staten-gemeraal.
bimenlmd.
zeeland.
weer el wml
Loonwerk en welvaart.
m
orinnwdux,.»
NUMMER 53.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
3 MAART 1933.
EERSTE BLAD.
176e JAARGANG.
MIDDELBURG»
Verwachting tot Morgenavonds
Hoog- en Laagwater te Vlissingen,
Eoog- en Laagwater te WemekHnge,
I ^rovmcriilc
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
By contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHE COURANT £22
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139. Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Adevrtentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 cent.
Elders in dit nummer van ons blad
vindt men een beschouwing van den
heer P. Ph. Paul, voorzitter van den
Middelburgschen Bestuurdersbond; zij
is geschreven als verweer tegen de re
gelen inzake loonsverlaging, die wij niet
zonder instemming uit „Maatschappij-
belangen" overnamen in ons blad van
eergisteren.
Een meer dan nominale loonsverla
ging, en dan niet zoo hier en daar, maar
over de gansche linie dat lijkt, en is
ook, voor de arbeiders een ernstige
zaak. Daarom geven wij een voorman
uit het numeriek belangrijke deel der
socialistisch geörienteerde arbeidersbe
weging gaarne het woord, om zijn en de
zijnens bezwaren tegen zulk een maat
regel in het licht te stellen.
Wanneer wij onze meening hier nu
tegenover zetten, dan verzoeken wij
onzen lezers arbeiders of patroons,
dat doet er niets toe wel nadrukke
lijk d i t in het oog te houden; dat het
gestelde doel in hoofdzaak hetzelfde is,
zoo voor den heer Paul als voor ons.
Ook wij wenschen het is reeds eer
der, in een polemiek met denzelfde,
gezegd allerminst terugkeer tot ar
beidstoestanden van vroeger, waarbij
in sommige gevallen van werkelijk „uit
buiten" van menschelijke arbeidskracht
op soms onmenschelijke wijze, sprake
mocht zijn. Ook wij wenschen een
menschwaardig bestaan voor alle men-
schen, en zooveel méér voor zooveel
mogelijk menschen, als economisch mo
gelijk en naar prestatie verdiend is.
Alleen; de wegen loopen wel zeer
uiteen en men zal ons veroorlooven
van meening te zijn, dat de weg dien de
soc. democratie ons wijst, steeds verder
van dit goede doel afvoert. Wijzen wij
dus den anderen kant uit, dan is dit
naar ons inzicht in aller belang
niet in het minst van het belang der
a'beiders, die immers zeer velen van
die „allen" vormen?
Het betoog van onzen tegenstander
is de typische gedachtengang van de
Nederlandsche sociaal-democratie op dit
punt. We kunnen het als volgt samen
vatten;
1. Als de inkomensverdeeling recht
vaardig was, en een algemeene
loonsverlaging zou noodig zijn,
dan zouden de soc.-dem. geen be
zwaar maken.
2. De loonfactor is in het productie
proces tegenwoordig vrijwel te
verwaarloozen.
3. Loonsverlaging zou dus zijn: on
rechtvaardig afwentelen van crisis-
last op arbeidersschouders.
Wij zijn het hiermede volmaakt on
eens. Onzes inziens is het eerder aldus;
1. De inkomensverdeeling is te
genwoordig over het alge
meen niet onrechtvaardig; tegen
over individueele onrecht
vaardigheden aan den kant der pa
troons staan evenzeer individu
eele of groep s-onrechtvaardig-
keden aan den kant der arbeiders.
2. De loonfactor is in het g e h e e 1 e
productieproces een der belang
rijkste factoren.
3- Loonsverlaging over de heele linie
zou een stimuleerenden invloed op
de productie hebben, werk en
welvaart scheppen, werkloosheid
doen afnemen.
1 en aanzien van de rechtvaardigheid
van de inkomensverdeeling heerscht veel
misverstand en wanbegrip. Dat is van
beide kanten heel gemakkelijk aan te
wakkeren: van arbeiderszijde door te
wijzen op den een of anderen groot-ka-
pitalist, die zooveel-duizend gulden in
komen heeft; van anderen kant is die slag
te pareeren door te wijzen op soci
alistische volksvertegenwoordigers of
hooge partij-functionarissen, die zelf
reuze-geaccumuleerde inkomens hebben.
Maar erg principieel is dat niet, het
een -och het ander.
Daarom stellen wij, omdat het ons
juister voorkomt te zijn, dat in groote
trekken de inkomensverdeeling wel
overeenstemt met de maatschappelijke
verdiensten van hen, die die inkomens
genieten.
En in elk geval is er geen sprake van,
dat een groote verlaging van de zeer
hooge inkomens een verbetering van
den geheelen maatschappelijken toe
stand zou kunnen brengen, opwegende
tegen het verlies aan kennis, inzicht,
werkkracht en ondernemingslust dat
hiervan noodwendig het gevolg zou zijn.
Dit wat de hooge inkomens betreft, al
was er méér van te zeggen.
Wat die der arbeiders aangaat: vooral
in de „beschutte" bedrijven heerscht
uaar ook nog veel economisch-onrecht-
vaardig, d.i. te hoog loon.
En van de bereidheid tot het
v r ij w i 11 i g meedragen van de gevol
gen eener terugloopende conjunctuur,
hebben we zelfs daar, waar de vrije wer
king van vraag en aanbod vervangen
was door het Veraartsche stelsel voor
den permanenten bedrijfsvrede, (de C.
A.O. in de typografie) weinig gemerkt,
toen de nood aan den man kwam.
Dat de loonfactor in het productie
proces tegenwoo!rdijg van te verwaar
loozen belang zou wezen, is een drog
reden en meer niet. Dat kunstje is be
kend: men zoekt een geval uit, of een
der vele gevallen van gerationaliseerde
mechanische productie, rekent uit wat
de invloed zou zijn van b.v. 10 pet.
loonsverlaging binnen de muren
van dat eene bedrijf, en zegt dan:
ziedaar, 5 cent op een paar schoenen
wat doet dat er nu toe?
Maar dat is niet hetgeen wij onder
loonsverlaging verstaan! Wij bedoelen
een algemeene daling van den loon-
standaard, zoodanig, dat deze sti-
muleerend op de productie moet wer
ken, zoodat werkvermeerdering ontsta!
Wanneer men zijn blik niet in beper
king op één bedrijf gevestigd houdt, maar
het geheele in elkaar grijpende raderen
stelsel onzer productie binnen zijn ge
zichtskring poogt te betrekken, dan zal
men toch niet kunnen volhouden te ont
kennen, dat de loonfactor een der alles-
beheerschende factoren van den kost
prijs is?
Én wie, die met z'n beenen in de wer
kelijkheid staat, zal kunnen of durven
ontkennen, dat ontzettend veel werk
ongedaan blijft, wijl de onderne
mingszin waaraan toch alle werk
vermeerdering en opleving moet ont
springen tegenwoordig kapot of lam
geslagen ligt, door de hooge loonen en
de drukkende sociale lasten samen?
Naar onze meening voert de soc.-
democratie een even (hopeloozen als
onverstandigen strijd tegen de loonsver
laging. Hopeloos, omdat zelfs de sterk
ste en hechtste organisatie niet vermag
tegen te houden, wat komen moet uit
economische noodwendigheid. Onver
standig, omdat zij daardoor eenerzijds
belemmerend werkt op de noodwendige
ontwikkeling van den toestand, en dus
in den weg staat aan de spoedige komst
van een periode van grooter welvaart
en minder werkloosheid. Ook onverstan
dig, omdat zij daardoor andererzijds bij
den arbeidersstand den volkomen on-
juisten indruk poogt te vestigen, alsof
om met onzen opponent te spreken
de „loonsverlagingsmaniakken" een
harteloos en on-sociaal troepje men
schen is, dat in koud egoisme het crisis
wee maar rustig op de ruggen der ar
beiders wil afwentelen. Dat is een lee-
lijke en valsche voorstelling van zaken;
integendeel zijn wij, die loonsverlaging
bepleiten als een van de middelen, die
tot het economisch herstel zullen bij
dragen, betere en oprechter vrienden
van den arbeider, dan zij die hem wijs
maken, dat steeds tot het uiterste ge
tracht moet worden, zijn geldloon te
houden op een eens bereikt peil.
Ook, wanneer: dat peil economisch
niet meer te handhaven is.
Maar ja, we geven dit toe: het is ge
makkelijk den vriend des arbeiders te
schijnen, door te zeggen:
Wat ook val'
Je loon sta pal!
dan den vriend des arbeiders te we
zen door hem te wijzen op de nood
zakelijkheid, door inkrimping van loon
mede te werken aan het scheppen van
een toestand, die tot economisch her
stel, opbloei van het bedrijfsleven, ver
meerdering van welvaart en verminde
ring van werkloosheid zal voeren!
Hoeveel vriendschap, niet berus
tend op wederzijdsche achting, ware
beter nooit gesloten.
EERSTE KAMER.
Binnenl. zaken.
Aan de orde is de begrooting van
binnenlandsche zaken.
De heer Visser (r.k.) bespreekt de
betrekkingen tusschen de Ned. Mij. tot
Bevordering der Geneeskunst en de Fe
deratie van Ziekenfondsen, welke veel
te wenschen laten. De houding der doc
toren is zeer onwelwillend, hetgeen hij
betreurt.
Nu de ziekenfondswet tot verzekering
gaat dwingen, moet de regeering ingrij
pen. Hij zal moeilijk voor deze begroo
ting kunnen stemmen omdat te veel be
zuinigd wordt op kinderuitzending en
t.thc.-bestrijding.
De heer Ter Haar (c.h.) bepleit be
vordering van den bouw van kleine wo
ningen. Bij de beoordeeling van uitbrei
dingsplannen dient hiermede rekening te
worden gehouden. Verder trede de re
geering op tegen gemeentelijke wille
keur bij bebouwingsplannen.
De heer Hermans (s.d.) klaagt over
sommige burgemeestersbenoemingen, o.
a. te Heesch (N.B.); de burgemeester van
deze gemeente spreekt den raad aan
met „lummels" Vandaar dat de raad aan
Ged. Staten geschreven heeft, dat hij
den burgemeester kwijt wil „tegen ieder
aannemelijk bod". Toch gebeurde er
niets.
Hij klaagt voorts over het groote aan
tal Duitsche musici, dat hier te goed
koop werkt.
De heer Polak (s.d.) constateert, dat
de minister de autonomie der gemeen
ten in een bepaalde richting dringt. Hij
meent dat het Rijk de crisislasten der
gemeenten moet dragen omdat Tiet Rijk
het gemeenschapsorgaan bij uitnemend
heid is.
Hij klaagt over vernietiging van na
tuurschoon bij de werkverschaffing en
over het uitvoeren van gewone werken
in werkverschaffing, waardoor verschut
ving van werkloosheid plaats heeft.
Mevrouw Pothui s-S m i t (s.d.) be
sprak het lot van vrouwen en kinderen
in de veenkolonies, waar vele gezinnen
ontwricht worden, doordat de vrouwen
op 't land moeten werken. Zelfs moree-
le hulp, verleden jaar toegezegd, is niet
verleend.
De heer Janssen (r.-k.) bepleitte
steun aan behoeftige Nederlanders, die
in Nederland terugkeeren uit het bui
tenland, deze steun behoort bij het Rijk
te blijven.
De heer N i v a r d (r.k.) pleitte voor
meer steun aan werkloozenkassen.
De heer v. d. H o e v e n (c.h.) zegt dat
in de laatste 25 jaar de meeste gemeen
ten zich hebben schuldig gemaakt aan
vergaande spilzucht en bemoeizucht. De
gemeentebesturen moeten in de gaten
worden gehouden.
De heer JJ s S e 1 m u i d e n (r.k.)
meent dat burgemeesters veel te licht
vaardig worden herbenoemd,
Minister R u y s verdedigt het beleid
der regeering ten opzichte van gemeen
ten. Inzake het werken hier te lande
van buitenlandsche musici is een com
missie ingesteld. Binnen niet te langen
tijd kan een wetsontwerp worden ver
wacht inzake het weren van buitenland
sche arbeidskrachten.
Stempelvacantie mag alleen in uit
zonderingsgevallen verleend worden.
De bezuinigingsdrang mag op geen
enkel gebied ontbreken, ook niet op het
terrein der volksgezondheid. De ge
zondheidstoestand is zeer goed en sinds
1918 zijn de subsidies dienaangaande
zeer omhoog gegaan. Tusschen de maat
schappij vbor geneeskunst en de federa
tie van ziekenfondsen wordt nog altijd
onderhandelt. Wat de loonen in de
bouwvakken betreft, is de regeering
van meening, dat in de contractloonen
op dit oogenblik geen wijziging kan wor
den gebracht. Herbenoeming van bur
gemeesters heeft alleen plaats na nauw
keurige overweging. Bij benoeming ont
komt men er niet aan, te letten op de
politieke kleur van den raad.
De begrooting wordt goedgekeurd,
evenals de begrooting der landsdruk
kerij.
De vergadering werd gesloten tot na
dere biieenroeping.
TWEEDE KAMER.
Interpellaties. Ind. Begrooting.
Aan den heer Vliegen wordt verlof
verleend, den minister van defensie te
interpelleeren over het verbod aan mi
litairen om aangesloten te zijn ibij of
steun te verleenen aan soc.-dem. groe
pen of vereenigingen. De interpellatie
wordt gehouden dadelijk na die van
den heer Albarda over ,,(De Zeven Pro- j
vinciën".1
Bij de voortgezette behandeling der
Indische begrooting zeide minister D e
G r a a f f bij de beantwoording der af-
deeling onderwijs en eerediensten: Het
is begrijpelijk dat bij de ingrijpende be
zuiniging aan de régeering dikwijls be
doelingen worden toegeschreven die
ïaar vreemd zijn.
De administratieve scheiding tus
schen kerk en staat zal met spoed wor
den genomen.
Stemming over moties.
De motie-K. ter Laan, betreffende de
niet-wenschelijkheid der beperking van
de toelating van leerlingen tot het m.
u.l.o. wordt verworpen met 37 tegen 21
stemmen (s.-d., v.-d. en de Visser, (com.)
De motie-K. ter Laan betreffende
niet-toepassing van alle voorgestelde
bezuinigingen aan een uitspraak van
een uitsprak van een voor het ontwer
pen van een onderwijsplan in te stellen
commissie, wordt verworpen met 41
tegen 16 stemmen (s.-d. en de heer de
Visser.)
Het wetsontwerp betreffende het on
derwijs wordt aangenomen met 42 te
gen 16 stemmen (s.-d. en de heer de
Visser).
Bij de afd. Volksgezondheid bepleit
mevr. de V r i e s-B ruins (s.-d.) be
langstelling van de regeering voor de
licht-therapie voor lepra-lijders.
De minister zal t.d.a. deligent zijn. De
afdeeling wordt z. h. st. aangenomen.
(De s.-d. en com. worden geacht te heb
ben tegengestemd.
Bij der afdeeling gouvernementsbedrij-
ven zegt minister De Graaff naar
Indië te hebben doen weten dat 't ge-
wenscht is uiterlijk 1 Juli met den bouw
van een wKterkrachtwerk op Midden
Java te beginnen.
Bij de afd. oorlog verklaart de heer
J o e k e s (v.-d.) de bezuinigingen niet
voldoende te achten.
De Minister antwoordt dat de be-
zuiningsoverwegingen nog in verdere
overweging zijn.
De overige afdeelingen der Indische
begrooting zijn z. h. st. aangenomen met
aanteekening dat de s.-d. en com. ge
acht worden te hebben tegengestemd.
Tenslotte werden eenige kleinere
wetsontwerpen aangenomen.
VIERING VERJAARDAG
PRINSES JULIANA.
De minister van Binnenlandsche za
ken heeft aan alle hoofden van dienst
het volgende meegedeeld:
De verjaardag van Prinses Juliana
valt dit jaar op Zondag. De regeering
heeft beslist dat de viering van den
verjaardag, overeenkomstig den gewo
nen regel^zal geschieden den daarop-
volgenden •lyiaö.ndag 1 Mei.
Prinses Juliana is heden van het
Loo in de residentie teruggekeerd.
Bij Kon. besluit is aan den heer C.
W. Bodenhausen, vice-president van den
Raad van Nederlandsch-Indië, op zijn
verzoek, met ingang van 26 April 1933,
eervol ontslag uit 's lands dienst ver
leend, onder dankbetuiging voor de ge
wichtige diensten, in moeilijke omstan
digheden door hem aan den lande be
wezen.
Ds, J. de Visser f
Hedennacht is in „Bethesda" te Vlis
singen, waar hij een operatie had on
dergaan, op 65-jarigen leeftijd overleden
de heer ds. J. de Visser, oudste predi
kant der Ned: Herv. kerk te Middelburg.
Ds. Justus de Visser was 11 Novem
ber 1867 te Utrecht geboren en studeer
de aan de Rijks Universiteit aldaar in
de theologie. Als predikant stond de
overledene achtereenvolgens te Brakel,
Leerdam, Makkum en sedert 13 Decem
ber 1903 te Middelburg, waar hij in
breede kring)en een algemeen geacht
stadgenoot was. De overledene was o.a.
lid van het classicaal bestuur van Mid
delburg; vooriziter van de Provinciale
commissie van de Ned. Chr. Geheelont-
houdersvereeniging en daar vooral het
bijzonder onderwijs zijn belangstelling
had, was hij voorzitter van 't bestuur der
leunt U van Edelweiss profi-
teerenbij de wasch. bij Uw
vaatwerk en alle voorwerpen,
die gereinigd moeten worden.
Maar thans geeft Edelweiss
U nog meer.
Bij aankoop van 2 pakken
Edelweiss Zeeppoeder ad 14
cents per pak ontvangt U
GRATIS een solide thee
doek, bij 3 pakken een sterke
handdoek of 2 mooie, witte
zakdoeken.
(Ingez. Med.)
Middelburg 3-III-'33 Donderdag: hoog
ste luchttemperatuur 10.6 °C; (51 °F);
laagste 7 °C (45 °F). Heden 9 h: 10.6
°C; 12 h: 12.5 °C. 10.7 mm regen. Hoog
ste barometerstand 756 mm; laagste 748
mm.
Hoogste barometerstand 769.9 mm te
Stensele; laagste 736.8 mm te Valencia.
Matige tot krachtige Z. tot Z.W. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, regen
buien, weinig verandering in tempera
tuur.
Zon op: 6 h 45; onder 17 h 40. Licht
op: 18 h 10. Maan op: 8 h 36; onder: 1 h
14. E.K.: 4 Maart.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij).
Vr.
Za.
Zo.
3
4
5
Maart.
Hoogwater.
5.16 17.43
6.02 18.37
7.08 19.48
Laagwater.
11.40 23.05
12.24
0.42 13.19
Maart.
Hoogwater.
Vr. 3 7.03 19.29
Za. 4 7.43 20.16
Zo. 5 8.39 21.21
Laagwater,
0.16 12.40
0.56 13.26
1.48 14.24
Christelijke Muloschool in de Singel
straat, oud-bestuurslid van de Chr.
school Molenwater. Op onderwijsgebied
was hij ook curator van het Gymnasium.
De Zeeuwsche Herv. Diaconessen-
Inrichting verliest ,„in ds. De Visser
haar voorzitter en de :%pene Bruisver-
eeniging alhier haar vice-voorzitter.
Politiek behoorde de heer De Visser
tot de Chr.-Hist. partij en was hij vroe
ger voorzitter van den Kamerkieskring
Zeeland van die partij.
Van de zangvereeniging „Hosanna"
heeft de overledene het eere-voorzit-
terschap bekleed.
Ook „Kinderzorg" telde hem vroeger
onder haar bestuursleden. Officieel zijn
de verdiensten van ds. De Visser erkend
door zijn benoeming tot ridder in de
Orde van Oranje Nasau.
De ter aarde bestelling van het stof
felijk overschot is bepaald op Dinsdag
a.s. te twee uur en zal in allen eenvoud
plaats vinden, daar verzocht is geen
bloemen te zenden en aan het graf niet
te spreken.
Simultaan Séances voor Werkloozen.
Maandag a.s. te twee uur zal de heer
J, J. van den Ende, no. één der Mid
delburgsche schaakclub voor de afdee
ling schaken der werkloozen een si
multaan séance geven.
Woensdagavond had een simultaan
damwedstrijd plaats. De bekende Mid
delburgsche damkampioen, de heer J.
