bevolking, in 't
Zuiden de Lampongsche trekken. Ook
andere Maleische stammen uit Zuid-
Sumatra hebben zich in Benkoelen ge
vestigd. Maar ook Javaansche emigra
tie heeft er zich de laatste jaren heen
gericht.
Prinses Juliana is voornemens zich
Zaterdag a.s. voor familiebezoek van
Het Loo naar Engeland te begeven.
In het verslag aan de Tweede Ka
mer van de commissie voor de rijks
uitgaven over de verslagen der Alg.
Rekenkamer, bedoeld in de Cura<;aosche
Comptabiliteitswet, zegt de commissie,
dat zij eenige mededeelingen heeft aan
getroffen betreffende de controle op het
magazijn van openbare werken op Cura
sao. Uit die mededeelingen blijkt o.a.
dat de in dat magazijn aanwezige voor
raden in een tijdsverloop van 10 jaar
niet eenmaal waren opgenomen.
De commissie aarzelt niet als haar
meening te kennen te geven, dat hier
van een ergerlijken wantoestand sprake
is. Met de Rekenkamer spreekt zij het
vertrouwen uit, dat het op nieuw in
treden van zulk een toestand door
strenge maatregelen wordt uitgesloten.
Het Amsterdamsche gemeentebe
stuur heeft in het georganiseerd overleg
nog tfeen overeenstemming bereikt met
de vertegenwoordigers van het gemeen-
tepersone'el over de toe te passen loon-
korting.
Naar de Msb. verneemt, is de voor
malige electromotorenfabriek „De Vijf"
te Doetin^hem verkocht aan de N.V.
„Vredestein" te Loosduinen, zoodat te
Doetinche m een rubberindustrie zal
worden gevestigd.
Commissie voor den uitvoer naar België
en Luxemburg.
De Minister van Economische Zaken;
heeft ingesteld eene commissie voor
den uitvoer naar België en Luxemburg
van versche groenten en fruit en be
noemd tot leden dier commissie de hec
ren: H. Kruidenier, te Rotterdam; C,
Minnaar, te Kruininge n; mr. L.
Niemöller, te 's Gravenhage; dr. J. M,
Riemens, te Naaldwijk; P. Slot A. P.zn.,
te Broek op Langendijk; F. V. Valstar,
te 's Gravenhage; C. Wagenaar K.zn., te
Broek op Langendijk en als voorzitter
aangewezen den heer dr. J, M. Riemens,
Rijkstuinbouwconsulent, te Naaldwijk.
Gerei. Kerk.
Beroepen te Groningen ds. G. R,
Kuyper te Kralingen.
Beroepen te 's Gravenhage-West (5e
pred, plaats) mr. G. M. den Hartogh te
Hazersnoude.
Opening van den dienst
aanstaanden Zaterdag.
Men weet het nu zoo langzamer
hand in Zeeland wel: Zaterdag 1 Juli
wordt de Zeeuwsche Lucht Lijn doorge
trokken naar KnockeHet Zoute. Er is
dan een rechtstreeksche dagelijksche
lucht-verbinding tusschen Amsterdam
en de eerste van de rij Belgische bad
plaatsen aan Vlaanderens kust tot stand
gebracht.
Zoowel van het verleggen van het
eindpunt der lijn naar Knocke-Zoute als
van den vasten dagelijkschen dienst in
begrepen des Zondags, hebben wij groo
te verwachtingen. Immers: van Walche
ren gaat men o, zoo graag eens even
naar Knocke en verder; en vervolgens
is juist een van de groote bezwaren, dat
er slechts op bepaalde dagen gevlogen
wordt. De overtuigde, de vlieg-enthusi-
ast, houdt daar rekening mee voor
den aarzelende of voor dengene, waar
het vliegen als middel van snelverkeer
nog niet binnen z'n horizon verscheen,
is eerste voorwaarde tot verbetering de
wetenschap; ik kan eiken morgen om
10 voor 8 uit Vlissingen naar Haamste
de, Rotterdam en Amsterdam, eiken
morgen om 10 h 20 min uit Vlissingen
naar Knocke vertrekken.
Daarom zijn we te dezen opzichte vol
vertrouwen: van 1 Juli tot en met 4
September zal er gevlogen worden van
Walcheren, dat zal men eens zien
Ter voorbereiding van de opening der
Nederlandsche luchtdienst op de Belgi
sche kust hadden burgemeester en sche
penen van Knocke de groote Nederland
sche dagbladen uitgenoodigd, Zaterdag
24 Juni met enkele goede vrienden van
de Z.L.L., hun gast te willen zijn.
En zoo streek dan verleden Zaterdag
een reuze 2-motorige Fokker-vogel, een
F VIII met 14 zitplaatsen, op het vlieg
veld Vlissingen neer. Piloot was Van
Veenendaal; als K.L.M. was natuurlijk
de heer A, van der Paauw, met zijn se
condant, den heer Dudok van Heel, aan
wezig. Verder de heele „landelijke" Ne
derlandsche pers, van de Standaard, via
N.R.C., Handelsblad, tot de Arbeiders
pers. Laatstgenoemde had zelfs de eeni
ge vrouwelijke collega geleverd; ze hield
zich kranig, zoowel in de lucht als tus
schen al dat „manvolk".
Van Schouwen-Duivelafid waren aan
boord de heer J, Cock, voorzitter van
het Luchtvaartcomité, en burgemeester
jhr. Roëll, van Haamstede. Op het vlieg
veld Vlissingen embarkeerden de heeren
Van Woelderen en Smeding, resp. voorz.
en secr. van de Ver. tot bev. v. h. vlieg-
wezen op Walcheren. Maar eerst
moesten de persmannen uit Holland er
hier even uit, om ons keurige restaurant
stationsgebouw in oogenschouw te ne
men
Toen trokken de twee zware Lynx
motoren ons, onder Van Veenendaals
stuurmanskunst, het veld over en de
lucht in. Piloot, assistent-piloot en 16
man
Dra wees de hoogtemeter 500, 550,
600 m. Twaalf minuten, korter dus dan
de tramrit Middelburg-Vlissingen, duur
de de vlucht; toen een paar van die
mooie bochten, waarbij het toestel
schuin op z'n vleugels ligt en de aarde
schijnt te draaien; een kort schokje als
de wielen den grond raken, en we taxie
den uit op het „Vliegplein van de Zoute",
zooals het daar heet. Nu niet, zooals
verleden jaar op de verkenningsvlucht,
midden in het water.
Van ons verblijf in Knocke behoeven
wij geen breedvoerig verslag te doen:
daarvoor is die plaats den Zeeuwen te
bekend en te eigen.
Ontvangen werden we door burge
meester Desmit, met zijn schepenen;
namens minister Forthomme was aan
wezig de heer Crabbe: voor de douane
wat heel vlot verliep directeur
Crispeels; verder zagen we den heer
Cavens weer, als vertegenwoordiger
(Ingez. Med.)
M'burg, 27-VI-'33. Maandag: hoogste
luchttemperatuur 17.4 °C (64 °F)j
laagste 14.2 °C (57 °F). Heden 9 h: 15.1
°C; 12 h: 16.1 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand 762 mm;
laagste 760 mm.
Hoogste barometerstand 765.5 mm te
Valencia; laagste 745.8 mm te Helsing-
fors.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige W. tot N.W. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, met tij
delijke opklaringen, nog kans op enkele
regenbuien, weinig verandering in tem
peratuur.
Zon op: 4 h 41; onder 21 h 24. Licht
op: 21 h 54. Maan op: 9 h 04; onder 23
h 45. E.K.: 30 Juni.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger: Veere 38 min. later.
(S springtij).
Juni.
Hoogwater. Laagwater.
(Zomertijd.)
Di. 27 4.56 17.07 11.10 23.44
Wo. 28 5.34 17.47 11.45 24.24
Do. 29 6.15 18.27 12.24
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
Juni,
Hoogwater. Laagwater.
(Zomertijd.)
Di. 27 6.47 19.02 12.19 24.45
Wo. 28 S 7.22 19.40 12.54
Do. 29 7.59 20.15 1.23 13.33
dier machtige maatschappij „Soc. Immo-
bilière Le Zoute"; van wat wij in Neder
land zouden noemen den Rijksstudie
dienst voor de luchtvaart was er prof.
Allard, hoogleeraar aan de universitei
ten van Brussel en Luik (en tevens de
eerste gebrevetteerde Belgische vlie
ger.)
Nu weet men uit ondervinding, dat
het arrangeeren van „een dagje uit en
'n stukje eten" onzen Zuiderburen wel
toevertrouwd is. Veel behoeft daarover
hier dus niet gezegd te worden; aan de
eenvoudige lunch, in het schitterende
„Pavilion du Lac" geserveerd, zijn ver
schillende toespraken gehouden, waar
bij burgemeester Desmit een dronk op
onze Koningin, burgemeester van Woel
deren een heildronk op den Koning
onzer gastheeren instelde, terwijl allen
het welslagen van de nieuwe luchtver-
binding en de bloei van Knocke wensch-
ten en profeteerden.
Van twee bijzondere zaken zij hier
echter nog melding gemaakt: de groo
te en doeltreffende inrichting, door 'n
Nederlandschen ingenieur ontworpen,
welke al het afvalwater van heel dat
groote badplaats-complex zuivert en
kristalhelder weer aflevert, en vervol
gens de prachtige 18-hole golfbaan,
welke er is aangelegd.
En het Casino dan, dat moderne
bouwwerk, opvallend van buiten,
schoon, zeer schoon van binnen? La
ten we daarover zwijgen de lust zou
u, o lezer, eens kunnen bekruipen om
op 12 minuten vliegens afstand een
gokje te gaan wagen. En dat voor een
Nederlander! Foei!
We hebben in het Clubhuis van de
Golf een kopje thee gedronken; daar
na brachten de auto's ons weer naar 't
vliegveld en, ondanks den miezigen re
gen en het natte veld, kwamen we weer
kwiek boven. Vermoedelijk in verband
met het slechte zicht vlogen we nu laag:
100150 m boven Zeeuwsch-Vlaande-
ren en de wateren der Westerschelde.
Om een uur of zes waren we weer aan
den grond in Vlissingen. De passagiers
voor Haamstede stapten daar over in
een F VII, die voor den gewonen lijn
dienst juist op vertrekken stond, en de
grootere F VIII ging met z'n 14 man de
lucht en de regenwolken in, voor Rot
terdam en Amsterdam-
