BINNENLAND. ZEELAND. DOLORES DE MENDOZA. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN MAANDAG 22 MEI 1933. No. 120. de kabinetsformatie. Namen. BOND VAN JONGE LIBERALEN EN DE NATIONALE UNIE. Onvereenigbaar lidmaatschap. KRANSLEGGING BIJ HET GROTIUS-MONUMENT. Door Volkenbond en Vrede. AFVLOEIING BIJ HET DEPARTE MENT VAN KOLONIëN. VEREENIGING VAN NEDER- LANDSCHE GEMEENTEN, ROES. RAADSVERGADERING. Verhooging inkomstenbelasting. Gaslevering aan „Oosteinde", Garantie kasgeldleening. Gemeente Gasbedrijf. Huur villa „Ma Retraite", (lng. Med.) fUSSINGEN, De badplaats. W&L0HEREN» ,j Walcheren in voorjaarstooi. Wij lezen in de „N. R. C.": Zooals gewoonlijk bij den voorberei denden arbeid van een formateur om zijn ministerie samen te stellen, hebben de laatste dagen allerlei geruchten de ronde gedaan van ministrabelen, die voor de een of andere portefeuille in aanmerking komen. Men heeft daarbij in het oog te houden, dat de formateur zelfs op het laatste oogenblik nog in de noodzakelijkheid kan verkeeren, aan vankelijke voornemens om de betrokke nen ter benoeming aan de Koningin voor te dragen, te wijzigen. Naar het blad verneemt, schijnt de stand van zaken op dit oogenblik te zijn, dat dr. Colijn de portefeuille van bin- nenlandsche zaken zal kiezen. Voor waterstaat komt ir. J. A. Kalff (lib de voormalige directeur der Ned. Spoorwegen,, in aanmerking. Verder zouden er twee vrijzinnig-de mocraten in het ministerie worden op genomen en wel mr. P. J. Oud en mr. H. F. Marchant, aan wie resp. de porte feuilles van financiën en onderwijs zou den zijn toegedacht. Vrij zeker schijnt het ook te zijn, dat koloniën aan dr. A, A. L. Rutgers (a.r.), gouverneur van Suriname, wordt toege wezen. Voor een nieuw ministerie van sociale zaken wordt prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine (c.h.) genoemd. Bij de volgende departementen moet de kans, dat de daarvoor genoemde per sonen met het bestier daarvan belast zullen worden oi daartoe bereid zullen worden bevonden, nog zeer onzeker zijn: buitenlandsche zaken: jhr. mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer (politieke kleur onbekend); landbouw, handel en nijverheid (het voormalige, weder in te stellen departe ment van dien naam): mr. T. J. Ver schuur (r.k.), de tegenwoordige minister van oeconomische zaken en arbeid; defensie: mr. L. N. Deckers (r.k.), de tegenwoordige minister van defensie; en justitie: mr. J. R. H. van Schaik (r.k.), voorziter van de Tweede Kamer. Onder alle voorbehoud geeft de ,,N. R. Ct." al deze namen weer. Het hoofdbestuur van den B. J, L. heeft het lidmaatschap van dezen bond onvereenigbaar verklaard met dat van de Nationale Unie. Dit besluit is genomen naar aanlei ding van het door de vereeniging Na tionale Unie aan haar leden gegeven advies voor de Kamerverkiezingen, met de overwegingen, dat leden van den B. J. L., zeker als zij den stemgerechtig den leeftijd hebben bereikt, zonder in strijd te komen met de doelstellingen van den bond, niet tevens lid kunnen zijn van een organisatie, die haar leden ad viseert de candidatuur te steunen van den Vrijheidsbond, achter welke partij de B. J. L. zich schaart. Wel kan een lid van den B. J. L. zich bij politiek ge tinte organisaties aansluiten, naar hem goeddunkt, zoolang deze organisaties zich niet actief op politiek terrein be wegen. Door te adviseeren op dr. H. Colijn te stemmen, beweegt de Nationale Unie zich op actief politiek terrein en daar nu de heer Colijn niet alleen geen lid is van den Bond van Jonge Liberalen en evenmin van den Vrijheidsbond, doch tevens een politiek voorstaat die op haar minst genomen somtijds geheel tegen strijdig is met die van voormelde partij zijn beide lidmaatschappen onvereenig baar verklaard, Te Delft werd Zaterdagmiddag door de Ver. voor Volkenbond en Vrede een krans gelegd op het voetstuk van het Grotiusmonument op de Markt. Het muziekcorps St. Franciscus open de de plechtigheid. De voorzitter der afd. Delft» de heer P, Intveld sprak een kort openings woord, waarna de heer H. van der Man- dere, secretaris der Vereeniging voor Volkenbond en Vrede een uitvoerige rede hield waarin hij Grotius schetste als den grondlegger der Volkenbonds gedachte. Hij wees er voorts op, dat onlangs op deze zelfde plaats de groote figuur werd herdacht, die meer dan eenig an der ertoe had bijgedragen dat Neder land zijn intrede deed in de rij der on afhankelijke Staten. Daarbij kan en mag geen land blijven staan, want in het bijzonder de nationale staat, krach tig in zichzelf, kan bouwstoffen leveren voor de internationale samenleving. De volkenbond is een reëele noodzaak. Wie het geloof daaraan ontbreekt, denke aan Willem den Zwijger, die bij kans alleen staande in den strijd, over won door zijn onwrikbaar geloof en zijn niet te weerstreven vertrouwen in den goeden uitslag eener goede zaak. Het Mannenkoor der Delftsche Nij verheid bracht vervolgens de „Hymne aan den vrede" ten gehoore. De burge meester van Delft, mr. G. van Baren, hechtte daarna een lauwerkrans met witte linten, waarop Volkenbond en Vrede aan het Grotius-monument. Tenslotte zongen op verzoek van den burgemeester de talrijke aanwezi gen het Wilhelmus. In een brief aan den voorzitter der Tweede Kamer deelt de minister van Koloniën mede, dat ingevolge het rap- port-Caspersz, het personeel van het technisch bureau van het departement van koloniën zal worden verminderd met 1 hoofdingenieur, 2 ingenieurs, 1 technisch hoofdambtenaar, 1 technisch ambtenaar 2e klasse, 1 adjudant-com mies, 1 handelscorrespondent en 1 schrijver 2de klasse. De Af deeling Zeeland van de Ver eeniging van Nederlandsche Gemeenten zal in algemeene vergadering bijeenko- men op Vrijdag 9 Juni 1933, j des voormiddags 10 uur te G o e s in het „Schuttershof", j Te behandelen punten: 1. Opening der vergadering. 2. Notulen der vorige vergadering. 3. Jaarverslag van de Afdeeling Zee land over 1932. 4. Verslag van de Commissie tot on derzoek van de rekening en verant woording over 1931 en 1932. Een geschiedenis uit het oude Madrid door F. MARION CRAWFORD. 45.) Er was aangekondigd dat de koning en koningin na het souper niet zouden terugkeeren, welk bericht eenige ont spanning gaf aan de ernstige stemming van het hof, dat in de heele wereld be kend was om zijn uiterst strengen vor mendienst, Tusschen de muziek door hoorde men het voortdurende gepraat der gasten en nu en dan klonk een fris- sche, jonge lach op, zachtjes terugge kaatst door het hooge, Moorsche gewelf. Niettemin werd er statig en nog al plechtig, hoewel heel gratieus gedanst. De heeren, gekleed in scharlaken rood, licht groen, stroogeel, teere nuances van blauw, alles satijn, zijde, fluweel en borduursels, leidden mooie vrouwen lang zaam voorwaarts met lange, glijdende passen, en bleven streng in de maat der muziek, maakten keert, liepen terug en bewogen zich langs kronkelende lijnen, om tenslotte weer op hun plaatsen te rug te komen, met diepe buigingen der heeren en statige révérences der dames. De kleeding der dames was door goud en zilver, parels en juweelen veel schit terender dan die der heeren, maar over het algemeen, zooals de mode toen eischte, donkerder van kleur. Haar rok ken waren glad en reikten nauwelijks tot den vloer, gemaakt om er in te dan sen, daar dit een deel van het hofleven vormde, in een tijd, waarin van ieder een beneden een zekeren leeftijd ver wacht werd goed te dansen. Er heersch- le toen geen overdrijving in de kleeding, en de lompe hoepelrok werd in Spanje niet gedragen. Men was toen in den be gintijd van de regeering van koningin Elizabeth, voordat koningin Maria werd gevangen gezet; het was in den tijd toen de onstuimige Bothwell haar kort gele den ontvoerd en getrouwd had, op een wijze, die zoo weinig met de etiquette strookte, dat Philips heelemaal geen no titie van het huwelijk nam en na rijp be- ■raad voorstelde haar met Don Jan in het huwelijk te doen treden. Deze zaak werd dien avond openlijk door de oudere da mes besproken, terwijl zij naar het dan sen keken, Het was inderdaad een hof, dat noch vroeger, noch later zijn weetrga vond, onverschillig of men de meeste aandacht, schonk aan mooie vrouwen, of aan rijk dom, pracht, het luisterrijke ceremonieel en de onberispelijke gratie van ingestu deerde manieren, of wel aan de koele zorgeloosheid van de groote heeren en dames, die bij het spel een fortuin kon den verliezen, met een onverschilligheid, alsof zij een bedelaar in de straat een handvol munten toewierpen. De prinses van Eboli stond eenigs- zins op zij van de overigen; zij was juist in de balzaal teruggekeerd en haar oogen zochten in de menigte naar Dolo res, al verwachtte zij nauwelijks haar te zien. Het zou immers het meisje zoo goed als onmogelijk zijn om in zoo'n korten tijd zich te vérkleeden, aange nomen dat zij dit van plan was geweest. De prinses was in haar misdadig leven maar zelden ten einde raad geweest en ook zelden gedwarsboomd in hetgeen zij had ondernomen, sinds den gedenk- waardigen dag, waarop haar man, kort na haar huwelijk, haar met geweld ge durende verscheidene maanden in een klooster had opgesloten, in de ijdele hoop dat dit een gunstigen invloed zou 5. Benoeming van eene Commissie voor het onderzoek van de rekening over 1933. 6. Verkiezing van een Voorzitter, ter voorziening in de vacature van den heer P. Dumon Tak, die nu tevens periodiek zou aftreden,. 7. Voorstel van het bestuur tot wij ziging van art. 6 van het Reglement tol eenige verhooging der jaarlijksche con tributie. (Het is gebleken, dat de ge ringe bedragen welke vooral ven de kleine gemeenten aan contributie jaar lijks worden ontvangen, ontoereikend zijn om de kosten der Afdeeling te be talen, zoodat de ontvangen entree-gel den moesten worden aangesproken. Tegenwoordige contributie: 1.per 1000 inwoners; inwonertal 500 en meer voor vol duizendtal gerekend. Voorge stelde contributie: 1.per 500 inwo ners; inwonertal 259 en meer voor vol vijfhonderdtal gerekend. Handhaving minimum 1,en maximum 25. Tegenwoordige opbrengst contributie 199.volgens voorstel 363. 8. Mededeelingen over het stichten van een destructor voor afgekeurd vleesch. 9. Rapport der Commissie betreffen de het nemen van maatregelen tot het handhaven der openbare orde. 10. Rondvraag. 11. Lezing van den heer Dr. G. G. Pekelharing te Utrecht, over de betee- kenis'der Wegenwet en hare practische toepassing. ba de gemeenschappelijke lunch zal de Keuringsdienst van waren worden bezichtigd. De raad dezer gemeente zal in open bare vergadering bijeenkomen op Vrij dag 26 Mei a.s., des namiddags te twee uur. De gemeentebegrooting voor het jaar 1933 kon worden geopend met 'n batig saldo der rekening van den gewonen dienst over het dienstjaar 1931 ten be drage van 18.285.73. Het laat zich evenwel aanzien, dat de rekening over het dienstjaar 1932 zal sluiten met een nadeelig saldo tot hét niet geringe be drag van ongeveer 26.000. Dit nadeelig saldo is geheel het ge volg van de geweldige uitzetting der uit gaven van het Burgerlijk Armbestuur. Werd toch op de begrooting der ge meente voor het jaar 1932 rekening ge houden met een subsidie aan deze in stelling, groot 1502.11, bij verschillen de begrootingswijzigingen, door den Raad goedgekeurd, werd dit bedrag ver hoogd tot niet minder dan 48.985.86, een verschil derhalve van 33.963.75. Teneinde den schok in den belasting druk, die zou moeten worden veroor zaakt, wanneer het te verwachten na deelig saldo van den dienst 1932 op de begrooting voor den dienst 1934 in zijn geheel zou moeten worden gedekt, niet te groot te doen zijn, meenen B. en W. dat het aanbeveling zal verdienen om een deel van dit nadeelig saldo over te brengen naar den dienst 1933 en aldaar te dekken door belastingverhooging. De eenige directe belasting, die op dit oogenblik nog kan worden verhoogd, is de opcentenheffing op de gemeente fondsbelasting. Het aantal opcenten op die belasting werd voor het jaar 1933 gebracht op 80. B. en W. stellen- den Raad thans voor, het te verhoogen tot 100, waardoor een meerdere opbrenst hebben op haar ontembare natuur. Maar nu was zij toch zenuwachtig en niet ze ker van zich zelf. Niet alleen dat Dolo res haar was ontsnapt, maar Don Jan was ook al verdwenen, en de prinses twijfelde er geen oogenblik aan, of die twee waren ergens bij elkaar; misschien hadden zij zelfs reeds het paleis verla ten. Antonio Perez had haar al eerder verteld, dat de koning hem had beloofd vanavond Don Jan niet te bezoeken, en dien eenen keer was zij dwaas genoeg geweest aan 's konings woord geloof te hechten. Perez ontmoette haar, terwijl zij bezig was te overleggen wat te doen. Zij deelde hem haar gedachten mede, van tijd tot tijd vroolijk lachend, alsof zij hem een heel grappig verhaal deed, want zij wenschte niet dat de menschen, die naar haar keken, zouden merken dat een ernstig onderhoud gold. Ook Perez lachte, maar antwoordde op gedempten toon, druk gesticuleerend, om het hof op een dwaalspoor te brengen. „De koning heeft mijn raad niet opge volgd", zei hij. „Nauwelijks had ik hem verlaten, of hij is naar Don Jan's ver trekken gegaan". „Hoe weet u dat?", vroeg de prinses eenigszins bezorgd. „Hij vond een deur van een kamer op slot en zond Mendoza om den sleu tel te halen. Gelukkig voor den ouden man was die niet te vinden, want anders zou hij een onaangename verrassing heb ben gehad". „Hoe zoo?" „Omdat zijn dochter in de afgesloten kamer was", zei Perez lachend. „Wanneer? Hoe lang is dat geleden?" „Hoogstens een half uur". „Onmogelijk.' Een half uur ge leden was ik met Dolores de Men doza". kan worden verkregen van ongeveer 11.000. Verdere voorstellen tot belastingver hooging o.m. van de personeele be lasting, die voor 1933 niet meer ver hoogd kan worden zullen B. en W. in den loop van dit jaar nog doen; de uitslag van de bemoeiingen der commis sie ad hoe inzake de Gasthuisquaestie zal daarbij mede van belang zijn. De gevoerde onderhandelingen inzake gaslevering door de gasfabriek, alhier, aan de gemeenten, behoorende tot de combinatie „Oosteinde", n.l. Krabben- dijke, Kruiningen, Schore, Waarde en Rilland-Bath, waarbij de Commissie uit Ged. Staten voor de regionale gasvoor- ziening, bijgestaan door den heer P. Hijdelaar, directeur van het Gemeente- Gasbedrijf te Zeist, als onpartijdig des kundige, haar tusschenkomst verleen de, zijn thans zoover gevorderd, dat overeenstemming is verkregen met be trekking tot een concept-overeenkomst welke B en W. den raad ter vaststelling aanbiedingen. De heer Hijdelaar zal deze concept- overeenkomst in de a.s. raadsvergade ring toelichten. Het Gasthuisbestuur verzocht om de gemeente garant te doen zijn voor een tweede kasgeldleening ten behoeve dier instelling, thans ten bedrage van 24000, zijnde het kwaad slot der re kening over 1930. Voor het aangaan dezer geldleening is bereids, krachtens de Armenwet, machtiging verkregen van Ged. Staten- B. en W. stellen zich ten opzichte van deze leening op het standpunt dat nu, de Raad reeds eenmaal, en wel 12 Dec. 1932 besloten heeft om, hangende de vraag, of voortzetting van de exploi tatie der afdeeling ziekenhuis van het Gasthuis alhier mogelijk is zonder te groot financieel bezwaar voor de ge meente een tijdelijke kasgeldleening te garandeeren tot hetzelfde bedrag als dat van het kwaad slot van de exploitatie der inrichting over 1929, zijnde 15000 er geen aanleiding is om gemeente garantie te weigeren terzake van deze tweede kasgeldleening. B. en W. geven den Raad mitsdien in overweging, aan het verzoek van het Gasthuisbestuur te voldoen. Het Bestuur der Rotterdamsche Bankvereeniging is bereid gevonden een dergelijke leening tegen 5 pet. rente voor één jaar te verstrekken. De Gascommissie acht het noodzake lijk, dat de zuiveringsinstallatie van het Gemeente-Gasbedrijf wordt uitgebreid en vernieuwd, deels wegens toeneming van den gasomzet en deels omdat de bestaande zuiverkisten merkbare tee kenen van slijtage gaan vertoonen. De kosten worden geraamd op to taal 12000. B. en W. geven den Raad in overweging, tot het doen uitvoeren der aangevraagde werken te besluiten. De heer Brokmeier, directeur, der N.V. Zeeuwsche Confectiefabriek, te Middelburg, heeft aan B. en W. mede gedeeld, voornemens te zijn, het filiaal te dezer stede op te heffen, aangezien het z.i. niet voldoende levensvatbaar heid bezit. Derhalve stelt hij geen prijs op verlenging der huur van de villa „Ma Retraite" en vraagt, om daarvan Rusteloos, gejaagd, angstig en neerslachtig Verdrijf toch al die muizenissen en breng Uw gestel tot rust. Neem een "AKKERTJE" en Nederlandsch z00 noodig nog oen. Blij Product verrast zult Ge zijn U weldra als een herboren mensch ta voelen, opgewekt, vol zelf vertrouwen en levenslust. "AKKERTJES" schaden nietf Per 12 stuks slechts 50 cent. Gebruikt dus voortaan uifsluitendt Volgens recept van Apotheker Dumont U AKKERTJES „Dan was er een andere dame in de kamer Weer lachte Perez. „Beter twee dan één!" „U vergist u", zei de prinses op stren gen toon. „Don Jan heeft zich in de laatste twee jaren zelfs niet verwaar digd naar een andere vrouw te kijken". „Dat zult u wel het beste weten", ant woordde de secrearis met een eenigs zins boosaardigen glimlach. Het was aan het hof algemeen bekend, dat twee of drie jaar geleden, geduren de de afschuwelijke kuiperij, die eindig de met den dood van Don Charles, de prinses van Eboli haar best gedaan had om Don Jan van Oostenrijk aan haar voeten te krijgen, maar daarin niet ge slaagd was, omdat hij al op Dolores ver liefd was. Zij was nu boos en het bloed steeg haar naar haar knappe, donkere gezicht. „Don Antonio Perez", zei ze, „wees voorzichtig! Ik heb u gemaakt wat u bent; ik kan u ook breken". Perez trok een gezicht alsof hij ver baasd was en alsof hij niets had gezegd, dat haar onaangenaam was, nog minder iets, dat haar diep zou kwetsen. Hij dacht dat zij Don Jan werkelijk lief had en dat hij, Perez, met haar kon spelen, alsof zijn verstand ver boven het hare was verheven. Wat het eerste betrof, had hij gelijk, maar wat het tweede aanging, vergiste hij zich zeer. „Ik begrijp u niet", zei hij. „Als ik iets gezegd heb, dat u onaangenaam aan deed, wil dan mijn onwetendheid verge ven en steeds gelooven in de onveran derlijke toewijding van uw getrouwen slaaf". Zijn donkere oogen werden zeer ex pressief, toen hij een lichte buiging maak te, gepaard gaande met een gratieus ge baar van protest. De prinses lachte zoo'n per 1 Augustus te worden ontslagen. B. en W. geven den Raad in over weging aan dit verzoek te voldoen. Volgens overeenkomst zou de huur eindigen op 15 September a.s. Als het zomersche Meiweder zijn in trede doet zooals de laatste dagen, dan gaan de gedachten naar onze badplaats, naar Boulevard en strand, en wie er Za terdag en vooral Zondag een kijkje ging nemen, heeft de eerste symptonen van het naderende zomerseizoen kunnen waarnemen. Op het strand vermaakte speciaal de jeugd zich en enkele echte jonge waterrotten hadden het badpak reeds aan en hernieuwde de kennisma king met het zeewater. Op badstrand en badstoelenterrein zijn de eerste maatregelen getroffen om ook die beide deelen van het strand in orde te brengen. Badkoetsjes zijn reeds aangereden en eveneens badstoelen. Als binnenkort het badseizoen officieel ge opend wordt, heeft men dan alles bij de hand. Boulevard en duinen mochten zich ook reeds in een druk bezoek verheu gen. Nu dank zij het mooie weer der laat ste dagen velen er op uittrokken naar bosch en duin en strand, viel weer op hoe mooi alom het jonge groen staat, hoe prachtige kleuren meien, seringen, flieren en andere bloemen aan het land schap geven. Is dit het geval in vele deelen van ons eiland, waar men dit telken jare in meer of mindere mate kan waarnemen, dit maal deelt daarin ook den dijk langs het kanaal van Walcheren van Middelburg tot Vlissingen. Of men boven langs het wandelpad gaat, dan wel zich per rij wiel of ander voertuig langs jaagpad of Nieuwen Vlissingschen weg voortbe weegt, men geniet volop van de thans tot wasdom komende, eenige jaren ge leden geplante boomen en van de in vol len bloei staande Meistruiken, die langs de geheele lengte van den dijk zijn aan gebracht. De weinig fraaie aanblik van beetje, maar haar blik verraadde nog ergernis. „Waarom komt Don Jan niet?" vroeg zij ongeduldig. w ij zouden samen heb ben gedanst. Er is zeker iets gebeurd kunt u niet te weten komen wat het is?" Er waren nog anderen, die die vraag met verbazing stelden, want men had verwacht dat Don Jan onmiddellijk na het souper zou zijn binnengekomen. Overal hoorde men zijn naam noemen en werd zijn populariteit besproken. De verwachting van zijn komst veroorzaak te een soort spanning, die door iedereen werd gevoeld. De heeren werden gees tiger en de oogen der jongere dames verhelderden zich, terwijl zij voortdu rend keken naar de deur der particu liere vertrekken des konings, waardoor Don Jan moest binnenkomen. Zij schon ken minder aandacht aan de gesprek ken der heeren, want er was geen en kele onder haar, die niet hoopte dat Don Jan vóór het einde van het feest noti tie van haar zou nemen niet één, die zich niet verbeeldde een beetje ver liefd op hem te zijn, En onder de heeren was er niet één die niet zijn degen had willen trekken om met hart en ziel voor hem te vechten. Velen al durfden zij het niet zeggen hoopten in stilte dat Philips eenig onheil zou overkomen en dat hij, die zijn eenigen zoon en erfge naam had ten gronde gericht, spoedig kinderloos zou sterven, en dat Don Jan in zijn plaats koning zou worden. De prinses van Eboli wist maar al te goed dat hun plan populair zou zijn als zij het ooit konden verwezenlijken. (Wordt vervolgd),'

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1933 | | pagina 5