GOiSCHE COURANT
W.Od€
PI 813
BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
ZEELAND.
WEER EN
NUMMER 86.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
11 APRIL 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
TARIEFSVERLAGING BIJ
WATERLEIDING-MPIJ
ZUID-BEVELAND".
DE
GOES.
ÏLISSINDEN.
WALCHEREN.
IUID-BIVELAND.
Verwachting tot Morgenavond-
Hoog- en Laagwater te Ylissingea.
Hoog- en Laagwater te Wemeldmge.
Laagwater,
NOORD-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
■kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. W. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
S« contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgscbr Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. :-Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Pnbliciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandtche Dagbladpers.
Familieberichten en da nkbetuigiagen 1—
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Adevrtentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mes
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou*
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 cent
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer is tegen Dinsdag
avond 18 dezer bijeengeroepen ter stem
ming over de zg. psychopathenwet.
Woensdag d.a.v. zal o.a. worden behan
deld de Cura<;aosche begrooting.
DE LANDBOUWCRISISWET.
Het Tweede Kamerlid de heer Van den
Heuvel heeft op het wetsontwerp der
landbouwcrisiswet een amendement inge-
gediend, om de wet te beperken tot de
producten stroocarton, rundvee en
bloembollen.
DE KLEINE SCHEEPSWERVEN.
Het Tweede Kamerlid Kortenhorst
heeft den minister van economische za
ken en arbeid gevraagd of de minister
bereid is, teneinde te verhoeden, dat de
kleinere scheepswerven wegens gebrek
aan orders stuk voor stuk moeten sluiten,
een regeling te treffen, waardoor het
mogelijk wordt, dat wederom hypotheek
werd! verleend voor nieuw te bouwen
moderne motor-kust- en Rijnschepen.
DE WERKLOOZEN.
Einde Maart 344.000,
De directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeids
bemiddeling, deelt mede, dat de werk
loosheid onder de 606.500 leden van in
gevolge het Werkloosheidsbesluit 1917
gesubsidieerde werkloozenkassen in de
week van 20 tot en met 25 Maart 1933
bedroeg 29 pet., dat is 1 pet. minder dan
in de week 6/11 Maart.
Het aantal ingeschreven werkzoeken
den bedroeg bij 1025 organen der open
bare arbeidsbemiddeling op 25 Maart
1933 376.987. Hiervan waren werkloos
343.968 personen.
Op 3 Januari 1932 stonden bij de ge
zamenlijke organen ingeschreven 256.800
mannen en 14 000 vrouwen. Gedurende
1932 bedroeg het aantal nieuwe inschrij
vingen van mannelijke werkzoekenden
926.000, van vrouwelijke werkzoekenden
148,600. Hier tegenover stonden 170,600
aanvragen om mannelijke en 96.000 aan
vragen om vrouwelijke arbeidskrachten
Voldaan is, voor wat betreft de man
nelijke arbeidskrachten, aan 160.000 aan
vragen. zijnde 93.5 procent van het to
tale aantal aanvragen; vrouwelijke ar
beidskrachten werden tot een totaal van
69.000 geplaatst, zijnde 72 procent van
bet totale aantal aanvragen.
ARBITRAGEVERDRAG JAPAN EN
NEDERLAND.
Volgens ontvangen mededeelingen
worden er bij de onderhandelingen in
zake een arbitrageverdrag tusschen Ja
pan en Nederland gunstige vorde
ringen gemaakt, hoewel eenigen tijd ge
moeid zal gaan met de onderteekening.
De Haagsche gemeenteraad heeft
het voorstel tot heffing van 45 op
centen op de gemeentefondsbelasting
aangenomen.
_Dr. H. van Dijke, oud-gezant van
de Vereenigde Staten te 's-Gravenhage,
(van 19131917) is te Trenton in
Amerika overleden, 81 jaar oud.
Hij was behalve staatsman, ook een
bekend publicist.
In den ouderdom van 61 jaar is te
Amsterdam overleden mr. B. M.
de Vos, vice-president van de arron
dissementsrechtbank aldaar.
De algemeene vergadering van de
Vereeniging van hoogere ambtenaren
i en "D za' 25 Mei te Utrecht
worden gehouden.
De burgemeester van Gronin-
g e n, de heer H. P. J, Bloemers, heeft
besloten voor de kermis, die in Mei van
dit jaar zal worden gehouden, geen mu-
ziekvergunningen te verstrekken aan
musici van andere dan Nederlandsche
nationaliteit.
Aan ds. E. Vonk, predikant der Ger.
Kerk te Nieuw-Loosdrecht heeft de
Classis Utrecht der Geref Kerken eer
vol emeritaat verleend.
Ned. Herv, Kerk.
Beroepen te Amsterdam (vac- prof, dr.
A. H. de Hartog) dr. S. F. H. J. Berkel-
bach van den Sprenckel te Rotterdam.
Geref. Kerken.
G. Leene, cand. te Ermelo is beroe
pen ie Baarland.
Voortaan twee klassen ar-
beidswoningen in plaats
van drie. Zeven i.p.v.
vijl klassen in het gewone
tarief. Extra kubieke
meters boven het abonne-
ments-maximum 30 ct. in
plaats van 45 ct.
Het feit, dat de Zuid-Beveland-
sche waterleiding na 20 jaren van, aan
succes rijken, arbeid tot een verlaging
van haar tarieven kon overgaan, was
voor haren directeur voldoende aanlei
ding om de Zeeuwsche pers in conferen
tie uit te noodigen, teneinde haar het
waarom en het hoe uiteen te zetten.
Gaarne gaven wij daaraan gevolg.
Ir. van Poelgeest, de directeur
der N.V. Waterleiding Mpij „Zuid-Beve
land" ving aan met de opmerking, dat
het voor den feitelijken oprichter van
de waterleiding, jhr. Lewe van Neyen-
stein, toch wel prettig moet wezen bij
zijn heengaan als burgemeester thans een
rendabel bedrijf achter te laten, een be
drijf, dat 20 jaar geleden aanving met
een leening (via de gemeenten-aandeel-
houdsters) van 1.600.000 bij de Rijks
postspaarbank afgesloten tegen 3% pet.
rente, de eerste tien jaren zonder aflos
sing en daarna in 50 annuïteiten.
In 1923 was er een verlies van onge
veer 4 ton: de eigen reserve van 120.000
was opgeteerd, de Staat had 70.000
bijgepast en 200.000 was er te weinig
afgeschreven; eind 1932 was de Staat
der Nederlanden afbetaald (waardoor
de waterleiding gelukkig ontvoogd werd!)
er is weer een reserve van 70.000 ge
vormd en het tekort aan afschrijving is
niet toegenomen.
De vraag was nu: óf meer gaan af
schrijven, óf tariefsverlaging. Na ampele
overweging besloten wij aldus ir. Van
Poelgeest niet te trachten in dezen
slechten tijd, door handhaving van onze
tarieven z 1 f er beter op te worden,
doch de verbetering in onzen financiee
len toestand, in den geest des tijds,
onzen afnemers ten goede te doen
komen. Dit is trouwens 'n voortzetting
van de lijn, in 1927 aangevangen, toen
begonnen is met het afschaffen van de
huur der contrölemeters.
De oorspronkelijke raming der ge
raadpleegde deskndigen was een tarief
van ongeveer 30 ct. per m3. In werke
lijkheid is lager begonnen, na '18 moest
vrij drastisch verhoogd worden, en het
gemiddelde over alle jaren werd zoo
doende 34,4 ct. per ms. Welk bedrag
nu dan iets verlaagd wordt; het zou nog
méér naar beneden kunnen, indien er
maar meer aansluitingen kwamen.
Want dat klopt nog niet.
Het buizennet, dat de waterleiding
van haar waterwinplaats de „Putten-
bergen" bij Ossendrecht door heel Zuid-
Beveland legde, is thans 256 km lang; 'n
afstand van Goes tot Zwolle ongeveer.
Elk huis dat op 25 m afstand van een
buisleiding ligt, moet d e s g e-
w e n s c h t door de waterleiding aan
gesloten worden (verplichte aansluitingen
kent de concessionaris niet). Er
staan in het gebied 11,233 huizen; dat
wil dus zeggen aan de leiding Goes
Zwolle elke 23 m een huis. En van al
deze perceelen is slechts driekwart
bij de waterleiding aangesloten een
nog veel te klein gedeelte, aldus ir. Van
Poelgeest.
Het geheele verzorgingsgebied is
370.000 ha groot, en het heeft 52.000 in
woners; in totaal zijn er 12.775 wonin
gen, waarvan 1542 perceelen buiten het
bereik van het buizennet liggen, nog.
Desgewenscht kunnen deze hun water
echter „los" koopen, over een 40-tal
standpijpen. Dat 88 pCt. van heel Zuid-
Beveland binnen het bereik van het bui
zennet ligt, is een zeer gunstige toestand-
Terugkomende op de huidige tariefs
verlaging gaf ir. Van Poelgeest de vol
gende uiteenzetting:
In de eerste plaats moet de goede ver
bruiker gesteund worden, de niet-goede
tot goede gemaakt. Daarom moest „de
boete' weg. Dat was trouwens een hee-
lemaal verkeerd begrip; er was geen
sprake van „boete", immers er was geen
„overtreding". Het nieuwe tarief '33
spreekt daarom ook niet meer van een
„toegelaten waterverbruik", maar van 'n
bepaalde abonnementsprijs „waarvoor
verrekend geacht wordt" een bepaald
aantal kubieke meters. Gebruikt men er
meer, dan wordt dit meerverbruik niet
meer, als vroeger, tegen 45 cent, doch
De waarde van een ordelijk en
vriendelijk tehuis kan nooit hoog ge
noeg aangeschreven worden. Het
wordt een heiligdom voor den many
een kweekplaats van genoegen, deugd
en geluk voor allen, die tot zulk een
gezin behooren.
slechts tegen "0 cent per m:i in
rekening gebracht. Dit zal in totaal de
verbruikers 'n voordeel van plm. 7500
brengen.
Vervolgens is de klasseindeeling der
abonnementen zoodanig herzien, dat ook
daarvan een tariefsverlaging het feite
lijke gevolg is. Het tarief '27 (waar dus
de controlemeterhuur al uit vervallen
was) kende drie typen „arbeiderswonin
gen". Tusschen twee haakjes: het water-
leidingkundige begrip „arbeiderswoning"
dekt niet hetgeen men daaronder tegen
woordig algemeen verstaat; het wil
slechts zeggen: een huis met 'n kraantje
achter de voordeur, zonder gootsteen.
Het oude tarief nu had dergelijke aan
sluitingen voor 8, 10 en 12 per
jaar; het nieuwe kent de klasse van 12
niet meer, terwijl voor de klasse van
10 ook het aantal abonnements-m3 nog
is gebracht van 30 op 35 m3 per jaar.
Vervolgens is een sterkere differentia
tie aangebracht in het klassentarief der
gewone woonhuizen. Vroeger vielen a 1-
1 e woningen met minder dan 4 vertrek
ken in een abonnementsklasse van 16
per jaar (max. verbr. 40 m:i); nu is het
zoo: woningen met 1 vertrek 12; 2 ver
trekken 14 en 3 vertrekken 16, (max.
verbr. alle 3; 40 m:!) per jaar. Voor de
rest is deze klassenindeeling gelijk ge
bleven.
Deze abonnementsverlaging ten gevol
ge van de gewijzigde klassenindeeling
brengt den gezamenlijken afnemers een
voordeel van 6500. Dit is dus in
totaal een tariefsverlaging van f 7500
(1933) 6500 (1933) 7500 (af
schaffing controlemeterhuur '27)
22.500 inkomstenderving voor de wa
terleiding.
Tot zoover de heldere uiteenzetting
van den heer Van Poelgeest. Zooals uit
de slotbepaling van het nieuwe ons ter
hand gestelde tarief blijkt, gaat de ge
wijzigde klassenindeeling in 1 Juli '33,
de verlaging van het meerverbruik van
45 op 30 ct, per m:! echter reeds 1 Janu
ari 1933.
EEN BEZOEK AAN DE WATERWIN
PLAATS EN HET POMPSTATION
OSSENDRECHT.
In verband met de ontvangen
uitnoodiging tot een persconferentie op
Maandag, hebben wij den heer Van Poel
geest verlof gevraagd des Zondags een
bezoek aan het pompstation te Ossen
drecht te brengen. De directeur was zoo
vriendelijk ons daar zelf rond te leiden.
Enkele kilometers bezuiden den be-
mosten ruïne-toren van Woensdrecht,
den treinreizigers welbekend, ligt Ossen
drecht, aan de tram naar Antwerpen,
bewesten den grooten autoweg. Slechts
enkele schreden buiten het dorp staan
het pompgebouw, de ontijzeringsinrich-
ting en de filters van de N.V. waterlei
ding Mpij „Zuid-Beveland".
In het kantoortje gaf ir. Van Poelgeest
ons eerst een belangwekkende uiteen
zetting omtrent den ondergrondschen
waterloop; zijn snelheid en hoeveelheid
en hoedanigheid (het ongezuiverde wa
ter is precies hetzelfde als 't Sint Géer-
truydsbronwater dat bij Bergen op Zoom
in de Schelde slikken uit den grond op
borrelt!) Monsters van de grondboring
tot op 90 meter onder het maaiveld staan
keurig in glazen potjes gerijd.
Daarna bezichtigden we de putten,
waarvan er 8 in het domein staan. Er is
weinig aan te zien: de eigenlijke put is
een diep in den grond verzonken poreu
ze buis, met een dikke grindlaag er om
heen.
Een machtige Deutz-Dieselmotor drijft
de zuig- en perspompen aan. Het water
gaat uit de putten naar de „fonteintjes",
d.i. de ontijzeringsinrichting waar de
noodige zuurstof er, door sproeiïng en
filtratie over cokes, ingebracht wordt.
In, geheel van de buitenlucht afgeslo
ten, zandfiters wordt vervolgens het nu
gebonden ijzer verwijderd, en daarna is
het water zoo mooi en zoo lekker als
dat van de „Zuid-Beveland" spreek
woordelijk is. Dezelfde motor die het
water uit de diepe putten oppompte,
perst dit „schoone leidingwater" nu
meteen.... naar den watertoren in
Goes. Vanv/aar het den verbruikers
bereikt.
Wanneer men in aanmerking neemt
Emmabloem collecte.
Op 18 April wordt de bekende Em-
mabloemcollecte gehouden. Vermindering
van subsidies dreigt inkrimping van het
werk tengevolge te hebben en daarmede
toeneming van de gevaren der t. b.-c.
Laten we flink steunen, opdat met volle
kracht de strijd tegen dezen volksvijand
kan worden voortgezet.
Afdeeling V. D. B. opgericht.
Na afloop van de gister gehouden open
bare vergadering van den V.D.B- werd
overgegaan tot het opnieuw oprichten
van een plaatselijke afdeeling van den
Vrijz. Dem. Bond. Een voorloopig bestuur
werd gekozen Verschillende zaken de
propaganda voor de a.s. verkiezing be
treffende werden nader geregeld en
vastgesteld.
In het water gevallen.
Gistermiddag viel de arbeider J. P.,
door een misstap, van het schip van den
heer P. M. van W., dat aan de KI. Kade
lag, te water. De schipper, die in de buurt
was, wist P. weer op het droge te helpen.
Behalve dat P. een nat pak opliep, had
hij zich bij zijn val aan de kin gewond-
Bekroonde honden.
Op de Zondag te Brussel gehouden in
ternationale hondententoonstelling be
haalde mevr- P. de Wilde met haar
Aerdalers een lsten en een 2den prijs,
en de Iersche setter van den heer Cor.
van Strien legde beslag op twee eerste
prijzen.
Met de Staatscourant van 10 April
zijn verzonden afdrukken van de akten
betreffende de N.V. Van Heel en Co. te
Goes.
De commissaris van politie heeft
hedenmorgen verboden, dat van uit een
rondrijdenden verkiezingsauto der com
munisten redevoeringen of andere uit
zendingen plaats vonden.
Tegen het rijden van den auto, die vol
propagandaplaten geplakt was, kon
niets worden gedaan.
Het aantal werkloozen bedraagt
1124, tegen verleden week 1112.
Bij de werkverschaffing zijn 113 te-
werkgestelden.
ARNEMUIDEN. Maandagmorgen bij 't
ophalen van het straatvuil ging het paard
gespannen voor de vuilniskar op hol in
de Langstraat.
De puit van het gemeentehuis moest
een stukje steen offeren, ook een twee
tal hekjes van een paar woningen wer
den beschadigd.
Toen het paard de straat teneinde ge
hold was, liep het in volle vaart tegen
de openbare school op, waardoor het
lemoen der kar afknapte en het paard
zijn kop in de klas stak, wat weer een
viertal ruiten kostte. Doordat het nogal
vroeg was, waren er gelukkig geen
schoolkinderen.
In de Gereformeerde Kerk te A r-
nemuiden trad ds. D. Scheele uit
Middelburg op ten behoeve van de
stichting „Vrederust".
Kindje in sloot verdronken.
SOUBURG. Zaterdagavond is een 234-
jarig kindje van de familie J. in 't Tuin
dorp alhier in een onbewaakt oogenblik
in een sloot achter de ouderlijke woning
gevallen en werd, slechts eenige oogen-
blikken daarna, daaruit levenloos opge
haald.
Ongeval.
IERSEKE. Maandagmiddag is het 234
jarige zoontje van den heer M, van P.,
aangereden door een wielrijder. Het kind
viel bewusteloos neer en liep een her
senschudding op. Dr- Gerritsen verleende
geneeskundige hulp.
Middelburg, ll-IV-'33, Maandag hoog
ste lucht temperatuur 14.3 °C; (58
°F); laagste 8.6 °C (47 °F). Heden 9 h:
12.7 °C; 12 h: 16.5 °C. Geen regen of
neerslag. Hoogste barometerstand 769
mm; laagste 766 mm.
Hoogste barometerstand 768.5 mm. te
München; laagste 740.8 mm. te Ingö.
Zwakke tot matige Z. tot Z.W. wind,
toenemende bewolking, waarschijnlijk
eenige regen, weinig verandering in
temperatuur.
m
Zon op: 5 h 14; onder 18 h 49. Licht
op: 19 h 19. Maan op: 20 h 52; onder:
5 h 02. L. K.17 April.
Westkapeile is 28 mie. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
Maart.
Hoogwater. Laagwater
Di. 11 1.31 13.55 8,13 20.16
Wo. 12 2.07 14.31 8.49 20.56
Do. 13 S 2.46 15.14 9.29 21.42
Maart.
Di.
Wo.
Do.
11
12
13
Hoogwater.
3.32 15.57
4.12 16.37
4.51 17.20
9.05 21.19
9.39 21.55
10.21 22.44
dat dit bedrijf twintig jaren oud is, en
dus als intercommunaal watervoor-
zieningsbedrijf op langen afstand pio
nierswerk verricht heeft, dan mag men
voor de flinke inrichting en voor het
goede product allen lof hebben.
De mensch kan het zonder véél stel
len, maar zonder goed watermimmer
Nieuwe loopbrug geopend-
HANSWEERT. Maandagmiddag 2 uur
werd op de Westsluis alhier de nieuwe
loopbrug opengedraaid door den heer F.
V. de Groof op wiens initiatief deze in
dertijd werd aangevraagd. Het geheel is
een prachtig stuk werk en is een zeer
groote verbetering. Verschillende hoo
gere ambtenaren van rijkswaterstaat
toonden hun belangstelling alsmede het
college van B. en W. der gemeente Krui-
ningen.
BURGEMEESTER
J. C. SCHUILWERVE f
KORTGENE. Op 45-jarigen leeftijd is
alhier na een lijden van enkele maan
den overleden de heer J. C. Schuilwerve
sedert 23 Februari 1928 burgemeester
dezer gemeente.
De overledene, die 5 September 1887,
geboren was, bekleedde sedert 1910
reeds het ambt van secretaris, welke
functie hij ook tegelijk met die van bur
gemeester bleef vervullen. De gemeen
te verliest dus in hem iémand, die 23
jaar zijn krachten voor haar belangen
heeft gegeven. Zijn heengaan op zoo'n
jeugdigen leeftijd, is dan ook met groot
leedwezen vernomen.
TERNEUZEN. Verleden week trad
voor de afdeeling Terneuzen van dè
liberale staatspartij „De Vrijheids
bond" als spreker op de heer mr-
G. A. Boon, lid der Tweede Kamer,
die, na ingeleid te zijn door den voorzit
ter, den heer L, J. Geelhoedt, 't stand
punt dat de liberalen innemen tegen
over de vraagstukken die in dezen ern-
stigen tijd de aandacht der volksverte
genwoordiging vragen. In het bijzonder
wijdde hij uit over het standpunt dat
zijn partij inneemt tegenover de revolu-
tionnaire partijen. Alleen bij een geor
dende maatschappij zijn de volksvrijhe
den veilig.
De vergadering was druk bezocht.
EEN NIEUWE ZEELAND-FILM.
Op 27 en 28 April a.s. draait te O o s t-
b u r g de nieuwe Zeeland-film, vervaar
digd door den heer A, M. van der Wel,
directeur der gemeentelijke Schoolbios
coop te Rotterdam,
Deze film is de meest volledige en al
lernieuwste van onze provincie. Zij toont
ons den strijd der Zeeuwen tegen den
erfvijand, 't water, en laat de overblijf
selen van Reimerswaal, eenmaal één
van de „goede steden" van Zeeland, nog
eens voor onze oogen verzinken. Zij
voert ons door de schoone dreven van
Schouwen en Duiveland, van Beveland
en Walcheren en van Zeeuwsch-Vlaan-
deren. Zij geeft de vissdherijl in vollen
omvang en demonstreert de beteekenis
van den ifeeuwschen landbouw, van
ooftbouw en veeteelt. Zij geeft ons gre
pen uit het Zeeuwsche volksleven: ring-