zeeland.
35 Gulden
BINNENLAND.
MUNUUj Dc sterke »vei
WEEK EN mm,
NUMMER 116.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
17 MEI 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
DE 18-MEI VOLKENBONDSDAG.
MIDDELBURG.
tfllSSINGEN.
WALCHEREN.
ZUID-BEVELAND.
rloe-
j.
ïloen
bin-
te
en")
sene
met
II:
ink."
wyn
1 ProvmcmU
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voer Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.S0 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
By contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHE COURANT^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgschr Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg,
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Pnbliciteitswaarde der Vereeniging de Nederiandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", tem hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct.extra -7- Bewijsnommers 5 cent.
Telken jare wordt op 18 Mei, zoo
ook dit jaar, in zooveel mogelijk geheel
het land aandacht gevraagd voor den
Volkenbond. Zulks gaat uit van de „Ver
eeniging voor Volkenhond en Vrede",
de typische Volkenbondsvereeniging in
ons land, die als zoodanig ook de Neder
iandsche afdeeling vormt van de te
Brussel gevestigde Union der Volken-
bondsvereenigingen over geheel de we
reld.
De Volkenbondsdag heeft ten doel om
zooveel mogelijk op een en denzelfden
dag de aandacht te vestigen op den
Volkenbond, zijn beginselen, zijn arbeid.
Want wel neemt de gemiddelde Neder
lander van zichzelf aan, dat hij op de
hoogte is van den Volkenbond en ont-
leenen velen daaraan het recht dezen
te critiseeren. Ook de Volkenbond heeft
behoefte aan vrienden, die hem zijn fei
len durven toonen. Maar gelijk er van
die eigenaardige vrienden rondloopen,
die tot niets anders in staat schijnen
dan tot het aanwijzen van iemand's
fouten, zoo zijn er ook jegens den Vol
kenbond critici, die meenen hun vriend
schap bij u it s 1 u i t i n g te moeten
toonen door de kwade zijden, die het
Volkenbondswerk evenzeer heeft, naar-
voren te brengen.
Dat is niet moeilijk, vooral niet in de
zen tijd. Immers, twee zwakke plekken
zijn er in den Volkenbond, die voor een
ieder duidelijk zijn; de oplossing, gege
ven aan het C h i n e e s c hJ a p a n-
sche conflict en de Ontwape
ningsconferentie. Om dan van den eco-
nomischen gang van zaken in de wereld
maar te zwijjfen! Zeker, er valt critiek
op den Volkenbond te oefenen terzake
van dit Chineesch-Japansche conflict.
Inderdaad is de Volkenbond te kort ge
schoten in zijn taak, wat dit meest be
langrijke conflict betreft, dat hij tot dus
ver te behandelen kreeg. Hierbij dient
echter wel in het oog te worden gehou
den, dat van den aanvang af niet kon en
m' cht- worden verwacht, dat de Volken
bond in staat zou zijn om reeds nu, veer
tien jaren na zijn oprichting, een con
flict te beheerschen als dat, hetwelk in
een historisch geval de twee Oost-Azia
tische landen scheidt. Had de Volken
bond dit wel gekund, hij had wonder
werk verricht. Nu is het wel mogelijk
dat, wanneer van den aanvang af de
Volkenbond een anderen weg had ge
volgd, meer succes hem zou zijn ten deel
gevallen. Doch deze weg had hij alleen
kunnen volgen, indien zijn leden, en
in het bijzonder de grooten onder hen,
zich van den aanvang af meer Bondsge-
trouw hadden getoond. Maar bovendien,
gesteld, dat de Volkenbond, gelijk nu zoo
gemakkelijk van hem kan worden ver
langd en geëischt, reeds dadelijk een
grocte mate van kracht had getoond, en
gesteld, dat Japan als antwoord daar
op reeds vroeger den Volkenbond had
verlaten; zouden dan de critici niet heb
ben klaar gestaan met te zeggen, dat de
Volkenbond er niet is om allereerst
krachtdadige wegen te bewandelen, doch
moet handelen met tact en beleid. Ter
wijl, nu met onuitputtelijk geduld door
de betreffende instanties van den Vol
kenbond alle vreedzame middelen zijn
uitgeput, een dergelijk verwijt onmoge
lijk gemaakt kan worden, en ook niet
wordt. Veeleer het tegendeel, doch daar
in schuilt een ongewild compliment?
Wat de Ontwapeningscon
ferentie betreft: Inderdaad, er wa
ren er, die hadden gehoopt en zelfs ver
wacht, dat nadat deze ruim een jaar bij
een is geweest, althans iets tastbaarder
resultaten zouden zijn verkregen. Dat
het te wenschen ware geweest, wie zal
het ontkennen. Maar ondanks de zorg
vuldige voorbereiding, die der Ontwa
peningsconferentie is voorafgegaan,
kwam zij te vroeg bijeen, öf wellicht te
laat. In elk geval op een oogenblik, dat
de wereld niet in staats was om de juis
te oplossing voor de zoo moeilijke ver
houding tusschen ontwapening aan den
eenen en veiligheid aan den anderen
kant te zoeken en te vinden. Het js
uitermate gemakkelijk voor een klein
land als het onze om erop aan te drin
gen, dat de bewapeningen krachtdadig
worden verminderd; het is uiteraard een
plicht, in het Grondverdrag aanvaard.
Maar de groote landen, aan welker vol
ken eeuw in eeuw uit is geleerd, dal zij
andere plichten en andere rechten in de
samenleving der natiën hebben, kunnen
niet ineens tot het besef worden ge
bracht, dat een andere tijd is aangebro
ken. Zij zien naar de veiligheid, hoe
gaarne zij de ontwapening willen. Ont
wapening zal veiligheid brengen, niets
is meer waar dan dat, maar alleen dan,
wanneer allen gelijktijdig ontwapenen.
Landen, met wantrouwen jegens elkan
der bezield, wachten bij voorkeur af
totdat de andere den eersten stap doet.
Zoo kan het niet verbazen, dat te
Genève in de groote zaken tot dusver
geen overeenstemming werd bereikt.
Verwijten zou men tot de Ontwapenings
conferentie slechts in dezen zin kunnen
richten, dat zij de beslissing over de
ze grocte vraagstukken onnoo'dig lang
uit den weg is gegaan. Aan den anderen
kant echter had men, bij het ontijdig
stellen van de beslissing, kunnen vree
zen, dat ongewenschte dingen waren
gebeurd.
En dan is er de economische
toestand, waaraan de Volkenbond,
zoo wordt geklaagd, met al zijn kost
bare apparaten, toch maar geen einde
kan maken. Neen, waarlijk, de Volken
bond, die is opgericht in den chaos van
den na-oorlog, kan na een ruim tienja
rig bestaan geen einde maken aan het
ergste economische onweer, dat wel
licht ooit over de wereld is losgebarsten.
Daarbij schijnt men niet te bedenken,
dat niets minder dan de Volkenbond is
aansprakelijk te stellen voor wat er op
economisch gebied zich thans afspeelt
en onmiddellijk gevolg is van oorlog en
na-oorlog. Gesteld echter, dat er op het
oogenblik geen Volkenbond zou zijn,
hoe zouden dan de Staatslieden, de
economisten, kortom de vooraanstaan
de mannen en vrouwen in de verschil
lende landen der wereld elkander zoo
ongemerkt ontmoeten als thans ge
schiedt. Hoe zou er kunnen zijn het in
ternationaal contact, dat nog het eenig
middel is om uitkomst te brengen? Men
vergeet wel eens, of liever gezegd men
vergeet in den regel, dat de Volken
bond niet is gebouwd op de jaren,
nauwelijks op dé tientallen jaren, eer
op de eeuwen. De Volkenbond moet aan
de volkeren leeren met elkander op ge
heel andere wijze om te gaan en elkan
der geheel anders te beschouwen; ten
einde waarheden, die daaruit voortko
men, te omvatten, zal het eene geslacht
voor het andere moeten plaats maken
De Volkenbond is er, omdat hij nood
zakelijk is in het toenemend interna
tionaal samenleven der volken. Maar
omdat de Volkenbond er is, is hij niet
dadelijk volmaakt; neen; hij is van niets
zelfs verder af dan van die volmaakt
heid.
Het is niet moeilijk den Volkenbond
terzijde te staan, zijn vriend te zijn in
tijden van voorspoed. In de dagen b.v.
van het Protocol van Genève van 1924,
toen men meende te mogen en te kun
nen juichen. Het is heel wat moeilijker
den Volkenbond ter zijde te staan in de
dagen van depressie van thans. Maar.
juist nu behoeft de Volkenbond
zulke vriendschap. Juist nu moet
erop gewezen worden, dat de Volken
bond is wat zijn leden, d.w.z, de vol
keren, ervan maken. Juist nu dient er
nadruk op gelegd, dat de instelling van
den Volkenbond voldoen aan de eischen
van den tijd en dat, gesteld het onmo
gelijke zou gebeuren en deze Volken
bond zou verdwijnen, onmiddellijk zou
worden aangevangen met pogingen om
een anderen, zoogenaamd beteren Vol
kenbond tot stand te brengen.
De 18 Mei-Volkenbondsdag, die dient
om in geheel Nederland den Volkenbond
en zijn arbeid bekend te maken, is geen
feestdag. Zelfs geen herdenkingsdajg.
Het is een dag van propaganda eener-
zijds, van herinnering anderzijds. Omdat
er nog veel misverstand is omtrent den
Volkenbond en zijn werk; omdat nog al
tijd deze Volkenbond te Genève door ve
len identiek wordt geacht met de Vol
kenbondsgedachte in het al|g,emeen, is
er behoefte aan den 18 Mei-Volken
bondsdag. Juist nu, en juist nu
meer dan ooit!
DE KABINETSCRISIS.
Opdracht crisiskabinet.
H. M. de Koningin heeft gisteren dr.
Colijn, minister van Staat, ontvangen,
die mededeelde, dat hij niet geslaagd
was in het vormen van een parlementair
kabinet.
Vervolgens heeft de Koningin de
heeren jhr. mr. De Geer en mr. Aalber-
se, voorzitters van de Christelijk-histo-
rische en Roomsch-katholieke Kamer-
De grootste inspanning, die iemand
zich kan opleggen, is: stil te zwijgen,
wanneer het hart tot berstens toe
vol is.
fracties, ontvangen.
Daarna heeft H. M. aan dr. Colijn een
nieuwe opdracht verstrekt, thans tot
vorming van een crisiskabinet.
Dr. Colijn heeft, als gebruikelijk, ver
zocht, die opdracht in beraad te mogen
houden.
Blijkbaar wordt thans bedoeld een z.g.
extra-parlementair-kabinet. De forma
teur is dan bij de vorming minder afhan
kelijk van speciale partijwenschen.
Wat voorafging.
Naar de Residentiebode meldde zou
dr. Colijn reeds na de mislukking van zijn
poging om een kabinet te formeeren op
een breede basis van vijf partijen, voor
de opdracht hebben bedankt, indien de
Koningin, die zeer grooten prijs stelt op
het tot standkomen van een parlemen
tair kabinet, niet een dringend verzoek
tot hem had gericht, alsnog te pogen een
dergelijk kabinet op een smallere basis
te vormen, n.l. zuiver rechts georiën
teerd.
„Dr. Colijn, hoewel persoonlijk daartoe
weinig kans ziende had toegestemd
deze mogelijkheid nog eens met zijn frac
tie te bespreken.
Bij bespreking is gebleken, dat de
anti-rev. fractie het standpunt van den
heer Colijn deelt, n.l. dat een meerder
heid van 52 te gering is, om daarop een
sterk parlementair kabinet te bouwen.
De heer Colijn wil dit althans, ook, na
het gebeurde van 1925, niet meer ris-
keeren.
Over de vraag, of thans de katholie
ken bereid zijn de formatie van een der
gelijk kabinnet op zich te nemen, heeft
de katholieke Kamerfractie gistermor
gen vergaderd. De moeilijkheid is hier
de keuze van een formateur. De heer
Aalberse, die de aangewezen man zou
iijn, heeft persoonlijke ernstige bezwa
ren. Ook de heer Van Schaik zou niet in
aanmerking willen komen. Men acht het
ook niet gewenscht, dat de heer Ruys
andermaal, nu weer met een parlemen
tair kabinet, naar voren zou treden.
Er werden ook nog wel eenige andere
namen genoemd, o. a. van mr. dr. Koo
ien.
Mocht intusschen de kath. fractie be
sluiten, dat zij geen kans ziet een parle
mentair kabinet te formeeren, dan zal
de heer Colijn zeer waarschijnlijk de op
dracht krijgen een extra-parlementair
kabinet samen te stellen."
Aldus besluit het blad.
Dit laatste is geschied.
DE RIJKSMIDDELEN IN APRIL 1933.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
April 1933 bedroeg 28.635.430 tegen
35.450.188 over de maand April 1932.
Het één twaalfde gedeelte der raming
over het geheele jaar bedraagt
31.849.200.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste vier maanden
van 1933, vergeleken met die over de
eerste vier maanden van 1932.
1933 1932
Grondbel. 1.826.614 1.773.976
Pers. bel. - - 39.915
Ink. bel. - 24.068.124 - 31.195.915
Verm. bel. - 4.088.416 - 5.106.018
Div. en T. - 1.632.787 - 2.441.328
Inv. recht - 19.716.551 - 25.968.290
Opc. inv.r. - 5.983.651 -
Stat. recht - 609.260 - 725.877
Zout - 762.943 - 847.547
Geslacht - 2.089.270 - 2.244.011
Wijn - 388.601 - 625.755
Gedistill, - 9.922.837 - 11.168.621
Bier - 3.643.158 - 3.225.509
O. ac. bier - 86.555 -
Suiker - 17.100.168 - 17.912.930
O. acc. suik. - 1.690.567 -
Tabak - 7.622.803 - 9.806.545
God, zilv. - 207.952 - 253.117
Zegelrecht - 4.662.960 - 5.895.956
Reg. recht - 3.664.974 - 3.867.723
Succ. recht - 10.894.161 - 13.372.361
Domeinen - 1.241.125 - 1.718.082
Staatsloterij - 217.927 - 218.048
Loodsgeld. - 1.147.924 - 1.149.470
123.269.338 139.557.004
De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds gaven over April 1933 een
opbrengst van 4.500.155 tegen een be
drag van 5.750.679 over April 1932.
De inkomsten ten bate van het „We
genfonds" gaven over April 1933 een
opbrengst van 3.594.882, Rijwielbelas
ting 42.315.
HET CONFLICT BIJ DE K, L, M,
De K. L. M.-piloot en oceaanvlieger
E. van Dijk, die geen lid is van de Ver
eeniging van Verkeersvliegers, heeft
eveneens tegen 1 Juli zijn ontslag bij
de K. L. M. ingediend.
Hij heeft de directie geschreven, be
reid te zijn dit ontslag in te trekken,
indien voor dien tijd een bevredigende
regeling met de piloten is getroffen.
Intusschen is door de K. L. M. Maan
dag een Duitsche piloot, die door den
chef-piloot Aler wordt ingevlogen, aan
gekomen, De heer Plesman, directeur
van de K. L. M. zou naar Parijs zijn
vertrokken om Eransche piloten te en-
gageeren.
Prinses Juliana is gister naar het
Loo vertrokken, waar zij tot a.s. Vrijdag
zal verblijven.
Bij Kon. besluit is benoemd tot rid
der in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw dr. Th. W. Polet, geneesheer-di
recteur van het Rijkskrankzinnigenge
sticht te W o e n s e 1.
Het bestuur der Vereeniging voor
Volkenbond en Vrede heeft besloten de
Grotius medaille voor 1933 toe te ken
nen aan het Noorweegsch Nobelinsti-
tuut voor den vrede te Oslo gevestigd,
ter zake van zijn bemoeiingen op het
terrein der wetenschappelijke bestu
deering en bevordering van de vredes
beweging.
DE LANGEDELFT.
Naar wij vernemen zijn thans door de
N.V. Grand Hotel Verseput, met tus-
schenkomst van architect Rothuizen, bij
B. en W. plannen ingediend voor den
herbouw van het hotel op het gedeelte
tusschen den tegenwoordigen ingang en
het zgn. parkeerterrein.
Ook een andere belangrijke ver
bouwing in de Langedelft kan worden
tegemoet gezien. De firma Schulte en
Thieme is eigenares geworden van het
pand, waarin nu nog gevestigd is de si
garenwinkel van den heer A. Looten en
zal haar bekende magazijn „Het Huis
met de Roode Pilaren" met dezen win
kel uitbreiden en aan den voorgevel het
zelfde aanzien geven als die van den
bestaanden winkel.
Voorzitter Burgerlijk Armbestuur.
Naar de Zeeuw meldt diende het
Burgerlijk Armbestuur ter benoeming
voor een lid van dat college (vac. mr.
J. W. Zijlstra) aan den gemeenteraad
deze voordracht in: mr. J. F. van Dein-
se en mr. A. van der Hoop,
Een binnenbrand.
Dinsdagavond ontstond een vrij ern
stige binnenbrand in een perceel aan de
Groote Markt. De militairen waren het
eerst ter plaatse en bluschte het vuur
voor de gemeentelijke brandweer aan
wezig was. De oorzaak is onbekend, ver
zekering dekt de schade.
Werkloozen.
Het aantal werkloozen is gedaald
van 1119 tot 1080, van wie 120 in de
werkverschaffing werken.
Daar het op Zondag 7 Mei voor
den boulevard De Ruijter alhier gezon
ken Zweedsche stoomschip „Jamaica"
steeds dieper in het zand wegzakt, zoo
dat het voorschip ten minste 4 M. en
het achterschip meer dan 2 M. is gezakt,
en het dus wel uitgesloten geacht kan
worden, dat het schip meer naar boven
kan worden gebracht, hebben de ber
gers Maandagavond besloten de ber
gingspogingen op te geven. De bergings-
lichters „Kraft" en „Wille" als mede de
sleepboot „Reiher" keerden Dinsdag
naar Cuxhaven-Hamburg terug. Het
schip zal wel moeten worden opgeruimd
daar het in het vaarwater ligt.
Het Poolsche stoomschip „Krac-
kow" van Antwerpen naar Gidynia,
heeft hier een der opvarenden geland,
die naar het St. Josephziekenhuis moest
kil ILifM IC Model Populair.
lige" fiets. Jaren
lang nut en ge
noegen,
slechts
voor
Geeft Zeeuwsche handen werk.
(Ingez. Med.)
Middelburg 17-V-'33 Dinsdag: hoogste
luchttemperatuur 14.4 °C; (58 °F);
laagste 9.5 °C (49 °F). Heden 9 h: 9,8
°C; 12 h: 11.1 °C. 0.7 mm regen of neer
slag. Hoogste barometerstand 769 mm;
laagste 768 mm.
Hoogste barometerstand 772.1 mm te
Vardoe; laagste 759.1 mm te Danzig.
Verwachting tot morgenavond
Zwakke tot matige wind, aanvankelijk
uit O. richtingen, half tot zwaar bewolkt,
weinig of geen regen, iets zachter.
0
Zon op: 5 h 04; onder 20 h 49. Licht
op: 21 h 19. Maan op: 2 h 39; onder:
13 h 14. N.M.: 24 Mei.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger: Veere 38 min. later.
(S springtij).
Mei.
Hoogwater.
Laagwater.
(Zomertijd.)
Wo.
17
8.44 21.11
2.31 15.00
Do.
18
10.01 22.22
3.50 16.22
Vr.
19
11.07 23.25
5.02 17.28
Hoog
- en
Laagwater te Wemeldinge.
Mei.
Hoogwater.
Laagwater.
(Zomertijd.)
Wo.
17
10.16 22.46
3.31 16.09
Do.
18
11.28 23.54
4.47 17.30
Vr.
19
12.34
5.47 18.36
worden overgebracht. Het schip heeft
hierna de reis voortgezet.
AAGTEKERKE. Gisteravond is door
de rijks- en gemeente veldwachter al
hier als verdacht van oplichting gear
resteerd een zekere G. M. afkomstig
uit Doornspijk.
Hij zal ter beschikking van de justi
tie te Middelburg worden gesteld.
O. EN W. SOUBURG. Dinsdagmorgen
heeft de politie alhier bij een slager 'n
reeds gedeeltelijk afgeslacht varken in
beslag genomen.
Het dier was voor de keuring niet
aangegeven en werd geslacht in een
daartoe wettelijk niet ingerichte slage
rij.
WESTKAPELLE. Dinsdagavond trad
alhier in een lokaal van de openbare
school voor de leden van de pas opge
richte voetbalvereeniging „De Noor
mannen" op de heer Van Bel uit Vlis
singen, secretaris van de Zuidelijke af
deeling van den Ned. Voetbalbond, om
de leden een en ander mede te deelen
over het voetbalspel en de daarbij te
volgen regelen. Met een teekening op
het bord gaf spr, de opstelling van het
elftal aan. Spr. verklaarde welke taak
iedere speler in het spel te vervullen
had, waarbij hij vooral de leden op het
hart drukte, dat nooit de speler per
soonlijk speelt, maar dat het elftal één
combinatie vormt. Met drang raadde
hij de spelers aan, te zorgen, het spel
niet te ontsieren door ruw, woest spel.
Nadat spr. de tchniek van het spel
had besproken, gaf hij aan de hand van
het reglement nog een duidelijke ver
klaring van enkele bij het voetbalspel
te volgen spelregels.
De heer J. Mol, voorzitter van „De
Noormannen", dankte den heer Van
Bel voor zijn rede.
IERSEKE. Gisteravond heeft het
fanfaregezelschap „Mozart" een sere
nade gebracht aan het echtpaar Wes-
trate in de Oesterstraat, dat zijn 55-
jarige echtvereeniging mocht herden
ken.
m
