O EERSTE KV:
VÖIXEMMN
<1 LAATSTE KMGUER
©NIEUWEHAAN
V VENlB©
MAKS©
SOES.
DE 100e VLUCHT NAAR 1NDIE
DE 3TUREIRENEL IS-26 APRIL 1933 21 h MT
£UIB-BEVELAND.
5GHQUWEH-DUIVELAND.
ZEEUWSCH-VLAAMDEREH W.D*
lijke persoonlijkheid zeer missen.
Het bestuur brengt dank aan allen
die in 1932 voor de Vereeniging werkten
oi haar op andere wijze steunden.
De exploitatie-rekening wijkverple
ging 1932 geeft in ontvang en uitgaaf
aan 4195.46. De ontvangsten zijn ver-
pleeggelden 968.70, contributiën 92;
bijgepast uit de revenuen van het Re
servefonds 3134.76.
De uitgaven zijn salarissen 3140; va-
caniiegelden 50; arpien wijkverpleging
216.86; zegels en provisie 76.47;
ziekteverzekering 95.85; toelage zus
ter van Schagen 450; onderhoud rij
wielen 69.99; drukwerk 43.65; diver
sen 52.64.
De exploitatierekening van het pen
sioenfonds toont aan dat 700 aan pen
sioenen is uitgekeerd en dat voor dit
doel 124.41 uit revenuen van het be
legd reservefonds moest worden ge
bruikt.
De balans geeft in debet aan: kassa
393.04, eFecten 17500, belegd reser
vefonds 65032.70, belegd pensioen
fonds 13452.82, materialen 30, du
bieuse vorderingen 240.03.
De creditposten zijn: aandeelhouders
17500, reservefonds 65082.16, pen
sioenfonds 13866.43 en onkosten re
serve voor betalingen in 1933 200.
MÏDDELBURGSCHE BESTUURDERS-
BOND,
Jaarverslag.
Aan het ons toegezonden jaarverslag
van den M B.B. ontleenen wij:
Nog nimmer moest het bestuur onder
zulke moeilijke economisqhe omstandig
heden een jaarverslag samenstellen als
nu het geval is. Over de geheele wereld
wordt de menschheid getroffen door de
geweldigste crisis welke ooit de wereld
heeft gekend. Wel is waar zijn het niet
alleen de arbeiders, die getroffen wor
den, doch zeker zijn zij het, die de
grootste offers moeten brengen, hetzij
door vermindering van loon, hetzij door
werkloosheid. Overal wordt de geesel
der arbeidersklasse, de werkloosheid,
gevoeld door hen die de minste econo
mische weerstand hebben. Ook hier on
dervinden ongeveer 1000 arbeiders da
gelijks de kwellingen der werkloosheid
en de daarmede gepaard gaande verar
ming.
Dat er onder deze omstandigheden
niet aan gedacht kan worden om met
eenige kans op succes actie voor ver
betering der arbeidsvoorwaarden te
voeren, is begrijpelijk. Integendeel za
gen meerdere a.fdeelingen zich genood
zaakt, verslechterde arbeidsvoorwaar
den te accepteeren, zonder deze aan
vallen op het levenspeil hunner leden
te kunnen tegenhouden.
Hoewel niet te ontkennen, dat meer
dere bedrijven en industriën van deze
crisis hebben te lijden, meenen wij toch
dat vele werkgevers de loonen verlaag
den, niet omdat dit voor hun bedrijf
noodzakelijk was, doch omdat het mo
de" is geworden. De Christelijke re
geering van Nederland had het voor
beeld gegeven niet alleen, doch zelfs aan
werkgevers en werknemers in het vrije
bedrijf, zooals dit in de bouwvakken
het geval was, een loonsverlaging ge
decreteerd.
De werkzaamheden van den bestuur-
dersbond waren in hoofdzaak, doch niet
uitsluitend, zorg voor de bestrijding van
de gevolgen der werkloosheid.
Verder herinnert het verslag aan het
aankoopen van het nieuwe pand aan
de Wagenaarstraat als huisvesting der
moderne arbeidersbeweging.
Het aantal afdeelingen bleef 15, het
aantal leden was op 1 Januari 1932 1362
en op 31 December 1370.
Een staat geeft aan, dat onder de le
den van den bond totaal 67428 werk-
looze dagen voorkwamen.
Het financieel verslag geeft aan, dat
het saldo steeg van 165 tot 260, en
de rekening van het Volksgebouw van
66 batig slot steeg tot ƒ301 batig
saldo.
Het bureau voor arbeidsrecht behan
delde 91 zaken, tegen 103 in 1931.
Rede Van Bommel Van Vloten.
^"De heer J, M. van Bommel van
„Prins van Oranje" voor de Liberale
Staatspartij „De Vrijheidsbond". Er was
vrij veel belangstelling.
De w-n. voorzitter, de heer de Ko
ning, sprak een kort openingswoord
en wees er op, dat, hoewel alle stoelen
niet bezet waren dé liberale loopen
nu eenmaal niet spoedig warm, aldus
spr. hij toch verwachtte, dat de libe
ralen gerust kunnen zijn wat de a.s. ver
kiezingen betreft. Spr. haalde hier de
woorden aan uit een Engelschen brief,
dat deze tijd meer dan ooit behoefte
heeft aan de liberale gedachte. Spr.
wekte allen op, deze gedachte in wijden
kring te propageeren,
De heer Van Bommel van Vlo
ten begon zijn lezing met het noemen
van zijn onderwerp: landbouw, libera
lisme en politiek. Landbouw, aldus spr.
is voor mij het voornaamste, doch het
landbouwbelang is nauw verbonden met
liberalisme en politiek.
Spr. ging hier in het verleden teruj
tot den tijd van den vrijhandel, wélke
voor den Hollandschen landbouwer we.
den gouden tijd genoemd werd- De boe
renstand ontwaakte ook geestelijk en
kreeg een goed begrip van haar taak in
de maatschappij. De oorlog bracht de
distributie, terwijl de boeren ook toen
een goeden tijd medemaakten. Daarna
kwam een korte depressie, van 1921 tot
1924; toen werd het iets beter waarop
in 1928 de huidige crisis inzette.
Toen de landbouw om steun vroeg,
gingen er eerst stemmen op, die beweer
de, dat de landbouw deze crisis uit
eigen kracht te boven zou komen. Ge
lukkig luisterde de regeering daar niet
niet naar, want deze crisis heeft een
geheel andere oorzaak dan de vorige,
De bodemproductie is intensief en de
slechte omstandigheden moeten dan ook
alleen gezocht worden aan het buiten
land, dat de grenzen sloot, contigen-
teerde en tot autarchie overging.
Spr. wijst vervolgens op de sociale
maatregelen, die regelmatig genomen
werden en die allen niet de instemming
der liberalen hadden. Zoo voerde de
vakbeweging een loonpolitiek, waar
bij geen rekening werd gehouden met de
economische mogelijkheden. Zoo was
het ook met andere sociale maatregelen.
Men kreeg beschutte bedrijven, waar
van de laatste de lasten droegen der
eerste. De klassenstrijd werd een strijc
van eigen groepsbelangen. De landbouw
als onbeschut bedrijf, ondervond mede
de groote nadeelen van den klassen
strijd, en van de beschutting van ande-
r.® bedrijven, daar zijn bestaansmoge
lijkheid er door beknot werd. Spr-
hoopt, dat de landarbeiders dit bij de
komende verkiezingen zullen bedenken.
Intusschen gaan ook in Nederland
vele stemmen voor autarchie op. Spr.
herhaalt hier zijn gegevens over de Ne-
derlandsche bodemproductie door hem
in een vorige vergadering reeds naar
voren gebracht. Deze productie blijkt
v.(?or een zeer groot deel op export te
zijn aangewezen. In de richting van den
graanbouw is uitbreiding mogelijk, maar
door
J. J. VAN DER LAAN.
7)-
Wat in Bagdad, en misschien in geheel
Irak, een uitzondering vormt op den re
gel van slordigheid en onverzorgdheid,
dat is het leger. Dat ziet er in zijn naar
Britsch model gesneden uniform, goed
verzorgd en netjes uit. En ook de cava-
leriekazerne, vlak bij het vliegveld, toont
der morgens reeds een goed beeld van
militaire discipline en welverzorgdheid,
terwijl het paardenmateriaal van goed
gehalte is, met veel Arabisch bloed.
Het leger draagt duidelijk den invloed
van zijn Britsche opleiding en bevel
voering. Zooals men weet was Irak vele
jaren Britsch mandaat en is thans onaf
hankelijk geworden. Alleen de lucht-
vaartafdeeling, vrijwel het eenige model
in dit uitgestrekte woestijngebied zon
der wegen om de orde onder de woes-
tijnstammen te handhaven, is in handen
van de Royal Air Force. Een van hun
vlugge roode auto's passeert ons in de
straten, waar w.e op -onze beurt lange
kameelkaravanen, sommige van meer
dan 30 lastdieren voorbijsnellen, naast
zwaarbeladen ezels, koeien en paarden.
Maar tusschen dat verkeer door zien we
ook een auto-karavaan aankomen van
den geregelden dienst Damascus op
Bagdad, een zware roadster voorop, op
welks Dicky-seat het voorste deel van
'n tweewieligen slaapwagen rust, waar
in we tusschen een rommeling van bed-
goed, de passagiers ontwaren. Daarach
ter volgen, tot een karavaan aangegroeid
verschillende andere wagens, naar Oos-
terschen trant tot op de treeplanken en
spatborden volgepropt met allerlei kof
fers, pakken en andere bagage. Merk
waardig die vermenging van Oost en
West, bedervend eikaars karakter en
type. Dit is trouwens het onafwendbaar
gevolg van onze machinale ontwikke
ling, van onze geweldige verkeerscapa
citeit, onze snelheid en de overspan
ning van alle afstanden door onzen geest
en onze machine. Dit leidt er toe dat wij
zelfs in ons hotel in Bagdad de krant
lezen bij electrisch licht, voortgebracht
door een Engelschen motor, geleid door
Duitsch koperdraad en geprojecteerd in
de Hollandsche peer van Philips in Eind
hoven, dat wij ons bad nemen in een
Engelsche badkuip, met warm water
verhit in een Belgische ketel. Was het
voor den oorlog reeds de Duitsche Bag-
dadspoorlijn, die deze gebieden trachtte
te ontsluiten, de oorlog heeft hier een
intense verandering Igebracht en die
ontsluiting volkomen bezegeld. Niet al
leen tot heil van land en volk, zooals
trouwens nergens de oorlog, heil heeft
gebracht.
In Mesopotamië hebben zich tijdens
den oorlog, al was het een onderge
schikt strijdtooneel verschrikkelijke too-
neelen afgespeeld. Van de te Kut al
Amara gevangen genomen 13.000 man
Britsche troepen stierven b.v. 11.00P
aan allerlei ontberingen op hun marscb
door de woestijn naar Turkije. Nu nog
zien wij in het overvlogen gebied de
-sporen van loopgraven en nabij het vlieg
veld zien we prikkeldraadversperringen
die waarschijnlijk nog uit den oorlog
stammen.
Zonder hartzeer laten we den volgen
den ochtend voor dag en dauw Bagdad
achter ons op onzen weg naar het vlieg
veld. Maar bij het aanslaan der motoren
blijkt dat een ervan niet goed function-
neert. Het gas wordt in de cylinders
onze intensieve productie zal er door
verloren gaan. met als gevolgen: minder
j arbeid en verarming voor de land- en
1 tuinbouwers, Al moet dus principieel
van de autarchie geen heil verwacht
worden, door de omotanaigheden zal
men toch een eind deze richting uit
moeten gaan.
Spr. zet hier het streven van de re-
geering uiteen, om middels de land
bouwcrisis steunend, land-, tuinbouw en
veeteelt in een bepaalde richting te stu
ren, waarbij steeds op beperking wordt
aangedrongen en anderzijds doel is, die
buitenlandsche markten te behouden.
Of deze wet voldoende rekening zal
houden met de belangen van producen
ten zoowel als consumenten, is een
moeilijke vraag. Uit belanghebbende
kringen gaan er vele stemmen tegen op.
Voor spr. is een vraag, of de exportbe
langen er wel voldoende door behartigd
worden.
In een deel der liberale kringen, al
dus spr., heeft men te laat de belangen
van land- en tuinbouw voldoende ge
waardeerd ongetwijfeld is dit ook te
wijten aan het feit, dat de liberale land
bouwers te weinig politiek georgani
seerd zijn. Toen men in liberalen kring
het eerstgenoemde inzag, greep men in
en verscheen het bekende bouwrapport,
waaruit spr. de voornaamste punten
noemt en waardoor thans de belangen
van den landbouw bij den vrijheidsbond
goed behartigd zijn. Daarbij is de libe
rale politiek in het algemeen, de eenige,
die den landbouw weer op den goeden
weg kan helpen. Men moet echter be
denken, dat er meer onbeschutte bedrij
ven zijn, en het algemeen belang op den
voorgrond moet staan.
Groepsvertegenwoordiging is steeds
uit den booze en een agrarische groep
zal in de Kamer minder bereiken dan
dat de landbouw-belangen behartigc
worden binnen het kader eener politie
ke partij. Bij de liberalen zijn de belan
gen van den landbouw veilig, want al
zullen zij die belangen liefst volgens li
berale opvattingen behartigen, zij zul
len daarbij allereerst toch met de om
standigheden rekening houden.
Voorts zegt spr., dat de liberalen wat
de te volgen politiek betreft, zullen stre
ven naar een krachtige nationale een
heid. Volkomen ten onrechte stelt men
de liberale partij vaak tegenover de
christelijke beginselen. Ook de liberalen
erkennen de groote moreele en cultu-
reele waarde van het christendom
doch zij willen vrijheid en geen tegen
stelling tusschen godsdienstige gezind
ten. Evenzoo stelt men de liberale partij
soms tegenover de democratie; er is
echter zeer veel valsche democratie
Werkelijke democratie houdt geen re
kening met groeps-i doch met algemeene
belangen.
Spr. behandelt verder het fascisme
het streven van een deel onzer bevol
king naar krachtiger gezagshandhaving
het oprichten o.a, van „Nationaal Her
stel", welke groep tal van eischen stelt
die reeds door den Vrijheidsbond in zijn
program zijn opgenomen, terwijl N, IJ
door zijn streven verdeeldheid en stem
menverlies in de hand werkt, en daar
door juist de nationale gedachte schaadt
Spr- wraakt voorts het propageeren
van „den sterken man", want als een
nationale regeering gevormd wordt, dan
moet dit op zoo breed mogelijke basis
gebeuren. En zal de regeering op na-
nationale groepen links en rechts willen
steunen, dan moet de liberale fractie
zoo sterk mogelijk zijn.
Dat de landbouw door de liberalen
krachtig gesteund zal worden, blijkt
voorts uit het feit, dat voor acht plaat
sen drie landbouwers candidaten aan
gewezen zijn, aldus spr., die zijn rede
IEttflWS?£«'*St0CT
verbrand, maar ontploft met zware sla
gen in de uitlaat. Bougies worden ver
wisseld, hetgeen een uurtje tijd vraagt
en als dat niet helpt, wordt de carbura
tor uit elkaar gehaald, waarbij blijkt,
dat de vlotter lek is geworden door het
scheuren van een naad en zijn werk niet
goed doet. We krijgen dus een paar uur
tijd om naar de stad terug te keeren,
luks wordt een taxi ter beschikking ge
steld, maar we verkiezen een prettige
wandeling in den heerlijk frisschen mor
gen, Over enkele maanden zal men dat
v/el uit zijn hart laten, want dan wijst
de thermometer tot 50° C. en hooger.
In de stad drinken we Turksche kof-
ie, die ook al niet meevalt en we zijn
blij als we om goed 10 uur een telefoon
tje krijgen, dat de zaak gezond is. Om
10.15 zitten we al een paar honderd
meter hoog met een mooi gezicht op de
Tigris, op de bewerkte velden en dor
pen onder ons. Toch is het overgroote
deel van het landschap grauw en onbe
woond.
Nu drijven we weer als in een zeil
boot door de blanke luchten, we klim
men ongemerkt over een witte wolken
laag heen in glanzenden zoneschijn, va
ren over de samenvloeiing van Tigris
en Euphraat, de Shat-al-Arab en over
de uitgestrekte moerassen, die de delta
van dezen waterloop vormt. Het is een
eindeloos en onafzienbaar stuk van ri
vieren die we tot in de fijnste vertak
kingen kunnen volgen, zooals de aders
iet menschelijk lichaam doorstroomen,
blauwe en donkergrijze waterstroomen
op een geelgrijzen achtergrond, soms
overgaand in uitgestrekte moerassen,
waarin geen mensch kan leven. Toch
zien we een hoogst enkelen keer een
deine verzameling van stroohutten,
waarin blijkbaar toch menschelijke we-1
ingeschreven., j
1^1 Bureau lt Industrieelen
Eigendom ondx
-.64222
Sterretijd 10 h 50 min.
De Nieuwe maan is 25 April juist in I den.
den W. horizon te zien. Mars en Jupiter
JUPITEBQ
ZUID SATURNUS -!
staan des avonds om 9 uur in het Züi-
besloot met een opwekking om de libe
ralen bij de komende verkh-zingen te
steunen.
KLOETINGE. Zaterdagmiddag werd
door het luiden der torenklok bekend
dat er brand was. Het bleek dat een
strooklamp op het erf van v. S. aan den
Heernisseweg in brand stond. Doordat
de brandweer spoedig ter plaatse was
en met een slang op de waterleiding de
brand bluschte, kon erger worden voor
komen. De brand is vermoedelijk ont
staan door het spelen met vuur door
kinderen.
BIEZELINGE. De uitslag van het ge
houden concours op 2en Paaschdag van
de handboogsociëteit „Willem Teil" te
Kapelle luidt als volgt: Hoofdvogel: G.
Verheijke van „Zorgvliet" te Ellewouts-
dijk; le klep: L. de Jager voor „Doel
naar Hooger" te Wolfaartsdijk; zijvogel:
H. K. Kramer voor „Willem Teil" te Ka
pelle; zijvogel: I. Slabbekoorn voor
„Willem Teil" te Kloosterzande; hoofd-
kal: P. Boonman voor „Jacoba van
Beieren" te Goes; hoofdkal: A. Wijk
voor „Willem Teil" te Ovezande. Deze
6 personen hebben allen een medaille
gewonnen.
BROUWERSHAVEN. In de afgeloo-
pen week zijn door de garnalenvisschers
alhier aangevoerd 7600 kg groote en
3800 kg kleine garnalen. De prijs der
groote bedroeg 10 cent per kg, die der
kleine 1Y- cent per kg.
VOORSTELLEN RAAD BRESKENS.
BRESKENS. Burgemeester en wet
houders stellen den raad het navolgende
voor:
zens het uithouden, te midden van een
water-woestenij.
De Perzische Golf en Perzië.
Op een hoogte van 2600 m. bij een
heerlijke temperatuur van 68 gr. F. krij
gen we de Perzische Golf in zicht bij
Ras Tanub. We zien aan bakboord de
Hindian rivier in de zee uitmonden en
koersen dan recht op Bushire aan, waar
we tegen 4 uur des n.m. landen, begroet
door den Engelschen piloot van een Im
perial Airways 3 motorige Fokker van
het F VII type, die ook den vorigen dag
in Bagdad was, met een Hollandsch
„Hoe gaat het U?"
Hij blijkt een der Engelsche piloten te
zijn, die in den aanvang, 10 jaar gele
den, voor de K. L. M.. heeft gevlogen,
toen we nog geen voldoend aantal vol
komen opgeleide Hollandsche piloten
bezaten. Nu is dat anders.
Het verwondert ons hier in Perzië
een Britsche machine te zien, waar het
bekend is, dat de Imperial Airways, we
gens de moeilijkheden met de Perzische
Regeering, haar met moeite en ten kos
te van groote kapitalen en jaren van
arbeid opgebouwde organisatie, naar
den overkant van de Perzisch Golf,
naar Arabië overbracht. Ook de K. L.
M. heeft hare moeilijkheden, maar tot
nu toe heeft zij de vergunning om over
Perzië te vliegen behouden, zij het dan
ook, dat die vergunning elke week op
nieuw moet worden verkregen, met het
gevolg, dat een machine al eens op een
telegrafische vergunning uit Teheran
heeft moeten wachten.
Hoe lang dat nog duren zal weet nie
mand, We komen op deze, politieke,
aangelegenheid nog wel eens terug.
De Britsche machine blijkt op weg te
zijn naar Isfahan in het binnenland van
Perzië, met een paar Amerikanen, ver
in 't bijzonder met 't oog op de mo
gelijkheid, dat sfeun aan grootere be
volkingsgroepen verleend zal moeten
worden, is versterking der middelen
met pl.m. 2000 noodig. Verhooging
der opcenten op de gemeentefondsbe
lasting is welhaast de eenige in aanmer
king komendeheffing en een besluit
hieromtrent dient voor 1 Mei genomen
te worden. Bur. en Weth. stellen den
raad dan ook voor, de opklimming -die
thans per 200 inkomen geschiedt, met
ingang van 1 Mei a.s, per 100 te doen
plaats vinden en het minimum aantal
opcenten van 5 op 20 te brengen. Voor
gehuwden met een inkomen van 600 tot
800 is het aantal thans 5, met een in
komen van 800 tot 1000 6 en zoo ver
volgens. Dit zou nu worden 600700 20,
700—800 21, 800—900 22, 900^-1000 23,
etc. tot het wettelijk maximum van 80,
Verwacht wordt, dat de opbrengst, re
kening houdend met het terugioopen
der inkomsten, circa 3000 meer bedra
gen zal, waarvan twee-derde den dienst
1933 ten goede zal komen.
Het succes van den gehouden cursus
voor de binnenscheepvaart is zoo
groot, dat het Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart verzoekt medewerking te
verleenen tot het omzetten van dezen
cursus in een Binnenvaartschool. Burg.
en weth. stellen den raad dan ook voor,
het besluit als bedoeld in artikel 25, lid
2 der N. O. wet te nemen en te verkla
ren de oprichting en instandhouding
eener dergelijke school noodig te oor-
deelen.
Voorgesteld wordt om evenals in het
vorige jaar, aan het plaatselijk crisis
comité een subsidie voor de zgn. steün-
verleening B te verleenen.
Steunt bij gelijken prijs en kwaliteit
DE NEDERLANDSCHE INDUSTRIE
Gij dient daarmede Uw, land
En ge bestrijdt de werkloosheid.
moedelijk bbormeesters voor een der
petroleumbedrijven. Hij heeft, zooals
we schreven, vanmorgen al geprobeerd
over de bergen te komen, maar dichte
buien maakten het hem absoluut onmo
gelijk.
Wij wisten toen nog niet wat di.t be-
teekende, maar zooals men in den aan
vang heeft kunnen lezen, is het ons se
dert, ten minste ongeveer, bekend.
Een aller-innemendst douanebeambte
laat ons onze koffers openen, blijkbaar
overeenkomstig zijn instructie, want hij
slaat er geen enkelen blik in en veront
schuldigt zich met te zeggen, dat het n
formaliteit is.
Dat is beter dan de ambtenaar in
Cairo, die zorgvuldig alles onderzocht,
ook van ons transito-passagiers en die
van een onzer invoerrecht eischte, om
dat hij toevallig een paar nieuwe witte
pakken in zijn koffertje had. Het spreekt
vanzelf dat hij toen dat speciale koffer
tje maar in de machine achterliet, na er
het benoodigde uitgehaald te hebben.
Of ook beter dan de Grieksche douane
ambtenaren, die zorgvuldig noteerden
hoeveel vreemd geld we binnenbrach
ten en ons meedeelden, dat het verbo
den was, meer geld te exporteeren,
doch die den volgenden morgen °P het
appèl ontbraken om controle uit te
oefenen. Zoodat hun eerste maatregel
ook geheel nutteloos en een oponthoud
zonder redelijken grond was. Maar die
Perzische kommies was geheel in orde
en hoogst voorkomend, hetgeen we van
de houding van zijn Regeering tegen
over de luchtvaart niet bepaald kunnen
zeggen.
(Wordt vervolgd).
(Nadruk verboden).
